Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment

Kronika senacka

1 maja 2002 r. w Warszawie marszałek Longin Pastusiak wziął udział w obchodach święta 1 Maja. W uroczystościach uczestniczyli także m.in.: premier Leszek Miller, wicepremier, minister infrastruktury Marek Pol oraz przewodniczący OPZZ Maciej Manicki.

Tegoroczne obchody 1-majowe rozpoczęły się przed gmachem Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych. Spod siedziby uczestnicy uroczystości przeszli na plac Grzybowski, gdzie złożono kwiaty pod pomnikiem upamiętniającym pochód 1-majowy w 1905 roku.

* * *

2 maja 2002 r. na Polach Wilanowskich w Warszawie został wmurowany kamień węgielny pod budowę świątyni Świętej Bożej Opatrzności.

Poświęcenia i wmurowania kamienia węgielnego dokonał prymas Polski kardynał Józef Glemp. Podpisania aktu erekcyjnego pod budowę świątyni Opatrzności Bożej dokonali m.in.: legat papieski kardynał Franciszek Macharski, nuncjusz apostolski abp Józef Kowalczyk, prymas Polski, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski bp Piotr Libera, prezydent, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, prezydent Warszawy Wojciech Kozak oraz 12 innych osób związanych z budową świątyni Opatrzności Bożej, w tym architekci świątyni Wojciech i Lech Szymborscy. Oni też dokonali aktu wmurowania kamienia.

Kamień węgielny został poświęcony przez papieża Jana Pawła II podczas ostatniej pielgrzymki do Polski.

* * *

W tym roku 2 maja po raz pierwszy obchodzono Dzień Polonii i Polaków za Granicą. Z tej okazji marszałek Longin Pastusiak wygłosił przemówienie transmitowane przez publiczne radio i telewizję:

Rodacy w kraju i za granicą,

dziś po raz pierwszy świętujemy Dzień Polonii i Polaków za Granicą. Senat Rzeczypospolitej Polskiej, uznając wielowiekowy dorobek i wkład Polonii i Polaków za granicą w odzyskanie przez Polskę niepodległości, uznając wierność i przywiązanie do polskości oraz pomoc Krajowi w najtrudniejszych momentach, w celu potwierdzenia więzi Polonii z Macierzą i jedności wszystkich Polaków, tak mieszkających w Kraju, jak i żyjących poza nim, wystąpił z inicjatywą ustawodawczą, ustanawiając 2 maja Dniem Polonii i Polaków za Granicą.

Była to pierwsza inicjatywa ustawodawcza obecnego Senatu, nawiązująca do prac Izby poprzedniej kadencji. Ustanawiając Dzień Polonii i Polaków za Granicą, w ten symboliczny sposób wyrażamy wdzięczność i uznanie polskiej diasporze, a przede wszystkim podkreślamy wspólnotę dorobku kulturowego Polaków w Ojczyźnie i na Obczyźnie.

Również tym gestem Senat obecnej kadencji pragnie nawiązać do chlubnych tradycji Polski Odrodzonej, do zapoczątkowanego w dwudziestoleciu międzywojennym patronatu sprawowanego nad Polonią przez Izbę Wyższą Polskiego Parlamentu. Czerpiąc ze skarbnicy wzorców wypracowanych w II Rzeczypospolitej, a także w Polsce po 1989 roku, staje się on spadkobiercą tej zaszczytnej tradycji.

Opieka Senatu nad Polakami za granicą nie ogranicza się tylko do gestów. Również w tym roku w budżecie Kancelarii Senatu przewidziano środki przeznaczone na pomoc środowiskom polskim na świecie - na Wschodzie i na Zachodzie. Zdaję sobie sprawę z tego, że potrzeby są ogromne. Jednak możliwości, w związku z trudną sytuacją ekonomiczną w kraju - często ograniczone. Dlatego, wychodząc z założenia, że należy dołożyć wszelkich starań, aby gospodarowanie środkami budżetowymi odbywało się racjonalnie i zgodnie z celami polityki państwa polskiego wobec środowisk polskich i polonijnych za granicą, ustaliliśmy przejrzyste zasady przyznawania pomocy finansowej. Wnioski o dotacje analizuje specjalnie w tym celu powołany Zespół ds. Finansów Polonijnych, złożony z przedstawicieli Kancelarii Senatu i Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Następnie, po zaopiniowaniu ich przez senacką Komisję Emigracji i Polaków za Granicą, trafiają one pod obrady Prezydium Senatu, które podejmuje ostateczną decyzję. Chcemy, by pieniądze polskiego podatnika były mądrze wydatkowane.

Drodzy Rodacy,

pragniemy, by Polacy z zagranicy czuli, że Ojczyzna o nich nie zapomniała, że jest im wdzięczna za to, co dla Niej uczynili, że pamięta ich pomoc w chwilach, gdy tej pomocy potrzebowała. Wierzymy, że Polska ma orędowników wejścia do Unii Europejskiej. Potrzeba nam silnego polskiego lobby. Polsce potrzebna jest skuteczna promocja - nie tylko w Europie, ale wszędzie tam, gdzie mieszkają Polacy, gdzie kraj nasz tego potrzebuje.

Aby osiągnąć ten cel niezbędna jest współpraca. Dlatego zależy nam na jeszcze bliższych kontaktach z przedstawicielami Polonii i Polaków z zagranicy. W związku z tym planujemy powołać przy Marszałku Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Polonijną Radę Konsultacyjną, składającą się z przedstawicieli największych organizacji polonijnych wszystkich kontynentów. W ten sposób zamierzamy wyjść naprzeciw postulatom wysuwanym na ubiegłorocznym zjeździe Polonii. Temu samemu służyła także zakończona przedwczoraj debata polonijna, która odbyła się w Senacie. Uczestniczyli w niej reprezentanci niemal wszystkich organizacji polonijnych na świecie.

Owocem tej debaty była przyjęta uchwała w sprawie polityki Państwa Polskiego wobec Polonii i Polaków za granicą. Za najważniejsze aspekty polityki Państwa Polskiego wobec Polonii i Polaków za granicą uznano:

- zapewnienie Polonii i Polakom za granicą praw mniejszości narodowej w krajach zamieszkania,

- rozwijanie nauki języka polskiego i w języku polskim w miejscu zamieszkania Polaków za granicą, ze szczególnym uwzględnieniem państw, w których Rodacy nie mieli możliwości nauki języka ojczystego i kształcenia się w języku ojczystym,

- promowanie kultury i nauki polskiej,

- rozszerzanie oddziaływania polskiej prasy, radia i telewizji, a także polskojęzycznych, w tym polonijnych, środków przekazu informacji,

- wspieranie działalności gospodarczej, naukowej i twórczości artystycznej osób polskiego pochodzenia,

- pozyskiwanie Polonii i Polaków za granicą do wspierania polskich interesów narodowych,

- tworzenie sprzyjającego klimatu społecznego i zaplecza gospodarczego dla realizacji ustawy o repatriacji.

Aby te zamierzenia mogły być zrealizowane potrzebne jest współdziałanie instytucji państwowych z organizacjami samorządowymi i pozarządowymi, współpraca wszystkich ludzi dobrej woli tak w kraju, jak i za granicą. Potrzeba nam jedności, potrzeba wspólnych wysiłków dla dobra Ojczyzny.

Szanowni Państwo,

z okazji Dnia Polonii i Polaków za Granicą wszystkim Rodakom, gdziekolwiek rzucił ich los - w daleką syberyjską tajgę, czy na słoneczne wybrzeże Florydy, stepy Kazachstanu, czy w odległe Andy - w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, w imieniu Senatu składam najserdeczniejsze życzenia.

W przeddzień Święta 3 Maja wszystkim Polakom w kraju i mieszkającym za granicą życzę, aby ich myślami i czynami kierowały słowa naszego poety Jana Lechonia:

Jestem jak żołnierz na wszystko gotowy

I jak w Ojczyźnie, tak i w obcym kraju

Czuwam i strzegę skarbu polskiej mowy,

Polskiego ducha, polskiego zwyczaju.

Z narodem polskim na zawsze związany,

O każdej chwili to samo z nim czuję.

Do wspólnej wielkiej przyszłości wezwany,

Wszystkim Polakom braterstwo ślubuję.

Z okazji Dnia Polonii i Polaków za Granicą w warszawskim Domu Polonii odbył się uroczysty koncert, podczas którego wystąpiły m.in. zespół kameralistów Camerata Vistula i Polski Chór Pokoju.

Koncertu wysłuchali przedstawiciele władz państwowych, Senatu oraz prezesi największych organizacji polonijnych na świecie. Gospodarzami uroczystości byli marszałek Senatu L. Pastusiak oraz prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" prof. Andrzej Stelmachowski.

Podczas koncertu przedstawiciele Polonii przekazali sztandar ufundowany przez organizacje polonijne dla "Wspólnoty Polskiej".

Zespół Camerata Vistula zaprezentował kompozycje Michała Kleofasa Ogińskiego, Jana Stefaniego, Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego, Ignacego Jana Paderewskiego i Pawła Wróbla, a Polski Chór Pokoju - utwory Feliksa Nowowiejskiego, Stanisława Moniuszki i Ignacego Jana Paderewskiego oraz "Bogurodzicę" i "Gaude Mater Polonia".

Wystąpił także dziecięcy zespół z kółka teatralnego przy Domu Polskim w Baranowiczach. W programie zespołu znalazły się recytacje fragmentów poezji Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida, Stanisława Wyspiańskiego i Juliana Tuwima.

* * *

2 maja 2002 r. w Warszawie odbyło się spotkanie przedstawicieli polonijnych organizacji kontynentalnych i Rady Polonii Świata, uczestniczących w senackiej debacie na temat polityki państwa wobec Polonii i Polaków za granicą. Na wniosek prezesa Kongresu Polonii Amerykańskiej Edwarda Moskala postanowiono przekazać na ręce marszałka Longina Pastusiaka list z podziękowaniami za zorganizowanie posiedzenia Senatu poświęconego sprawom Polonii i Polaków za granicą oraz obiecujące rezultaty przeprowadzonej debaty:

W Pan

prof. Longin Pastusiak

Marszałek Senatu RP

Warszawa

My, uczestnicy Debaty Polonijnej, która odbyła się podczas 15. posiedzenia Senatu RP w dniu 30 kwietnia 2002 roku składamy serdeczne wyrazy podziękowania Panu Marszałkowi za tę historyczną inicjatywę, w której po raz pierwszy wzięły udział najwyższe władze Państwa Polskiego i organizacji polonijnych ze wszystkich kontynentów.

Dziękujemy zwłaszcza za osobiste zaangażowanie Pana Marszałka, za partnerską atmosferę i za uchwałę Senatu, z którą wiążemy wielkie nadzieje.

Jesteśmy radzi, że po raz pierwszy w historii naszych stosunków z Trzecią Rzecząpospolitą najwyższe władze ustawodawcze podjęły decyzję o nawiązaniu stałej współpracy z Polonią i Polakami za Granicą poprzez Polonijną Radę Konsultacyjną.

Prosimy przyjąć wyrazy najwyższego uznania za umiejętność zainteresowania naszymi sprawami wszystkich najwyższych władz Państwa Polskiego oraz wciągnięcia ich w orbitę spraw polonijnych.

List podpisało ponad dwudziestu przedstawicieli organizacji polonijnych uczestniczących w debacie.

* * *

3 maja 2002 r. w całym kraju obchodzono uroczyście 211. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja. Główne uroczystości odbyły się w Warszawie przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Wzięli w nich udział m.in. prezydent Aleksander Kwaśniewski, premier Leszek Miller, marszałkowie Sejmu i Senatu Marek Borowski i Longin Pastusiak, członkowie rządu i parlamentu, prezesi Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego, dyplomaci, hierarchowie duchowni, kombatanci i harcerze oraz kilka tysięcy warszawiaków.

W swoim wystąpieniu prezydent A. Kwaśniewski podkreślił, że Konstytucja 3 maja jest powodem do dumy. Jej zapisy chwalą inne narody. Polskie rozwiązania konstytucyjne są dla nich inspiracją, a nawet modelem.

Podczas obchodów odbyła się uroczysta odprawa wart. Żołnierze w historycznych strojach oddali dwanaście salw armatnich; pododdziały reprezentacyjne wystawiły wojsko, policja i Straż Graniczna. Na płycie Grobu złożono wieńce. Wieniec od Senatu złożyli marszałek L. Pastusiak, wicemarszałkowie Ryszard Jarzembowski i Kazimierz Kutz oraz przewodnicząca Komisji spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator Genowefa Grabowska.

Wcześniej prezydent wręczył wysokie odznaczenia państwowe za wybitne zasługi dla Polski 15 przedstawicielom świata polityki, nauki i kultury. Wśród odznaczonych znalazły się m.in. takie osobistości, jak: Jan Kułakowski, Zbigniew Zapasiewicz, prof. Maciej Nałęcz, Piotr Kuncewicz, Anna Bogucka-Skowrońska, Andrzej Kłopotowski, Włodzimierz Olszewski i Marek Nowicki.

W uroczystości uczestniczyli marszałkowie Sejmu i Senatu M. Borowski i L. Pastusiak, minister sprawiedliwości Barbara Piwnik, prezes Trybunału Konstytucyjnego Marek Safjan, szef MON Jerzy Szmajdziński, prezes PAN Jerzy Kołodziejczak, szef Sztabu Generalnego WP gen. broni Czesław Piątas, ordynariusz polowy WP ks. bp gen. dywizji Sławoj Leszek Głódź. Wśród gości byli także Tadeusz Mazowiecki i Władysław Bartoszewski.

Z okazji święta narodowego w ogrodach Pałacu Prezydenckiego prezydent A. Kwaśniewski spotkał się z korpusem dyplomatycznym akredytowanym w Polsce. W spotkaniu wzięli udział także premier L. Miller, marszałkowie Sejmu i Senatu M. Borowski i L. Pastusiak, członkowie rządu oraz korpusu dyplomatycznego wraz z nuncjuszem apostolskim abp. Józefem Kowalczykiem.

W 211. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja w siedzibie Trybunału Konstytucyjnego odbyło się również uroczyste spotkanie, w którym wzięli udział m.in. prezydent A. Kwaśniewski, marszałkowie Sejmu i Senatu M. Borowski i L. Pastusiak, minister sprawiedliwości B. Piwnik oraz byli i obecni sędziowie Trybunału Konstytucyjnego.

"Konstytucja jest wyrazem dążeń społecznych, a jej uchwalenie zawsze wiąże się z przełomem. Tak było z Konstytucją 3 maja, tak było również z obecnie obowiązującą konstytucją" - powiedział prezes Trybunału M. Safjan. "Konstytucja jest zawsze syntezą stanu społeczeństwa".

Na spotkaniu w trybunale wykład nt. powstawania społeczeństwa obywatelskiego w I Rzeczypospolitej wygłosił wybitny historyk prof. Józef Gierowski.

* * *

7 maja 2002 r., pod patronatem marszałka Longina Pastusiaka, odbyła się w Senacie konferencja pt. "Moralność w działaniach polityków ostatnich dziesięciu lat". Konferencję zorganizowała Komisja Kultury i Środków Przekazu.

Konferencję otworzył i prowadził przewodniczący Komisji Kultury i Środków Przekazu senator Ryszard Sławiński.

"Polityk, jak żona Cezara, powinien być poza wszelkimi podejrzeniami, jednak - jak wiemy z historii - i żonie Cezara zdarzały się różne grzeszki" - mówił w swoim wystąpieniu poświęconym kulturze politycznej marszałek L. Pastusiak.

W opinii marszałka Senatu, od polityka powinno się wymagać: wiedzy, poczucia odpowiedzialności za losy państwa i społeczeństwa, profesjonalizmu, doświadczenia, wrażliwości społecznej, umiejętności prowadzenia dialogu z oponentami, zdolności do kompromisu i zdolności stawiania interesów społecznych nad partykularnymi. "Sama uczciwość po prostu nie wystarczy" - podkreślał L. Pastusiak. Jego zdaniem, większość osób uczestniczących w polskim życiu politycznym nie spełnia tych wymogów. "Dlatego określiłem ich mianem p.o. polityków" - zaznaczył marszałek.

Marszałek Senatu uważa, że w naszym życiu politycznym jest dużo amatorszczyzny i dyletantyzmu. Dodał, że nie ma jasno określonej ścieżki zdobywania doświadczeń od najniższego do najwyższego szczebla kariery politycznej, a 63% obecnego składu Sejmu to posłowie pierwszej kadencji, bez doświadczenia parlamentarnego.

"Jeżeli ktoś trafia do parlamentu bezpośrednio z blokady drogi, to ma tendencje również do blokowania trybuny parlamentarnej" - powiedział marszałek L. Pastusiak.

Wprowadzając do dyskusji o moralności w polityce, senator Maria Szyszkowska mówiła, że od polityków bardziej niż moralności należałoby się domagać przyzwoitości. Za przejawy braku przyzwoitości uznała prywatę, interesowność, niewywiązywanie się ze zobowiązań przedwyborczych, brak ideowości czy skłonność do kompromisu za wszelką cenę, a także zmiany przynależności partyjnej.

Senator M. Szyszkowska postulowała odrodzenie w polityce wartości ideałów, co miałoby być przeciwwagą dla panującego kultu pieniądza.

W opinii Krzysztofa Dołowego z Unii Wolności, który mówił o korupcji w Polsce, zaczyna się ona już od "dowodów wdzięczności" wobec urzędników, lekarzy czy nauczycieli.

"Czy sposobem na korupcję może być podniesienie moralności?" - pytał K. Dołowy i odpowiadał: "Sposobem jest nie odwoływanie się do moralności, tylko, tak jak na całym świecie, do przepisów, nawet drakońskich".

Jednak - jak to ujął - nie sądzi, by nasi politycy "mieli w sobie dość odwagi, aby przeprowadzić krucjatę, w której udałoby się wyeliminować drobne prezenty", a potem przenieść walkę z korupcją na wyższy poziom.

Zdaniem Mieczysława F. Rakowskiego, redaktora naczelnego miesięcznika "Dziś", który mówił o bezideowości w polityce, po przemianach ostatniej dekady w świecie polityki trudno wskazać autorytety, do których odwoływałby się przeciętny zjadacz chleba.

W jego opinii, po rozpadzie ZSRR i kompromitacji idei komunizmu nastąpił upadek ideałów, bo uznano, że zajmowanie się ideologią straciło sens. Wartością nadrzędną - mówił - stały się dobra materialne, postawa raczej "mieć", zamiast "być", a politycy coraz częściej mają mentalność menadżera.

M. Rakowski przypomniał apel Jacka Kuronia o tworzenie Obywatelskiego Ruchu Obrony Człowieka. Adresaci apelu - jak mówił - zbyli go milczeniem, ponieważ bardziej zainteresowani są działalnością obliczoną na zdobywanie głosów niż takimi inicjatywami.

Podczas konferencji o potrzebie wyższych wartości w życiu społeczeństwa mówił ks. prof. dr hab. Zachariasz Łyko z Akademii Teologii Chrześcijańskiej. W swoim wystąpieniu zwrócił m.in. uwagę na potrzebę równego traktowania wszystkich kościołów i oddzielnie wiary od polityki.

* * *

7 maja 2002 r., w przeddzień 57. rocznicy zakończenia II wojny światowej, z inicjatywy marszałka Longina Pastusiaka oraz senackiej Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego odbyło się spotkanie z weteranami wojny.

Do uczestnictwa w tym spotkaniu zostali zaproszeni weterani wszystkich środowisk: zarówno ci, którzy podążali do Berlina przez front działań wojennych na Wschodzie, jak i przez front na Zachodzie Europy, a także ci, którzy tworzyli Polskie Państwo Podziemne.

W czasie uroczystości marszałek L. Pastusiak podziękował weteranom za ich wkład w zwycięstwo. Wyraził także gotowość wsłuchania się w ich opinie i problemy.

Weterani przedstawili sytuację swojego środowiska, mówili też o sprawach bytowych.

Marszałek L. Pastusiak zadeklarował pomoc w rozwiązaniu problemów, tak by kombatanci mogli żyć godnie.

W senackim spotkaniu wzięli udział przedstawiciele Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

* * *

7 maja 2002 r. prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Aleksander Kwaśniewski spotkał się w Pałacu Prezydenckim z prymasem Polski kardynałem Józefem Glempem.

W spotkaniu uczestniczyli polscy przedstawiciele do konwentu w sprawie przyszłości Unii Europejskiej oraz ich zastępcy: delegat Sejmu - poseł Józef Oleksy z zastępczynią posłanką Martą Fogler, delegat Senatu - senator Edmund Wittbrodt z zastępczynią senator Genowefą Grabowską, delegat rządu RP - sekretarz stanu w MSZ Danuta Hübner z zastępcą prof. Januszem Trzcińskim. Do Pałacu Prezydenckiego przybył również główny negocjator członkostwa Polski w UE Jan Truszczyński oraz przedstawiciele Episkopatu Polski: sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski bp Piotr Libera, metropolita gnieźnieński abp Henryk Muszyński i rzecznik Konferencji Episkopatu Polski o. Adam Schulz. W spotkaniu uczestniczył też sekretarz stanu w KPRP Dariusz Szymczycha.

W poczuciu autonomii i niezależności państwa i Kościoła rozmawiano o współdziałaniu na rzecz dobra wspólnego Polski, którym jest korzystna integracja z Unią Europejską. Uczestnicy spotkania zwrócili uwagę, że integrację europejską należy rozumieć nie tylko w wymiarze ekonomicznym i politycznym, ale także w wymiarze duchowym.

Rozmawiano też o konstrukcji przyszłej, rozszerzonej Unii Europejskiej w kontekście stanowiska Konferencji Episkopatu Polski "Biskupi polscy wobec integracji europejskiej".

* * *

8 maja 2002 r. w Senacie odbyło się inauguracyjne posiedzenie Rady Programowej i jury konkursu "Lider Polskiej Farmacji". Honorowy patronat nad konkursem objęła wicemarszałek Jolanta Danielak. W czasie spotkania ustalono priorytety i zasady oceny wniosków oraz harmonogram prac poszczególnych kapituł.

* * *

9 maja 2000 r. w Senacie odbyła się konferencja prasowa z udziałem marszałka Longina Pastusiaka. Tematem konferencji było przerwanie emisji programów TV Polonia i Polskiego Radia na terenie Stanów Zjednoczonych. "Przerwanie nadawania sygnału TV Polonia w Stanach Zjednoczonych wywołało oburzenie Polonii" - powiedział marszałek. Poinformował, że wystąpił do ministra skarbu o zbadanie sprawy.

2 maja amerykańscy odbiorcy, którzy korzystali z platformy DishNetwork, zostali pozbawieni sygnału TV Polonia. Powodem przerwania emisji sygnału miał być spór między firmą Spanski Enterprises Inc. (z którą w 1994 roku TVP zawarła umowę o wyłącznym rozpowszechnianiu sygnału TVP Polonia przez 25 lat) a operatorem DishNetwork, który żądał wyłączności od firmy Spanskiego. Abonenci TV Polonia mają teraz do dyspozycji nową platformę.

"Przykre, że sygnał Telewizji Polonia przestał docierać do Polonii w Stanach Zjednoczonych drugiego maja, w dniu proklamowanym przez Senat dniem Polaków za granicą. Polonia odebrała to jako cios; jest ogromne oburzenie" - powiedział marszałek L. Pastusiak. "Docierają do nas protesty, dostajemy mnóstwo listów" - dodał.

Marszałek poinformował, że 8 maja wystosował list do ministra skarbu, sprawującego nadzór właścicielski nad publicznymi telewizją i radiem, o wyjaśnienie przyczyn sytuacji.

Zdaniem dyrektora TV Polonia Antoniego Bartkiewicza, "problem wynika z umowy podpisanej w 1994 roku przez zarząd TVP", ale renegocjacja kontraktu byłaby "wysoce niekorzystna" dla TVP. Wyjaśnił on, że firma Spanskiego znalazła się w trudnej sytuacji, gdy rozpowszechniająca sygnał satelitarny platforma DishNetwork zażądała wyłączności w dystrybucji anten i dekoderów.

Bartkiewicz zaznaczył też, że umowa między dwiema amerykańskimi firmami wygasła przed rokiem i przez ten czas DishNetwork bezprawnie nadawała sygnał TV Polonia. Według niego, "specjalnie zaczekali do drugiego maja, by przykrość zaprzestania emisji sygnału była większa".

Dyrektor poinformował, że leci do USA, by spotkać się z przedstawicielami Polonii. Przypomniał, że Spanski Enterprises Inc. zmieniła operatora na GlobeCast i dotychczasowi abonenci DishNetwork otrzymają za darmo dekodery i sygnał TV Polonia przez rok, nowi abonenci będą odbierać sygnał bezpłatnie przez pół roku, za dekoder zaś będą musieli zapłacić. W maju TV Polonia ma być też dostępna w Kazachstanie.

* * *

10 maja 2002 r. w Senacie odbyła się konferencja pt. "Socjaldemokratyczna wizja Europy". Organizatorami konferencji byli: Wyższa Szkoła Bankowości, Finansów i Zarządzania im. prof. Romualda Kudlińskiego oraz Polskie Towarzystwo Współpracy z Klubem Rzymskim, a uczestniczyli w niej naukowcy oraz przedsiębiorcy.

Słowo wstępne wygłosiła senator Genowefa Grabowska, przewodnicząca Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej.

Prof. dr hab. Jerzy Kleer z Wyższej Szkoły Biznesu, Finansów i Zarządzania wygłosił referat pt.: "Co można powiedzieć o socjaldemokratycznej wizji Europy".

O wstępnej koncepcji badań Klubu Rzymskiego nad przeszłością Europy mówił prof. dr hab. Antoni Kukliński.

W dyskusji wskazywano, że unijna wizja funkcjonowania zjednoczonej Europy jest wizją socjaldemokratyczną. Zdaniem uczestników konferencji, socjaldemokratyczna wizja Europy jest wizją UE również dlatego, że Unia wiernie trzyma się demokratycznych zasad społeczeństwa obywatelskiego.

W opinii prof. Aleksandra Łukaszewicza z Uniwersytetu Warszawskiego, o socjaldemokratycznym charakterze unijnej wizji Europy świadczyć ma m.in. przywiązywanie przez UE bardzo dużej wagi do "Karty Socjalnej", która mówi o uprawnieniach obywatelskich, pracowniczych, o stwarzaniu możliwości do zatrudnienia, edukacji, ochrony zdrowia. Profesor A. Łukaszewicz uważa, że karta była wielką zdobyczą Unii i nigdy nie została przez nią zakwestionowana.

Jak stwierdził, socjaldemokratyczna Europa powinna bezapelacyjnie ograniczać i usuwać dotkliwe ułomności rynku. Zdaniem profesora, jeśli rynek nie jest w żaden sposób regulowany, to zbyt szybko spycha się duże rzesze ludności poza margines społeczeństwa. Łagodzenie rynkowych ułomności nie powinno się odbywać przez rozdęty system pomocy socjalnej, tylko przez stwarzanie jak największych możliwości zarobkowania. Trzeba zadbać o to, by ludzie mogli jak najaktywniej uczestniczyć w życiu społecznym, uzyskiwać dochody i poprawiać kwalifikacje. Zdaniem A. Łukaszewicza, ludzi należy aktywizować, a nie dawać im jałmużnę, która jest upokarzająca i działa destrukcyjnie.

Profesor J. Kleer przypomniał, że socjaliści i socjaldemokraci rządzą w większości (w 12) krajów Unii Europejskiej. Podobnie jest z kilkoma państwami jeszcze nie należącymi do UE, ale do niej kandydującymi.

W opinii prof. J. Kleera, chociaż wszystkie partie socjaldemokratyczne rządzące w krajach UE są za zintegrowaną Europą, to bliższa analiza ich polityki gospodarczej i społecznej mogłaby dowieść, że różnic jest sporo. Dotyczą one przede wszystkim polityki fiskalnej, pieniężnej, rynku pracy i polityki socjalnej.

Prof. Mieczysław Kabaj z Wyższej Szkoły Bankowości, Finansów i Zarządzania nazwał z kolei Polskę gigantycznym, liberalnym państwem socjalnym. "To zadziwiające, że walcząc z państwem opiekuńczym, liberałowie budowali państwo socjalne w Polsce - przesuwali ludzi ze sfery pracy do sfery zasiłków, a kiedy władzę przejęli socjaldemokraci, nastąpiło przesunięcie w kierunku wzrostu zatrudnienia" - powiedział.

Prof. M. Kabaj porównał dane dotyczące środków przeznaczanych w krajach "15" i w Polsce na aktywną walkę z bezrobociem.

* * *

11 maja 2002 r. w Belwederze odbyła się dyskusja panelowa pt. "Podstawowe wartości kultury europejskiej", zorganizowana przez Kancelarię Prezydenta RP przy współpracy z Polską Fundacją im. Roberta Schumana w ramach IX Polskich Spotkań Europejskich.

W panelu udział wzięli: prof. Hanna Świda-Ziemba, ks. prof. Michał Czajkowski, Krzysztof Zanussi i Adam Szostkiewicz. Podczas dyskusji głos zabrali m.in. ks. abp Henryk Muszyński oraz senator Andrzej Wielowieyski.

Uczestnicy dyskusji zastanawiali się nad odpowiedziami na pytania: czy polską kulturę należy przeciwstawiać kulturze europejskiej, czy możemy mówić o wspólnych korzeniach europejskiej kultury oraz gdzie znajduje się wspólny mianownik, na którym można oprzeć fundament przyszłej konstytucji europejskiej.

W spotkaniu uczestniczyli m.in. sekretarze stanu w Kancelarii Prezydenta RP Barbara Labuda i Dariusz Szymczycha, szefowa Polskiej Fundacji im. Roberta Schumana Róża Thun oraz naukowcy zajmujący się problematyką europejską.

* * *

14 maja 2002 r., pod patronatem marszałka Senatu RP Longina Pastusiaka, z inicjatywy Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia oraz Fundacji im. Friedricha Eberta - Przedstawicielstwo w Polsce, w Senacie odbyła się konferencja na temat: "Zmiany w Kodeksie pracy jako element reformy i dostosowania polskiego prawa pracy do prawa Unii Europejskiej".

Celem konferencji było zapoznanie się z opiniami wybitnych ekspertów oraz wymiana poglądów między reprezentantami środowisk pracowników i pracodawców na temat propozycji zmian w kodeksie pracy i w kilku innych ustawach z zakresu prawa pracy. Wnioski z konferencji mogą korzystnie wpłynąć na dalszy przebieg procesu legislacyjnego. Jednym z celów jest także tworzenie klimatu dialogu społecznego.

Obecna sytuacja społeczno-ekonomiczna naszego kraju, a zwłaszcza niepokojąco wysoki poziom bezrobocia, rodzi niepokój społeczny i obliguje władze do szukania skutecznych sposobów przezwyciężenia zjawisk kryzysowych. Proponowane przez rząd zmiany w kodeksie pracy mają stanowić jeden z ważnych elementów polityki tworzenia nowych miejsc pracy i zmniejszenia bezrobocia. W Sejmie trwają już prace nad nowelizacją kodeksu pracy. Choć obecny kształt proponowanych zmian odbiega od pierwotnych propozycji rządowych, uwzględnia bowiem w większym stopniu stanowiska partnerów społecznych, nadal są one kontestowane, głównie przez część środowisk pracowniczych. Tworzenie prawa pracy wymaga akceptacji projektowanych norm, rozwiązań, instytucji przez partnerów społecznych: pracownicze związki zawodowe oraz organizacje pracodawców. Jest to jednym z warunków efektywnego stosowania tego prawa, a w szczególności jego przestrzegania, zwłaszcza przez pracodawców.

Otwierając obrady, wicemarszałek Ryszard Jarzembowski stwierdził m.in., że zmiany w kodeksie pracy należy rozpatrywać w kontekście dostosowania polskiego prawa do prawodawstwa Unii Europejskiej. Autorzy referatów analizowali projekty zmian w kodeksie pracy pod kątem ich wpływu na wielkość bezrobocia, sytuację pracowników i pracodawców oraz dostosowanie do prawodawstwa Unii Europejskiej.

O kierunkach reformy prawa pracy i ogólnej ocenie rządowego projektu zmian w kodeksie pracy mówił prof. Henryk Lewandowski z Uniwersytetu Łódzkiego. Profesor negatywnie ocenił propozycje różnicujące sytuację pracownika w zależności od wielkości przedsiębiorstwa, w którym jest zatrudniony. Jednocześnie opowiedział się za pilnym odciążeniem małych przedsiębiorstw - zatrudniających do 5 osób - z nieracjonalnego obowiązku tworzenia regulaminu wewnętrznego. Zaapelował, aby żadne zmiany wprowadzane obecnie do kodeksu pracy nie były sprzeczne z prawem Unii Europejskiej.

Prof. Zbigniew Góral z Uniwersytetu Łódzkiego, oceniając projekt zmian w kodeksie pracy i ich wpływ na zmniejszenie bezrobocia w kontekście uwarunkowań prawnych, wyraził opinię, że zliberalizowanie prawa pracy może wpłynąć na wzrost zatrudnienia w dłuższej perspektywie czasu, a zlikwidowanie konieczności wypłacania odpraw zwalnianym pracownikom na pewno zachęci - przynajmniej początkowo - do zmniejszenia zatrudnienia.

Prof. Mieczysław Kabaj z Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych dokonał oceny projektu zmian w kodeksie pracy i ich wpływu na ograniczenie bezrobocia w kontekście uwarunkowań społeczno-ekonomicznych. Zakwestionował on ogólnie panujące przekonanie o zasadniczym wpływie zapisów kodeksu pracy na wielkość bezrobocia. W 2000 r. zwolniono 1831 tys. pracowników, co przeczy tezie o sztywnej ochronie stosunku pracy. W latach 1994-97 zatrudnienie w małych i średnich przedsiębiorstwach wzrosło o 1214 tys. osób, natomiast od 4 lat - systematycznie spada. Obie - przeciwne - tendencje mają miejsce w sytuacji obowiązywania tego samego kodeksu pracy. Zdaniem prof. M. Kabaja, do przyczyn makroekonomicznych wzrostu bezrobocia należy zaliczyć: wysokie stopy procentowe, zawyżony kurs złotówki w stosunku do innych walut i deficyt w handlu zagranicznym sięgający 18 mld dolarów.

Podczas konferencji o skutkach projektu zmian w kodeksie pracy w sferze praw i interesów pracowników mówił dr Mirosław Włodarczyk z Uniwersytetu Łódzkiego.

Przewodniczący Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia senator Marek Balicki podkreślił m.in., że prowadzony dialog musi cechować otwartość pracodawców i pracowników na argumenty drugiej strony. "Brak porozumienia w sprawie zapisów w kodeksie pracy może doprowadzić do niepokojów społecznych" - dodała senator Zdzisława Janowska.

Podczas konferencji odbył się także panel dyskusyjny z udziałem przedstawicieli Organizacji Pracodawców, związków zawodowych i Związku Rzemiosła Polskiego.

* * *

14 maja 2002 r. w Belwederze odbyło się - z udziałem prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego - kolejne, piąte spotkanie Grupy Refleksyjnej w sprawie przyszłości Unii Europejskiej. Uczestnicy spotkania dyskutowali na temat narodowych i europejskich wartości w przyszłym traktacie konstytucyjnym Unii Europejskiej. Wprowadzenia do tematu dokonał Jan Kułakowski, były główny negocjator członkostwa RP w UE. Głównymi wątkami dyskusji były m.in.: znaczenie Karty Praw Podstawowych i jej miejsce w dorobku prawnym Unii, prace konwentu w sprawie przyszłości UE, pojęcia narodowej i europejskiej tożsamości.

W spotkaniu wzięli udział m.in.: minister Danuta Hübner, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Dariusz Szymczycha, senator Andrzej Wielowieyski, posłowie Marta Fogler i Artur Balazs, b. premier Tadeusz Mazowiecki, ks. Adam Boniecki i ks. Jarosław Mrówczyński.

* * *

15 maja 2002 r. w Pałacu Prezydenckim, z udziałem prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, odbyła się uroczystość z okazji 5-lecia istnienia Fundacji "Semper Polonia".

W uroczystości uczestniczyli m.in. marszałek Longin Pastusiak, ministrowie: edukacji narodowej i sportu - Krystyna Łybacka, spraw wewnętrznych i administracji - Krzysztof Janik, kultury - Andrzej Celiński, prezes TVP Robert Kwiatkowski, prezes Polskiego Radia Ryszard Miazek oraz ministrowie w Kancelarii Prezydenta RP.

Podczas uroczystości prezydent A. Kwaśniewski wręczył akty powołania nowym członkom Rady Programowej Fundacji. Członkami zostali: Antoni Bartkiewicz, ks. Adam Boniecki, Stanisław Ciosek, Kazimierz Długosz, Elżbieta Dzikowska, Antoni Fałat, Jerzy Hoffman, Michał Jagiełło, Wacław Janas, Władysław Miodunka, Tadeusz Radzik, Ferdynand Ruszczyc, Elżbieta Smółkowa, Jan Widacki, Andrzej Załucki.

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment