Minister Pracy i Polityki Socjalnej przedłożył informację w związku z oświadczeniami senatorów Wiesława Pietrzaka, Tadeusza Rzemykowskiego, Mariana Żenkiewicza, złożonymi
podczas 7. posiedzenia Senatu:Warszawa, dnia 4 marca 1998 r.
Pani
prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Marszałek,
Po zapoznaniu się z treścią oświadczeń wygłoszonych przez senatorów Wiesława Pietrzaka, Tadeusza Rzemykowskiego i Mariana Żenkiewcza podczas 7. posiedzenia Senatu RP w dniu 13 lutego 1998 r., pragnę Panią Marszałek uprzejmie poinformować, że kwestia zaliczania okresu służby w wojsku, policji i innych tzw. służbach mundurowych, do stażu pracy wymaganego do uzyskania uprawnień do emerytury lub renty za zasadach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników nie wymaga opracowania specjalnych rozwiązań szczegółowych, ponieważ jest kompleksowo uregulowana w ustawie z dnia 17 października 1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent... (Dz.U. Nr 104, poz. 450 ze zm.).
System zaopatrzenia emerytalnego pracowników ma co do zasady charakter ubezpieczeniowy, tzn. że opłacanie składek warunkuje zarówno nabycie prawa do emerytury lub renty, jak również ma istotny wpływ na rozmiar tych świadczeń. Zasada wzajemności składki i świadczenia nie jest jednak ściśle przestrzegana, ponieważ przy ustalaniu prawa do świadczeń lub ich wysokości są uwzględniane również okresy nieskładkowe, nie związane z wykonywaniem działalności zawodowej i obowiązkiem opłacania składki - np. okres nauki w szkole wyższej lub opieki nad dzieckiem do 4 lat życia.
Także wśród okresów nazywanych przez ww. ustawę okresami składkowymi, przyjmowanymi do nabycia świadczeń emerytalno-rentowych, znajdują się okresy, w których nie była opłacana składka na ubezpieczenie społeczne. Należą do nich m.in., wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy, okresy czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lu
b okresy jej równorzędne, albo okresy zastępczych form tej służby, a także okresy służby w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Służbie Granicznej, Służbie Więziennej i w Państwowej Straży Pożarnej. Fakt nieopłacenia składek na ubezpieczenie społeczne nie stanowi zatem przeszkody do uwzględnienia okresu służby do stażu pracy wymaganego do przyznania emerytury lub renty z pracowniczego zaopatrzenia emerytalnego. Okresy służby są okresami składkowymi, a więc w wymiarze emerytury lub renty z zaopatrzenia emerytalnego pracowników uwzględnia się je po 1,3% podstawy wymiaru świadczenia za każdy rok.Jak z powyższego wynika, osoby które nie spełniają warunków wymaganych do nabycia prawa do emerytury na zasadach przewidzianych w ustawach regulujących uprawnienia tzw. służby mundurowych, ponieważ tylko przez pewien okres życia pełniły służbę np. w Wojsku Polskim, a następnie podjęły zatrudnienie, działalność gospodarczą lub inną pracę zarobkową objętą obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, mogą mieć pewność, że udokumen
towany okres służby będzie uwzględniony do stażu pracy warunkującego prawo do emerytury lub renty z ubezpieczenia społecznego.Osoba, która pełniła służbę w tzw. służbach mundurowych a ubiega się o emeryturę lub rentę z ubezpieczenia społecznego ma ponadto prawo wskazać do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia okres, w którym osiągała uposażenie z tytułu służby mimo, że nie podlegało ono składce na ubezpieczenie społeczne (art. 7 ust. 7 ww. ustawy).
Ustawodawca przewidział też sytuację, gdy osoba zainteresowana spełnia warunki wymagane do nabycia prawa do emerytury lub renty dla tzw. służb mundurowych, a także warunki określone w przepisach ubezpieczenia społecznego. W takim przypadku ma prawo wyboru jednego z tych świadczeń, z tym że wybór emerytury lub re
nty przewidzianych w przepisach ubezpieczenia społecznego nie pozbawia jej innych świadczeń i uprawnień przysługujących emerytom i rencistom tzw. służb mundurowych.Jednocześnie pragnę nadmienić, że organem wykonującym zadania z zakresu ubezpieczenia społecznego jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) a nie PZU, czyli Państwowy Zakład Ubezpieczeń, który prowadzi działalność w zakresie ubezpieczeń majątkowych i osobowych.
Z poważaniem
Sekretarz Stanu
Ewa Lewicka