Prezes Urzędu Zamówień Publicznych przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Jerzego Suchańskiego, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr
49):Warszawa, 20.11.1999 r.
Pani
Prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Marszałek,
W odpowiedzi na pismo z dnia 27 października 1999 r. dotyczące oświadczenia senatora Rzeczypospolitej Polskiej pana Jerzego Suchańskiego w sprawie dyspozycji art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych (tj. Dz.U. z 1998 r. Nr 119, poz. 773 ze zm.), uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.
Art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy o zamówieniach publicznych stanowi, iż z ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego wyklucza się dostawców lub wykonawców, którzy w ciągu ostatnich trzech lat przed wszczęciem postępowania wyrządzili szkodę nie wykonując zamówienia lub wykonując je z nienależytą starannością. Pojęcia: "szkoda", "niewykonanie zamówienia", "należyta staranność, użyte w niniejszym przepisie, są zgodne z terminologią ustaloną przez prawo cywilne. W myśl Kodeksu cywilnego:
- szkodą są zarówno straty poniesione przez poszkodowanego (damnum emergens), oznaczające każde pogorszenie się jego sytuacji majątkowej, jak i korzyści utracone przez niego (lucrum cessans), stanowiące stratę tego co poszkodowany by uzyskał, gdyby mu szkody nie wyrządzono;
- niewykonanie zamówienia ma miejsce, gdy świadczenie dostawcy (wykonawcy) określone w umowie nie zostało w ogóle spełnione:
- niewykonanie zamówienia ma miejsce, gdy świadczenie dostawcy (wykonawcy) określone w umowie nie zostało w ogóle spełnione:
- zachowanie należytej staranności podlega ocenie według miary staranności ogólnie wymaganej od dłużnika w stosunkach danego rodzaju; w zakresie prowadzonej przez dłużnika działalności gospodarczej należytą staranność określa się przy uwzględnieniu profesjonalnego charakteru tej działalności. Nienależytą starannością jest staranność poniżej tej miary.
Zgodnie z treścią cytowanego art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy o zamówieniach publicznych, do wykluczenia przez zamawiającego z postępowania dostawców lub wykonawców nie jest wymagane orzeczenie sądu stwierdzające wyrządzenie szkody. W ocenie Urzędu Zamówień Publicznych, aby zamawiający mógł wykluczyć oferenta z udziału w postępowaniu przetargowym na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 1 powinien odpowiednio wykazać fakt zaistnienia szkody wyrządzonej przez tego oferenta w okresie trzech lat przed wszczęciem przedmiotowego postępowania. Uprawdopodobnieniem zaistnienia szkody może być prawomocne orzeczenie sądu, zawarcie ugody sądowej jak też zapłata określonej sumy pieniężnej (kary umownej) zastrzeżonej w umowie mającej na celu naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego zobowiązania (art. 483 k.c.).
Zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o zamówieniach publicznych oraz ustawie z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych, środki publiczne powinny być używane na właściwe cele i racjonalnie wykorzystane. Efekt racjonalnego wykorzystania środków publicznych poprzez zamówienie publiczne - może być w pełni osiągnięty, jeżeli zamówienie publiczne zostanie udzielone wiarygodnemu dostawcy (wykonawcy), dającemu rękojmię należytego wykonania zawartej z nim umowy. Zapis art. 19 ust. 1 pkt 1 stanowi realizację powyższych zasad, zabezpieczając wydatkowanie środków publicznych jedynie na rzecz rzetelnych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą.
W przypadku wykluczenia oferenta z udziału w postępowaniu przetargowym, służy mu prawo złożenia protestu do zamawiającego. Od rozstrzygnięcia lub odrzucenia protestu oraz w przypadku braku rozpatrzenia w terminie protestu, zainteresowanemu oferentowi przysługuje odwołanie (art. 86 ust. 1 ustawy o zamówieniach publicznych) do Zespołu Arbitrów.
Aktualnie toczą się prace legislacyjne nad kompleksową nowelizacją przepisów ustawy o zamówieniach publicznych. Nie przewiduje się jednak innych rozwiązań dotyczących wymienionego ryżej przepisu.
Z poważaniem
i wyrazami szacunku
Marian Lemke