Prawo wodne z października 1974 r. stanowi, iż urządzenia melioracji wodnych podstawowych oraz szczegółowych na gruntach stanowiących własność skarbu państwa są wykonywane i utrzymywane na koszt państwa. Wykonywanie urządzeń melioracji wodnych szczegółowych na gruntach innych może być realizowane na koszt państwa, ze zwrotem kosztów przez właścicieli w postaci opłaty melioracyjnej. Tak więc wykonywanie inwestycji melioracyjnych, utrzymywanie urządzeń melioracji podstawowych, w tym głównie rzek z ich zabezpieczeniem przeciwpowodziowym, jest przypisane ustawowo wojewodom.

Ustawą z dnia 13 października 1998 r. "Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną" jednostki te przekazane zostały do samorządu województwa, który to samorząd nie wykonuje ustawowych zadań z zakresu gospodarki wodnej, poza ochroną przeciwpowodziową, przypisaną wszystkim szczeblom administracji. W dalszym ciągu bowiem wynikające z ustawy "Prawo wodne" zadania, o których mowa, słusznie pozostały w gestii państwa, w tym konkretnym przypadku właśnie wojewodów. Tak prawdopodobnie będzie do czasu zapowiadanej od wielu lat zmiany ustawy "Prawo wodne".

Z powodu skromnych budżetów w urzędach marszałkowskich w bieżącym roku automatycznie następuje ograniczanie zatrudnienia i odchodzenie z pracy części specjalistów melioratorów. Związane jest to zarówno z niepewnością zatrudnienia, nieuregulowaniem finansowo-prawnych zadań wojewódzkich zarządów melioracji urządzeń wodnych, jak i z brakiem środków w budżecie urzędów marszałkowskich.

Panie Premierze, z podobną choć nie identyczną sytuacją mamy do czynienia w związku z podporządkowaniem szesnastu wojewódzkich biur geodezji i terenów rolnych. Finansową podstawą działania tych biur są, zgodnie z ustawą budżetową na bieżący rok, dotacje podmiotowe, będące w gestii marszałków województw, a przeznaczone na podstawowe utrzymanie biur. W budżetach wojewodów pozostały jednak tak zwane dotacje przedmiotowe na realizację zadań geodezyjnych. Gros tych środków do końca ubiegłego roku wykorzystywały właśnie wojewódzkie biura geodezji i terenów rolnych. Pokrywały one, w zależności od województwa, od 50 do 70% kosztów funkcjonowania biur. Pozostałą część swego budżetu pracownicy biur wypracowywali na tak zwanym wolnym rynku.

Panie Premierze, dziś, na przykład w moim województwie łódzkim, około 80% obszarów rolnych nie ma pełnej dokumentacji geodezyjnej, a podstawowa ewidencja gruntów pochodzi z lat sześćdziesiątych. Przed służbami geodezyjnymi stoi więc poważne zadanie jej zakładania, co często jest niezbędne na tak zwanych Ziemiach Odzyskanych w Polsce, lub odnawiania według obecnie obowiązujących zasad.

Wedle informacji uzyskanych od służb geodezyjnych w moim województwie, tylko około 3% gospodarstw rolnych w Polsce ma udokumentowane prawo własności w taki sposób, że może być ono podstawą do tworzenia tak zwanej karty gospodarstwa rolnego. Karty te zaś, będące w krajach Unii Europejskiej swoistym rejestrem gospodarczym ziemi, będą zapewne, tak jak w krajach Unii, podstawą dla polskich rolników do ubiegania się dotacje ze wspólnego budżetu zjednoczonej Europy w warunkach przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.

Jakie wreszcie jednostki przygotują niezbędną dokumentację geodezyjną do postulowanego od lat przez Ministerstwo Finansów wprowadzenia podatku katastralnego?