W przededniu II Kongresu Spółdzielczości istnieją przeróżne inicjatywy ustawodawcze, mające uzdrowić zasady działania spółdzielczości - tak mówią autorzy projektów ustaw.

Kiedy spółdzielczość dostosowuje się do gospodarki rynkowej, próba jej restrukturyzacji, to znaczy przekształcenia spółdzielczości w spółki, postrzegana jest jako kolejny zamach na polską spółdzielczość. Jest to po prostu zamach na spółdzielczą kasę. Dlatego też setki spółdzielni oraz ich związków podjęły walkę w obronie tej formy gospodarowania, która ma tradycję od ponad stu pięćdziesięciu lat. Spółdzielcy występują przeciwko przekształceniu spółdzielni w spółki prawa handlowego, uznając, że są to propozycje absurdalne, niekonstytucyjne, godzące w dobro spółdzielni. Potrzebne jest takie prawo spółdzielcze, które będzie dawać poczucie własności spółdzielcom, dawać poczucie sensu organizowania się i umożliwiać im rozwój, dawać możliwość wprowadzenia rozwiązań, w których kapitał prywatny, kapitał zagraniczny będzie partnerem dla spółdzielczości, a nie będzie konkurentem, i to uprzywilejowanym dla spółdzielczości. Należałoby o to zapytać spółdzielców i uzyskać ich poparcie.