Szanowny Panie Premierze!

Ziemniak jest obecnie jedną z nielicznych podstawowych roślin uprawianych w polskim rolnictwie, w przypadku której udział odmian zagranicznych jest znikomy. Polska szczyciła się znacznymi osiągnięciami w dziedzinie hodowli i uprawy nowych odmian tej rośliny, a także jej eksportu. Ziemniak kojarzony był z polską specjalnością, a Instytut Ziemniaka w Boninie stanowił centrum naukowe, ukierunkowane na bezpośrednie potrzeby praktyki rolniczej. Jednak ostatni także w tej dziedzinie obserwuje się regres i wyraźną ekspansję odmian i firm europejskich, głównie holenderskich i niemieckich.

Logiczną wydaje się więc potrzebą wzmacniania własnego zaplecza naukowego i zatrzymania tego niekorzystnego trendu. Niestety, dzieje się odwrotnie. W roku 1997 rozpoczęto, na podstawie wcześniejszych decyzji, restrukturyzację, polegającą na włączeniu Instytutu Ziemniaka w Boninie do Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin. Przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz byłej dyrekcji Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin dowodzili, że w wyniku fuzji powstanie nowoczesny i silny instytut, który będzie pracował bardziej efektywnie dla potrzeb rolnictwa i będzie lepiej przygotowany do nowych wyzwań, związanych między innymi z procesem integracji europejskiej. Obecny przebieg restrukturyzacji nie świadczy jednak o tym, że prace przebiegają we właściwym kierunku. Najwidoczniejszym jak dotąd efektem wchłonięcia przez Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Instytutu Ziemniaka w Boninie jest redukcja zatrudnienia. Przebiega ona według charakterystycznego modelu: im dalej od Warszawy, tym więcej zwolnień.

W ośrodkach ukierunkowanych głównie na prace o charakterze teoretycznym, na przykład centrali Instytutu Radzików czy Oddziale Młochów - oba leżą w pobliżu Warszawy - dokonano redukcji zatrudnienia o około 10-20%, a w ośrodkach terenowych, prowadzących w większej mierze prace bezpośrednio na rzecz praktyki rolniczej, o około 30%. W Boninie, jako siedzibie dyrekcji byłego Instytutu Ziemniaka, dokonano już ponad pięćdziesięcioprocentowej redukcji, dokładnie 53,7%, a dyrekcja Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin przysłała ostatnio pismo o zamiarze zwolnienia dalszych dziewięciu osób, przy stanie zatrudnienia: pięćdziesiąt sześć osób.

Moim zdaniem taka asymetria w realizowanym programie redukcji zatrudnienia nie jest uzasadniona. Charakter prac doświadczalnych w naukach rolniczych wymaga bowiem uwzględniania różnych warunków glebowych, klimatycznych oraz ekonomicznych produkcji. Wobec wyzwań, jakie stoją przed polskim rolnictwem, nie można ograniczać się jedynie do prac teoretycznych, które są domeną jednostek naukowych Polskiej Akademii Nauki i uczelni, kosztem prac na rzecz praktyki gospodarczej i bezpośredniego poradnictwa dla rolników indywidualnych.

Panie Premierze! Uprzejmie proszę o podjęcie stosownych działań, zapobiegających dalszej degradacji dawnego Instytutu Ziemniaka w Boninie i pozostawienie go jako tradycyjnego i trwałego elementu regionu koszalińskiego. Oprócz argumentów wcześniej przytoczonych przemawiają za tym następujące przesłanki: dawny Instytut Ziemniaka, a obecnie oddział Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, posiada bazę techniczną i doświadczalną oraz wyspecjalizowaną kadrę do prowadzenia kompleksowych badań w zakresie różnych aspektów produkcji ziemniaka, to jest hodowli, odmianoznawstwa, nasiennictwa, ochrony, diagnostyki i ekonomii, ukierunkowany jest także na potrzebne naszemu rolnictwu prace, wnoszące bezpośredni postęp do praktyki gospodarczej, położony jest w regionie o szczególnie sprzyjających warunkach przyrodniczych dla produkcji wysoko kwalifikowanego materiału nasiennego na potrzeby całego kraju i na eksport.