Szanowny Panie Ministrze!

W związku z licznymi zapytaniami kierowanymi do mnie przez mieszkańców i samorządowców Dolnego Śląska zwracam się do Pana Ministra z prośbą o wyjaśnienie moich wątpliwości dotyczących funkcjonowania spółek wodnych. Zdaniem wielu Dolnoślązaków, a myślę, że podobne odczucia mają także mieszkańcy innych regionów, zwłaszcza podgórskich, od kilku lat obserwuje się daleko posunięty regres w realizacji zadań przez te spółki.

Postępujące karlenie aktywności spółek wodnych powoduje rozliczne zaniedbania gospodarcze oraz niszczenie przyrodniczych ekostanów; jest także przyczyną coraz większego zagrożenia dla zdrowia i życia, że wspomnę tu tylko zamarzanie nieuregulowanych potoków górskich, które rozlewają się z pól, łąk i lasów na jezdnie szos, powodując groźne poślizgi i wypadki.

Spółki wodne funkcjonują w oparciu o przepisy prawa wodnego. Zgodnie z ustawą mogą być one powoływane dla wykonania, utrzymania i eksploatacji urządzeń melioracyjnych, zaopatrzenia w wodę, utrzymania wód w korytach, dbania o urządzenia służące do odprowadzania ścieków itp. Niestety w ciągu ostatnich kilku lat działalność spółek jest w wielu gminach praktycznie niezauważalna. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy są kłopoty finansowe, a co za tym idzie - apatia. Rolnicy skarżą się, że zaangażowanie budżetu państwa przez dotacje podmiotowe ich zdaniem jest wysoce niewystarczające, zważywszy na istotne zadania, jakie ustawodawca stawia spółkom wodnym.

Najbardziej odpowiedzialni z rolników stwierdzają także katastrofalne niewypełnianie należności składkowych przez samych członków spółek oraz niezdolność egzekwowania należności od osób niebędących członkami, ale faktycznie korzystających ze świadczeń spółkowych, na przykład przy oczyszczaniu koryt cieków publicznych wód czy odprowadzaniu ścieków, w tym ścieków zakładów przemysłowych, a nawet podmiotów samorządowych i państwowych, między innymi nadleśnictw. Mizeria materialna i niedowład organizacyjny wielu spółek istniejących tylko pro forma staje się absurdem pogłębiającym nieskuteczność realizacji zobowiązań i prawa.

3. Jakie Pana resort widzi pragmatyczne rozwiązanie dla poprawy opłakanego stanu egzystencji i działalności spółek wodnych, skoro - jak wynika ze stanu rzeczy - ustawowy nadzór samorządów nad ich funkcjonowaniem i stymulacja ich aktywności są mało skuteczne?

5. Czy, kiedy i w jakim rozmiarze z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz funduszy pomocowych UE przewiduje się w ramach programów priorytetowych przedsięwzięcia inwestycyjne w zakresie odbudowy, po pierwsze, systemów melioracyjnych, po drugie, ekosystemów zdegradowanych powodziami, zwłaszcza wylewami potoków w rejonach podgórskich?