Spis oświadczeń, oświadczenie, odpowiedź ministra ochrony środowiska
Minister Gospodarki przesłał odpowiedź na oświadczenie wygłoszone przez senatora Krzysztofa Lipca
na 6. posiedzeniu Senatu:Warszawa, 11 lutego 1998 r.
Szanowna Pani
Alicja GRZEŚKOWIAK
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Marszałek,
Nawiązując do przesłanego przy piśmie AG/043/2/98/IV oświadczenia senatora Krzysztofa Lipca w sprawie rynku złomu stalowego, przedstawiam wyjaśnienia i stanowisko do poruszonych problemów.
Od 1990 roku, tj. po uchyleniu ustawy o planowaniu społeczno-gospodarczym i wprowadzeniu ustawy o działalności gospodarczej, obrót złomami metali oparty jest o zasady wolnego rynku.
W latach 1991-1992 huty nie miały trudności w zakupie złomów, pomimo że w okresie tym nie występowały żadne ograniczenia w wywozie złomu. Dopiero na początku 1993 roku niektóre huty zgłosiły, że wystąpiły trudności w pozyskiwaniu potrzebnych ilości złomu i że przyczyną tego jest nadmierny eksport. Faktyczną przyczyną były trudności w regulowaniu zapłaty za dostarczony złom.
Dla uzyskania bieżącej poprawy zaopatrzenia krajowego w 1993 roku wprowadzono limity eksportowe a od 1994 roku wprowadzono kontyngenty na wywóz złomu żeliwa i stali w wysokości 400 tys. ton na rok, a w latach 1996-1997 - po 500 tys. ton rocznie. Kontyngent na 1998 rok został określony na 600 tys. ton.
Wzrost kontyngentów wywozowych jest wynikiem realizacji zaleceń jakie zostały podjęte w 1995 i 1996 r. na posiedzeniach Komitetu Stowarzyszeniowego RP-UE dotyczących konieczności stopniowej liberalizacji handlu złomami metali przez stronę polską. Ma to na pewno pewien wpływ na bilans złomu w kraju, ale zdaniem Ministerstwa Gospodar
ki najistotniejszą przyczyną trudności w zakupie przez huty potrzebnych ilości złomu, jest ich słaba kondycja finansowa. Odbiorcy zagraniczni oferują eksporterom złomu korzystniejsze warunki zakupu (wyższe ceny, natychmiastowa zapłata) niż mogą obecnie zapewnić huty krajowe.Polskie hutnictwo jest w trakcie realizacji programu restrukturyzacji technicznej i organizacyjnej, stąd na pełne przystosowanie do zasad wolnego rynku w obrocie złomem potrzeba jeszcze kilku lat. Dopiero zakończenie realizowanych przedsięwzięć inwestycyjnych i organizacyjnych wpłynie w decydującym stopniu na obniżenie kosztów produkcji i poprawę kondycji finansowej hut.
Potwierdzeniem, że złom stalowy jest "towarem" a decyzje o sprzedaży podejmowane są w oparciu o kształtowanie się poziomu zyskiwanych cen jest sytuacja jaka wystąpiła w 1996 roku, w którym eksport był mniejszy od wydanych pozwoleń wywozu, gdyż w II połowie roku ceny złomu na rynku europejskim były mniej korzystne w porównaniu z cenami uzyskiwanymi w kraju. Niższy eksport
złomu w 1996 roku nie spowodował jednak wzrostu produkcji stali w porównaniu do 1995 roku (1996 - 10,4 mln ton, 1995 r. - 11,8 mln ton), ponieważ wielkość produkcji zależy nie tylko od posiadanych zamówień ale przede wszystkim od posiadanych środków finansowych na zakup surowców zarówno na rynku krajowym jak i zagranicznym.Funkcjonująca do roku ubiegłego ustawa o ochronie środowiska na pewno utrudniała import złomów, gdyż wymagane było uzyskiwanie indywidualnych zezwoleń Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Zezwolenia na import złomu stalowego są wydawane od 1996 roku, lecz ich stopień wykorzystania jest bardzo niski. Przyczyną tego mogą być wyższe ceny złomu na rynkach zagranicznych lub brak środków finansowych na jego zakup.
Obecnie w oparciu o znowelizowaną ustawę o odpadach z 27 czerwca 1997 roku, w końcowej fazie uzgodnień międzyresortowych jest rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w sprawie określenia listy odpadów, których przywożenie z zagranicy nie będzie wymagać zezwolenia GIOS. Na liście tej są podstawowe rodzaju złomu stalowego, które będą mogły być importowane bez żadnych ograniczeń tak ilościowych, jaki czasowych.
Systemowe uregulowanie możliwości importu złomów żeliwa i stali oraz utrzymanie jeszcze ograniczeń w eksporcie poprzez ustalanie rocznych kontyngentów wywozowych i usprawnienie ich podziału, stworzy warunki do stabilizacji krajowego rynku złomu i zabezpieczenia interesów polskiego przemysłu hutniczego.
Z poważaniem
Janusz Steinhoff
Spis oświadczeń, oświadczenie, odpowiedź ministra ochrony środowiska