Warszawa, 31 lipca 2000 r.

Pani Prof. dr hab.
Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Problemy ochrony przeciwpowodziowej na Żuławach, które przedstawiłem w swoich wyjaśnieniach stanowiących odpowiedź na interpelację Pani Poseł Danuty Ciborowskiej i wystąpienie Pana Posła Witolda Gintowt-Dziewałtowicza, istnieją już od wielu lat, ale należy je rozpatrywać całościowo, tzn. łącznie Żuławy Elbląskie i Gdańskie, gdyż działanie systemów wodnych na terenie obu województw jest ze sobą powiązane.

Po katastrofalnej w skutkach powodzi 1983 r. uruchomiono ogromny front inwestycyjny. Z rezerwy budżetu centralnego przyznana została dotacja celowa dla województwa elbląskiego na usuwanie skutków powodzi. Opracowany został "Program działań w zakresie zabezpieczenia przeciwpowodziowego Żuław Wiślanych w latach 1983-1985". Założenia programu zakładały osiągnięcie następujących celów: likwidacja skutków powodzi, odbudowę zniszczonych urządzeń melioracyjnych i przeciwpowodziowych, poprawę zabezpieczenia Żuław przed zagrożeniem powodziowym, niezbędną modernizację systemu melioracyjnego i przeciwpowodziowego, zahamowanie regresu produkcyjnego i rozwoju produkcji rolnej na Żuławach Wiślanych. Po roku 1985, działania związane z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym Żuław miały być kontynuowane. Do końca 1991 r. zmodernizowano prawie 165 km wałów przeciwpowodziowych na najbardziej zagrożonych odcinkach, w tym na Jez. Drużno. Prace te wykonano w ramach uchwały Rady Ministrów 73/83 z dnia 12 maja 1983 r. Mimo tak wielkiego wysiłku inwestycyjnego nie zakończono modernizacji wszystkich wałów.

Na posiedzeniu plenarnym Wojewódzkiego Komitetu Przeciwpowodziowego w Elblągu w dniu 18 grudnia 1998 r. podjęto uchwałę, w której "WKP wyraża sprzeciw dokonanym zmianom podziału Żuław prawostronnych. Region ten, jako niepodzielna jednostka przyrodniczo-gospodarcza, nie powinien być sztucznie dzielony. Dokonany podział wydatnie przyczyni się do obniżenia bezpieczeństwa powodziowego. Za negatywne skutki tego podziału, nie ponoszą odpowiedzialności służby wodno-melioracyjne".

Podczas narady poświęconej problemom zabezpieczenia przeciwpowodziowego Żuław w dniu 24 listopada 1999 r., w którym udział wzięli: p.o. Szefa Kancelarii Prezesa RM Pan Jerzy Widzyk, Podsekretarz Stanu w MSWiA Pan Józef Płoskonka oraz Wojewodowie: Pomorski Pan Tadeusz Sowiński i Warmińsko-Mazurski Pan Zbigniew Babalski, ustalono, że do końca I kwartału 2000 r. przedstawiony zostanie program zabezpieczenia Żuław przed powodzią. Na naradę nie został zaproszony przedstawiciel Ministerstwa Środowiska ani Głównego Komitetu Przeciwpowodziowego i w związku z tym nie uczestniczył w niej.

W nawiązaniu do spotkania u Pana Marszałka Macieja Płażyńskiego, które odbyło się w dniu 12 kwietnia 2000 r. w Warszawie, z udziałem Pana Ministra Jerzego Widzyka oraz Przewodniczącego Pomorskiego Komitetu Przeciwpowodziowego Pana Krzysztofa Pusza i Wicewojewody Pomorskiego w sprawie środków na modernizację urządzeń przeciwpowodziowych na Żuławach Wiślanych, Marszałek Województwa Pomorskiego w dniu 10 maja 2000 r. przy piśmie DROWOŚ.I.133/2000, przekazał do Pana Macieja Płażyńskiego - Marszałka Sejmu RP i Pana Jerzego Widzyka Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów List Intencyjny podpisany przez Panów Wojewodów i Marszałków Województw Pomorskiego i Warmińsko-Mazurskiego w sprawie wspólnego działania w zakresie odbudowy, modernizacji i utrzymania urządzeń melioracyjnych i osłony przeciwpowodziowej na obszarze Żuław Wiślanych oraz "Program modernizacji systemu zabezpieczenia i budowy osłony przeciwpowodziowej na Żuławach Wiślanych na lata 2001-2010", z prośbą o zabezpieczenie środków finansowych na realizację przedłożonego programu.

Antoni Tokarczuk