Natomiast chciałaby poinformować Wysoką Izbę, czego ono dotyczy. to oświadczenie zostało przygotowane na podstawie wniosków, które wpłynęły do mojego biura. Wpłynęły one z dużych miast województwa kujawsko-pomorskiego: z Bydgoszczy, Torunia, Grudziądza, Włocławka, a dotyczą środków finansowych na pomoc społeczną. Starostowie tych miast i prezydenci pokazują jednoznacznie, że środki finansowe na pomoc społeczną na 1999 r. są niewystarczające i będą przyczyną niepokojów w poszczególnych miastach i powiatach województwa bydgoskiego.

***

Oświadczenie moje kieruję do pana Jerzego Buzka, prezesa Rady Ministrów RP, w związku z tragiczną sytuacją ośrodków pomocy społecznej, które nie posiadają środków finansowych na realizację tak zadań obligatoryjnych, jak i fakultatywnych. Podstawę tego oświadczenia stanowią wystąpienia i analiza sytuacji w tak dużych ośrodkach miejskich jak Bydgoszcz, Grudziądz, Wąbrzeźno, a i z innych miast i powiatów województwa kujawsko-pomorskiego napływają podobne materiały.

W pierwszych miesiącach bieżącego roku ośrodki otrzymywały miesięcznie kwoty, które nie stanowiły nawet 1/12 kwot zaplanowanych w rozdziale 8613. Stąd też niemożliwa była realizacja zadań obligatoryjnych, a zasiłków okresowych w ogóle nie wypłacano. Pojawił się dylemat "wyboru" świadczeń, które powinny być zrealizowane w pierwszej kolejności, co przy zasiłkach o charakterze obowiązkowym jest niedopuszczalne. Niewypłacenie jakiegokolwiek z wyżej wymienionych zasiłków stanowi naruszenie przepisów prawa. Podejmowano decyzję o niepokrywaniu części świadczeń dla kobiet w ciąży oraz wychowujących dzieci, a także wypłacanie tylko 70% przyznanych świadczeń na pokrycie kosztów związanych z pobytem zasiłkobiorców ośrodków w domach pomocy społecznej.

Niekorzystną sytuację w zakresie zadań finansowych w rozdziale 8613 pogłębia jeszcze fakt, iż w ostatnim czasie dokonano istotnych zmian przepisów prawnych, które spowodowały znaczny napływ nowych środowisk kwalifikujących się do otrzymywania pomocy społecznej. Wynika to w szczególności zez liberalizowania przepisów ustawy o pomocy społecznej w zakresie prawa do zasiłku stałego poprzez zwiększenie progu dochodowego do dwukrotności kryterium. Oznacza to, iż rodziny z dochodem dwukrotnie większym aniżeli do tej pory mogą skutecznie ubiegać się o przyznanie niniejszego świadczenia. Z powyższych względów liczba zasiłkobiorców ulega znacznemu zwiększeniu i zapewne nadal będzie wzrastać, sądząc po ilości złożonych wniosków.

Doszło zatem do sytuacji, w której budżet tegoroczny jest znacznie mniejszy od budżetu ubiegłorocznego, kiedy ośrodki miały do wykonania nieporównywalnie mniej zadań. Zaplanowane w niniejszym rozdziale środki absolutnie nie pokrywają potrzeb nawet w zakresie zadań obligatoryjnych, nie wspominając już zadań fakultatywnych. W tej sytuacji dochodzi jeszcze do znacznego poszerzenia kręgu świadczeniobiorców z uwagi na zmiany przepisów prawa.

Ośrodki, nie mogąc wywiązać się z nałożonych zadań w zakresie zadań obligatoryjnych, byłyby zmuszone "pożyczać" pieniądze od samorządów, co w świetle przepisów ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych - DzU nr 155, poz. 1014 - stanowi naruszenie dyscypliny budżetowej. Na dzień dzisiejszy sytuacja finansowa ośrodków nie pozwala na pełne wykonywanie zadań zleconych obligatoryjnych, gdyż potrzeby w skali miesiąca przewyższają otrzymywane kwoty.

1) realizacji świadczeń dla osób bezdomnych przebywających na terenie powiatu, które zerwały w sposób trwały związek z gminą, na której miało miejsce zdarzenie powodujące bezdomność;

2) pokrywaniu kosztów podstawowej opieki zdrowotnej wyżej wymienionym osobom bezdomnym;

Podstawowymi czynnikami utrudniającymi wykonanie pomocy pieniężnej określonej w rozdziale 8622 jest również ustalenie planu budżetu na 1999 r. niższego od wykonania w 1998 r., a także nieuwzględnienie waloryzacji świadczeń pieniężnych, zbyt późne wydanie aktu prawnego określającego między innymi nowe zasady udzielania pomocy pieniężnej, oraz wzrost liczby dzieci umieszczonych prawomocnymi postanowieniami sądów w rodzinach zastępczych.