Spis oświadczeń, poprzednie oświadczenie, następne oświadczenie

Oświadczenie skierowane do premiera Jerzego Buzka

Pragnę Pana zainteresować sprawą dotyczącą postrzegania przez urzędników państwowych tak zwanego trzeciego sektora gospodarki, jaki tworzą organizacje pozarządowe. Niedawny precedensowy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie sporu pomiędzy urzędem skarbowym a Fundacją na Rzecz Nauki Polskiej świadczy o głębokim niezrozumieniu przez instytucje państwa polskiego roli, jaką ten sektor odgrywa w krajach demokratycznych. Z orzeczenia NSA wynika, że posiadane środki finansowe fundacja może lokować jedynie na kontach bankowych. Pomnażanie zgromadzonego kapitału poprzez zakup akcji na giełdzie, a nawet zakup obligacji skarbu państwa zostanie opodatkowane.

Wydaje się, że instytucje państwowe wykazywane pełne niezrozumienie faktu, że działalność organizacji pozarządowych, jak sama nazwa wskazuje, jest niezależna od administracji państwowej. Działalność tego sektora jest wielkim dobrem, a nie aktywnością w interesie prywatnym i nie może interesować państwa jedynie jako ewentualne źródło wpływów do budżetu.

W Polsce dotychczas nie znaleziono dla organizacji pozarządowych właściwego miejsca w strukturach życia publicznego i potencjał, jakim dysponują, nie jest odpowiednio wykorzystany. Nie wzrasta też ilość środków budżetowych przekazywanych na realizację zadań publicznych przez te organizacje. Państwo nie podejmuje niemal żadnej aktywności w celu rozwinięcia współpracy ze stowarzyszeniami i fundacjami, wyjątek stanowią organizacje sportowe. Nadal dominuje sposób widzenia fundacji jedynie jako organizacji prowadzącej działalność społeczną i dobroczynną, wspomagającą państwo w niektórych dziedzinach. Nie do przyjęcia jest natomiast pomysł regularnej współpracy przy realizowaniu niektórych zadań publicznych oraz znaczniejszego współfinansowania takich działań proobywatelskich.

Konieczna jest gruntowna reforma prawnych warunków funkcjonowania trzeciego sektora, określenie dokładnego statusu organizacji pozarządowych i uporządkowanie relacji między instytucjami państwowymi a organizacjami pozarządowymi, w tym unormowanie kwestii przekazywania środków finansowych. Należy również uporządkować sprawy związane z działalnością gospodarczą fundacji i stowarzyszeń, stosowaniem ulg podatkowych, prawem pracy i ubezpieczeniami społecznymi, w tym uregulowaniami dotyczącymi pracy ogromnej rzeszy wolontariuszy.

Mimo iż projekt ustawy o współpracy organów administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi, o działalności organizacji pozarządowych oraz o zmianie niektórych ustaw jest gotowy, nie trafił dotychczas pod obrady Sejmu. Liderzy organizacji pozarządowych przestali już liczyć na rządową inicjatywę w tej sprawie. W tym czasie nowe rozwiązania prawne wprowadzili nie tylko Węgrzy i Czesi, ale nawet Bułgarzy i Rumuni. U nas projekt ustawy dotychczas nie trafił do parlamentu, mimo iż trzeci sektor jest bardziej rozwinięty niż we wszystkich wymienionych wyżej krajach.

Liczę, że Pan Premier zainteresuje się tym problemem i już wkrótce projekt ustawy, tak długo dyskutowanej przez przedstawicieli rządu i organizacji pozarządowych, trafi pod obrady parlamentu.

Spis oświadczeń, poprzednie oświadczenie, następne oświadczenie