Pełnomocnik Rządu do spraw Rodziny przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Ryszarda Gibuły, złożone na 61. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 65):
Warszawa, 2 sierpnia 2000 r.
Szanowna Pani
Prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Szanowna Pani Marszałek
Z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów przesyłam w załączeniu odpowiedź na oświadczenie senatora Ryszarda Stanisława Gibuły złożone podczas 61. posiedzenia Senatu RP w dniu 29 czerwca 2000 r.
Z wyrazami szacunku
Maria Smereczyńska
* * *
Odpowiedź na oświadczenie senatora Ryszarda Stanisława Gibuły złożone podczas 61. Posiedzenia Senatu RP w dniu 29 czerwca 2000 r.
Delegacje rządowe uczestniczące w IV Światowej Konferencji nt. Kobiet w Pekinie w 1995 roku przyjęły przez konsensus Platformę działania oraz Deklarację pekińską. Delegacji Rządu RP na tę konferencję przewodniczył Aleksander Łuczak ówczesny wiceprezes Rady Ministrów, przewodniczący Komitetu Badań Naukowych. Zasady wdrażania przyjętej Platformy działania są określone w § 9 "Wdrażanie tej Platformy, przy uwzględnieniu prawa narodowego i sformułowanych strategii polityk, programów i opracowywanych priorytetów, jest suwerenną odpowiedzialnością każdego państwa, zgodnie ze wszystkimi prawami człowieka i jego podstawowymi wolnościami, przy pełnym poszanowaniu różnych religii i wartości etycznych, uwarunkowań kulturowych i przekonań filozoficznych jednostek i środowisk społecznych, powinno przyczynić się do pełnego wykorzystania przez kobiety ich praw człowieka w celu osiągnięcia równości, rozwoju i pokoju". Również Rezolucja A/RES/50/42 z dnia 17 stycznia 1996 r., z 50 sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych stwierdza przyjęcie podczas konferencji w Pekinie Deklaracji Pekińskiej oraz Platformy działania, § 3. Zaaprobowana Deklaracja pekińska i Platforma działania jako przyjęta na Konferencji 15 września 1995 r. Zgodnie z powyższymi referencjami dokumenty przyjęte przez konsensus nie mogą być renegocjowane. Potwierdzone to zostało w § 2 Raportu komisji Statutu Kobiet obradującej w Nowym Jorku w dniach 3-17 marca 2000 r. jako Komitet Przygotowawczy do 23 sesji specjalnej Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych (UN, New Supplement No. 2 (A/S-23/2) annex I), § 2. Delegacje potwierdziły ich zobowiązanie do nie otwierania renegocjacji Pekińskiej platformy działania, która jest dokumentem podstawowym.
23 sesja specjalna Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych pt. "Kobiety 2000: równość płci, rozwój i pokój w dwudziestym pierwszym wieku", która odbyła się w dniach 5 - 9 czerwca 2000 r. w Nowym Jorku, miała na celu dokonanie przeglądu i oceny realizacji działań, rekomendowanych w Platformie działania podejmowanych w ciągu pięciu lat przez poszczególne państwa. W rozdziale II wydanego bez komentarzy dokumentu końcowego tej sesji, "pt. "Dalsze działania i inicjatywy w celu wdrażania Deklaracji pekińskiej i Platformy działania" (Unedited final outcome document, Further actions and initiatives to implement the Beijing Declaration and the Platform for Action), zostały wskazane osiągnięcia w realizacji działań, trudności występujące w procesie wdrażania tych rozwiązań oraz zostały wskazane kierunki i sposoby osiągania celów sformułowanych w dokumentach przyjętych na konferencji pekińskiej.
Wystąpienia członków delegacji polskiej na 23 sesji specjalnej Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych "Kobiety 2000: równość płci, rozwój i pokój w XXI wieku" były zgodne z prawem obowiązującym w Rzeczypospolitej Polskiej oraz procedurami i dokumentami przyjętymi przez Organizację Narodów Zjednoczonych. Dotyczyło to również nie rozszerzania płaszczyzny przyjętej w platformie działania o nowe słownictwo nie zdefiniowane przez ONZ w żadnym z przyjętych dokumentów. Próby naruszenia tych zasad wywołały sprzeciw ze strony licznych parlamentarzystów Unii Europejskiej, Stanów Zjednoczonych oraz Kanady wyrażony w pismach skierowanych odpowiednio do swoich stałych przedstawicielstw przy ONZ w Nowym Jorku. Wystąpienia delegacji polskiej znalazły swoje odzwierciedlenie w ostatecznej treści dokumentu końcowego tej sesji pt. "Dalsze działania i inicjatywy w celu wdrażania Deklaracji pekińskiej i Platformy działania, który został przyjęty przez konsensus przez przedstawicieli ponad 180 państw członkowskich ONZ. Należy podkreślić, że dokumenty przyjęte w Pekinie i Nowym Jorku w całości opowiadają się za poszanowaniem godności i praw człowieka, równymi prawami kobiet i mężczyzn, eliminacją wszelkich form dyskryminacji oraz przeciwdziałaniem przemocy, a rząd Rzeczypospolitej Polskiej jest sygnatariuszem tych dokumentów.
Zgodnie z dokumentem Narodów Zjednoczonych znak E/CN.6/2000/PC/L.6, dotyczącym przyjętych procedur nie przewidywano przedkładania stanowiska rządu podczas 23 sesji specjalnej Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. W dokumentach ONZ określono również procedury akredytowania członków delegacji innych niż delegacje rządowe, co umożliwiło uczestnictwo przedstawicieli wielu instytucji i organizacji.
Przemówienie przewodniczącego delegacji RP zawiera obszary związane tematycznie z sesją specjalną ze szczególnym podkreśleniem, że:
- Konstytucja RP tworzy podstawy prawne dla poszanowania godności osoby ludzkiej i równych praw mężczyzny i kobiety we wszystkich sferach życia, w tym praw publicznych.
- Przedmiotem szczególnej troski są dla Polski warunki rozwoju rodziny, jej odpowiedzialność za wychowanie potomstwa oraz zapewnienie kobietom możliwości wyboru kariery życiowej i godzenia roli matki z aktywnością zawodową, społeczną i polityczną.
- Prawo polskie chroni życie od momentu poczęcia aż do naturalnej śmierci.
- Podstawy prawne systemu edukacyjnego i ochrony zdrowia tworzą przesłanki równego do nich dostępu dla kobiet i mężczyzn.
- Podejmowane są działania mające na celu redukcje bezrobocia oraz tworzenie realnych szans realizacji równych praw kobiet i mężczyzn na rynku pracy. Natomiast w sferze legislacyjnej prawo kobiet i mężczyzn do równych warunków pracy i płacy jest w trakcie dostosowywania do standardów Unii Europejskiej.
- Głębokie przemiany w Polsce, w tym rozwój instytucji mechanizmów demokracji, a także rosnący poziom wykształcenia obywateli są obiektywnymi czynnikami poszerzania aktywności społecznej i politycznej, w tym rosnącej roli k
obiet.- Rzeczpospolita Polska ratyfikowała podstawowe konwencje i akty prawa międzynarodowego chroniące prawa człowieka i respektujące wolny i odpowiedzialny wybór w każdej sferze życia.
Rezultaty XXIII sesji specjalnej Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych przedstawione zostały na konferencji prasowej w Warszawie w dniu 6 czerwca b.r., gdzie podkreślone zostało, że przyjęty dokument końcowy tworzy przesłanki realizacji Platformy Działania przez poszczególne państwa (Further actions and initiatives to implement the Beijing Declaration and the Platform for Action), ale nie zawiera niezdefiniowanej przez ONZ terminologii. Podczas konferencji prasowej zwrócono także uwagę na konieczność zachowania szczególnej ostrożności w posługiwaniu się nowymi niezdefiniowanymi pojęciami, zwłaszcza w oficjalnych dokumentach.