Pani
Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowna Pani Marszałek

W odpowiedzi na pismo z dnia 25 czerwca 1999 roku znak SJB 440-204(1)/99, w sprawie oświadczenia senatora Kazimierza Drożdża wygłoszonego podczas 37 posiedzenia Senatu w dniu 18 czerwca br., z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów przedstawiam wyjaśnienia w tej sprawie.

Powodzie ostatnich dwóch lat, katastrofalne w skutkach, objęły swym zasięgiem 29 byłych województw wyrządzając szkody w dolinach rzek głównie Polski południowej i centralnej. Zniszczeniu uległy urządzenia wchodzące w skład systemów zabezpieczających doliny rzek przed wielkimi wodami (wały, budowle wodne). W wyniku powodzi na urządzeniach melioracji wodnych nastąpiło:

- całkowite przerwanie wałów na odcinkach o łącznej długości ok. 35 km

- częściowe ubytki w korpusach wałów na odcinkach o łącznej długości ok. 350 km

- osłabienie w wyniku silnej filtracji wałów na odcinkach o łącznej długości blisko 510 km

Wielkość strat w urządzeniach melioracji wodnych wyrządzonych przez powodzie oszacowano na około 704 mln zł (w cenach 1997 roku) w tym w urządzeniach melioracji podstawowych na kwotę 667 mln zł i w urządzeniach melioracji wodnych szczegółowych na kwotę 37 mln zł.

W 1997 roku z budżetu państwa przeznaczono 137 mln zł na usuwanie skutków powodzi w urządzeniach melioracji wodnych podstawowych.

Powódź z 1998 roku, jakkolwiek nieporównywalnie mniejsza w rozmiarach i zniszczeniach, w porównaniu do tej z 1997 roku pozostawiła po sobie ponownie zniszczenia w urządzeniach melioracji wodnych podstawowych i szczegółowych.

Na dzień 31 grudnia 1998 roku na remont i modernizację urządzeń melioracji wodnych wykorzystano środki w wysokości 274.877 tys. zł.

W ramach tych środków służby wodno-melioracyjne wykonały m.in.:

- naprawę koryt rzek na długości ok. 697 km,

- naprawę i modernizację wałów na długości 261 km,

- naprawę i zmodernizowanie 26,3 km dróg przywałowych,

Środki na realizację prac związanych z usuwaniem skutków powodzi w urządzeniach osłony przeciwpowodziowej na dzień 31 maja 1999 roku w ramach programu działań Narodowego Programu Odbudowy i Modernizacji pozwoliły zrealizować m.in. następujące zadania:

- remont lub modernizacja 324,5 km wałów (poniesione nakłady w wysokości ponad 232 mln zł),

- udrożnienie i przywracanie koryt rzecznych - 352,6 km (poniesione nakłady w wysokości 61,5 mln zł).

Ranga i znaczenie odbudowy i modernizacji urządzeń ochrony przeciwpowodziowej (wały, śluzy, jazy, zapory, suche zbiorniki przeciwpowodziowe) znalazły wyraz w opracowaniu przez resorty rolnictwa i gospodarki żywnościowej, ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa projektów inwestycyjnych i harmonogramów ich realizacji w tej dziedzinie.

Na przełomie lat 1997 i 1998 Rząd Rzeczypospolitej Polskiej zaciągnął pożyczkę w Europejskim Banku Inwestycyjnym z przeznaczeniem na sfinansowanie usuwania szkód powodziowych, w tym powstałych m.in. w:

- urządzeniach melioracji wodnych tworzących systemy zabezpieczenia dolin rzecznych przed powodziami.

Mając na uwadze potrzeby finansowe w zakresie odbudowy terenów powodziowych, w dniu 16 kwietnia br. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej podpisał Ramową Umowę Pożyczki z Funduszem Rozwoju Społecznego Rady Europy (FRSRE) na współfinansowanie zadań w dziedzinie:

1. usuwania skutków powodzi w urządzeniach melioracji wodnych podstawowych (w tym wałów przeciwpowodziowych) z czego dla woj. dolnośląskiego przypada 20.421 tys. zł środków (pożyczka i budżet państwa);

2. odbudowy i modernizacji obiektów gospodarki wodnej, w tym dla województwa dolnośląskiego przeznaczono 31.693 tys. zł;

3. usuwanie skutków powodzi w obiektach służby zdrowia, w tym dla woj. dolnośląskiego 35.419,6 tys. zł.

W ramach środków kredytowych z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Funduszu Rozwoju Społecznego Rady Europy jak również z rezerwy celowej na usuwanie skutków powodzi na zadania w zakresie naprawy i modernizacji uszkodzonych obiektów hydrotechnicznych i regulacji rzek oraz odbudowę i modernizację urządzeń melioracji wodnych podstawowych do chwili obecnej (1998 r. i początek 1999 r.) przekazano:

- 77.275 tys. zł dla województwa dolnośląskiego,

- ponad 132 mln zł dla ODGW we Wrocławiu (obszar działania obejmuje nie tylko woj. dolnośląskie).

W 1998 roku zgodnie z potrzebami finansowymi zgłoszonymi przez byłych wojewodów z obecnego woj. dolnośląskiego na zadania związane z odbudową i modernizacją urządzeń melioracji wodnych podstawowych, zostały przekazane środki z budżetu państwa i z Europejskiego Banku Inwestycyjnego w wysokości 67.300 tys. zł.

W roku bieżącym w rezerwie celowej na zadania w zakresie usuwania skutków powodzi w urządzeniach melioracji podstawowych przewidziano ogółem 342.393 tys. zł, w tym dla woj. dolnośląskiego 59.511 tys. zł.

Ze środków tych (kredyt EBI i FRSRE oraz środki budżetowe) finansowane są remonty i modernizacja zbiorników oraz budowa infrastruktury przeciwpowodziowej:

- zbiornik Stronie Śląskie na rzece Morawie (okres realizacji 1998-1999)

- zbiornik Kędzierzyn Koźle (okres realizacji 1998-2000)

- ważniejsze zadania realizowane przez ODGW Wrocław:

- węzeł Szczytniki (okres realizacji 1997-2001)

- węzeł Bartoszowicki (okres realizacji 1997-2001)

- zbiornik Międzygórze i rzeka Wilczka poniżej zapory

- zlewnia rzeki Nysy Kłodzkiej, Bystrzycy.

Wojewoda Dolnośląski w ostatnich dniach wystąpił z wnioskiem o przekazanie pierwszej transzy środków pożyczki z Funduszu Rozwoju Społecznego Rady Europy oraz środków towarzyszących z budżetu państwa.