Po okresie spadku bezrobocia na terenie całego kraju w latach 1994-1997 pod rządami koalicji Akcji Wyborczej Solidarność i Unii Wolności obserwujemy jego szybki wzrost. Od 1 lipca 1998 r. do 1 lipca 1999 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych zwiększyła się o blisko 23%, a wskaźnik bezrobocia wzrósł o 9,8% do 11,6%. W tym samym okresie w województwie dolnośląskim liczba bezrobotnych zwiększyła się o trzydzieści jeden tysięcy czterysta osób, to jest o blisko 21,5%. Wskaźnik bezrobocia wzrósł z 12,4% do 14%. W końcu tego okresu bez pracy pozostawało sto osiemdziesiąt cztery tysiące osób. Konsekwencją likwidacji miejsc pracy było między innymi szybko rosnące obciążenie niewydolnego Funduszu Pracy. Liczba osób pobierających zasiłek albo świadczenie przedemerytalne wzrosła o 68,4%. Szczególnie niepokojący jest fakt, że w pierwszym półroczu ubiegłego roku na terenie województwa dolnośląskiego w wyniku zwolnień grupowych w dziewięćdziesięciu pięciu zakładach pracę utraciło dwa tysiące pięćdziesiąt jeden osób, a w tym samym okresie bieżącego roku w wyniku zwolnień grupowych w dwustu pięćdziesięciu ośmiu zakładach pracę utraciło aż sześć tysięcy dziewięćset czterdzieści siedem osób. Po raz pierwszy od kilku lat nie odnotowano spadku bezrobocia w okresie tworzenia sezonowych miejsc pracy. W lipcu i sierpniu bieżącego roku kolejne sześćdziesiąt cztery zakłady pracy zgłosiły zamiar zwolnień grupowych, obejmujących blisko cztery tysiące pracowników. W moim przekonaniu, rosnące bezrobocie jest efektem błędów w polityce gospodarczej i społecznej rządu i administracja rządowa powinna być odpowiedzialna za likwidowanie skutków własnej niekompetencji.

Popieram inicjatywę grupy posłów AWS i SLD, zmierzającą do nowelizacji ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej w związku z reformą ustrojową państwa, z dnia 24 lipca 1998 r., której celem jest zaniechanie przekazania urzędów pracy samorządom powiatowym i wojewódzkim. Urzędy pracy powinny pozostać w strukturze administracji rządowej specjalnej, podobnie jak w krajach Unii Europejskiej.

Zwracam się do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej Senatu z apelem o dokładną analizę skutków ewentualnego przejęcia przez samorządy z dniem 1 stycznia 2000 r. odpowiedzialności za zwalczanie bezrobocia na swoich terenach. W opinii ekspertów, z którymi się kontaktowałem, spowoduje to między innymi zamknięcie rynków pracy w ramach powiatów, przy dużym przestrzennym zróżnicowaniu bezrobocia. Po pozbyciu się przez rząd odpowiedzialności za skutki własnych decyzji o charakterze makroekonomicznym w kolejnych latach zmniejszane będą środki budżetowe na zwalczanie bezrobocia, a samorządy zmuszane będą do zwiększenia własnego udziału w finansowaniu skutków błędnej polityki administracji rządowej w tym zakresie.