Oświadczenie skierowane do prezesa Rady Ministrów Jerzego Buzka.

Szanowny Panie Premierze!

Człowiek ten, jako dziewięcioletni chłopiec, pojechał w lipcu 1939 r. wraz ze swoją matką do Francji w odwiedziny do krewnych na ich zaproszenie. Powrót matki i syna do Polski miał nastąpić w końcu sierpnia tego samego roku. W drodze powrotnej do kraju Niemcy zabronili im przekroczenia granicy francusko-niemieckiej. Byli więc zmuszeni pozostać na terytorium Francji. Znaleźli się w obozie dla uchodźców prowadzonym przez francuski Czerwony Krzyż. Po wkroczeniu Niemców do Francji w roku 1940 matka z synem zostali wywiezieni do Luksemburga, a następnie po rozdzieleniu z matką chłopiec wraz z kilkunastoma innymi rówieśnikami w wieku 10 - 12 lat wywieziony został do Rzeszy Niemieckiej, do Turyngii, i skierowany do pracy w gospodarstwie rolnym położonym w okolicach Erfurtu. Każdy z chłopców pracował gdzie indziej. Poddani oni zostali procesowi germanizacji, nie mieli prawa kontaktowania się z innymi Polakami przebywającymi w tej okolicy ani też z Rosjanami. Do Polski powrócił dopiero po zakończeniu drugiej wojny światowej.

Obecnie od kilku lat człowiek ten bezskutecznie ubiega się o przyznanie mu uprawnienia do świadczenia pieniężnego, które przysługuje osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę Niemiecką i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, na mocy stosownej ustawy z dnia 31 maja 1996 r. Art. 2 pkt 2 tej ustawy w literze "a" stanowi bowiem, że świadczenie pieniężne przysługuje wyłącznie osobom, które były deportowane do pracy przymusowej na okres co najmniej sześciu miesięcy z terytorium państwa polskiego, w jego granicach sprzed 1 września 1939 r., na terytorium III Rzeszy Niemieckiej i terenów przez nią okupowanych. W przypadku mojego rozmówcy deportacja nastąpiła z terenu Francji i dlatego nie może skorzystać z uprawnień przewidzianych we wspomnianej ustawie.

Względy sprawiedliwości przemawiają za tym, aby jednakowo traktować osoby, które wykonywały przymusową pracę na terenie III Rzeszy Niemieckiej bądź ZSRR, bez względu na to skąd nastąpiła deportacja. Dlaczego ten człowiek, który jako nieletni, jako chłopiec pracował przymusowo aż przez pięć lat z dala od najbliższych, oddzielony nawet od innych osób mówiących po polsku, ma nie skorzystać z takich uprawnień jakie przysługują osobom, które jako dorosłe przepracowały tylko sześć miesięcy, ale za to wywiezione zostały z terytorium II Rzeczypospolitej?

Trudność tkwi w tym, że niedługo kończy się kadencja obecnego parlamentu i projekt ustawy złożony przez posłów, a tym bardziej przez senatorów, nie ma szans ze względów czasowych na przejście całego procesu legislacyjnego. Przed upływem tej kadencji Sejmu i Senatu prawem może stać się tylko projekt rządowy opatrzony klauzulą pilności.