Spis oświadczeń, oświadczenie, odpowiedź ministra spraw wewnętrznych

Minister Gospodarki przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Jana Chojnowskiego wygłoszone na 22. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 26):

Warszawa, dnia 08.12.1998 r.

Pani
Prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowna Pani Marszałek,

Nawiązując do pisma z dnia 10 listopada br., przy którym przekazane zostało przez Panią Marszałek oświadczenie senatora Jana Chojnowskiego, złożone na posiedzeniu Senatu RP w dniu 5 listopada 1998 r., uprzejmie informuję, że proces szybkiego powstawania dużych obiektów handlowych jest przez Ministerstwo Gospodarki obserwowany z dużą uwagą. Pozytywnie zmieniają one oblicze polskiego handlu i jego strukturę. Zdobyły sobie akceptację konsumentów, a do naszego handlu wprowadzają nowoczesne metody i formy sprzedaży oraz prezentacji towarów, przyczyniają się do poprawy oferty handlowej i stopnia zaspokojenia potrzeb konsumentów.

Utworzenie wielkopowierzchniowego obiektu handlowego wywołuje poważny wpływ na lokalny rynek, oddziaływując na istniejącą już infrastrukturę, środowisko naturalne, rynek pracy, komunikację i natężenie ruchu, powoduje także zmiany społeczne i kulturowe lokalnej społeczności.

Jak wynika z danych GUS, trudno w chwili obecnej mówić o inwazji tych obiektów na rynku polskim.

W 1997 r. liczba sklepów o powierzchni sprzedażowej powyżej 400 m2 wynosiła 2858 i stanowiła zaledwie 0,67% ogólnej ilości sklepów, w tym obiektów wielkopowierzchniowych o powierzchni sprzedażowej powyżej 2.500 m2 odpowiednio: 107 i 0,025%. Jednakże proces tworzenia dużych obiektów handlowych typu super - i hipermarketów przebiega dynamicznie przy równoczesnym szybko rosnącym udziale tych obiektów w obrotach ogółem.

Sytuacja ta wymaga wprowadzenia określonych regulacji prawnych.

Zgłoszony przez posłów projekt ustawy o wielkopowierzchniowych obiektach handlowych zmierza do uregulowania zasad tworzenia tych obiektów odrębnym aktem prawnym. Pomimo, że cel jaki autorzy projektu zamierzali osiągnąć jest często słuszny, to jednak zawarte w nim rozwiązania nie mogą uzyskać pełnej aprobaty.

Proponowany w polskim projekcie niski wskaźnik powierzchni obiektów handlowych (1000 m2), powyżej którego wymagane byłoby uzyskanie zezwoleń jest nie do zaakceptowania. Spowoduje to, że dotychczasowa nadmiernie zatomizowana struktura handlu oraz wskaźnik średniej powierzchni sklepu przypadającej na 1000 mieszkańców, niższy 2-3-krotnie od występującego w krajach Unii Europejskiej, będą nadal utrzymywane. Dodatkowo proponowana w projekcie możliwość rozszerzenia uchwałą gminy obowiązku uzyskiwania zezwoleń na utworzenie sklepów o powierzchni poniżej 1000 m2 stwarzałaby istotną barierę otwierania nowoczesnych placówek handlowych.

Procedury określone w poselskim projekcie ustawy o wielkopowierzchniowych obiektach handlowych są nadmiernie skomplikowane i restrykcyjne, a cały tryb wydawania przez samorządy terytorialne zezwoleń spowodowałby nasilenie biurokracji i wszelkich negatywnych skutków z tym związanych.

Proponowane w tym projekcie uregulowania, jak np. wydawanie zezwoleń na tworzenie wielkopowierzchniowych obiektów handlowych, są formą ograniczania swobody gospodarczej i pozostają w sprzeczności z konstytucyjną zasadą swobody tej działalności, jak też prawem działalności gospodarczej przekazanym w formie projektu ustawy przez Rząd do Sejmu RP.

Wyrażam pogląd, że słuszne cele , które projekt poselski zawiera, mogą być osiągnięte poprzez wprowadzenie odpowiednich zmian w dotychczasowych ustawach, w szczególności w ustawie o zagospodarowaniu przestrzennym i ustawie o samorządzie terytorialnym. Pragnę poinformować Panią Marszałek, że właśnie w tym kierunku będą prowadzone w Ministerstwie Gospodarki prace. Jak wynika bowiem z przeprowadzonych w roku ubiegłym przez Ministerstwo Gospodarki badań nad rolą samorządu terytorialnego w zakresie tworzenia warunków dla funkcjonowania lokalnego handlu, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego nie są wystarczająco wykorzystywane - jak to ma miejsce w krajach Unii Europejskiej - jako narzędzie umożliwiające harmonijne kształtowanie rozwoju handlu na rynku lokalnym, zgodnie z potrzebami mieszkańców i interesami innych uczestników rynku.

Z wyrazami szacunku

Minister

z up. Wojciech J. Katner

Podsekretarz Stanu

Spis oświadczeń, oświadczenie, odpowiedź ministra spraw wewnętrznych