Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment

Zaakceptowany przez Izbę porządek dzienny posiedzenia obejmował:
- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o łączności,
- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora,
- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustaw Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Kodeks cywilny, Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw,
- uchwała Senatu RP w sprawie sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z rocznego okresu działalności,
- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o broni i amunicji,
- drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji,
- drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych oraz okresu powojennego,
- drugie czytanie projektu ustawy o Funduszu Obrony Niepodległości;
- drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 48. posiedzeniu, 23 kwietnia br. i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek Senatu w tym samym dniu, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Senator A. Sikora podkreślił, że Komisja Gospodarki Narodowej zdaje sobie sprawę, jak delikatnej materii dotyka uchwalona przez Sejm ustawa. Jest to bowiem kolejny akt prawny umożliwiający kapitałowi zagranicznemu szerszy dostęp do polskiego podmiotu gospodarczego, przy równoczesnym pozbyciu się przez państwo 51% akcji, a ściślej - zredukowaniu udziałów państwa w TP SA do poziomu poniżej 51% dotychczas posiadanych udziałów.

Zachodzi zatem pytanie i budzi obawa, czy będzie to korzystne dla polskiej gospodarki. Wątpliwości takie pojawiły się w czasie dyskusji, jaka rozwinęła się na posiedzeniu komisji. W świetle uzasadnień, które zaprezentowali tam przedstawiciele rządu: minister Alicja Kornasiewicz z Ministerstwa Skarbu, Marek Rusin, podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności, prezes TP SA. Paweł Rzepka i wiceprzewodniczący sejmowej Komisji Transportu i Łączności, komisja uznała za celowe jak najszybsze znowelizowanie ustawy o łączności w kierunku, w którym zmierzają zapisy przyjęte przez Sejm.

Wniosek ten zmierzał do zachowania ust. 5 art. 76 nowelizowanej ustawy, zgodnie z którym "W spółce, o której mowa w ust. 1, skarb państwa zachowuje co najmniej 51% sumy głosów, służących całemu kapitałowi". Uzasadniając wniosek senator sprawozdawca stwierdził, że rząd zachowuje się bardzo dziwnie. Deklaruje, że w wypadku firm o znaczeniu strategicznym dla gospodarki narodowej należy postępować bardzo ostrożnie: sprzedawać tak, żeby uzyskiwać, po pierwsze, możliwie największe wpływy budżetowe, i po drugie, nie oddawać kontroli, w sposób niezręczny, kapitałowi zewnętrznemu. Ale w tym konkretnym wypadku nie likwiduje się monopolu. Zamienia się monopol państwowy na monopol prywatny, i to jeszcze zagraniczny.

Podczas dyskusji nad ustawą senator Marian Cichosz zgłosił wniosek o jej odrzucenie, a senator Stanisław Gogacz poparł wniosek mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 48. posiedzeniu, 22 kwietnia br. Do Senatu została przekazana 23 kwietnia i tego samego dnia marszałek Senatu, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Jerzy Cieślak. Senator sprawozdawca podkreślił, że obowiązująca dotychczas ustawa o wykonywaniu mandatu posła i senatora z 9 maja 1996 r. nadała parlamentarzystom prawo do uczestniczenia w posiedzeniach sejmików samorządowych, funkcjonujących na podstawie ustawy o samorządzie terytorialnym z 8 maja 1990 r., oraz w posiedzeniach rad gmin, rady miasta stołecznego Warszawy i rad dzielnic gminy Centrum.

Natomiast po reformie administracji publicznej nie ma przepisów upoważniających parlamentarzystów do udziału w sesjach sejmików województw i rad powiatów. Rozpatrywana ustawa nadaje im takie uprawnienia w drodze nowelizacji ust. 1, 2, 4, 5 i 6 w art. 22 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Dostosowuje ona również obowiązujące przepisy do nowej struktury uchwałodawczych organów samorządowych. Nie został natomiast zmieniony ust. 3 tego artykułu, który uprawnia parlamentarzystów uczestniczących w sesjach do zgłaszania swoich uwag i wniosków.

Senator J. Cieślak zaznaczył, że członkowie komisji zostali poinformowani, iż w Sejmie trwają prace nad kompleksową nowelizacją ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Zgodzono się z opinią posłów, że rozpatrywana częściowa nowelizacja jest pilną sprawą, ponieważ usprawni współpracę parlamentarzystów z radnymi nowych organów samorządu w trudnym okresie organizowania i doskonalenia ich działalności.

Zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności poddano pod głosowanie wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek (Izba odrzuciła go 70 głosami, przy 2 za i 5 wstrzymujących się), po czym głosowano nad wnioskiem o wprowadzenie poprawek do ustawy (Izba przyjęła go 75 głosami, przy 4 wstrzymujących się). Następnie 76 głosami, przy 1 przeciw i 1 wstrzymującym się, Izba powzięła uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora:

<<Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 22 kwietnia 1999 r. ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, wprowadza do jej tekstu następującą poprawkę:

w art. 1 w pkt 1:

W uzasadnieniu przyjętej uchwały podkreślono, że rozpatrując przepisy regulujące uprawnienie parlamentarzystów do uczestnictwa w posiedzeniach organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego, modyfikowane przez ustawę z 22 kwietnia 1999 r. o zmianie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, Senat rozważył skutki zmian w podziale terytorialnym kraju, dokonane w ramach reformy administracji publicznej wprowadzonej z początkiem obecnego roku.

W tej sytuacji jest uzasadnione, aby przysługujące parlamentarzystom uprawnienie do uczestnictwa w posiedzeniach organów stanowiących uzyskało charakter ogólny i objęło wszystkie jednostki samorządu terytorialnego - niezależnie od umiejscowienia okręgu wyborczego i lokalizacji biura. Senat opowiedział się więc za rozwiązaniem elastyczniejszym niż zaproponowane przez Sejm, pozwalającym posłom i senatorom na współpracę z dowolnie wybranymi organami uchwałodawczymi.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 48. posiedzeniu, 23 kwietnia br. i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 23 kwietnia, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Wiesław Chrzanowski. Senator sprawozdawca zaznaczył, że rozpatrywana nowelizacja kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pod względem merytorycznym (poza jedną poprawką do art. 10, w którym przez zapomnienie nie uregulowano dotychczas problemu legitymizacji czynnej unieważnienia małżeństwa w przypadku, gdy zawarł je mężczyzna, który nie ukończył osiemnastu lat - uregulowano w tym przypadku tylko sytuację żony, kobiety) polega na wprowadzeniu do kodeksu nowej instytucji, tj. separacji prawnej małżonków.

Jak wskazał senator W. Chrzanowski, instytucja separacji prawnej ma służyć dwóm celom. Przede wszystkim uregulowaniu, w razie kryzysu małżeństwa, sytuacji małżonków i rodziny, jeśli małżonkowie ze względów religijnych czy światopoglądowych nie uznają instytucji rozwodu. Są i inne względy. Jak wskazują badania socjologiczne, duży zasięg ma zjawisko separacji faktycznej, a więc sytuacji, gdy małżonkowie żyją w rozłączeniu, ale z różnych powodów, niekoniecznie religijnych, przeważnie innych, nie starają się o rozwód. Muszą jednak jakoś rozwiązywać wspólne sprawy majątkowe, sprawy opieki nad dziećmi, mieszkaniowe i tak dalej. Kwestie te znajdują odbicie w bardzo licznym orzecznictwie sądowym, w doktrynie prawa, a nawet w pewnych regulacjach kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, gdy w przepisie mówiącym o małżonkach, dodaje się: pozostających we wspólnym pożyciu. A więc, a contrario, mogą w tym pożyciu nie pozostawać.

Przy braku instytucji prawnej w postaci separacji uregulowanie tych spraw wymaga jednak uciążliwych odrębnych postępowań sądowych, jak na przykład ustanowienia rozdzielności majątkowej, uregulowania sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej, uzyskania od współmałżonka środków na utrzymanie potrzebnych drugiemu z małżonków, a także alimentów na rzecz dzieci. W razie rozwodu sąd rozstrzyga te sprawy w wyroku, w pewnym zakresie obligatoryjnie, w pozostałym zakresie na życzenie stron.

To właśnie jest drugim celem instytucji separacji. Chodzi o to, by sprawy te były także całościowo rozstrzygane w wyroku czy też postanowieniu orzekającym separację - stwierdził senator sprawozdawca i podkreślił, że instytucja separacji będzie wielkim ułatwieniem i uporządkowaniem istotnych spraw życiowych dla szerokiego kręgu mieszkańców naszego kraju.

Jeśli chodzi o przesłanki, których zaistnienie uzasadnia według rozpatrywanej ustawy orzeczenie separacji, to normuje to art. 61¹ kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Pominięto natomiast trzecią przesłankę negatywną występującą przy rozwodzie, a mianowicie to, że nie może się go domagać małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia małżeńskiego. Oczywiście, nie może się skutecznie domagać poza pewnymi wyjątkami. W wypadku separacji przez fakt dokonany może on spowodować rozłączenie.

Wszystkie wnioski i zaproponowane poprawki rozpatrzyły podczas przerwy w obradach dwie połączone komisje senackie. Komisje rekomendowały Izbie przyjęcie wszystkich zaproponowanych poprawek.

Zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu przeprowadzono głosowania nad przedstawionymi poprawkami w kolejności przepisów ustawy, a następnie 60 głosami, przy 2 przeciw i 17 wstrzymujących się, Izba powzięła uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustaw Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Kodeks cywilny, Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw:

1) w art. 1 w pkt 3, w art. 61¹ w § 3 po wyrazie "dzieci" dodaje się wyrazy "a między nimi nastąpił zupełny rozkład pożycia";

2) w art. 1 w pkt 3, w art. 61³ w § 1 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu: "Jeżeli rozkład pożycia nastąpił z wyłącznej winy jednego z małżonków orzeczenie to powinno być zamieszczone w sentencji wyroku.";

3) w art. 1 w pkt 3, w art. 61⁴ § 4 otrzymuje brzmienie:

"§ 4. Do obowiązku dostarczania środków utrzymania przez jednego z małżonków pozostających w separacji drugiemu, stosuje się odpowiednio przepisy art. 60, z wyjątkiem § 3.";

4) w art. 2 w pkt 1 po wyrazie "separacji" dodaje się wyrazy "orzeczonej z jego wyłącznej winy";

"3) w art. 991 dodaje się § 3 w brzmieniu:

W uzasadnieniu podjętej uchwały wskazano, że rozpatrując ustawę z 23 kwietnia 1999 r. o zmianie ustaw Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Kodeks cywilny, Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Senat wyraził przekonanie o potrzebie wprowadzenia do systemu prawa instytucji separacji, podzielając stanowisko Sejmu co do większości rozwiązań w zakresie prawnych regulacji.

Wprowadzone do tekstu nowelizacji poprawki z jednej strony mają na celu doprecyzowanie przepisów, z drugiej - wyrażają stanowisko Senatu w sprawach merytorycznych. Do takich należą poprawki zawarte w pkt 2 oraz 4-6 uchwały Senatu, wprowadzające istotne zmiany w zakresie dziedziczenia w związku z separacją. W poprawkach tych proponuje się, ażeby przepisy o powołaniu do dziedziczenia z ustawy wyłączone były jedynie w odniesieniu do małżonka spadkodawcy pozostającego w separacji orzeczonej z jego wyłącznej winy. Małżonek wyłącznie winny orzeczeniu separacji pozbawiony byłby również prawa do zachowku.

Przyjmując to, różniące się znacznie rozwiązanie, Senat kierował się przekonaniem, że zaproponowane przez Sejm regulacje w zakresie separacji, a w szczególności zrezygnowanie z pozytywnej przesłanki, jaką jest trwały rozkład pożycia, nie uzasadnia tak znaczących zmian między małżonkami w sferze dziedziczenia, jak proponuje to Sejm. Niemałe znaczenie ma również obawa, że separacja w tym kształcie prawnym może stać się dla osób, które nie mogą osiągnąć rozwodu, narzędziem prawnym eliminowania dziedziczenia małżonka. Chodzi tu przede wszystkim o sytuacje, gdy spadkodawcą byłby małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia. W rozwiązaniu przyjętym przez Senat zmiany w stosunkach majątkowych na wypadek śmierci między separowanymi małżonkami mogą być kształtowane zgodnie z ich wolą w drodze testamentu.

W poprawce nr 1, do art. 1 pkt 3, dotyczącej art. 61¹ § 3 Senat uznał za konieczne doprecyzowanie przepisu, stanowiącego materialno-prawną podstawę instytucji separacji na zgodne żądanie małżonków. W przepisie tym nie powtórzono pozytywnej przesłanki separacji, jaką jest "zupełny rozkład pożycia". Może to budzić wątpliwości, czy w stanie faktycznym, którego dotyczy ten przepis, przesłanka ta będzie wymagana.. Wątpliwości są tym bardziej uzasadnione, że możliwość orzekania separacji na zgodne żądanie obojga małżonków mieści się w zakresie §1. Skoro bowiem sąd może orzec separację na żądanie jednego małżonka, tym bardziej może orzec na zgodne żądanie obojga. Poprawka Senatu wyeliminuje wątpliwości w tym względzie.

W poprawce nr 3, do art. 61⁴ § 4, Senat wprowadza dwie zmiany. Użyte w tym przepisie określenie zastępuje określeniem używanym w odpowiednich przepisach dotyczących rozwodu, a ponadto zmierza do doprecyzowania regulacji dotyczących obowiązku dostarczania środków utrzymania przez jednego z małżonków pozostających w separacji drugiemu, poprzez wyraźne wskazanie, które przepisy art. 60 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego mają odpowiednie zastosowanie.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 i 2 ustawy o Radiofonii i Telewizji, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji przedstawia corocznie sprawozdanie ze swej działalności za rok poprzedzający oraz informację o podstawowych problemach radiofonii i telewizji.

Stanowisko Komisji Kultury i Środków Przekazu w sprawie sprawozdania KRR i TV przedstawiła senator Krystyna Czuba.

W uzasadnieniu wniosku podkreślono, iż komisja stwierdziła, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji na podstawie art. 213 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz właściwych przepisów ustawy z 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji jest obowiązana do szczegółowej kontroli działalności nadawców (art. 6 ust. 2 pkt 4 i 5, art. 10 ust. 2-5), przestrzegania przez nich norm, o których mowa w art. 21 ust. 2, stosowania procedur interwencyjnych oraz przeciwdziałania zagrożeniom, o których mowa w art. 38 pkt 1 ustawy. Zdaniem komisji, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji mimo wielokrotnie zgłaszanych przez różne środowiska uwag i protestów wykazywała bierną postawę wobec wykonywania nałożonych na nią obowiązków. Szczególną inercję i brak reakcji wykazała Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji nie nadzorując przestrzegania przez nadawców art. 18 ustawy o radiofonii i telewizji stanowiącego między innymi, że "Audycje nie mogą propagować działań sprzecznych z prawem, z polską racją stanu oraz postaw i poglądów sprzecznych z moralnością i dobrem społecznym"

Wniosek mniejszości Komisji Kultury i Środków Przekazu przedstawił senator Ryszard Sławiński. Mniejszość komisji wniosła o przyjęcie sprawozdania KRRiTV z rocznego okresu działalności. W opinii mniejszości komisji, nie jest prawdą, że rada swych funkcji nadzorczych nie wypełnia, czego dowodem jest ukaranie wysokimi grzywnami Canal + : za emisję filmu "Crash" - 70 tysięcy zł, filmu "Zazel" - 30 tysięcy.

Zdaniem mniejszości, z lektury sprawozdania wynika, że najwięksi nadawcy telewizyjni są świadomi zagrożeń wynikających z produkcji i emisji programu telewizyjnego oraz radiowego, a dowodzi tego fakt, iż 25 lutego br. podjęto inicjatywę pod wspólną nazwą "Przyjazne media", a sygnatariuszami tej inicjatywy są: publiczna Telewizja Polska SA., Polsat, TVN, Polskie Media SA., Nasza Telewizja, Canal +, Telewizja Niepokalanów, Polska Telewizja Kablowa i Wizja TV.

Przedstawił je senator Jan Chojnowski. Senator sprawozdawca podkreślił, że obowiązująca ustawa z 31 stycznia 1961 r. o broni, amunicji i materiałach wybuchowych, regulująca sprawę legalnego dostępu do broni i amunicji, nie odpowiada już ani wymogom społecznym, ani gospodarczym naszych czasów i tak naprawdę w znacznym stopniu jest anachronicznym aktem prawnym.

W opinii senatora sprawozdawcy, projekt ustawy wniesiony przez rząd, a udoskonalony przez Sejm, spełnia te oczekiwania. Dotychczasowe uregulowania prawne sprawiają, że na przykład broń gazowa, która nie była do tej pory klasyfikowana jako broń palna, według projektu ustawy została tak zakwalifikowana. Broń gazowa jest już traktowana, nie jak dotychczas, jako niebezpieczne narzędzie.

Jak stwierdził senator J. Chojnowski, zmiana klasyfikacji broni gazowej wywołuje poważne konsekwencje. Czyny z użyciem broni gazowej będą klasyfikowane zgodnie z art. 263 § 4 kodeksu karnego, czyli jest przewidziana sankcja od roku do lat dziesięciu. Biorąc pod uwagę wiele aktualnie występujących negatywnych odczuć społecznych, a zwłaszcza realnie odczuwany spadek poziomu bezpieczeństwa w naszym kraju, spowodowany głównie wzrostem przestępczości, a także zwiększającą się liczbę przypadków naruszania porządku publicznego, taka zmiana klasyfikacji tej broni jest oczekiwana i akceptowana. Również uwzględnienie ręcznych miotaczy gazu obezwładniającego jako środka nie reglamentowanego jest założeniem bardzo trafnym i akceptowanym społecznie.

Projekt ustawy przewiduje między innymi również istotne zmiany w wykazie osób, które nie mogą posiadać pozwolenia na broń. Senator sprawozdawca podkreślił, że wiele kontrowersji budziło między innymi to, czy może być wydane pozwolenie na broń osobie w wieku osiemnastu lat czy też osobie, która ukończyła dwadzieścia jeden lat. Projekt wyklucza możliwość wydania pozwolenia między innymi osobie, która wedle orzeczenia lekarskiego choruje na chorobę psychiczną lub ma znacznie ograniczoną sprawność psychofizyczną.

Zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu przeprowadzono głosowania nad poszczególnymi poprawkami według kolejności przepisów ustawy, a następnie 69 głosami, przy 3 przeciw i 4 wstrzymujących się, Senat powziął uchwałę w sprawie ustawy o broni i amunicji:

1) w art. 3 w pkt 3 skreśla się wyraz "szczególne";

5) w art. 10 w ust. 4 wyrazy ", wydając pozwolenie na broń," zastępuje się wyrazami "w pozwoleniu na broń";

11) w art. 17 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Właściwy organ Policji odmawia wydania pozwolenia na broń osobie, której cofnięto pozwolenie na broń na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 4, jeżeli od momentu cofnięcia nie upłynął okres 2 lat.";

12) w art. 25:

13) w art. 27 w ust. 1 po wyrazach "przez osoby" dodaje się wyraz "fizyczne";

17) w art. 35 w ust. 3 wyrazy "podmiotami gospodarczymi" zastępuje się wyrazem "przedsiębiorcami";

18) art. 44 otrzymuje brzmienie:

20) w art. 50 w ust. 1 wyrazy "Kto zbywa osobie nieuprawnionej, posiada albo wyrabia bez wymaganego pozwolenia" zastępuje się wyrazami "Kto zbywa osobie nieuprawnionej albo bez wymaganego pozwolenia posiada albo wyrabia";

22) w art. 50 w ust. 2 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:

23) w art. 50 w ust. 2 pkt 7 otrzymuje brzmienie:

Poprawką pierwszą Senat zdecydował o wykreśleniu słowa "szczególne", które odnosiło się do zasad kierujących obrotem z zagranicą bronią i amunicją. Obrót tymi przedmiotami jest tzw. obrotem specjalnym, ograniczenia i zakazy w tym obrocie mogą zaś być wprowadzane gdy wymagają tego względy bezpieczeństwa lub obronności państwa, a nie szczególne względy (np. art. 31 ustawy z dnia 11 grudnia 1997 r. o administrowaniu obrotem z zagranicą towarami i usługami oraz o obrocie specjalnym Dz. U. Nr 157, poz. 1026).

Wprowadzając poprawkę drugą Senat miał na celu usunięcie zbędnego wyrażenia i stworzenie zamkniętej listy narzędzi i urządzeń, na których posiadanie będzie konieczne uzyskanie pozwolenia.

Zaproponowane przez Senat poprawki wiodą do:
- pozostawienia bez zmian (w formie wskazanej w projekcie ustawy) definicji broni pneumatycznej (poprawka trzecia),
- zaliczenia broni do gry w paintball do grupy broni, na posiadanie których nie jest wymagane pozwolenie (poprawka szósta),
- dopuszczenia używania takiej broni poza strzelnicami lecz tylko w miejscach niepublicznych (poprawka osiemnasta),
- będącej konsekwencją poprzedniej poprawki penalizacji używania broni do gry w paintball w miejscach publicznych (poprawka dwudziesta piąta).

W kolejnej poprawce, czwartej, Senat zaostrzył warunki ubiegania się o pozwolenie na broń stanowiąc, że wnioskodawca winien wskazać "szczególne" okoliczności uzasadniające wydanie mu takiego pozwolenia.

W poprawce siódmej Senat uznał, że fakt skazania prawomocnym orzeczeniem sądu za przestępstwo z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej albo toczenie się postępowania karnego o popełnienie takiego przestępstwa, nie powinien koniecznie uzasadniać istnienia obawy użycia broni w celach sprzecznych z interesem bezpieczeństwa lub porządku publicznego, dlatego Senat złagodził zależność pomiędzy faktem skazania (toczenia się postępowania) za wyżej określone typy przestępstw a istnieniem obawy użycia broni.

Poprawki nr 8, 9 i 10 doprecyzowują zwarte w ustawie upoważnienie dla ministra właściwego do spraw zdrowia do wydania aktu wykonawczego, zwalniają go z obowiązku publikowania w formie rozporządzenia imiennej listy lekarzy i psychologów upoważnionych do przeprowadzania badań oraz zobowiązują ministra do wskazania jednostek właściwych do rozpatrywania odwołań od orzeczeń lekarskich i psychologicznych.

W poprawkach nr 11 i 22 Senat zdecydowanie zaostrza konsekwencje prawne zachowania polegającego na noszeniu przy sobie broni po użyciu alkoholu, substancji psychotropowych albo innego podobnie działającego środka. I tak w poprawce 11 wprowadza się zakaz ponownego wydania takiej osobie pozwolenia na broń przez okres 2 lat od dnia cofnięcia (z przyczyn wskazanych wyżej) poprzedniego pozwolenia, a w poprawce 22 zachowanie polegające na noszeniu broni po użyciu alkoholu zostało przez Senat zaliczone do listy wykroczeń, w art. 50 ust. 2.

Senat uznał za przydatne (w poprawce 16 i 24) wyposażenie ministra właściwego do spraw wewnętrznych w uprawnienie do wprowadzania czasowego zakazu noszenia broni lub tylko niektórych jej rodzajów, lecz tylko wtedy, gdy wymaga tego interes bezpieczeństwa państwa lub interes publiczny. Konsekwentnie, złamanie takiego zakazu będzie wykroczeniem, ujętym w art. 50 ust. 2 ustawy.

Pierwsze czytanie rozpatrywanego projektu odbyło się na 34. posiedzeniu Senatu, 22 kwietnia br.
Senat po przeprowadzonej debacie skierował projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu. Komisje na wspólnym posiedzeniu 29 kwietnia br. rozpatrzyły projekt ustawy i przygotowały sprawozdanie połączonych komisji w tej sprawie. Przedstawił je senator Piotr Ł.J. Andrzejewski. Senator sprawozdawca poinformował, że komisje rozpatrzyły projekt ustawy wraz z elementami uzasadnienia. Po omówieniu i zajęciu stanowiska - przez część członków połączonych komisji negatywnego, przez większość pozytywnego - komisje zdecydowały o przyjęciu przedstawionego przez wnioskodawców projektu ustawy w kształcie przedłożonej inicjatywy legislacyjnej. Połączone komisje podtrzymały również zasadność uzasadnienia. W głosowaniu sześciu senatorów opowiedziało się za przyjęciem ustawy w dotychczasowym kształcie, trzech było przeciwnych, nikt się nie wstrzymał od głosowania.

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Senat wnosi do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji.

Jednocześnie upoważnia senatora Piotra Andrzejewskiego do reprezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad projektem.

projekt

W ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 1993 r. Nr 7, poz. 34, z 1995 r. Nr 66, poz. 335, Nr 142, poz. 701, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 121, poz. 770) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 12:

2) w art. 28:

a) w ust. 1 skreśla się zdanie drugie,

W uzasadnieniu uchwały podkreślono konieczność dostosowania ustawy o radiofonii i telewizji do obowiązującego porządku konstytucyjnego, powstałego po wejściu w życie konstytucji z 2 kwietnia 1997 r., co powoduje niezbędność wniesienia niniejszej inicjatywy.

Art. 12 ust. 5 ustawy o radiofonii i telewizji w aktualnym brzmieniu stanowi, iż w przypadku odrzucenia sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji przez Sejm i Senat następuje wygaśnięcie mandatu wszystkich członków Krajowej Rady. Ustawa wygaśnięcie to uzależnia dodatkowo od potwierdzenia dokonanego przez prezydenta RP. Potwierdzenie takie, jako nie należące do konstytucyjnych prerogatyw Prezydenta (art. 144 ust. 3 pkt 27 konstytucji uprawnia Prezydenta jedynie do powoływania członków KRRiTV), wymagałoby dla swojej ważności, w myśl art. 144 ust. 2 Konstytucji, kontrasygnaty prezesa Rady Ministrów.

Celem zmian zaproponowanych do art. 28, polegających na dodaniu ust. 1a i 1b, jest zapewnienie właścicielowi majątku spółek Skarbu Państwa, które reprezentuje Minister Skarbu Państwa, możliwości realizowania jego konstytucyjnych i ustawowych uprawnień kontroli i zarządu majątkiem Skarbu Państwa - poprzez swego reprezentanta w radach nadzorczych spółek publicznej radiofonii i telewizji. Proponowane rozwiązanie zapewni rzeczywistą i skuteczną ochronę interesów majątkowych państwa.

Projekt nowelizacji nie obciąża budżetu państwa. Nie pozostaje w kolizji z prawem Unii Europejskiej, natomiast proponuje dostosowanie przepisów ustawy do konstytucji i kodeksu handlowego.

Wejście nowelizacji ustawy w życie po 30 dniach mieści się w zwyczajach legislacyjnych vacatio legis.

Pierwsze czytanie rozpatrywanego projektu odbyło się na 34. posiedzeniu Senatu, 22 kwietnia br. Senat, po przeprowadzonej debacie, skierował projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej i Komisji Obrony Narodowej. Komisje na wspólnym posiedzeniu 29 kwietnia br. rozpatrzyły projekt ustawy i przygotowały sprawozdanie połączonych komisji w tej sprawie.

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Senat wnosi do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.

P r o j e k t

U S T A W A
z dnia
o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach
będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego

W uzasadnieniu proponowanej nowelizacji ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego przypomniano, że starania o przyznanie uprawnień kombatanckich żołnierzom wojsk inżynieryjnych biorących udział w operacji rozminowania terytorium Polski w okresie od 1945 do 1956 roku, były przedmiotem zabiegów środowisk i organizacji byłych żołnierzy zawodowych oraz żołnierzy rezerwy, jak i samych zainteresowanych od wielu lat.

Archiwa szefostwa wojsk inżynieryjnych zawierają kilka istotnych w swej wymowie informacji. Operacja całkowitego rozminowania kraju pociągnęła za sobą ofiarę sześciuset dwudziestu trzech zabitych i ponad ośmiuset ciężko rannych żołnierzy tych wojsk; dla porównania w trakcie działań wojennych spośród wojsk polskich walczących na terenie Polski zginęło czterystu sześćdziesięciu trzech saperów.

Projekt ustawy nie koliduje z prawem Unii Europejskiej. Ponieważ uchwalenie ustawy spowoduje obciążenie budżetu państwa, datę jej wejścia w życie określono na 1 stycznia 2000 roku. Tak ustalony okres vacatio legis daje możliwość uwzględnienia wydatków związanych z realizacją ustawy w pracach nad budżetem na 2000 rok.

Pierwsze czytanie rozpatrywanego projektu odbyło się na 34. posiedzeniu Senatu, 22 kwietnia br.
Senat, po przeprowadzonej debacie, skierował projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Obrony Narodowej. Komisje na wspólnym posiedzeniu 29 kwietnia br. rozpatrzyły projekt ustawy i przygotowały sprawozdanie połączonych komisji w tej sprawie. Przedstawił je senator Stefan Konarski. Senator sprawozdawca poinformował o niewielkich zmianach wprowadzonych przez komisje do projektu, mających na celu dopracowanie poszczególnych przepisów projektu ustawy.

Senator S. Konarski podkreślił, że projekt ten spotkał się z poparciem przedstawiciela rządu wiceministra obrony narodowej Roberta Lipki oraz przedstawiciela Biura Bezpieczeństwa Narodowego Władysława Staronia. Komisje informowane były również o dużym zainteresowaniu ze strony środowisk polonijnych możliwością konsolidowania się i pracy dla zapewnienia Polsce suwerenności przez ofiarność na rzecz Funduszu Obrony Niepodległości. Przychylne sygnały nadchodzą także od środowisk kadry zawodowej Wojska Polskiego.

Senat w głosowaniu poparł stanowisko komisji i 60 głosami, przy 2 przeciw i 17 wstrzymujących się, powziął uchwałę:

Jednocześnie upoważnia senatora Andrzeja Chronowskiego do reprezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad projektem.

P r o j e k t

U S T A W A
z dnia
o Funduszu Obrony Niepodległości

Fundusz Obrony Niepodległości tworzą darowizny, zapisy i spadki.

2. Na wniosek Ministra Obrony Narodowej, Prezes Rady Ministrów zatwierdza plan użycia środków Funduszu Obrony Niepodległości.

W uzasadnieniu uchwały wskazano, że ustawowe powołanie FON-NATO przyczyni się do mobilizacji środków finansowych na cele obronności Polski oraz ich dostosowanie do wymogów doktryny wojskowej Paktu Północnoatlantyckiego.

Zaproponowane rozwiązanie zakłada, że Fundusz Obrony Niepodległości nie będzie państwowym funduszem celowym, co powoduje, że nie będzie się do niego stosować przepisów ustawy o finansach publicznych. Jest to istotne podkreślenie niepublicznego charakteru środków tworzących fundusz (darowizny, zapisy i spadki), a tym samym odwołanie się do ofiarności społecznej, zwłaszcza tej części społeczeństwa, dla której godność suwerennego Narodu Polskiego, idea Niepodległości, zawsze były i pozostaną wartościami nadrzędnymi.

Pierwsze czytanie rozpatrywanego projektu odbyło się na 34. posiedzeniu Senatu, 22 kwietnia br.
Senat, po przeprowadzonej debacie, skierował projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej, Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą.
Komisje na wspólnym posiedzeniu 28 kwietnia br. rozpatrzyły projekt ustawy i przygotowały sprawozdanie połączonych komisji w tej sprawie. Przedstawił je senator Piotr Ł.J. Andrzejewski. Senator sprawozdawca poinformował, że połączone komisje odrzuciły przedstawiony na posiedzeniu Senatu wniosek senatora Zbigniewa Kulaka o wprowadzenie poprawki do projektu ustawy. Przyjęły natomiast przedstawiony na posiedzeniu połączonych komisji wniosek senator Anny Boguckiej-Skowrońskiej o wprowadzenie do projektu ustawy poprawek o charakterze redakcyjnym.

Senator sprawozdawca podkreślił m.in., iż komisje podzieliły pogląd, że rozpatrywany projekt stanowi o przywróceniu cechy niesprzeczności z konstytucją i ze standardami praw człowieka. Zdaniem komisji, sprzeczność ta zachodziła i zachodzi przy dotychczasowym brzmieniu ustawy, która - nie negując prawa wyborczego Polaków przebywających stale bądź przejściowo za granicą - pozbawia ich jego zrealizowania, potwierdzonego tą ustawą i konstytucją, prawa w drugiej turze wyborów prezydenckich. Skoro ustawa to prawo przyznaje, skoro konstytucja to prawo przyznaje, to pozbawienie prawa głosu tylko w drugiej turze wyborów jest cechą niespójności systemowej, z pogwałceniem podstawowych standardów wynikających z obywatelstwa - stwierdził senator P.Ł.J. Andrzejewski i w imieniu połączonych komisji wniósł o przyjęcie przedstawionego projektu ustawy.

W pierwszej kolejności głosowano nad nie przyjętym przez komisje wnioskiem o wprowadzenie poprawki do ustawy (Izba odrzuciła go 50 głosami, przy 26 za i 3 wstrzymujących się), a następnie nad przedstawionym przez połączone komisje projektem ustawy oraz projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy. W wyniku tego drugiego głosowani Izba 52 głosami, przy 26 przeciw i 1 wstrzymującym się, powzięła uchwałę:

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Senat wnosi do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

P r o j e k t

U S T A W A
z dnia
o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej

2) w art. 70 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

W uzasadnieniu uchwały zaznaczono, że Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. przewiduje dwie tury głosowania w wyborach prezydenckich, z tym że przesłanką do przeprowadzenia II tury głosowania jest nieuzyskanie przez żadnego z kandydatów w I turze większości bezwzględnej. Wówczas 14 dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie (art. 127 ust. 4). Ustawa o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 27 września 1990 r. (Dz. U. Nr 67, poz. 398 i Nr 79, poz. 465, z 1993 r. Nr 45, poz. 205, z 1995 r. Nr 95, poz. 472 oraz z 1997 r. Nr 70, poz. 443 i Nr 121, poz. 770) w art. 8b ust. 1 powtarza przepisy konstytucyjne, przewidując jednak w art. 70 ust. 1 pkt 2 ograniczenie. Dotyczy ono II tury głosowania, którą zgodnie z dyspozycją powołanego przepisu przeprowadza się tylko na terytorium kraju. W ten sposób ustawodawca pozbawia obywateli polskich przebywających za granicą prawa ponownego głosowania.

Ustawodawca jest oczywiście uprawniony do ustanawiania różnego rodzaju ograniczeń, ale muszą one być dopuszczone w sposób wyraźny przez przepisy konstytucyjne oraz mogą być wprowadzane tylko w zakresie niezbędnym (patrz orzeczenie T. K. sygn. K. 12/95). Konstytucja nie przewiduje ograniczenia zawierającego się w dyspozycji art. 70 ust. 1 pkt 2 ustawy będącej przedmiotem inicjatywy. W związku z tym, istnieją uzasadnione wątpliwości dotyczące spełnienia przesłanek warunkujących wprowadzenie tego rodzaju ograniczenia. Dodatkowym faktem mogącym potwierdzać wątpliwości jest związanie Polski Międzynarodowym Paktem Praw Obywatelskich i Politycznych, który w art. 25 lit. b) przewiduje prawo obywatela bez dyskryminacji i nieuzasadnionych ograniczeń do korzystania z czynnego i biernego prawa wyborczego.

Art. 2 ustawy z dnia 27 września 1990 r. o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej stanowi:

Każdy bez względu na miejsce zamieszkania czy pobytu.

Treść art. 2 uzupełnia art. 4 ww. ustawy, który stanowi:

Przepisy ustawy dotyczą podstawowych praw człowieka i obywatela w życiu społecznym i realizują art. 32 i art. 62 Konstytucji oraz art. 16, art. 25 i art. 26 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych - znajdujących oparcie
w art. 21 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.

Przestrzeganie ww. praw jest podstawowym obowiązkiem każdego organu władzy publicznej, w tym Państwowej Komisji Wyborczej, który działać ma na podstawie i w granicach prawa (art. 7 Konstytucji).

Ustawa wskazuje jako ograniczenia podmiotowych praw wyborczych przy wyborze Prezydenta RP jedynie:

1) pozbawienie praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,
2) pozbawienie praw wyborczych orzeczeniem Trybunału Stanu,
3) ubezwłasnowolnienie całkowite lub częściowe prawomocnym orzeczeniem sądu z powodu choroby psychicznej lub niedorozwoju umysłowego (art. 3 ustawy o wyborze Prezydenta RP).

Pozbawienie obywateli polskich za granicą konstytucyjnie gwarantowanych praw obywatelskich do udziału w II turze wyborów na podstawie przepisu art. 70 ust. 1 pkt 2 ustawy stanowi złamanie art. 4 ustawy (zasady równości) i art. 2 ustawy (zasady powszechności) w korzystaniu z obywatelskich praw wyborczych.

W projekcie nowelizacji zrezygnowano z ograniczenia wynikającego z art. 70 ust. 1 pkt 1 ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej stanowiącego, że ponowne głosowanie przeprowadza się na podstawie tego samego spisu wyborców. Jest to uzasadnione brzmieniem art. 62 ust. 1 Konstytucji, który przyznaje obywatelowi polskiemu prawo wybierania Prezydenta Rzeczypospolitej, jeżeli najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat oraz trybem wyborów prezydenckich, w których przeprowadza się ponowne głosowanie, jeśli żaden z kandydatów nie uzyskał w I turze głosowania wymaganej większości głosów.

Skutki finansowe wykonania projektu dotyczą kosztów przeprowadzenia ponownego głosowania w wyborach prezydenckich za granicą. Koszty bezpośrednie I tury głosowania za granicą wynoszą 325.950 zł, w tym:
- sporządzenie spisów wyborców 17.250 zł,
- przygotowanie lokali wyborczych 24.000 zł,
- obsługa obwodowych komisji wyborczych 28.800 zł,
- łączność 16.000 zł,
- karty do głosowania 2.300 zł,
- zryczałtowane wynagrodzenia członków komisji wyborczych 237.600 zł.

Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment