Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment


Z prac komisji senackich

16 listopada 2000 r.

Podczas posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej wypracowano stanowisko w sprawie ustawy o żegludze śródlądowej. Przed podjęciem decyzji senatorowie wysłuchali poseł sprawozdawcy Elżbiety Pieli-Mielczarek oraz wiceministra transportu i gospodarki morskiej Andrzeja Grzelakowskiego. Zapoznano się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

O uchwaleniu rozpatrywanej ustawy zdecydowała konieczność opracowania aktu prawnego odpowiadającego współczesnym stosunkom w żegludze śródlądowej. Obowiązująca obecnie ustawa 7 marca 1950 roku o żegludze i spławie na śródlądowych drogach wodnych jest ustawą archaiczną i tych standardów nie spełnia. Konieczne było również dostosowanie ustawodawstwa polskiego regulującego tę tematykę do prawodawstwa unijnego.

Zgodnie z ustawą sejmową w większości wypadków dostosowanie do prawa unijnego w zakresie żeglugi śródlądowej nastąpi na poziomie aktów wykonawczych.

Najważniejsze zmiany wprowadzone przez Sejm dotyczą m.in. określenia trybu prowadzenia rejestru administracyjnego polskich statków żeglugi śródlądowej, uregulowania zagadnień dotyczących pomiaru statków, unormowania wymagań bezpieczeństwa żeglugi, w tym spraw technicznego bezpieczeństwa, wydawania dokumentów klasyfikacyjnych i świadectw zdolności żeglugowej, składu i kwalifikacji załogi, dokumentów żeglarskich członków załogi oraz zasad przewozu materiałów niebezpiecznych, dokonania podziału śródlądowych dróg wodnych na drogi o znaczeniu regionalnym i międzynarodowym oraz wskazania kryteriów podziału śródlądowych dróg wodnych na klasy, określenia zasad utrzymywania śródlądowych dróg wodnych oraz wskazania podmiotów odpowiedzialnych za oznakowanie budowli i urządzeń, a także szlaków żeglownych i umieszczanie znaków nawigacyjnych, uregulowania kwestii pilotażu, a także zdefiniowania pojęcia "wypadek żeglugowy" oraz określenia obowiązków kierownika statku i uprawnień dyrektora żeglugi śródlądowej w związku z zaistniałym wypadkiem żeglugowym.

W wyniku dyskusji komisja postanowiła poprzeć poprawki proponowane w opinii Biura Legislacyjnego. W kolejnych głosowaniach zaproponowano wprowadzenie 13 zmian do rozpatrywanej ustawy o żegludze śródlądowej. Stanowisko komisji przedstawi Izbie senator Andrzej Sikora.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa. Po zapoznaniu się z wystąpieniem Jolanty Wiench-Tosmy z Ministerstwa Skarbu Państwa oraz opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu senatorowie postanowili zarekomendować Senatowi przyjęcie 9 poprawek do omawianej ustawy. Na sprawozdawcę powołano senatora Kazimierza Drożdża.

Podczas posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej rozpatrzono także ustawę o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, spółek prawa handlowego powstałych w wyniku komercjalizacji, państwowych osób prawnych oraz Skarbu Państwa. Senatorowie wysłuchali wiceprezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast Ewy Bończak-Kucharczyk. Na pytania i wątpliwości odpowiadał poseł sprawozdawca Stanisław Stec. Rozpatrywana ustawa była projektem poselskim. Zapoznano się także z uwagami zawartymi w opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

W wyniku głosowania Komisja Gospodarki Narodowej postanowiła zarekomendować Senatowi wprowadzenie 9 poprawek, zbieżnych z zawartymi w stanowisku wypracowanym przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Zaproponowano m.in. wyłączenie spod działania ustawy mieszkań znajdujących się w obiektach zabytkowych, umieszczonych w już istniejącym rejestrze zabytków. Zaakceptowane zmiany przedstawi Izbie senator Marek Waszkowiak.

Senatorowie z Komisji Gospodarki Narodowej rozpatrywali także ustawę o spółdzielniach mieszkaniowych.

W tej części posiedzenia wysłuchano posła sprawozdawcy Marka Zielińskiego. Ustawa sejmowa umożliwia przekształcenie spółdzielczego mieszkania lokatorskiego we własnościowe na preferencyjnych zasadach, za kwotę do 3% wartości rynkowej mieszkania. Ponadto ustawa umożliwia zniesienie ograniczonych praw rzeczowych, takich jak spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, i przekształcenie tych praw w pełne prawo odrębnej własności. Przekształcenia te miałyby się odbywać na wniosek członka spółdzielni, a nie z mocy samej ustawy. Spółdzielnia miałaby obowiązek dokonania postulowanego przeniesienia.

W głosowaniu Komisja Gospodarki Narodowej postanowiła zaproponować Senatowi odrzucenie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. W opinii senatorów ma ona wiele braków i jest niespójna. Wniosek o odrzucenie zgłosiła senator Genowefa Ferenc. Zdaniem senator, za odrzuceniem ustawy sejmowej przemawia wprowadzenie różnych form własności w spółdzielniach. Po wejściu jej w życie trzy grupy różnych zasad regulowałyby sprawy własności. Ustawa o najmie lokali mieszkalnych dotyczyłaby mieszkań lokatorskich, statut i regulaminy spółdzielni regulowałyby sprawy spółdzielczych mieszkań własnościowych, a ustawa o własności lokali dotyczyłaby mieszkań stanowiących odrębną własność.

Ponadto senatorowie byli przeciwni różnicowaniu czynszów w budynkach należących do danej spółdzielni, co umożliwia rozpatrywana ustawa. W opinii komisji spowodowałoby to, że lokatorzy mieszkań w budynkach będących w gorszym stanie nie poradziliby sobie z ich utrzymaniem. Obecnie czynsze w budynkach mieszkalnych należących do jednej spółdzielni są zróżnicowane. Dzięki temu środki z czynszów za mieszkania w budynkach, które nie wymagają remontów, są przeznaczane w części na remont tych będących w gorszym stanie.

Wniosek komisji w sprawie odrzucenia ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zarekomenduje Izbie senator G. Ferenc.

W ostatnim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej przystąpiono do rozpatrywania ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających.

W tej części posiedzenia uczestniczyli: wiceminister finansów Rafał Zagórny, dyrektor Departamentu Instytucji Finansowych w Ministerstwie Finansów Przemysław Morysiak, poseł Małgorzata Ostrowska, wiceminister gospodarki Teresa Małecka, przewodniczący Krajowego Związku Banków Spółdzielczych Eugeniusz Laszkiewicz, prezes zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego Ewa Kawecka-Włodarczak, Dariusz Twardowski z Głównego Inspektoratu Nadzoru Bankowego, dyrektor Departamentu Prawnego BGŻ Teresa Olka-Bagieńska oraz przedstawiciele Agencje Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Zaproszeni goście przedstawili wiele uwag do rozpatrywanej ustawy sejmowej. W przeprowadzonej dyskusji zgłoszono szereg propozycji zmian. Postanowiono, że komisja przyjmie stanowisk w sprawie ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających na posiedzeniu 21 listopada br.

* * *

Na wspólnym posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej rozpatrzono ustawę o zmianie ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin i o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

Senatorowie wysłuchali opinii o ustawie, które przedstawili: wiceminister obrony narodowej Robert Lipka, wiceminister pracy i polityki społecznej Ewa Lewicka oraz Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm 9 listopada br. i stanowiła projekt sejmowej Komisji Obrony Narodowej. Zmierza ona do ujednolicenia przepisów emerytalnych, dotyczących zarobkujących emerytów mundurowych i cywilnych.

Sejm postanowił, że od przyszłego roku świadczenia emerytów i rencistów służb mundurowych, którzy pracują, będą zmniejszane według takich samych zasad jak emerytury i renty w systemie powszechnym. Dotychczas emeryci służb mundurowych mogli bez ograniczenia lub zawieszenia świadczeń dorabiać 600 zł miesięcznie, podczas gdy emeryci systemu powszechnego - 1300 zł. Ograniczenia mają nie dotyczyć emerytów służb mundurowych, których świadczenie stanowi 75% wymiaru emerytury.

W głosowaniu połączone komisje postanowiły zaproponować Senatowi wprowadzenie 6 poprawek do rozpatrywanej nowelizacji ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin i o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin. Ponieważ ustawa ma obowiązywać od 1 stycznia 2001 roku i wtedy nastąpi rozliczenie roku 2000, postanowiono m.in., by w okresie przejściowym przy obliczaniu ograniczania świadczeń przychód dorabiającego emeryta mundurowego pomniejszać o płacone przez niego składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Ustalono, że stanowisko połączonych komisji przedstawi Izbie senator Wiesław Pietrzak.

* * *

Na swoim posiedzeniu zebrała się Komisja Rodziny i Polityki Społecznej. W pierwszym punkcie porządku dziennego rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych.

Senatorowie wysłuchali wiceminister pracy i polityki społecznej Ewy Lewickiej, posła sprawozdawcy Józefa Korpaka oraz przedstawicieli Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa Skarbu Państwa, Ministerstwa Finansów, ZUS oraz Krajowego Urzędu Pracy, a także zapoznali się z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Sejmowa ustawa powstała na podstawie projektu rządowego, który został w dość znacznym stopniu zmodyfikowany w trakcie prac poselskich. Ustawa powoduje przede wszystkim złagodzenie warunków przeprowadzenia restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw górniczych poprzez wydłużenie okresu rozpoczęcia i zakończenia spłat zobowiązań, złagodzenie celów programu naprawczego oraz umożliwienie umownego określenia terminów spłaty zobowiązań wobec ZUS. Ponadto przepisy wprowadzone przez Sejm pozwalają na utworzenie spółki restrukturyzacyjnej, której celem działania będzie likwidacja kopalni, zagospodarowanie majątku likwidowanych kopalni oraz tworzenie miejsc pracy dla pracowników likwidowanych kopalni. Nowelizacja dotyczy również przepisów socjalnych. I tak zagwarantowano zatrudnienie w kopalniach pracownikom, którzy nie skorzystają z górniczego pakietu socjalnego. Nakazano dokonywać odpisów na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych na pracowników przebywających na urlopie górniczym (odpisy te będą finansowane z dotacji budżetowych). W celu podniesienia atrakcyjności zasiłku socjalnego, z chwilą podjęcia zatrudnienia lub działalności gospodarczej przez pracownika zasiłek będzie jedynie zmniejszany o 50%, nie nastąpi zaś utrata uprawnień do jego otrzymywania. Prawo do sfinansowania kosztów bezpłatnego szkolenia rozszerzono na pracowników kopalni korzystających z jednorazowej odprawy bezwarunkowej. Rozszerzono przywilej zaliczania do emerytury górniczej okresów nie związanych z pracą pod ziemią na okresy pełnienia funkcji w organach związku zawodowego oraz społecznych inspektorów pracy. Doprecyzowano również przepisy dotyczące udzielania pożyczek i kredytów dla przedsiębiorców.

W wyniku głosowania Komisja Rodziny i Polityki Społecznej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 3 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych. Stanowisko komisji zarekomenduje Izbie senator Dariusz Kłeczek.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Rodziny i Polityki Społecznej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw. Z założeniami ustawy sejmowej zapoznał senatorów poseł Maciej Manicki. W dyskusji omawiana nowelizacja nie wzbudziła żadnych kontrowersji. W głosowaniu jednogłośnie opowiedziano się za przyjęciem bez poprawek rozpatrywanej ustawy sejmowej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji wybrano senator Jolantę Danielak.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Ustawodawcza przyjęła stanowisko w sprawie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Pierwsze posiedzenie poświęcone tej sprawie odbyło się 15 listopada br.

W przyjętym stanowisku komisja zaproponowała wprowadzenie 44 poprawek do rozpatrywanej ustawy sejmowej. W opinii komisji pozwolą one dopracować uchwalone przez Sejm zapisy oraz wprowadzić rozwiązania nawiązujące do zawetowanej ustawy uwłaszczeniowej.

Komisja Ustawodawcza opowiedziała się m.in. za tym, aby ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych objęła także najemców mieszkań zakładowych, które zostały przekazane lub sprzedane spółdzielniom mieszkaniowym. Przyjęta przez komisję poprawka zakłada, że najemcy mieszkań spółdzielczych, które były mieszkaniami zakładowymi przedsiębiorstw państwowych, państwowych osób prawnych lub jednostek organizacyjnych, mogli nabywać je na zasadach preferencyjnych, takich jak w wypadku przekształcenia prawa lokatorskiego we własnościowe.

Ponadto komisja opowiedziała się za wprowadzeniem jednoznacznego zapisu, że spółdzielnia mieszkaniowa po wejściu w życie ustawy nie będzie mogła ustanawiać spółdzielczych własnościowych praw do lokali mieszkalnych i użytkowych. Senatorowie zaproponowali, by mogły być ustanawiane tylko spółdzielcze prawa lokatorskie do lokali mieszkalnych i prawa odrębnej własności.

Ustawa sejmowa stanowiła, że koszty postępowania wieczystoksięgowego, związanego z przekształceniem praw, o których mówi ustawa, ponosić będzie członek spółdzielni, na którego dokonuje się przeniesienia własności lokalu. Komisja zaproponowała, aby koszty zawarcia umowy i postępowania wieczystoksięgowego do 500 zł pokrywał członek spółdzielni, a gdy przekroczą tę kwotę, resztę płaciłaby spółdzielnia.

Komisja Ustawodawcza zaproponowała także wykreślenie zapisu, który miał regulować stosunki własnościowe dotyczące gruntów zajętych przez spółdzielnie do 5 grudnia 1990 roku. Zapis ten stanowił, że przeniesienie praw własności do zajętych przez spółdzielnie gruntów miało następować na wniosek zainteresowanych, a nie z mocy ustawy, i odpłatnie. W wypadku Skarbu Państwa i gmin działki będą mogły być oddane spółdzielni w użytkowanie wieczyste. Na skutek skreślenia tego zapisu tę kwestię regulowałby kodeks cywilny, a nie szczegółowe zapisy w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych.

Komisja Ustawodawcza zaproponowała ponadto przyjęcie przez Senat poprawki, zgodnie z którą kredyty mieszkaniowe zaciągnięte do 31 maja 1992 zostałyby umorzone w 50%.

Ponadto komisja zaaprobowała rozwiązanie, które umożliwiłoby odliczanie od podatku dochodowego, w ramach ulgi remontowej, wpłat członków spółdzielni na fundusz remontowy, który spółdzielnie będą miały obowiązek tworzyć.

Stanowisko Komisji Ustawodawczej w sprawie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zarekomenduje Izbie senator Piotr Ł. J. Andrzejewski.

21 listopada 2000 r.

Posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej poświęcone było rozpatrzeniu ustawy o Głównym Urzędzie Administracji Publicznej oraz o zmianie niektórych ustaw.

Założenia ustawy, uchwalonej przez Sejm na podstawie projektu rządowego, przedstawił senatorom wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Józef Płoskonka.

Ustawodawca usytuował urząd prezesa GUAP wśród centralnych organów administracji rządowej. Prezes Rady Ministrów został upoważniony do powoływania i odwoływania prezesa Głównego Urzędu Administracji Publicznej, po zasięgnięciu opinii Rady Administracji i Służby Cywilnej. Będzie on także powoływał wiceprezesa omawianego urzędu na wniosek prezesa GUAP.

Nadzór nad działalnością prezesa pod względem zgodności z prawem i polityką rządu oraz pod względem rzetelności i gospodarności będzie należał do ministra administracji publicznej.

Zgodnie z wolą ustawodawcy do zakresu działania prezesa GUAP należy: wypracowywanie standardów funkcjonowania urzędów administracji publicznej oraz proponowanie niezbędnych zmian w ich działaniach, współpraca w inicjowaniu działań mających na celu doskonalenie i rozwój pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej, spowodowanie sprawnego i efektywnego przepływu informacji w urzędach administracji publicznej, zapewnienie wykonywania konstytucyjnych i ustawowych kompetencji z zakresu administracji publicznej przez ministra administracji, Radę Ministrów oraz prezesa Rady Ministrów, a także zapewnienie wykonywania ustawowych kompetencji ministra administracji w zakresie gospodarki nieruchomościami.

Zgodnie z ustawą, prezes wykonuje swoje zadania za pomocą Głównego Urzędu Administracji Publicznej. Urząd zapewnia również obsługę ministra administracji. Prezes kieruje urzędem przy pomocy wiceprezesa i dyrektora generalnego urzędu. Szczegółowe zasady dotyczące funkcjonowania GUAP określone zostaną w statucie, nadanym przez prezesa Rady Ministrów na mocy rozporządzenia.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej dysponowała opiniami o ustawie sejmowej sporządzonymi przez dyrektor Krajowej Szkoły Administracji Publicznej w Warszawie dr hab. Marię Gintowt-Jankowicz, kierownika Katedry Prawa i Postępowania Administracyjnego Uniwersytetu Warszawskiego oraz prof. UW Michała Kuleszę.

Podczas posiedzenia największe wątpliwości M. Gintowt-Jankowicz wzzbudziło ustawowe zobowiązanie prezesa Rady Ministrów do kierowania działem administracji publicznej na zasadach przewidzianych dla ministra administracji publicznej. Zdaniem eksperta, nałożenie na organy administracji publicznej obowiązku składania sprawozdań co najmniej raz w roku może spowodować zwiększenie kosztów funkcjonowania administracji, a w konsekwencji wywołać krytykę opinii publicznej. M. Gintowt-Jankowicz zwróciła również uwagę na szczególnie istotny problem skoordynowania działań Rady Służby Cywilnej i GUAP, pominięty przez ustawodawcę.

Prof. M. Kulesza w swojej opinii zaproponował szereg zmian proceduralnych, począwszy od zmiany tytułu ustawy, na zmianach w ustawie o działach administracji rządowej skończywszy. Postulował także dookreślenie szczegółów związanych z piastowaniem stanowiska prezesa i jego odwołaniem. Prof. M. Wierzbowski uznał natomiast koncepcję powołania prezesa GUAP jako organu centralnego za zasadną. Wątpliwości autora budził nieprecyzyjny język prawniczy użyty do określenia zadań prezesa urzędu.

W dyskusji senatorowie zgłosili szereg zastrzeżeń i wątpliwości do rozpatrywanej ustawy o Głównym Urzędzie Administracji Publicznej oraz o zmianie niektórych ustaw. W stanowisku przyjętym przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zaproponowano Senatowi przyjęcie 21 poprawek, również o charakterze merytorycznym, zmieniających zapisy sejmowe. Stanowisko komisji zarekomenduje Izbie senator Mieczysław Janowski.

* * *

Senatorowie z Komisji Praw Człowieka i Praworządności rozpatrywali ustawę o zmianie ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin i o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

W przyjętym stanowisku komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 5 poprawek zbieżnych ze zmianami zawartymi we wniosku połączonych komisji: Obrony Narodowej oraz Rodziny i Polityki Społecznej. Przyjęcie poprawek zarekomenduje Izbie senator Jolanta Danielak.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Gospodarki Narodowej przyjęła stanowisko w sprawie ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających. Komisja postanowiła zarekomendować Senatowi wprowadzenie 19 poprawek do rozpatrywanej ustawy sejmowej. Jedna z zaproponowanych zmian dotyczyła skrócenia o trzy lata terminu osiągnięcia progu funduszy własnych przez bank spółdzielczy, który zrzeszył się z bankiem zrzeszającym. Zaproponowano, by równowartość 1 mln euro taki bank spółdzielczy uzyskał do końca 2007 roku. Inna poprawka dotyczyła umorzenia obligacji restrukturyzacyjnej. Na sprawozdawcę komisji wybrano senatora Marka Waszkowiaka.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej przystąpiono do rozpatrywania ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Z rozwiązaniami przyjętymi przez Sejm zapoznał senatorów wiceminister finansów Jan Rudowski. Ustalono, że komisja przyjmie stanowisko w sprawie sejmowej nowelizacji 22 listopada br.

22 listopada 2000 r.

Tematem posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej była: "Polska i inne państwa kandydujące do Unii Europejskiej (w szczególności: Czechy, Słowacja i Węgry) wobec zobowiązań wynikających z acquis Konwencji z Schengen".

W posiedzeniu komisji wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Sprawiedliwości, Komendy Głównej Straży Granicznej, Głównego Urzędu Ceł, Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, wicewojewoda lubelski oraz przewodniczący Rady Euroregionu Karpaty, a także zaproszeni eksperci.

Podczas posiedzenia zapoznano się z informacjami dotyczącymi m.in. stanowisk negocjacyjnych Polski i innych państw kandydujących do UE oraz państw członkowskich Unii w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, z zagadnieniami dotyczącymi stosunku Polski i państw kandydujących do problemów związanych z przyjmowaniem acquis Konwencji z Schengen, w szczególności szczelności granic, eureregionów, mniejszości narodowych poza granicami państw, które w pierwszej kolejności będą przyjmowane do Unii. Odbyta dyskusja dotyczyła także stanu przygotowań Polski oraz najważniejszych problemów z tym związanych do przyjęcia acquis Konwencji z Schengen. W sferze zainteresowań komisji znalazły się konsekwencje polityczne, społeczne i gospodarcze ustaleń konwencji, wspólne i sprzeczne interesy państw Grupy Wyszehradzkiej w sprawie ich przyjmowania. Celem posiedzenia było wypracowanie tez do wspólnego stanowiska państw Grupy Wyszehradzkiej w sprawie przyjmowania acquis Konwencji z Schengen w perspektywie zbliżającego się rozszerzenia Unii.

* * *

Odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska oraz Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu, podczas którego rozpatrywano ustawę o substancjach i preparatach chemicznych.

Z rozwiązaniami zawartymi w ustawie sejmowej zapoznała senatorów wiceminister zdrowia Elżbieta Hibner. Celem przyjętej przez Sejm ustawy jest zapewnienie bezpieczeństwa chemicznego kraju oraz zahamowanie wzrostu, a następnie zmniejszenie ilości znajdujących się w obrocie substancji (i preparatów) zagrażających zdrowiu człowieka, zwierząt i całemu środowisku. Obowiązująca dotychczas ustawa o substancjach trujących nie odpowiadała standardom europejskim oraz nie stwarzała możliwości sprawowania kontroli nad stosowaniem substancji i preparatów chemicznych występujących w obrocie. Stąd konieczność wydania nowego aktu prawnego, który uaktualni prawo polskie i dostosuje je do wymogów prawa międzynarodowego (decyzje i zalecenia OECD), w szczególności europejskiego. Ustawa uwzględnia zatem zalecenia Białej Księgi, przygotowanej przez Komisję Europejską, w rozdziale 8, dotyczącym środowiska oraz standardy wynikające z dyrektyw Unii Europejskiej. Ustawa wprowadza szereg definicji, wynikających z powołanych wyżej dyrektyw oraz nakazuje dokonywanie klasyfikacji substancji i preparatów niebezpiecznych podług ich kategorii. Ponadto obliguje ministra zdrowia do sporządzenia (w porozumieniu z ministrami wymienionymi w ustawie) wykazu substancji niebezpiecznych.

W art. 5 stosowanie w działalności zawodowej substancji i preparatów niebezpiecznych ustawa uzależnia od istnienia tzw. karty charakterystyki, która zawierać będzie wszelkie niezbędne dane o substancji lub o preparacie.

W ustawie utworzono nowy centralny organ administracji rządowej w postaci Inspektora do spraw Substancji i Preparatów Chemicznych. Będzie on podlegał ministrowi zdrowia, swoje zdania zaś będzie wykonywał za pomocą Biura. Do zadań inspektora będzie należało przede wszystkim przyjmowanie zgłoszeń substancji nowych, gromadzenie danych dotyczących niebezpiecznych substancji i preparatów oraz udostępnianie ich służbom medycznym i ratowniczym.

Ustawa wprowadza ponadto pojęcie "substancji nowej" oraz obowiązek zgłaszania takich substancji do inspektora, szczegółowo określając postępowanie dotyczące zgłoszenia substancji, wymagania dotyczące dokumentacji, a także możliwość powoływania się na badania właściwości substancji nowej, przeprowadzone przez pierwszego zgłaszającego.

Ustawa określa wymogi dotyczące opakowań i oznakowania opakowań substancji i preparatów chemicznych, proponując w tym zakresie pełną harmonizację z wymogami obowiązującymi w krajach Unii Europejskiej. Zawiera również przepisy karne wprowadzające odpowiedzialność karną osób nie wypełniających nałożonych ustawą obowiązków.

W posiedzeniu połączonych komisji wzięli również udział przedstawiciele Głównego Inspektoratu Inspekcji Handlowej, Państwowej Inspekcji Pracy, Ministerstwa Środowiska, Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej oraz Głównego Inspektoratu Sanitarnego. Senatorowie zapoznali się także z uwagami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu. Komisje dysponowały ponadto opiniami kierownika Zespołu Analiz Bezpieczeństwa Chemicznego Instytutu Chemii Przemysłowej oraz prof. Marka Górskiego z Zakładu Prawa Ochrony Środowiska Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego.

W kolejnych głosowaniach połączone komisje postanowiły zaproponować Senatowi wprowadzenie 24 poprawek do ustawy o substancjach i preparatach chemicznych. Stanowisko przedstawi Izbie senator Janusz Okrzesik.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Gospodarki Narodowej przyjęła stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Senatorowie postanowili zaproponować Izbie przyjęcie bez poprawek rozpatrywanej nowelizacji. Stanowisko komisji zarekomenduje senator Kazimierz Kleina.

Do stanowiska komisji zgłoszono trzy wnioski mniejszości, których sprawozdawcami będą senatorowie Genowefa Ferenc i Jerzy Suchański. Jeden z wniosków przewiduje przedłużenie obowiązywania 7-procentowej stawki VAT w budownictwie do wejścia Polski do UE. Sejm postanowił, że taka stawka powinna obowiązywać do końca 2002 r. Drugi wniosek zakłada obowiązywanie zerowej stawki VAT na prasę lokalną. W trzecim wniosku mniejszości zaproponowano utrzymanie dotychczasowej stawki akcyzy na paliwa gazowe do silników.

29 listopada 2000 r.

Podczas posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej rozpatrzono ustawę o ochronie konkurencji i konsumentów. Senatorowie wysłuchali wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta Elżbiety Modzelewskiej-Wąchal. Zapoznali się także z opiniami o ustawie przedstawionymi przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu oraz Fderację Konsumenta, Stowarzyszenie Konsumentów Polskich i Urząd Regulacji Energetyki. Komisja dysponowała także opinią mecenasa Marka Tadeusiaka z Kancelarii Adwokackiej Prawa Konkurencji.

Rozpatrywana ustawa ma zastąpić ustawę antymonopolową z 1990 roku i podobnie jak jej poprzedniczka zakazuje nadużywania pozycji dominującej na rynku i porozumień antykonkurencyjnych. Zgodnie z ustawą sejmową za podmiot dominujący na rynku będzie uznawany taki, który ma 40% udziału w rynku.

Przyjęte przez Sejm rozwiązania wyłączają spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję tzw. porozumienia bagatelne, czyli takie, które zawierane są przez przedsiębiorców mających nikły udział w rynku (nie więcej niż 5% w roku poprzedzającym zawarcie porozumienia - w wypadku porozumień zawieranych między konkurentami, i 10% - gdy porozumienie jest zawierane między przedsiębiorcami działającymi na różnych szczeblach obrotu).

Ustawa przyznaje rządowi możliwość wyłączeń grupowych spod zakazu zawierania porozumień ograniczających konkurencję, jeśli przyczyniają się one m.in. do postępu technicznego lub gospodarczego.

Zamiar koncentracji ma być zgłaszany do UOKiK, jeśli łączny obrót przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym, poprzedzającym rok zgłoszenia, przekracza 50 mln euro. Obecnie obowiązek ten odnosi się do przedsiębiorców, których łączna sprzedaż, a nie obroty, wynoszą 25 mln euro. Jeśli łączny udział w rynku przedsiębiorców zamierzających dokonać koncentracji nie będzie przekraczać 20%, to zamiar koncentracji nie będzie musiał być zgłaszany do UOKiK. Kontrolą antymonopolową mają zostać objęte także koncentracje z udziałem osób fizycznych, które posiadają pakiet zapewniający 25% głosów lub przejęły kontrolę nad co najmniej jednym przedsiębiorcą.

Rozpatrywana ustawa zakłada, że prezes UOKiK nie będzie nominowany, jak obecnie, ale wybierany w konkursie.

W dyskusji omawiana ustawa sejmowa nie wywołała większych kontrowersji. W kolejnych głosowaniach senatorowie uznali jednak za uzasadnione zaproponowanie Senatowi wprowadzenia 26 poprawek, zbieżnych z propozycjami zawartymi m.in. w opiniach Biura Legislacyjnego i mecenasa M. Tadeusiaka. Ich przyjęcie zarekomenduje Izbie senator Wiesław Chrzanowski.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej rozpatrywano ustawę o Inspekcji Handlowej. Rząd reprezentowała wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta Elżbieta Ostrowska. Komisja dysponowała ponadto opinią dr hab. Anny Mokrysz-Olszyńskiej z Katedry Prawa Międzynarodowego SGH.

Omawiana ustawa określa zadania i organizację IH. Ustawa nadaje inspekcji status organu kontroli, powołanego do ochrony praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa. Inspekcja będzie podlegać - tak jak obecnie - prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Do zadań inspekcji będzie należeć kontrola legalności i rzetelności działania przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie produkcji, handlu i usług. Ponadto IH będzie kontrolować produkty znajdujące się w obrocie handlowym lub takie, które mają być do niego wprowadzone. Inspekcja nie będzie jednak kontrolować jakości artykułów rolno-spożywczych u producentów i w obrocie hurtowym oraz nie będzie badać jakości zdrowotnej środków spożywczych i używek.

Postanowiono ponadto, że do zadań inspekcji będzie należeć mediacja, aby ochronić interesy i prawa konsumentów,borganizowanie stałych polubownych sądów konsumenckich oraz prowadzenie poradnictwa konsumenckiego.

W głosowaniu Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 6 poprawek do rozpatrywanej ustawy sejmowej. Ich przyjęcie zarekomenduje Izbie senator Janina Sagatowska.

Podczas posiedzenia komisji senatorowie przystąpili także do rozpatrywania ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.

W tej części posiedzenia uczestniczyli: dyrektor Departamentu Polityki Rolnej w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Wiesław Raboszuk, Andrzej Chodkowski z Głównego Inspektoratu Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych, dyrektor Paweł Budynek z Centralnego Inspektoratu Standaryzacji, główny inspektor weterynarii Andrzej Komorowski, Grzegorz Trochimczuk z Polskiej Federacji Producentów Żywności oraz Jacek Leonkiewicz z Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej.

Ustawa spotkała się z krytyczną oceną Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu oraz Renaty Mantur, naczelnika Wydziału Kontroli Jakości Głównego Inspektoratu Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych. W przedstawionych opiniach postulowano wprowadzenie szeregu zmian.

Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy Weterynarii Inspekcji Weterynaryjnej zwrócił się o odrzucenie ustawy lub wprowadzenie w niej istotnych poprawek.

W związku z krytycznymi uwagami komisja postanowiła odłożyć przyjęcie stanowiska w sprawie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych do 5 grudnia br. Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu zobowiązano do przygotowania, w porozumieniu z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, uporządkowanego zestawienia zgłoszonych podczas posiedzenia poprawek.

W czwartym punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym oraz ustawy - Prawo bankowe.

Senatorowie zapoznali się z opiniami o ustawie sejmowej przedstawionymi przez wiceminister finansów Dorotę Safjan, prezesa Najwyższej Izby Kontroli Janusza Wojciechowskiego oraz prezes Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego Ewę Kawecką-Włodarczyk.

Uchwalona przez Sejm ustawa zwiększa maksymalną wartość gwarantowanych depozytów do równowartości 22,5 tys. euro. Ponadto nowelizacja ściśle określa maksymalny czas oczekiwania przez klientów na odzyskanie swoich pieniędzy. Ma to być nie dłużej niż 3 miesiące od dnia, w którym stracą oni dostęp do lokaty. Jednocześnie wprowadzono możliwość przedłużenia tego okresu przez sąd prowadzący postępowanie upadłościowe, na wniosek zarządu BFG, maksymalnie do roku. Najważniejszą zmianą wprowadzoną przez Sejm jest zmniejszenie zakresu kontroli Najwyższej Izby Kontroli (NIK) nad BFG. NIK będzie mógł kontrolować BFG tylko pod względem legalności i gospodarności, a nie będzie mógł tego robić w zakresie celowości i rzetelności.

W dyskusji prezes J. Wojciechowski skrytykował ograniczenie funkcji kontrolnych NIK. Jego zdaniem, uchwalona przez Sejm zmiana statusu prawnego Bankowego Funduszu Gwarancyjnego nie będzie sprzyjać realizacji celów, dla których został on utworzony.

W głosowaniu komisja nie podzieliła opinii prezesa NIK. Zdecydowano o zaproponowaniu Senatowi wprowadzenia 6 poprawek, które zarekomenduje Izbie senator Marek Waszkowiak.

Na zakończenie posiedzenia Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy - Kodeks celny i ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.

W dyskusji ustawa sejmowa nie wzbudziła większych kontrowersji. Dostosowuje ona polskie przepisy celne do norm Unii Europejskiej, zmierza do uproszczenia procedur celnych oraz reguluje zasady przyznawania kontyngentów i zwolnień z opłat celnych. Zgodnie z nowelizacją zwolnieniom z cła będą podlegać m.in. rzeczy przywożone przez osoby przesiedlające się do Polski, pochodzące ze spadku, towary umieszczone w przesyłkach wysyłanych z zagranicy bezpośrednio do osoby przebywającej w Polsce o wartości do 22 euro.

Ustawa sejmowa wprowadza nowe, dotychczas nie znane w polskim prawie pojęcie zwolnienia od cła w wywozie. Dotyczy to przede wszystkim: przesyłek, zwierząt stanowiących inwentarz żywy gospodarstwa rolnego, produktów rolnych oraz produktów pszczelarstwa, ogrodnictwa i leśnictwa uzyskanych na gruntach przylegających do granicy Polski.

Senatorowie z Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej postanowili zaproponować Senatowi wprowadzenie 4 poprawek do rozpatrywanej nowelizacji sejmowej. Stanowisko komisji zarekomenduje Izbie senator M. Waszkowiak.


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment