Marszałek Longin Pastusiak:

Wysoka Izbo, przystępujemy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o czasie urzędowym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawa ta została uchwalona przez Sejm 10 grudnia ubiegłego roku, a dwa dni później została przekazana do naszej Izby i tego samego dnia, czyli 12 grudnia, zgodnie z regulaminem, skierowałem ją do Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Tekst tego sprawozdania macie państwo w druku nr 554A, a tekst samej ustawy w druku nr 554.

Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, pana senatora Janusza Koniecznego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Janusz Konieczny:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Mam zaszczyt w imieniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie z posiedzenia tej komisji w sprawie rozpatrzenia uchwalonej 10 grudnia 2003 r. ustawy o czasie urzędowym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Jest to krótka, składająca się z sześciu artykułów ustawa, a jej uchwalenie wynika ze zobowiązań międzynarodowych.

Przedstawiciele rządu przedstawili w tej sprawie bardzo szczegółowe uzasadnienie, z którego wynika, że celem omawianej ustawy jest ustanowienie czasu urzędowego na terenie Polski, a także odniesienie rzeczonego czasu do uniwersalnego czasu koordynowanego oraz wskazanie głównego organu uprawnionego do utrzymywania i rozpowszechniania sygnału czasu. Organem tym ma zostać prezes Głównego Urzędu Miar.

Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. o czasie letnim upoważniała prezesa Rady Ministrów do wprowadzania i odwoływania tego czasu. Skala GMT od 1975 r. nie jest już stosowana w skali międzynarodowej, a państwa strony konwencji metrycznej, winny stosować uniwersalny czas koordynowany. Z tych względów najwyższa pora, aby w naszym kraju wprowadzić stosowanie czasu UTC jako czasu urzędowego.

Po uchwaleniu niniejszej ustawy na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej wprowadza się czas środkowoeuropejski powiązany z uniwersalnym czasem koordynowanym z dodaniem jednej godziny. Art. 3 tej ustawy określa, że prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, wprowadza i odwołuje czas letni środkowoeuropejski, ustalając na okres co najmniej jednego roku kalendarzowego dokładne daty, od których następuje wprowadzenie lub odwołanie czasu letniego. W tej sprawie obowiązuje dyrektywa Parlamentu Europejskiego i rady nr 2000/84/WE z dnia 19 stycznia 2001 r., na mocy której czas letni środkowoeuropejski wprowadza się w ostatnią niedzielę marca o godzinie 1.00 uniwersalnego czasu koordynowanego, a odwołuje się w ostatnią niedzielę października o godzinie 1.00.

Uchwalając niniejszą ustawę, ujednolicimy zasady wprowadzania czasu letniego środkowoeuropejskiego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej z zasadami obowiązującymi w państwach Unii Europejskiej.

Panie Marszałku! Wysoki Senacie! W imieniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu proszę o podjęcie uchwały w sprawie przyjęcia ustawy o czasie urzędowym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej bez poprawek. Dziękuję bardzo.

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Kazimierz Kutz)

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję panu senatorowi.

Proszę jeszcze zostać na trybunie, ponieważ zgodnie z regulaminem senatorowi sprawozdawcy można zadawać pytania.

Czy są jakieś?

Pani? Bardzo proszę, Pani Sekretarz.

Senator Krystyna Doktorowicz:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Senatorze, ja mam pytanie o charakterze językowym. Czy ust. 2 i ust. 3 w art. 2 są poprawne językowo? Czy komisja nad tym się zastanawiała? Być może jest to jakieś wyrażenie standaryzowane i ja jestem w błędzie, w ogóle pytając o to. Ale czy poprawne językowo jest sformułowanie: "czas środkowoeuropejski jest czasem zwiększonym o jedną godzinę"? Czy tutaj nie byłby właściwszy wyraz "przyspieszonym"? Bo skoro czas jest zwiększony o jedną godzinę, to być może my w strefie tego czasu mamy jedną godzinę więcej niż w innych częściach świata.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Panie Senatorze, pan może odpowiedzieć na to pytanie jako znawca, jako językoznawca?

Senator Janusz Konieczny:

Nie, nie jestem językoznawcą, Panie Marszałku. Przyznam się, że sprawa art. 2 i tych ustępów w tym akurat aspekcie, o który pyta pani senator, nie była omawiana na posiedzeniu komisji. Ale jest tutaj pan prezes Głównego Urzędu Miar, więc myślę, że on to wyjaśni.

(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Tak jest.)

A może nie tylko prezes… Może tu chodzi już bardziej o język legislacyjny.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Zaraz się dowiemy.

Czy są jeszcze pytania do pana senatora? Nie ma.

Dziękuję, Panie Senatorze.

(Senator Janusz Konieczny: Dziękuję bardzo.)

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony pan minister gospodarki, pracy i polityki społecznej.

Witam pana sekretarza Jacka Piechotę i prezesa Głównego Urzędu Miar, pana Sanockiego.

Zgodnie z art. 44 regulaminu…

Bardzo proszę, Panie Ministrze. Pan jest już tak wprawiony jak harcerz orli w biegach na przełaj.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Gospodarki,
Pracy i Polityki Społecznej
Jacek Piechota:

Dziękuję, Panie Marszałku, tam też zdobywałem doświadczenie.

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Pan senator doskonale przedstawił intencje i znaczenie tej ustawy. Ona rzeczywiście usuwa pewną lukę w naszym systemie prawa.

Pragnę też zapewnić, nie powtarzając już tych wszystkich informacji, argumentów, które przedstawiał pan senator sprawozdawca, że to pojęcie jest precyzyjne i właściwe. Czas biegnie, można powiedzieć, odwołując się do pojęć fizycznych, jednostajnie, prostoliniowo. Przyspieszenie w fizyce to zwiększanie prędkości, a nie ma możliwości zwiększania prędkości upływu czasu. A więc przyspieszenie to szybszy upływ czasu, tak należałoby rozumieć to pojęcie, i dlatego mówimy o zwiększeniu. No, nie jest to czymś normalnie przyjmowanym w takim potocznym rozumieniu. Rozumiem doskonale wątpliwości pani senator, ale pragnę zapewnić, że jest to pewna norma.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję.

Czy są pytania do pana ministra? Nie ma.

Dziękuję, Panie Ministrze.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej Jacek Piechota: Dziękuję bardzo.)

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

W związku z tym zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o czasie urzędowym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Czy pan minister ma jeszcze coś…

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej Jacek Piechota: Nie.)

Dziękuję bardzo. Do widzenia.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o organizacji rynku rybnego i pomocy finansowej w gospodarce rybnej.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sześćdziesiątym trzecim posiedzeniu w dniu 10 grudnia ubiegłego roku. Do Senatu została przekazana w dniu 12 grudnia 2003 r., a marszałek, zgodnie z regulaminem, 12 grudnia skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 555, a sprawozdania komisji w drukach nr 555A i 555B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, pana senatora Zbigniewa Kulaka, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Zbigniew Kulak:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Ten projekt ustawy jest kolejnym projektem, który został przygotowany w celu zharmonizowania polskiego prawa w obszarze "Rybołówstwo" z regulacjami prawnymi Unii Europejskiej oraz w ramach przygotowania podstaw prawnych do wdrażania zasad wspólnej polityki rybackiej.

Projekt ustawy określa ramy organizacyjno-prawne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania systemu w zakresie organizacji rynku rybnego i pomocy finansowej w gospodarce rybnej.

Przepisy wydawane w Unii Europejskiej w zakresie organizacji rynku rybnego i pomocy finansowej mają rangę rozporządzeń rady lub rozporządzeń komisji, w związku z tym obowiązują w państwach członkowskich bezpośrednio. Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej rozporządzenia te będą obowiązywać bezpośrednio również w naszym systemie prawnym. Dlatego projekt ustawy nie dokonuje bezpośredniej transpozycji przepisów unijnych w tym zakresie, a określa wyłącznie tryb postępowania, w tym zakres zadań i właściwości organów w sprawach: wprowadzania na rynek produktów rybnych, tworzenia i funkcjonowania organizacji producentów rybnych i organizacji międzybranżowych oraz związanych z udzielaniem pomocy finansowej w gospodarce rybnej, przysługującej na podstawie przepisów Unii Europejskiej.

Jedną z podstawowych zasad wspólnej polityki rybackiej jest jednolicie zorganizowany rynek produktów rybołówstwa, zwłaszcza w zakresie standardów rynkowych, przejrzystości transakcji i interwencji rynkowej.

Ustawa przewiduje dodatkowe wsparcie ze środków publicznych dla organizacji producentów rybnych na pierwsze trzy lata działalności, rekompensaty za opracowywanie programów operacyjnych oraz pomoc dla okręgowych inspektorów rybołówstwa morskiego, związanych z wdrażaniem systemu kontroli określonym w ustawie.

Wysokość rekompensaty finansowej za opracowywanie programów operacyjnych zostanie określona przez ministra właściwego do spraw rolnictwa w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych. Uwzględniając aktualną sytuację polskiego rybołówstwa, można przyjąć, że pomoc finansowa na wsparcie działalności organizacji rybackich nie przekroczy 150 tysięcy zł rocznie, a rekompensaty za opracowanie programów operacyjnych nie przekroczą 100 tysięcy zł rocznie. Koszty związane z przygotowaniem formularzy, dokumentów zakupu i deklaracji przyjęcia szacuje się na około 100 tysięcy zł rocznie. Koszty budżetowe związane z interwencjonizmem na rynku rybnym nie powinny przekroczyć kwoty 30 milionów zł rocznie. 75% wydatków budżetowych na ten cel będzie refundowanych z budżetu Unii Europejskiej. Nie przewiduje się zwiększenia wpływów budżetowych spowodowanego wejściem w życie niniejszej ustawy. Może nastąpić pewne zwiększenie wpływów podatkowych z powodu ograniczenia szarej strefy wskutek wzmocnienia kontroli sprzedaży.

Projekt zostały skonsultowany ze środowiskiem społeczno-zawodowym rybaków, a mianowicie ze Sztabem Kryzysowym Rybołówstwa, Stowarzyszeniem Rozwoju Rybołówstwa, Zrzeszeniem Rybaków Zalewu Wiślanego oraz Stowarzyszeniem Armatorów Łodziowych. Nie uwzględniono postulatu Sztabu Kryzysowego Rybołówstwa, aby ze względu na przewidywaną zmianę przepisów Unii Europejskiej w tym zakresie nie kierować w ogóle projektu ustawy do Sejmu.

Proponowane rozwiązania są zgodne z regulacjami prawnymi Unii Europejskiej.

Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przygotowała, zawarty w druku nr 555A, zestaw siedmiu poprawek, z których większość jest jednobrzmiąca z poprawkami zaproponowanymi przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dlatego chciałbym w tej chwili jeszcze tylko skoncentrować się na krótkim komentarzu dotyczącym poprawki czwartej, zawartej w tym druku, która różni stanowisko komisji spraw zagranicznych od stanowiska komisji rolnictwa.

W poprawce czwartej, którą przyjęła nasza komisja, proponujemy, aby zmienić sposób współuczestniczenia prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w procesie wydawania decyzji o przyznaniu pomocy finansowej lub odmowie jej przyznania. Wydaje nam się, że takie określenie, jakie proponujemy: "po zasięgnięciu opinii", zamiast "na podstawie opinii", jest rozwiązaniem lepszym językowo i nie będzie budziło wątpliwości, że minister ostatecznie podejmujący decyzję będzie brał pod uwagę opinię po zasięgnięciu tej opinii, mówiąc zupełnie dokładnie. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję panu senatorowi za sprawozdanie.

Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pana senatora Mariana Kozłowskiego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Marian Kozłowski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Mój przedmówca powiedział właściwie wszystko, dlatego ja ograniczę się do konkluzji: Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi po dyskusji w dniu 18 grudnia 2003 r. do projektu ustawy uchwalonej przez Sejm w dniu 10 grudnia 2003 r., druk senacki nr 555, wprowadza trzynaście poprawek, druk nr 555B.

W imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wnoszę, aby Wysoki Senat raczył przyjąć załączony projekt ustawy, wraz z poprawkami od pierwszej do trzynastej. Dziękuję za uwagę.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję panu senatorowi.

Zgodnie z art. 44 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorom sprawozdawcom można zadawać pytania.

Czy są takie? Nie ma.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rolnictwa i rozwoju wsi.

Zgodnie z art. 50 pragnę zapytać pana sekretarza stanu Józefa Jerzego Pilarczyka, którego witam, czy chciałby zabrać głos w tej sprawie.

Bardzo proszę.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Józef Pilarczyk:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

W związku z tym, że Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zgłosiła wnioski, pragnę poinformować Wysoki Senat, że po przeanalizowaniu wszystkie te wnioski przedłożone przez obydwie komisje, bo w tym zakresie wypowiadały się obydwie komisje, w pełni akceptuję. Jeśli chodzi o ten jeden rozbieżny wniosek, to wydaje się, że dotyczy on kwestii niemerytorycznej, dlatego w tej chwili nie będę się wypowiadał na ten temat.

Chciałbym jednak zwrócić uwagę na jedną ważną rzecz. Otóż oprócz tego, co wymieniali panowie senatorowie sprawozdawcy jako cele tej ustawy, ważne jest, że ma ona istotne znaczenie dla uruchomienia pomocy finansowej dla całego sektora rybackiego w ramach tak zwanego sektorowego programu operacyjnego, który jest częścią składową narodowego planu rozwoju. Jeśli chodzi o procedury, na podstawie których będą uruchamiane środki na sektorowy program operacyjny, to pragnę również poinformować, że część z nich będzie zawarta w ustawie o Narodowym Planie Rozwoju na lata 2004-2006, stąd też w poprawkach komisji uwzględniono zapisy wynikające z prac legislacyjnych nad ustawą o Narodowym Planie Rozwoju na lata 2004-2006.

Chciałbym jeszcze dodać, że rezultatem wejścia w życie od 1 maja 2004 r. sektorowego programu operacyjnego dla rybołówstwa jest stworzenie podstaw do sfinansowania restrukturyzacji rybołówstwa, restrukturyzacji całego sektora łącznie z przetwórstwem, infrastrukturą portową, co szacuje się na około 370 milionów euro w latach 2004-2006. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję panu ministrowi.

Panie Ministrze, niech pan łaskawie zostanie jeszcze na mównicy, bo zgodnie z regulaminem mogą być pytania.

Chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zadać panu ministrowi pytanie.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Jan Szafraniec:

Jestem po lekturze materiału sejmowego i stąd moje pytania. Czy obecnie istnieją w Polsce formalnie zorganizowane grupy producentów rybnych? Jeśli tak, to czy pana zdaniem zdążą one w niespełna cztery miesiące spełnić wymogi wynikające z art. 9 i innych zapisów? A jeśli nie, to czy czas, który im pozostał, będzie wystarczający, żeby stworzyć taką właśnie organizację?

I kolejne pytanie, kolejna sprawa. Otóż Unia Europejska z dniem 1 stycznia 2003 r. wprowadziła nowe zasady dotyczące Wspólnej Polityki Rybackiej, które pozbawiają polską flotę rybacką pomocy finansowej na jej odbudowę i modernizację, w sytuacji gdy dotychczasowi członkowie Unii Europejskiej uzyskiwali taką pomoc na modernizację floty w wysokości 40%. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Czy są jeszcze inne pytania? Widzę, że nie ma.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Józef Pilarczyk:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Pragnę poinformować, że obecnie nie mamy zarejestrowanych formalnie grup producentów rybnych. Kończona jest rejestracja pierwszej takiej grupy, ale nie mam jeszcze ostatecznego potwierdzenia, że ta grupa została już formalnie zarejestrowana. Przewidujemy jednak, że w tym obszarze funkcjonować będzie kilka grup. Będzie ich niezbyt dużo, ponieważ wymogi dotyczące tworzenia tych grup wskazują na to, że nie ma potrzeby, jak również podstaw do tego, ażeby tworzyć ich dużo. Gdy weźmie się pod uwagę informacje wynikające z kontaktów ze środowiskiem rybackim, to wydaje się, że do 1 maja bieżącego roku wszyscy rybacy, może z nielicznymi wyjątkami, wstąpią do tych grup i zorganizują je. Z informacji przekazywanych przez środowisko wynika nawet, że tworzenie takich grup jest dość zaawansowane.

Drugie pytanie, drugi zgłoszony przez pana senatora problem dotyczy niektórych elementów Wspólnej Polityki Rybackiej, które do tej pory obowiązywały, a które faktycznie przestaną działać 1 stycznia 2005 r. Dlatego też są podejmowane te działania, o których mówił pan senator, dotyczące modernizacji floty, gdyż wszystko wskazuje na to, że możliwości korzystania z tych instrumentów w ramach Wspólnej Polityki Rybackiej będą ograniczone praktycznie do okresu krótszego niż siedem miesięcy - bo siedem miesięcy będziemy mieć od 1 maja do końca roku, a przecież potrzeba czasu na przeprowadzenie tych procedur, w związku z tym prawdopodobnie te praktyczne możliwości będą jeszcze mniejsze. Jest to istotny problem, bo modernizacja jednostek połowowych, kutrów, polegająca na zwiększeniu mocy i możliwości połowowych, będzie ograniczona. Stąd wynikają nasze działania, przede wszystkim administracji rządowej, zmierzające do tego, żeby po 1 maja, kiedy już będziemy członkami Unii Europejskiej i będziemy mieć inne prawa niż te, które mamy w tej chwili jako kraj kandydujący, wystąpić - co zapowiadamy już w tej chwili - o okres przejściowy, w którym będziemy mogli korzystać z instrumentów związanych z modernizacją floty. Wystąpimy o to, ażeby w ramach korzystania z oczywiście określonej, jak się to nazywa w żargonie finansów unijnych, koperty finansowej przeznaczonej na ten cel, objąć nią również to działanie, które z powodów formalnych miałoby być niedostępne po 1 stycznia 2005 r. Widać więc, że problem jest znany i działania nasze jako członka Unii będą zmierzały do tego, ażeby wydłużyć przynajmniej o rok okres, w którym polskie kutry mogłyby być modernizowane w ramach tej wspólnej polityki.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Józef Pilarczyk: Dziękuję.)

Otwieram dyskusję.

I od razu informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do zabrania głosu.

Dla porządku podaję jednak, że senatorowie Gładkowski i Bartos złożyli swoje przemówienia do protokołu*. Informuję również, że wnioski o charakterze legislacyjnym złożyli na piśmie senatorowie Kozłowski i Bułka.

Zamykam dyskusję.

Ponieważ w trakcie rozpatrywania ustawy zostały złożone na piśmie wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 proszę Komisję Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o organizacji rynku rybnego i pomocy finansowej w gospodarce rybnej zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sześćdziesiątym trzecim posiedzeniu w dniu 11 grudnia 2003 r. Do Senatu została przekazana w dniu 12 grudnia. Tego samego dnia marszałek Senatu, zgodnie z art. 68, skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisje po rozpatrzeniu tej ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 559, a sprawozdania komisji w drukach nr 559A i 559B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej pana senatora Bogusława Mąsiora o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Bogusław Mąsior:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Ustawa o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina reguluje zasady wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich, obrotu nimi, a także zasady wykonywania działalności gospodarczej w tym zakresie oraz zasady wyrobu lub rozlewu wina gronowego uzyskanego z winogron pochodzących z upraw własnych.

Ta ustawa dostosowuje nasze prawo do prawa unijnego. Należy jednak podkreślić, że w pełni w tym obszarze gospodarczym będzie obowiązywało prawo unijne, jeżeli minister do spraw rolnictwa przekaże informację do Rady Ministrów, a ta z kolei wystąpi z odpowiednią aplikacją do Unii Europejskiej, ale warunkiem, który należy spełnić, jest produkcja w Polsce przez pięć lat wina gronowego, oczywiście z własnych upraw, w ilości 25 tysięcy hl.

Można powiedzieć, że dzisiaj w Polsce wielkość zarówno uprawy winorośli, jak i produkcji wina z tychże upraw jest bliska zeru. Jednak to wino gronowe z własnej produkcji to produkt przyszłościowy dla naszego kraju. Już dzisiaj Polska jest przez specjalistów z tej branży zaliczana, w związku ze zmianą klimatu, która następuje, ociepleniem się klimatu również w naszej części Europy, do potencjalnych producentów zarówno winogron, jak i wina.

Ustawa, o której mówię, przewiduje również obowiązek uzyskiwania zezwoleń na wyrób i rozlew każdego z wyrobów winiarskich oraz wprowadza przepisy w zakresie podziału kompetencji i zadań, jakie na państwa członkowskie Unii Europejskiej nakłada wspólna organizacja rynku wina. Polska przez tę ustawę, która wejdzie w życie w momencie naszego wejścia do Unii Europejskiej, będzie brała aktywny udział w organizacji wspólnego rynku wina.

W art. 23 ustawy określa się, z jakich odmian winorośli można produkować wina gronowe. Do kontroli upraw winorośli jest uprawniona państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Ponadto ustawa nakłada na Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa obowiązek szczegółowego nadzoru nad podmiotami, które wyrabiają wino gronowe uzyskane z winogron z upraw na terytorium Rzeczypospolitej.

W ustawie mówi się również dużo o "Polskim Winie", a także o "Polskim Winie aromatyzowanym", czyli o tych produktach, które od 1948 r. są w Polsce wytwarzane na bazie soków, moszczów winogronowych z importu - zgodnie z warunkami akcesji Polska w dalszym ciągu może produkować te wina pod takimi nazwami.

Tak jak powiedziałem wcześniej, ustawa w pełni wchodzi w życie z dniem wejścia Polski do Unii Europejskiej.

Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej w druku nr 559A proponuje Wysokiej Izbie siedem poprawek, które uściślają przedmiot, zakres działania ustawy. Jestem przekonany, że wprowadzenie tych poprawek pozwoli na udoskonalenie ustawy o organizacji rynku wina oraz o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich. Proszę Wysoką Izbę o przyjęcie przedstawionych poprawek.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję panu senatorowi sprawozdawcy.

Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pana senatora Henryka Stokłosę o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Henryk Stokłosa:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotyczące uchwalonej przez Sejm w dniu 11 grudnia 2003 r. ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina - druki senackie nr 559 i 559B.

Głównym celem ustawy jest dostosowanie prawa polskiego do wymogów przepisów unijnych, które będą obowiązywać w Polsce od dnia 1 maja bieżącego roku. W szczególności chodzi tu o obowiązki nałożone przez pięć unijnych dokumentów.

Podstawowym zadaniem wynikającym z tych rozporządzeń będzie ustalenie chwili, od której Polska może być uznana za państwo całkowicie objęte zasadami uprawy winorośli. Dotyczy to w szczególności praw do zakładania winnic oraz pomocy związanej z restrukturyzacją i przekształcaniem oraz zaniechaniem uprawy winorośli. Zasady te są określone w art. 2-10 rozporządzenia Rady Wspólnoty Europejskiej z dnia 17 maja 1999 r. i obejmują państwa członkowskie, których średnia roczna produkcja wina, wyliczona na podstawie pięciu kolejnych lat gospodarczych, uzyskana z upraw własnych, przekracza 25 tysięcy hl. Polska nie spełnia obecnie tego warunku, gdyż niewielka uprawa winorośli ma na razie charakter amatorski, oparty na tradycji uprawy winorośli i wyrobu wina w południowo-zachodnich regionach Polski. Dzisiaj produkcja win gronowych według standardów unijnych jest prawie równa zeru. Całość plantacji winiarskich, winnic, i tych pod osłonami, i tych w gruncie, według statystyk zajmuje powierzchnię około 150 ha.

Obecnie produkujemy w Polsce wina owocowe i miody pitne. Mamy też zapis w traktacie akcesyjnym, że będziemy mogli używać nazwy "Polskie Wino", gdy stworzymy przedsiębiorcom polskim warunki do jego wytwarzania z surowców importowanych. W tej sytuacji ustawa może stać się stymulatorem rozwoju, może przyczynić się do przekształcenia amatorskich upraw w winnice produkujące wino gronowe przeznaczone do obrotu. Powinna wreszcie zapewnić warunki do monitorowania rozwoju uprawy winorośli w Polsce.

Panie i Panowie Senatorowie, Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi proponuje dziesięć poprawek do tekstu ustawy.

Poprawki pierwsza i piąta mają na celu doprecyzowanie w zakresie spraw, które reguluje ustawa. Z treści art. 1 ust. 1 wynika, że ustawa dotyczy między innymi zasad wyrobu, rozlewu wyrobów winiarskich oraz obrotu tymi wyrobami, zaś tytuł rozdziału 2 wskazuje jedynie na regulacje w zakresie wyrobu i rozlewu fermentowanych napojów winiarskich i obrotu tymi napojami. Analiza treści rozdziału 2, jak i pozostałych przepisów ustawy, wskazuje, iż omawiana ustawa reguluje wyłącznie wyrób fermentowanych napojów winiarskich oraz obrót wszystkimi wyrobami winiarskimi, nie reguluje zaś kwestii rozlewu wyrobów winiarskich, co należy odpowiednio uwzględnić w art. 1 ust. 1 i tytule rozdziału 2. Stąd poprawka pierwsza, która mówi, że w art. 1 w ust. 1 sformułowanie "zasady wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich oraz obrotu tymi wyrobami" zastępuje się wyrazami "zasady wyrobu fermentowanych napojów winiarskich oraz obrotu wyrobami winiarskimi". Proponujemy również zmienić tytuł rozdziału 2, który otrzymałby brzmienie: "Wyrób fermentowanych napojów winiarskich oraz obrót wyrobami winiarskimi".

Poprawka druga likwiduje błędne wskazanie w art. 1 ust. 1, iż przedmiotem ustawy jest uregulowanie zasad wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wyrobu, rozlewu wina gronowego uzyskanego z winogron pochodzących z upraw własnych. Jest to błąd, ponieważ w art. 16 ust. 3 wskazano, iż tego rodzaju działalność nie podlega reglamentacji w zakresie wykonywania działalności gospodarczej, a więc do tej działalności nie stosuje się przepisów ustawy mówiących o konieczności uzyskania zezwolenia. Dlatego proponujemy w art. 1 ust. 1 skreślić wyrazy: "w tym wyrobu lub rozlewu wina gronowego uzyskanego z winogron pochodzących z upraw własnych".

Poprawka trzecia dotyczy zmiany w słowniczku. Zostało tam zdefiniowane pojęcie zakwaszania i odkwaszania. W ustawie nie użyto jednak tego pojęcia, zaś w art. 13 mowa jest jedynie o dokwaszaniu spożywczym kwasem organicznym. W celu uzyskania spójności terminologicznej w ustawie należy te kwestie jednoznacznie uregulować. Stąd nasza propozycja, aby w art. 2 w pkcie 8 zdefiniować dokwaszanie jako czynność technologiczną stosowaną w celu zmiany kwasowości fermentowanego napoju winiarskiego.

Poprawka czwarta również wynika z braku terminologicznej precyzji.

Poprawka szósta wynika z potrzeby zgodności naszej ustawy z terminologią przyjętą do określenia komendanta powiatowego Państwowej Straży Pożarnej. W innych ustawach chodzi tu o ustawę o Państwowej Straży Pożarnej oraz ustawę o ochronie przeciwpożarowej. Aby tę zgodność zachować, proponuję w art. 18 w ust. 2 w pkcie 3 po wyrazach "komendanta powiatowego" dodać w nawiasie wyraz "miejskiego".

Poprawki siódma i dziewiąta mają charakter kompetencyjny. Przepis art. 24 ust. 2 nakłada na Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa obowiązek przeprowadzenia kontroli w zakresie zgodności ze stanem faktycznym informacji wskazanych w art. 26. Chodzi tu o informacje dotyczące uprawy winorośli prowadzonej przez podmioty, które wyrabiały wino gronowe i wprowadzały je do obrotu, oraz o informacje dotyczące posiadanych przez przedsiębiorców zapasów moszczy glonowych i win gronowych. Tymczasem Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa jest organem właściwym w sprawach nadzoru nad ochroną roślin uprawnych oraz oceny kontroli materiału siewnego i trudno znaleźć uzasadnienie dla wykonywania przez nią kontroli w zakresie proponowanym przez naszą ustawę. Dlatego sugerujemy, aby powierzyć to zadanie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, zważywszy, iż to właśnie Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa otrzymuje te informacje oraz jest zobowiązana do ich opracowania i przekazania właściwym organom Unii Europejskiej.

Poprawka ósma usuwa błąd, jaki pojawił się w zaproponowanym przez projektodawcę ustawy systemie sprawozdawczości. Obok informacji o rodzaju wina konieczna jest też informacja o wielkości jego produkcji, stąd w art. 26 ust. 1 pkt 2 przed wyrazem "rodzajach" proponujemy dodać "ilości i".

Poprawka dziewiąta dotyczy art. 31, który w dotychczasowym swym brzmieniu określa sankcję za wyrabianie wyrobów winiarskich niezgodnie z wymaganiami określonymi w art. 5-14.

Panie i Panowie Senatorowie, zaproponowane przez naszą komisję poprawki zostały skonsultowane i uzyskały aprobatę Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej oraz organizacji producenckich i związków zawodowych. Senatorowie członkowie komisji przyjęli je jednogłośnie, a więc w imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wnoszę o ich przyjęcie. Dziękuję.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Zgodnie z regulaminem przed przystąpieniem do dyskusji można zadawać pytania senatorom sprawozdawcom.

Czy takowe są? Nie ma.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rolnictwa i rozwoju wsi.

Witam podsekretarz stanu w tym ministerstwie panią Darię Oleszczuk na naszych obradach i pytam, czy zechciałaby pani zabrać głos w sprawie ustawy?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Daria Oleszczuk: Tak.)

Jeśli tak, to proszę tutaj do nas. Nie będziemy się chować po kątach.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Daria Oleszczuk:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ja chciałabym tylko podziękować Wysokiej Izbie za pracę nad tą ustawą. Powiem, że jest to ustawa bardzo ważna dla rozwoju polskiego winiarstwa na terytorium Podkarpacia, umożliwiająca rozwój polskiego winiarstwa na tym terenie. Znosi ona pewne ograniczenia, które do tej pory były w tej regulacji - teraz będzie to działalność regulowana, niewymagająca już tylu ograniczeń, jak to było do dnia dzisiejszego. Ta ustawa, początkowo krytykowana przez media, umożliwia rozwój sektora polskiego winiarstwa na obszarze Podkarpacia, rozwój małych polskich winiarni. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję.

Zgodnie z regulaminem można teraz zadawać pytania pani minister.

Już widzę chętnego. Dziwię się, że pan się tak alkoholem interesuje, Senatorze. (Wesołość na sali)

Bardzo proszę.

Senator Jan Szafraniec:

Dziękuję bardzo.

Panie Marszałku, ja chcę zadać pytanie…

(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Niech pan naciśnie ten guziczek.)

Już nacisnąłem.

(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: To trochę głośniej proszę mówić albo bliżej niech pan się przysunie, bo bardzo słabo słychać.)

Ja chcę zadać pytanie w kontekście art. 23, który stanowi, że do wyrobu win gronowych używa się wyłącznie winogron zebranych z krzewów odmian winorośli właściwej. I ten artykuł wyłącza inne odmiany, które są zabronione do użytkowania na podstawie przepisów unijnych. W związku z tym mam pytanie. Czy w Polsce są plantacje takich odmian winorośli, które są zabronione w ustawodawstwie unijnym? Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Czy są jeszcze pytania do pani?

To ja jeszcze mam pytanie.

Pani Minister, pani dwukrotnie użyła pani przymiotnika "rozwojowy". To jest jakby trochę inne pytanie niż pytanie mojego poprzednika. Ja wiem - nie wiem skąd, ale wiem i jestem ciekaw, czy ministerstwo wie coś na ten temat - że w Polsce są ludzie, którzy od lat zajmują się wyszukaniem czy wyhodowaniem szczepu pod nasze warunki klimatyczne. Czy ministerstwo ma rozeznanie w tej sprawie, czy wie, że te prace są zaawansowane? Gdyby tak było, to to pokrywałoby się z pani dwukrotnym powiedzeniem, że to jest rozwojowe. Dziękuję.

Proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Daria Oleszczuk:

Panie Marszałku, Wysoka Izbo, zgodnie z przepisem art. 23 i przepisami unijnymi w tym zakresie do wyrobu win gronowych dopuszczone są tylko winogrona zebrane z krzewów odmian winorośli właściwej vitis vinifera lub krzyżówek winorośli właściwej z innymi gatunkami należącymi do rodzaju winorośli vitis. Tylko z tych gatunków można robić nasadzenia winorośli, tak żeby uzyskać wsparcie z rynku unijnego. I to są tylko te gatunki. Panie Senatorze, co może budzić pewne obawy związane z tym, że te gatunki, które rosną na naszym terytorium, trzeba będzie wykarczować. Nie, to jest bardzo szeroka gama odmian, jest ich około osiemdziesięciu i one występują również na terytorium Polski. To ograniczenie wynika stąd, że tylko w przypadku tych gatunków można uzyskać pomoc związaną z rynkiem unijnym.

Panie Marszałku, zadał pan pytanie, której jest właściwie pytaniem pośrednim, o prace nad wyhodowaniem tych odmian. One są oczywiście prowadzone, ale te odmiany muszą się mieścić właśnie w ramach gatunków winorośli z tych dwóch grup, byśmy mogli otrzymać wsparcie. I takie prace są prowadzone. Ja, kiedy mówiłam o rozwoju polskiego winiarstwa, miałam na myśli przede wszystkim zniesienie ograniczeń w zakresie udzielania zezwoleń na wykonywanie działalności gospodarczej, polegające na tym, że w wypadku produkcji wina gronowego z winogron pochodzących z upraw własnych nie ma obowiązku uzyskiwania zezwoleń na prowadzoną działalność.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję, Pani Minister, bo nie ma dalszych pytań.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Daria Oleszczuk: Dziękuję bardzo.)

Otwieram dyskusję.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Dla porządku podaję, że senator Gładkowski złożył swoje przemówienie do protokołu. Został także złożony wniosek o charakterze legislacyjnym na piśmie - złożył go senator Stokłosa.

Zamykam dyskusję.

Ponieważ w trakcie obrad zostały złożone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z Regulaminem Senatu proszę Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisję Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia.

Dziękuję pani minister za przybycie do naszego gmachu na te ważne obrady. Będzie miała pani jeszcze okazję wystąpić przy następnym punkcie.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o kontroli weterynaryjnej w handlu.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sześćdziesiątym trzecim posiedzeniu w dniu 10 grudnia 2003 r. Do Senatu została przekazana w dniu 12 grudnia 2003 r. i marszałek w tym samym dniu, zgodnie z art. 68 ust. 1, skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 557, a sprawozdania komisji w drukach nr 557A i 557B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senatora Janusza Bargieła o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji.

Pan się chyba odchudza, bo pan tak szybko wchodzi na tę trybunę.

Senator Janusz Bargieł:

Dziękuję, Panie Marszałku, za to dobre słowo o odchudzaniu.

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Mam zaszczyt zarekomendować państwu w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej projekt ustawy o kontroli weterynaryjnej w handlu. Ustawa została uchwalona przez Sejm na sześćdziesiątym trzecim posiedzeniu w dniu 10 grudnia 2003 r. - druki sejmowe nr 2110 i 2236 i druk senacki nr 557. Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej na posiedzeniu w dniu 16 grudnia 2003 r. rozpatrzyła projekt ustawy i proponuje przyjęcie go bez poprawek.

Ustawa o kontroli weterynaryjnej w handlu ma charakter dostosowawczy i implementuje do krajowego porządku prawnego dwie dyrektywy unijne: dyrektywę Rady z dnia 11 grudnia 1989 r., dotyczącą kontroli weterynaryjnej w handlu wewnątrzwspólnotowym, mającą na względzie budowę rynku wewnętrznego, oraz dyrektywę rady z dnia 26 czerwca 1990 r., dotyczącą kontroli weterynaryjnej i dokumentów zootechnicznych, stosowanych w handlu wewnątrzwspólnotowym niektórymi żywymi zwierzętami i produktami, mając na względzie budowę rynku wewnętrznego.

Ustawa wiernie odzwierciedla przepisy tych dyrektyw. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej uznał projekt ustawy zawarty w druku sejmowym nr 2110 oraz projekt ustawy zawarty w sprawozdaniu Komisji Europejskiej, druk sejmowy nr 2236, za zgodny z prawem Unii Europejskiej.

W związku z tym w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej proszę o przyjęcie ustawy o kontroli weterynaryjnej w handlu bez poprawek. Dziękuję, Panie Marszałku.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję.

Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana senatora Krzysztofa Borkowskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Krzysztof Borkowski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

W imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie dotyczące uchwały w sprawie ustawy o kontroli weterynaryjnej w handlu.

Ustawa ta, tak jak powiedział mój przedmówca, dostosowuje polskie prawo do wymogów Unii Europejskiej. Ma ona określić zasady przeprowadzania kontroli weterynaryjnej w handlu zwierzętami i produktami wymienionymi w przepisach wskazanych w załączniku nr 1, a także kontroli dokumentów zootechnicznych w handlu zwierzętami wymienionymi w przepisach wskazanych w części II załącznika nr 1. Przepisów ustawy oczywiście nie stosuje się do kontroli weterynaryjnej zwierząt domowych, zwierząt towarzyszących poszczególnym osobom fizycznym, które pochodzą z państw członkowskich. Ta ustawa dotyczy wyłącznie zwierząt i produktów będących przedmiotem handlu.

Zgodnie z ustawą zwierzęta i produkty wymienione w przepisach wskazanych w załączniku nr 1, są to dyrektywy Rady Europy, powinny spełniać określone warunki. Przede wszystkim powinny odpowiadać wymaganiom określonym w przepisach wskazanych w załączniku nr 1 ustawy. W razie braku takich przepisów powinny spełniać wymagania zdrowotne określone przez państwa przeznaczenia.

Powinny ponadto pochodzić z gospodarstw lub tak zwanych centrów, które są opisane w ustawie i słowniczku, podlegających regularnym kontrolom weterynaryjnym, w Polsce przeprowadzanym przez powiatowego lekarza weterynarii. Powinny być oznakowane zgodnie z przepisami o identyfikacji i rejestracji zwierząt. To jest to, co obecnie robią oddziały powiatowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, to jest ta właśnie identyfikacja zwierząt, ona w przyszłości będzie bardzo ważna, jak państwo senatorowie widzą.

Powinny być też zarejestrowane w sposób umożliwiający odnalezienie gospodarstw lub centrów, z których pochodzą te zwierzęta. Ma to związek z wprowadzanym systemem HACCP, gdzie się przewiduje, że powinniśmy monitorować żywność, a jeżeli monitorować i badać, przeprowadzać kontrole bezpieczeństwa żywności, to ważne jest, żeby zawsze można było zidentyfikować zwierzę, sprawdzić, z jakiego gospodarstwa pochodzi.

Każdy transport zwierząt czy produktów powinien mieć świadectwo zdrowia wydane przez właściwego lekarza weterynarii.

W przypadku tak zwanych zwierząt wrażliwych na choroby lub produktów pochodzących od takich zwierząt, zwierzęta lub te produkty nie mogą pochodzić z gospodarstw lub tak zwanych centrów czy obszarów, regionów objętych zakazami bądź ograniczeniami wprowadzonymi na podstawie przepisów o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, obowiązujących w Unii Europejskiej, z powodu podejrzenia lub wystąpienia tychże chorób. Określa to załącznik nr 3 w ustawie. Zwierzęta te lub produkty przeznaczone do gospodarstw lub tak zwanych centrów, organizacji, znajdujących się na terytorium państwa członkowskiego, które uzyskało gwarancje zgodne z przepisami Unii Europejskiej, lub do państw uznanych, zgodnie z odrębnymi przepisami Unii Europejskiej, w całości lub w części za wolne od chorób innych niż wymienione w załączniku nr 3, powinny pochodzić z gospodarstw, które zapewniają spełnienie równoważnych gwarancji wymaganych przez to państwo.

W przypadku transportu zwierząt lub produktów do kilku miejsc każda partia produktów czy zwierząt powinna być zaopatrzona w oddzielne świadectwo i w oddzielną dokumentację, stosownie do postanowień ustawy.

Jeśli zwierzęta są wywożone do państw trzecich, poza terytorium Unii Europejskiej, czy też przywożone z tamtych miejsc, jakiś czas powinny one przebywać pod nadzorem celnym, czyli w przypadku urzędów celnych - w miejscach do tego wyznaczonych i tam powinno odbywać się odpowiednie badanie.

Jeśli chodzi o handel na terytorium Wspólnoty Europejskiej, to zgodnie z ustawą do handlu nie mogą być przeznaczone zwierzęta i produkty, które są przewidziane do uboju w ramach krajowego programu zwalczania chorób oraz zwierzęta i produkty, które są wymienione w załącznikach do ustawy, objęte zakazem wprowadzania do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z przepisami ustawy zwierzęta lub produkty, o których mowa w załączniku nr 1 do ustawy, mogą być wysyłane do innego państwa członkowskiego, jeżeli zostaną spełnione następujące warunki: posiadacze tych zwierząt lub produktów zapewnią spełnienie wymagań zdrowotnych lub zootechnicznych określonych w ustawie, zwierzęta lub produkty będą poddane kontroli weterynaryjnej, zwierzęta lub produkty będą przewożone odpowiednimi środkami transportu - niedozwolone jest przewożenie środkami transportu, które nie spełniają odpowiednich wymagań zoohigienicznych i higienicznych.

Jeśli chodzi o tę ustawę, to bardzo ważne jest także to, że powiatowy lekarz weterynarii w każdej chwili ma możliwość kontrolowania produktów czy też zwierząt w różnych miejscach, szczególnie w tych, do których ten transport jest przeznaczony, ma nawet możliwość odsyłania poszczególnych grup zwierząt do stacji kwarantanny. Nadzór nad wszystkim sprawuje główny lekarz weterynarii, który może zarządzić częste kontrole, jeśli występują choroby zakaźne lub dane miejsce jest podejrzane o te choroby, albo wyłączenie z wysyłania tychże zwierząt czy produktów

Oczywiście ustawa wchodzi w życie i obowiązuje w momencie pełnego członkostwa, pełnej akcesji.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie wniosła żadnych poprawek do tej ustawy. W związku z tym w imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi bardzo proszę państwa senatorów o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję.

Zgodnie z regulaminem można senatorom sprawozdawcom stawiać pytania.

Czy są pytania?

Bardzo proszę, Senatorze. Do którego ze sprawozdawców?

(Senator Jan Szafraniec: Do obu.)

Do obu. No, ale razem nie będą mogli odpowiadać.

Senator Jan Szafraniec:

Zadaję pytanie sprawozdawcom, bo mam wątpliwości co do art. 16. Jest jakieś nieszczęśliwe sformułowanie, mianowicie: o stwierdzonych przypadkach, o których mowa w art. 14 i 15, powiatowy lekarz weterynarii informuje niezwłocznie głównego lekarza weterynarii - i teraz: "który informuje właściwą władzę państwa wysyłki w celu podjęcia" itd. Ja nie rozumiem tego zapisu.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dobrze, ja zaadresuję to pytanie do pierwszego sprawozdawcy.

Jeśli pan pozwoli, Panie…

(Senator Jan Szafraniec: Bardzo proszę. Tu jest chyba jakiś błąd.)

Senator Janusz Bargieł:

Ja mogę, Panie Marszałku, odpowiedzieć panu tylko w zakresie spraw, które były przedmiotem obróbki w Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej.

Jeżeli chodzi o art. 16, w odniesieniu do art. 14 i 15, jak rozumiem, jest to określenie zakresu zgodnie z dyrektywami Unii Europejskiej w tym przedmiocie. Są to: dyrektywa nr 96/23 oraz dyrektywa nr 96/22, odnośnie do tego przewozu zwierząt…

(Rozmowy na sali)

Jeszcze raz.

(Senator Krzysztof Borkowski: Panie Marszałku, może ja odpowiem na to pytanie.)

(Rozmowy na sali)

No więc bardzo proszę, bo ja myślę, że…

(Senator Jan Szafraniec: "Który informuje właściwą władzę państwa wysyłki".)

Aha, który informuje. No, dobrze, bo…

(Senator Jan Szafraniec: "Właściwą władzę państwa wysyłki".)

Ale w odniesieniu do art. 14 i 15: "który informuje właściwą władzę państwa wysyłki w celu"… Państwa wysyłki, czyli tego państwa, które wysłało.

(Senator Jan Szafraniec: Tego państwa, z którego jest ta wysyłka.)

I tak to trzeba interpretować.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

I sprawa się wyjaśniła, tak, Senatorze?

(Senator Jan Szafraniec: No, ale językowo…)

(Senator Janusz Bargieł: Językowo być może brzmi to nieszczęśliwie, ale i tak…)

Dobrze, ale tutaj mamy jeszcze ministrów, może oni nam…

Czy są jeszcze pytania do sprawozdawców?

(Senator Janusz Bargieł: Jeżeli jakieś są, to może jeszcze kolega z komisji?)

Nie, nie ma. Dziękuję.

(Senator Janusz Bargieł: Dziękuję.)

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy.

Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac został upoważniony minister rolnictwa i rozwoju wsi, a my mamy tutaj dwoje wiceministrów, sekretarzy, więc chciałbym zapytać zgodnie z regulaminem, czy pan minister albo pani minister chcieliby zabrać głos w sprawie tej ustawy.

Czy będziecie losować? Pani?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Daria Oleszczuk: Panie Marszałku, mogłabym tylko pomóc odpowiedzieć na pytanie, jeżeli pan pozwoli.)

Tak, ale od siebie…

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Daria Oleszczuk: Nie, dziękuję bardzo.)

Bardzo proszę, proszę odpowiedzieć.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Daria Oleszczuk:

Panie Marszałku, Wysoka Izbo! Art. 16 ust. 1 stanowi, że o stwierdzonych przypadkach, o których mowa w art. 14 i 15, powiatowy lekarz informuje niezwłocznie głównego lekarza, który informuje właściwą władzę państwa wysyłki.

Panie Senatorze, art. 2 pkt 11 wyjaśnia definicję państwa wysyłki i przy łącznym czytaniu tych przepisów będzie to po prostu sprecyzowane. Chodzi o "terytorium państwa członkowskiego, z którego zwierzęta i produkty wymienione w przepisach wskazanych w załączniku nr 1 oraz produkty wymienione w przepisach wskazanych w załączniku nr 2 są wysyłane do innego państwa członkowskiego".

Może to jest kwestia redakcji, ale to jest po prostu konsekwencją tego, co zostało przyjęte w art. 2 tej ustawy. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję bardzo.

Pani minister jeszcze właśnie…

Proszę bardzo, pan senator Janowski.

Senator Mieczysław Janowski:

Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.

Pani Minister, art. 17 ust. 2 mówi o rozstrzyganiu pewnych sporów, które mogą zaistnieć między wysyłającym i wydającym decyzję. Jest tam mowa o ekspertach. Czy polscy eksperci też będą w tej komisji?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Daria Oleszczuk:

Tak, Panie Senatorze.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję.

Senator Borkowski jeszcze chciał zabrać głos, tak?

Senator Krzysztof Borkowski:

Pani Minister i Panie Marszałku, w jednym z artykułów jest mowa o tym, że wszystkie zwierzęta powinny być oznakowane. A co będzie, szczególnie w przypadku trzody, skoro cały ten system może być zagrożony i nie będą te zwierzęta oznakowywane? Rozumiem, że to musi być staraniem wyłącznie albo tych podmiotów, które będą zajmowały się eksportem tych zwierząt, albo też rolników. Chcę powiedzieć, iż są duże obawy, że skoro Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wprowadza teraz odpłatność za znakowanie wszystkich zwierząt - bo z tego, co wiem, w tej chwili obowiązuje odpłatność za znakowanie zwierząt - zagrożony może być cały system identyfikacji tychże zwierząt. Dziękuję.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Bardzo proszę, Pani Minister.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Daria Oleszczuk:

Panie Marszałku, Panie Senatorze, kwestia identyfikacji i rejestracji zwierząt to jest przede wszystkim… W trybie tej ustawy przedmiotem handlu mogą być tylko te zwierzęta, które spełniają wymagania tej ustawy. A kwestia identyfikacji i rejestracji zwierząt jest to kwestia funkcjonowania systemu IRZ, który, Panie Senatorze, działa; mam nadzieję, że nie będzie w związku z nim żadnych wątpliwości. Przedmiotem handlu mogą być te zwierzęta i produkty, które spełniają te wymagania. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję bardzo. Dziękuję, Pani Minister.

Otwieram dyskusję.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu. Nikt też nie złożył wniosku o charakterze legislacyjnym na piśmie.

Zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o kontroli weterynaryjnej w handlu zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Dziękuję przedstawicielom resortu rolnictwa.

Przechodzimy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych oraz ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sześćdziesiątym czwartym posiedzeniu w dniu 18 grudnia 2003 r., a do Senatu została przekazana w dniu 22 grudnia 2003 r.

(Rozmowy na sali)

Dziękuję, do widzenia państwu.

Marszałek Senatu tego samego dnia, czyli 22 grudnia 2003 r., zgodnie z art. 38 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej.

Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 569, a sprawozdania - w drukach nr 569A i 569B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, panią senator Ewę Serocką, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Ewa Serocka:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Marszałku, Panie i Panowie Senatorowie!

Nie ma nikogo z rządu.

(Rozmowy na sali)

Jest. Bardzo przepraszam, witam szanownego pana ministra.

(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Nie wiem, dlaczego pani się tym interesuje tak od razu.)

(Wesołość na sali)

Powinnam się interesować.

(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Nie, proszę się zainteresować Izbą.)

Dziękuję bardzo, Panie Marszałku, dostosuję się na pewno.

W imieniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie z posiedzenia komisji, które odbyło się 30 grudnia i było poświęcone ustawie o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych oraz ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe.

Ustawa była projektem rządowym i dotyczyła zmiany ustawy o ochronie danych osobowych. Podczas prac w komisjach sejmowych dokonano zmiany nazwy ustawy dodając drugi człon. Głównym celem nowelizacji ustawy o ochronie danych osobowych było dostosowanie jej do wymogów prawa Wspólnoty Europejskiej, a konkretnie do dyrektywy nr 95/46 Parlamentu Europejskiego i rady.

Przy okazji dokonano również przeglądu dotychczasowych uregulowań tej ustawy i przygotowano zmiany, które doprecyzowują jej przepisy i starają się ją uczytelnić, powodując jednocześnie skuteczniejsze jej stosowanie.

Przykładem uchybień dotychczasowej ustawy był brak możliwości wykreślenia z rejestru zbiorów danych osobowych takiego zbioru, który zakończył swój byt na przykład w wyniku upadku lub likwidacji przedsiębiorstwa. Do tej pory brakowało podstaw prawnych do dokonywania w rejestrze zbiorów zmian polegających na likwidacji lub przekazaniu innemu podmiotowi swojego dotychczasowego zbioru. Brakowało również możliwości prawnych powołania zastępcy generalnego inspektora ochrony danych osobowych, co powodowało duże problemy organizacyjne, szczególnie we współpracy z instytucjami Unii Europejskiej.

Sprawa powołania zastępcy lub zastępców budzi i budziła wiele kontrowersji wśród senatorów w obu komisjach. Obie komisje proponowały i zgłaszały wnioski o odrzucenie tego właśnie punktu nowelizacji ustawy z uwagi na konieczność odchudzania aparatu państwa.

Jak zaznaczyłam wcześniej, zmiana ustawy była konieczna ze względu na zbliżający się termin wejścia Polski do Unii Europejskiej. W związku z tym od chwili wejścia w życie tej ustawy przekazywanie danych osobowych do innych państw członkowskich będzie traktowane jako przepływ danych w ramach jednego państwa.

W inny sposób został uregulowany system przekazywania danych do państw trzecich, czyli pozaunijnych. Wprowadzony w tym zakresie system zabezpieczeń formalnoprawnych poszedł dalej, aniżeli uregulowania stosowane w krajach należących obecnie do Unii Europejskiej. Zabezpieczeniu mają podlegać, poza bazami komputerowymi, katalogi i kartoteki.

Nowelizacja ustawy nie nasuwa wątpliwości legislacyjnych, stąd mała ilość poprawek komisji; powiem o nich na końcu sprawozdania.

Najważniejszą sprawą, na którą chcę zwrócić uwagę pań i panów senatorów, jest skuteczność egzekwowania ustawy o ochronie danych osobowych. Z tym jest, jak wiemy, niezbyt dobrze. Zarówno w Polsce, jak i na świecie coraz częściej korzysta się z przetwarzania danych osobowych w różnych dziedzinach życia społecznego i gospodarczego, a postęp technologii przetwarzania danych jest coraz szybszy. W związku z rozbudowaną siecią Internetu ochrona danych osobowych nabiera szczególnego znaczenia. Powinniśmy być czujni i ostrożni, bo materia ustawy jest delikatna. Jestem przekonana, że nie jest to ostatnia przyspieszona nowelizacja ustawy o ochronie danych osobowych, bo pomysłowość wielu ludzi w omijaniu zabezpieczeń wyprzedza o wiele długości proces tworzenia prawa.

Wysoka Izbo, Komisja Ustawodawstwa i Praworządności proponuje wprowadzenie do tekstu ustawy czterech poprawek, które doprecyzowują niektóre zagadnienia proceduralne.

Poprawka pierwsza dotyczy eliminacji możliwości wyłączenia z odpowiedzialności karnej za naruszenie ustawy o ochronie danych osobowych działań lub zaniechań kierownika kontrolowanej jednostki. Poprawka druga polega na doprecyzowaniu, trzecia - na zachowaniu jednolitości terminologicznej, czwarta - na doprecyzowaniu.

Sprawozdanie komisji zostało zawarte w druku senackim nr 569A.

W imieniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności proszę o uchwalenie przedstawionych poprawek. Dziękuję za uwagę.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję pani senator.

Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, pana senatora Zbigniewa Kulaka, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Zbigniew Kulak:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Nie będę powtarzał ogólnego omówienia ustawy, którego bardzo dobrze dokonała moja przedmówczyni na tej trybunie. Skoncentruję się tylko na tym, co wnosi do sprawy posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, które odbyło się w miniony poniedziałek.

Na posiedzeniu tej komisji senatorowie w dyskusji, odbiegając od tematu nowelizacji, stawiali wiele pytań dotyczących funkcjonowania urzędu generalnego inspektora ochrony danych osobowych oraz praktycznych sytuacji pozwalających domagać się, lub też nie, takiej ochrony. Padły krytyczne słowa wobec dostarczonego wszystkim senatorom sprawozdania z działalności generalnego inspektora ochrony danych osobowych za 2002 r. W szczególności dotyczyły one braku syntetycznych wniosków z przeprowadzonych licznych kontroli, które mogłyby być pouczające dla osób zapoznających się z tym sprawozdaniem i zapobiegać powtarzaniu się tych samych błędów i uchybień w instytucjach o charakterze podobnym do tych, które zostały skontrolowane.

Poseł sprawozdawca omawianej ustawy Arkadiusz Kasznia, który brał udział w posiedzeniu komisji, kompetentnie wyjaśniał okoliczności powstania i intencję poszczególnych zapisów.

Senatorowie większością głosów przyjęli poprawkę pozwalającą na powołanie jednego zastępcy generalnego inspektora ochrony danych osobowych, a nie, jak proponuje Sejm, dwóch. Twierdzono, że skoro od uchwalenia ustawy w sierpniu 1997 r. urząd funkcjonował bez stanowiska zastępcy i wobec konieczności poszukiwania oszczędności, a wręcz redukowania wysokich stanowisk w administracji państwa, przyzwolenie na powołanie dwóch zastępców generalnego inspektora byłoby wręcz sprzeczne z realizowanym równolegle tak zwanym programem wicepremiera Hausnera.

Senatorowie obecni na posiedzeniu komisji zaakceptowali poprawki legislacyjne, brzmiące dokładnie tak samo jak w druku przedstawionym przez Komisję Ustawodawstwa i Praworządności, plus te dwie poprawki, nad którymi należy głosować łącznie, dotyczące zmniejszenia liczby zastępców generalnego inspektora ochrony danych osobowych z proponowanych przez Sejm dwóch do jednego. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję panu senatorowi.

Zgodnie z regulaminem można teraz senatorom sprawozdawcom zadawać pytania.

Czy są takowe? Nie widzę zgłoszeń.

Tak, już?

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister spraw wewnętrznych i administracji.

Witam podsekretarza stanu pana Leszka Ciećwierza i panią Ewę Kuleszę, generalnego inspektora ochrony danych osobowych.

Czy pan minister chciałby zabrać głos w sprawie tej ustawy?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Leszek Ciećwierz: Panie Marszałku, dziękuję. Panowie senatorowie sprawozdawcy bardzo dokładnie przedstawili tutaj stanowiska komisji, tak że dziękuję bardzo.)

Dziękuję.

A pani generalny inspektor?

Generalny Inspektor
Ochrony Danych Osobowych
Ewa Kulesza:

Panie Marszałku! Szanowni Państwo!

Miałam okazję wypowiedzieć się na posiedzeniach obydwu komisji. Przyznam, że prosiłam o nieuwzględnianie wniosku o zmniejszenie liczby zastępców generalnego inspektora, zwracając uwagę na to, że ustawa jest tworzona nie na jeden rok, nie na pół roku, ale na dłuższy okres, a o możliwości powołania więcej niż jednego zastępcy generalnego inspektora będzie i tak decydował budżet. Ale wszystko jest w rękach państwa senatorów. Dziękuję bardzo.

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Ryszard Jarzembowski)

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

Pani minister niejako wywołała państwa senatorów, zatem pytam, czy ktoś z państwa chce zadać pytanie.

Zgłaszają się senatorowie, jako pierwszy Henryk Dzido.

Proszę bardzo.

Senator Henryk Dzido:

Panie Marszałku!

Pani minister, proszę mi powiedzieć, jakie środki należy zapewnić na funkcjonowanie dwóch pani zastępców. Dziękuję.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Proponuję, żebyśmy zebrali pytania.

Pan senator Bernard Drzęźla teraz zada pytanie.

Senator Bernard Drzęźla:

Ja mam pytanie odnośnie strony 2 w pomarańczowym druku. Rzecz dotyczy art. 3a ust. 1 pkt 2 ustawy podstawowej. Mianowicie tam są wyłączenia stosowania ustawy w zakresie działalności literackiej lub artystycznej. Wydaje mi się, że podobne wyłączenia powinny również wystąpić w odniesieniu do działalności naukowej, na przykład w zakresie medycyny, gdzie prowadzi się badania na określonej populacji obiektów ludzkich, czy też w socjologii, gdzie również na jakiejś tam populacji prowadzi się badania.

Ja już tutaj z panią legislator konsultowałem tę sprawę. Wyjaśniła mi ona, że ta ustawa ma charakter dostosowawczy i że w odpowiednich wytycznych Unii Europejskiej nie ma wyłączeń odnośnie działalności naukowej. Ale mnie osobiście i współautorowi na razie projektu poprawki, panu senatorowi Matuszakowi, wydaje się, że również działalność naukowa powinna tu być wyłączona. Chcielibyśmy znać opinię państwa w tej sprawie.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Panie Senatorze, dzisiaj omawialiśmy ustawę o czasie, prawda? Czas pana przemówienia wyraźnie przekroczył minutę.

(Senator Bernard Drzęźla: Przepraszam bardzo.)

Proszę bardzo, czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zadać pytanie?

Czy pan minister chciałby odpowiedzieć na te pytania, które tutaj padły? Oczywiście również dotyczy to pani minister Kuleszy.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Leszek Ciećwierz: Za pozwoleniem. Pan marszałek pozwoli, że oddam głos najpierw pani minister, a dopiero później…)

Proszę uprzejmie.

Generalny Inspektor
Ochrony Danych Osobowych
Ewa Kulesza:

Panie Marszałku! Szanowni Państwo!

Odpowiadając na pytanie pana senatora Dzidy chciałabym powiedzieć, że wysokość wynagrodzenia zastępcy generalnego inspektora będzie regulowana przepisami o wynagrodzeniach osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. W tej chwili można szacować, że roczne wynagrodzenie zastępcy generalnego inspektora będzie się kształtować na poziomie około 130 tysięcy zł i taka kwota jest w budżecie zagwarantowana, to znaczy tylko taka kwota jest zagwarantowana. Budżet, który został uchwalony, i tak nie pozwala na zatrudnienie większej liczby zastępców, czyli po prostu dwóch zastępców generalnego inspektora.

Jeżeli chodzi o działalność naukową i o tę zmianę, którą zawiera art. 3a, to rzeczywiście ust. 2 art. 3a jest odpowiedzią na żądanie Komisji Europejskiej. Tego typu przepis, to jest przepis art. 9 dyrektywy nr 95/46, jest wyrazem ochrony działalności dziennikarskiej, prasowej, działalności literackiej i artystycznej, w tym sensie, że ta działalność nie może podlegać ograniczeniom, jakim podlegają działania polegające na zwykłym przetwarzaniu danych osobowych na przykład w celach gospodarczych czy w celach marketingowych. Byłoby to ograniczenie administracyjne. Nałożenie chociażby na dziennikarzy pewnych obowiązków, które wynikają z ustawodawstwa z zakresu ochrony danych osobowych - no na przykład obowiązku informacyjnego polegającego na tym, że administrator danych, który zbiera dane od konkretnej osoby, ma obowiązek poinformować bezpośrednio ją, a jeżeli zbiera dane od osób trzecich, ma obowiązek przesłania takiej informacji, że te dane zbiera, z jakiego źródła korzysta i w jakim celu - mówiąc szczerze, mogłoby w pewnym zakresie sparaliżować działalność dziennikarską. I na tę kwestię, na tę sferę Komisja Europejska, Unia Europejska zwraca szczególną uwagę w dyrektywie, nie tylko formułując art. 9 dyrektywy, ale także powracając do tego problemu w dwóch miejscach w preambule do dyrektywy. Oczywiście, jeśli chodzi o zabezpieczenie danych, także w interesie dziennikarza czy osoby prowadzącej działalność literacką, to taka osoba powinna tych obowiązków dopełnić, ale nie powinna podlegać innym obowiązkom wynikającym z ustawodawstwa. I dlatego ten przepis został tak a nie inaczej sformułowany.

Jeżeli chodzi o działalność naukową, to tak w badaniach na przykład medycznych, jak i w ustawie o ochronie danych osobowych - tutaj mam na myśli art. 27 ustawy o przetwarzaniu danych szczególnie chronionych - mówi się o tym, że owszem osoby prowadzące działalność badawczą, działalność naukową mają prawo dostępu do danych, ale wyraźnie mówi się też, tak jest chociażby w ustawie o zawodzie lekarza, że nie wolno publikować informacji identyfikujących osobę. Można prowadzić badania, to jest pewien materiał badawczy, takie dane należy zabezpieczyć, ale nie wolno publikować danych identyfikujących osobę. I to samo jest w art. 27 ustawy ust. 2 pkt 9 - można mieć dostęp do danych, można takie dane zbierać, można te dane traktować jako materiał do analiz naukowych. Nie można publikować informacji o konkretnych osobach. Dziękuję bardzo.

Senator Bernard Drzęźla:

Jak rozumiem, interes nauki jest w ustawie zabezpieczony, tak?

(Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych Ewa Kulesza: Jeśli można odpowiedzieć…)

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Proszę, proszę.

Generalny Inspektor
Ochrony Danych Osobowych
Ewa Kulesza:

Tak, interes nauki jest zabezpieczony. Przepis, który został wprowadzony w poprzedniej nowelizacji ustawy o ochronie danych osobowych, a o którym niestety w pierwszej wersji ustawy ustawodawca zapomniał, gwarantuje interesy środowiska naukowego w dostępie do informacji, które będą stanowić podstawę do badań naukowych. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

Interesy mamy zagwarantowane i zapewnione.

Ja dlatego zwróciłem się w pierwszej kolejności do pana ministra Leszka Ciećwierza, że to właśnie minister został upoważniony do reprezentowania rządu.

Czy po tej wyczerpującej wypowiedzi pani generalnego inspektora pan minister chciałby jeszcze zabrać głos?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Leszek Ciećwierz: Panie Marszałku, dziękuję bardzo, nasze stanowiska były uzgodnione.)

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

I zapraszam na mównicę pana senatora Zbigniewa Romaszewskiego.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ja chciałbym nawiązać do kwestii, która była już tutaj poruszana, a mianowicie do tego przepisu zawartego w ust. 2 art. 3a, a więc do tego wyłączenia zawodu dziennikarskiego oraz działalności literackiej spod wymogów ustawy. Otóż mówi się tam, że ustawy, z wyjątkiem przepisów takich to a takich, nie stosuje się również do prasowej działalności dziennikarskiej w rozumieniu ustawy - Prawo prasowe oraz do działalności literackiej lub artystycznej - i dalej pojawia się pewien problem - chyba że wolność wyrażania swoich poglądów i rozpowszechniania informacji istotnie narusza prawa i wolności osoby, której dane dotyczą. Tak więc następowałoby tutaj naruszenie wolności i prawa do wolności wypowiedzi ze względu na istotne naruszenie prawa i wolności osoby.

No, muszę powiedzieć, że to zaczyna być już poważny problem, bo dziennikarz, proszę państwa, który na przykład prowadzi śledztwo dziennikarskie w jakiejś sprawie, na pewno narusza prywatność, powiedzmy sobie, przestępcy. I teraz mogłoby się nagle okazać, że on nie może tego śledztwa prowadzić, że on nie może tego robić i to bez względu na interes społeczny, zgodnie z którym on tę działalność prowadzi. Wydaje mi się, proszę państwa, że ten nakładany przez dyrektywę Unii Europejskiej wymóg wyłączenia działalności literackiej i działalności dziennikarskiej spod działania ustawy, chyba że narusza to te prawa i wolności, należałoby, że tak powiem, zrównoważyć w jakiś sposób, po to po prostu, ażeby czyjaś prywatność nie mogła sparaliżować i stanowić zagrożenia dla wolności słowa.

I ja proponowałbym po tekście: "chyba że wolność wyrażania swoich poglądów i rozpowszechniania informacji istotnie narusza prawa i wolności osoby, której dane dotyczą", słowa "oraz nie jest uzasadniona interesem społecznym". Nie dałoby się wtedy uchylić tego wyłączenia działalności dziennikarskiej i literackiej, gdyby była ona prowadzona w interesie społecznym. To, proszę państwa, jest… Obawiam się po prostu, żeby nie był tutaj budowany jeszcze jeden urząd cenzorski, co jest niebezpieczne.

Wspólnie z senatorem Balickim składamy tego typu poprawkę. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

I teraz proszę pana senatora Gerarda Czaję.

Senator Gerard Czaja:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Toczy się ogólnopolska dyskusja o reformie finansów publicznych, w czasie której nie brakuje krytycznych uwag o rozbudowanej administracji rządowej, i nie tylko rządowej. Zbyt wysokie są koszty, zbyt wysokie środki łoży się na utrzymanie tak znacznej armii urzędników - to najczęściej formułowany pogląd, który słyszymy z wielu stron. I wypada się z tym poglądem zgodzić. Zgodzić się również należy z poglądem wyrażonym w uzasadnieniu do ustawy o ochronie danych osobowych oraz ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska, że po kilkuletnim okresie obowiązywania ustawa wymaga zmian. To nie tylko problem dostosowania ustawy do standardów europejskich, ale również okazja do wprowadzenia istotnych zmian wynikających ze stosowania tych przepisów w praktyce. I z tym poglądem również należy się zgodzić.

Nie będę powtarzał moich propozycji, które zgłaszałem na posiedzeniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, a które ku mojemu zaskoczeniu nie znalazły uznania wśród większości członków tej komisji. Powiem tylko, że z radością przyjąłem propozycję zgłoszoną przez członków Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej dotyczącą liczby zastępców generalnego inspektora.

Pragnę też zwrócić uwagę na art. 12a pkt 3, który ustala, że - i tu pozwolę sobie go przytoczyć - zastępcy generalnego inspektora powinni spełniać wymogi określone w art. 8 ust. 3 pkt. 1, 2 i 4 oraz posiadać wyższe wykształcenie. Zastępca winien więc spełniać te same wymagania, które ustawa nakłada na generalnego inspektora, ale z jednym wyjątkiem: zastępca nie musi mieć wykształcenia prawniczego. I to jest moim zdaniem niezrozumiałe. Stanowisko generalnego inspektora jest w zasadzie stanowiskiem politycznym, a zastępca generalnego inspektora to człowiek od roboty. Na zastępcę generalnego inspektora, jak czytamy w uzasadnieniu, nakłada się poważne obowiązki wynikające z roli zastępcy szefa instytucji. Tym bardziej niezrozumiałe jest wymaganie, by było to jakiegokolwiek wykształcenie wyższe.

Składam więc poprawkę dotyczącą obowiązku posiadania przez zastępcę generalnego inspektora wykształcenia określonego w art. 8 ust. 3. Dziękuję za uwagę. Proszę przyjąć poprawkę. Dziękuję.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

Oczywiście przyjmuję poprawkę i informuję, że lista mówców została wyczerpana.

W związku z tym, że panowie senatorowie: Zbigniew Romaszewski z Markiem Balickim oraz pan senator Gerard Czaja złożyli na piśmie wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisję Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, żeby zechciały się zebrać, odnieść do przedstawionych wniosków i przygotować wspólne sprawozdanie w tej sprawie.

Głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych oraz ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wypowiedzeniu Konwencji handlowej podpisanej w Warszawie dnia 26 czerwca 1922 roku pomiędzy Polską a Szwajcarią.

Sejm tę ustawę uchwalił na sześćdziesiątym trzecim posiedzeniu 11 grudnia, 12 grudnia otrzymaliśmy ją w Senacie, Marszałek Senatu skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisje te rozpatrzyły ustawę i przygotowały swoje sprawozdania, które mamy przed sobą w drukach nr 561A i nr 561B.

Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych pana senatora Mieczysława Mietłę o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Mieczysław Mietła:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Mam przyjemność przedłożyć sprawozdanie z pracy Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych nad ustawą o wypowiedzeniu Konwencji handlowej podpisanej w Warszawie w dniu 26 czerwca 1922 roku…

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Na chwilę przepraszam, Panie Senatorze.

Żegnamy pana ministra, żegnamy także panią inspektor i osoby jej towarzyszące.

Proszę kontynuować.

Senator Mieczysław Mietła:

…pomiędzy Polską a Szwajcarią.

Na mocy dotychczas obowiązującej konwencji osoby fizyczne i podmioty gospodarcze każdej ze stron, które prowadziły działalność handlową na terenie drugiej strony, korzystały z wielu udogodnień. Ważnym zapisem tej konwencji było stwierdzenie, że osoby i podmioty gospodarcze podpisujących stron nie mogły działać na gorszych warunkach niż osoby i podmioty gospodarcze z państw trzecich. Umowa zawierała też zapisy, które oznaczały stopień najwyższego uprzywilejowania. Podpisana ponad osiemdziesiąt jeden lat temu konwencja zapewniała przez cały czas jej obowiązywania dobre warunki współpracy gospodarczej pomiędzy naszymi krajami. Dziś jednak nie odpowiada ona istniejącej rzeczywistości i zgodnie z opinią Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej konieczne jest przyjęcie ustawy o wypowiedzeniu tej konwencji. Tym bardziej że konwencja handlowa pomiędzy Polską a Szwajcarią narusza wynikające z art. 133 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską wyłączne kompetencje Wspólnoty w zakresie polityki handlowej.

Począwszy od 1 maja 2004 r., polsko-szwajcarskie stosunki handlowe będą podlegały postanowieniom umowy o wolnym handlu między Wspólnotą Europejską a Szwajcarią. Zmiana podstawy prawnej, na której opierała się dotychczas polsko-szwajcarska wymiana handlowa, nie będzie miała negatywnego wpływu na wysokość obrotów między państwami stronami z uwagi na podobny stopień liberalizacji handlu w stosunkach między Szwajcarią a Unią Europejską. Po wypowiedzeniu konwencji Szwajcaria nadal pozostanie naszym dobrym, ważnym partnerem handlowym, bo nasze obroty w tej współpracy przekraczają obecnie 1 miliard dolarów.

Panie i Panowie Senatorowie, na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych ustawa ta została zaaprobowana jednomyślnie. Wnoszę zatem o przyjęcie omawianej ustawy zawartej w druku senackim nr 561 bez poprawek. Dziękuję za uwagę.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

Sprawozdawcą Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej jest pan senator Zbigniew Kulak, którego proszę o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania.

Senator Zbigniew Kulak:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Nie chcąc powtarzać żadnego ze stwierdzeń mojego przedmówcy, dodam tylko, że zgodnie z postanowieniami Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, którego stroną, w myśl postanowień art. 1 i 2 traktatu, Polska stanie się 1 maja tego roku, winna ona, czyli Polska, uznać wyłączne kompetencje Wspólnoty w zakresie polityki handlowej oraz wyeliminować wszystkie naruszające te kompetencje postanowienia umowne normujące międzypaństwowe stosunki handlowe, zawarte w umowach handlowych oraz w innych umowach gospodarczych, w drodze uchylenia ich ważności, co jest równoznaczne z rezygnacją z suwerennego kształtowania swojej polityki handlowej.

Obroty handlowe Polski ze Szwajcarią - chciałbym tutaj jeszcze uściślić informacje mojego przedmówcy - na przykład w roku 2002, bo za ten rok mamy ostatnie dane, wyniosły w sumie 1 miliard 48 milionów dolarów, przy czym polski eksport do Szwajcarii wyniósł 324 miliony dolarów, a import ze Szwajcarii do Polski 723 miliony dolarów.

Polska została związana umową, o której mowa, w trybie ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie i dlatego w takim samym trybie ta umowa powinna być wypowiedziana. Zgodnie z zapisami obowiązującej jeszcze dziś umowy Polska musi ją wypowiedzieć dokładnie 31 stycznia tego roku, aby okres trzymiesięcznego wypowiedzenia zakończył się dokładnie 30 kwietnia i żeby od 1 maja w sposób płynny, w pewnym sensie, zaczęło także w relacjach handlowych Polski ze Szwajcarią obowiązywać jednolite prawo Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo, ale proszę pozostać, bo zapewne senatorowie będą chcieli zadać regulaminowe pytania.

Proszę bardzo, czy ktoś z państwa chce z tego skorzystać?

Pan senator Romaszewski, zdegustowany, pokazuje, że zapewne nie i to się potwierdza.

Dziękuję bardzo panom senatorom sprawozdawcom.

Informuję, że rozpatrywana ustawa była przedłożeniem rządowym. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister spraw zagranicznych oraz minister gospodarki, pracy i polityki społecznej. Jest obecny pan minister Mirosław Franciszek Zieliński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej.

Czy pan minister chciałby zabrać głos?

Proszę bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki,
Pracy i Polityki Społecznej Mirosław Zieliński:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Chciałbym dodać tylko dwa słowa.

Właściwie panowie senatorowie sprawozdawcy powiedzieli wszystko o samej umowie, padło jednak stwierdzenie o suwerennym kształtowaniu polityki handlowej zgodnie z art. 133. To oczywiście tak jest zgodnie z traktatem akcesyjnym i z Traktatem o Wspólnocie Europejskiej, ale chciałbym dodać, że jesteśmy już w tej chwili włączeni, całkowicie, w proces decyzyjny kształtujący politykę handlową Unii Europejskiej. Tak więc nie jest tak, że nie będziemy mieli wpływu na kształtowanie stosunków ze Szwajcarią. Będziemy mieli wpływ bardzo duży poprzez wszystkie instytucje, poprzez wszystkie organy Unii Europejskiej. Dodam jeszcze, że przenosimy naszą współpracę ze Szwajcarią na jeszcze wyższy poziom. Szwajcaria nie jest wprawdzie członkiem Unii ani nie jest członkiem jest Europejskiego Obszaru Gospodarczego, ale jest związana sześcioma dodatkowymi umowami, zapewniającymi pełną swobodę przepływu osób, kapitału i usług. Oznacza to, że po pewnych okresach przejściowych będziemy współpracować ze Szwajcarią prawie na identycznych zasadach jak z krajami Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

Witam pana ministra Jakuba Wolskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.

Chciałbym zapytać panie i panów senatorów, czy mają państwo pytania do pana ministra Mirosława Franciszka Zielińskiego. Nie.

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Otwieram dyskusję.

Nikt z państwa nie zapisał się do głosu, wobec czego zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o wypowiedzeniu Konwencji handlowej podpisanej w Warszawie 26 czerwca 1922 roku pomiędzy Polską a Szwajcarią zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu jedenastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji o ekstradycji z dnia 13 grudnia 1957 r.

Sejm uchwalił tę ustawę 10 grudnia, do Senatu została ona przekazana 12 grudnia. Marszałek skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisje rozpatrzyły ustawę i przygotowały swoje sprawozdania, które widzimy w drukach nr 556A i 556B.

Teraz proszę pana senatora Gerarda Czaję, sprawozdawcę Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie omawianej ustawy.

Senator Gerard Czaja:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Wysoki Senacie!

W imieniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie dotyczące rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji o ekstradycji z 13 grudnia 1957 r.

W dniu 16 grudnia ubiegłego roku na posiedzeniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności projekt został wnikliwie rozpatrzony i Wysoka Komisja wnosi o przyjęcie go bez poprawek.

Aby przekonać Wysoki Senat do podjęcia takiej uchwały, chcę zaznaczyć, że konwencja o ekstradycji, która w stosunku do Polski zaczęła obowiązywać od 14 września 1993 r., ma charakter ogólny, więc strony konwencji mogą ją uzupełniać poprzez protokoły dodatkowe.

W przypadku Polski i Niemiec taka potrzeba zaistniała nie tylko ze względu na wzmożony ruch osobowy między naszymi państwami, ale również ze względu na znaczną liczbę przestępstw popełnianych na terytorium naszych krajów, przez co liczba składanych wniosków o ekstradycję w porównaniu z innymi państwami jest największa.

Długo, bo prawie sześć lat, trwały rozmowy między Polską a Republiką Federalną Niemiec, a owocem tych rozmów było podpisanie w dniu 17 lipca 2003 r. umowy dwustronnej, która szczegółowo, zgodnie z możliwościami określonymi w art. 28 ust. 2, ustala zasady postępowania w sprawach o ekstradycję. Podpisana umowa zapewnia prokuratorom i sądom bardziej skuteczne metody i formy współpracy w zwalczaniu przestępczości, a jednocześnie uzupełnia zasady zawarte w konwencji oraz sposoby ich stosowania.

Nie będę wymieniał wszystkich celów, które zawarte zostały w umowie, pozwolę sobie jedynie wymienić niektóre z nich: rozszerzenie podstaw do wydania osoby w związku z popełnieniem przez nią czynów, za które została skazana na karę pozbawienia wolności w wymiarze co najmniej trzech miesięcy; określenie praw właściwych do oceny podmiotów karalności i uproszczenie trybu przekazywania pism i wniosków; określenie zasad postępowania dotyczącego przedmiotów pochodzących z przestępstwa, a także zasad ochrony danych osobowych. Jest jeszcze wiele innych punktów, które zawarte są w umowie dwustronnej.

Omawiany dzisiaj projekt ustawy uzyskał pozytywną opinię Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej i jest zgodny z prawem wspólnotowym. Należy również zasygnalizować, że umowa ta dotyczy wolności i praw obywatelskich - jest to ważne, dlatego to podkreślam - więc zgodnie z naszą konstytucją podlega ratyfikacji przez prezydenta Rzeczypospolitej za uprzednią zgodą wyrażoną przez parlament.

Ratyfikacja tej umowy nie pociągnie za sobą zwiększenia wydatków budżetowych ani konieczności zmiany prawa wewnętrznego. Będzie mogła być wykonywana bezpośrednio i ma pierwszeństwo przed wewnętrzną ustawą, którą w Polsce jest kodeks postępowania karnego.

Proszę w imieniu komisji o podjęcie przez Wysoki Senat uchwały o wyrażeniu zgody na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji tej umowy. Dziękuję za uwagę.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

Punkt widzenia Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przedstawi jej sprawozdawca pan senator Bogusław Mąsior, którego zapraszam na mównicę.

Senator Bogusław Mąsior:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Z uwagi na szacunek dla czasu Wysokiego Senatu nie będę powtarzał argumentów przytaczanych przez pana senatora Czaję.

Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej w pełni popiera ratyfikację Umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej konwencji o ekstradycji z dnia 13 grudnia 1957 r. Wszystkie argumenty za zostały przytoczone przez mojego kolegę senatora, chciałbym więc podkreślić tylko to, że ta ratyfikacja nie pociągnie za sobą dodatkowych kosztów, jak również nie spowoduje konieczności nowelizacji polskich aktów prawnych, ponieważ będzie miała pierwszeństwo przed kodeksem postępowania karnego.

Bardzo proszę Wysoki Senat o przyjęcie tej ustawy i stanowiska komisji przedstawionego w druku nr 556B.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Proszę pozostać chwilę na miejscu, Panie Senatorze, bo może będą pytania.

Nikt nie chce skorzystać z takiej możliwości regulaminowej.

Dziękuję bardzo panom senatorom sprawozdawcom Gerardowi Czai i Bogusławowi Mąsiorowi.

Rozpatrywana ustawa była projektem rządowym. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister spraw zagranicznych oraz minister sprawiedliwości.

Jest z nami w dalszym ciągu pan minister Jakub Wolski, witam też pana ministra Sylweriusza Królaka z Ministerstwa Sprawiedliwości.

Czy któryś z panów chciałby jeszcze coś dodać do tych wywodów senatorów sprawozdawców? Nie.

A może ktoś z państwa senatorów chciałby zapytać o coś panów ministrów w związku z tą ustawą? Też nie.

Dziękuję.

Otwieram dyskusję.

Spoglądam na listę zapisanych do dyskusji. Kartka jest zupełnie biała, nieskalana atramentem.

A zatem, żeby formalności stało się zadość, zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji o ekstradycji z dnia 13 grudnia 1957 r. zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu, czyli jutro rano.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwunastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzeczypospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych z dnia 20 kwietnia 1959 r.

Sejm uchwalił tę ustawę 11 grudnia, 12 grudnia wpłynęła ona do Senatu i tego samego dnia marszałek skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Komisje przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie, zawarte w drukach nr 560A i 560B.

Ponownie proszę pana senatora Gerarda Czaję, żeby zechciał przedstawić sprawozdanie Komisji Ustawodawstwa i Praworządności.

Senator Gerard Czaja:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Działając z upoważnienia Komisji Ustawodawstwa i Praworządności przedstawiam sprawozdanie z posiedzenia, które odbyło się w dniu 17 grudnia ubiegłego roku, a dotyczyło ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych z dnia 20 kwietnia 1959 r.

Ta konwencja w art. 26 ust. 3 daje stronom możliwość zawierania między sobą umów dwustronnych lub wielostronnych o pomocy prawnej w sprawach karnych w celu uzupełnienia zasad zawartych w konwencji. Dlatego też przedstawiciele obu państw spotkali się w Berlinie w dniu 17 lipca 2003 r. i podpisali dwustronną umowę o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych.

Do głównych uzupełnień i ułatwień należy zaliczyć: rozszerzenie w art. 1 zakresu udzielania pomocy prawnej przez rozciągnięcie jej na wszystkie postępowania w sprawach dotyczących czynów, których ściganie należy do właściwości sądów okręgu sądowego strony wzywającej; rozszerzenie w art. 2 stosowania konwencji na sprawy o ułaskawienie; wprowadzenie w ust. 1 art. 3 zasady podwójnej karalności, to jest konieczności sankcjonowania przez prawo obu umawiających się stron czynu stanowiącego podstawę wniosku o dokonanie przeszukania lub zabezpieczenia i przekazania podmiotów oraz określenia niezbędnych załączników do tego wniosku; określenie zasad ochrony danych osobowych i przekazywania informacji objętych obowiązkiem zachowania tajemnicy.

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Pozostałe zapisy umowy regulują wiele kwestii formalnych mających istotne znaczenie dla szybkiego i sprawnego prowadzenia postępowań. Dotyczą one między innymi szczegółowego określenia zasad i trybu doręczania pism sądowych, sprecyzowania wymogów formalnych dotyczących wniosków stron o udzielenie pomocy prawnej, a także szczególnych form współpracy służących realizacji i ułatwieniu porozumiewania się umawiających się stron.

Omawiany dziś projekt ustawy uzyskał, podobnie jak poprzedni, pozytywną opinię Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, a w związku z tym, że dotyczy on wolności i praw człowieka, wymagane jest, aby prezydent Rzeczypospolitej przed ratyfikowaniem uzyskał zgodę parlamentu.

Wejście w życie tej umowy również nie pociągnie za sobą zmian w wewnętrznym prawie, ale to prawo, tak jak w wypadku omawianej wcześniej umowy, także będzie miało pierwszeństwo przed naszą ustawą - Kodeks postępowania karnego.

Projekt ustawy, który w imieniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności przedstawiam Wysokiemu Senatowi, zawarty jest w druku nr 560A i został jednogłośnie przyjęty przez komisję, dlatego w imieniu i z upoważnienia komisji wnoszę o jego przyjęcie. Dziękuję.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

I ponownie pan senator Bogusław Mąsior będzie sprawozdawcą Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Syntezę tego sprawozdania mamy w druku nr 560B.

Senator Bogusław Mąsior:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Tym razem również nie będę powtarzał argumentów przytaczanych wcześniej, chcę tylko chcę zaakcentować kilka dat. Europejska Konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych została zawarta 20 kwietnia 1959 r. Polska jest stroną w tej konwencji od 17 czerwca 1996 r. 17 lipca 2003 r. została zawarta Umowa o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec.

Przytoczyłem te daty, aby pokazać, jak duże w ostatnim czasie, również w dziedzinie współpracy pomiędzy organami ścigania, organami prawnymi naszych krajów, następuje przyspieszenie działań.

Umowa reguluje wiele kwestii formalnych mających istotne znaczenie dla sprawnego i szybkiego prowadzenia postępowań.

W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej bardzo proszę Wysoki Senat o przyjęcie propozycji uchwały zawartej w druku nr 560B.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję. Proszę pozostać przy mównicy, bo może będą pytania.

Nie ma.

Dziękuję senatorom sprawozdawcom.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była przedłożeniem rządowym. Do reprezentowania rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister spraw zagranicznych oraz minister sprawiedliwości.

W dalszym ciągu rząd reprezentują panowie ministrowie Jakub Wolski i Sylweriusz Królak.

Czy chcieliby panowie zabrać głos? Dziękuję bardzo.

A może senatorowie mają pytania do przedstawicieli rządu? Nie mają, dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Nie ma chętnych do zabrania głosu, więc żeby dopełnić procedury, zamykam dyskusję.

Głosowanie w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych z dnia 20 kwietnia 1959 r. zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu, a głosowania zaczną się jutro o godzinie 11.00.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzynastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r.

Sejm uchwalił tę ustawę 18 grudnia, do Senatu została ona przekazana 22 grudnia 2003 r. Marszałek skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych.

Żegnam panów ministrów z Ministerstwa Sprawiedliwości.

Komisje po rozpatrzeniu tej ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie. Są one zawarte w drukach nr 570A - za chwilę sprawozdanie to przedstawi pan senator Bernard Drzęźla - i nr 570B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, pana senatora Bernarda Drzęźlę, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania.

Senator Bernard Drzęźla:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Senacie!

W stosunku do tego, co państwo otrzymali dzisiaj rano w proponowanym porządku obrad, nastąpiła zmiana. Uzyskałem upoważnienie również Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych, aby wystąpić w jej imieniu z uwagi na fakt, że pan senator Markowski jest w tych dniach niezwykle zajętym człowiekiem.

(Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski: Potwierdzam to.)

Mam więc zaszczyt przedstawić stanowisko wymienionych komisji w kwestii… w sprawie ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania - a jednak lepsze było tam słowo "kwestii", bo "sprawa" powtarza mi się dwa razy, więc tak byłoby poprawniej stylistycznie - opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r.

Komisje nasze rozpatrzyły tę ustawę w dniu 5 stycznia i przyjęły jednogłośnie uchwały rekomendujące Wysokiemu Senatowi jej przyjęcie.

Obowiązująca dotychczas w przedmiotowym obszarze umowa między Polską a Republiką Federalną Niemiec została zawarta w 1972 r. Była to wówczas w ogóle pierwsza taka umowa, którą Polska zawarła od 1945 r. Jest oczywiste, że umowa ta jest już bardzo nieadekwatna do aktualnej sytuacji polityczno-gospodarczej naszego kraju oraz do poziomu i zakresu naszej współpracy gospodarczej z Republiką Federalną Niemiec.

Zasady opodatkowania w tej umowie i innych umowach tego rodzaju były niekorzystne dla naszego kraju i jednocześnie jednostronnie korzystne dla naszych partnerów, co początkowo, wobec relatywnie niskiego poziomu współpracy gospodarczej, nie miało dla naszego kraju większego praktycznego znaczenia, później z kolei było traktowane jako swoista zachęta dla inwestorów z danych państw inwestujących w Polsce. Najbardziej wymownym tego przykładem jest umowa z Republiką Federalną Niemiec.

Cztery lata temu Ministerstwo Finansów podjęło się renegocjacji umów z kilkoma państwami, zarówno pod kątem zapewnienia warunków dla rozwoju współpracy gospodarczej, a także - a raczej przede wszystkim - zrównoważenia interesów podatkowych obu stron. Dotychczas zostały ratyfikowane nowe umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Holandią, Belgią i Danią, umowa z Austrią czeka zaś na podpisanie.

Na tym etapie relacjonowania sprawy ratyfikacji umowy z RFN ograniczę się do stwierdzenia, że w porównaniu z poprzednią umową zawiera ona szereg korzystnych dla naszego kraju uregulowań, a także obejmuje kilka nowych obszarów, jak na przykład zyski ze sprzedaży majątku, i zawiera postanowienia dotyczące podatków od emerytur, rent i alimentów oraz zapisy o równym traktowaniu wszystkich podatników przez oba umawiające się państwa. Gdyby komuś chodziło o szczegóły tych uzgodnień, to mam je tutaj zestawione i senatorom, którzy by się nimi zainteresowali, służę informacją.

W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych proszę Wysoki Senat o przyjęcie projektu uchwały zawartego w drukach nr 570A i 570B. Dziękuję za uwagę.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję.

Proszę pozostać na mównicy. Pan senator Drzęźla występuje równocześnie w dwóch rolach.

Czy mamy pytania? Nie mamy.

Dziękuję bardzo.

(Senator Bernard Drzęźla: Dziękuję.)

Przypominam, że ustawę tę przedłożył rząd. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister spraw zagranicznych oraz minister finansów.

Jeśli chodzi o przedstawiciela ministra spraw zagranicznych, to bez zmian: jest z nami pan wiceminister Jakub Wolski. Witam przedstawiciela ministra finansów, panią wiceminister Elżbietę Muchę.

Czy państwo chcielibyście zabrać głos? Nie. Dziękuję.

A czy państwo…

Tak, proszę bardzo, pan senator Mieczysław Janowski wystąpi w trybie regulaminowym: pytanie trwające nie dłużej niż minutę.

Senator Mieczysław Janowski:

Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.

Państwo Ministrowie!

Chciałbym zadać pytanie, które dotyczy tej ustawy o ratyfikacji. Bez wątpienia do podatków o charakterze podatków od dochodu i majątku należą podatki od spadków i darowizn. Te podatki, niestety, nie zostały ujęte w tej ratyfikacji. Dlaczego? Obywatele polscy będą za chwilę, za cztery miesiące, obywatelami Unii Europejskiej. Do mojego biura zgłaszali się przedstawiciele różnych organizacji, a zwłaszcza osoby prywatne będące w takiej sytuacji… Bo jeżeli ktoś otrzymuje spadek czy darowiznę i chce być solidny, musi płacić dwa podatki: w Niemczech czy we Francji i w Polsce. Sądzę, że to powinno być unormowane i z apelem o to się zwracam. Co rząd zrobił w tej sprawie? Dziękuję.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję.

Pani minister Mucha, tak? Proszę bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Elżbieta Mucha:

Dziękuje bardzo za to pytanie, Panie Senatorze. To jest istotne pytanie, dlatego że tak naprawdę, gdy popatrzymy na wszystkie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, to okaże się, że żadna z tych umów nie zawiera stosownych postanowień w stosunku do podatku od spadków i darowizn. Charakterystyczną cechą unikania podwójnego opodatkowania jest bowiem dążenie do tego, ażeby nie dokonywać podwójnego opodatkowywania w zakresie podatków dochodowych. Podatek od spadków i darowizn nie jest podatkiem dochodowym. A zatem, ponieważ mówimy tutaj o kategoriach podatku dochodowego, podatku od osób fizycznych, od osób prawnych, takich podatkach, które obowiązują nie tylko w naszym państwie, ale również w tych państwach, z którymi zawieramy tego rodzaju umowy, ta umowa standardowo, tak jak każda inna umowa, nie zawiera takich postanowień w stosunku do tychże podatków. Jeżeli taki spadek zostanie otrzymany, to regulują to oczywiście przepisy danego państwa w zakresie podatku do spadków i darowizn. Dziękuję uprzejmie.

(Senator Mieczysław Janowski: Dziękuję bardzo.)

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z państwa ma jeszcze pytania?

(Senator Mieczysław Janowski: Będę prosił o głos w dyskusji.)

Bardzo dobrze, zaraz to zrobimy.

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Co prawda nikt do niej się nie zapisał, ale zgłasza się pan senator Mieczysław Janowski.

Zapraszam na trybunę.

Senator Mieczysław Janowski:

Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.

Otóż kwestię tę poruszałem chyba rok temu podczas dyskusji o podobnym podwójnym opodatkowaniu, chyba polsko-francuskim, i chciałbym ją podtrzymać. Nie kwestionuję żadnego z przepisów tej ratyfikacji. Ale proszę spojrzeć na art. 13: jeżeli ktoś otrzyma spadek i dokona sprzedaży w danym kraju, to nie będzie płacił tego podatku. A zatem jest tutaj pewna niekonsekwencja. Chciałbym z tego miejsca zaapelować, myślę, że w imieniu naszych obywateli, o to, aby rząd polski podjął negocjacje z innymi państwami w sprawie podatków od spadków i darowizn. Polacy znajdują się w wielu krajach, są więzi rodzinne i to będzie działać we wszystkie strony. Unikanie tego tematu uważam za chowanie głowy w piasek. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Rozumiem, że traktujemy ten apel nie jako przynajmniej wniosek formalny, tylko jako apel do odpowiednich służb państwowych.

Pani minister Mucha chciałaby zabrać głos.

Proszę bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Elżbieta Mucha:

Tak, chciałabym, bo rzeczywiście może moja odpowiedź nie była pełna. Gdybyśmy popatrzyli na to w kontekście art. 13, Panie Senatorze, to moglibyśmy ulec złudzeniu, że rzeczywiście coś jest na rzeczy w zakresie podatku od spadków i darowizn. Tymczasem jeżeli ktoś otrzyma spadek albo darowiznę i wejdzie to do jego majątku, a następnie ten majątek upłynni i będzie to podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym, czyli chodzi o moment wejścia tego do masy majątkowej, no to wtedy naturalnie w zakresie tegoż podatku dochodowego będzie podlegało to odpowiednio regulacjom tejże umowy.

Ja jednocześnie chciałabym zaznaczyć, że jeśli chodzi o porozumienia bilateralne między państwami w zakresie wzajemnego traktowania podatników co do odpowiedzialności w zakresie podatku od spadków i darowizn, to może to być regulowane odrębnymi umowami między państwami. Takie umowy są, ale jest ich niewiele. Nie jestem w stanie w tej chwili podać ich liczby. Jeśli pan senator sobie tego zażyczy, to przedstawimy to na piśmie.

Te umowy, które są tradycyjnie przedkładane, dotyczą unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków dochodowych, a nie w zakresie podatku od spadków i darowizn. Dziękuję uprzejmie.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

W związku z tym zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie omówionej ustawy zostanie przeprowadzone jutro w bloku głosowań.

Dziękuję panu ministrowi Wolskiemu, pani minister Musze i osobom towarzyszącym, którymi są panowie dyrektorzy Kazimierz Bany i Cezary Krysiak. Dziękuję bardzo.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czternastego porządku obrad: zmiana w składzie komisji senackiej.

Przypominam, że wniosek Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich zawarty jest w druku nr 573.

Bardzo proszę pana senator Gerarda Czaję, żeby zechciał przedstawić sprawozdanie.

Senator Gerard Czaja:

Wysoki Senacie!

Pragnę poinformować, że senator Adam Gierek stwierdził, że praca w jednej komisji go nie satysfakcjonuje. Chce być bardziej aktywny i wyraził taką wolę, pisząc do marszałka o zgodę na bycie członkiem Komisji Ochrony Środowiska. Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich przychyliła się do prośby senatora Adama Gierka. Przedstawia ona projekt uchwały w sprawie zmiany w składzie komisji, w którym proponuje, aby Senat Rzeczypospolitej Polskiej wyraził zgodę na to, żeby senator Adam Gierek pracował w Komisji Ochrony Środowiska. Dziękuje uprzejmie.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

Czy któryś z senatorów chciałby zabrać głos? Żaden.

Informuję, że głosowanie w sprawie tej zmiany przeprowadzimy również jutro w bloku głosowań.

Bardzo proszę o zabranie głosu panią senator sekretarz Krystynę Doktorowicz.

Senator Sekretarz
Krystyna Doktorowicz:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Komunikaty. Bardzo proszę Wysoką Izbę o koncentrację.

Posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej odbędzie się jutro, 9 stycznia, w sali nr 217 pół godziny przed rozpoczęciem obrad plenarnych Senatu.

Marszałek Senatu zwołuje posiedzenie Prezydium Senatu na jutro, to jest 9 stycznia 2004 r., na 15.00.

Posiedzenie Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich odbędzie się 8 stycznia 2004 r. trzydzieści minut po ogłoszeniu przerwy w posiedzeniu Senatu w sali obrad plenarnych Senatu. Porządek obrad: przygotowanie inicjatywy ustawodawczej w sprawie zmiany uchwały Senatu z dnia 23 listopada 1990 r. Regulamin Senatu RP.

Wspólne posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej odbędzie się dzisiaj dwadzieścia minut po ogłoszeniu przerwy w posiedzeniu Senatu w sali nr 182.

Wspólne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w posiedzeniu Senatu w sali nr 182.

Posiedzenie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu w sprawie rozpatrzenia wniosków do ustawy o zmianie ustawy - Prawo własności przemysłowej odbędzie się o 18.00 w sali nr 217.

Następnie Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych rozpatrzy wnioski zgłoszone do: ustawy o podatku akcyzowym, ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali, ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych, oraz przyjmie stanowisko w sprawie ustawy budżetowej. Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

(Senator Krystyna Sienkiewicz: Był jeszcze jeden komunikat.)

Jeszcze pani senator Krystyna Sienkiewicz, proszę bardzo.

Senator Krystyna Sienkiewicz:

Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia zbiera się bezpośrednio po zakończeniu posiedzenia - zaraz podam, w jakiej sali, i był taki komunikat przygotowany przez sekretariat komisji - w sali nr 179 w celu przyjęcia projektu uchwały.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

To był bis, ponieważ ten komunikat był już czytany.

Dziękuję bardzo.

Ogłaszam przerwę do jutra do 11.00.

(Przerwa w posiedzeniu o godzinie 17 minut 12)

Przemówienie senatora Tadeusza Bartosa
w dyskusji nad punktem pierwszym porządku obrad

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Ustawa o podatku akcyzowym reguluje kompleksowo problematykę funkcjonowania systemu tego podatku, w tym również zagadnienia dotyczące oznakowania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy. Powstanie tej ustawy było podyktowane następującymi względami.

Po pierwsze, obowiązujące przepisy określające opodatkowanie wyrobów akcyzowych znajdowały się, wraz z regulacjami dotyczącymi podatku od towarów i usług, w jednej ustawie z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. W przypadku znaków skarbowych uregulowania są określone w odrębnej ustawie z dnia 2 grudnia 1993 r. o oznakowaniu wyrobów znakami skarbowymi akcyzy. Takie uregulowanie zagadnień powodowało bardzo złożoną strukturę przepisów.

Po drugie, obowiązujące przepisy prawne były tylko częściowo zharmonizowane z prawem wspólnotowym. Zgodnie natomiast z zobowiązaniem Polski, przyjętym w Stanowisku negocjacyjnym w obszarze "Podatki", jesteśmy zobowiązani do przyjęcia prawa wspólnotowego. Dlatego zagadnienia dotyczące podatku akcyzowego zostały ujęte w jednym akcie prawnym.

Rozwiązania zawarte w systemie wspólnotowym przewidują specjalne uregulowania odnoszące się do obrotu wyrobami akcyzowymi. Specyfiką jest zasada, że wyroby te mogą być produkowane, magazynowane, nabywane lub wysyłane w procedurze zawieszenia poboru akcyzy do momentu ich wprowadzenia do obrotu lub w inny sposób udostępniane do konsumpcji na rynku krajowym. Obowiązek zapłaty podatku akcyzowego powstaje wówczas, gdy zostaną one przeznaczone do szeroko pojętej konsumpcji. Akcyza staje się należna w państwie członkowskim, w którym następuje konsumpcja według stawki podatku obowiązującej w tym państwie.

Ustawa wprowadza parę nowych instytucji, które do tej pory nie funkcjonowały w obrocie gospodarczym. Tak więc jest instytucja składu podatkowego. Można powiedzieć, że jest to miejsce, w którym następuje produkcja, wytwarzanie, magazynowanie i wysyłanie towarów zharmonizowanych objętych akcyzą. Prawo do prowadzenia składu podatkowego mają podmioty, które prowadzą magazynowanie towarów zharmonizowanych. Do nowych instytucji wprowadzonych do obrotu prawnego i gospodarczego należą instytucje: handlowca zarejestrowanego i handlowca niezarejestrowanego. Za handlowca zarejestrowanego ustawa uznaje podmiot, któremu wydano zezwolenie na nabywanie wyrobów akcyzowych zharmonizowanych z innego państwa członkowskiego, z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Handlowcem niezarejestrowanym jest podmiot, któremu wydano jednorazowe zezwolenie na nabycie wyrobów akcyzowych zharmonizowanych z innego państwa członkowskiego, z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu akcyzą podlegają: produkcja wyrobów akcyzowych zharmonizowanych, wprowadzenie wyrobów akcyzowych zharmonizowanych ze składu podatkowego, sprzedaż wyrobów akcyzowych na terytorium kraju, eksport i import wyrobów akcyzowych, nabywanie wewnątrzwspólnotowe i dostawa wewnątrzwspólnotowa.

Za sprzedaż wyrobów akcyzowych na terenie Polski uważa się, między innymi, przekazanie lub zużycie wyrobów akcyzowych na potrzeby reprezentacji albo reklamy oraz przekazanie przez podatnika wyrobów akcyzowych na potrzeby osobiste podatnika, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków stowarzyszeń, a także zatrudnionych przez niego pracowników oraz byłych pracowników. Opodatkowaniu akcyzą podlega również nabycie lub posiadanie przez podatnika wyrobów akcyzowych, jeżeli od tych wyrobów nie została ona zapłacona w należnej wysokości.

W myśl ustawy akcyzie podlegają ubytki lub niedobory wyrobów akcyzowych zharmonizowanych powstałe w czasie produkcji, magazynowania, przerobu, zużycia lub przewozu. Zwalnia się od akcyzy ubytki lub niedobory powstające podczas wykonywania czynności do wysokości ustalonej przez właściwego naczelnika urzędu celnego dla danego podatnika akcyzy. Właściwy naczelnik urzędu celnego ustala dla poszczególnych podatników akcyzy, z urzędu lub na wniosek podatnika, dopuszczalne normy zużycia wyrobów akcyzowych zharmonizowanych w przypadku ich zużycia do wytwarzania innych wyrobów, a decyzja ogłaszana jest w "Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów".

Obowiązek podatkowy powstaje z dniem wykonania czynności podlegających opodatkowaniu, chyba że ustawa stanowi inaczej. Jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają obowiązek potwierdzenia fakturą czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązek podatkowy powstaje z dniem wystawienia faktury, nie później jednak niż w terminie siedmiu dni, licząc od dnia wykonania czynności. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić w drodze rozporządzenia późniejszy termin powstania obowiązku podatkowego oraz szczegółowy sposób ustalania i dokumentowania terminu powstawania tego obowiązku, uwzględniając rodzaj środka transportu użytego do przewozu wyrobów akcyzowych, rodzaje wykonywanych czynności podlegających opodatkowaniu, specyfikę wyrobu.

W eksporcie wyrobów akcyzowych obowiązek podatkowy powstaje z dniem potwierdzenia przez urząd celny dokonania eksportu. W imporcie obowiązek taki powstaje z dniem powstania długu celnego albo objęcia tych wyrobów procedurą celną: uszlachetniania czynnego, odprawy czasowej lub przetwarzania pod kontrolą. W przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego obowiązek podatkowy powstaje z dniem otrzymania wyrobów akcyzowych, będących przedmiotem tego nabycia, nie później jednak niż z dniem otrzymania faktury dokumentującej nabycie.

Do wymiaru akcyzy stawki akcyzy są wyrażone w procencie podstawy opodatkowania, kwocie na jednostkę wyrobu, procencie maksymalnej ceny detalicznej, kwocie na jednostkę wyrobu i w procencie maksymalnej ceny detalicznej.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych przedstawia wraz z założeniami do ustawy budżetowej wysokość planowanych stawek akcyzy na wyroby akcyzowe na dany rok budżetowy.

Zgodnie z ustawą podatnikami akcyzy są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują czynności podlegających opodatkowaniu. Podatnikami są również podmioty nabywające lub posiadające wyroby akcyzowe, jeżeli od wyrobów tych nie została zapłacona akcyza w należnej wysokości oraz u których powstają nadmierne ubytki lub niedobory wyrobów akcyzowych zharmonizowanych.

Organami podatkowymi w zakresie akcyzy, stosownie do ich właściwości, są: naczelnik urzędu celnego i dyrektor izby celnej, właściwi ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Jeżeli czynności podlegające opodatkowaniu są wykonywane na terenie właściwości dwóch lub więcej organów podatkowych, właściwość miejscową ustala się dla osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej - ze względu na ich siedzibę i adres; osób fizycznych - ze względu na ich siedzibę i adres.

Podatnicy są obowiązani składać w urzędzie celnym deklaracje dla podatku akcyzowego za okresy miesięczne w terminie do dwudziestego piątego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Podatnicy są obowiązani do obliczenia i zapłaty akcyzy za okresy miesięczne w terminie do dwudziestego piątego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek właściwej izby celnej, chyba że z przepisów ustawy wynika inny termin płatności. W przypadku wyrobów akcyzowych zharmonizowanych podatnicy są również zobowiązani do obliczenia i zapłaty akcyzy wstępnie za okresy dzienne.

Wpłaty dzienne dokonywane w miesiącu rozliczeniowym są pomniejszone o kwotę wpłaconą w celu otrzymania znaków skarbowych akcyzy i o kwotę przysługującą podatnikowi z tytułu zwolnień i pomniejszeń akcyzy.

W myśl ustawy zwalnia się od akcyzy eksport wyrobów akcyzowych oraz energię elektryczną wytwarzaną z odnawialnych źródeł energii. Ponadto zwalnia się od akcyzy dodatki lub domieszki do paliw silnikowych oraz towary przeznaczone do użycia jako paliwa silnikowe, inne niż paliwa silnikowe, lub oleje opałowe, w przypadku gdy są zużywane do innych celów niż napędowe, opałowe lub jako dodatki albo domieszki do paliw silnikowych.

W składzie podatkowym może być prowadzona działalność polegająca na produkcji, przetwarzaniu lub magazynowaniu wyrobów akcyzowych zharmonizowanych oraz na ich przyjmowaniu i wysyłce. Produkcja i przetwarzanie wyrobów akcyzowych zharmonizowanych mogą odbywać się wyłącznie w składzie. Prowadzącym skład może być tylko podmiot, któremu wydano zezwolenie na jego prowadzenie. Zezwolenie otrzymuje on, gdy spełni następujące warunki: prowadzi co najmniej jeden rodzaj działalności polegającej na produkcji, przetwarzaniu lub magazynowaniu wyrobów akcyzowych zharmonizowanych, jest podatnikiem podatku od towarów i usług, jest podmiotem, którego działalnością kierują osoby, które nie zostały skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwa, nie zalega z cłem, podatkami stanowiącymi dochód budżetu państwa, składkami na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Zezwolenie na prowadzenie składu wydaje właściwy naczelnik urzędu celnego na pisemny wniosek zainteresowanego podatnika. Zawiera ono wskazanie numeru akcyzowego, rodzaju prowadzonej działalności i rodzaju wyrobów akcyzowych zharmonizowanych, miejsce, w którym będzie prowadzona działalność oraz rodzaj i wysokość zabezpieczenia.

Szanowni Państwo, w ustawie zdefiniowano wyroby tytoniowe, zgodnie z wymogami prawa wspólnotowego, co będzie zapobiegać ewentualnym problemom z właściwą klasyfikacją wyrobów akcyzowych.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 marca 2004 r., z wyjątkiem postanowień, które znajdą zastosowanie z chwilą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.

Przemówienie senatora Tadeusza Bartosa
w dyskusji nad punktem szóstym porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo!

Ustawa o organizacji rynku rybnego i pomocy finansowej w gospodarce rybnej określa tryb postępowania, w tym zakres zadań i właściwości organów, w sprawach wprowadzenia na rynek produktów rybnych, tworzenia i funkcjonowania organizacji producentów rybnych, związków organizacji producentów rybnych i organizacji międzybranżowych oraz w sprawach związanych z udziałem w gospodarce rybnej pomocy finansowej przysługującej na podstawie przepisów Unii Europejskiej.

Wprowadzenie na rynek produktów rybnych regulują przepisy Unii Europejskiej ustanawiające system kontroli nad wspólną polityką rybacką oraz dotyczące wspólnego rynku produktów rybnych i pochodzących z akwakultury.

Zgodnie z ustawą przedsiębiorcą uprawnionym do skupu produktów rybnych jest przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców skupujących te produkty, prowadzonego przez ministra właściwego do spraw rolnictwa. Rejestr zawiera oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedziby i adres, datę wydania i numer decyzji o wpisie oraz numer, pod którym przedsiębiorca jest wpisany do rejestru.

Wniosek o wpis do rejestru przedsiębiorców skupujących produkty rybne zawiera oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedziby i adres oraz określenie rodzaju wykonywanej działalności gospodarczej. Do wniosku dołącza się odpis z Krajowego Rejestru Sądowego albo zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.

W myśl ustawy przedsiębiorca skupujący produkty rybne przesyła kopię dokumentu sprzedaży okręgowemu inspektorowi rybołówstwa morskiego właściwemu ze względu na miejsce wyładunku produktów rybnych.

Tworzenie i funkcjonowanie organizacji producentów rybnych, związków organizacji producentów rybnych i organizacji międzybranżowych regulują przepisy Unii Europejskiej dotyczące organizacji wspólnego rynku produktów rybnych i pochodzących z akwakultury. Minister właściwy do spraw rolnictwa prowadzi rejestr tych organizacji. Organizację można wpisać do rejestru, jeżeli zrzesza armatorów posiadających co najmniej 20% statków rybackich przeznaczonych do prowadzenia połowów określoną metodą albo poławiających określone gatunki organizmów wodnych pochodzących z wód morskich albo dostarcza na rynek co najmniej 25% ogólnej masy produktów pochodzących z chowu lub hodowli określonych gatunków organizmów wodnych.

Wniosek zawiera nazwę organizacji producentów, oznaczenie siedziby i adres oraz dane osobowe osób upoważnionych do reprezentowania organizacji, jak również określenie rodzaju działalności wykonywanej przez organizację.

Minister właściwy do spraw rolnictwa wydaje decyzje administracyjne w sprawach odmowy dokonania wpisu do rejestru organizacji uznanych, w przypadku niespełnienia przez organizację producentów warunków określonych w przepisach Unii Europejskiej, oraz skreślenia organizacji producentów z rejestru organizacji uznanych, w przypadkach przewidzianych w przepisach Unii Europejskiej.

W ustawie znajdują się przepisy regulujące pomoc finansową w gospodarce rybackiej, która przysługuje na podstawie przepisów Unii Europejskiej. Organem właściwym w sprawach związanych z udzielaniem tej pomocy jest minister właściwy do spraw rolnictwa.

Kto nie przestrzega przepisów ustawy dotyczących art. 3 ust. 1, art. 5 i art. 6 ustawy, jak również wprowadza na rynek produkty rolne, które nie spełniają określonych dla nich standardów rynkowych, podlega karze pieniężnej do wysokości nieprzekraczającej dwudziestokrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej za rok poprzedzający. Karę wymierza okręgowy inspektor rybactwa morskiego. Kary nie nakłada się, jeżeli od dnia popełnienia czynu lub zaniechania działania upłynęło pięć lat. Wymierzonej kary zaś nie pobiera się po upływie pięciu lat od dnia wydania ostatecznej decyzji o nałożeniu kary. Od nieuiszczonych w terminie kar pobiera się odsetki za zwłokę w wysokości i na zasadach obowiązujących dla zaległości podatkowych. Egzekucja wymierzonych kar wraz z odsetkami za zwłokę następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia członkostwa w Unii Europejskiej.

Przemówienie senatora Witolda Gładkowskiego
w dyskusji nad punktem szóstym porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Założeniem projektu ustawy o organizacji rynku rybnego i pomocy finansowej w gospodarce rybnej jest ustanowienie przepisów regulujących wprowadzanie na rynek produktów rybnych, tworzenie i funkcjonowanie organizacji producentów rybnych, związków organizacji producentów rybnych i organizacji międzybranżowych oraz uregulowanie spraw związanych z udzielaniem w gospodarce rybnej pomocy finansowej przysługującej na podstawie przepisów Unii Europejskiej.

W dyskusji nad propozycją ustawy chciałbym zwrócić uwagę na problemy, którym muszą sprostać właściciele stawów rybnych.

W przypadku wskazanego projektu unormowań prawnych dla hodowców ryb słodkowodnych podstawową trudnością może okazać się tworzenie organizacji producentów. Przewidziana w ustawie pomoc finansowa w gospodarce rybnej przysługuje organizacjom producentów wpisanym do rejestru organizacji uznanych. Zgodnie z projektem ustawy status organizacji uznanej może uzyskać organizacja producentów, która dostarcza na rynek co najmniej 25% ogólnej masy produktów pochodzących z chowu lub hodowli określonych gatunków organizmów wodnych oraz spełnia pozostałe warunki wymagane do jej uznania, określone w przepisach Unii Europejskiej. Skupienie wymaganej liczby producentów może okazać się trudne do zrealizowania, dlatego zasadne jest uruchomienie w tym zakresie mechanizmów promujących i ułatwiających tworzenie wspomnianych organizacji producentów ryb.

Obecnie jednym z ważniejszych problemów właścicieli stawów jest stosunkowo niska wydajność produkcji w stosunku do poniesionych nakładów. Główną przyczyną takiego stanu efektywności jest wzrost populacji drapieżników stanowiących zagrożenie dla hodowli. Nie można dopuścić do sytuacji, w której producenci ryb będą bezsilni i osamotnieni w zażegnywaniu wspomnianego zagrożenia. Jednocześnie trudno jest pogodzić interesy hodowców z postulatami zwolenników ochrony środowiska. Obszary, na których zlokalizowane są stawy rybne, niejednokrotnie stanowią ostoje dla wielu gatunków flory i fauny.

W przyszłości można pokusić się o próbę odpowiedniego rozstrzygnięcia wspomnianego zagadnienia w taki sposób, żeby należycie zabezpieczyć interesy wszystkich stron konfliktu. W tym przypadku uzasadnione jest promowanie rozwiązań, które zapewnią należytą efektywność produkcji ryb przy jednoczesnym respektowaniu potrzeb środowiska naturalnego. Dodatkowo, trzeba zauważyć, nadal znaczne szkody wyrządzają kłusownicy i w tym zakresie również wskazuje się na potrzebę wsparcia hodowców.

Rozpatrując zagadnienie zbytu produktów, należy zwrócić uwagę na to, że obecnie w branży hodowców ryb nie ma większych trudności, chociaż sprzedaż nadal odbywa się głównie sezonowo. Można dodać, że przewidywany jest wzrost popytu na ryby słodkowodne, zarówno na rynku krajowym, jak i na rynku europejskim. Z tej przyczyny rodzimym właścicielom stawów rybnych należy zapewnić warunki umożliwiające konkurowanie z właścicielami w innych krajach Unii Europejskiej.

Dziękuję za uwagę.

Przemówienie senatora Witolda Gładkowskiego
w dyskusji nad punktem siódmym porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Z dniem akcesji Polski do Unii Europejskiej utraci moc obowiązującą ustawa z dnia 25 lipca 2001 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami. Na gruncie dotychczas obowiązujących przepisów uprawa winorośli na terenie kraju ma wymiar wyłącznie amatorski, można nawet powiedzieć, że symboliczny. Jedno z poważniejszych utrudnień wiąże się z narzuceniem producentom wina gronowego obowiązku posiadania własnego laboratorium. Uprawa odbywa się jedynie na terenach podkarpackich, podczas gdy eksperci wskazują na możliwość jej rozszerzenia na kilka innych regionów. Dodatkowo wskazuje się na możliwość i potrzebę wprowadzenia na rynek polskiego wina gronowego.

Ze względu na przedstawiony stan faktyczny konieczne wydają się odpowiednie zmiany przepisów prawnych. Naprzeciw wspomnianym potrzebom wychodzi projekt ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina. Jednym z głównych celów projektu jest stworzenie warunków stymulujących rozwój krajowych upraw winorośli.

Za słuszne należy uznać zamierzenie ustawy dotyczące zrealizowania wniosków środowisk biorących dotychczas udział w amatorskiej uprawie winorośli. Jeśli istnieją jakiekolwiek przesłanki ku temu, żeby rozwijać nawet niewielką gałąź polskiego rolnictwa, bo taki zakres ma uprawa winorośli, to należy poprzeć wszelkie działania, które zmierzają do osiągnięcia tego celu.

Ustawa respektuje dotychczasową tradycję i nie obejmuje swoimi przepisami wyrobów winiarskich wytworzonych domowym sposobem na własny użytek i nieprzeznaczonych do obrotu. W ten sposób uszanowano praktykę spożywania własnych wyrobów winiarskich w obrębie domostwa. W żadnym wypadku nie można tutaj mówić o dozwoleniu na zbytnią konsumpcję alkoholu, ponieważ wino jest alkoholem niskoprocentowym. W przypadku roli, którą ma odegrać omawiana ustawa, należy raczej mówić o swoistej promocji polskiego wina gronowego i jak najbardziej wypada uznać projekt za słuszny w tym zakresie.

Rozpatrując zagadnienie liberalności przepisów ustawy, trzeba przede wszystkim wskazać na art. 16 ust. 3. Jest to przełomowy przepis, który zakłada, że wymóg uzyskania zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich nie dotyczy podmiotów, które wyrabiają wyłącznie wino gronowe uzyskane z winogron pochodzących z upraw własnych. Wspomniany zapis jest szczególnie zasadny i należy go uznać za przejaw pomocy prawnej kierowanej do osób uprawiających winorośl.

Dodatkowym aspektem, który skłania do poparcia ustawy, jest fakt otwarcia na pomoc finansową dla producentów polskiego wina gronowego.

Mimo iż wdrożenie w życie projektu nie będzie w sposób znaczny wpływało na polską gospodarkę, należy go uznać za słuszny, podobnie jak wszystko, co choćby w nieznacznym zakresie przyczyni się do zmniejszenia bezrobocia i rozwoju obszarów wiejskich. Należy pamiętać, że uprawa winorośli jest zajęciem pracochłonnym, wymaga dużej cierpliwości i nakładów pracy, a oprócz tego przyczynia się do wzrostu zainteresowania agroturystyką.

---