Poprzednia część druku, dalsza część druku


Rozdział 5

Warunki wykonywania działalności ubezpieczeniowej przez krajowe zakłady ubezpieczeń

 

Art. 87.

1. Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej dla krajowego zakładu ubezpieczeń wydaje, w drodze decyzji, po rozpatrzeniu wniosku założycieli zakładu ubezpieczeń, Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) określenie nazwy lub firmy, siedziby, zasięgu terytorialnego i rzeczowego zakresu działalności krajowego zakładu ubezpieczeń,

2) określenie wysokości kapitału zakładowego,

3) wskazanie założycieli krajowego zakładu ubezpieczeń,

4) wskazanie formy organizacyjnej w jakiej ma być wykonywana działalność,

5) określenie wysokości funduszu organizacyjnego przeznaczonego na utworzenie administracji krajowego zakładu ubezpieczeń i zorganizowanie sieci przedstawicielstw,

6) wskazanie imion i nazwisk osób przewidzianych na członków zarządu i rady nadzorczej,

7) wskazanie imienia i nazwiska aktuariusza oraz imienia i nazwiska osoby odpowiedzialnej za prowadzenie ksiąg rachunkowych,

8) ogólne warunki ubezpieczenia ryzyk, w zakresie których ma być wydane zezwolenie.

3. Do wniosku o wydanie zezwolenia dołącza się:

1) statut krajowego zakładu ubezpieczeń,

2) informację o wpisie aktuariusza na listę aktuariuszy,

3) dokumenty potwierdzające posiadanie środków finansowych wolnych od obciążeń w wysokości równej kapitałowi podstawowemu i funduszowi organizacyjnemu wraz z oświadczeniem o przeznaczeniu ich na pokrycie kapitału podstawowego i funduszu organizacyjnego,

4) plan działalności,

5) poświadczenie odpowiedniego wykształcenia i doświadczenia zawodowego członków zarządu,

6) dane o wykształceniu i doświadczeniu zawodowym osoby proponowanej na stanowisko aktuariusza,

7) listę ustanowionych w każdym państwie członkowskim Unii Europejskiej reprezentantów do spraw roszczeń, w przypadku wniosku o wydanie zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie działu II grupy 10 załącznika do ustawy, z wyjątkiem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika,

8) inne dokumenty potwierdzające spełnienie warunków uzyskania zezwolenia.

4. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może żądać od założycieli krajowego zakładu ubezpieczeń informacji dotyczących ich:

1) struktury własnościowej,

2) sytuacji finansowej,

3) dotychczasowej działalności.

5. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, wykaz dokumentów, które dołącza się do wniosku, o którym mowa w ust. 1. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia konieczność przedstawienia pełnej informacji o założycielach oraz mającym powstać krajowym zakładzie ubezpieczeń i oceny trwałej zdolności krajowego zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań.

 

Art. 88.

l. Plan działalności, o którym mowa w art. 87 ust. 3 pkt 4, określa dane i warunki, jakie ze względu na rodzaj i rozmiar prowadzonych ubezpieczeń, są niezbędne do zapewnienia trwałej zdolności krajowego zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań. Plan działalności zawiera w szczególności:

1) określenie rodzaju ryzyk, które krajowy zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać,

2) program reasekuracji określający formę i zakres reasekuracji oraz reasekuratorów,

3) określenie źródeł finansowania minimalnego kapitału gwarancyjnego i marginesu wypłacalności,

4) oszacowanie kosztów utworzenia administracji krajowego zakładu ubezpieczeń i organizacji działalności z określeniem źródeł finansowania tych kosztów,

5) określenie środków będących w posiadaniu krajowego zakładu ubezpieczeń, które są niezbędne do wykonania usług świadczenia pomocy, jeżeli krajowy zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać ryzyka określone w dziale II grupy 18 załącznika do ustawy,

6) określenie organizacji działalności ubezpieczeniowej, w tym:

a) struktury organizacyjnej krajowego zakładu ubezpieczeń,

b) sposobu zawierania umów ubezpieczenia,

c) zasad akceptacji ryzyk,

d) sposobu ustalania stawek ubezpieczeniowych,

e) sposobu ustalania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych,

f) zasad rozliczania kosztów, w tym kosztów administracyjnych i kosztów akwizycji,

g) systemu ustalania wartości odszkodowań i świadczeń,

h) systemu zarządzania aktywami,

i) systemu kontroli wewnętrznej,

j) przyjętych zasad rachunkowości.

2. Do planu działalności, o którym mowa w art. 87 ust. 3 pkt 4, dołącza się rachunek symulacyjny pierwszych 3 lat obrotowych działalności, obejmujący:

1) oszacowanie kosztów działalności ubezpieczeniowej, w tym kosztów administracyjnych i kosztów akwizycji,

2) oszacowanie składki i świadczeń z wyróżnieniem działalności bezpośredniej i reasekuracji,

3) oszacowanie liczby zawieranych umów ubezpieczenia, stopy wypowiedzeń umów i wartości sum ubezpieczenia, jeżeli krajowy zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać ryzyka określone w dziale I załącznika do ustawy,

4) oszacowanie i wskazanie źródeł finansowania niezbędnych do pokrycia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych i środków własnych w wysokości marginesu wypłacalności,

5) projekt:

a) bilansu,

b) ogólnego rachunku zysków i strat,

c) zbiorczego technicznego rachunku ubezpieczeń,

d) technicznych rachunków ubezpieczeń dla grup ubezpieczeń,

e) wyliczenia środków własnych oraz marginesu wypłacalności i kapitału gwarancyjnego,

6) uzasadnienie oszacowanych wartości, o których mowa w pkt 1-4.

 

Art. 89.

Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej jest wydawane w zakresie jednej lub kilku grup ubezpieczeń, o których mowa w załączniku do ustawy.

 

Art. 90.

W zezwoleniu, o którym mowa w art. 87, określa się:

1) nazwę lub firmę, siedzibę, zasięg terytorialny i rzeczowy zakres działalności krajowego zakładu ubezpieczeń,

2) wysokość kapitału zakładowego,

3) założycieli krajowego zakładu ubezpieczeń,

4) formę organizacyjną działalności krajowego zakładu ubezpieczeń,

5) imiona i nazwiska osób przewidzianych na członków pierwszego zarządu.

 

Art. 91.

1. Zmiana zasięgu terytorialnego lub rzeczowego zakresu działalności krajowego zakładu ubezpieczeń wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego.

2. Zezwolenie wydawane jest na wniosek krajowego zakładu ubezpieczeń.

3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, oprócz informacji, o których mowa w art. 87 ust. 2 pkt 1 i 8, musi zawierać plan działalności sporządzony zgodnie z art. 88.

4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 3, dołącza się dokumenty potwierdzające spełnienie warunków uzyskania zezwolenia , o którym mowa w ust. 1.

5. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, wykaz dokumentów, które dołącza się do wniosku, o którym mowa w ust. 2. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia konieczność uzyskania oceny trwałej zdolności krajowego zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań.

 

Art. 92.

1. Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej nie może być wydane, jeżeli zachodzi co najmniej jedna z następujących okoliczności:

1) wniosek o wydanie zezwolenia i dołączone do niego dokumenty nie spełniają wymagań określonych w ustawie,

2) w skład zarządu krajowego zakładu ubezpieczeń wchodzą osoby, które nie spełniają wymogów określonych w ustawie,

3) założyciele krajowego zakładu ubezpieczeń byli karani za umyślne przestępstwo stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu,

4) założyciele krajowego zakładu ubezpieczeń nie dają rękojmi prowadzenia spraw krajowego zakładu ubezpieczeń w sposób należycie zabezpieczający interes ubezpieczonych,

5) założyciele krajowego zakładu ubezpieczeń nie udowodnią posiadania środków finansowych w wysokości równej co najmniej minimalnemu kapitałowi gwarancyjnemu, o którym mowa w art. 28 ust. 1, oraz funduszowi organizacyjnemu,

6) plan działalności krajowego zakładu ubezpieczeń nie zapewnia trwałej zdolności krajowego zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań.

2. Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie działu II grupy 10 załącznika do ustawy, z wyjątkiem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika, nie może być wydane, jeżeli krajowy zakład ubezpieczeń nie przedłoży listy reprezentantów do spraw roszczeń.

 

Art. 93.

1. Krajowy zakład ubezpieczeń jest obowiązany rozpocząć wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w terminie nieprzekraczającym 12 miesięcy od dnia wydania zezwolenia.

2. Za dzień rozpoczęcia wykonywania działalności ubezpieczeniowej uważa się dzień zawarcia pierwszej umowy ubezpieczenia.

3. Nierozpoczęcie wykonywania działalności ubezpieczeniowej w terminie, o którym mowa w ust. 1, powoduje wygaśnięcie zezwolenia.

 

Art. 94.

1. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może cofnąć, w drodze decyzji, zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej, jeżeli krajowy zakład ubezpieczeń:

1) przestał spełniać warunki wymagane do uzyskania zezwolenia, lub

2) wykonuje działalność z rażącym naruszeniem prawa lub statutu lub planu działalności niezapewniając trwałej zdolności krajowego zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań, lub

3) w sposób rażący nie wykonuje zaleceń Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego, przez co w znacznym stopniu narusza interesy ubezpieczonych, lub

4) nie zrealizuje w terminie planu przywrócenia prawidłowych stosunków finansowych albo krótkoterminowego planu wypłacalności, lub

5) zaprzestanie wykonywania działalności ubezpieczeniowej przez okres dłuższy niż 6 miesięcy, lub

6) złoży wniosek o cofnięcie zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej.

2. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego cofa zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie działu II grupy 10 załącznika do ustawy, z wyjątkiem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika, w przypadku stwierdzenia braku reprezentanta do spraw roszczeń w państwie członkowskim Unii Europejskiej.

3. W przypadku cofnięcia zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej, Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może ograniczyć lub zakazać krajowemu zakładowi ubezpieczeń swobodnego rozporządzania jego aktywami lub przekazać zarząd majątkiem zakładu ubezpieczeń wyznaczonej osobie.

4. Z dniem przekazania zarządu majątkiem wyznaczonej osobie prawo reprezentacji krajowego zakładu ubezpieczeń w zakresie praw i obowiązków, których przedmiotem jest majątek krajowego zakładu ubezpieczeń, przechodzi na wyznaczoną osobę.

5. Z dniem przekazania zarządu majątkiem wyznaczonej osobie, kompetencje organów krajowego zakładu ubezpieczeń w zakresie praw i obowiązków, których przedmiotem jest majątek krajowego zakładu ubezpieczeń, ulegają zawieszeniu do dnia upływu terminu sprawowania zarządu przez wyznaczoną osobę.

6. Przekazanie zarządu majątkiem wyznaczonej osobie podlega zgłoszeniu do Krajowego Rejestru Sądowego. Zgłoszenia do rejestru dokonuje Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego.

7. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego ustala wynagrodzenie za sprawowanie zarządu majątkiem krajowego zakładu ubezpieczeń przez wyznaczoną osobę. Koszty zarządu majątkiem krajowego zakładu ubezpieczeń przez wyznaczoną osobę ponosi krajowy zakład ubezpieczeń.

8. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego w decyzji o przekazaniu zarządu majątkiem, o którym mowa w ust. 3, określa:

1) osobę, której przekazuje się zarząd majątkiem krajowego zakładu ubezpieczeń,

2) okres, na który ustanawiany jest zarząd majątkiem,

3) szczegółowe zadania zarządu majątkiem,

4) tryb wykonywania zadań zarządu majątkiem,

5) wynagrodzenia za zarząd majątkiem.

9. Decyzja o cofnięciu zezwolenia jest natychmiast wykonalna.

10. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego, w terminie 7 dni od dnia wydania decyzji, trzykrotnie ogłasza w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim informację o cofnięciu zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej.

 

Art. 95.

W przypadku cofnięcia zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej:

1) krajowy zakład ubezpieczeń nie może zawierać umów ubezpieczenia,

2) umowy ubezpieczenia już zawarte nie mogą być przedłużane i nie przedłużają się,

3) suma ubezpieczenia zawartych umów ubezpieczenia nie może być podwyższana.

 

Rozdział 6

Wykonywanie działalności ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne zakłady ubezpieczeń

 

Art. 96.

1. Przepisy ustawy stosuje się do głównych oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń, o ile przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej.

2. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do głównych oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń z państw nie będących członkami Unii Europejskiej.

 

Art. 97.

1. Zagraniczny zakład ubezpieczeń może podejmować i wykonywać działalność ubezpieczeniową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadzie wzajemności.

2. Podjęcie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń, z zastrzeżeniem przepisów rozdziału 7, wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego.

 

Art. 98.

1. Zagraniczny zakład ubezpieczeń może podejmować i wykonywać działalność ubezpieczeniową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jedynie przez główny oddział, z zastrzeżeniem przepisów rozdziału 7.

2. Główny oddział działa na podstawie przepisów prawa polskiego i statutu głównego oddziału sporządzanego przez zagraniczny zakład ubezpieczeń, w formie aktu notarialnego.

3. Statut głównego oddziału i jego zmiany podlegają zatwierdzeniu przez Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego.

4. Statut głównego oddziału określa w szczególności:

1) strukturę organizacyjną głównego oddziału,

2) zasady tworzenia jednostek terenowych oraz zasady ich reprezentacji,

3) rodzaje rezerw techniczno-ubezpieczeniowych tworzonych przez główny oddział i metody ich tworzenia,

4) zasady rozliczeń z centralą zagranicznego zakładu ubezpieczeń.

5. Główny oddział podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego i może rozpocząć działalność z chwilą dokonania wpisu.

6. Wpis do Krajowego Rejestru Sądowego może zostać dokonany po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

7. Ogłoszenie o wpisie do Krajowego Rejestru Sądowego zamieszcza się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym na koszt głównego oddziału.

 

Art. 99.

1. Główny oddział może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywany.

2. Głównym oddziałem kieruje dyrektor głównego oddziału.

3. Dyrektor głównego oddziału i jego zastępcy muszą spełniać następujące wymagania: posiadać odpowiednie wykształcenie i doświadczenie zawodowe niezbędne do zarządzania zakładem ubezpieczeń, dawać rękojmię prowadzenia spraw zakładu ubezpieczeń w sposób należyty, nie być skazanym za umyślne przestępstwo stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu, dyrektor i co najmniej jeden jego zastępca muszą posługiwać się biegle językiem polskim.

4. Prawo reprezentacji głównego oddziału przysługuje samodzielnie dyrektorowi lub 2 zastępcom dyrektora łącznie.

5. Dyrektor głównego oddziału oraz jego zastępcy są ujawniani w Krajowym Rejestrze Sądowym.

6. Główny oddział jest obowiązany przechowywać wszelkie dokumenty dotyczące jego działalności w siedzibie głównego oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

7. Główny oddział ma swoją siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w miejscowości wskazanej w zezwoleniu.

8. Właściwe do rozpoznawania spraw, w których stroną lub uczestnikiem jest zagraniczny zakład ubezpieczeń działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez główny oddział, są polskie sądy powszechne.

 

Art. 100.

1. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego, na wniosek zagranicznego zakładu ubezpieczeń, wydaje, w drodze decyzji, zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez główny oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) nazwę i siedzibę zagranicznego zakładu ubezpieczeń oraz nazwę państwa, w którym znajduje się jego siedziba,

2) siedzibę oraz rzeczowy zakres działalności głównego oddziału,

3) imiona i nazwiska osób przewidzianych na dyrektora głównego oddziału, jego zastępców, aktuariusza oraz osoby odpowiedzialnej za prowadzenie ksiąg rachunkowych.

3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:

1) statut zagranicznego zakładu ubezpieczeń,

2) wskazanie imion i nazwisk dyrektora głównego oddziału oraz jego zastępców,

3) informację o wysokości środków własnych zagranicznego zakładu ubezpieczeń,

4) dane o wykształceniu i doświadczeniu zawodowym osoby proponowanej na stanowisko aktuariusza,

5) dokumenty potwierdzające odpowiednie wykształcenie i doświadczenie zawodowe niezbędne do zarządzania zakładem ubezpieczeń osoby proponowanej na stanowisko dyrektora i osób proponowanych na stanowisko jego zastępcy,

6) zaświadczenie organu nadzoru ubezpieczeniowego państwa, w którym zagraniczny zakład ubezpieczeń ma swoją siedzibę, o posiadaniu przez ten zakład zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej oraz o posiadaniu środków własnych, i informację o sytuacji finansowej tego zakładu,

7) dowód, że główne oddziały działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z niniejszą ustawą, mogą podjąć działalność ubezpieczeniową na terytorium kraju, w którym zakład ubezpieczeń ma siedzibę; wymóg ten nie dotyczy krajów, z którymi Rzeczypospolita Polska podpisała stosowne umowy międzynarodowe,

8) bilans oraz rachunek zysków i strat za okres ostatnich 3 lat działalności zagranicznego zakładu ubezpieczeń wraz z opinią biegłego rewidenta,

9) ogólne warunki ubezpieczeń, które zamierza stosować zagraniczny zakład ubezpieczeń przez główny oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

10) plan działalności, o którym mowa w art. 88, wraz z rachunkiem symulacyjnym dotyczącym prowadzenia głównego oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

11) statut głównego oddziału,

12) informacje o wysokości funduszu organizacyjnego przeznaczonego na utworzenie administracji głównego oddziału i zorganizowanie jego jednostek terenowych,

13) określenie środków finansowych niezbędnych do wypłacenia świadczeń ubezpieczeniowych i pokrycia marginesu wypłacalności,

14) inne dokumenty potwierdzające spełnienie warunków uzyskania zezwolenia.

4. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, wykaz dokumentów, które dołącza się do wniosku, o którym mowa w ust. 1. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia konieczność uzyskania pełnej informacji o założycielach oraz mającym powstać głównym oddziale i oceny trwałej zdolności zagranicznego zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań.

 

Art. 101.

1. Zezwolenie, o którym mowa w art. 100 ust. 1, jest wydawane na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie jednej lub kilku grup ubezpieczeń, o których mowa w załączniku do ustawy.

2. Zezwolenie może być wydane, jeżeli w państwie, w którym znajduje się siedziba zagranicznego zakładu ubezpieczeń, zakład ten posiada odpowiednie zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej we wnioskowanym zakresie i działa w formie spółki akcyjnej lub towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych.

3. Wymóg co do formy, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy podmiotów zagranicznych wykonujących działalność ubezpieczeniową, których siedziba znajduje się w państwach członkowskich Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju.

 

Art. 102.

1. Zagraniczny zakład ubezpieczeń jest obowiązany powiadomić Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego o powołaniu lub odwołaniu osób pełniących funkcje dyrektora głównego oddziału lub jego zastępców oraz przedstawić odpowiednie dane o wykształceniu i doświadczeniu zawodowym tych osób, w terminie 21 dni przed zamierzonym dniem zmiany.

2. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, złożyć, w drodze decyzji, sprzeciw do powołania lub odwołania określonej osoby na funkcje dyrektora głównego oddziału lub jego zastępcy, jeżeli powołanie lub odwołanie określonej osoby spowoduje naruszenie art. 99 ust. 3.

 

Art. 103.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń jest obowiązany rozpocząć działalność ubezpieczeniową w terminie nie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia wydania zezwolenia.

 

Art. 104.

Zmiana rzeczowego zakresu działalności głównego oddziału wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego.

 

Art. 105.

1. Wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uzależnione od złożenia kaucji, w celu zabezpieczenia jego przyszłych zobowiązań z tytułu umów ubezpieczenia zawartych przez główny oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Kaucja wynosi równowartość minimalnej wysokości kapitału gwarancyjnego, o którym mowa w art. 109.

3. Kaucja jest utrzymywana przez cały okres działalności głównego oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

4. Kaucja wraz z oprocentowaniem, jest zaliczana na poczet posiadanych środków własnych i podlega zdeponowaniu na wyodrębnionym, oprocentowanym rachunku w banku mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który posiada fundusze własne w wysokości stanowiącej równowartość w złotych co najmniej 100 milionów euro.

5. Kaucja wraz z oprocentowaniem, podlega zwrotowi zagranicznemu zakładowi ubezpieczeń po zaspokojeniu wszystkich roszczeń wynikających z umów ubezpieczenia zawartych za pośrednictwem głównego oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

6. Kaucja nie podlega egzekucji; zaspokojenie z kaucji za zgodą Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego wydaną w drodze decyzji, może nastąpić jedynie w trakcie likwidacji głównego oddziału.

 

Art. 106.

Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń nie może być wydane, jeżeli:

1) wniosek zagranicznego zakładu ubezpieczeń nie spełnia warunków określonych w ustawie, lub

2) osoby mające pełnić funkcję dyrektora głównego oddziału i jego zastępców nie spełniają wymogów określonych w ustawie, lub

3) zagraniczny zakład ubezpieczeń nie daje rękojmi prawidłowego wykonywania działalności ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub

4) zagraniczny zakład ubezpieczeń nie udowodni posiadania środków finansowych w wysokości równiej co najmniej minimalnej wysokości kapitału gwarancyjnego i funduszu organizacyjnego, lub

5) zagraniczny zakład ubezpieczeń nie posiada środków finansowych niezbędnych do zapewnienia pokrycia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych głównego oddziału i środków własnych w wysokości marginesu wypłacalności głównego oddziału, lub

6) plan działalności, o którym mowa w art. 100 ust. 3 pkt 10, nie zapewnia trwałej zdolności do wykonywania zobowiązań głównego oddziału.

 

Art. 107.

Główny oddział jest obowiązany do tworzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 2, na pokrycie zobowiąań, jakie mogą wyniknąć z zawartych przez główny oddział umów ubezpieczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

 

Art. 108.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń jest obowiązany posiadać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej środki własne w wysokości nie niższej niż margines wypłacalności i nie niższej niż kapitał gwarancyjny, przy czym podstawą do wyliczenia marginesu wypłacalności jest:

1) wysokość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych głównego oddziału oraz wielkość sum ubezpieczenia umów zawartych przez główny oddział, w przypadku zagranicznego zakładu ubezpieczeń wykonującego działalność w dziale I grupy 1-3 lub 4 załącznika do ustawy,

2) składka lub świadczenia głównego oddziału, w przypadku zagranicznego zakładu ubezpieczeń wykonującego działalność w dziale I grupy 5 załącznika do ustawy albo w dziale II załącznika do ustawy.

 

Art. 109.

Minimalny kapitał gwarancyjny dla głównego oddziału wynosi 50% minimalnego kapitału gwarancyjnego określonego dla zakładu ubezpieczeń.

 

Art. 110.

Przepisy określające uprawnienia Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego w stosunku do organów zakładu ubezpieczeń stosuje się odpowiednio do dyrektora głównego oddziału i jego zastępców.

 

Art. 111.

1. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego cofa, w drodze decyzji, zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zakład ten w państwie, gdzie znajduje się jego siedziba:

1) utracił zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej,

2) został postawiony w stan likwidacji lub ogłoszono jego upadłość.

2. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może cofnąć, w drodze decyzji, zezwolenie na wykonywanie działalności w zakresie jednej lub kilku grup ubezpieczeń albo jednego lub kilku rodzajów ubezpieczeń przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli:

1) zagraniczny zakład ubezpieczeń przestał spełniać warunki niezbędne do uzyskania zezwolenia,

2) główny oddział wykonuje działalność ubezpieczeniową z naruszeniem przepisów prawa,

3) zagraniczny zakład ubezpieczeń wystąpił do Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego z wnioskiem o cofnięcie zezwolenia, przy czym należy zagwarantować zabezpieczenie interesów ubezpieczonych dotyczące w szczególności spełnienia świadczeń i wypłaty odszkodowań.

 

Art. 112.

Rozwiązanie głównego oddziału następuje po przeprowadzeniu jego likwidacji.

 

Art. 113.

1. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może zarządzić likwidację głównego oddziału w przypadku, gdy:

1) działalność głównego oddziału jest wykonywana z naruszeniem przepisów prawa lub jest sprzeczna z planem działalności niezapewniając trwałej zdolności zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań,

2) główny oddział nie spełnia świadczeń ubezpieczeniowych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej albo spełnia je z opóźnieniem lub częściowo,

3) zostało wszczęte postępowanie upadłościowe lub likwidacyjne wobec zagranicznego zakładu ubezpieczeń w kraju jego siedziby.

2. W przypadku zarządzenia likwidacji Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego wyznacza likwidatora.

 

Art. 114.

1. Likwidatorzy są obowiązani składać sprawozdania o przebiegu likwidacji co 3 miesiące od dnia otwarcia likwidacji; Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może żądać przedstawiania sprawozdań o przebiegu likwidacji w terminach krótszych oraz przekazywania dodatkowych informacji.

2. W przypadku ogłoszenia lub zarządzenia likwidacji głównego oddziału:

1) główny oddział nie może zawierać nowych umów ubezpieczenia,

2) umowy już zawarte nie mogą być przedłużane i nie przedłużają się,

3) suma ubezpieczenia zawartych umów ubezpieczenia nie może być podwyższana.

3. W przypadku likwidacji przez zagraniczny zakład ubezpieczeń działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub utraty zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w kraju, likwidatorem głównego oddziału jest jego dyrektor.

4. Dyrektor głównego oddziału ma obowiązek powiadomić Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego i ogłosić trzykrotnie, w terminie 7 dni, w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim, o okolicznościach, o których mowa w art. 111, w terminie 3 dni od dnia cofnięcia zezwolenia, otwarcia likwidacji lub ogłoszenia upadłości.

5. Jeżeli środki stanowiące pokrycie funduszu ubezpieczeniowego nie wystarczą na pokrycie wszystkich zobowiązań głównego oddziału, za wydaną w drodze decyzji zgodą Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego, zaspokojenie nie pokrytej części zobowiązań następuje z kaucji, o której mowa w art. 105.

6. Do likwidacji głównego oddziału stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek handlowych.

 

Art. 115.

1. W przypadku ogłoszenia upadłości zagranicznego zakładu ubezpieczeń, pierwszeństwo do zaspokojenia z masy upadłości w kraju mają należności z tytułu umów ubezpieczenia, zawartych przez główny oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. W przypadku ogłoszenia upadłości zagranicznego zakładu ubezpieczeń, do likwidacji majątku masy upadłości głównego oddziału stosuje się odpowiednio przepisy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. - Prawo upadłościowe (Dz.U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512, z 1994 r. Nr 1, poz. 1, z 1995 r. Nr 85, poz. 426, z 1996 r. Nr 6, poz. 43, Nr 43, poz. 189, Nr 106, poz. 496 i Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 28, poz. 153, Nr 54, poz. 349, Nr 117, poz. 751, Nr 121, poz. 770 i Nr 140, poz. 940, z 1998 r. Nr 117, poz. 756, z 2000 r. Nr 26, poz. 306, Nr 84, poz. 948, Nr 94, poz. 1037 i Nr 114, poz. 1193 oraz z 2001 r. Nr 3, poz. 18).

 

Art. 116.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń odpowiada za zobowiązania głównego oddziału całym swoim majątkiem.

 

Art. 117.

Dyrektor głównego oddziału, który nie powiadomi Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego oraz nie ogłosi trzykrotnie, w terminie 7 dni, w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim, o okolicznościach, o których mowa w art. 111 ust. 1, odpowiada majątkiem osobistym i solidarnie z zagranicznym zakładem ubezpieczeń za szkodę wyrządzoną z tego tytułu wierzycielom.

 

Rozdział 7

Swoboda świadczenia usług ubezpieczeniowych

 

Art. 118.

1. Krajowy zakład ubezpieczeń, w ramach swobody świadczenia usług, może wykonywać działalność ubezpieczeniową na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

2. Działalność krajowego zakładu ubezpieczeń w zakresie, o którym mowa w ust. 1, podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego.

 

Art. 119.

1. Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej może wykonywać działalność ubezpieczeniową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli uzyskał odpowiednie zezwolenie na wykonywanie tej działalności w państwie, w którym ma swoją siedzibę.

2. Wykonywanie działalności przez zakład ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 1, podlega nadzorowi właściwego organu państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym ma on swoją siedzibę.

Art. 120.

1. Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej, wykonujący działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązany stosować prawo polskie, chyba że co innego wynika z umowy międzynarodowej, której Rzeczypospolita Polska jest stroną.

2. Za zobowiązania z tytułu wykonywanej działalności ubezpieczeniowej zagraniczny zakład ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 1, odpowiada całym swoim majątkiem.

3. Zakład ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 1, w zakresie określenia prawa właściwego dla umowy ubezpieczenia obowiązany jest stosować następujące zasady:

1) jeżeli ubezpieczający ma miejsce zamieszkania lub siedzibę zarządu w państwie członkowskim Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka, do umów ubezpieczenia stosuje się prawo tego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem, że gdy pozwala na to prawo tego państwa członkowskiego strony mogą wybrać prawo innego państwa,

2) jeżeli ubezpieczający nie ma stałego miejsca zamieszkania lub siedziby zarządu w państwie członkowskim Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka, strony umowy ubezpieczenia mogą wybrać jako właściwe prawo państwa członkowskiego Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka lub prawo państwa, w którym ubezpieczający ma miejsce zamieszkania lub siedzibę zarządu,

3) jeżeli ubezpieczający wykonuje działalność gospodarczą lub wykonuje wolny zawód, a umowa ubezpieczenia obejmuje co najmniej dwa ryzyka, związane z tą działalnością i umiejscowione w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej, swoboda wyboru prawa właściwego w odniesieniu do umowy ubezpieczenia będzie rozciągać się na prawo tych państw członkowskich Unii Europejskiej jako państwo, w którym ubezpieczający ma miejsce zamieszkania lub siedzibę organu zarządzającego,

4) w zakresie określonym w pkt 2 i 3 dopuszcza się możliwość swobody wyboru prawa właściwego,

5) jeżeli ryzyko ogranicza się do zdarzeń zachodzących w państwie członkowskim innym niż państwo umiejscowienia ryzyka, niezależnie od postanowień pkt 1-3, strony mogą wybrać prawo pierwszego z tych państw,

6) dokonanie wyboru prawa właściwego przez strony umowy ubezpieczenia, gdy wszystkie istotne elementy w czasie dokonania wyboru związane są tylko z jednym państwem członkowskim Unii Europejskiej nie wyłącza stosowania bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa tego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,

7) wybór, o którym mowa w pkt 1-5 ma być jednoznacznie określony w umowie ubezpieczenia lub wynikać z okoliczności,

8) jeżeli wybór nie został dokonany zgodnie z powyższymi przepisami, prawem właściwym dla danej umowy ubezpieczenia będzie prawo państwa członkowskiego Unii Europejskiej, z którym umowa jest najściślej związana,

9) powyższe postanowienia nie ograniczają prawa właściwego dla siedziby sądu, gdy są one bezwzględnie obowiązujące.

 

Art. 121.

1. Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej może wykonywać działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez oddział:

1) po otrzymaniu przez Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego od właściwego organu państwa, w którym znajduje się siedziba zakładu ubezpieczeń odpowiednich informacji dotyczących zagranicznego zakładu ubezpieczeń, o których mowa w art. 122 pkt 1-3 i art. 123,

2) po otrzymaniu od Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego informacji o warunkach, na których działalność ta jest wykonywana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego przekazuje informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 2, organowi nadzoru państwa właściwego ze względu na siedzibę zakładu ubezpieczeń, w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 1.

 

Art. 122.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej może wykonywać działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w inny sposób niż przez oddział w ramach swobody świadczenia usług, po otrzymaniu przez Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego od właściwych organów państwa członkowskiego Unii Europejskiej na terenie którego znajduje się siedziba zakładu ubezpieczeń:

1) zaświadczenia potwierdzającego, że zakład ubezpieczeń posiada środki na pokrycie marginesu wypłacalności,

2) informacji o grupach ubezpieczeń, na wykonywanie których posiada on zezwolenie,

3) informacji o rodzaju ryzyk, które taki zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

 

Art. 123.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej, wykonujący działalność w dziale II grupy 10 załącznika do ustawy, z wyjątkiem odpowiedzialności cywilnej przewoźnika, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach swobody świadczenia usług ma obowiązek przekazać Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego dane osobowe przedstawicieli zakładu ubezpieczeń upoważnionych do jego reprezentowania w zakresie niezbędnym dla:

1) podejmowania i zaspokajania roszczeń zgłaszanych przez osoby uprawnione, oraz

2) zapewnienia zastępstwa prawnego zakładu w sporach przed polskimi sądami powszechnymi.

 

Art. 124.

Informacje, o których mowa w art. 122 pkt 1-3 i art. 123, sporządza się w języku polskim.

 

Art. 125.

Krajowy zakład ubezpieczeń, który zamierza rozpocząć działalność ubezpieczeniową na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, ma obowiązek zawiadomienia Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego.

 

Art. 126.

1. Zawiadomienie, o którym mowa w art. 125, w przypadku zamiaru wykonywania działalności przez oddział zawiera:

1) nazwę państwa członkowskiego Unii Europejskiej na terytorium którego zakład ubezpieczeń zamierza wykonywać działalność ubezpieczeniową,

2) rodzaj planowanej działalności,

3) strukturę organizacyjną oddziału,

4) plan działalności,

5) adres oddziału w państwie członkowskim Unii Europejskiej,

6) imię i nazwisko dyrektora oddziału upoważnionego do reprezentowania zakładu ubezpieczeń oraz dwóch jego zastępców, którzy posiadać będą łącznie upoważnienie do reprezentowania zakładu ubezpieczeń,

7) oświadczenie, że zakład ubezpieczeń jest członkiem biura narodowego i zagranicznego funduszu gwarancyjnego, w przypadku gdy zamierza on wykonywać działalność w dziale II grupy 10 załącznika do ustawy, z wyłączeniem odpowiedzialności cywilnej przewoźnika.

2. W terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego przekaże informacje, o których mowa w ust. 1, wraz z oświadczeniem, że zakład ubezpieczeń posiada środki na pokrycie marginesu wypłacalności, właściwym organom państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym krajowy zakład ubezpieczeń zamierza wykonywać działalność.

3. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może odmówić, w drodze decyzji, przekazania informacji, o których mowa w ust. 1, jeżeli:

1) sytuacja finansowa zakładu ubezpieczeń nie pozwala na utworzenie oddziału,

2) struktura organizacyjna oddziału nie zapewnia prawidłowego wykonywania działalności,

3) dyrektor oddziału oraz jego zastępcy nie posiadają odpowiedniego wykształcenia i doświadczenia zawodowego niezbędnego do zarządzania zakładem ubezpieczeń lub nie dają rękojmi prowadzenia spraw zakładu ubezpieczeń w sposób należyty lub byli karani za umyślne przestępstwo stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu,

4) przedstawiony plan działalności nie zapewnia trwałej zdolności do wykonywania zobowiązań.

4. Oddział może zostać ustanowiony, po otrzymaniu w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji, o których mowa w ust. 1, od właściwych organów państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym zakład zamierza ustanowić oddział oraz informacji o warunkach na jakich działalność ta będzie wykonywana.

5. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego niezwłocznie powiadomi zakład ubezpieczeń o przyczynach odmowy, o której mowa w ust. 3.

 

Art. 127.

1. Zawiadomienie, o którym mowa w art. 125, w przypadku zamiaru wykonywania działalności w inny sposób niż przez oddział w ramach swobody świadczenia usług, zawiera wskazanie rodzajów ryzyk jakie zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać.

2. W terminie 30 dni od dnia zawiadomienia, o którym mowa w art. 125, Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego przekaże właściwemu organowi państwa, w którym zakład ubezpieczeń zamierza wykonywać działalność:

1) zaświadczenie potwierdzające że zakład ubezpieczeń posiada środki własne na pokrycie marginesu wypłacalności,

2) informację o grupach ubezpieczeń, na które posiada zezwolenie,

3) informację o rodzaju ryzyk, które zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać w państwie członkowskim Unii Europejskiej.

3. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może odmówić przekazania informacji, o których mowa w ust. 2, jeżeli sytuacja finansowa zakładu ubezpieczeń nie pozwala na wykonywanie działalności w zakresie określonym w zawiadomieniu, o którym mowa w art. 125.

4. Zakład ubezpieczeń może rozpocząć działalność, po otrzymaniu potwierdzenia od właściwego organu państwa członkowskiego Unii Europejskiej o otrzymaniu informacji, o których mowa w ust. 2.

5. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego niezwłocznie powiadomi zakład ubezpieczeń o przyczynach odmowy, o której mowa w ust. 3.

 

Art. 128.

1. O zamiarze zmiany wszelkich danych lub informacji, o których mowa w art. 126 ust. 1 i art. 127 ust. 1 i 2, zakład ubezpieczeń ma obowiązek poinformowania Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego oraz właściwych organów państwa, w którym znajduje się siedziba zakładu ubezpieczeń, w terminie co najmniej 30 dni przed planowanym wprowadzeniem tych zmian.

2. Wprowadzanie zmian informacji lub danych, o których mowa w ust. 1, następuje w trybie określonym w art. 126 ust. 2 i 3 i art. 127 ust. 2 i 3.

 

Art. 129.

1. Jeżeli Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego stwierdzi, że zagraniczny zakład ubezpieczeń, wykonujący działalność przez oddział lub w inny sposób w ramach swobody świadczenia usług, przy wykonywaniu tej działalności nie przestrzega przepisów prawa polskiego, zobowiąże ten zakład ubezpieczeń do usunięcia takiej nieprawidłowości.

2. Jeżeli zakład ten nie podejmie koniecznych działań, o których mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego poinformuje o tym właściwe organy państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym zakład ten ma siedzibę.

3. Jeżeli pomimo zastosowania środków, o których mowa w ust. 2, przez właściwe organy państwa członkowskiego Unii Europejskiej wobec zakładu ubezpieczeń lub jeżeli środki te okażą się niedostateczne lub nie zostaną zastosowane, a zagraniczny zakład ubezpieczeń w dalszym ciągu będzie naruszać przepisy prawne obowiązujące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego, po poinformowaniu właściwych organów państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym zakład ten ma siedzibę, może zastosować wszystkie uprawnienia przysługujące jej z mocy ustawy w stosunku do krajowych zakładów ubezpieczeń i zagranicznych zakładów ubezpieczeń, aby zapobiec dalszym naruszeniom prawa wraz z zakazem wykonywania działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez ten zakład ubezpieczeń.

 

Art. 130.

Krajowy zakład ubezpieczeń, który wykonuje działalność w ramach swobody świadczenia usług jest obowiązany do poinformowania ubezpieczającego, przed zawarciem umowy ubezpieczenia, o siedzibie zakładu ubezpieczeń.

 

Art. 131.

Polisa lub inny dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia przez oddział lub w inny sposób w ramach swobody świadczenia usług, musi zawierać informacje dotyczące:

1) adresu siedziby zakładu ubezpieczeń lub odpowiednio adresu oddziału zakładu ubezpieczeń, który udziela ochrony ubezpieczeniowej,

2) miejsca zawarcia umowy ubezpieczenia,

3) właściwości sądu w przypadku sporu między stronami umowy ubezpieczenia.

 

Art. 132.

Krajowy zakład ubezpieczeń wykonujący działalność poza granicami kraju jest obowiązany do informowania Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego, oddzielnie dla transakcji przeprowadzanych w zakresie działalności głównego oddziału oraz dla transakcji przeprowadzanych w inny sposób, w ramach swobody świadczenia usług, o wysokości składek, świadczeń i prowizji, nie pomniejszonych o reasekurację, w podziale na państwa członkowskie Unii Europejskiej i grupy ubezpieczeń, a także - w odniesieniu do działu II grupy 10 załącznika do ustawy, z wyłączeniem odpowiedzialności cywilnej przewoźnika - o częstotliwości występowania i średniej wysokości szkód.

 

Art. 133.

1. Krajowy zakład ubezpieczeń może zawrzeć umowę o przeniesienie portfela ubezpieczeń zawartych poprzez oddział, z zakładem ubezpieczeń mającym siedzibę w kraju członkowskim Unii Europejskiej.

2. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego zatwierdza umowę, o której mowa w ust. 1, z zachowaniem warunków określonych w art. 163-168, po otrzymaniu od właściwego organu nadzoru państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym przejmujący zakład ubezpieczeń ma siedzibę, potwierdzenia, że zakład ten, po przejęciu portfela, będzie posiadać środki własne w wysokości marginesu wypłacalności.

 

Art. 134.

Do likwidacji oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej i krajowego zakładu ubezpieczeń za granicą stosuje się odpowiednio przepisy art. 113 i art. 114.

 

Art. 135.

W przypadku ogłoszenia upadłości zagranicznego zakładu ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej stosuje się odpowiednio przepisy art. 115.

 

Rozdział 8

Gospodarka finansowa zakładu ubezpieczeń

 

Art. 136.

1. Zakład ubezpieczeń jest obowiązany posiadać środki własne w wysokości nie niższej niż margines wypłacalności i nie niższej niż minimalna wysokość kapitału gwarancyjnego.

2. Kapitał gwarancyjny jest równy większej z wartości:

1) jednej trzeciej marginesu wypłacalności,

2) minimalnej wysokości kapitału gwarancyjnego.

 

Art. 137.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, sposób wyliczenia wysokości marginesu wypłacalności oraz minimalną wysokość kapitału gwarancyjnego dla działów i grup ubezpieczeń zgodnie z załącznikiem do ustawy. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1 uwzględnia konieczność zapewnienia wypłacalności zakładów ubezpieczeń.

 

Art. 138.

1. Środki własne zakładu ubezpieczeń są to aktywa zakładu ubezpieczeń, z wyłączeniem aktywów przeznaczonych na pokrycie wszelkich przewidywalnych zobowiązań i wartości niematerialnych i prawnych.

2. Z aktywów stanowiących środki własne zakładu ubezpieczeń powiązanego wyłącza się posiadane przez ten zakład ubezpieczeń akcje i inne aktywa finansujące środki własne innego zakładu ubezpieczeń.

3. W szczególności do środków własnych zalicza się:

1) wartość opłaconego kapitału zakładowego,

2) wartość zobowiązań wobec członków towarzystwa, w przypadku towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, pod warunkiem, że:

a) zgodnie ze statutem towarzystwa zobowiązania wobec członków towarzystwa mogą być spłacone członkom towarzystwa tylko i wyłącznie wtedy, gdy nie spowoduje to naruszenia art. 136 ust. 1,

b) zgodnie ze statutem towarzystwa zobowiązania wobec członków towarzystwa, w przypadku likwidacji towarzystwa, mogą być spłacone członkom towarzystwa tylko i wyłącznie po spłaceniu wszelkich innych zobowiązań towarzystwa, i

c) zgodnie ze statutem towarzystwa zobowiązania wobec członków towarzystwa, z wyłączeniem indywidualnych płatności związanych z wygaśnięciem członkostwa, nie mogą być spłacane przed przekazaniem informacji o zamiarze dokonania spłaty, w terminie 30 dni przed dniem spłaty, Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego, która może zakazać w tym terminie dokonywania spłaty,

3) połowę należnych wpłat na kapitał zakładowy, pod warunkiem, że co najmniej 25% kapitału zostało opłacone,

4) kapitał zapasowy i kapitały rezerwowe,

5) nie podzielony zysk z lat ubiegłych,

6) w przypadku towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, prowadzących działalność w zakresie działu II załącznika do ustawy, należności towarzystwa od członków z tytułu zażądanych dopłat do wysokości 50% należnych dopłat w roku obrotowym i do wysokości 50% środków własnych.

4. Na wniosek zakładu ubezpieczeń i na podstawie przedstawionych przez niego dowodów Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może wyrazić, w drodze decyzji, zgodę na zaliczenie do środków własnych:

1) różnicy między wartością rynkową a wartością nabycia aktywów, pod warunkiem, że powstała różnica nie ma charakteru wyjątkowego,

2) kapitału pożyczek podporządkowanych spełniających następujące warunki:

a) kapitał pożyczek podporządkowanych nie może stanowić więcej niż 25% środków własnych,

b) kapitał pożyczek podporządkowanych jest opłacony w pełnej wysokości,

c) w umowie pożyczki zawarto warunki, zgodnie z którymi kapitał pożyczek podporządkowanych w przypadku upadłości albo likwidacji zakładu ubezpieczeń, może być spłacony dopiero po zaspokojeniu wszystkich innych wierzycieli zakładu ubezpieczeń,

d) w przypadku pożyczek z określonym okresem spłaty, pierwotny okres spłaty musi wynosić przynajmniej 5 lat; nie później jednak, niż 12 miesięcy przed terminem spłaty, zakład ubezpieczeń obowiązany jest przedstawić do zatwierdzenia przez Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego, plan przedstawiający sposób utrzymania lub podniesienia środków własnych do wymaganej wartości przed terminem spłaty, chyba że warunki zaliczenia pożyczki do środków własnych stopniowo ograniczają wartość pożyczki zaliczanej do środków własnych przez okres co najmniej 5 lat przed terminem spłaty. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może zezwolić na przedterminową spłatę pożyczek, na wniosek zakładu ubezpieczeń pod warunkiem, że nie spowoduje to naruszenia art. 136 ust. 1,

e) w przypadku pożyczek, których termin spłaty nie jest ustalony, pożyczki te mogą być spłacane tylko i wyłącznie z zachowaniem pięcioletniego okresu wypowiedzenia, chyba że nie są już zaliczane do środków własnych. Dokonanie przedterminowej spłaty może nastąpić tylko i wyłącznie po uzyskaniu uprzedniej zgody Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego, na wniosek zakładu ubezpieczeń, który jest obowiązany zawiadomić nadzór ubezpieczeniowy o planowanej spłacie co najmniej 6 miesięcy przed planowanym terminem spłaty i przedstawić aktualne dane o wartości środków własnych i dane o wartości środków własnych przed i po dokonaniu płatności. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może zezwolić na spłatę pożyczek pod warunkiem, że nie spowoduje to naruszenia art. 136 ust. 1,

f) w umowie pożyczki nie zawarto żadnych warunków przewidujących, że w określonych okolicznościach, innych niż likwidacja zakładu ubezpieczeń, zadłużenie zostanie spłacone przed uzgodnionym terminem spłaty,

g) w umowie pożyczki zawarto warunki, zgodnie z którymi umowa pożyczki może być zmieniona tylko po otrzymaniu od nadzoru ubezpieczeniowego oświadczenia o braku zastrzeżeń do planowanych zmian.

5. Na wniosek zakładu ubezpieczeń na życie i na podstawie przedstawionych przez niego dowodów Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może wyrazić, w drodze decyzji, zgodę na zaliczenie do środków własnych:

1) 50% przyszłych zysków zakładu ubezpieczeń, ustalonych przez pomnożenie przewidywanego rocznego zysku, którym jest średnia arytmetyczna zysków zakładu wykazanych w okresie ostatnich 5 lat działalności, przez współczynnik, który określa pozostały średni okres ważności umów ubezpieczenia,

2) w przypadku gdy zakład ubezpieczeń nie stosuje metody Zillmera lub stosuje ją, lecz nie uwzględnia przy tym kosztów akwizycji w pełnej wysokości - różnicy między wysokością rezerwy obliczoną przez zakład ubezpieczeń i wysokością rezerwy obliczoną przy zastosowaniu metody Zillmera z uwzględnieniem kosztów akwizycji w pełnej wysokości; wielkość ta nie może jednak przekroczyć 3,5% sumy różnicy pomiędzy sumami kapitału i wysokości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla wszystkich umów ubezpieczenia, dla których stosowanie metody Zillmera jest dopuszczalne; różnica zaliczana do środków własnych jest pomniejszana o nie rozliczone koszty akwizycji, wykazane w bilansie jako aktywa.

6. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, zasady kalkulacji współczynnika 50% przyszłych zysków oraz współczynnika określającego maksymalną wysokość przyszłych zysków, które mogą być zaliczone do środków własnych, zakładu ubezpieczeń wykonującego działalność ubezpieczeniową w dziale I załącznika do ustawy. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia konieczność zapewnienia spójności i przejrzystości dokonywanych obliczeń.

7. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady ustalania środków własnych zakładów ubezpieczeń powiązanych, w taki sposób aby w ubezpieczeniowej grupie kapitałowej do środków własnych nie były zaliczane podwójnie, w sposób bezpośredni lub pośredni, te same aktywa.

 

Art. 139.

1. Zakład ubezpieczeń tworzy:

1) kapitał zapasowy oraz kapitały rezerwowe,

2) rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe.

2. Zakład ubezpieczeń może tworzyć w ciężar kosztów:

1) fundusz prewencyjny przeznaczony na finansowanie działalności zapobiegawczej w wysokości nie przekraczającej 1% składki przypisanej na udziale własnym w ostatnim roku obrotowym,

2) fundusze i rezerwy specjalne określone w statucie.

 

Art. 140.

1. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 2, są przeznaczone na pokrycie bieżących i przyszłych zobowiązań jakie mogą wyniknąć z zawartych umów ubezpieczenia.

2. Na rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe składają się;

1) rezerwa składek,

2) rezerwa na ryzyka niewygasłe,

3) rezerwa na niewypłacone odszkodowania i świadczenia, w tym rezerwa na skapitalizowaną wartość rent,

4) rezerwa na wyrównanie szkodowości (ryzyka),

5) rezerwa ubezpieczeń na życie,

6) rezerwa ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający,

7) rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych,

8) inne rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe określone w statucie.

3. Rezerwy, o których mowa w ust. 2 pkt 5-7, oraz rezerwa na skapitalizowaną wartość rent zwiększane są w całości lub określonej części o dochody z tytułu lokat tych rezerw, z uwzględnieniem warunków umowy ubezpieczenia i odpowiednich formuł matematycznych wykorzystywanych przy obliczaniu rezerw.

4. Obliczenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w zakładzie ubezpieczeń wykonującym działalność w dziale I załącznika do ustawy, mogą być dokonywane wyłącznie przez aktuariusza.

5. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe w zakładzie ubezpieczeń wykonującym działalność w dziale II załącznika do ustawy, które są ustalane metodami matematyki ubezpieczeniowej, muszą być potwierdzone opinią aktuariusza o ich prawidłowości. Opinia ta stanowi załącznik do sprawozdania finansowego.

 

Art. 141.

W zakresie koasekuracji rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe tworzone są przez każdy z zakładów ubezpieczeń zgodnie z zasadami przewidzianymi w ustawie, jednak rezerwa na niewypłacone odszkodowania i świadczenia jest co najmniej równa rezerwie ustalonej przez zakład ubezpieczeń wiodący.

 

Art. 142.

Zakład ubezpieczeń jest obowiązany do lokowania środków finansowych w taki sposób, aby uwzględniając rodzaj i strukturę prowadzonych ubezpieczeń osiągnąć jak największy stopień bezpieczeństwa i rentowności przy jednoczesnym zachowaniu płynności środków.

 

Art. 143.

1. Zakład ubezpieczeń jest obowiązany posiadać aktywa spełniające warunki określone w ustawie w wysokości nie niższej niż wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w ujęciu brutto.

2. Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych są ustalone w walucie, w której wyrażone są zobowiązania z umów ubezpieczenia, z tytułu których tworzy się odpowiednie rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady ustalania waluty, w której ma zostać wypłacone odszkodowanie lub świadczenie oraz przypadki, kiedy nie stosuje się zasady ustalania waluty. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia w szczególności sytuację, gdy odszkodowanie lub świadczenie nie jest wyrażone w żadnej walucie.

4. Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych są w odpowiedni sposób zróżnicowane i rozproszone w taki sposób, aby nie były one związane z jednym rodzajem aktywów lub jednym podmiotem, jak również nie były w żaden sposób obciążone innymi zobowiązaniami.

5. Termin wymagalności aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych jest dostosowany do terminu wymagalności zobowiązań z umów ubezpieczenia.

6. Aktywami stanowiącymi pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych mogą być następujące rodzaje aktywów:

1) papiery wartościowe emitowane lub gwarantowane przez Skarb Państwa oraz organizacje międzynarodowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska,

2) obligacje jednostek samorządu terytorialnego lub związków jednostek samorządu terytorialnego, emitowane lub gwarantowane przez jednostki samorządu terytorialnego lub związki jednostek samorządu terytorialnego,

3) inne dłużne papiery wartościowe o stałej lub zmiennej stopie dochodu,

4) akcje, w tym dopuszczone do publicznego obrotu,

5) udziały,

6) jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne w funduszach inwestycyjnych,

7) listy zastawne,

8) pożyczki, w tym zabezpieczone hipotecznie lub przez instytucje finansowe oraz pożyczki pod zastaw praw wynikających z umów ubezpieczenia na życie,

9) nieruchomości,

10) środki pieniężne, w tym zgromadzone na rachunku bankowym,

11) depozyty bankowe,

12) należności od reasekuratorów,

13) należności depozytowe od cedentów,

14) należności od ubezpieczających wynikające z zawartych umów ubezpieczenia, których termin spłaty przypada w okresie 3 miesięcy,

15) należności od pośredników ubezpieczeniowych wynikające z zawartych umów ubezpieczenia lub umów reasekuracji, których termin spłaty przypada w okresie 3 miesięcy,

16) należności od budżetu państwa,

17) środki trwałe inne niż nieruchomości, jeżeli dokonuje się od nich odpisów amortyzacyjnych według stawek amortyzacyjnych ustalonych z zachowaniem zasady ostrożnej wyceny,

18) zarachowane czynsze i odsetki,

19) nierozliczone koszty akwizycji w zakresie zgodnym z ustaleniem wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.

7. Wartość aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych ustalana jest z zachowaniem zasady ostrożnej wyceny. Jeżeli zakład ubezpieczeń ustala wartość aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w sposób naruszający zasadę ostrożnej wyceny, Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może zobowiązać zakład ubezpieczeń do dokonywania wyceny indywidualnych aktywów po cenach sprzedaży netto.

8. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych może określić, w drodze rozporządzenia, szczególne warunki, które spełniać powinny aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, uwzględniając wartości procentowe, których nie mogą przekraczać te aktywa. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia konieczność zapewnienia wypłacalności zakładu ubezpieczeń oraz odpowiedniej wyceny aktywów.

9. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego może, na wniosek zakładu ubezpieczeń, udzielić, w drodze decyzji, zezwolenia na uznawanie za aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, aktywów innych niż, o których mowa w ust. 6, pod warunkiem, że są one związane z nowymi instrumentami finansowymi. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego w decyzji udzielającej zezwolenia, określa warunki dopuszczalności uznawania za aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych wskazanych w zezwoleniu aktywów.

10. W przypadku, gdy ryzyko umiejscowione jest na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej aktywa, o których mowa w ust. 6, mogą być lokowane wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

11. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w drodze rozporządzenia, może udzielić zezwolenia ogólnego na uznawanie za aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych aktywów znajdujących się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie uwzględnia konieczność zachowania bezpieczeństwa i rentowności aktywów.

12. W przypadku, gdy ryzyko umiejscowione jest na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej aktywa, o których mowa w ust. 6, mogą być lokowane wyłącznie na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej.

13. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych może, w drodze rozporządzenia, udzielić zezwolenia ogólnego na uznawanie za środki stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych aktywów znajdujących się poza granicami państw członkowskich Unii Europejskiej. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia konieczność zachowania bezpieczeństwa i rentowności aktywów.

 

Art. 144.

1. Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych nie mogą przekraczać:

1) 40% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w papierach wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu na rynku regulowanym i jednostkach uczestnictwa lub certyfikatach inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych,

2) 25% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w nieruchomościach i pożyczkach zabezpieczonych hipotecznie; z zastrzeżeniem, że aktywa te nie mogą przekraczać:

a) 10% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w jednej nieruchomości lub kilku nieruchomościach, które ze względu na swoje położenie powinny być uznane za jedną lokatę,

b) 5% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w pożyczce zabezpieczonej hipotecznie udzielonej temu samemu pożyczkobiorcy lub grupie pożyczkobiorców powiązanych,

3) 10% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w listach zastawnych, udziałach, akcjach nie dopuszczonych do publicznego obrotu na rynku regulowanym i innych papierach wartościowych o zmiennej stopie dochodu, z zastrzeżeniem, że udział zakładu ubezpieczeń w przedsiębiorstwie, które jest emitentem tych papierów wartościowych nie przekracza 10% jego kapitału podstawowego,

4) 10% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w dłużnych papierach wartościowych o stałej kwocie dochodu i pożyczkach zabezpieczonych przez instytucje finansowe z wyłączeniem papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa albo organizacje międzynarodowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska, pożyczek udzielanych Skarbowi Państwa lub gwarantowanych przez Skarb Państwa albo organizacje międzynarodowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska, papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, pożyczek udzielanych jednostkom samorządu terytorialnemego lub gwarantowanych przez jednostki samorządu terytorialnego,

5) 5% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w papierach wartościowych jednego emitenta lub grupie emitentów powiązanych albo w pożyczkach jednego pożyczkobiorcy lub grupie pożyczkobiorców powiązanych, z wyłączeniem papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa albo organizacje międzynarodowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska, pożyczek udzielanych Skarbowi Państwa lub gwarantowanych przez Skarb Państwa albo organizacje międzynarodowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska, papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, pożyczek udzielanych jednostkom samorządu terytorialnego lub gwarantowanych przez jednostki samorządu terytorialnego,

6) 5% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w pożyczkach, które nie są zabezpieczone hipotecznie albo przez instytucje finansowe przy czym aktywa te nie mogą przekraczać 1% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w jednej pożyczce,

7) 20% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w należnościach od cedentów, reasekuratorów, ubezpieczających lub pośredników ubezpieczeniowych, pod warunkiem, że należności te są zabezpieczone hipotecznie albo przez instytucje finansowe,

8) 5% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w należnościach od cedentów, reasekuratorów, ubezpieczających lub pośredników ubezpieczeniowych, które nie są zabezpieczone hipotecznie albo przez instytucje finansowe,

9) 5% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w środkach trwałych, z zastrzeżeniem pkt 2,

10) 3% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w środkach pieniężnych,

11) 3% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w zarachowanych czynszach i odsetkach.

2. Ograniczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 1, nie dotyczą papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa.

3. Z ograniczeń określonych w ust. 1, wyłączone są aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla ubezpieczeń na życie, jeżeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający.

 

Rozdział 9

Aktuariusz

 

Art. 145.

Aktuariuszem jest osoba fizyczna wykonująca czynności w dziedzinie matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki, wpisana do rejestru aktuariuszy.

 

Art. 146.

Do zadań aktuariusza należy:

1) ustalanie wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych,

2) kontrolowanie zgodności aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na warunkach określonych w art. 151,

3) wyliczanie marginesu wypłacalności,

4) sporządzanie rocznego raportu o stanie portfela ubezpieczeń,

5) ustalanie wartości składników zaliczanych do środków własnych.

 

Art. 147.

Rejestr aktuariuszy prowadzi Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego.

 

Art. 148.

1. Do rejestru aktuariuszy może być wpisana osoba fizyczna, spełniająca następujące wymogi:

1) ukończyła studia wyższe, a następnie przez okres co najmniej 2 lat, wykonywała czynności z zakresu matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki pod kierunkiem aktuariusza,

2) złożyła z pozytywnym wynikiem egzamin aktuarialny,

3) ma pełną zdolność do czynności prawnych,

4) korzysta z pełni praw publicznych,

5) nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, przestępstwo przeciwko mieniu lub za przestępstwo skarbowe.

2. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego dokonuje wpisu do rejestru aktuariuszy na wniosek zainteresowanej osoby.

3. Wpis aktuariusza do rejestru obejmuje:

1) nazwisko i imię, datę urodzenia i miejsce zamieszkania,

2) numer zaświadczenia Komisji Egzaminacyjnej dla Aktuariuszy o złożeniu egzaminów,

3) datę wpisu.

4. Aktuariusz ma obowiązek niezwłocznego zgłoszenia Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego zmiany danych podlegających wpisowi.

5. Rejestr aktuariuszy jest ogłaszany przez ministra właściwego do spraw instytucji finansowych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

6. Od wymogu złożenia egzaminu aktuarialnego Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego, po uzyskaniu opinii ogólnopolskich organizacji aktuariuszy, może zwolnić, na zasadzie wzajemności, osobę będącą obywatelem państwa członkowskiego Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, spełniającą warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 3-5, jeżeli posiada uprawnienia do wykonywania zawodu aktuariusza w tych państwach.

Art. 149.

Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego dokona skreślenia z rejestru aktuariusza w przypadku:

1 ) wniosku aktuariusza,

2) utraty pełnej zdolności do czynności prawnych,

3) skazania aktuariusza prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa, o których mowa w art. 148 ust. 1 pkt 5,

4) orzeczenia prawomocnym wyrokiem sądu o pozbawieniu prawa do wykonywania zawodu aktuariusza,

5) śmierci aktuariusza.

 

Art. 150.

1. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii ogólnopolskich organizacji aktuariuszy, w drodze rozporządzenia:

1) powołuje Komisję Egzaminacyjną dla Aktuariuszy,

2) nadaje regulamin Komisji Egzaminacyjnej dla Aktuariuszy,

3) ustala wysokość opłat egzaminacyjnych dla osób składających egzaminy przed Komisją Egzaminacyjną dla Aktuariuszy,

4) ustala wysokość wynagrodzenia dla członków Komisji Egzaminacyjnej dla Aktuariuszy za przeprowadzanie egzaminów.

2. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia sposób działania Komisji Egzaminacyjnej dla Aktuariuszy, terminy i miejsce przeprowadzania egzaminów, kontrolę sposobu ich przeprowadzenia, terminy przyjmowania zgłoszeń i uiszczania opłaty egzaminacyjnej oraz ogłaszanie powyższych danych do publicznej wiadomości.

3. W skład Komisji Egzaminacyjnej dla Aktuariuszy wchodzą co najmniej 2 osoby posiadające wiedzę z zakresu matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki.

4. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii ogólnopolskich organizacji aktuariuszy, określi, w drodze rozporządzenia, zakres obowiązujących tematów egzaminów dla aktuariuszy oraz tryb składania tych egzaminów. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia konieczność zapewnienia pełnego sprawdzianu wiedzy kandydatów oraz sprawnego przeprowadzenia egzaminów.

5. Tematy egzaminów dla aktuariuszy dotyczą w szczególności zagadnień z zakresu matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki.

 

Rozdział 10

Sprawozdawczość ubezpieczeniowa zakładu ubezpieczeń

 

Art. 151.

1. Zakład ubezpieczeń przedstawia Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego roczne sprawozdanie finansowe, sporządzone zgodnie z przepisami o rachunkowości, w terminie 6 miesięcy od ostatniego dnia roku obrotowego.

2. Sprawozdanie finansowe zakładu ubezpieczeń wykonującego działalność w zakresie działu I załącznika do ustawy, obok osób określonych w odrębnych ustawach, podpisuje również aktuariusz.

3. Do sprawozdania finansowego zakładu ubezpieczeń wykonującego działalność w zakresie ubezpieczeń działu II załącznika do ustawy, w których rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe ustalane są metodami aktuarialnymi, dołącza się opinię aktuariusza o prawidłowości wykazanych w sprawozdaniu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych ustalanych metodami aktuarialnymi.

4. Do sprawozdania, o którym mowa w ust. 1, dołącza się raport o stanie portfela ubezpieczeń, o którym mowa w art. 146 pkt 4.

 

Art. 152.

Do sprawozdań finansowych zakład ubezpieczeń dołącza dowód posiadania środków własnych w wysokości co najmniej marginesu wypłacalności.

 

Art. 153.

1. Zakład ubezpieczeń przedstawia Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego kwartalne i roczne sprawozdania finansowe i statystyczne.

2. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określa, w drodze rozporządzenia, zakres, formę i sposób sporządzania sprawozdań, o których mowa w ust. 1, oraz terminy ich przedstawiania Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie uwzględnia wszystkie informacje mające wpływ na ocenę sytuacji finansowej zakładu ubezpieczeń.

 

Art. 154.

1. Zakład ubezpieczeń jest obowiązany zawiadomić Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego o zmianie osoby odpowiedzialnej za prowadzenie ksiąg rachunkowych i osoby będącej aktuariuszem, w terminie 7 dni od dnia powstania tych zmian.

2. Zakład ubezpieczeń jest obowiązany zawiadomić Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego o zmianie biegłego rewidenta badającego sprawozdanie finansowe zakładu ubezpieczeń, w terminie 7 dni od dnia powzięcia wiadomości o tej zmianie.

 

Art. 155.

Biegły rewident, przeprowadzający badanie sprawozdania finansowego zakładu ubezpieczeń, jest obowiązany powiadomić niezwłocznie Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego o ujawnionych podczas badania sprawozdania finansowego zakładu ubezpieczeń faktach wskazujących na:

1) popełnienie przestępstwa,

2) naruszenie przepisów prawa,

3) naruszenie interesów ubezpieczonych.

 

Art. 156.

1. Krajowy zakład ubezpieczeń powiązany, obowiązany jest do sporządzenia i przekazywania Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego wraz ze sprawozdaniem, o którym mowa w art. 153 ust. 1, rocznych sprawozdań dotyczących transakcji przeprowadzanych w ubezpieczeniowej grupie kapitałowej w szczególności w zakresie:

1) pożyczek,

2) gwarancji oraz innych transakcji pozabilansowych,

3) środków stanowiących pokrycie marginesu wypłacalności,

4) lokat,

5) działalności reasekuracyjnej,

6) porozumień co do podziału kosztów.

2. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres, formę i zasady sporządzania sprawozdań, o których mowa w ust. 1, uwzględniając wysokość i strukturę kapitału zakładowego, wysokość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, prawidłowość polityki lokacyjnej, wysokość i pokrycie środkami własnymi marginesu wypłacalności oraz informacje mające wpływ na sytuację finansową zakładu ubezpieczeń.

3. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego w przypadku stwierdzenia, że transakcje, o których mowa w ust. 1, zagrażają bądź mogą zagrozić wypłacalności zakładu ubezpieczeń może podjąć środki przewidziane w art. 94 ust. 1, art. 169, art. 170 ust. 1 i art. 208, w celu przywrócenia prawidłowych stosunków finansowych.

 

Art. 157.

1. Zakład ubezpieczeń współubezpieczający lub główny oddział współubezpieczający są obowiązani do sporządzania danych statystycznych dotyczących zakresu operacji koasekuracyjnych oraz przekazywania ich Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego.

2. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, zakres i rodzaje danych statystycznych jakie mają być sporządzone przez zakład ubezpieczeń współubezpieczający lub główny oddział współubezpieczający oraz terminy i formy ich przekazywania Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia szczegółowo dane pozwalające określić pełny zakres operacji koasekuracyjnych.

 

Art. 158.

Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego ma obowiązek przekazywać organom nadzoru państwa członkowskiego Unii Europejskiej niezbędne informacje dotyczące umów koasekuracji i ściśle z nimi współpracować w zakresie nadzoru nad takimi umowami.


Poprzednia część druku, dalsza część druku