Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment

W dniach 28, 29 i 30 sierpnia 2001 r. odbyło się 89. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli marszałek Alicja Grześkowiak oraz wicemarszałkowie - Tadeusz Rzemykowski, Donald Tusk i Marcin Tyrna. Na sekretarzy posiedzenia wyznaczono senatorów Jerzego Pieniążka i Witolda Kowalskiego; listę mówców prowadził senator J. Pieniążek.

Zatwierdzony przez Senat porządek posiedzenia obejmował 32 punkty:

• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o dostępie do informacji publicznej,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Stanu,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza oraz o zmianie innych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy - Prawo farmaceutyczne,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wyrobach medycznych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo farmaceutyczne, ustawę o wyrobach medycznych oraz ustawę o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o uzdrowiskach, gminach uzdrowiskowych i lecznictwie uzdrowiskowym,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych, ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz o Inspekcji Weterynaryjnej oraz ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o krajowym systemie ewidencji gospodarstw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz o zmianie niektórych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o rozwoju społeczno-gospodarczym regionów górskich,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o regulacji rynku mleka i przetworów mlecznych,*
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami,*
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o organizacji rynku rybnego,*
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo łowieckie,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich oraz niektórych innych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o transporcie drogowym,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o podpisie elektronicznym,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o spółdzielniach,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o terminach zapłaty w obrocie gospodarczym,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o towarach paczkowanych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ochronie baz danych,*
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o Powszechnym Funduszu Stypendialnym,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o bibliotekach,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o służbie zagranicznej,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji Nr 178 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej inspekcji warunków pracy i życia marynarzy, przyjętej w Genewie dnia 22 października 1996 r.,

• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji Nr 182 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej zakazu i natychmiastowych działań na rzecz eliminowania najgorszych form pracy dzieci, przyjętej w Genewie dnia 17 czerwca 1999 r.

_____________________

*Ustawa zawiera przepisy dostosowujące polskie prawodawstwo do prawa Unii Europejskiej.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 114. posiedzeniu, 27 lipca br. Do Senatu została przekazana 1 sierpnia i w tym samym dniu marszałek Senatu skierowała ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz do Komisji Ustawodawczej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej w sprawie rozpatrywanej ustawy przedstawił senator Zbyszko Piwoński. Senator podkreślił, że ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji jest aktem prawnym uchwalonym przed trzydziestu pięciu laty, w zupełnie innych warunkach ekonomicznych i przy innym systemie zarządzania państwem. Ustawa ta była wielokrotnie nowelizowana, nie w pełni została jednak dostosowana do obecnych realiów społecznych i gospodarczych, zwłaszcza w zakresie egzekucji należności pieniężnych. Ponadto praktyka wykazała, że część przepisów wymaga uściślenia. Z uwagi na obowiązującą aktualnie konstytucję stało się też niezbędne ujęcie w ustawie szeregu przepisów zawartych dotychczas w przepisach wykonawczych, zwłaszcza dotyczących organów egzekucyjnych, opłat egzekucyjnych i wydatków egzekucyjnych. Z tego też względu w ustawie zostały zamieszczone również regulacje dotyczące powołania biegłych skarbowych oraz trybu sprzedaży ruchomości w drodze przetargu ofert.

Senator sprawozdawca podkreślił, że zmiany proponowane w ustawie mają służyć przede wszystkim poprawie skuteczności egzekucji podatków, co w konsekwencji powinno wpłynąć na poprawę stanu finansów publicznych. Szacuje się, że w latach 2001-2003 dochody budżetu państwa zwiększą się z tego tytułu o 287 milionów 300 tysięcy zł, a koszty wprowadzenia w tym okresie projektowanych zmian ocenia się na 450 tysięcy zł.

Senator Z. Piwoński poinformował, że Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, akceptując rozpatrywaną ustawę, postanowiła zaproponować wprowadzenie do niej trzynastu poprawek, które nie zmieniają istoty nowelizacji, a dotyczą spraw legislacyjnych i korygują niektóre błędy formalne.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej przedstawił senator Piotr Ł.J. Andrzejewski. Jak wskazał, rozpatrywana ustawa usprawnia działalność organów egzekucyjnych, ogranicza bezkarność dłużników, powoduje przyspieszenie egzekucji prawa, wprowadza nowe instrumenty, jak administracyjna egzekucja z nieruchomości, z jednoczesnym zapewnieniem prawa do sądu przez zaskarżalność rozszerzoną do Naczelnego Sądu Administracyjnego decyzji podejmowanych w toku tej egzekucji administracyjnej. Uszczegółowia także unormowania egzekucji ze składników majątkowych i wprowadza nowe instrumenty, które pozwalają skuteczniej egzekwować dochody budżetu z egzekucji, zwłaszcza od jednostek budżetowych, przez zastosowanie mechanizmu wzajemnego potrącania zobowiązań podatkowych ze zobowiązań tych jednostek, zwiększa nadzór i wprowadza przejrzystsze mechanizmy egzekucji, ogranicza zakres komorniczych działań, które dotychczas były działaniami uznaniowymi, nie zawsze podejmowanymi w interesie dłużników.

Generalnie, podstawowym celem nowelizacji było dostosowanie wypróbowanej ustawy z 1966 r. do wymogów aktualnie obowiązującej konstytucji, a przede wszystkim zastąpienie regulacji podustawowych regulacjami ustawowymi oraz poddanie ich bardzo ścisłym rygorom, związanym z ustawową już regulacją, nawet z regulacją opłat egzekucyjnych, które dotąd znajdowały się w gestii aktów podustawowych ministra finansów.

W debacie senatorowie P.Ł.J. Andrzejewski i Mieczysław Janowski zgłosili wniosek o charakterze legislacyjnym

Uchwała

Głównym celem ustawy jest ochrona praw oferentów, ze szczególnym uwzględnieniem praw oraz interesów małych i średnich przedsiębiorstw. Ustawa zawiera cały szereg szczegółowych rozwiązań, które mają wzmocnić pozycję firm względem zamawiającego oraz wzmocnić mechanizmy ich ochrony w toku udzielania zamówień publicznych.

Do najważniejszych zmian wprowadzanych w rozpatrywanej nowelizacji senator L. Feszler zaliczył przede wszystkim zmiany w art. 29 ustawy. Wprowadzają one nowy obowiązek - publikacji ogłoszeń o przetargach na stronach internetowych. Obowiązek ten dotyczy również ogłoszeń o przetargach o wartości poniżej 30 tysięcy euro, a takie dotychczas w ogóle nie były publikowane. W opinii senatora, jest to bardzo istotne, głównie ze względu na interes małych i średnich firm, ponieważ przyjęcie tej zmiany oznacza zwiększenie dostępności do zamówień, głównie małych, którymi są zainteresowane właśnie firmy małe i średnie. Przy czym obowiązek publikacji ogłoszeń w Internecie, zgodnie z intencją Sejmu, ma wejść w życie po upływie dwunastu miesięcy od dnia publikacji ustawy, jest więc stosunkowo długie vacatio legis na przygotowanie zamawiających do tego nowego obowiązku.

Za dosyć istotną senator uznał zmianę dziewiętnastą, dotyczącą nowego art. 79a i art. 79b. Ustawa wprowadza nowe możliwości wnoszenia środków odwoławczych w toku organizowanych przetargów czy, szerzej, organizowanych postępowań o udzielenie zamówień publicznych, przyznając prawo do wnoszenia tych środków odwoławczych nie tylko, jak to jest obecnie, oferentom, którzy wykażą interes prawny we wnoszeniu odwołania, lecz również organizacjom pracodawców i przedsiębiorców zrzeszających dostawców i wykonawców. Możliwość wnoszenia środków odwoławczych przez te organizacje określona jest w przepisach inaczej niż dla oferentów. Mianowicie, organizacje mają, w świetle tej ustawy, prawo do wnoszenia środków odwoławczych na sześć dni przed upływem terminu składania ofert. W praktyce oznacza to, że nie będą mogły oprotestować decyzji o wyborze oferty, nie będą więc mogły występować w interesie swoich konkretnych członków, którzy w danym postępowaniu nie zostali wybrani. W rzeczywistości oznacza to, że będą mogły oprotestować dokumentację przetargową, a dokładniej - specyfikację istotnych warunków zamówienia, jeżeli wykażą, że jest ona przygotowana przez zamawiającego w sposób tendencyjny, który preferuje, czy też dyskryminuje niektóre kategorie podmiotów. Wprowadzenie takiej możliwości dla organizacji zrzeszających dostawców i wykonawców argumentowane było przez wnioskodawców w ten sposób, że obecnie często oferenci mają uzasadnione obawy przed wystąpieniem z protestem i odwołaniem, bo boją się - dotyczy to szczególnie tych oferentów, którzy są mocno uzależnieni od zamówień publicznych - że zamawiający będą w stanie w jakiś sposób zemścić się za to, że oferujący złożył odwołanie.

Kolejna zmiana, zmiana siódma, dotyczy art. 27b. Nowy ust. 3 tego artykułu wprowadza system odpowiedzialności odszkodowawczej zamawiającego w wypadku unieważnienia postępowania z winy zamawiającego. Jak wskazał senator sprawozdawca, zmiana podyktowana jest tym, że obserwuje się praktyki nadużywania możliwości unieważnienia przetargów. W sytuacji kiedy zamawiający ogłasza przetarg, oferenci niejednokrotnie kosztem dużych nakładów przygotowują się do tego przetargu. Przy bardzo dużych przetargach przygotowanie oferty pociąga za sobą nakłady rzędu wieluset tysięcy złotych, a częstokroć zamawiający bez powodu, z naruszeniem przepisów czy w sposób zupełnie niezasadny unieważnia to postępowanie. A więc w takiej sytuacji zamawiającemu powinno przysługiwać odszkodowanie. Chodzi o zwrot uzasadnionych kosztów uczestnictwa w tym postępowaniu, w szczególności zwrot kosztów przygotowania samej oferty.

Do ważniejszych senator sprawozdawca zaliczył też zmianę dodającą art. 20a. Zawiera on przepisy regulujące zasady działania komisji przetargowej. W obowiązującej obecnie ustawie o zamówieniach publicznych nie mówi się nic na temat funkcji przetargowych. Powszechnie przyjęta praktyka jest taka, że instytucje zamawiające do przeprowadzenia postępowania przetargowego i do wyboru najkorzystniejszej oferty powołują komisje przetargowe, lecz żadne przepisy nie regulują, w jaki sposób mają być powoływane komisje, kto może być ich członkiem - czy pracownicy zamawiającego, czy też osoby z zewnątrz. Problem ten jest bardzo istotny z punktu widzenia samorządu terytorialnego. Chodzi między innymi o to, czy radni, którzy nie są pracownikami samorządów, mogą zasiadać w komisjach przetargowych. Te kwestie w obecnych przepisach nie są uregulowane i dlatego proponuje się dodać nowy art. 20a. Z jednej strony, wprowadza on obowiązek powołania komisji przetargowej przy zamówieniach, których wartość przekracza równowartość kwoty 30 tysięcy euro, a z drugiej strony wprowadza zasadę, że członkami komisji przetargowej mogą być wyłącznie pracownicy zamawiającego. Inne osoby mogą co najwyżej uczestniczyć w pracach komisji w charakterze biegłych, a więc nie mogą mieć głosu decydującego i nie mogą decydować o wyborze najlepszej, najkorzystniejszej oferty. W ust. 5 tego artykułu dodaje się upoważnienie dla Rady Ministrów do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowych zasad powoływania członków komisji przetargowej oraz trybu jej prac.

Ostatnia istotna zmiana, dwudziesta druga, pozwala na uwagi o charakterze porządkowym i na przeniesienie pewnych przepisów dotyczących skreślenia przez prezesa Urzędu Zamówień Publicznych osób z listy arbitrów. Jest to w zasadzie przeniesienie przepisów, które dotychczas były zawarte w zarządzeniu prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Obecnie zarządzenie to przestało obowiązywać, zostało uchylone w związku z wejściem w życie nowej konstytucji i opublikowaniem aktów prawnych.

W debacie nad ustawą trzy poprawki do ustawy zaproponowali natomiast senatorowie Mieczysław Janowski i Tadeusz Kopacz.

Podczas przerwy w obradach postulowane zmiany rozpatrzyła Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, która podtrzymała swoje stanowisko w sprawie omawianej nowelizacji sejmowej.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 114. posiedzeniu, 25 lipca br. Do Senatu została przekazana 1 sierpnia. Tego samego dnia marszałek Senatu skierowała ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawił senator Zbyszko Piwoński. Jak podkreślił, rozpatrywana ustawa stanowi próbę wdrożenia w życie odpowiedniego zapisu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, mówiącego jednoznacznie o prawie dostępu do informacji. Można by zatem jedynie mieć wątpliwość, czy właściwy jest tytuł tej ustawy, ponieważ o prawie do uzyskiwania informacji mówi art. 61 konstytucji, ustawa zaś winna jedynie określać tryb wprowadzenia w życie tej konstytucyjnej zasady jawności.

Senator sprawozdawca poinformował, że w czasie debaty w komisji padło jedno, ale bardzo zasadne stwierdzenie, czy też wyrażona została wątpliwość. Zanim doszło do opracowania i uchwalenia rozpatrywanej ustawy przyjęto szereg innych aktów prawnych rangi ustawowej ograniczających jawność naszego życia publicznego, co w znaczny sposób utrudniło bardziej jednoznaczne określenie zadań dotyczących wdrażania w życie konstytucyjnej zasady jawności życia publicznego.

Senator sprawozdawca wskazał, że art. 8 ustawy ustanawia nowy instrument, będący jednym z najważniejszych sposobów wdrożenia w życie zasady jawności, oddając go w ręce ministra właściwego do spraw administracji. Jest nim Biuletyn Informacji Publicznej, który będzie składał się z informacji napływających, od wszystkich innych organów administracji publicznej. Zdaniem senatora, budzi on również trochę wątpliwości, ponieważ nieraz mogą występować tu różne problemy związane z realizacją innych ustaw.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pomimo wielu kontrowersji, podjęła uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek. Członkowie komisji uznali bowiem, że dość trudno byłoby udoskonalić ją tak, ażeby odpowiadała oczekiwaniom i intencjom senatorów, a zatem należy ją szybko wdrożyć w życie, żeby praktyka, obserwacja i usunięcie sprzeczności, które będą się pojawiały, pomiędzy tą ustawą a całym ustawodawstwem dotyczącym jawności naszego życia, pozwoliły ten dokument w przyszłości udoskonalić.

Jak wskazał senator K. Piesiewicz, rozpatrywana ustawa określa tryb, sposób dostępu do informacji publicznej, tworzy Biuletyn Informacji Publicznej, wymienia też w art. 5 wyjątki, jeżeli chodzi o dostęp do informacji publicznej.

Zdaniem senatora, w sensie podmiotowym i przedmiotowym ustawa ta sięga bardzo głęboko, daje ogromne możliwości dostępu do informacji publicznej. Dotyczy to zarówno instytucji, podmiotów organizacyjnych, jak i osób fizycznych pełniących funkcje publiczne. Powstaje jednak pytanie, czy przy tak ogromnych możliwościach dostępu do informacji publicznej obywatele i podmioty organizacyjne mają właściwe instrumenty, jeśli chodzi o tryb, sposób postępowania, do przeciwdziałania wykorzystywaniu tej ustawy w złej wierze albo w sposób nieroztropny, niechlujny. Z jednej strony dzięki tej ustawie buduje się rzeczywiście bardzo szeroki dostęp do informacji publicznej, tworzy konkretną ustawę odpowiadającą art. 61 konstytucji. Ale z drugiej strony, powstaje pytanie, czy obywatele i podmioty organizacyjne mają właściwe praktyczne możliwości obrony przeciwko nadużywaniu tej ustawy. Pozostawiając to pytanie bez odpowiedzi, senator sprawozdawca podkreślił, że problem ten był poruszany na posiedzeniu Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Z jednej bowiem strony, istnieje dobro publiczne w postaci dostępu rozumianego bardzo szeroko, w sensie przedmiotowym i podmiotowym, do informacji publicznej w ramach przejrzystości życia publicznego, ale z drugiej strony, istnieje coś równie ważnego, czyli ochrona szeroko pojętych dóbr tych osób, które będą mogły być w sposób bardzo dokładny "prześwietlane" po wejściu w życie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Szeroki dostęp przedmiotowy i podmiotowy jest ponadto obwarowany konkretnymi sankcjami karnymi i jakiekolwiek naruszenie tej ustawy w sensie zablokowania dostępu do informacji stanowić będzie naruszenie prawa.

Senator K. Piesiewicz poinformował, że Komisja Praw Człowieka i Praworządności postanowiła zaproponować Izbie wprowadzenie tylko niewielkich zmian w ustawie, gdyż jakiekolwiek głębsze zmiany musiałyby spowodować bardzo głęboką pracę merytoryczną i rujnowałyby pewną systematykę czy pewien opis, występujące w tej ustawie. Dlatego w najbliższych latach - w opinii senatora - ta ustawa będzie wracała pod obrady parlamentu.

Uchwała

Sprawozdanie Komisji Praw Człowieka i Praworządności przedstawił senator Zbigniew Romaszewski. Jak poinformował, komisja postanowiła wnieść o odrzucenie ustawy. W opinii komisji, nowelizacja ta jest niedopracowana, obarczona bardzo wieloma nieprawidłowościami. Ich usunięcie wymagało by intensywnej pracy komisji, zaangażowania wielu ekspertów, co - biorąc pod uwagę zbliżający się koniec kadencji parlamentu - mogłoby okazać się pracą bezużyteczną. W związku z tym nie zdecydowaliśmy się wykonywać bezowocnej, bezużytecznej pracy, która by nam zajęła około dwóch tygodni. Z tego też powodu wnioskujemy, ażeby przedłożenie sejmowe odrzucić i poczekać do lepszych czasów, kiedy być może dostaniemy przedłożenie poprawione, lepsze, i będzie czas, żeby poważnie nad problemem odpowiedzialności konstytucyjnej podyskutować. Bez tej ustawy nic się nie stanie, z tą ustawą też nic się nie stanie, nie widzę więc istotnego powodu, ażeby zajmować się tym problemem w ostatnich miesiącach pracy parlamentu - stwierdził senator Z. Romaszewski.

Zgodnie z art. 54 ust.1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności poddano pod głosowanie wniosek o odrzucenie ustawy (Izba 50 głosami, przy 9 za i 19 wstrzymujących się, odrzuciła ten wniosek), potem poszczególne poprawki w kolejności przepisów ustawy, a następnie całość projektu uchwały w sprawie rozpatrywanej ustawy wraz ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek. W wyniku tego ostatniego głosowania Izba 79 głosami, przy 1 przeciw i 1 wstrzymującym się, powzięła uchwałę:

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 114. posiedzeniu, 26 lipca br. Do Senatu została przekazana 1 sierpnia br. W tym samym dniu marszałek Senatu skierowała ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Ustawodawczej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawił senator Lech Feszler. Senator przypomniał, że rozpatrywana ustawa dotyczy możliwości nabywania tych nieruchomości gruntowych będących własnością Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego, które są przedmiotem użytkowania wieczystego obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. Obywatelami uprawnionymi do nabycia są, po pierwsze, obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, którzy zamieszkują w Polsce, posiadają prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych - w przeważającej większości są to użytkujący ziemię w województwach Polski północnej i zachodniej od czasu repatriacji po II wojnie światowej - i po drugie, obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, którzy są właścicielami nieruchomości budynkowych lub lokali mieszkalnych w tych budynkach, lecz własność jest niepełna z uwagi na to, że nieruchomość gruntowa, na której leży ich budynek, nie jest ich własnością.

Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości w prawo własności jest przewidziane w ustawie na wniosek uprawnionego obywatela, który składa stosowny wniosek we właściwym miejscowo organie samorządu terytorialnego. Przekształcenie to jest nieodpłatne. Zainteresowany obywatel pokrywa koszty pomiaru geodezyjnego nieruchomości gruntowej oraz wpisu do księgi wieczystej. Nieodpłatność za nabycie nieruchomości użytkowanej wieczyście traktowana jest w projekcie jako forma uwłaszczenia bezpośredniego, dlatego też obywatele, którzy skorzystają z tej formy nabycia nieruchomości gruntowej, nie będą już mogli uczestniczyć w uwłaszczeniu majątkiem zabezpieczonym na ten cel w art. 56a ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Podobnie jak pracownicy prywatyzowanych spółek skarbu państwa uczestniczyli w uwłaszczeniu bezpośrednim, otrzymując nieodpłatnie akcje swojego zakładu pracy, tak użytkownicy wieczyści nieruchomości gruntowej otrzymają nieodpłatnie, jako uwłaszczenie, nieruchomość, którą zgodnie z prawem przez wiele lat zagospodarowali.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej w sprawie rozpatrywanej ustawy przedstawił senator Stanisław Gogacz. Jak poinformował, komisja postanowiła wnieść o przyjęcie ustawy bez poprawek. Senator zaznaczył, że w trakcie obrad komisji zastanawiano się nad zgodnością rozwiązań zawartych w ustawie z zapisami konstytucji. Wymieniany był art. 32 konstytucji, który obliguje do równego traktowania wszystkich obywateli - w tym wypadku chodziło o wszystkich obywateli, bez uwzględniania kryterium terytorialnego. Komisja zastanawiała się również nad zgodnością zapisów ustawy z innymi artykułami konstytucji - jak chociażby art. 165 ust. 1, art. 167 ust. 1 i 2, gdzie zawarte są gwarancje prawa własności i konstytucyjne gwarancje mienia komunalnego.

Komisja, biorąc pod uwagę również orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego (chodzi o orzeczenie nr 8/89, gdzie uznano konieczność rekompensaty krzywd wobec osób, które utraciły mienie w wyniku działań wojennych, przesiedlenia bądź wywłaszczenia), i to, że według tego orzeczenia cena realizacji wartości zawierających się w proponowanej ustawie musi być wypełnieniem postulatu sprawiedliwości, uznała, że jakieś koszta muszą być poniesione. Niemniej jednak postulat sprawiedliwości sprawia, że te koszta są kosztami zgodnymi z zapisami konstytucyjnymi.

Komisja stwierdziła, że tej części ustawy, która dotyczy przejmowania dochodów gmin, czy też części majątków gmin, mienia komunalnego, w związku z postulatem sprawiedliwości nie może być stawiany zarzut niezgodności jej zapisów z zapisami konstytucji.

Wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek złożył także senator Lech Feszler.

Przedstawiła je senator Dorota Czudowska. Jak podkreśliła, celem ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym jest stworzenie systemu gwarantującego bezpieczeństwo zdrowotne obywateli i bezpieczeństwo państwa. Istniejące dotychczas pogotowie ratunkowe nigdy nie spełniało takiego zadania, ani przed reformą służby zdrowia, ani po niej. Pogotowie ratunkowe w znanej nam formie zawsze było instytucją niewydolną. W opinii senator sprawozdawcy, nie wynikało to bynajmniej ze złej woli jego pracowników, ci byli, są i zawsze będą ofiarni, bo do takiej służby nikt inny nie idzie. Ofiarność nie zastąpi jednak braku wyposażenia, niesprawnych karetek, braku dobrych dróg, braku organizacji systemu.

Senator D. Czudowska zaakcentowała, że w porównaniu z krajami rozwiniętymi statystyki u nas od lat są zatrważające: w katastrofach, wypadkach, nagłych zachorowaniach jest w Polsce siedemnaście ofiar śmiertelnych na sto tysięcy mieszkańców, w krajach europejskich - sześć; na sto wypadków drogowych w naszym kraju przypada dwanaście i pół ofiary śmiertelnej, w krajach Unii Europejskiej - trzy; 41% ofiar wypadków trafia do leczenia w placówkach specjalistycznych dopiero po trzech godzinach; 62% ludzi umiera przed przywiezieniem do szpitala, w Unii Europejskiej - 31%; z powodu opóźnień w rozpoczęciu leczenia ginie 60% chorych z zawałem serca i udarem mózgu. Gdyby w wypadku wszystkich tych chorych można było rozpocząć leczenie w ciągu godziny od zachorowania, te wysokie wskaźniki śmiertelności można by ograniczyć do 15%. Urazy, zatrucia i wypadki są pierwszą przyczyną zgonów polskich dzieci i mężczyzn do lat czterdziestu. Straty, jakie ponosi państwo z tego tytułu, tylko w pieniądzach liczy się na kilka miliardów dolarów rocznie. Ludzkich dramatów nikt nie policzy.

Zasadniczym zrębem systemu są: centra powiadamiania ratunkowego, opisane w art. 19 i 20 omawianej ustawy, szpitalne oddziały ratunkowe oraz zespoły ratownictwa medycznego opisane w art. 23-26. Głównym czynnikiem, któremu mają być podporządkowane wymienione jednostki i praktycznie cały system, jest czas. W ratownictwie medycznym istnieje pojęcie złotej godziny, w czasie której należy: rannemu bądź ciężko choremu udzielić pierwszej pomocy, rozpocząć medyczne działania ratownicze, bezpiecznie przewieźć chorego do szpitalnego oddziału ratunkowego, by rozpocząć właściwe leczenie specjalistyczne. Art. 25 jednoznacznie określa czas dojazdu do miejsca zdarzenia: w aglomeracji miejskiej nie może być on dłuższy niż dwadzieścia minut, a poza aglomeracją miejską - trzydzieści minut. Wszystko należy podporządkować temu celowi: łączność, liczbę i rozmieszczenie ambulansów i śmigłowców ratunkowych, procedury ratownicze, rozmieszczenie i organizację oddziałów ratunkowych.

Docelowo przewiduje się wprowadzenie w Europie jednolitego połączenia przez nr 112 z centrum powiadamiania ratunkowego. Planuje się też utworzenie jednego oddziału ratownictwa medycznego na od stu do trzystu tysięcy mieszkańców, uwzględniając warunki geograficzne i klimatyczne determinujące czas dojazdu. Sieć zespołów ratownictwa medycznego tworzyć będzie na terenie całego kraju około tysiąca stu ambulansów.

W ustawie istnieją także bardzo ważne zapisy dotyczące personelu jednostek ratownictwa medycznego. Art. 30, 31, 32, 33 i 43 określają zawody, tryb szkolenia, kształcenia oraz doskonalenia zawodowego lekarzy, pielęgniarek, ratowników i dyspozytorów.

W opinii senator sprawozdawcy, godne podkreślenia i uznania są zmiany, jakie już mają miejsce, niezależnie od prac nad ustawą. Ratownictwo medyczne nie będzie tworzone od zera. Już dzisiaj istnieje w Polsce około osiemdziesięciu oddziałów ratunkowych, a docelowo ma ich być dwieście pięćdziesiąt. W podobnej populacyjnie Wielkiej Brytanii jest ich dwieście siedemdziesiąt siedem, a w Stanach Zjednoczonych cztery tysiące siedemset. Pomoc świadczy już obecnie sześćset nowoczesnych ambulansów. Od lutego bieżącego roku w wyższej szkole pożarnictwa w Częstochowie rozpoczęła się tak zwana szybka ścieżka szkoleń w zakresie medycyny ratunkowej, z której korzysta stu lekarzy różnych specjalności. W marcu tego roku odbyły się w Jahrance szkolenia w dziedzinie zarządzania i organizacji ratownictwa medycznego dla dyrektorów tych ZOZ, które posiadają w swoich strukturach pomoc doraźną. Od kilku lat prowadzona jest tak zwana zimowa szkoła medycyny ratunkowej, którą prowadzi profesor Juliusz Jakubaszko. Od wielu lat w policealnych szkołach medycznych kształcą się ratownicy medyczni.

Jak wskazała senator sprawozdawca, opracowanie ustawy trwało kilka, a może nawet kilkanaście lat, jak oceniają niektórzy, ponieważ myślenie o niej rozpoczęło się na początku lat dziewięćdziesiątych. Dopracowanie sprawnego działania systemu będzie trwało także wiele lat. Tak się działo i dzieje w krajach, z których czerpano wzorce do tworzenia Państwowego Ratownictwa Medycznego w Polsce. W Stanach Zjednoczonych takie systemy zaczęto wprowadzać na początku lat siedemdziesiątych. W Europie, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii, Belgii i Francji - na początku lat osiemdziesiątych.

Senator D. Czudowska zaznaczyła, że ustawa zawiera pewne niedoskonałe zapisy. Dlatego Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu postanowiła zaproponować Izbie wprowadzenie do niej 5 poprawek, mających na celu doprecyzowanie ustawy i umożliwienie jak najszybszego sprawnego jej działania.

Wszystkie wnioski rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. Senat w głosowaniu poparł ten wniosek i 64 głosami, przy 5 przeciw i 8 wstrzymujących się, powziął uchwałę o przyjęciu bez poprawek ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

Sprawozdawca komisji senator Wiesław Chrzanowski przypomniał, że rozpatrywana ustawa dostosowuje ustawę o zawodzie lekarza do norm Unii Europejskiej, do pięciu dyrektyw Rady Unii Europejskiej z lat 1978-93 r., dotyczących uznawania dyplomów i innych dokumentów stwierdzających posiadanie przez lekarza z państw Unii Europejskiej kwalifikacji, które umożliwiają wykonywanie w Polsce zawodu lekarza, także lekarza stomatologa. Ma to na celu ułatwienie swobodnego przepływu lekarzy. Dodatkowo do podjęcia takiej praktyki wymagana będzie znajomość języka polskiego. Senator sprawozdawca zaznaczył, że sama ustawa nie zapewnia naszym lekarzom analogicznego prawa do wykonywania swego zawodu w państwach Unii Europejskiej, ale to ma być przedmiotem negocjacji.

Poprawki do ustawy zgłosiła także senator Dorota Czudowska podczas dyskusji.

Zaproponowane poprawki rozpatrzyła Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej podczas przerwy w obradach. Komisja poparła 15 spośród 18 zgłoszonych ogółem poprawek.

Uchwała

Punkty ósmy, dziewiąty, dziesiąty i jedenasty porządku obrad rozpatrywano łącznie. Rozpatrywane ustawy zostały uchwalone przez Sejm na 114. posiedzeniu, 27 lipca br. Do Senatu zostały przekazane 1 sierpnia. Marszałek Senatu tego dnia skierowała je do Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej. Komisja po rozpatrzeniu ustaw przygotowała swoje sprawozdania w ich sprawie.

Przedstawił je senator Marek Waszkowiak. Senator podkreślił, że Polska jest konstytucyjnie zobligowana do przestrzegania wiążącego ją prawa międzynarodowego. Na mocy Układu Europejskiego zobowiązała się ona do dostosowania prawa do tak zwanych standardów Unii Europejskiej. Standardy te wyznaczają akty prawne stanowione przez organy Wspólnot Europejskich. Właściwe funkcjonowanie prawa wewnętrznego po dostosowaniu go do prawa europejskiego wymaga jednak wprowadzenia do prawa wewnętrznego takich zmian, które spowodują, że dyrektywy wynikające z prawa europejskiego obowiązywać będą w otoczeniu odpowiadającym tak zwanym standardom europejskim, wyznaczonym rozwiązaniami prawnymi przyjmowanymi powszechnie w narodowych systemach prawnych państw członków Unii Europejskiej.

Jak wskazał senator sprawozdawca, projekt ustawy - Prawo farmaceutyczne eliminuje występujące w dotychczas obowiązującej ustawie liczne upoważnienia do uregulowania istotnych z punktu widzenia określonych w konstytucji wolności i praw obywatelskich spraw w drodze pozaustawowej, przenosząc przedmiot tych regulacji do ustaw. To rozwiązanie czyni zadość zasadzie ustawowego trybu ustanowienia prawa, wprowadzonej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, zasadzie państwa prawnego.

Rozdział 4 projektu ustawy reguluje reklamę produktu leczniczego. Art. 52 zawiera definicję reklamy. Jest to każda działalność polegająca na informowaniu i zachęcaniu do stosowania produktu leczniczego, mająca na celu zwiększenie konsumpcji produktów leczniczych. Dalsze przepisy tego rozdziału szczegółowo regulują zasady i tryb reklamowania, wskazują, jaka reklama jest zabroniona, odnosząc to zarówno do kręgu osób, których reklama ma dotyczyć, jak również miejsca, w którym ma być dokonana. Nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy w zakresie reklamy, z wyjątkiem produktów leczniczych weterynaryjnych, należy do głównego inspektora farmaceutycznego.

Kolejna ustawa z pakietu ustaw farmaceutycznych, ustawa - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo farmaceutyczne, ustawę o wyrobach medycznych oraz ustawę o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, zawiera przepisy dotyczące wejścia w życie ustawy - Prawo farmaceutyczne oraz ustawy o wyrobach medycznych i pozostałych. Część przepisów zawartych w projekcie ustawy zawiera regulacje dotyczące zmian w przepisach obowiązujących, w tym w takich ustawach, jak ustawa o inspekcji sanitarnej, o izbach aptekarskich, o zakładach opieki zdrowotnej, prawo probiercze, o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, o publicznej służbie zdrowia, o działach administracji rządowej. Zmiany tych przepisów są niezbędne z uwagi na przepisy objęte regulacją przedmiotowych ustaw.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej wysłuchała opinii przedstawicieli różnych stowarzyszeń, izb, firm. Pewne kontrowersje wzbudził art. 3 ustawy wprowadzającej. Dyskusja dotyczyła ochrony interesów właścicieli, jeśli chodzi o własność intelektualną. Komisja uznała, tak jak poprzednio, że wykracza to poza zakres jej prac. Problem jest istotny, ale komisja nie sformułowała w tym zakresie poprawek. Przyjęte poprawki - a jest ich pięć - podobnie jak poprzednio prowadzą do dostosowania, usunięcia rozbieżności między poszczególnymi ustawami, mają również charakter czysto legislacyjny.

Trzecia z pakietu ustaw podyktowana jest następującymi względami: uporządkowaniem stanu prawnego związanego z produkcją, wprowadzeniem do obrotu i bezpieczeństwem eksploatacji wyrobów medycznych w Polsce, dostosowaniem aktów prawnych związanych ze wskazaną dziedziną do prawodawstwa obowiązującego w Unii Europejskiej i stworzeniem podstaw prawnych do oznaczenia wyrobów medycznych znakiem zgodności CE.

Projekt ustawy o wyrobach medycznych wskazuje sposoby wprowadzenia wyrobów medycznych do obrotu, obejmuje klasyfikację wyrobów, ustala procedury oceny zgodności wyrobów z zasadniczymi wymaganiami, zgodnie z procedurami obowiązującymi w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Projekt ten tworzy również podstawę formalną do normalizacji wyrobów medycznych, klasyfikacji wyrobów medycznych zgodnie z klasyfikacją stosowaną w Unii Europejskiej, ujednoliconych z Unią Europejską zasad certyfikacji i dopuszczenia wyrobów do obrotu, jasnych i zrozumiałych dla dostawców polskich i unijnych norm ochrony prawnej rynku wyrobów medycznych.

Senator M. Waszkowiak poinformował, że Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej przeanalizowała ustawę i w trakcie swych prac nie wniosła żadnych poprawek.

Czwarta z pakietu ustaw dotyczy problematyki rejestracji produktów leczniczych, wyrobów medycznych i produktów biobójczych. Ustawa ta reguluje sprawy dotyczące rejestracji produktów czy towarów będących w obrębie zainteresowania tych czterech ustaw oraz kwestie nadzoru nad nimi. W opinii senatora, jest to ustawa techniczna czy uzupełniająca w stosunku do pozostałych trzech ustaw. Ten pakiet czterech ustaw należałoby traktować w pewnym sensie łącznie.

Senator poinformował, że komisja uznała, iż ostatnia z rozpatrywanych łącznie ustaw nie budzi żadnych kontrowersji czy zastrzeżeń i należy ją przyjąć bez poprawek.

Uchwała

W odniesieniu do ustawy o wyrobach medycznych komisja przedstawiła wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. Senat 79 głosami, przy 1 wstrzymującym się, zaakceptował ten wniosek i podjął uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek.

W odniesieniu do ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo farmaceutyczne, ustawę o wyrobach medycznych oraz ustawę o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych komisja poparła 16 poprawek. Senat przegłosował poszczególne poprawki, po czym 66 głosami, przy 4 wstrzymujących się, powziął uchwałę:

Uchwała

Sprawozdawca komisji senator Kazimierz Drożdż zaznaczył, że ustawa z 21 lipca br. o uzdrowiskach, gminach uzdrowiskowych i lecznictwie uzdrowiskowym zastępuje ustawę z 17 czerwca 1966 r. o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym, której większa część jest uznawana za nieaktualną. W uzasadnieniu rządowego projektu zwracano uwagę przede wszystkim na konieczność dostosowania ustroju lecznictwa uzdrowiskowego do zmian zachodzących w służbie zdrowia. Szczególny charakter gmin uzdrowiskowych wynika z faktu, iż podstawową ich wartością są lecznicze walory klimatu i naturalne surowce lecznicze, z czym wiąże się konieczność wyjątkowej ochrony tych czynników. Ustawa opiera się na założeniu, że wspomniana konieczność uzasadnia szczególne kształtowanie sytuacji prawnej gmin uzdrowiskowych, napotykających odmienne bariery i korzystających z innych perspektyw rozwojowych niż pozostałe jednostki samorządu terytorialnego szczebla podstawowego.

W gminie uzdrowiskowej obniżone zostaną stawki podatku od nieruchomości wykorzystywanych do prowadzenia podstawowej działalności oraz będzie można ustalić wyższe opłaty klimatyczne.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu postanowiła rekomendować Senatowi przyjęcie ustawy bez poprawek.

Senat 79 głosami, przy 1 wstrzymującym się, poparł to stanowisko i powziął uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek.

Sprawozdawca komisji senator Bogdan Tomaszek podkreślił, że ustawa ta wprowadza krajowy system ewidencji gospodarstw rolnych i zwierząt gospodarskich, stanowiący niezbędną regulację umożliwiającą polskim rolnikom korzystanie z dopłat bezpośrednich, będących jednym z najważniejszych instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej i przysługujących producentom rolnym w Unii Europejskiej. Ustawa mieści się w zakresie zobowiązań dostosowawczych prawa polskiego do prawa wspólnotowego.

Jak wskazał senator sprawozdawca, prowadzenie systemu ewidencji ma należeć do sfery działania Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. System składa się z ewidencji gospodarstw rolnych, ewidencji zwierząt gospodarskich, rejestru płatności bezpośrednich oraz zbioru dokumentacji wymaganej zarówno ze strony agencji, jak i rolnika. Ponadto na całość systemu składają się rejestry producentów bydła, owiec i kóz, którzy uprawnieni są do otrzymywania limitów dających podstawę do przyznania płatności bezpośrednich. Przepisy określają, jakie dane gromadzone są w ramach poszczególnych części systemu ewidencji, oraz tryb postępowania w sprawie zwrotu nienależnie pobranych płatności bezpośrednich.

Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment