Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment

Podczas swojego posiedzenia Komisja Ustawodawcza zajęła stanowisko przed II czytaniem projektu ustawy o zmianie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności. Senatorowie korygowali projekt w świetle tez zawartych w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego.

Omawiany projekt przygotowała Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zmierzał on do przyspieszenia rozwiązania spraw o nabycie na własność użytkowanych wieczyście głównie przez rolników gruntów. W kwietniu br. Trybunał Konstytucyjny wydał orzeczenie, w którym podważył zasadność przekształcania użytkowania wieczystego we własność. Zgodnie z orzeczeniem, osoby, które zawarły umowę o użytkowanie wieczyste, ale nie uzyskały jeszcze wpisu tego prawa w księdze wieczystej, nie mogą skorzystać z ustawy o przekształceniu. Trybunał uznał, że użytkowanie wieczyste powstaje z chwilą dokonania wpisu i dlatego nie można przekształcać tego, co nie istnieje. Trybunał zakwestionował także katalog osób uprawnionych do bezpłatnego uwłaszczenia. Wyłączone z niego będą osoby, którym oddano użytkowanie wieczyste nieodpłatnie oraz te, które wniosły symboliczny czynsz na podstawie dekretu z 1945 r. o własności i użytkowaniu wieczystym na terenie miasta stołecznego Warszawy.

Podczas posiedzenia prof. Eugeniusz Piontek stwierdził, że sprawa bezzasadności roszczeń dawnych właścicieli ziem zachodnich i północnych nie jest wcale oczywista. Jego zdaniem, do terenów odzyskanych po II wojnie światowej od Trzeciej Rzeszy mogą rościć pretensje dawni właściciele. Obecnie wielu Polaków tam mieszkających posiada jedynie status użytkowania wieczystego. Dlatego należy tych ludzi uwłaszczyć. Roszczenia dawnych właścicieli nie będą mogły dotyczyć wtedy zwrotu rzeczy, nieruchomości, ale ewentualnego odszkodowania od państwa. Również przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości wyraził pogląd, że należy kontynuować prace nad nowelizacją ustawy z 1997 r. mimo orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.

W głosowaniu Komisja Ustawodawcza postanowiła kontynuować prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności. Ustalono, że w ciągu 7 dni senatorowie mają przedstawić swoje uwagi i sugestie, które zostaną następnie przekazane prof. E. Piontkowi celem uzyskania opinii. Po uzyskaniu opinii odbędzie się wspólne posiedzenie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Na swym posiedzeniu Komisja Obrony Narodowej podjęła uchwałę w sprawie Wojskowej Akademii Medycznej, w której stwierdzono :

"W dniu 31 maja 2000 r. Komisja Obrony Narodowej Senatu RP odbyła posiedzenie wyjazdowe w Łodzi - w Wojskowej Akademii Medycznej.

Reformowanie szkolnictwa wyższego wynikające ze zmian ustrojowych, a także wstąpienie Polski do NATO i związane z tym restrukturyzacja i modernizacja sił zbrojnych - są bowiem powodem kilkuletniej już dyskusji nad przyszłością wyższego szkolnictwa wojskowego, w tym i Akademii. Dyskutowana jest specyfika tych uczelni jako jednostek wojskowych, sposób ich przekształcania i finansowania.

Zebrała się Komisja Ustawodawcza. Na posiedzeniu rozpatrzono ustawę o ochronie nabywców prawa korzystania z budynku lub pomieszczenia mieszkalnego w oznaczonym czasie w każdym roku oraz o zmianie ustaw - Kodeks cywilny, Kodeks wykroczeń i ustawy o księgach wieczystych i hipotece.

Senatorowie z Komisji Praw Człowieka i Praworządności zapoznali się z informacją o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 1999 roku. Informację przedstawił zastępca prezesa Trybunału Konstytucyjnego Janusz Trzciński. Stwierdził on, że działalność trybunału w 1999 r. stanowiła kontynuację dotychczasowych kierunków orzecznictwa, wzrosła natomiast liczba rozpatrywanych spraw. Wiceprezes podkreślił, że sędziowie kierują się w swych orzeczeniach przede wszystkim zasadą sprawiedliwości, a nie legalizmu.

Prof. J. Trzciński przypomniał, że sądy mają prawo do zadawania trybunałowi pytań dotyczących zgodności obowiązujących przepisów z konstytucją. Ta sprawa wywołuje kontrowersje między Sądem Najwyższym a Trybunałem Konstytucyjnym.

W drugim punkcie porządku dziennego Komisja Praw Człowieka i Praworządności rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.

Senatorowie z Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrywali ustawę o zmianie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym.

Uchwalona przez Sejm 13 lipca br. ustawa zmierza do wprowadzenia kontroli lokalizowania tzw. wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. Sejm zaproponował wprowadzenie obowiązku sporządzania przez gminy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru, na którym przewiduje się budowę wspomnianych obiektów handlowych. Przy ustalaniu w planie terenów pod budowę tych obiektów zarząd gminy dołącza prognozę skutków takiej budowy dla rynku pracy, komunikacji, istniejącej sieci handlowej oraz zaspokojenia potrzeb i interesów konsumentów. Prognoza taka podlega wyłożeniu do publicznego wglądu. Ponadto zarząd gminy jest zobowiązany dołączyć do projektu planu opinię zarządu powiatu, zarządów gmin sąsiednich i powiatowego (miejskiego) rzecznika konsumentów, dotyczącą budowy tego typu obiektów.

Podczas posiedzenia komisja zapoznała się z opiniami o ustawie przedstawionymi przez wiceministra gospodarki Wojciecha Katnera, dyrektor Marię Bienias z Ministerstwa Gospodarki, Dionizego Będę z Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, dyrektora biura Związku Miast Polskich Andrzeja Porawskiego oraz Buro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W dyskusji rozpatrywana ustawa nie wywołała kontrowersji i na wniosek przewodniczącego senatora Mieczysława Janowskiego członkowie komisji postanowili zarekomendować Izbie przyjęcie jej bez poprawek. Stanowisko komisji przedstawi senator Lech Feszler.

* * *

Odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej, podczas którego przyjęto stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie. Komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie poprawek do ustawy sejmowej. Stanowisko komisji w tej sprawie przdstawi senator Stanisław Jarosz. Do stanowiska komisji zgloszono dwa wnioski mniejszości, których przyjęcie zarekomendują senatorowie Genowefa Ferenc i S. Jarosz.

Krytycy ustawy zarzucali, że jest ona sprzeczna z konstytucją i narusza prawa własności gmin i spółdzielni mieszkaniowych oraz nierówno traktuje własność tych podmiotów, których mienie ma zostać uwłaszczone. W opinii niektórych senatorów ustawa może pogłębić nierówność i niesprawiedliwość w dostępie obywateli do dzielonego majątku narodowego. W wątpliwość podawano twierdzenie projektodawców, że ustawa nie przysporzy dodatkowych kosztów budżetowi państwa i bezpośrednio podatnikom. Wskazywano na nieoszacowanie wartości bonów uwłaszczeniowych, a także na trudności w realizowaniu niektórych jej postanowień, na przykład konieczność stworzenia w bardzo krótkim czasie rejestru beneficjentów uwłaszczenia czy powołania Narodowego Funduszu Uwłaszczeniowego.

Wiceminister skarbu państwa K. Łaszkiewicz przyznał, że ustawa sejmowa wymaga pewnych uściśleń, m.in. wyłączenia spod uwłaszczenia mieszkań przydzielanych służbom mundurowym, nauczycielskich w budynkach szkolnych czy lokali przydzielanych w Warszawie wysokim urzędnikom państwowym. Należałoby także wprowadzić przepisy zapobiegające kumulowaniu zbyt wielu uwłaszczonych dóbr w rękach jednej rodziny.

Komisja Gospodarki Narodowej przełożyła głosowanie poprawek do ustawy o zasadach realizacji programu powszechnego uwłaszczenia obywateli Rzeczypospolitej Polskiej na posiedzenie 27 lipca br.

Na swym posiedzeniu Komisja Gospodarki Narodowej kontynuowała rozpatrywanie ustawy o zasadach realizacji programu powszechnego uwłaszczenia obywateli Rzeczypospolitej Polskiej.

Podczas posiedzenia przegłosowano poprawki do ustawy sejmowej, zgłoszone na posiedzeniu 26 lipca br.

Senatorowie zaakceptowali również propozycję, aby bon uwłaszczeniowy, za którego pomocą ma być realizowane uwłaszczenie pośrednie, nie był w ustawie określony jako "imienny papier wartościowy", ale jako "tytuł uczestnictwa".

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Emigracji i Polaków za Granicą postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 24 poprawek do ustawy o repatriacji. Stanowisko komisji przedstawi senator Janina Sagatowska. Do stanowiska komisji zgłoszono wniosek mniejszości, który zarekomenduje senator Stanisław Marczuk.

W odpowiedzi senator J. Sagatowska stwierdziła, ze nie należy posądzać gmin i sponsorów o bezduszność. Podkreśliła, że nad kolejnością repatriacji i udzielaniem pomocy w pierwszej kolejności naszym rodakom z Kazachstanu czuwałby powołany przez rząd pełnomocnik.

W dyskusji kontrowersje wzbudził także przepis wyłączający z repatriacji osoby, które działały na szkodę RP lub uczestniczyły w łamaniu praw człowieka. Komisja Spraw Emigracji i Polaków za Granica postanowiła jednak go utrzymać.

Na swym posiedzeniu Komisja Nauki i Edukacji Narodowej rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o utworzeniu Komitetu Badań Naukowych.

Odbyło się posiedzenie Komisji Ustawodawczej. Senatorowie rozpatrywali ustawę o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.

Jolanta Lewandowska-Mizak z Departamentu Pomocy Społecznej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zaproponowała senatorom wprowadzenie poprawki dopuszczającej stosowanie środków przymusu tylko w niektórych placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Ich rodzaje miałyby, według niej, zostać określone rozporządzeniem Rady Ministrów. Jak stwierdziła, placówkami opiekuńczo-wychowawczymi są domy dziecka, świetlice i rodzinne domy dziecka, stosowanie tam środków przymusu mogłoby prowadzić do nadużyć.

Sędzia Przemysław Jagosz z Ministerstwa Sprawiedliwości, reprezentujący rząd jako inicjatora nowelizacji, stwierdził, że konstytucja nie pozwala Radzie Ministrów na określanie w drodze rozporządzenia praw i wolności obywatelskich. Można to robić tylko w drodze ustawy. Jego zdaniem, nowelizacja szczegółowo określa, jakich placówek dotyczy prawo stosowania środków przymusu. Prawo to na pewno nie dotyczy rodzin zastępczych ani rodzinnych domów dziecka. Nie ma możliwości, żeby nieletni, który popełnił czyn karalny, trafił do jednej z takich placówek. Takich nieletnich można kierować tylko do placówek resocjalizacyjnych i pogotowia opiekuńczego.

Komisja uznała, że zapis przyjęty przez Sejm jest słuszny. W kolejnych głosowaniach postanowiła jednak zaproponować Senatowi wprowadzenie 21 poprawek zbieżnych z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu oraz Ministerstwa Sprawiedliwości. Podobne zmiany zaproponowała Komisja Praw Człowieka i Praworządności. Na sprawozdawcę stanowiska komisji wybrano senatora Stanisława Gogacza.

Podczas posiedzenia posłowie Adam Biela i Tomasz Wójcik proponowali wprowadzenie do ustawy kilku poprawek, m.in. by byłym pracownikom PGR i nauczycielom wiejskim, którym przysługiwało prawo użytkowania niewielkich gruntów, przekazać je na własność, ale ponieważ korzyść z tego byłaby niewielka, mogliby również wziąć udział w innej formie uwłaszczenia. Pozostali obywatele mogliby skorzystać z tylko jednej formy uwłaszczenia.

Prof. Krzysztof Pietrzykowski, dyrektor Biura Orzecznictwa Sądu Najwyższego, nie zgodził się z opinią prof. Piotra Winczorka, że ustawa uderza w spółdzielczość i koliduje z projektem ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Zdaniem prof. K. Pietrzykowskiego, pierwsza ustawa zawiera zasady, druga natomiast szczegóły. Profesor pozytywnie ocenił zawartą w ustawie sejmowej próbę oddłużenia poprzez uwłaszczenie tych, na których ciążą "złe długi" z powodu kredytów mieszkaniowych zaciągniętych przed czerwcem 1992 r.

Senatorowie z Komisji Ustawodawczej rozważali także uściślenie zapisu dotyczącego wyjęcia spod uwłaszczenia osób, które przejęły na własność lokale wynajmowane od skarbu państwa lub gminy poprzez dodanie zapisu "z uzyskaniem niesłusznych korzyści". W ten sposób krąg uprawnionych byłby większy, ale nie obejmowałby urzędników państwowych i partyjnych, którym przydzielano mieszkania.

Komisja Ustawodawcza wprowadziła zmiany zmierzające do uporządkowania podziału uwłaszczenia na pośrednie i bezpośrednie poprzez wskazanie, że w zasadzie nie wolno łączyć tych form. Wyjątek stanowiliby ci, którzy będąc pracownikami PGR, gospodarstw rybackich i doświadczalnych PAN lub nauczycielami wiejskimi użytkowali działki lub dostali domki i pomieszczenia gospodarcze. Otrzymaliby je na własność i mogliby jeszcze uczestniczyć w innej formie uwłaszczenia.

Senatorowie z Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy o nasiennictwie. Ustawę z 21 lipca br., która stanowiła przedłożenie rządowe, przedstawiła Bożena Nowicka z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Niezbędność dokonania nowelizacji była uzasadniana względami dotyczącymi członkostwa w Międzynarodowym Związku do spraw Ochrony Nowych Odmian Roślin (UPOV) oraz przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, a także dokonanym i dokonującym się procesem przemian w rolnictwie, w tym także w sektorze nasiennictwa.

Stanowisko Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie nowelizacji ustawy o nasiennictwie zarekomenduje Izbie senator J. Chodkowski.

Senatorowie z Komisji Rodziny i Polityki Społecznej przyjęli stanowisko w sprawie ustawy o jednorazowym dodatku rodzinnym w 2000 r. Stanowisko komisji przedstawi Izbie senator Dariusz Kłeczek.

Ustawa uchwalona przez Sejm w wyniku pilnej inicjatywy rządowej określa zasady oraz tryb przyznawania i wypłaty w 2000 roku dodatku rodzinnego, który jest jednorazowym świadczeniem socjalnym. Podobnie jak w roku ubiegłym, dodatek rodzinny przysługiwałby na trzecie i każde kolejne dziecko, na które za wrzesień br. przysługuje zasiłek rodzinny na podstawie ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych. Wypłata dodatku rodzinnego w wysokości 160 zł na każde dziecko nastąpiłaby w terminie wypłaty zasiłków rodzinnych za wrzesień br.

Zgodnie z przyjętymi przez komisję zmianami, prawo do jednorazowego wsparcia miałyby wszystkie wielodzietne rodziny. Dodatek na trzecie i każde kolejne dziecko wynosiłby 145 zł. W opinii senatorów, dzięki takiemu zapisowi z pomocy będą mogły skorzystać także rodziny chłopskie. Na wypłatę zasiłków rząd przeznaczył 200 mln zł.

Podczas posiedzenia komisji rozpatrzono także ustawę o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawie nieletnich. Senatorowie wysłuchali przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości: wiceministra Janusza Niedzieli i naczelnika Przemysława Jagosza.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie postanowili nie zgłaszać zastrzeżeń do ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment