Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment, poprzedni fragment
SENAT I POLONIA
W dniach 16-19 kwietnia br. przewodnicząca Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą senator Janina Sagatowska oraz senator Adam Struzik przebywali na Litwie i Białorusi na zaproszenie Związku Polaków na Litwie, władz samorządowych rejonu wileńskiego, Związku Polaków na Białorusi oraz konsula generalnego RP w Grodnie.
16 kwietnia br. w siedzibie konsulatu RP delegacja spotkała się z przedstawicielami Związku Sybiraków pod przewodnictwem Haliny Jakołcewicz. Podczas spotkania Sybiracy mówili o swoich problemach, podkreślając, że jako jedyna grupa kombatancka nie są objęci ustawą z 1991 r. o kombatantach i osobach represjonowanych i nie otrzymują żadnego wsparcia finansowego z kraju. Wyrazili nadzieję, że Senat RP pomoże w rozwiązaniu ich problemów.
Tego samego dnia delegacja Senatu spotkała się w Bohatyrowiczach i Grodnie z przedstawicielami Związku Polaków na Białorusi. Podczas spotkania omówiono aktualne problemy Polaków na Białorusi, a szczególnie trudności, jakie napotyka tam polska oświata. Związek liczy na wsparcie Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą w staraniach o uzyskanie zgody władz grodzieńskich na utworzenie polskich szkół w Nowogródku i Woronowie.
Senator J. Sagatowska, której towarzyszył konsul generalny RP Sylwester Szostak, spotkała się z gubernatorem obwodu grodzieńskiego Aleksandrem Dubko. Rozmawiano o sytuacji mniejszości polskiej na Grodzieńszczyźnie, a także o sytuacji kombatantów i Sybiraków z tego rejonu.
17 kwietnia delegację Senatu RP oraz delegację Sejmu w składzie: przewodniczący Komisji Łączności z Polakami za Granicą poseł Andrzej Zakrzewski i posłanka Elżbieta Radziszewska przyjął przewodniczący Sejmu Republiki Litewskiej Vytautas Landsbergis. Podczas rozmowy poruszono m.in. problemy polskiej oświaty na Litwie i planowanej nowelizacji ustawy o mniejszościach narodowych, która - w opinii Polaków na Litwie - może ograniczyć ich dotychczasowe prawa.
Tego samego dnia w obecności delegacji Sejmu, Senatu RP i Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", a także reprezentantów społeczności polskiej na Litwie wmurowano kamień węgielny pod przyszły Dom Polski w Wilnie. "Dom kojarzy się nam z rodziną i ojczyzną - powiedziała w czasie uroczystości senator J. Sagatowska - dom to miejsce, gdzie uczymy się tolerancji i zasad współżycia. Niech to będzie dla was zaczątek wspólnego rodzinnego domu".
Starania o budowę Związek Polaków na Litwie podjął przed czterema laty. Wsparły go w tym Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" i Senatu RP. W 1955 roku władze Wilna dały zgodę na 99-letnią dzierżawę parceli o powierzchni 0,52 ha u zbiegu ulic Nowogrodzkiej i Kowieńskiej. Trzypiętrowy dom o powierzchni 5,5 tys. m2 zbuduje jedna z największych firm budowlanych na Litwie - Poniewieskie Zjednoczenie Budowlane. Koszty budowy, szacowane wstępnie na 4-5 mln dolarów, w znacznej części pokryje Stowarzyszenie "Wspólnota Polska". Dojdą do tego także datki mieszkańców Wileńszczyzny. Budowa zakończy się w połowie dwutysięcznego roku.
W Domu Polskim mają znaleźć lokum organizacje kulturalne i społeczne oraz przedstawicielstwa polskich firm. Będzie też hotel, restauracja i dwie sale koncertowe. Kierownictwo ZPL jest zdania, że zapracują one na utrzymanie domu.
18 kwietnia br. delegacja polskiego parlamentu uczestniczyła w obradach VII Zjazdu Związku Polaków na Litwie. Zjazd odbywał się w historycznym gmachu dawnego Teatru Osterwy "Reduta" na Pohulance. W zjeździe wzięło udział ponad 500 delegatów reprezentujących dziesięciotysięczną rzeszę członków ZPL, skupionych w 154 kołach.
Podczas obrad dyskutowano m.in. o zachowaniu tożsamości narodowej Polaków na Litwie, szkolnictwie polskim i prawach mniejszości. Za cel strategiczny zjazd uznał zachowanie polskiego szkolnictwa na Wileńszczyźnie i odbudowanie polskiej inteligencji.
Z obawą i niepokojem mówiono o niedawnych próbach władz litewskich zlikwidowania jedynej pomaturalnej szkoły rolniczej w Wojdatach pod Wilnem, w której językiem wykładowym jest język polski.
Polacy oczekują, że zgodnie z ustawą o mniejszościach narodowych będą mogli bez przeszkód używać języka polskiego jako lokalnego w samorządzie terytorialnym i instytucjach państwowych na obszarach zwarcie zamieszkanych przez ludność polską - podkreślono w rezolucji o języku polskim na Wileńszczyźnie.
Goście życzyli Polakom na Litwie zgody i porozumienia. "Mnóżcie sobie nie wrogów, ale przyjaciół, byście ich i w kraju, i tu mieli jak najwięcej" - apelował m.in. prof. Andrzej Stelmachowski, prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska".
19 kwietnia br. delegacja Senatu RP przebywała na Białorusi, gdzie odwiedziła m.in. Woronowo, Bieniakonie, Lidę i Odelsk. Podczas odbytych tam spotkań rozmawiano m.in. o problemach polskiej oświaty na Białorusi i Sybiraków mieszkających na Białorusi.
Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment, poprzedni fragment