Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment

16 kwietnia br. odbyło się 11. posiedzenie Senatu. Posiedzeniu przewodniczyli wicemarszałkowie Tadeusz Rzemykowski i Andrzej Chronowski. Na sekretarzy posiedzenia powołano senatorów Andrzeja Mazurkiewicza i Tomasza Michałowskiego; listę mówców prowadził senator Andrzej Mazurkiewicz.

Zaakceptowany przez Senat, rozpatrywany porządek dzienny 11. posiedzenia obejmował:

• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• stanowisko Senatu w ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o służbie cywilnej,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli,
• pierwsze czytanie wniesionego przez Komisję Ustawodawczą projektu uchwały Senatu w sprawie przywrócenia ciągłości prawnej II Rzeczypospolitej Polskiej i III Rzeczypospolitej Polskiej,
• drugie czytanie projektu uchwały Senatu w sprawie zadań stojących przed Polską w związku ze zbliżającym się terminem rozpoczęcia negocjacji o członkostwo w Unii Europejskiej,
• wyrażenie przez Senat zgody na powołanie Ewy Kuleszy na stanowisko Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej przedstawiła senator Genowefa Ferenc. Senator sprawozdawca przypomniała, że w nowelizacji chodzi o dostosowanie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do art. 92 konstytucji i danie ministrowi pracy i polityki socjalnej upoważnienia do wydania rozporządzenia w zakresie zasad udzielania pomocy finansowej z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, podlegającej zwolnieniu od podatku na podstawie tej ustawy. Był to projekt poselski wynikający z faktu, że w bieżącym roku dokonano wysokich podwyżek cen energii, szczególnie energii cieplnej, co w znaczny sposób wpływa na koszty utrzymania poszczególnych rodzin. Wiadomo, że taka pomoc jest udzielana z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. W związku z tym zmiana zmierza do tego, żeby pomoc na cele mieszkaniowe udzielana z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie podlegała opodatkowaniu.

Senator Elżbieta Płonka - w imieniu Komisji Rodziny i Polityki Społecznej - wniosła o wprowadzenie poprawki o charakterze redakcyjnym.

Podczas przerwy w obradach Komisja Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisja Gospodarki Narodowej ustosunkowały się do wniosków przedstawionych w trakcie debaty. Stanowisko połączonych komisji przedstawiła senator G. Ferenc, która wniosła o wprowadzenie dwóch poprawek do ustawy.

W kolejnych głosowaniach Izba zaakceptowała proponowane poprawki. W wyniku głosowania Senat podjął uchwałę (89 głosów za, 1 wstrzymujący się) w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

<<Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 19 marca 1998 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

W uzasadnieniu powziętej uchwały wskazano, że rozpatrując ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Senat wprowadził do jej tekstu dwie poprawki. Pierwsza poprawka uzupełnia zdanie wstępne w art. 1 w pkt 1 o brakujące wskazanie, że chodzi o dokonanie zmiany w ust. 1 art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Poprawka druga usuwa błąd polegający na użyciu niewłaściwej formy gramatycznej.

Sprawozdawca Komisji Gospodarki Narodowej senator Wojciech Kruk przypomniał, czego dotyczy nowelizacja. Dotychczas izby rolnicze nie korzystały ze zwolnienia z podatku dochodowego, podczas gdy korzystają z niego inne organizacje, działające na podstawie innych ustaw, a wykonujące podobne zadania. Chodzi o związki zawodowe, organizacje pracodawców, organizacje społeczne rolników oraz partie polityczne. Część osiąganych przez nie zysków, które są przeznaczane na działalność statutową, jest zwolniona z podatku dochodowego.

Minister finansów każdorazowo, także w drodze rozporządzenia, zwalniał te organizacje z podatku. Brak zapisu dotyczącego owego zwolnienia powodował więc konieczność prowadzenia rozliczeń przez izby rolne, konieczność wypełniania określonych formularzy dotyczących podatku dochodowego. De facto zaś w końcu i tak ten podatek nie był pobierany.

Senator Jan Cimanowski, w imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zgłosił wniosek o przyjęcie rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Jadwiga Berak oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Jan Rudowski wyrazili poparcie dla ustawy.

W wyniku głosowania Senat zaaprobował wnioski zgłoszone przez komisje i przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowych od osób prawnych.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 14. posiedzeniu, 20 marca br., a do Senatu przekazana 20 marca. Marszałek Senatu, 24 marca, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował tę ustawę do Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Senator przypomniał, że zmiana ustawy jest podyktowana orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z 23 września 1997 r., które zostało przyjęte przez Sejm 6 lutego. Orzeczenie to kwestionowało zróżnicowanie uprawnień kombatantów w zależności od tego, czy pełnili służbę w organach zbrojnych podziemia (wtedy okres kombatanctwa zaliczałby się do emerytury jako okres składkowy według wskaźnika 1,3%), czy uprawnienia kombatanckie uzyskali z innych tytułów (wtedy okres kombatanctwa zaliczałby się do emerytury jako okres nieskładkowy według wskaźnika 0,7%). Proponowała zmiana ustawy doprowadza do ujednolicenia wskaźnika dla wszystkich kombatantów pobierających emerytury lub renty w systemie powszechnego ubezpieczenia społecznego na poziomie 1,3% za każdy rok działalności kombatanckiej i tym samym traktuje ten okres jako porównawczy do okresów składkowych.

Również Komisja Ustawodawcza rekomendowała Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek. Sprawozdawca komisji senator Zdzisław Jarmużek wskazał m.in., że postanowienia zawarte w art. 2 ust. 2 ustawy mówią o tym, iż należność będzie wypłacana za okres od 11 września 1997 r. Jest to podyktowane tym, że tego akurat dnia została przyjęta kolejna nowela do ustawy, przyznająca pewnej grupie zawodowej przywilej zmiany okresu nieskładkowego na składkowy. Zgodnie z zapisem w ustawie ponowne ustalenie wysokości świadczeń będzie następować na wniosek uprawnionego.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 14. posiedzeniu 19 marca br. i w tym dniu została przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 19 marca br., zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Stanowisko Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawił senator Jerzy Mokrzycki. Senator wskazał, że przyjęta przez Sejm ustawa z 19 marca br. o zmianie ustawy o służbie cywilnej, będąca konsekwencją orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 29 września 1997 r., zmienia przepis art. 44 ust. 2 pkt 1 ustawy o służbie cywilnej. Ustawa ta, w swoim dotychczasowym brzmieniu, różnicowała wiek, po osiągnięciu którego pracodawca mógł rozwiązać stosunek pracy z urzędnikiem cywilnym: dla kobiet wynosił on sześćdziesiąt lat, dla mężczyzn - sześćdziesiąt pięć. Proponowała przez Sejm zmiana zachowuje przywilej kobiety, polegający na tym, że urzędniczka służby cywilnej może przejść na emeryturę z chwilą osiągnięcia sześćdziesiątego roku życia. Jednocześnie jednak w sposób jednoznaczny uprawnia pracodawcę do rozwiązania stosunku pracy z urzędnikiem służby cywilnej, bez uwzględnienia na płeć, z chwilą osiągnięcia sześćdziesiątego piątego roku życia, pod warunkiem, że okres zatrudnienia umożliwia uzyskanie prawa do emerytury. Oznacza do zrównanie praw kobiet, jako pracowników służby cywilnej, do odejścia na emeryturę w wieku sześćdziesięciu pięciu lat, nie zaś odebranie przywileju dotyczącego wcześniejszego odejścia na emeryturę. Zależałoby to od decyzji pracowniczki służby cywilnej.

Sprawozdanie Komisji Praw Człowieka i Praworządności przedstawiła senator Anna Bogucka-Skowrońska. Senator wskazała m.in., iż rozpatrywana ustawa została zapoczątkowana w kwietniu 1997 r. wystąpieniem rzecznika praw obywatelskich do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z konstytucją art. 44 ust. 2 pkt 1 ustawy o służbie cywilnej. Kwestionowany przepis pozwala na rozwiązanie stosunku pracy z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia w razie wystąpienia przesłanki, jaką jest osiągnięcie wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia uzyskanie prawa do emerytury z chwilą osiągnięcia tego wieku. Przepis ten odnosi się wprost do ustawy z 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu pracowników i ich rodzin, która ustala odmienną granicę wieku emerytalnego - dla mężczyzn sześćdziesiąt pięć lat, a dla kobiet sześćdziesiąt lat. Odnosząc tę zasadę do sytuacji prawnej pracowników służby cywilnej ustalono, że osiągnięcie wielu sześćdziesięciu lat, jeśli chodzi o kobietę, uprawnia do rozwiązania stosunku pracy z zachowaniem okresu wypowiedzenia. I to nie tylko w sytuacji, kiedy kobieta sama chce przejść na emeryturę, ale również wówczas, gdy pragnie nadal pozostawać w służbie.

W związku z tym zaistniał problem, rozważany zarówno przez rzecznika praw obywatelskich, jak i przez Trybunał Konstytucyjny, czy jest możliwe zakwestionowanie negatywnych konsekwencji uprzywilejowanej sytuacji kobiet, bez podważania samych przywilejów? Wydawało się bowiem, że skoro kobieta ma taki przywilej, to można również spodziewać się takiej negatywnej konsekwencji związanej z tym przywilejem.

Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego zostało przyjęte przez parlament, Sejm, zgodnie ze swoim obowiązkiem, zmienił tę ustawę. Nieostry przepis odwołujący się do określenia wieku emerytalnego w ustawach emerytalnych zmienił na inny, mówiący wprost, że można rozwiązać stosunek pracy, z zachowaniem okresu wypowiedzenia, po ukończeniu sześćdziesięciu pięciu lat przez urzędnika służby cywilnej, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury. I ten przepis stosuje się jednocześnie do kobiet i mężczyzn.

Ustawa o zmianie ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli została uchwalona przez Sejm na 15. posiedzeniu, 3 kwietnia br., i w tym samym dniu skierowana do Senatu. Marszałek Senatu 7 kwietnia bieżącego roku, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował tę ustawę do Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Ustawodawczej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Jak zaakcentował senator K. Piesiewicz, wątpliwości komisji budził sposób nadawania statutu NIK. W opinii członków komisji marszałek Sejmu nie powinien nadawać, ale winien zatwierdzać statut NIK.

Senator K. Piesiewicz poruszył też kwestię vacatio legis ustawy.

Senator Piotr Ł.J. Andrzejewski przedstawił sprawozdanie Komisji Ustawodawczej. Jak zaznaczył senator, wątpliwości członków komisji budziła kwestia nadania statutu NIK, a także vacatio legis.

W imieniu Komisji Ustawodawczej senator P.Ł.J. Andrzejewski zgłosił 3 poprawki do ustawy.

Podczas przerwy w obradach Komisja Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisja Ustawodawcza rozpatrzyły zgłoszone wnioski. Stanowisko połączonych komisji przedstawił senator P.Ł.J. Andrzejewski.

Stanowisko mniejszości połączonych komisji przedstawiła senator Jolanta Danielak.

<<Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 3 kwietnia 1998 r. ustawy o zmianie ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1. w art. 1 w pkt 8 w lit. a) wyrazy "w drodze zarządzenia" skreśla się;
2. art. 2 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 2. Do czasu nadania nowego statutu w trybie art. 25 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu ustalonym niniejszą ustawą, zachowuje moc dotychczasowy statut Najwyższej Izby Kontroli.";
3. art. 3 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.">>.

Poprawka pierwsza, do art. 25 ust. 2 ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli, polegająca na wykreśleniu słów "w drodze zarządzenia", jest podyktowana przekonaniem, iż marszałek Sejmu nie może właśnie w tej formie nadawać statutu Najwyższej Izbie Kontroli, ponieważ byłoby to sprzeczne z przyjętym przez Konstytucję systemem źródeł prawa.

Przyjmując trzecią poprawkę Senat uznał, iż w wypadku rozpatrywanej ustawy nie zachodzą żadne szczególne okoliczności uzasadniające odstąpienie od zwyczajowych zasad prawidłowej legislacji i postanowił wyznaczyć ustawie chociaż minimalne vacatio legis.

Projekt uchwały zaprezentował Izbie przedstawiciel wnioskodawców senator Piotr Ł.J. Andrzejewski. Senator podkreślił m.in., że prezentowany projekt, powstały z inicjatywy Komisji Ustawodawczej, jest uchwałą, jaka wynikła ze zrealizowania woli wyborców, którzy w większości głosowali na program Akcji Wyborczej Solidarność. W programie Akcji Wyborczej Solidarność, w deklaracji ideowej jej powołania, jest zawarte stwierdzenie, iż będzie ona wdrażać i wdroży, w razie wyboru i uzyskania mocy decyzyjnej, zasady wynikające z obywatelskiego projektu konstytucji. Ten projekt zarówno w preambule, jak i w uregulowaniach merytorycznych zakładał nawiązanie ciągłości między III a II Rzeczypospolitą, jako niepodległym i suwerennym państwem polskim, ze wszystkimi skutkami prawnymi.

Jak stwierdził senator P.Ł.J. Andrzejewski, po transformacji ustrojowej dokonanej w 1989 r. przyjęto bowiem za punkt wyjścia pełną legalność i obowiązywanie prawa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, i to zarówno tego prawa stalinowskiego, wydawanego przez organy nieuprawnione konstytucyjnie, jak i tego późniejszego, które powodowało niejednokrotnie naruszenie podstawowych praw człowieka i wyrządzało krzywdy. Takie krzywdy, jak chociażby pozbawianie obywatelstwa polskiego, zabór mienia i stosowanie prawa karnego w sposób sprzeczny z zasadami narodów cywilizowanych, jak również odwoływanie się do podstawowych rozstrzygnięć według woli klasy panującej, najlepiej wyrażanej przez jej siłę awangardową w postaci czołówki PZPR.

Senator P.Ł.J. Andrzejewski podkreślił, iż taka podstawa prawa nie może być punktem wyjścia dla uznania dzisiaj obowiązującego prawa za wiążące w sposób, który spełniałby zasady i idee formułowane niejednokrotnie przez Trybunał Konstytucyjny, który u podstaw obowiązującego systemu prawnego daje gwarancję pewności prawa, ale też i jego prawości - to znaczy tego, że jest ono zgodne z zasadami narodów cywilizowanych, Powszechną Deklaracją Prawa Człowieka i tym wszystkim, co stoi ponad prawem stanowionym, a zwłaszcza stanowionym w państwie totalitarnym. Jest to pośrednio zrealizowanie tego, co zrobił Trybunał Norymberski z innym prawem państwa totalitarnego, mianowicie z prawem nazistowskim, któremu odmówił mocy wiążącej i uznał je za prawo nieważne z mocy samego prawa, a nie wymagające szczególnego uchylenia, jako sprzeczne z zasadami narodów cywilizowanych.

Jak stwierdził senator sprawozdawca, wszystko to sprawiło, że praca w Komisji Ustawodawczej była żmudna i odpowiedzialna. Po powstaniu tej inicjatywy Izba pod auspicjami marszałek Senatu zorganizowała konferencję naukową, seminarium. Wygłoszono podczas konferencji wiele referatów prezentujących różne stanowiska. Następnie sporządzono szereg opinii eksperckich, żeby znaleźć potwierdzenie naukowe, doktrynalne dla prezentowanych stanowisk. Następnie przygotowano projekt ustawy. W pracy nad nim brał udział cały zespół ekspertów i przyjmując tę treść jako propozycje, Komisja Ustawodawcza korzystała z tych opracowań naukowych i doktrynalnych de lege ferenda, jak i ocen konstytucjonalistów.

Podczas debaty nad projektem uchwały senator Anna Bogucka-Skowrońska zaproponowała w drodze poprawki inną uchwałę w sprawie ciągłości polityczno-prawnej II i III Rzeczypospolitej.

Propozycje wprowadzenia poprawek do projektu uchwały zgłosili senatorowie Wiesław Chrzanowski i Krzysztof Piesiewicz. Senator Józef Kuczyński zgłosił wniosek o odrzucenie projektu uchwały w całości, natomiast senator W. Chrzanowski przedstawił wniosek, by - zgodnie z art. 63 ust. 4 Regulaminu Senatu - komisje zebrały się podczas bieżącego posiedzenia Izby, przeanalizowały zaproponowane poprawki i przedstawiły ostateczny projekt uchwały.

Podczas przerwy w obradach komisje zebrały się, ustosunkowały do wniosków zgłoszonych podczas debaty i przygotowały sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdanie połączonych komisji przedstawił senator Piotr Ł.J. Andrzejewski. Senator sprawozdawca poinformował, że komisje w głosowaniu oddaliły poprawkę zaproponowaną przez senator A. Bogucką-Skowrońską, zaakceptowały natomiast poprawki senatorów W. Chrzanowskiego i K. Piesiewicza.

"1. Senat uznaje państwo utworzone w wyniku II wojny światowej na ziemiach polskich i funkcjonujące w latach 1944-1989 za niedemokratyczne państwo o totalitarnym systemie władzy, będące elementem światowego systemu komunistycznego, pozbawione suwerenności i nie realizujące zasady zwierzchnictwa Narodu.

4. Senat stwierdza, że akty normatywne stanowione przez niesuwerennego prawodawcę w latach 1944-1989 pozbawione są mocy prawnej, jeśli godziły w suwerenny byt państwa polskiego lub są sprzeczne z zasadami prawa uznawanymi przez narody cywilizowane znajdującymi swój wyraz w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Dotyczy to w szczególności aktów normatywnych naruszających podstawowe prawa i wolności obywatelskie. Zaliczyć do nich należy akty pozbawiające obywatelstwa polskiego, czyniące z prawa karnego narzędzie prześladowania ludzi walczących o niepodległość lub różniących się przekonaniami światopoglądowymi, a także akty, na podstawie których dokonano niesprawiedliwego pozbawienia własności. Nieważność wspomnianych aktów normatywnych rangi ustawowej wymaga stwierdzenia ustawowego a innych aktów normatywnych decyzji właściwych organów władzy państwowej. Zapewnić równocześnie należy przywrócenie praw niesłusznie odebranych oraz ochronę praw nabytych, na podstawie uznanych za nieważne aktów normatywnych, chyba że nabycie było niegodziwe".

Przewodniczący obradom wicemarszałek Andrzej Chronowski przypomniał, że pierwsze czytanie tego projektu odbyło się na 8. posiedzeniu Senatu 19 i 20 lutego br. Senat po przeprowadzonej debacie, zgodnie z art. 63 ust. 3 Regulaminu Senatu, skierował projekt uchwały do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Ustawodawczej. Komisje na wspólnych posiedzeniach 20 lutego oraz 5 i 26 marca rozpatrzyły projekt uchwały i przygotowały sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Ustawodawczej senator Piotr Ł.J. Andrzejewski przedstawił ich stanowisko oraz ostateczną wersję projektu. W jej pierwszej części znalazły się poprawki odrzucone w głosowaniu, a odnoszące się do wcześniejszego projektu uchwały. W drugiej części umieszczono poprawki odrzucone, ale odnoszące się do projektu uchwały przyjętego przez połączone komisje.

W wyniku głosowania Senat podjął uchwałę w sprawie zadań stojących przed Polską w związku z rozpoczynającymi się negocjacjami o członkostwo w Unii:

<<SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

- biorąc pod uwagę jednolite stanowisko liczących się w Polsce sił politycznych, wyrażane na forum Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, które stawia dążenie do członkostwa Polski w Unii Europejskiej wśród priorytetów polskiej polityki zagranicznej,

- przypominając stanowisko zawarte w uchwale Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 czerwca 1992 r. w sprawie polskiej polityki europejskiej, w której stwierdzono, że "podjęcie starań o pełne włączenie Polski do Wspólnot Europejskich stanowi szansę rozwoju naszego kraju, pomimo niezbędnych społecznych kosztów tego procesu, i jest celem zgodnym z naszą tradycją i historią, a także z najgłębiej rozumianą polską racją stanu",

- zważywszy na zdecydowane poparcie społeczeństwa polskiego dla wspomnianej proeuropejskiej polityki kolejnych rządów polskich po 1989 r., mającej na celu włączenie Polski do Wspólnot Europejskich,

- w przekonaniu, że Polska po przełomie 1989 r. wybrała świadomie uczestnictwo we wspólnocie opartej na fundamencie podstawowych zasad ładu społecznego: prawdy, wolności, sprawiedliwości i solidarności oraz zasad porządku ustrojowego: poszanowania praw człowieka, demokracji i gospodarki wolnorynkowej oraz, że zasady te zawsze były obecne w polskiej wolnej myśli politycznej, zaś ich realizację uniemożliwił narzucony Polsce po II wojnie światowej system polityczny,

- w przekonaniu, że dążenie do uzyskania członkostwa w Unii Europejskiej przez Polskę ma na celu zapewnienie trwałego bezpieczeństwa państwu oraz sprzyjać powinno właściwemu ukierunkowywaniu reform ekonomicznych i systemowych, a w konsekwencji przyśpieszeniu rozwoju gospodarczego i społecznego kraju oraz poprawy stopnia zamożności społeczeństwa,

- uważając, że podpisany 16 grudnia 1991 r. Układ Europejski ustanawiający stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską a Wspólnotami Europejskimi i Państwami Członkowskimi stworzył instytucjonalne podstawy integracji polskich instytucji i gospodarki z systemem prawno-gospodarczym i politycznym Unii Europejskiej oraz wyznaczył na trwałe kierunek rozwiązań systemowych w Polsce w dziedzinach objętych jego postanowieniami, czyniąc proces budowy instytucji gospodarki rynkowej nieodwracalnym,

- sądząc, że członkostwo Polski w międzynarodowych organizacjach gospodarczych, takich jak: Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW), Światowa Organizacja Handlu (WTO), Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), a także zakończenie negocjacji w sprawie przyjęcia Polski do Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO) - są wyrazem uznania dla polskich reform systemowych,

A. wita z satysfakcją konkluzje odbytej w dniach 12 - 13 grudnia 1997 r. w Luksemburgu Rady Europejskiej, które w oparciu o rekomendacje Komisji Europejskiej potwierdzają zaproszenie do negocjacji o członkostwo w Unii Europejskiej: Polski, Czech, Estonii, Słowenii, Węgier oraz Cypru, jak również postanowienie Rady ds. Ogólnych Unii Europejskiej z dnia 26 stycznia 1998 r. o rozpoczęciu negocjacji z wymienionymi krajami w dniu 31 marca 1998 r.,

B. przyjmuje z zadowoleniem poparcie jakiego udzielił Parlament Europejski decyzji Rady Europejskiej o rozpoczęciu wiosną 1998 r. indywidualnych negocjacji z sześcioma wymienionymi powyżej krajami, zawarte w rezolucji z dnia 4 grudnia 1997 r. nt. dokumentu Komisji Europejskiej "Agenda 2000 - na rzecz silniejszej i poszerzonej Unii" oraz w rezolucji z dnia 18 grudnia 1997 r. nt. konkluzji Rady Europejskiej w Luksemburgu,

2. pozytywnie ocenia raport Przewodniczącego Komitetu Integracji Europejskiej ze stycznia 1998 r. pt. "Przygotowania do negocjacji akcesyjnych z Unią Europejską",

3. pragnie jednak wskazać na konieczność zdynamizowania prowadzonych przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej przygotowań negocjacji o członkostwo w Unii Europejskiej, a w szczególności potrzebę:

• zapewnienia skutecznej koordynacji międzyresortowej w sprawach odnoszących się do integracji europejskiej,
• dokończenia prac nad Narodowym Programem Przygotowania do Członkostwa w Unii Europejskiej, aktualizującym i uściślającym Narodową Strategię Integracji,
• wzmocnienia kadrowego i finansowego Przedstawicielstwa Rzeczypospolitej Polskiej przy Unii Europejskiej,

5. podziela opinie zawarte we wspomnianej rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 4 grudnia 1997 r. nt. dokumentu Komisji Europejskiej "Agenda 2000 - na rzecz silniejszej i poszerzonej Unii", w myśl których dziedzinami wymagającymi szczególnego zainteresowania i szybkich oraz głębokich reform w Polsce, w perspektywie jej pełnej integracji z Unią Europejską, są: sektor państwowy, rolnictwo, transport, środowisko naturalne oraz kontrola granic,

8. jest przekonany, że narastający deficyt bilansu handlowego w wymianie między Polską a Unią Europejską wymaga działań obu stron, na rzecz zrównoważenia tej wymiany,

9. sądzi, że przyjęcie przez Polskę niektórych rozwiązań zawartych we wspólnotowym dorobku prawnym (acquis communautaire), powinno, w wypadku gdyby pociągało to za sobą zbyt wysokie koszty społeczno-ekonomiczne, zostać rozłożone w czasie i oczekuje uzyskania wsparcia finansowego Unii Europejskiej w tych dostosowaniach,

10. uważa jednak, że Polska nie może przyjąć zasad akcesji, które wyłączałyby jakąkolwiek dziedzinę objętą współpracą między obecnymi członkami Unii bądź dyskryminowały polskich producentów i nie może dopuścić do odłożenia negocjacji w jakiejkolwiek dziedzinie na czas późniejszy lub nieokreślony; negocjacje powinny objąć uczestnictwo we wszystkich filarach, instytucjach i dziedzinach polityki Unii Europejskiej,

12. uważa, że Polska powinna wziąć aktywny i twórczy udział w debacie toczącej się w Unii Europejskiej po podpisaniu Traktatu Amsterdamskiego wytyczającej kierunki reform politycznych, gospodarczych i instytucjonalnych Unii, a także odnoszącej się do wprowadzenia Unii Gospodarczej i Monetarnej (EMU) oraz reformy budżetowo-finansowej, w tym w szczególności: reformy Wspólnej Polityki Rolnej (CAP) i reformy funduszy strukturalnych oraz funduszu spójności,

13. dostrzega potrzebę wypracowania zasad stałej współpracy Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z Rządem Rzeczypospolitej Polskiej w okresie negocjacji,

15. widzi potrzebę szerszego niż dotąd włączenia do prac nad polskim stanowiskiem negocjacyjnym partnerów społecznych, a w szczególności: przedstawicieli środowisk gospodarczych, izb przemysłowo-handlowych, organizacji pracodawców i konsumentów oraz związków zawodowych,

16. postuluje włączenie do debaty nad integracją Polski z Unią Europejską jak najszerszych kręgów społeczeństwa; punktem wyjścia do tego powinna być rzetelna informacja na temat rozwoju stosunków między Polską i Unią Europejską oraz edukacja dotycząca samej Unii,

17. widzi potrzebę nawiązywania przez grupy polityczne i komisje stałe w Sejmie i Senacie Rzeczypospolitej Polskiej kontaktów ze swoimi odpowiednikami w Parlamencie Europejskim oraz w parlamentach narodowych krajów członkowskich Unii Europejskiej, celem wspólnego rozpatrywania kwestii odnoszących się do przyszłości Unii, której Polska ma być wkrótce członkiem,

18. pozytywnie ocenia fakt zaproszenia do udziału na statusie obserwatora w Konferencji Komisji ds. Europejskich Parlamentów Państw Członkowskich Unii Europejskiej i Parlamentu Europejskiego (COSAC) oraz Konferencji Przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentów Państw Członkowskich Unii Europejskiej i Parlamentu Europejskiego przedstawicieli komisji zajmujących się sprawami integracji europejskiej oraz przewodniczących komisji spraw zagranicznych z parlamentów państw kandydujących do Unii Europejskiej,

19. podziela opinię, zawartą w Deklaracji i Zaleceniach z VIII posiedzenia Parlamentarnej Komisji Wspólnej Rzeczypospolitej Polskiej i Unii Europejskiej, jakie odbyło się w Brukseli w dniach 20-21 stycznia 1998 r., dotyczącą zapewnienia przedstawicielom Parlamentu Europejskiego oraz parlamentów państw kandydujących do Unii Europejskiej, udziału w pracach Konferencji Europejskiej,

21. dostrzega potrzebę nawiązania kontaktów Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z parlamentami pięciu krajów stowarzyszonych z Unią Europejską, które równolegle z Polską rozpoczną w dniu 31 marca br. negocjacje o członkostwo w Unii,

24. pragnie zwrócić uwagę, że integracja europejska w ramach Unii Europejskiej winna być oparta o współdziałanie dla zrealizowania standardów wynikających z Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Paktów Praw Człowieka, Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego, Europejskiej Karty Społecznej, Konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy, Konwencji o Prawach Dziecka oraz powszechnych zasad prawnych jako przesłanki przyjętych rozwiązań,

25. pragnie przypomnieć zobowiązanie Unii Europejskiej do respektowania tożsamości narodowej Państw Członkowskich, których systemy rządów opierają się na zasadzie demokracji, zawarte w Traktacie o Unii Europejskiej,

26. uważa, że wejście Polski do Unii Europejskiej przyczyni się do ożywienia, mającej ogromne znaczenie dla całokształtu procesu integracji europejskiej, współpracy subregionalnej krajów Europy Środkowej w ramach: Inicjatywy Środkowoeuropejskiej (ISE) oraz Rady Państw Morza Bałtyckiego (RPMB),

27. podziela opinię zawartą we wspomnianej rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 4 grudnia 1997 r. nt. dokumentu Komisji Europejskiej "Agenda 2000 - na rzecz silniejszej i poszerzonej Unii", że kolejne rozszerzenie będzie korzystne, tak w wymiarze bezpieczeństwa jak i gospodarczym, dla całej Unii Europejskiej, a nie tylko dla nowych jej członków.

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Proponuje by polscy negocjatorzy określając pożądane przez Polskę warunki akcesji, wykorzystali doświadczenia płynące z wdrażania postanowień Układu Europejskiego;

zwraca uwagę na konieczność docierania z informacją o charakterze szans i wyzwań związanych z przyszłym członkostwem Polski w Unii Europejskiej do szerokich kręgów społeczeństwa polskiego by można było liczyć na świadome poparcie traktatu akcesyjnego w ogólnonarodowym referendum;

widzi w otwarciu obecnego etapu procesu poszerzania Unii Europejskiej szansę na ostateczne zamknięcie pojałtańskiego podziału Europy, na budowę wspólnoty narodów europejskich spajanej interesami gospodarczymi, politycznymi, względami bezpieczeństwa, solidarnością, więzami historycznymi i kulturowymi oraz poczuciem konieczności sprostania wyzwaniom związanym z przemianami cywilizacyjnymi w skali globalnej>>.

Sejm na 15. posiedzeniu, 2 kwietnia br., powołał Ewę Kuleszę na stanowisko generalnego inspektora ochrony danych osobowych.

W sprawie wyrażenia zgody przez Senat na powołanie Ewy Kuleszy na stanowisko generalnego inspektora ochrony danych osobowych zostało przeprowadzone tajne głosowanie. Po przerwie w obradach wicemarszałek Andrzej Chronowski odczytał protokół głosowania:

Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment