13. posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi

8 lipca 2010 r. odbyło się 13. posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi, poświęcone szansom i wyzwaniom dla organizacji pozarządowych podczas polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej. W spotkaniu wzięli udział członkowie zespołu, dyrektor Departamentu Koordynacji Przewodnictwa Polski w Radzie UE w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Joanna Skoczek, dyrektor Biura Spraw Międzynarodowych i Unii Europejskiej Kancelarii Senatu Leszek Kieniewicz, kierownik Programu Europejskiego Instytutu Spraw Publicznych dr Agnieszka Łada, dyrektor Programu Europejskiego Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych Agata Wiśniewska-Górczewska i przedstawiciele organizacji pozarządowych.

Polska po raz pierwszy od wstąpienia do Unii Europejskiej będzie przewodniczyła w Radzie Unii Europejskiej. Przewodnictwo obejmie 1 lipca 2011 r., na okres sześciu miesięcy. Państwo sprawujące prezydencję przewodniczy Radzie Unii Europejskiej, koordynuje jej pracami, reprezentuje Radę przed instytucjami Unii Europejskiej, zarządza procesami politycznymi i reaguje na konflikty czy kryzysy, a także inicjuje debaty i procesy polityczne.

Przewiduje się, że podczas polskiej prezydencji ważną rolę odegrają regiony. Ich zadaniem będzie promowanie swojego potencjału wśród przybyłych do Polski gości zagranicznych, włączanie się do procesu upowszechnienia idei integracji europejskiej wśród społeczeństwa, a także tworzenia poczucia współodpowiedzialności za Wspólnotę. Stworzy to okazję do podjęcia przez administrację regionalną współpracy z trzecim sektorem. Organizacje pozarządowe mają bowiem wiedzę o potrzebach społecznych, potrafią skutecznie dotrzeć do opinii publicznej, a także motywować ludzi do podejmowania konkretnych działań.

Dyrektor J. Skoczek podkreśliła, że przewodnictwo należy wykorzystać do wzmocnienia pozycji Polski na arenie europejskiej. Nasz kraj powinien zaprezentować się nie tylko jako sprawny moderator, ale i inicjator działań na rzecz europeizacji. Zdaniem strony rządowej, w realizacji tych zadań decydujące znaczenie mogą mieć regiony i organizacje pozarządowe. Doświadczenie i wiedza trzeciego sektora to potencjał, który należy wykorzystać w okresie polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej. Przewiduje się włączenie tego sektora do działań z zakresu informowania społeczeństwa i promocji regionów. W ocenie J. Skoczek, współpraca strony rządowej z trzecim sektorem powinna mieć charakter partnerski.

Następnie dyrektor L. Kieniewicz przedstawił podstawowe założenia wymiaru parlamentarnego polskiej prezydencji, który będzie realizowany przez Sejm i Senat. Wymiar ten jest oparty na współpracy parlamentów państw członkowskich (27 izb niższych i 14 izb wyższych), 3 parlamentów państw kandydujących oraz Parlamentu Europejskiego. Ma on na celu m.in.: wzmocnienie wymiaru parlamentarnego UE, stworzenie forum dialogu i opinii między Parlamentem Europejskim i parlamentami narodowymi, budowanie dobrego wizerunku danego parlamentu zarówno w kraju, jak i za granicą.

Wymiar parlamentarny przewodnictwa składa się z dwóch jednocześnie realizowanych części – krajowej (spotkania organizowane w parlamencie państwa sprawującego przewodnictwo) i zagranicznej (spotkania organizowane przez Parlament Europejski w Brukseli). Część krajowa wymiaru parlamentarnego polskiej prezydencji to stałe spotkania (COSAC, COFACC), konferencja COSAC oraz spotkania sekretarzy generalnych poprzedzające wiosenną Konferencję Przewodniczących Parlamentów UE. Uzupełnieniem tej części będą spotkania trojki (Polska, Węgry i Dania) i trio (Polska, Dania i Cypr) oraz konferencje parlamentarne związane z zainteresowaniami parlamentarzystów. Spotkania zagraniczne obejmują Wspólne Spotkania Komisji (Joint Committee Meeting) oraz Wspólne Spotkania Parlamentarne (Joint Parliamentary Meeting). O tematach spotkań w części krajowej decyduje wyłącznie parlament państwa sprawującego prezydencję, uwzględniając priorytety rządu.

Dyrektor L. Kieniewicz podkreślił potrzebę podjęcia przez polskich polityków decyzji dotyczących proponowanych tematów spotkań, ich profili, wskazania, które komisje będą spotykać się w ramach horyzontalnych. Zadeklarował również, że w najbliższym czasie Sejm i Senat uruchomią stronę internetową, która będzie prezentowała informacje dotyczące polskiego przewodnictwa w Radzie Unii.

Z kolei przedstawicielki sektora pozarządowego – A. Łada i A. Wiśniewska-Górczewska omówiły rolę trzeciego sektora podczas polskiej prezydencji. Zdaniem A. Łady, budowanie świadomości europejskiej, informowanie na temat sprawowania przez Polskę przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej i jego celów, pogłębianie wiedzy o Unii Europejskiej wśród społeczeństwa to tylko niektóre wyzwania dla dwustronnej współpracy. Jej harmonogram obejmowałby następujące etapy: zainteresowania prezydencją, uzyskania dla jej celów poparcia społecznego oraz zainteresowania nią Polaków.

W opinii A. Łady, do współpracy rządu i trzeciego sektora należy włączyć ekspertów i media. Przedstawiła też uczestnikom posiedzenia oczekiwania organizacji pozarządowych w związku z polską prezydencją. W jej ocenie, ważne są: utrzymywanie stałego, a nie doraźnego kontaktu między stroną rządową a pozarządową, uruchomienie odrębnych stron internetowych na portalu ngo i parlamentarnej strony internetowej, budowanie sieci kontaktów, wypracowanie wspólnego zaufania między wszystkimi stronami i przeprowadzenie kampanii informacyjnej z udziałem organizacji pozarządowych.

Zdaniem dyrektor A. Wiśniewskiej-Górczewskiej, prezydencja może być okazją do zwrócenia uwagi na ważne dla środowiska pozarządowego zagadnienia, jak np. rozwój ekonomii społecznej, oraz do oceny realizacji zasady partnerstwa. Jak powiedziała A. Wiśniewska-Górczewska, w ramach współpracy administracji rządowej i organizacji pozarządowych podczas polskiego przewodnictwa należy wydzielić tzw. projekty flagowe. Jednym z nich powinien być rozwój wolontariatu, tym bardziej, że rok 2011 został ogłoszony Europejskim Rokiem Wolontariatu na rzecz aktywnego obywatelstwa. A. Wiśniewska poinformowała też o planowanym pozarządowym przedsięwzięciu o wymiarze europejskim – Ogólnopolskim Forum Inicjatyw Pozarządowych. Celem spotkań będzie omówienie najważniejszych problemów i wyzwań, przed którymi stoją europejskie organizacje, wymiana doświadczeń oraz nawiązywanie współpracy z przedstawicielami administracji publicznej, sektora gospodarczego i mediów. Forum będzie poświęcone również kwestiom związanym z polską prezydencją oraz wolontariatowi.

Podczas dyskusji uczestnicy spotkania podziękowali za uzyskane informacje na temat polskiego przewodnictwa w Radzie oraz przedstawili swoje uwagi co do kwestii kontaktów między administracją publiczną a organizacjami pozarządowymi. Zwrócili również uwagę na potrzebę zmiany zasad finansowego wspierania organizacji, tak aby miały one możliwość aktywnego włączenia się w promocję Polski.

Podsumowując spotkanie wiceprzewodniczący zespołu poseł Krzysztof Michałkiewicz, zapowiedział kontynuację tematu w wypadku zgłoszenia przez przedstawicieli sektora pozarządowego propozycji działań związanych z polską prezydencją.