Spotkanie marszałka Senatu z organizacjami pozarządowymi w sprawie raportu "O europejską przyszłość Gruzji. Czas na działanie dla polskich organizacji pozarządowych"

28 października 2008 r. w Senacie odbyło się spotkanie marszałka Senatu Bogdana Borusewicza z przedstawicielami organizacji pozarządowych poświęcone prezentacji raportu "O europejską przyszłość Gruzji. Czas na działanie dla polskich organizacji pozarządowych". W raporcie opisane zostały działania polskich organizacji pozarządowych na Kaukazie po zakończeniu konfliktu rosyjsko-gruzińskiego.

W raporcie Witold Hebanowski i Wojciech Tworkowski przedstawili sytuację w Gruzji po konflikcie z Rosją. Podsumowali dotychczasową pomoc niesioną Gruzji przez polskie organizacje pozarządowe i donatorów oraz przedstawili rekomendacje dla organizacji pozarządowych. Uczestnicy spotkania mówili, że zaangażowaniu organizacji pozarządowych w Gruzji i na Kaukazie sprzyjają doświadczenia we współpracy z ludźmi z tego obszaru oraz fakt, że realizowane tam projekty są niskobudżetowe. Nie bez znaczenia są także doświadczenia związane z polską transformacją, które przydają się w Gruzji i na Kaukazie.

Konflikt rosyjsko-gruziński przyniósł nowe potrzeby i możliwości współpracy, w szczególności w zakresie finansowania projektów. Zdaniem przedstawicieli organizacji pozarządowych warto podjąć skuteczne działania na rzecz odpowiedniego wykorzystania funduszy europejskich i pozaeuropejskich w tym zakresie.

Z raportu wynika, że podstawowym źródłem finansowania projektów polsko-gruzińskich jest program "Polska Pomoc" realizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych. W ramach tego programu w latach 2006-2008 na projekty polsko-gruzińskie przeznaczono 4 134 879 złotych przyznając 27 dotacji. Wsparcie to obejmowało projekty m.in. w zakresie: walki z korupcją, edukacji, wsparcia obszarów wiejskich, agroturystyki, rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Do innych źródeł finansowania należą: program "Przemiany w Regionie RITA" finansowany przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności i wdrażany przez Fundację Edukacji dla Demokracji oraz program "Wschód-Wschód" realizowany przez Fundację Batorego. Ponadto ważnym elementem pomocy są tzw. Małe Granty Ambasady RP w Tbilisi. Jest to jedyna forma wsparcia, z której korzystać mogą bezpośrednio gruzińskie organizacje pozarządowe. Granty te cieszą się dużym powodzeniem, mimo, że w opinii organizacji pozarządowych wewnętrzne procedury dotyczące przyznawania grantów utrudniają właściwe wykorzystanie tych środków.

Zdaniem autorów projektu skuteczność zaangażowania w Gruzji zależy od dostosowania oferowanej pomocy do potrzeb kraju przyjmującego tę pomoc oraz od umożliwienia organizacjom pozarządowym racjonalnego wykorzystania dostępnych środków.

Wśród rekomendacji zawartych w raporcie znajdują się m.in.:

• uproszczenie procedur finansowania projektów pomocowych dla Kaukazu, w szczególności umożliwienie większej liczbie organizacji z krajów Unii Europejskiej i Kaukazu dostępu do środków pomocowych,
• zagwarantowanie długofalowości działań poprzez wprowadzenie projektów wieloletnich;
• zwiększenie zaangażowania partnerów pozarządowych z nowych państw członkowskich doświadczonych w zakresie transformacji i rozwoju,
• dobre rozpoznanie kulturowych, prawnych i finansowych warunków prowadzenia działalności pozarządowej na Kaukazie,
• podjęcie przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych działań mających na celu uproszczenie procedur konkursowych UE dla organizacji pozarządowych ubiegających się o środki na projekty realizowane na Kaukazie Południowym poprzez obniżenie progu środków własnych grantobiorcy oraz zwiększenie liczby małych grantów,
• uproszczenie procedur w programie Małych Grantów Ambasad RP,
• powołanie specjalnego pełnomocnika rządu RP do spraw Gruzji, odpowiedzialnego za koordynowanie polityki pomocowej między instytucjami państwowymi, zagranicznymi donatorami i polskimi organizacjami pozarządowymi.

Raport został sfinansowany ze środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.

Podsumowując spotkanie marszałek Senatu Bogdan Borusewicz podziękował organizacjom pozarządowym za dotychczasowe zaangażowanie w pomoc Gruzji.

Marszałek poparł ideę uproszczenia procedur finansowania projektów pomocowych dla Kaukazu i zagwarantowania długofalowości działań, poprzez wprowadzanie programów wieloletnich. Marszałek wprowadził do porządku najbliższego posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi punkt obejmujący dyskusję o działalności polskich organizacji pozarządowych poza granicami kraju.

W spotkaniu uczestniczyli: senator Ryszard Górecki, Jacek Michałowski oraz Renata Koźlicka-Glińska z Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, Wojciech Tworkowski i Grzegorz Gromadzki z Fundacji im. S. Batorego, Bartosz Cichocki z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, Justyna Janiszewska z Fundacji Edukacja dla Demokracji, Witold Hebanowski z Fundacji "Inna przestrzeń", Marta Pejda z Grupy Zagranica oraz Wojciech Górecki z Ośrodka Studiów Wschodnich.