Petycja w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej w sprawie uprawnień rad gmin do różnicowania stawek podatku od nieruchomości (P-08/11).

- ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, ze zm.), która w art. 40 ust. 1 nadaje gminie prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązującego na jej obszarze, przy czym zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 8 podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat należy do wyłącznej właściwości rady gminy, lecz tylko w granicach określonych w odrębnych ustawach,

- ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613, ze zm.), która w art. 5 i 7 określa kompetencje rady gminy do określania wysokości stawek podatku od nieruchomości.

Autor petycji postuluje podjęcie prac nad inicjatywą ustawodawczą mającą na celu:

1. Wprowadzenie do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nowej kategorii przedmiotu opodatkowania preferencyjną stawką podatku od nieruchomości, obejmującej grunty i budynki, które w wyniku zmian w lokalnej infrastrukturze narażone są na wyższe, niż w roku poprzednim, natężenie hałasu oraz stężenie zanieczyszczeń powietrza,

2. Nałożenie na rady gminy obowiązku różnicowania stawki podatku od nieruchomości w odniesieniu do nowej kategorii przedmiotu opodatkowania.

Zadaniem autora petycji gorsze warunki życia na danym terenie (podwyższony hałas, zanieczyszczenie powietrza, wzmożony ruch drogowy, istnienie zakładów przemysłowych lub centrów handlowych) zmieniają lokalne warunki i przekładają się bezpośrednio na niższą jakość życia. Jednak fakt życia w strefie szkodliwego oddziaływania na środowisko dostrzegają tylko sami zainteresowani, gdyż lokalne władze nie chcą uznać, że miejsca ich mieszkania utraciły swoje walory środowiskowe i stały się nieprzyjazne ekologicznie. To zaś powinno pociągać za sobą obniżenie stawek podatków, które płacą mieszkańcy z tytułu posiadania nieruchomości.

Mimo istnienia ustawowych instrumentów do fakultatywnego obniżania stawek podatku od nieruchomości, w oparciu o wskazane ustawowo kryteria (w tym te, na które powołuje się wnoszący petycję), rady gmin - od początku istnienia tej ustawowej możliwości - nie skorzystały z takiego uprawnienia. Jak dowodzi piszący - chęć poboru jak najwyższych podatków przewyższa racjonalne podejście do zagadnienia.

W załączonych do petycji kopiach pism, kierowanych do lokalnych władz samorządowych, stanowisko autora poparły 44 osoby z rejonu bielskiego, które bezpośrednio identyfikują się z opisywanym problemem. Pomimo zdecydowanych działań obywateli na rzecz zmiany niekorzystnego prawa na poziomie samorządowym problem nie doczekał się satysfakcjonującego rozstrzygnięcia. Zainteresowani są zbywani, a urząd zasłania się prawem do pełnej autonomii w zakresie kształtowania stawek podatku od nieruchomości. Autonomia ta, w opinii wnoszącego petycję, powinna jednak mieć swoje racjonalne granice, na które, wobec kształtującej się niekorzystnej praktyki rad gmin, może mieć wpływ jedynie ustawodawca.

Autor petycji postuluje, by preferencyjnej stawce omawianego podatku nadać charakter obligatoryjny i oprzeć ją na wskaźniku procentowym, zależnym przede wszystkim od odległości nieruchomości od źródeł niekorzystnych emisji, jak i wieku danej nieruchomości.

8 września 2011 r. komisja rozpatrzyła petycję, przeprowadzona została dyskusja. Po analizie postulatów petycji komisja postanowiła prowadzić dalsze prace nad petycją.