Senatorowie z Komisji Ustawodawczej, po rozpatrzeniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 9 lipca 2007 r. dotyczącego ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego, jednomyślnie poparli wniosek mówiący o niecelowości podjęcia postępowania w sprawie inicjatywy ustawodawczej będącej realizacją tego orzeczenia.

W swoim wyroku trybunał orzekł o niezgodności z konstytucją art. 11 ust. 6 zd. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego.

Uwzględniając brzmienie sentencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego oraz motywy jego uzasadnienia, Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu stwierdziło, że wejście w życie wyroku z 9 lipca 2007 r. (sygn. akt P 30/06) nie wymaga interwencji prawodawcy, ponieważ uchylenie art. 11 ust. 6 zd. 3 ustawy wyeliminowało niekonstytucyjną regulację, nie tworząc jednocześnie luki konstrukcyjnej w prawie.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisja Ustawodawcza rozpatrzyła wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 29 maja 2007 r. dotyczący ustawy - Ordynacja podatkowa.

W swoim orzeczeniu Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z konstytucją art. 100 ordynacji podatkowej, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2003 r. do 31 sierpnia 2005 r., "w zakresie, w jakim nie przyznaje spadkobiercom podatnika podatku od towarów i usług prawa do określenia w decyzji podatkowej prawa do zwrotu na ich rzecz nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, jeżeli spadkodawca przed śmiercią nabył prawo do zwrotu podatku i nie złożył stosownej deklaracji". Technika orzecznicza zastosowana w tym wypadku przez trybunał (tzw. wyrok zakresowy) spowodowała, że z ordynacji podatkowej uchylona została norma prawna zawarta w zaskarżonym przepisie w brzmieniu określonym w sentencji wyroku.

W opinii senackiego biura legislacyjnego, po uwzględnieniu brzmienia sentencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego oraz motywów jego uzasadnienia należy stwierdzić, że wejście w życie wyroku z 29 maja 2007 r. (sygn. akt P 20/06) nie wymaga interwencji prawodawcy.

Przepis, który był przedmiotem kontroli Trybunału Konstytucyjnego, został uchylony 1 września 2005 r. Ustawodawca zastąpił go regulacją, której przysługuje domniemanie zgodności z konstytucją i która jest pozbawiona wad prawnych art. 100 ordynacji podatkowej, obowiązującego od 1 stycznia 2003 r. do 31 sierpnia 2005 r. (de lege lata istnieje możliwość dochodzenia przez spadkobierców nadpłaty lub zwrotu podatku od towarów i usług). Trybunał Konstytucyjny zdecydował się skontrolować formalnie nieobowiązujący przepis wyłącznie dlatego, że na jego podstawie wciąż toczyły się postępowania w indywidualnych sprawach.

Ponadto podjęcie inicjatywy ustawodawczej w celu wykonania tego wyroku nie jest konieczne z uwagi na konsekwencje rozstrzygnięcia trybunału dla aktów stosowania prawa.

Można wyodrębnić trzy kategorie spraw podatkowych, do których wyrok - potencjalnie - mógłby mieć zastosowanie.

Po pierwsze, "sprawy z przeszłości", ukształtowane na podstawie przepisu zakwestionowanego przez Trybunał ("stary" art. 100 ordynacji podatkowej), które w momencie wejścia w życie wyroku były już ostatecznie zakończone. Sprawy te mogą zostać wznowione na zasadach ogólnych (art. 190 ust. 4 konstytucji; art. 240 ordynacji podatkowej), a następnie rozpoznane na podstawie zgodnego z konstytucją stanu prawnego z wykorzystaniem "nowego" art. 100 ordynacji podatkowej. Zakresowo derogowany "stary" przepis ordynacji podatkowej nie może być podstawą rozstrzygnięcia, ponieważ zawiera lukę konstrukcyjną.

Po drugie, "sprawy w toku", które w momencie wejścia w życie wyroku nie były jeszcze zakończone, np. toczył się spór przed sądem. W ich wypadku wyrok spowodował, że zmieniła się podstawa rozstrzygnięcia zakresowo niekonstytucyjny "stary" art. 100 ordynacji podatkowej został zastąpiony przez "nową" regulację, umożliwiającą zwrot spadkobiercom podatku VAT.

Po trzecie, sprawy, dla których - w momencie wejścia w życie wyroku - podstawą prawną rozstrzygnięcia był "nowy" art. 100 ordynacji podatkowej. Do nich niekonstytucyjny przepis Ordynacji podatkowej nie będzie miał zastosowania.

Po zapoznaniu się informacją senackiego biura legislacyjnego z intencją i uzasadnieniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego ustawy - Ordynacja podatkowa, a także z wyjaśnieniem przyczyn niepodejmowania interwencji prawodawcy w wykonaniu tego wyroku komisja jednomyślnie przegłosowała wniosek o niecelowości podjęcia postępowania w sprawie inicjatywy ustawodawczej.