Odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności, zwołane w celu przeprowadzenia pierwszego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw.

Rozpatrywany projekt, zgłoszony przez Komisję Ustawodawczą, zmierza do realizacji orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 19 marca 2007 r.

Istotę wyroku i jego uzasadnienie oraz propozycję nowelizacji przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu. Senatorowie zapoznali się z opiniami o projekcie, które przedstawili podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Piotr Stachańczyk oraz mecenas Michał Steinhagen.

W dyskusji, w której głos zabrali senatorowie Krzysztof Kwiatkowski, Zbigniew Romaszewski, Marek Trzciński, Grażyna Sztark, Krzysztof Piesiewicz, Zbigniew Cichoń, Bogdan Paszkowski, a także przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego oraz wiceminister P. Stachańczyk, zwracano uwagę, że Trybunał Konstytucyjny, wydając wyrok - z uwagi na zmieniający się stan prawny oraz związanie granicami rozpatrywanego wniosku - nie uwzględnił sytuacji funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej.

Podczas rozpatrywania projektu senatorowie zgłaszali propozycje zmian. Wicemarszałek Z. Romaszewski zwrócił uwagę na rolę Senatu w wykonywaniu wyroków Trybunału Konstytucyjnego i wynikający stąd zakres wprowadzanych przez komisje senackie poprawek, ograniczający się do realizacji tych orzeczeń.

Pierwszy pod głosowanie poddano wniosek zgłoszony przez senatora K. Piesiewicza o przyjęcie rozpatrywanego projektu bez poprawek. Wniosek nie uzyskał poparcia. Następnie głosowano poprawkę zgłoszoną przez senatora Z. Cichonia. Ten wniosek również nie uzyskał poparcia połączonych komisji. Senator K. Kwiatkowski zgłosił kolejny wniosek - o przyjęcie projektu ustawy bez poprawek, poparty przez senatora K. Piesiewicza. Za wnioskiem opowiedziało się 4 senatorów, 1 osoba była przeciw, a 3 wstrzymały się od głosu. Wobec wyników głosowania połączone komisje wniosły o przyjęcie bez poprawek projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw oraz projektu uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy. Ustalono, że podczas drugiego czytania projektu sprawozdanie w imieniu połączonych komisji przedstawi senator G. Sztark.

Mając na uwadze konieczność wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 19 marca 2007 r., w projekcie zaproponowano, aby w zakwestionowanych przez trybunał przepisach poszerzyć krąg osób, spośród których obwiniony w postępowaniu dyscyplinarnym może wybrać obrońcę (adwokaci, radcowie prawni). W projekcie zamieszczono także przepis przejściowy (art. 4), przesądzający stosowanie ustawy również do spraw, które w momencie wejścia w życie ustawy były w toku (zasada bezpośredniego działania prawa nowego).

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny.

Rozpatrywany projekt, zgłoszony przez Komisję Ustawodawczą, jest realizacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 11 października 2006 r. Treść orzeczenia, a także propozycję nowelizacji ustawy z niego wynikającą omówił przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego. W imieniu resortu sprawiedliwości uwagi zgłosił wiceminister Zbigniew Wrona.

W dyskusji, w której wzięli udział senatorowie K. Kwiatkowski, K. Piesiewicz, Z. Romaszewski, Z. Cichoń, B. Paszkowski i M. Trzciński, zgłoszono propozycję wprowadzenia zmiany w treści art. 1 projektu. W głosowaniu proponowana zmiana uzyskała poparcie połączonych komisji. Komisje wniosły o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu ustawy wraz zaakceptowaną poprawką oraz projektu uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy. Ustalono, że sprawozdanie połączonych komisji podczas drugiego czytania przedstawi senator B. Paszkowski.

Zaproponowana w projekcie nowelizacja art. 226 § 1 k.k. za punkt wyjścia przyjmuje konieczność ograniczenia zakresu penalizacji przestępstwa zniewagi funkcjonariusza publicznego. Pozwoli to - stosownie do ustaleń Trybunału Konstytucyjnego - wyeliminować te elementy aktualnego unormowania, które wbrew dyspozycjom art. 54 ust. 1 i art. 31 ust. 3 konstytucji nadmiernie ograniczają swobodę wypowiedzi w sferze publicznej i prywatnej.

Mając na uwadze konieczność wykonania wyroku trybunału z 11 października 2006 r., kierując się brzmieniem jego sentencji oraz motywami uzasadnienia, w projekcie zaproponowano, aby art. 226 § 1 k.k. nadać następujące brzmienie: "Kto znieważa funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku".

W ten sposób wyłączona zostałaby możliwość inicjowania odpowiedzialności karnej z oskarżenia publicznego w wypadkach zniewagi funkcjonariusza publicznego, która nie miała miejsca podczas wykonywania przez niego obowiązków służbowych, ani też nie pozostawała z nimi w związku. Zmiana polegałaby więc na tym, że sprawca karany byłby tylko wówczas, gdyby dopuścił się zniewagi podczas pełnienia przez funkcjonariusza publicznego (osoby przybranej mu do pomocy) obowiązków służbowych i zarazem znieważenie to miałoby związek z ich pełnieniem. Zawsze musiałaby więc nastąpić kumulacja obu przesłanek prawnych z art. 226 § 1 k.k.

Trzeba również zaznaczyć, że ograniczenie zakresu penalizacji przestępstwa zniewagi funkcjonariusza publicznego zachowuje podstawowe cele prawne art. 226 § 1 k.k. To znaczy, z jednej strony, chroni godność osobistą i dobre imię osoby pełniącej funkcję funkcjonariusza publicznego (osoby przybranej mu do pomocy), a z drugiej strony - dba o zachowanie autorytetu władzy publicznej, który funkcjonariusz publiczny uosabia.