Zapis stenograficzny (52) ze wspólnego posiedzenia

Komisji Ustawodawczej (7.)

oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności (6.)

w dniu 18 grudnia 2007 r.

Porządek obrad:

1. Pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego (druk senacki nr 13).

Dzień dobry państwu. Witam państwa bardzo serdecznie na wspólnym posiedzeniu Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Wyjątkowo ciepło witam pana marszałka Romaszewskiego, jeszcze w roli także przewodniczącego komisji. Witam przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości, są z nami na sali pan minister Wrona i pan dyrektor departamentu w Ministerstwie Sprawiedliwości.

W porządku obrad naszego dzisiejszego posiedzenia mamy pierwsze czytanie projektu ustawy wykonującej orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 listopada 2006 r. dotyczące art. 416 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego.

Czy ktoś z członków komisji do tak zaproponowanego porządku obrad wnosi jakieś uwagi? Nie widzę zgłoszeń. Rozumiem, że ten porządek przyjęliśmy.

Chciałbym państwa poinformować, że w związku z procedowaniem nad tym orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego wpłynęły do nas pisma z Krajowej Rady Sądownictwa. Rada nie wnosi uwag co do zaproponowanej zmiany, wynikającej z realizacji orzeczenia.

Proszę przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości o zabranie głosu i przedstawienie stanowiska resortu.

Proszę bardzo.

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Ministerstwo Sprawiedliwości oczywiście popiera taką nowelizację, ponieważ jest to wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Całkowicie się z nim zgadzamy. Jest to absolutnie słuszne orzeczenie, które dotyczy zapewnienia w ustawodawstwie zwykłym, w tym wypadku w kodeksie postępowania cywilnego, realizacji norm konstytucyjnych, w szczególności art. 190 ust. 4 Konstytucji, określających konsekwencje orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dla instytucji wznowienia postępowania, i to nie tylko cywilnego. Tak że najmniejszej uwagi ani merytorycznej, ani legislacyjnej do tego projektu nie mamy.

Chciałbym tylko zwrócić uwagę Wysokiej Komisji na to, że poprzedni rząd, premiera Kaczyńskiego, i obecny rząd, premiera Tuska, wniosły stosowną inicjatywę ustawodawczą do Sejmu, ona się znajduje w Sejmie. Jest to zmiana k.p.c., która w zakresie art. 416 jest identyczna z tą, którą dostaliśmy z Senatu, ale dodatkowo dołącza do regulacji dwie kwestie. Pierwsza to kwestia wypłacania tak zwanego zabezpieczenia nowacyjnego ofiarom wypadków, które często bardzo długo czekają na odszkodowanie z zakładu ubezpieczeń. Chodzi o to, żeby już w toku postępowania można było zobowiązać do wypłaty jakiejś tam sumy. I jeszcze kwestia, to taka punktowa zmiana, rozszerzenia kompetencji organizacji społecznych, które biorą udział w postępowaniu cywilnym. To są takie te trzy zmiany i jedną z nich jest właśnie zmiana tożsama, identyczna z tą, którą Wysoka Komisja dzisiaj się zajmuje. Dziękuję.

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z członków komisji ma jakieś pytania do pana wiceministra sprawiedliwości lub do pana dyrektora? Nie wiem, czy pan dyrektor chciałby jeszcze zabrać głos?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dobrze.

Rozpoczynam dyskusję. Czy są pytania do przedstawicieli resortu?

Proszę bardzo, Panie Senatorze.

Ja mam pytanie nieco odbiegające od tematu, ale z nim powiązane... Kwestia wznowienia postępowania powinna być jednolicie uregulowana i obejmować wszystkie możliwe przypadki, wynikające na przykład z orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Mamy stosowny przepis w kodeksie postępowania karnego, który daje podstawę do wznowienia postępowania, jeżeli zapadnie wyrok Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, który będzie rodził taką potrzebę. Uważam, że w przypadku procedury cywilnej również istnieje pilna potrzeba, żeby analogiczną regulację do art. 540 k.p.k. wprowadzić. Stąd moje pytanie do przedstawiciela pana ministra sprawiedliwości: czy takie propozycje też są już w Sejmie?

Proszę bardzo.

Takich propozycji jeszcze w Sejmie nie ma. Jest to problem troszkę odrębny, mimo że rzeczywiście, z techniczno-legislacyjnego punktu widzenia te przepisy powinny się znajdować prawdopodobnie w tej samej jednostce redakcyjnej tekstu prawnego, mamy tu podobną konstrukcję prawną. Problem rzeczywiście będzie musiał być rozważony i nie wykluczam inicjatywy rządowej w tym zakresie. Ale to wymaga troszeczkę dłuższych prac, przejrzenia wszystkich procedur, które mogłyby wchodzić w rachubę i zaproponowania spójnych przepisów. Od strony aksjologicznej jesteśmy troszeczkę w innej sytuacji niż w przypadku tej zmiany, chociaż ta zmiana jest realizacją naszej konstytucji i orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Rzeczywiście dostrzegam tutaj rzeczowe argumenty, bo są takowe, ale rzecz wymaga rozważenia i skierowania nowej inicjatywy. Na pewno prace zmierzające w kierunku rozważenia tego problemu i zaproponowania stosownej nowelizacji podejmiemy. Dziękuję.

Proszę bardzo, Panie Profesorze.

Panie Przewodniczący, w związku z informacją, którą przekazał nam pan ostatnio osobiście, ale także i dzisiaj w tym piśmie, że również w Sejmie jest odpowiednia inicjatywa... Dochodzi do zderzenia tych dwóch inicjatyw, wprawdzie w pewnym zakresie jednobrzmiących, bo inicjatywa rządowa...

(Senator Zbigniew Romaszewski: Przecież w Sejmie jest inicjatywa rządowa.)

Ona jest szersza, pan minister o tym mówił... Tylko co dalej, Panie Przewodniczący?

Oczywiście formalnie to nie uniemożliwia procedowania nad tą sprawą z naszej strony. Kieruję pytanie do członków komisji... Nie ukrywam, że skłaniałbym się raczej do zakończenia naszych prac, pomny doświadczeń, o których też państwo senatorowie mi mówiliście, i sposobu procedowania nad różnymi sprawami przez Sejm. Ale jestem otwarty na dyskusję i jeżeli wśród członków komisji przeważy opinia, że...

Proszę bardzo.

Biorąc pod uwagę szereg okoliczności, które są związane z sejmowym procesem legislacyjnym, i zachowanie, mimo wszystko, pewnej powagi w stosunku do orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego i pewnych uregulowań regulaminowych, które nastąpiły już w Senacie, uważam, że należałoby po prostu zakończyć pracę nad tą sprawą. Zobaczymy, co wyniknie z tego szerszego postępowania w Sejmie.

Czyli zakończyć naszą pracę w tym momencie i czekać...

Czy członkowie obu komisji przychylają się do...

Panie Marszałku, proszę bardzo.

Ja oczywiście popieram ten wniosek, bo inicjatywa, która jest w Sejmie, jest inicjatywą w gruncie rzeczy szerszą, na co byśmy sobie pozwolić nie mogli. Byłby to taki przyczynek, który oczywiście można by połączyć... Ale to jest po prostu czysta forma bez treści.

(Senator Krzysztof Piesiewicz: A orzeczenie Trybunału by zalegało.)

Poproszę przedstawiciela Biura Legislacyjnego.

Proszę bardzo.

Dziękuję bardzo.

Szanowni Państwo, przyznam, że nie mam jasności co do państwa stanowiska w tej sprawie. Rozumiem, że państwa decyzja zmierza w kierunku zakończenia prac nad inicjatywą, czyli złożenia wniosku o jej odrzucenie.

(Senator Leon Kieres: Kontynuujemy prace aż do przyjęcia odpowiedniej uchwały, czyli zgłoszenia projektu nowelizacji ustawy.)

Czyli jest wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, a nie wniosek o odrzucenie?

(Senator Leon Kieres: Przyjęcie ustawy bez poprawek.)

Aha, rozumiem.

Tak, to trzeba doprecyzować, dobrze. Mamy wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Czy są jeszcze jakieś inne wnioski członków komisji?

Skoro nie, to proponuję przystąpić do głosowania.

Kto jest za takim stanowiskiem komisji? Proszę o podniesienie ręki. (9)

Nie było głosujących przeciw i wstrzymujących się od głosu.

To był jedyny merytoryczny punkt obrad. Rozumiem, że musimy jeszcze wyznaczyć sprawozdawcę...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby pełnić obowiązki sprawozdawcy?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Ja oczywiście z pokorą przyjmuję obowiązki ciążące na przewodniczącym i proszę o przegłosowanie w takim razie mojej kandydatury na sprawozdawcę tego projektu. (9)

Jednogłośnie za.

Tym samym wyczerpaliśmy porządek posiedzenia.

Dziękuję bardzo, zamykam formalne posiedzenie połączonych komisji.

Komisja Ustawodawcza za dziesięć minut ma drugie posiedzenie w tej...

O 14.00 mamy jeszcze wybór wiceprzewodniczącego, zaraz wszystko wyjaśnię.

Dziękujemy bardzo serdecznie przedstawicielom Ministerstwa Sprawiedliwości.

Ja może, korzystając jeszcze z obecności pana marszałka, przekażę informacje dotyczące wyborów wiceprzewodniczącego. Chciałbym poinformować członków komisji, że miałem spotkanie z panem marszałkiem... Mieliśmy zgodę na wybór dwóch wiceprzewodniczących komisji, ale na prośbę pana marszałka ten wniosek formalnie wycofałem. W kontekście planowanego połączenia komisji umowa jest taka, że - my dzisiaj za chwilę, o 14.00, będziemy ewentualnie na ten temat rozmawiać - wybierzemy jednego wiceprzewodniczącego komisji, a drugim wiceprzewodniczącym, jeżeli formalnie dojdzie do połączenia komisji, będzie wiceprzewodniczący z Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Myślę, że to jest najzręczniejsze rozwiązanie.

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Informacja dla członków komisji: o godzinie 14.00 odbędzie się posiedzenie Komisji Ustawodawczej w sali nr 179, o godzinie 14.30 odbędzie się wspólne posiedzenie z Komisją Rodziny i Polityki Społecznej w sali nr 176, a teraz mamy dziesięciominutową przerwę.