Uwaga!

Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym.

Zapis stenograficzny (1242) z 91. posiedzenia

Komisji Spraw Zagranicznych

w dniu 1 grudnia 2009 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec w sprawie zmian do Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, podpisanego w Szczecinie dnia 16 kwietnia 2009 r. (druk senacki nr 715, druki sejmowe nr 2389 i 2459).

2. Rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Statutu Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA), przyjętego w Bonn dnia 26 stycznia 2009 r. (druk senacki nr 716, druki sejmowe nr 2366, 2460).

(Początek posiedzenia o godzinie 12 minut 04)

(Posiedzeniu przewodniczy zastępca przewodniczącego Marek Rocki)

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Witam senatorów oraz przedstawicieli ministerstw, które są zainteresowane ustawami dzisiaj rozpatrywanymi. Witam pana dyrektora Andrzeja Misztala z Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Witam pana ministra Marcina Idzika z Ministerstwa Obrony Narodowej oraz towarzyszących mu: generała dywizji Anatola Wojtana, pułkownika Mariusza Tomaszewskiego, panią Joannę Maj-Mariańską, pana Adama Chmielewskiego i panią Joannę Siwik. Witam pana dyrektora Marka Kucharskiego oraz pana Sebastiana Stępnickiego z Ministerstwa Gospodarki. Witam naszych legislatorów.

W porządku obrad mamy rozpatrzenie dwóch ustaw o ratyfikacji. Pierwsza to ustawa o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec w sprawie zmian do Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, podpisanego w Szczecinie dnia 16 kwietnia 2009 r.

Poproszę przedstawiciela Ministerstwa Spraw Zagranicznych o przedstawienie sprawy.

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Misztal:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni w Szczecinie został utworzony na podstawie konwencji między rządem RP, Królestwa Dani i rządem RFN dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, która została podpisana w Szczecinie 5 września 1998 r. Weszła ona w życie, jeżeli chodzi o Polskę, w dniu 13 listopada 1999 r.

W dniu 31 sierpnia 2004 r. Rada Północnoatlantycka podjęła decyzję o zmianie statusu kwatery głównej korpusu na dowództwo NATO niższej gotowości. Zrodziło to określone skutki prawne.

Po pierwsze, od momentu pojęcia tej decyzji w stosunku do kwatery głównej korpusu w Szczecinie zastosowanie znajdują postanowienia Protokołu dotyczącego statusu międzynarodowych dowództw wojskowych ustanowionych na postawie Traktatu Północnoatlantyckiego - jest to Protokół Paryski z 1952 r. - co oznacza, że korpus może korzystać z przywilejów gwarantowanych postanowieniami tego protokołu.

Po drugie, zmiana statusu korpusu wiąże się z rozszerzeniem kręgu podmiotów, które mają dostęp do kwatery głównej korpusu i które biorą w nim udział. Przedstawiciele państw uczestniczących w strukturze korpusu, wchodzący w skład kwatery głównej korpusu, muszą mieć zagwarantowane - zgodnie z postanowieniami wskazanego wyżej Protokołu Paryskiego - takie same przywileje, jak dotychczasowi uczestnicy konwencji, czyli dotychczasowe trzy państwa. Odnosi się to w szczególności do zwolnień celnych, podatkowych, zagadnień związanych z jurysdykcją.

Po trzecie, nie bez znaczenia dla proponowanych zmian zawartych w umowie, która jest przedmiotem dzisiejszego posiedzenia, pozostaje również fakt, iż Królestwo Danii zamierza ograniczyć zakres swojego udziału w strukturach dowództwa korpusu, poprzez między innymi wyłączenie duńskiego batalionu łączności ze struktur brygady wsparcia dowodzenia kwatery, a także zredukowanie liczby personelu w sztabie korpusu i wycofanie się z udziału w kosztach utrzymania elementów wsparcia dowodzenia kwatery korpusu.

W związku z powyższym niezbędna stała się odpowiednia zmiana postanowień wyżej wymienionej konwencji dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, tak aby obecność korpusu w nowej formule była zgodna z polskim prawem. Służy temu przedmiotowy projekt porozumienia.

Rada Ministrów w drodze uchwały z dnia 21 kwietnia 2008 r. udzieliła zgody na podpisanie porozumienia w sprawie zmian do konwencji. Zostało ono podpisane w Szczecinie dnia 16 kwietnia 2009 r. Ponieważ postanowienia porozumienia dotyczą spraw, które są uregulowane w ustawie, związanie nim Rzeczypospolitej Polskiej nastąpi w drodze ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 5 konstytucji. Za wyborem takiego trybu przemawia również fakt, że związanie Polski konwencją dotyczącą Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego również wymagało ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.

Depozytariuszem porozumienia jest rząd Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 2 ust. 1, porozumienie wejdzie w życie po przekazaniu przez rządy Danii i Republiki Federalnej Niemiec informacji, że zostały spełnione wymogi wewnętrzne niezbędne do tego celu. Porozumienie wejdzie w życie z dniem otrzymania przez rząd RP ostatniego powiadomienia.

Mając na uwadze powyższe, zwracam się z prośbą o pozytywne zarekomendowanie przez komisję tej ustawy. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Poproszę o opinię Biura Legislacyjnego.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Beata Mandylis:

Opinia Biura Legislacyjnego jest oczywiście jak najbardziej pozytywna. Ustawa jest sformułowana w sposób prawidłowy. Chciałabym tylko zwrócić uwagę państwa senatorów, że porozumienie, które tutaj mamy przed sobą, jest dosyć trudne do przyswojenia, ponieważ jego przedmiotem są zmiany do konwencji. Żeby doczytać, o co chodzi, należy wobec tego mieć przed sobą również tekst samej konwencji, a ponadto tekst Protokołu Paryskiego, który jest tutaj bezpośrednio przywoływany. Odniesienia, odesłania do poszczególnych artykułów Protokołu Paryskiego są również tutaj zawarte. Jedynie jednoczesna lektura tych wszystkich trzech aktów prawnych da nam obraz tego, co tak naprawdę jest przedmiotem dzisiejszej ratyfikacji. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Senator Grubski...

Przepraszam, nie poprosiłem o wypowiedź przedstawiciela Ministerstwa Obrony Narodowej. Przeskoczyliśmy to...

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Marcin Idzik:

Szanowny Panie Senatorze!

Ministerstwo Obrony Narodowej prosi o pozytywne zaopiniowanie propozycji ustawy.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Senator Grubski.

Senator Maciej Grubski:

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Panie Generale!

Mam pytanie do... To znaczy pan minister wyznaczy oczywiście osobę odpowiedzialną, ale myślę, że do pana generała. Z tego można zrozumieć, że Duńczycy praktycznie wychodzą z korpusu. Tak? Bo oni tak minimalizują swój udział, łącznie z odejściem od finansowania. Jaki jest tego powód? Co się wydarzyło? Czy to jest kwestia finansowa, czy to jest kwestia jakichś innym problemów, które wystąpiły w korpusie? Czy z ich punktu widzenia... Przecież dziesięć lat przetrwała ta sytuacja. Czy oni uznali, że to się nie sprawdziło? Jakie są powody?

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Marcin Idzik:

Panie Senatorze, dwa słowa wprowadzenia, a potem głos zabierze pan generał Wojtan.

Prawda jest taka, że jest to autonomiczna decyzja Królestwa Danii. Sposób, w jaki jest to procedowane, nie pozwala nam w żaden sposób na ingerowanie w treść podjętych przez nich decyzji. Decyzja Duńczyków powoduje niewątpliwie konieczność modyfikacji postanowień konwencji. Ma to również aspekt finansowy, który przejawia się tym, że paradoksalnie, na skutek ograniczenia udziału Duńczyków, nasza składka, nasz wkład w utrzymanie korpusu zmniejszy się o ponad 3 miliony złotych w stosunku do tego, co było w roku 2009.

Jeśli chodzi o merytoryczne podstawy tej decyzji, to wypowie się pan generał Anatol Wojtan. Oddaję mu głos.

Szef Zarządu Analiz Wywiadowczych i Rozpoznawczych P2 Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Anatol Wojtan:

Panie Przewodniczący! Panie i Panowie Senatorowie!

Nie należy dopatrywać się jakichś głębszych powodów ograniczenia, zaznaczam - ograniczenia, udziału przedstawicieli Królestwa Danii w korpusie północ-wschód. Wynika to przede wszystkim z ich wewnętrznej polityki i strategii bezpieczeństwa, zgodnie z którą wysiłek organizacyjny i militarny koncentrowany jest praktycznie, że tak powiem, na terenie ich własnego królestwa. Ten ubytek, który następuje w dowództwie korpusu, jest zrównoważony przedstawicielami innych nacji. W tej chwili w korpusie mamy przedstawicieli jedenastu państw: Polski plus dziesięciu innych państw.

Ubytek, który nastąpił w brygadzie wsparcia dowodzenia poprzez wycofanie duńskiego batalionu łączności, został uzupełniony naszym batalionem łączności. Tak że wydaje mi się, że zmiany strukturalne, które w ostatnim czasie się dokonały, wynikające z ograniczenia udziału przedstawicieli Danii i pojawienia się przedstawicieli innych narodowości, są naturalne. Prawda? Takie rzeczy dzieją się w korpusach innych państw i nie należy doszukiwać się tu jakiegoś głębszego powodu. Te zmiany wynikają z autonomicznej decyzji Królestwa Danii. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Senator Rachoń.

Senator Janusz Rachoń:

Mam takie pytanie. Czy w takich przypadkach, o których mówiła pani z Biura Legislacyjnego, przewidywany jest jednolity tekst dotyczący ratyfikacji?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nigdy?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Beata Mandylis:

To znaczy...Ja zwrócę się do naszej administracji, aby zapewniono państwu tekst samej konwencji. To nakładanie się tekstu... Nigdy nie praktykowaliśmy tego, żeby robić tekst jednolity do...

(Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki: Jak rozumiem, to są trzy odrębne dokumenty. W związku z tym nie da się zrobić...)

Ja porozmawiam z dyrekcją o tym, w jaki sposób to zorganizować. W najgorszym razie będą to dwa teksty, ale postaramy się ewentualnie zrobić to inaczej. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Bardzo proszę.

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Misztal:

Można? Tytułem wyjaśnienia, Panie Senatorze. Taki tekst jednolity czy też skonsolidowany, bo...

(Głos z sali: Mówi się "skonsolidowany", bo...)

...teoretycy wolą nie mówić o tekstach jednolitych w odniesieniu do umów międzynarodowych, powstaje tylko wtedy, jeżeli strony danego porozumienia zdecydują, że po wprowadzeniu szeregu zmian dla jasności i czytelności przepisów konieczne jest po prostu wydanie takiego tekstu, który inkorporuje wprowadzone zmiany. W tym przypadku nie ma takiej sytuacji. Oczywiście jest to skomplikowane. Na przykład wyrażenie "umawiające się strony" zastępuje się wyrazami "państwa założycielskie", do tego dochodzi sformułowanie "państwa uczestniczące"... Jest określenie "państwo przyjmujące", czyli Rzeczpospolita Polska...

Jeżeli jednak spojrzymy na treść tego porozumienia, to zobaczymy, że gros tych zmian dotyczy samej nomenklatury odnoszącej się do poszczególnych państw, które w tym uczestniczą. Merytoryczny zapis dotyczy art. 3, w którym wymienione są zmienione zadania korpusu w związku ze zmianą statusu kwatery. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Bardzo proszę.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Beata Mandylis:

Chciałbym powiedzieć, że Biuro Legislacyjne nie podejmuje się tworzenia tekstu jednolitego. Mówimy tutaj jedynie o tak zwanym materiale porównawczym, który jest tekstem roboczym. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Dziękuję bardzo za te wyjaśnienia.

Czy są jeszcze pytania?

(Głos z sali: Nie.)

Wobec tego pozwolę sobie postawić wniosek o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.

Głosowanie.

Kto jest za? (5)

Dziękuję bardzo.

Możemy przejść do punktu drugiego...

(Głos z sali: Sprawozdawcy nie ma.)

Tak. Sprawozdawca... Rozumiem, że senator Grubski zgłasza się na ochotnika. Komisja to akceptuje.

W punkcie drugim porządku obrad mamy rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Statutu Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej, przyjętego w Bonn dnia 26 stycznia 2009 r.

Ponownie poproszę o relację z Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Misztal:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Chciałbym przedstawić ogólne założenia czy też skutki związane z ratyfikacją statutu. Jak rozumiem, przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki są gotowi odpowiedzieć na ewentualne szczegółowe pytania merytoryczne.

Otóż, jak pan przewodniczący wspomniał, statut Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej, która w skrócie nazywa się dosyć swojsko - IRENA, został przyjęty w Bonn dnia 26 stycznia 2009 r. czyli w bieżącym roku. Głównym celem tej agencji jest przyczynianie się do rozwoju międzynarodowej współpracy, wymiany doświadczeń oraz badań związanych z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii.

Jakie są skutki wejścia w życie statutu po tym, jak zostanie on ratyfikowany w przepisanym trybie? Otóż, przyjęcie przez Polskę statutu powinno w korzystny sposób wpłynąć na rynek pracy poprzez zwiększenie liczby miejsc pracy w branży energetyki odnawialnej, a także na przyspieszenie rozwoju gospodarczego naszego kraju poprzez wzrost aktywności przedsiębiorstw. Korzyści wynikające z udziału Polski w agencji nie ograniczają się do skutków społecznych i gospodarczych, ale mają także walor polityczny. Chodzi o wzmocnienie pozycji strony polskiej na arenie międzynarodowej w tej dziedzinie.

Zgodnie z art. 12 lit. a statutu, działalność agencji będzie finansowana przez obowiązkowe składki, które będą opłacane przez państwa członkowskie, dobrowolne składki i ewentualnie inne źródła finansowe.

Przyjęcie statutu będzie miało także wpływ na działalność instytucji naukowo-badawczych, na przykład poprzez wymianę informacji, doświadczeń i know-how, a w sposób pośredni także na osoby fizyczne, które prowadzą działalność gospodarczą w zakresie energii odnawialnej.

Postanowienia statutu są zgodne z obowiązującym ustawodawstwem, zaś jego wejście w życie nie spowoduje konieczności wprowadzenia zmian w ustawodawstwie wewnętrznym.

Jeśli chodzi o tryb związania Rzeczypospolitej Polskiej statutem, to zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 3 konstytucji ratyfikacja umowy międzynarodowej wymaga uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie, jeżeli umowa dotyczy członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji międzynarodowej.

Ze względu na fakt, iż poprzez przyjęcie statutu jako aktu założycielskiego agencji Polska stanie się członkiem nowo powstałej organizacji międzynarodowej, co wypełnia przesłanki wyżej wymienionego przepisu konstytucji, wiązanie postanowieniami statutu nastąpi w drodze ratyfikacji dokonanej przez prezydenta Rzeczypospolitej za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.

Szanowny Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, ponownie wnoszę o pozytywne zarekomendowanie ustawy o ratyfikacji wyżej wymienionego statutu Senatowi. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

I poproszę o opinię Ministerstwa Gospodarki.

Zastępca Dyrektora Departamentu Energetyki w Ministerstwie Gospodarki Marek Kucharski:

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Kilka słów uzupełnienia, kilka informacji trochę bardziej merytorycznych. Otóż, według stanu na dzień 23 listopada 2009 r., organizacja IRENA liczy stu trzydziestu ośmiu sygnatariuszy. To jest sto trzydzieści siedem państw oraz Unia Europejska. Tymczasową siedzibą organizacji IRENA jest Abu Zabi w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, a tymczasowym dyrektorem generalnym jest pani Helene Pelosse z Francji.

Cele tej agencji zostały już tutaj wspomniane. Do tej chwili nie było organizacji o zasięgu światowym, która zajmowała by się wyłącznie problematyką energii odnawialnej. Skala wyzwań wiążących się z rozwojem wykorzystania odnawialnych źródeł energii uzasadniła potrzebę powołania tej organizacji.

Priorytetowym kierunkiem działań organizacji IRENA jest wsparcie jej członków w zrównoważonym rozwoju technologii wykorzystujących odnawialne źródła energii poprzez transfer technologii, ponoszenie umiejętności i know-how, wzmocnienie naukowo-badawcze, efektywne finansowanie rozwoju energetyki odnawialnej i zwiększenie świadomości społecznej w tym zakresie. Należy zaznaczyć, że udział Polski w IRENA przyczyni się do rozwoju międzynarodowej współpracy, wymiany doświadczeń oraz badań w kwestiach związanych z wykorzystaniem OZE. Zapewni tym samym lepsze warunki do rozwoju krajowej energetyki odnawialnej oraz większy wpływ Polski na kształtowanie międzynarodowych działań w tym zakresie.

Agencja IRENA będzie swoistym stymulatorem rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce, wywołującym korzystny wpływ na gospodarkę, w tym zarówno na rynek finansowy, towarowy, jak i pracy, jak wspomniano powyżej.

Na uwagę zasługuje fakt, że wśród państw, które założyły IRENA, są czołowe kraje europejskie pod względem efektywności prowadzonej polityki z zakresu rozwoju energetyki odnawialnej. I w tym kontekście jest dla Polski niezwykle ważne, aby w tej organizacji uczestniczyć. Stwarza to wyjątkową możliwość bliskiej i korzystnej dla Polski współpracy z europejskimi liderami w zakresie energetyki odnawialnej.

Może parę słów na temat struktury instytucjonalnej agencji IRENA. Otóż, głównymi jej organami są: zgromadzenie, najwyższy organ agencji, rada, która wypełnia funkcje przekazane przez zgromadzenie, przed którym odpowiada, oraz sekretariat, składający się z dyrektora generalnego i wymaganego personelu, który wykonuje zadania przydzielone przez zgromadzenie i radę.

Do czasu wejście w życie statutu IRENA obecne funkcje administracyjne związane z przygotowywaniem struktury organizacji pełni komisja przygotowawcza oraz Komitet Administracyjny IRENA, w którym Polska aktywnie uczestniczy.

Może jeszcze parę słów na temat finansowania. Otóż, wysokość obowiązkowych składek członkowskich obliczona została na podstawie wskaźników dochodów narodowych poszczególnych państw. Przewidywany budżet agencji IRENA na 2010 r. to 17 milionów dolarów.

(Głos z sali: Milionów?)

Milionów. Tak.

(Głos z sali: Bardzo mało.)

Wczoraj byłem na...

(Głos z sali: Na sto trzydzieści siedem państw?)

Ale trzeba zaznaczyć, że to jest faza organizacji.

Wczoraj uczestniczyłem w pewnym wydarzeniu związanym z Międzynarodową Agencją Energetyczną... Oni na przykład mają budżet w wysokości 24 milionów euro, a jest tam zatrudnionych dwieście osób. To już jest dojrzała organizacja. Mam nadzieję, że również...

(Głos z sali: Te 17 milionów to jest na administrację?)

(Głos z sali: Panie Senatorze, do mikrofonu.)

To jest na wszystko... Należy zaznaczyć, że ta organizacja dopiero się organizuje, dopiero zatrudniają ludzi. Mieliśmy zresztą zapytania od pani Helene Pelosse odnośnie możliwości oddelegowania ze strony państwa członkowskiego, w tym wypadku Polski, jakichś pracowników do prac przy organizacji IRENA.

Biorąc pod uwagę liczbę państw sygnatariuszy, roczne zobowiązanie Polski z tego tytułu wyniesie około 104 tysięcy dolarów, co stanowi około 0,6% całości budżetu organizacji. Największymi płatnikami są Stany Zjednoczone - 3,7 miliona dolarów, Japonia - 3,5 miliona dolarów, Wielka Brytania - 1,4 miliona dolarów, Niemcy - 1,8 miliona dolarów, Francja - 1,3 miliona dolarów. Porównywalną składkę do Polski płacą takie kraje jak Portugalia i Grecja.

Ratyfikacja statutu. Otóż, statut IRENA wchodzi w życie z trzydziestym dniem liczonym po dniu złożenia dwudziestego piątego dokumentu ratyfikacji. Do tej pory siedem państw ratyfikowało statut. Były to: Zjednoczone Emiraty Arabskie, Norwegia, Malediwy, Lichtenstein, Kenia, Niemcy i Szwecja. 14 września Rada Ministrów podjęła uchwałę o przedłożeniu statutu do ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.

Również wnoszę o to, aby pozytywnie rozpatrzyć ten projekt ustawy. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Poproszę o opinię Biura Legislacyjnego.

Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński:

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

W opinii Biura Legislacyjnego ustawa ta nie budzi zastrzeżeń legislacyjnych. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Profesor Rachoń.

Senator Janusz Rachoń:

W kuluarach zostałem wyznaczony na sprawozdawcę tego projektu, w związku z powyższym mam kilka pytań.

Sprawa pierwsza. W materiale, który dostaliśmy z naszego Biura Legislacyjnego, podane jest, że składka Polski wynosi około 250 tysięcy dolarów, a pan mówił o stu kilku tysiącach... Jest tu więc duża dyskrepancja.

Druga sprawa. Wymieniał pan potencjalne składki poszczególnych państw. Wydaje mi się, że one w sumie dają więcej niż te 17 milionów, o których pan mówił. Tam było, że Japonia... Trzy miliony były i tak dalej. Jak to podsumujemy, to już będzie więcej, a jeszcze reszta z tych stu trzydziestu siedmiu państw... To mi się też nie zgadza.

Trzecie moje pytanie dotyczy... Czy ten budżet, o którym pan mówił, te 17 milionów... Do zadań tej organizacji zaliczyliście działalność naukową. Domyślam się więc, że będą ogłaszane konkursy na projekty naukowe, jakieś granty... Czy to wszystko ma się zawierać w tych 17 milionach USD? Jeśli tak, to byłaby to, rzekłbym, bardzo dziwna działalność.

Ostatnie moje pytanie. Chodzi o to, żeby zorientować się, czy 250 tysięcy dolarów czy te sto kilka tysięcy dolarów to jest dużo czy mało. Czy mógłbym otrzymać informację, ile wynosi rocznie nasza składka na przykład do ONZ albo do UNESCO?

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Bardzo proszę.

Zastępca Dyrektora Departamentu Energetyki w Ministerstwie Gospodarki Marek Kucharski:

Tak, jak zaznaczyłem, IRENA dopiero się organizuje. W związku z tym w tych pierwszych dokumentach... O ile sobie przypominam, to kiedy obliczono składkę w wysokości ponad 200 tysięcy dolarów, państw członkowskich było około pięćdziesięciu. Obecnie, jak powiedzieliśmy, już sto trzydzieści siedem państw zdecydowało się przystąpić. Są to duże kraje, takie jak Japonia czy Stany Zjednoczone, i stąd wysokość tej składki w międzyczasie znacznie się obniżyła.

My mamy informację, że budżet będzie wynosił 17 milionów dolarów. Te liczby, które wymieniłem tutaj, w sumie nie przekraczają kwoty 17 milionów dolarów. Należy zaznaczyć, że wymieniłem największe kraje, które dają najwyższą składkę, mają więc największy udział w budżecie IRENA.

Jeśli chodzi o działalność naukową, to, zaznaczam, są dopiero wytyczane kierunki działania organizacji IRENA. Odbywają się więc spotkania, na których toczą się dyskusje na temat tego, jak będzie pracowała ta organizacja. Kolejne takie spotkanie, zdaje się, będzie około połowy stycznia i polski przedstawiciel będzie w tym spotkaniu uczestniczył.

Jeśli chodzi o wysokość składki do ONZ, to, przyznam szczerze, nie mam takiej wiedzy. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Panie Dyrektorze, może pan ma?

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Misztal:

Żałuję, ale akurat dzisiaj nie mam ze sobą, a przez jakiś czas nosiłem, wykazu składek. Niedawno na polecenie pana premiera robiliśmy przegląd płatności składek do organizacji międzynarodowych, jak również analizy skuteczności, efektywności tych organizacji...

(Głos z sali: Chodzi o rząd wielkości.)

To jest oczywiście o wiele więcej niż w tym przypadku. Ja mogę przekazać konkretną informację panu senatorowi, komisji, w trybie poza posiedzeniem.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Prosimy korespondencyjnie...

(Zastępca Dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Misztal: Tak zrobię.)

Nie jest to potrzebne na najbliższe posiedzenie Senatu, ale...

Senator Janusz Rachoń:

Koledzy senatorowie mogą tego typu pytania, na przykład o rząd wielkości, zadawać, żeby się zorientować, a ponieważ mam być sprawozdawcą... Będę bardzo zobowiązany za dosłanie tych materiałów do sekretariatu Komisji Spraw Zagranicznych i koleżanka mi przekaże.

(Zastępca Dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Misztal: Materiały dotyczące składek do organizacji międzynarodowych mam pod ręką, Panie Senatorze. W teczce na biurku.)

Świetnie. Dziękuję bardzo.

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Misztal:

Chciałbym tylko dodać do wypowiedzi kolegów z Ministerstwa Gospodarki, że jeżeli dobrze rozumiem, to statut przewiduje również inne źródła finansowania, nie tylko przez państwa członkowskie.

(Senator Janusz Rachoń: Ja wiem, oczywiście. Tak.)

I komentarz, może niekoniecznie chodzi o zapisanie go w stenogramie z posiedzenia komisji, ale... Organizacja, która nie pochłania dużych kosztów, a ma szczytne cele? Powinniśmy się tylko z tego cieszyć.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Pewnie jeszcze bardziej byśmy się cieszyli, gdyby siedzibą organizacji IRENA była Warszawa albo Kraków.

(Senator Janusz Rachoń: Można jeszcze?)

Ja też jeszcze mam pytanie.

Bardzo proszę.

Senator Janusz Rachoń:

Chcę powiedzieć, że z tego rozumiem, że te 17 milionów USD, o których pan powiedział, na dzień dzisiejszy dotyczy tylko i wyłącznie kosztów administracyjnych organizacji IRENA. Okej. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Moje pytanie dotyczy momentu wejścia w życie statutu. Jak tu przeczytałem, złożenie dwudziestej piątej ratyfikacji uruchomi te działania. Pierwotny dokument, który otrzymaliśmy, był z końca września i była w nim mowa tylko o pięciu krajach, które ten statut ratyfikowały, a teraz pan mówi o siedmiu, co znaczy, że ta liczba zwiększyła się o 50% w ciągu miesiąca. Kiedy te dwadzieścia pięć krajów ratyfikuje statut? Jak panowie prognozujecie?

Zastępca Dyrektora Departamentu Energetyki w Ministerstwie Gospodarki Marek Kucharski:

Przypuszczamy, że około marca, może kwietnia, przyszłego roku.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

To bardzo szybko. Dobrze.

Czy są inne pytania?

Senator Czelej, proszę.

Senator Grzegorz Czelej:

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Zdecydowanie jestem za ratyfikacją, dla jasności, ale mam wrażenie, że pieniądze, o których rozmawiamy, są niewielkie w porównaniu do naszych innych składek członkowskich i w zasadzie one będą... Jest to budżet przeznaczony na funkcjonowanie bieżące, a tak naprawdę... W jakim kierunku pójdzie działalność tej organizacji? Czy ona ograniczy się tylko do funkcji edukacyjnej, to znaczy zorganizowania kilku konferencji, rozdania materiałów i tego typu rzeczy, czyli takiej funkcji propagandowej w pozytywnym tego słowa znaczeniu? Czy może pójdzie w kierunku, jak pan rektor wspomniał, pewnej stymulacji środowisk naukowych, przyznania konkretnych grantów? Czy to w ogóle jest w tej chwili rozważane? Czy o tym się mówi?

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Bardzo proszę.

Zastępca Dyrektora Departamentu Energetyki w Ministerstwie Gospodarki Marek Kucharski:

Forma funkcjonowania organizacji IRENA jest jak najbardziej przedmiotem dyskusji, bo, jak powiedziałem, organizacja dopiero rozpoczyna swoje działanie.

My mamy nadzieję, liczymy na to i takie stanowisko prezentowaliśmy w trakcie przystępowania, że to będzie organizacja, która w jakiś sposób pociągnie, w cudzysłowie, ten rozwój energetyki odnawialnej. Jak powiedziałem, jest sto trzydzieści siedem państw członkowskich i liczymy na to, że ta organizacja będzie integrowała te państwa w zakresie energetyki odnawialnej. Powiedziałem tutaj wcześniej o Międzynarodowej Agencji Energetycznej. To jest organizacja zrzeszająca trochę mniejszą liczbę krajów, bo tam dwadzieścia kilka, niecałe trzydzieści z OECD. Mamy nadzieję, że IRENA będzie funkcjonowała podobnie. W tamtym przypadku organizowane spotkania tematyczne poświęcone konkretnym tematom, konkretnym rozwiązaniom. Przedstawiciele różnych krajów uczestniczą w tych spotkaniach i dzielą się wiedzą. Mam nadzieję, że podobny przepływ informacji będzie następował podczas spotkań przy takich stolikach tematycznych w ramach organizacji IRENA. Mam również nadzieję, że sama organizacja będzie inicjowała prace w zakresie rozwoju technologii energetyki odnawialnej. Dziękuję bardzo.

Senator Grzegorz Czelej:

Jeżeli można. Pytam dlatego, że na pierwszym miejscu podają państwo transfer wiedzy i technologii. Przyznam szczerze, że w transfer technologii nie wierzę, bo on nigdy nie ma charakteru bezinteresownego. Jeżeli jakieś państwo czy dany koncern inwestuje w nowe technologie, to jest to co najmniej opatentowane, a najczęściej pilnie strzeżone. Moim zdaniem, będzie ciężko z takim dzieleniem się wiedzą czy najnowszymi odkryciami, chyba że sprowadzimy to do dyskusji akademickiej, jeszcze przed powstaniem konkretnych projektów. Chodzi więc o pójście w działalność stricte naukową, takiej, która w tej chwili odbywa się na poziomie międzyuczelnianym. Tak, jak mówię: jestem absolutnie za, ale ciekawy jestem, w jakim kierunku będzie zmierzała działalność tej organizacji.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Bardzo proszę.

Zastępca Dyrektora Departamentu Energetyki w Ministerstwie Gospodarki Marek Kucharski:

Dyskusja naukowa, o której pan powiedział w drugiej części swojej wypowiedzi, stricte akademicka, na pewno będzie miała miejsce na tych spotkaniach. Wydaje mi się, że spotkania w ramach IRENA będą po prostu ułatwiały kontakt pomiędzy tymi, którzy potrzebują technologii, a tymi, którzy te technologie będą potrafili dostarczyć. Wśród państw członkowskich są kraje, które, mamy nadzieję, będą te technologie do siebie ściągały. Miejmy nadzieję, że również z Polski. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Zwrócę uwagę, że dokument, którym posługuje się pan senator, to jest opinia prawna. W samym tekście statutu jest powiedziane, że chodzi o stymulację przepływu technologii, a nie o...

(Senator Grzegorz Czelej: Z tymi pieniędzmi to niewiele...)

Rozumiem, że chodzi o to, żeby organizować konferencje i informować o istnieniu technologii, a nie o to, żeby te technologie krążyły bezpłatnie pomiędzy członkami organizacji.

Bardzo proszę.

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Misztal:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Chciałbym tylko coś dodać. Wszystko to jest jak najbardziej uprawnione, jednak musimy uczynić jedno zastrzeżenie, jak w przypadku każdej organizacji międzynarodowej. Ja ostatnio miałem tego typu doświadczenia, bo byłem zastępcą ambasadora w Genewie, w europejskiej siedzibie ONZ, ale również przy szesnastu innych organizacjach międzynarodowych... Chce powiedzieć, że to, w jakim stopniu dana organizacja międzynarodowa, tak jak tutaj agencja, wykonuje i wypełnia swoje zadania, zależy w dużej mierze od państw członkowskich, które wpływają na podejmowanie decyzji. Pragnę przypomnieć, państwo z Ministerstwa Gospodarki o tym powiedzieli, że jednym z najważniejszych organów agencji jest jej zgromadzenie, gdzie są reprezentowane wszystkie państwa członkowskie. I one podejmują decyzje o zatwierdzeniu programów, o kierunkach działalności, o budżecie. Tak że wszystko będzie zależało od państw członkowskich. Co to oznacza w praktyce? To, że funkcjonowanie tej agencji, tej organizacji międzynarodowej, być może będzie niestety podatne na pewne problemy polityczne, na jakie napotyka się obecnie, czyli, powiedzmy, konflikty między tak zwaną północą a tak zwanym południem, między krajami bardziej zaawansowanymi technologicznie a mniej zaawansowanymi technologicznie. Tak że wszystko zależy od tego, w jaki sposób państwa w ramach zgromadzenia będą dogadywać się między sobą i w jaki sposób będą podejmowane decyzje.

Zastępca Przewodniczącego Marek Rocki:

Dziękuję bardzo za te wyjaśnienia.

Czy są jeszcze pytania, wypowiedzi?

Pozwolę sobie ponownie wystąpić z wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto jest za? (5)

Dziękuję bardzo.

Na sprawozdawcę samorzutnie zgłosił się profesor Rachoń...

(Senator Janusz Rachoń: Przepraszam, ale przyjąłem tę zaszczytną funkcję zasugerowaną przez pana przewodniczącego.)

Ale to było w kuluarach.

Dziękuję bardzo. Dziękuję wszystkim za obecność i współpracę.

Zamykam posiedzenie komisji.

(Koniec posiedzenia o godzinie 12 minut 38)

Uwaga!

Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym.


Kancelaria Senatu
Opracowanie i publikacja:
Biuro Prac Senackich, Dział Stenogramów