Zapis stenograficzny (1086) ze wspólnego posiedzenia

Komisji Spraw Zagranicznych (83.)

oraz Komisji Spraw Unii Europejskiej (71.)

w dniu 31 lipca 2009 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 39. posiedzeniu Senatu do ustawy o Komitecie do Spraw Europejskich.

Rozpoczynamy posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Spraw Unii Europejskiej.

Witam wszystkich obecnych, a szczególnie naszych gości: pana ministra Andrzeja Kremera, pana dyrektora Rafała Wiśniewskiego i panią Joannę Brzeską.

Mamy zestawienie wniosków do ustawy o Komitecie do Spraw Europejskich i moja propozycja jest taka, abyśmy najpierw przegłosowali te kwestie, które nie budzą wątpliwości.

Musimy głosować po kolei, bo niektóre poprawki będą się wykluczać, tak że nie ma takiej możliwości, żeby...

To nie ma znaczenia. Moim zdaniem nie ma tu kolizji.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Jest kolizja? Jeżeli będzie, to wtedy wyłączymy...

Ja chciałbym zaproponować, żeby przyjąć od razu te siedem poprawek obu komisji, przyjęte już jednomyślnie.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Trzeba po kolei. Dobrze, to wycofuję się.

Proszę państwa, wczoraj na posiedzeniu Senatu trwała długa dyskusja na temat różnych poprawek, nie chciałbym więc już tutaj otwierać dyskusji. Wobec tego będziemy omawiali krótko kolejne poprawki. Zapytam panią z Biura Legislacyjnego, czy są zastrzeżenia natury legislacyjnej, pana ministra, jak rząd ocenia proponowaną poprawkę, i wtedy będziemy mogli przystąpić do głosowania. Głosować będziemy przez podniesienie ręki, dlatego że system elektroniczny jest wyłączony, a nie mamy informatyka, który by nas wspomógł.

Poprawka pierwsza, nad którą już dyskutowały obie komisje, to poprawka mniejszości obu komisji i poprawka, którą w czasie debaty zgłosił pan senator Włodzimierz Cimoszewicz. Znamy jej walory legislacyjne. Pan minister się wypowiadał na temat tej poprawki na posiedzeniu plenarnym, a ja jeszcze raz zapytam: czy to chodzi o konstrukcję Komitetu do Spraw Europejskich?

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Tak, podtrzymuję wszystkie uwagi zgłoszone wczoraj, to znaczy, że to nie jest czysto redakcyjna, legislacyjna poprawka, ale zmieniająca zasadniczo kształt istotnego elementu ustawy.

Dziękuję bardzo.

Poddaję pod głosowanie poprawkę pierwszą. Jest to poprawka mniejszości obu komisji i senatora Cimoszewicza.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki? (8)

Kto jest przeciw? (9)

Kto się wstrzymał od głosu? (0)

Dziękuję bardzo.

Poprawka...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Glos z sali: Osiem za.)

(Wypowiedzi w tle nagrania)

(Głos z sali: Głosujmy jeszcze raz.)

Dobrze, powtarzamy, skoro są wątpliwości.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki? (9)

Kto jest przeciw? (8)

(Głos z sali: Jak to jest możliwe?)

(Głos z sali: Pan senator wyszedł.)

(Głos z sali: Ale on nie był od nas.)

(Senator Leon Kieres: Od nas, od nas.)

Dobrze, poprawka została przyjęta. Dziękuję bardzo.

Po przyjęciu poprawki pierwszej wykluczone zostają poprawki druga, trzecia i piąta.

Poprawka czwarta, senatora Klimy, zmierza w kierunku włączenia do procesu współdziałania przedstawiciela Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Czy są jakieś wątpliwości w tej sprawie? Nie ma.

Biuro Legislacyjne?

To jest zmiana czysto merytoryczna.

Dziękuję.

Pan minister? Poprawka czwarta.

Chcę uprzejmie przypomnieć Wysokim Komisjom, że ustawa dotyczy koordynacji spraw wewnątrz systemu administracji rządowej. Kontakty rządu z innymi konstytucyjnymi organami Rzeczypospolitej Polskiej są przedmiotem odrębnego aktu legislacyjnego w postaci ustawy z 11 marca 2004 r. o stosunkach między Radą Ministrów a Sejmem i Senatem w sprawach europejskich. W razie potrzeby istnieje możliwość doproszenia przez przewodniczącego komitetu osób zewnętrznych, w tym przedstawicieli Kancelarii Prezydenta, Sejmu lub Senatu, a w bieżącym procedowaniu chodzi o wypracowanie stanowiska rządu, które później może być uzgadniane z pozostałymi organami w celu ustalenia jednolitego stanowiska Polski. Poprawka ta jest nieuzasadniona, ponieważ dołącza do udziału w pracach wewnątrzrządowych przedstawicieli innych organów konstytucyjnych.

Dziękuję bardzo.

Czy są jakieś wątpliwości? Nie ma.

Wobec tego poddaję pod głosowanie poprawkę czwartą.

Kto jest za przyjęciem poprawki czwartej? (8)

Kto jest przeciw? (9)

Kto się wstrzymał od głosu? (0)

Poprawka została odrzucona.

Poprawka piąta jest wykluczona.

Poprawka szósta zmierza w podobnym kierunku, mówiąc, że w posiedzeniach komitetu mogą uczestniczyć, bez prawa udziału w podejmowaniu decyzji, szef Kancelarii Prezydenta, przedstawiciele organów administracji rządowej oraz inne osoby. W rozwiązaniu oryginalnym nie jest określone, kto to może być, każdy więc może być zaproszony.

Panie Ministrze, co pan na to?

Chciałbym potwierdzić to, co powiedział pan przewodniczący. Konstrukcja zaproponowana przez projektodawcę w pełni dopuszcza doproszenie, w zależności od charakteru sprawy, każdego przedstawiciela innych organów, w tym oczywiście przedstawiciela czy szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Organy administracji rządowej stosują taką praktykę - jeżeli jest problem legislacyjny lub inna sprawa wymagająca uzgodnienia z prezydentem na bieżąco - że odbywają się spotkania uzgodnieniowe. Tu zaś, jak już powiedziałem przy poprzedniej poprawce, chodzi o ustalenie stanowiska i koordynację wewnątrz administracji rządowej.

Dziękuję bardzo.

Czy są wątpliwości? Nie ma.

Kto jest za przyjęciem poprawki szóstej? (8)

Kto jest przeciw? (8)

Kto się wstrzymał od głosu? (1)

Poprawka nie uzyskała większości i nie została przyjęta.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Jest osiem do ośmiu i jeden senator się wstrzymał od głosu, nie ma więc większości.

Przechodzimy do poprawki siódmej. Tutaj jest propozycja pana senatora Klimy, aby w art. 3 ust. 1, gdzie jest mowa o tym, że Rada Ministrów może upoważnić komitet do... dodać zapis, iż ma to nastąpić w drodze rozporządzenia.

Panie Ministrze, czy to będzie "w drodze rozporządzenia", czy są inne formy, czy to nie musi być określone? Jakie jest stanowisko rządu w tej sprawie?

Wydaje się, że byłoby to nieporozumieniem. Istnieje ustawowe upoważnienie Rady Ministrów do określenia zakresu działania komitetu. Gdybyśmy stosowali zasady techniki legislacyjnej, to taki wniosek powinien zawierać nie tylko określenie rodzaje aktu, czyli rozporządzenia, ale także dookreślać tak zwane wytyczne legislacyjne, czyli co to rozporządzenie powinno zawierać. W tym momencie Rada Ministrów dysponuje pełnym instrumentarium, jeśli chodzi o podjęcie decyzji w drodze uchwały wyznaczającej zakres działania komitetu. Ta poprawka nie ma uzasadnienia.

(Przewodniczący Edmund Wittbrodt: Rozumiem, że rząd jest przeciwny tej poprawce.)

Rząd jest przeciw.

Dziękuję bardzo.

Czy są wątpliwości? Nie ma.

Poddaję pod głosowanie poprawkę siódmą.

Kto jest za przyjęciem poprawki siódmej? (8)

Kto jest przeciw? (10)

Kto się wstrzymał od głosu? (0)

Poprawka nie uzyskała większości.

Poprawka ósma to poprawka obu komisji. Nie budziła ona wątpliwości, wobec tego tylko formalnie poddaję ją pod głosowanie.

Kto jest za przyjęciem poprawki ósmej? (18)

Poprawka dziewiąta to również poprawka obu naszych komisji, która nie budziła wątpliwości.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki? (18)

Poprawka została przyjęta.

Przechodzimy do poprawki dziesiątej i dwunastej, bo nad nimi należy głosować łącznie. W poprawce dziesiątej proponuje się, aby w art. 3 skreślić ust. 2, który mówi, że Rada Ministrów może upoważnić komitet do rozpatrywania, rozstrzygania i uzgadniania spraw innych niż wymienione w ust. 1, związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.

Panie Ministrze, jaka jest opinia rządu?

Panie Przewodniczący, Wysokie Komisje, wydaje się, że łącznie te poprawki nie mają szczególnego uzasadnienia. Poprawka dziesiąta byłaby poprawką czysto techniczną, ponieważ Rada Ministrów, tak czy inaczej, posiada w ramach swoich kompetencji możliwość upoważnienia każdego organu i każdego podmiotu do zajmowania się poszczególnymi sprawami. Projektodawca celowo zamieścił tutaj ten zapis, żeby nie powodować trudności interpretacyjnych związanych z zastosowaniem tej ustawy w związku z ustawą o Radzie Ministrów, która dopuszcza, aby prezes Rady Ministrów powołał zespół albo aby Rada Ministrów powierzyła przygotowanie materiałów w jakiejś sprawie konkretnemu organowi lub ciału.

Tu zwracam uwagę, że zapis ust. 2 w art. 3 doprecyzowuje i uściśla możliwości działań komitetu do spraw związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, a więc wbrew temu, co wczoraj twierdzono, nie jest to klauzula generalna, pozwalająca, aby ten komitet zajmował się wszystkimi zagadnieniami, natomiast wersja druga poprawki, zawarta w punkcie dwunastym, stanowiłaby zapis trudny do zrozumienia w systemie ustawy, gdyż byłaby zakazem przekazywania jakiejkolwiek innej sprawy komitetowi, co byłoby naruszeniem uprawnień Rady Ministrów, która posiada w tym względzie uprawnienia konstytucyjne. Przypomnę, że zgodnie z art. 144 i 146 konstytucji Rada Ministrów prowadzi sprawy polityki wewnętrznej i zagranicznej. Jeżeli żaden inny organ nie jest ustawowo upoważniony do jej prowadzenia, to domniemanie kompetencji jest przypisane Radzie Ministrów. Ustawowe wyłączenie kompetencji Rady Ministrów budziłoby poważne wątpliwości natury konstytucyjnej, dlatego trudno przyjąć taką poprawkę.

Dziękuję bardzo.

Czyli rząd jest przeciwny.

Czy są jakieś wątpliwości? Nie ma.

Kto jest za przyjęciem poprawek dziesiątej i dwunastej, nad którymi głosujemy łącznie? (8)

Kto jest przeciw? (12)

Kto się wstrzymał od głosu? (0)

Poprawki dziesiąta i dwunasta nie zostały przyjęte.

Przechodzimy do poprawki jedenastej. Tu jest powrót do art. 3 ust. 2, który mówi, że Rada Ministrów może upoważnić komitet do rozpatrywania innych spraw niż wyszczególnione wcześniej. Poprawka pana senatora Klimy zmierza zaś do tego, że nie może, czyli właściwie ogranicza to do tych spraw, które są wymienione. Wobec tego ten punkt byłby zbędny, bo gdyby chodziło tylko o wymienione, to nie ma sensu podkreślenie, że tylko tak, ale...

Proszę bardzo, Panie Ministrze, poprawka jedenasta.

Jeśli chodzi o poprawkę jedenastą, to pozwoliłem sobie zająć stanowisko negatywne. Przypomnę, że taka poprawka ograniczałaby kompetencje Rady Ministrów do upoważnienia komitetu do zajęcia się tymi sprawami i budziłaby...

Czyli rząd jest przeciw.

Czy są jakieś wątpliwości? Nie ma.

Kto jest za przyjęciem poprawki jedenastej? (8)

Kto jest przeciw? (12)

Kto się wstrzymał od głosu? (0)

Poprawka została odrzucona.

Przechodzimy do poprawki trzynastej. Jest to poprawka, która wcześniej była przyjęta przez obie komisje i nie budziła wątpliwości, czyli głosujemy formalnie.

Kto jest za przyjęciem poprawki trzynastej? (20)

Nikt nie jest przeciw i nikt się nie wstrzymał od głosu, czyli poprawka została przyjęta.

Teraz przechodzimy do poprawki czternastej. Jest to poprawka pana marszałka Borusewicza, pana senatora Andrzejewskiego i moja, która prowadzi do tego, że między innymi minister właściwy do spraw członkostwa itd. opiniuje, na zasadach określonych w Regulaminie Sejmu, projekty ustaw co do zgodności z prawem unijnym, a tu chcemy, żeby dotyczyło to nie tylko Sejmu, ale i Senatu.

Panie Ministrze, jaka jest pana opinia?

Panie Ministrze, rzecz dotyczy tego, że zwykle inicjatywa ustawodawcza jest właściwością Sejmu, ale zdarzają się - niestety nieliczne, ale są, także w tej kadencji - przypadki, kiedy z inicjatywą ustawodawczą wychodzi Senat, i w ten sposób minister uzyskałby uprawnienie do brania udziału w postępowaniu opiniującym inicjatywę ustawodawczą.

Proszę bardzo, opinia rządu.

Gdyby panowie przewodniczący Wysokich Komisji pytali mnie o zdanie rządu na temat uregulowania tego zagadnienia w ogóle, to pozwoliłbym sobie przytoczyć argument - który już podnosiłem - iż ta ustawa dotyczy uregulowania zagadnień koordynacji wewnątrz administracji rządowej. Oczywiste jest, że jeżeli z Regulaminu Sejmu lub Regulaminu Senatu wynika obowiązek czy konieczność zasięgnięcia w procedurze legislacyjnej opinii w tej chwili szefa Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, a w przyszłości ministra właściwego do spraw członkostwa Polski w Unii Europejskiej, to taka opinia zostanie udzielona.

Najbardziej poprawne byłoby wykreślenie także zapisu "zgodnie z regulaminem Sejmu", dlatego że jest oczywiste, iż jeżeli organ konstytucyjny zwraca się w trybie przewidzianym przepisami prawa o wykonanie czynności, która w tych przepisach jest określona, to drugi organ ją wykonuje.

Dziękuję bardzo.

Czyli, Panie Ministrze, ponieważ nie ma tu poprawki skreślającej zapis, że opiniuje projekty ustaw na zasadach określonych w Regulaminie Sejmu, musi to zostać. Jest tylko poprawka wprowadzająca symetrię: jak w stosunku do Sejmu, tak i do Senatu. Myślę, że w tej sytuacji nie budzi to wątpliwości, a i tak rozstrzyga komisja.

Kto jest wobec tego za przyjęciem poprawki czternastej? (18)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał od głosu? (1)

Poprawka został przyjęta.

Poddaję pod głosowanie poprawkę piętnastą, która już była przyjęta przez obie komisje, nie budziła wątpliwości.

Kto jest za przyjęciem poprawki piętnastej? (19)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał od głosu? (0)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka szesnasta, pana marszałka Borusewicza, zmienia zapis w art. 12 pkt 6 i dotyczy art. 32 ust. 1 pkt 4, który dotychczas brzmiał: dział "Sprawy zagraniczne" obejmuje sprawy: 4) ochrony interesów obywateli polskich i polskich osób prawnych za granicą oraz współpracy i wspierania za granicą obywateli polskich oraz zamieszkałych tam Polaków, a także polonijnych instytucji kulturalnych i oświatowych. Tak jest w oryginale. W proponowanej poprawce jest natomiast zapis: "reprezentowania i ochrony interesów polskich obywateli oraz polskich osób prawnych za granicą, a także współpracy z Polakami zamieszkałymi za granicą, w tym wspierania polskich instytucji kulturalnych i oświatowych za granicą".

Jest to nieco inaczej sformułowany punkt, który nie budzi wątpliwości, jeżeli chodzi o sprawy polonijne.

Panie Ministrze, jaka jest opinia rządu?

Wczoraj podkreślałem, iż wspieranie polonijnych instytucji kulturalnych i oświatowych jest istotną czynnością także w działalności konsularnej. Zaproponowana poprawka nie wprowadza wprawdzie wielkich odmienności, tym nie mniej pozwolę sobie zwrócić uwagę na pewne elementy, które budzą wątpliwości ze strony rządu.

W wersji pierwotnej mamy następujące elementy: ochrona interesów obywateli polskich i polskich osób prawnych za granicą, i to się zmienia na reprezentowanie i ochronę interesów polskich obywateli oraz polskich osób prawnych za granicą. Chcę zwrócić uwagę, że rząd nie może przyjąć na siebie obowiązku reprezentowania w każdym przypadku na przykład osób prawnych, a także obywateli. W tym zakresie istnieją przeróżne ograniczenia wynikające z prawa międzynarodowego oraz z ustawodawstwa krajowego. Wiele państw wymaga przymusu adwokackiego i nie może być mowy o reprezentowaniu przez państwo obywatela w sprawach cywilnoprawnych, rodzinnych czy innych, podobnie jak polskich osób prawnych, za granicą. Tutaj to reprezentowanie, chociaż pomyślane przez projektodawcę bardzo szlachetnie, powodowałoby w sensie prawnym nałożenie na organy rządowe zbyt daleko idących uprawnień, których rząd poprzez swoje placówki nie mógłby wykonać.

Jeśli chodzi o dalszą część tego zapisu, to chcę zwrócić uwagę, że w pierwotnym brzmieniu mamy sformułowanie: współpracy i wspierania za granicą obywateli polskich oraz zamieszkałych tam Polaków. Zaprezentowana poprawka ogranicza współpracę za granicą tylko do grupy Polaków. Chcę zwrócić uwagę, że to jest dość zasadnicza różnica nie tylko w wypadku licznej nowej emigracji - przypomnę że za granicę wyjechało w ostatnich latach co najmniej dwa miliony obywateli polskich. Trzeba precyzyjnie rozróżniać sytuacje, gdy minister spraw zagranicznych poprzez swoje placówki wspiera obywateli polskich - to, kto jest obywatelem, jest kwestią formalnoprawną, ściśle określoną przepisami prawnymi - oraz zamieszkałych tam Polaków, czyli również te osoby, które nie posiadają obywatelstwa, ale w przeróżny sposób czują się Polakami, co na przykład dotyczy Polaków, którzy mieszkają na Wschodzie, pozostali tam bowiem po przesunięciu granic Polski.

W związku z tym rząd nie za bardzo może zaakceptować wyłączenie z obowiązku współpracy obywateli polskich, bo to by było niezrozumiałe i niezgodne z art. 36 konstytucji. Przypomnę, że formułuje on pozytywny obowiązek, powiadając, iż obywatel polski przebywający za granicą znajduje się pod opieką Rzeczypospolitej. Takie ograniczenie tego zapisu mogłoby powodować przypuszczenie, że wyłącza się współpracę z obywatelami polskimi, co jest oczywiście nieracjonalne.

Ja rozumiem, że obawa pana marszałka Borusewicza polegała na kwestii ewentualnego przekształcenia polonijnych instytucji kulturalnych i oświatowych w polskie instytucje kulturalne i oświatowe, ale pozwolę sobie zwrócić uwagę, że polskie instytucje kulturalne i oświatowe za granicą mają dwojaki charakter: są instytucjami państwa polskiego, na przykład instytuty polskie, lub są różnego rodzaju organizacjami społecznymi, w niewielkiej liczbie definiowalnymi jako polskie. Większość instytucji, które wspierają polskie działania kulturalne i oświatowe za granicą, ma charakter polonijny i jak już wczoraj wyjaśniałem, są wspierane nie tylko przez Wysoki Senat, ale także przez ministra spraw zagranicznych, w ramach środków budżetowych, oraz przez inne instytucje.

Wydaje się, że sformułowane wczoraj przypuszczenie, iż tym zapisem minister spraw zagranicznych dąży do przejęcia wyłączności we wspieraniu polonijnych instytucji kulturalno-oświatowych, nie ma uzasadnienia. Wyraźnie to podkreśliłem i oświadczyłem, że chodzi tu o realizację w tym zakresie funkcji, którą minister spraw zagranicznych tak czy inaczej pełni, uzupełniającej w stosunku do niekwestionowanej roli Senatu i marszałka Senatu w tym zakresie. Wydaje mi się, że te powody jasno obrazują, dlaczego rząd nie może poprzeć tej poprawki.

Dziękuję bardzo.

Jeszcze pan senator Cimoszewicz.

Panie Przewodniczący, wczoraj ta poprawka nie była przedmiotem dyskusji Rozumiem, że była ona sygnalizowana w pytaniu pana marszałka Borusewicza, ale nie została zgłoszona.

(Głos z sali: Była zgłoszona.)

Ja uczestniczyłem w obradach nad tym punktem.

(Głos z sali: Była zgłoszona, ale bez...)

Nie przypominam sobie jednak, żeby była uzasadniona i żeby była prezentowana. W związku z tym obawiam się, że w tej chwili akceptujemy podwyższony poziom ryzyka popełnienia błędu. Ja chcę jedynie zasygnalizować, że w moim przekonaniu argumentacja ministra Kremera jest całkowicie prawidłowa. Zwracam uwagę zwłaszcza na kwestię reprezentowania interesów polskich obywateli. Wpisanie tego do ustawy na zasadzie ogólnego zobowiązania polskiego rządu do reprezentowania interesów polskich obywateli i polskich osób prawnych będzie kompletnym nieporozumieniem. To jest po prostu dramatyczny błąd.

Dziękuję bardzo.

Jest też taka sytuacja, że nie ma autora poprawki, który mógłby ewentualnie dokonać autopoprawki albo poprawkę uzupełnić.

Proszę bardzo, pan senator Idczak.

Pan marszałek złożył tę poprawkę w formie pisemnej do protokołu i rzeczywiście nie uzasadniał jej, ale jest ona zgłoszona zgodnie z procedurą wymaganą w trakcie prowadzenia obrad.

Dziękuję bardzo.

Rozumiem, że rząd jest przeciw.

Proszę bardzo, pan senator Leon Kieres.

Jesteśmy w trudnej sytuacji, bo rzecz nie dotyczy polityki, gdzie wybory mogą być determinowane innymi kryteriami. Tutaj wyraźnie widać pewne zalety, ale także słabości merytoryczne tej poprawki. Ja się zastanawiam...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przerwę można zrobić, tak.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Ale teraz jest posiedzenie Komisji Ustawodawczej - tam też powinienem być już od pięciu minut - może więc poprzyjmy tę poprawkę, a i tak jeszcze będziemy mieli przed sesją plenarną możliwość konsultacji. Marszałek będzie mógł podczas sesji wycofać tę poprawkę, prawda, Pani Legislator? Zmodyfikować jej już, niestety, nie będzie mógł. Poprzyjmy ją - to znaczy ja ją poprę - co nie przesądza stanowiska w tej sprawie, bo w gruncie rzeczy argumentacja pana ministra Kremera jest racjonalna, uzasadniona merytorycznie.

Dziękuję bardzo.

Będzie ewentualnie możliwość działania, o jakim powiedział pan przewodniczący Kieres.

Kto jest za przyjęciem poprawki pana marszałka Borusewicza? (11)

Kto jest przeciw? (5)

Kto się wstrzymał od głosu? (4)

Poprawka została przyjęta.

Przechodzimy do poprawki siedemnastej, senatora Andrzejewskiego, który w art. 12 po wyrazie "międzynarodowych" dodaje wyrazy "we współdziałaniu z prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej". Tu jest ta kwestia, czy włączamy do tego procesu, w różnych miejscach tej ustawy, instytucję prezydenta, czy też nie. Rozumiem, że stanowisko rządu jest takie, jakie przedstawił pan minister przy poprzednich poprawkach tego typu.

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Chcę zwrócić uwagę, że po pierwsze, oprócz argumentów, które dotyczą kwestii, jak wspominałem, uzgadniania stanowiska i koordynacji spraw wewnątrz administracji rządowej, dodatkowo ta poprawka nie do końca powtarza, wbrew intencjom projektodawcy, art. 133 ust. 3 konstytucji, ponieważ tam jest wymagane współdziałanie trzech organów konstytucyjnych, a w takim brzmieniu przepisu pominięto by organ w postaci prezesa Rady Ministrów.

Drugi wzgląd ma charakter legislacyjny. Otóż istnieje norma konstytucyjna na ten temat, przytoczona przez projektodawcę, nie ma więc powodu, aby tę normę powtarzać w każdej ustawie, jest ona bowiem normą nadrzędną i obowiązującą. Nie jest też nigdy kwestionowana. Istnieje także wykładnia Trybunału Konstytucyjnego do tej normy. Pozwolę sobie zresztą zwrócić uwagę, że organ uprawniony do wykładni norm prawnych w bardzo jasny sposób podkreślił, że prowadzenie polityki zagranicznej jest właściwością Rady Ministrów. Z tych też powodów dodawanie takiego pół zdania będzie niepełnym powtórzeniem normy konstytucyjnej, budzącym wątpliwość, co ustawodawca miał na myśli, i właściwie sprzecznym z konstytucją. Poza tym bardzo precyzyjnie chcę podkreślić, że wbrew tezom pojawiającym się w dyskusji, rząd pozostawał także w konsultacji w tym zakresie z Kancelarią Prezydenta. Z konsultacji tych bardzo jasno wynikało, że ze strony pana prezydenta nie ma żadnych oczekiwań, aby w tej akurat ustawie regulowano jakiekolwiek kwestie związane z jego kompetencjami. Wręcz przeciwnie - oczekiwano, aby rząd ograniczył się do regulacji swoich kompetencji, pozostawiając kwestie regulacji współpracy pozostałych organów konstytucyjnych do innego aktu prawnego, do którego kształtowania pan prezydent, jak rozumiem, chciałby się w sposób aktywny włączyć.

Dziękuję bardzo.

Rząd jest przeciwny tej poprawce.

Czy są jakieś wątpliwości? Nie ma.

Kto jest za przyjęciem poprawki siedemnastej? (8)

Kto jest przeciw? (12)

Kto się wstrzymał od głosu? (0)

Poprawka została odrzucona.

Przechodzimy do poprawki osiemnastej, której przyjęcie wyklucza głosowanie nad poprawką dziewiętnastą. Jest to poprawka obu naszych komisji, która nie budziła wątpliwości. Poddaję ją pod głosowanie.

Kto jest za przyjęciem poprawki osiemnastej? (19)

Kto się wstrzymał od głosu? (0)

Kto jest przeciw? (0)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka dziewiętnasta została wykluczona.

Poprawka dwudziesta to poprawka obu naszych komisji, która nie budziła wątpliwości.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki? (19)

Wszyscy za.

I poprawka dwudziesta pierwsza. Jest to również poprawka obu naszych komisji, która nie budziła wątpliwości.

Kto jest za jej przyjęciem? (19)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał od głosu? (0)

Teraz głosujemy nad całością.

(Głos z sali: Nie.)

Nie trzeba? Dobrze.

Musimy tylko wyznaczyć sprawozdawcę.

(Senator Leon Kieres: Proponuję pana senatora Wittbrodta.)

(Głos z sali: Jeszcze pan senator zgłasza wnioski mniejszości.)

(Senator Leon Kieres: Tak, pan senator Klima.)

(Senator Maciej Klima: Panie Przewodniczący, podtrzymuję wnioski, które nie uzyskały poparcia, jako wnioski mniejszości.)

Ktoś powinien się dołączyć, tak? Rozumiem, że jest i że są wnioski mniejszości.

Jest propozycja, aby sprawozdawcą obu komisji...

(Głos z sali: Senator Klima będzie sprawozdawał.)

Wnioski mniejszości będzie sprawozdawał senator Klima, a sprawozdawcą ze strony obu połączonych komisji mam być ja, jeżeli nikt nie jest przeciw.

Nie ma głosów przeciw. Dziękuję bardzo.

Panie Ministrze, dziękuję panu i wszystkim osobom towarzyszącym.

Zamykam posiedzenie połączonych komisji. Dziękuję bardzo.