Zapis stenograficzny (992) z 69. posiedzenia

Komisji Spraw Zagranicznych

w dniu 30 czerwca 2009 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Organizacją do spraw Zakazu Broni Chemicznej (OPCW) w sprawie przywilejów i immunitetów Organizacji do spraw Zakazu Broni Chemicznej, podpisanego w Hadze dnia 5 sierpnia 2008 r. (druk senacki nr 588, druki sejmowe nr 1959 i 2006).

2. Rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy o zabezpieczeniu społecznym między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Korei, podpisanej w Warszawie dnia 25 lutego 2009 r. (druk senacki nr 589, druki sejmowe nr 1998 i 2093).

Otwieram sześćdziesiąte dziewiąte posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych siódmej kadencji, poświęcone dwóm ratyfikacjom.

Przede wszystkim witam pana Janusza Łąckiego, zastępcę dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego MSZ, panią Agnieszkę Chłoń-Domińczak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej oraz panią Elżbietę Rożek, dyrektora Departamentu Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego, również z Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Bardzo serdecznie państwa witam.

Z Biura Legislacyjnego odwiedzili nas pani Bożena Langner i pan Michał Gil. Również bardzo serdecznie państwa witam.

Punkt pierwszy porządku: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Organizacją do spraw Zakazu Broni Chemicznej (OPCW) w sprawie przywilejów i immunitetów Organizacji do spraw Zakazu Broni Chemicznej, podpisanego w Hadze 5 sierpnia 2008 r. – druki sejmowe nr 1959 i 2006, druk senacki nr 588.

Z ramienia Ministerstwa Spraw Zagranicznych referuje pan Janusz Łącki, zastępca dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego.

Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Porozumienie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Organizacją do spraw Zakazu Broni Chemicznej w sprawie przywilejów i immunitetów tej organizacji zostało podpisane 5 sierpnia 2008 r. Ze strony polskiej porozumienie to podpisał stały przedstawiciel przy Organizacji do spraw Zakazu Broni Chemicznej, pan ambasador Janusz Stańczyk.

Organizacja ta istnieje i funkcjonuje na podstawie konwencji o zakazie prowadzenia badań, produkcji, składowania i użycia broni chemicznej oraz o zniszczeniu jej zapasów, podpisanej w Paryżu 13 stycznia 1993 r. Konwencja ta została ratyfikowana przez Rzeczpospolitą Polską 23 sierpnia 1995 r. Organizacja do spraw Zakazu Broni Chemicznej została powołana w celu zapewnienia efektywnego nadzoru międzynarodowego nad realizacją konwencji z 1993 r. Obecnie organizacja ta, z siedzibą w Hadze, liczy sto osiemdziesiąt osiem państw członkowskich.

Art. VIII konwencji zawiera ogólne zapisy dotyczące przywilejów i immunitetów samej organizacji oraz wyszczególnionych kategorii funkcjonariuszy państw członkowskich, ich zastępców i doradców, a także zobowiązuje państwa członkowskie do zdefiniowania i skonkretyzowania zakresu tych przywilejów i immunitetów w dwustronnych umowach, zawieranych z tą organizacją. Obecnie dwadzieścia trzy państwa zawarły porozumienia podobne do tego, jakie zawarła z tą organizacją Polska.

Mogę powiedzieć, że sekretariat OPCW – to jest angielski skrót tej organizacji – wskazuje na szczególne znaczenie pilnego zawierania tego typu porozumień z państwami członkami organizacji, na terytoriach których znajdują się laboratoria posiadające oficjalną akredytację OPCW. Polska jest właśnie jednym z takich państw. W naszym przypadku chodzi o laboratorium Wojskowego Instytutu Chemii i Radiometrii. Zatem porozumienie ureguluje także kwestię statusu inspektorów OPCW przebywających na terytorium RP w związku z prowadzoną przez nich działalnością weryfikacyjną.

Co do zakresu przywilejów i immunitetów objętych tym porozumieniem, to nie odbiega on od standardów przyjmowanych przez Polskę w umowach międzynarodowych dotyczących innych organizacji międzynarodowych i ich funkcjonariuszy. Przypomnę, że w ciągu ostatniego roku podobne umowy były przedmiotem obrad Wysokiej Komisji – chodziło o przywileje i immunitety Międzynarodowej Organizacji Dna Morskiego i Międzynarodowego Trybunału Karnego. Obecnie w trakcie ratyfikacji jest również umowa w sprawie przywilejów i immunitetów Międzynarodowego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii.

A zatem na pomocy porozumienia organizacja będzie korzystać z immunitetu jurysdykcyjnego. Majątek, archiwa i dokumenty oraz pomieszczenia organizacji będą nietykalne. Organizacji będzie też przysługiwał przywilej podatkowy, ale tylko wobec podatków bezpośrednich, oraz przywilej celny, ograniczony do towarów przeznaczonych do użytku służbowego.

Jeżeli chodzi o funkcjonariuszy organizacji, to przysługują im tylko takie przywileje i immunitety, jakie są konieczne do niezależnego wypełniania przez nich ich funkcji. Są to przede wszystkim: immunitet od aresztowania i zatrzymania oraz immunitet jurysdykcyjny tylko w stosunku do czynności urzędowych, nietykalność dokumentów, zwolnienie z ograniczeń imigracyjnych i dotyczących rejestracji cudzoziemców. W praktyce przedmiotowe porozumienie będzie dotyczyć niewielkiej liczby osób, które z ramienia OPCW odwiedzają służbowo Rzeczpospolitą Polską.

Ponieważ ta umowa dotyczy wolności, praw i obowiązków obywatelskich określonych w konstytucji oraz spraw uregulowanych w ustawach z zakresu prawa karnego, prawa finansowego, w tym podatkowego, prawa o cudzoziemcach i prawa celnego, wskazane jest przyjęcie jej w drodze ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.

Nie przewiduje się, żeby ratyfikacja spowodowała dodatkowe skutki finansowe. Nie jest również przewidywane dokonanie zmian w obowiązującym ustawodawstwie.

Przedstawiając powyższe, chciałbym zwrócić się do Wysokiej Komisji o rekomendowanie Wysokiemu Senatowi przyjęcia projektu ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Organizacją do spraw Zakazu Broni Chemicznej w sprawie przywilejów i immunitetów Organizacji do spraw Zakazu Broni Chemicznej, podpisanego w Hadze 5 sierpnia 2008 r. Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo panu dyrektorowi.

Otwieram dyskusję.

Czy są jakieś pytania? Sprawa jest oczywista.

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za podjęciem uchwały rekomendującej Wysokiej Izbie przyjęcie ustawy? Proszę podnieść rękę. (7)

(Głos z sali: Jednogłośnie.)

Jednogłośnie.

Senator sprawozdawca… Mamy listę. Pan senator Grubski, proszę bardzo.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Proszę?

Panie Włodzimierzu, na którym posiedzeniu? Chyba nie teraz.

(Głos z sali: To będzie 15 i 16 lipca.)

Dobrze, dziękuję.

Przystępujemy do realizacji punktu drugiego porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy o zabezpieczeniu społecznym między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Korei, podpisanej w Warszawie dnia 25 lutego 2009 r. – druki sejmowe nr 1998 i 2093, druk senacki nr 589.

Również bardzo proszę o zabranie głosu pana dyrektora Janusza Łąckiego, a później poproszę panią dyrektor Agnieszkę Chłoń-Domińczak.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Wysoka Komisjo!

Ja ze swojej strony przedstawię tylko ogólny zarys tej umowy, a pani minister, jako przedstawiciel resortu negocjującego umowę i najbardziej zainteresowanego jej sprawnym wdrożeniem, przedstawi wszystkie szczegóły techniczne.

Umowa o zabezpieczeniu społecznym między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Korei została podpisana 25 lutego 2009 r. w Warszawie. Głównym jej celem jest wprowadzenie dwustronnych regulacji prawnych w dziedzinie zabezpieczenia społecznego między obydwoma krajami. Jest to kolejna tego typu umowa zawierana z państwami, w których pracują czy mieszkają obywatele polscy oraz których obywatele pracują czy mieszkają na terytorium Polski.

Wejście w życie umowy: wyeliminuje kolizje ustawodawstw; umożliwi uwzględnianie okresów ubezpieczenia przebytych w Republice Korei, w celu ustalenia prawa do polskich świadczeń emerytalnych i rentowych oraz ich wysokości; zapewni transfer świadczeń osobom uprawnionym zamieszkałym na terytorium drugiego państwa, a także ochronę praw z zakresu zabezpieczenia społecznego, nabytych w części lub w całości na terytorium drugiego państwa.

Proponowany tryb ratyfikacji to ratyfikacja za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, podobnie jak przy innych umowach tego typu, ze wzglądu na to, że zachodzi przesłanka z art. 89 ust. 1 pkt 5 konstytucji, czyli umowa dotyczy spraw regulowanych w ustawie.

Rekomenduję Wysokiej Komisji przyjęcie tej ustawy.

Jak już powiedziałem, myślę, że więcej szczegółów przedstawi pani minister Chłoń-Domińczak. Dziękuję bardzo.

Bardzo proszę.

Dziękuję bardzo.

Tak jak już zostało wspomniane, umowa o zabezpieczeniu społecznym odnosi się do osób, które – tu odpowiednio z Polski lub Korei – pracują na terytorium drugiego kraju, a dotyczy świadczeń z tytułu: niezdolności do pracy, czyli rent inwalidzkich; starości, czyli emerytur; śmierci osoby ubezpieczonej, czyli rent rodzinnych i zasiłków pogrzebowych.

Umowa respektuje międzynarodowe standardy obowiązujące w dziedzinie zabezpieczenia społecznego – zasadę równego traktowania, zasadę swobodnego transferu świadczeń, zasadę jedności stosowanego ustawodawstwa, zasadę sumowania okresów ubezpieczenia – co oznacza, że w przypadku ubiegania się o świadczenia emerytalno-rentowe, osoby, które pracowały na terenie obu krajów, będą mogły sumować okresy ubezpieczenia przebyte w Polsce i Korei przy ustalaniu prawa do świadczeń pieniężnych, emerytur i rent oraz ich wysokości – a także rozwiązuje problem braku możliwości transferowania do Korei polskich świadczeń emerytalno-rentowych. Na mocy tej umowy ten transfer będzie mógł mieć miejsce.

Jest to rozwiązanie, które, po pierwsze, jest korzystne ze względów społecznych, bowiem zabezpiecza interesy osób zainteresowanych w zakresie nabywania prawa do świadczeń, po drugie, jest istotne z punktu widzenia gospodarczego. Korea jest dosyć istotnym inwestorem instytucjonalnym w Polsce i dlatego taka umowa ułatwia rozwój współpracy gospodarczej między krajami. Być może dzięki temu Korea będzie bardziej chętnie inwestować w Polsce.

Chciałabym zaznaczyć, że Polska jest chyba ostatnim krajem Unii Europejskiej, który podpisał…

(Głos z sali: Jednym z ostatnich krajów.)

Jest jednym z ostatnich krajów, który podpisuje taką umowę o zabezpieczeniu społecznym.

Jeżeli chodzi o skutki finansowe ustawy, to ustawa i umowa nie rodzą żadnych skutków dla budżetu państwa. Skutki te mogą pojawić się po stronie funduszy ubezpieczeniowych – Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz Funduszu Emerytalno-Rentowego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Nie jesteśmy w stanie oszacować tych skutków, ale skala zjawiska nie jest duża. Wedle szacunków, w Polsce przebywa około sześciuset obywateli Korei, z czego około dwustu osób to pracownicy delegowani, wyłączeni z jurysdykcji umowy, a w Korei przebywa około kilkudziesięciu Polaków, których ta sprawa może dotyczyć. Tak że nie jest to duża skala, ale względy gospodarcze doprowadziły do tej inicjatywy i do podpisania umowy. Dziękuję bardzo.

Dziękuję, Pani Minister.

Pani Mecenas?

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Bożena Langner: Dziękuję bardzo.)

Biuro Legislacyjne nie ma uwag.

Otwieram dyskusję.

Nie ma głosów. Sprawa jest oczywista, nie budzi wątpliwości.

Kto jest za podjęciem uchwały w sprawie ratyfikacji? (7)

(Głos z sali: Jednogłośnie.)

Dziękuję.

Pani senator Arciszewska-Mielewczyk wyraziła gotowość do bycia sprawozdawcą.

Nie ma głosu sprzeciwu.

Dziękuję.

Zamykam posiedzenie.

Dziękuję pani minister, pani dyrektor i panu dyrektorowi za udział.

Uwaga!

Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym.