Zapis stenograficzny (2028) z 242. posiedzenia

Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej

w dniu 23 lutego 2011 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o uposażeniu byłego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (druk senacki nr 1100, druki sejmowe nr 2747 i 2941).

2. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (druk senacki nr 1114, druki sejmowe nr 3392, 3712, 3712-A).

Otwieram posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.

Witam pana dyrektora Atłasa, witam zaproszonych gości. Jest pan minister? Witam serdecznie pana ministra.

Szanowni Państwo, do rozpatrzenia jest opracowana przez Komisję Nadzwyczajną "Przyjazne Państwo" ustawa, która dotyczy uposażenia byłych prezydentów Rzeczypospolitej Polskiej.

Bardzo proszę pana ministra o krótką...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dobrze. Przedstawiciel Biura Legislacyjnego, bardzo proszę.

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!

Ustawa nowelizująca ustawę o uposażeniu byłego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wprowadza zmiany w jednym przepisie, to jest w art. 2 ust. 1. Zmiana ta polega na podwyższeniu uposażenia przysługującego byłemu prezydentowi do wysokości odpowiadającej 75% kwoty wynagrodzenia zasadniczego, ustalonego w przepisach o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. Dla przypomnienia dodam, że w aktualnie obowiązującym stanie prawnym miesięczne uposażenie byłego prezydenta odpowiada połowie takiej kwoty. Ustawa ma wejść w życie po upływie czternastu dni od dnia ogłoszenia i znaleźć zastosowanie od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wejdzie w życie.

Ustawa nie budzi zastrzeżeń o charakterze legislacyjnym. Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję, bardzo proszę.

Czy ktoś z państwa senatorów chce zabrać głos?

(Senator Bohdan Paszkowski: Chciałbym tylko zapytać...)

Bardzo proszę, pan senator Paszkowski.

Jak rozumiem, jak wyczytałem, jest to inicjatywa Komisji Nadzwyczajnej "Przyjazne Państwo" do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji. Ja zaś mam takie pytanie: jakie... Bo ja mogę rozumieć, jakie są intencje, to się samo przez się rozumie, ale może ktoś mógłby to sprecyzować, powiedzieć, jakie intencje przyświecały autorom i czym...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

To wiem, tak się domyślam, ale chciałbym...

Nie ma przedstawicieli Komisji Nadzwyczajnej "Przyjazne Państwo", tak więc pan senator nie może tego usłyszeć... Ale jest opracowanie, w którym mógł pan przeczytać, jakie jest uzasadnienie do ustawy. Myślę, że jest ono tożsame z tym, co powiedzieliby panu senatorowi przedstawiciele komisji. Tak więc nie możemy nic więcej do tego dodać.

Czy są jeszcze jakieś zgłoszenia? Nie widzę.

Zamykam dyskusję.

Przechodzimy do głosowania.

Kto jest za? (6)

Oczywiście chodzi o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (1)

Ustawa została uchwalona bez poprawek.

Sprawozdawcą...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pan senator Paszkowski będzie sprawozdawcą ustawy.

Zamykamy ten punkt.

Przechodzimy do kolejnego punktu. Chwilę poczekamy na Biuro Legislacyjne. Tak?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Wznawiam posiedzenie.

Teraz będziemy zajmować się punktem drugim, który dotyczy ustawy o pomocy społecznej i ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Witam serdecznie pana ministra Jacka Dominika. Przedtem pan minister schował się za wyższego od siebie pana dyrektora Atłasa, który pomaga nam w najtrudniejszych debatach nad budżetem, za co zawsze mu dziękujemy.

Teraz przechodzę już do kwestii ustawy. Bardzo proszę, Panie Ministrze, o kilka słów na jej temat.

Jeżeli można, Panie Przewodniczący, chciałbym oddać głos panu dyrektorowi jako lepiej znającemu wszystkie szczegóły tej ustawy.

Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Jak pan powiedział, na posiedzenie dzisiejszej komisji przywiodły nas aspekty budżetowe dotyczące tak samorządu, jak i budżetu państwa. Jeśli chodzi o projekt, to jest to projekt komisyjny, sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Chciałbym zwrócić uwagę, i jestem do tego zobowiązany, na parę kwestii, które powodują skutki finansowe po stronie samorządów terytorialnych.

Jeżeli chodzi o samorządy terytorialne, to proszę zwrócić uwagę na zmianę ósmą. Jest tam mowa o przyznawaniu zasiłku celowego przez okres maksymalnie trzech miesięcy, niezależnie od dochodu, osobie zatrudnionej w trakcie realizacji kontraktu. Z danych, jakie uzyskaliśmy z ministerstwa pracy, wynika, że liczba osób, którym przyznano zasiłki celowe w roku 2009 wynosiła około dziewięćset siedemdziesiąt sześć tysięcy, a wypłacono na te osoby kwotę 750 milionów zł. Jeżeli przyjmiemy, że z tej grupy ludzi dotąd pobierających zasiłek celowy 1% podejmie zatrudnienie i nadal będzie pobierało ten zasiłek. przez kolejne trzy miesiące, niezależnie od osiąganego już dochodu, to przy liczbie dziewięciu tysięcy siedmiuset sześćdziesięciu jeden osób rocznie budżety gminne będą musiały wydatkować blisko 7,5 miliona zł. To dotyczy zmiany ósmej.

Zmiana osiemnasta polega na dodaniu przepisu, z którego wynika, że na jednego zatrudnionego pracownika socjalnego nie może przypadać więcej niż pięćdziesiąt rodzin. To również będzie miało skutki dla samorządu terytorialnego. Dziś, ze sprawozdań ministerstwa pracy za rok 2009, wiemy, że pracowników w powiatowych centrach pomocy rodzinie było dziewiętnaście tysięcy czterysta czterech, a liczba rodzin objętych poradnictwem specjalistycznym, czyli prawnym, psychologicznym, rodzinnym, interwencją kryzysową, pracą socjalną, wynosiła milion siedem tysięcy osiemset dwadzieścia osiem. Oznacza to, że na jednego pracownika socjalnego w roku 2009 przypadały pięćdziesiąt dwie rodziny. Skoro postulat dotyczący zmiany osiemnastej mówi o zapewnieniu normatywu pięćdziesięciu rodzin na jednego pracownika, to samorządy będą musiały zatrudnić o siedemset pięćdziesiąt trzy osoby więcej jako pracowników socjalnych.

Kolejna sprawa to zmiana trzynasta. Chodzi o podniesienie progu dochodowego z 250% do 300% kryterium dochodowego warunkującego wnoszenie przez małżonka lub zstępnych opłaty za pomoc w domu pomocy społecznej. W roku 2009 odpłatność za pobyt mieszkańców w domach pomocy społecznej dotyczyła blisko trzydziestu tysięcy osób i była to kwota 440 milionów zł. Przyjmując, że próg dochodowy zostanie podniesiony z 250 do 300%, w domach pomocy społecznej trzeba będzie przyjąć do pracy większą liczbę osób, która zostanie objęta odpłatnością po stronie gminy.

(Głos z sali: Przepraszam, która to jest zmiana?)

Trzynasta.

Są jeszcze dwie sprawy, uderzające już tylko w budżet państwa. Pierwsza wiąże się ze zmianą siódmą, chodzi o wypłacanie zasiłku okresowego maksymalnie przez trzy miesiące osobie, która jest objęta kontraktem socjalnym, a która już podjęła zatrudnienie. W roku 2009 na zasiłkach okresowych było czterysta pięćdziesiąt dwa tysiące osób, a na zasiłki okresowe na przestrzeni całego roku 2009 wypłacono 1 milion 826 tysięcy zł. Jeżeli przyjmiemy, że regulacja, o której mowa, zostałaby zastosowana do jednego procenta tej grupy, czyli trzech i pół tysiąca osób, to na wypłatę zasiłków na poziomie z roku 2009 przez dwanaście miesięcy, dla tych trzech i pół tysiąca osób, budżet państwa musiałby wyasygnować blisko 12 milionów zł. Pragnę zauważyć, że w roku 2010 w zakresie zasiłków okresowych w części gwarantowanej przez Skarb Państwa musieliśmy ponad te środki, które miało ministerstwo pracy, wyasygnować 55 milionów zł z rezerwy na zobowiązania Skarbu Państwa.

Ostatnia zmiana, która wpływa na wydatki budżetu państwa, dotyczy art. 3. Chodzi o wydłużenie okresu standaryzacji domów pomocy społecznej i placówek opiekuńczo-wychowawczych do końca roku 2012. Mogę powiedzieć, że na to zadanie, sfinansowane z rezerwy celowej ministerstwa pracy, tej samej, z której płaciliśmy jako budżet państwa zasiłki okresowe, w roku 2010 wydatkowano 31 milionów 297 tysięcy zł. Od roku 2004 przepis dotyczący standaryzacji był już zmieniany w ten sposób, że standaryzacja miała nastąpić do końca 2006 r., następnie do końca 2010 r., a teraz jest zmiana, która mówi o zakończeniu standaryzacji w obu typach placówek do końca roku 2012. Dziękuję.

Dziękuję, Panie Dyrektorze.

Proszę teraz przedstawiciela Biura Legislacyjnego o opinię prawną i jeszcze ewentualnie o dodanie, według uznania, kwestii, które dotyczą...

W opinii przedstawiłam uwagi i może nie będę ich specjalnie rozbudowywać, bo na parę pytań dobrze by było uzyskać odpowiedź z ministerstwa pracy, dlatego że ono w większym stopniu odnosi się do konkretnych już uregulowań w ustawie.

Jeżeli chodzi o szczegóły, to na przykład w pkcie 2 są uwagi co do rozbieżności w terminologii: w art. 1 w pkcie 20, który dotyczy art. 113 ust. 4, jest "kierownik regionalnego ośrodka polityki społecznej", a w art. 118 ust. 1d jest "dyrektor regionalnego ośrodka polityki społecznej". Czy to jest jakoś uzasadnione, czy też nie? Należałoby to ujednolicić.

Następnie, w art. 1 w pkcie 25, który dotyczy art. 118a pktu 12, jest takie sformułowanie "podmiot współpracujący z Komisją w zakresie organizacji egzaminów na II stopień specjalizacji w zawodzie pracownik socjalny"...

(Rozmowy na sali)

(Przewodniczący Mariusz Witczak: Przepraszam na moment. Proszę o chwilę uwagi, to rozprasza panią legislator. Bardzo proszę.)

Czy to jest właściwie potrzebne. Czy do przepisu upoważniającego w ogóle trzeba wpisywać takie uregulowania? Bo to można rozwiązać na zasadzie umowy, bez potrzeby wpisywania do ustawy. Nie wiadomo też, jaki to miałby być podmiot, o jakim charakterze. Jeśli miałyby to być jakieś techniczne działania, to nie wydaje się, żeby to miało pełnić pomocniczą funkcję podczas organizowania egzaminu.

Jest też pytanie co do art. 3. Czy dobrze rozumiem, że w przypadku terminu trzech miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy chodzi o te czternaście dni od dnia ogłoszenia? Bo tak można wnosić. Jeżeli chodziło o to, że od dnia ogłoszenia, to należałoby to jeszcze wprost doprecyzować. Zapis, który jest, należy rozumieć tak, że chodzi o czternaście dni od dnia ogłoszenia, i taką modyfikację art. 3 ust. 2... To może wydawać się kosmetyką, ale chodzi o to, że stan prawny jest taki, iż 31 grudnia 2010 r. to już jest termin, który przeminął, w aktualnym stanie prawnym jest tak, że po prostu nie ma tej regulacji. Ustawa ma przywrócić zgodność stanu faktycznego ze stanem prawnym. Dlatego nie byłoby dobrze posługiwać się tym sformułowaniem, że na podstawie wymienionego zezwolenia działają placówki albo istnieją programy naprawcze, bo faktycznie jesteśmy w zawieszeniu: nie działają i nie istnieją. Dziękuję bardzo.

Dziękuję.

Nie ma przedstawicieli wnioskodawców, czyli przedstawicieli komisji, nie ma przedstawicieli ministerstwa pracy, są tylko przedstawiciele Ministerstwa Finansów, którzy, jak rozumiem, chcą nam odpowiadać w sprawach finansowych, a nie chcą wyjaśniać kwestii terminologicznych. Czy to jest kierownik, czy dyrektor regionu? Tego typu wyjaśnienia powinniśmy uzyskać od przedstawicieli komisji, żebyśmy rozumieli, czy jest to jakieś systemowe rozwiązanie, czy są to błędy. Tego nie wiemy i...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Proszę?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak. Wszyscy byli zawiadomieni, ale w tej sytuacji nie jesteśmy w stanie przeprowadzić posiedzenia bez przedstawicieli; nie mówię już o tym, że jest tu dużo spraw poważnych, które dotyczą zadań dla samorządu, a my nie możemy przegłosować ustawy, która narzuci pewne konsekwencje w jakichś terminach, związane z działalnością samorządów.

Jutro jest posiedzenie komisji polityki społecznej. O której godzinie?

(Głos z sali: O 14.00.)

Będziemy musieli ogłosić przerwę, chyba nie będziemy robili dodatkowego posiedzenia, tylko ogłosimy przerwę...

(Rozmowy na sali)

Moment, proszę jeszcze o chwilę cierpliwości.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak, tak, wiem, że jutro. Tak, tak, Panie Dyrektorze, wiem, ale niezależnie od tego dzisiaj jest posiedzenie komisji w zakresie przedmiotowej ustawy, której podmiotem jest samorząd terytorialny i która rodzi konsekwencje dla samorządów terytorialnych - z jednej strony konsekwencje finansowe, o których państwo przedstawiciele Ministerstwa Finansów mówiliście, z drugiej strony pewne obowiązki terminowe, kompetencyjne i organizacyjne. W związku z tym w ogóle nie ma o czym mówić, tu powinni być przedstawiciele i wnioskodawców, i ministerstwa pracy.

Zaczynamy posiedzenie Senatu...

(Głos z sali: Drugiego...)

...drugiego...

(Głos z sali: O 10.00.)

...o 10.00, czyli musimy zrobić posiedzenie o godzinie 9.00.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przepraszam na moment, dwie minuty przerwy technicznej, żebyśmy to uzgodnili.

Szanowni Państwo, zrobimy posiedzenie 1 marca. Co do godziny zostaniecie państwo poinformowani, to będzie w przerwie pomiędzy posiedzeniami komisji, które i tak są zaplanowane. Do tego czasu będziemy mieli stanowisko komisji branżowej w sprawach opieki społecznej, a wszystkie inne kwestie muszą zostać wyjaśnione przez gości na naszym posiedzeniu. Wtedy będziemy decydować.

Nie zamykam sprawy, ogłaszam tylko przerwę do 1 marca. Dziękuję serdecznie i do zobaczenia.