Zapis stenograficzny (1296) z 148. posiedzenia

Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej

w dniu 4 stycznia 2010 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie województwa oraz ustawy o samorządzie powiatowym (druk senacki nr 736, druki sejmowe nr 1898, 1898-A i 2554).

2. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 741, druki sejmowe nr 2002, 2561, 2561-A).

3. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 740, druki sejmowe nr 1727, 2407 i 2407-A).

Rozpoczynamy kolejne posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.

Proszę o zamknięcie drzwi i zajęcie miejsc.

Bardzo serdecznie witam pana ministra Tomasza Siemoniaka z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz pana ministra Bernarda Błaszczyka z Ministerstwa Środowiska.

Zaczynamy od punktu: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie województwa oraz ustawy o samorządzie powiatowym.

Gospodarzem tego punktu jest pan minister Tomasz Siemoniak.

Panie Ministrze, bardzo proszę o krótkie przekazanie opinii na temat tej ustawy.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Gwoli ścisłości trzeba powiedzieć, że jest to inicjatywa poselska, posłów Prawa i Sprawiedliwości, która została zmodyfikowana po stanowisku rządu, po pewnych uwagach po pracy podkomisji i komisji. Ta nowelizacja ustawy wychodzi naprzeciw problemom, które występują w samorządach lokalnych, problemom trudnym do przewidzenia wcześniej przez ustawodawcę, mianowicie polegających na tym, że przewodniczący bądź przerywa, bądź opuszcza, bądź zawiesza sesję rady gminy, nie przekazując nikomu prowadzenia i to doprowadza do paraliżu pracy ważnego organu.

Takich sytuacji w Polsce było razem kilkanaście i wydaje się, że w sposób dość prosty można przełamać takie paraliże właśnie szukając sposobu na zwołanie samej sesji.

Przedmiotem dyskusji w Sejmie było to, kto powinien taką sesję zwoływać. Tutaj rząd wcale nie palił się do tego, żeby wysuwać do tego zadania wojewodów po to, aby nie budzić wątpliwości w samorządzie, czy administracja rządowa nie zanadto tutaj będzie ingerowała. Po analizie, a także po zasięgnięciu opinii w Państwowej Komisji Wyborczej wynika, że jedynie wojewoda może tutaj reagować. Podkreślam, że kompetencja wojewody ogranicza się do zwołania sesji, już jej prowadzenie jest powierzone najstarszemu radnemu, obecnemu na sesji, który się na to zgodzi. I tego dotyczą sejmowe poprawki do inicjatywy poselskiej.

Razem z posłami zastanawialiśmy się nad różnymi sytuacjami, na przykład, co wtedy, kiedy najstarszy radny nie zgadza się. Bogactwo życia samorządowego przynosi takie sytuacje, że radni seniorzy odmawiają prowadzenia sesji, bądź też wychodzą. Taka sytuacja w jednym z powiatów się zdarzyła, więc wydaje się, że tutaj takie doprecyzowanie jest właściwe. Uznaliśmy, że nie ma takiej możliwości - bo i takie wątpliwości się pojawiały w debacie - żeby wojewoda zwoływał sesje w jakimś innym celu. Wszystko w tej nowelizacji jest bardzo ściśle określone.

Tak więc sądzę, że po przepracowaniu tej inicjatywy poselskiej w Sejmie... Zresztą tutaj samorządowcy - bo i z nimi były prowadzone dyskusje na ten temat - uznają, że jest to regulacja, która w sposób właściwy wyważa kompetencje wojewody, który, mając w zakresie swego działania także nadzór prawny nad samorządami, czyli kontrolę uchwał przyjmowanych na sesjach, nie za nadto wykracza poza jego pozycję.

Zatem stanowisko rządu do tej nowelizacji jest pozytywne. Dziękuję bardzo.

Dziękuję, Panie Ministrze.

Oczywiście, jest to projekt poselski. Mówiąc o gospodarzu miałem na myśli resort właściwy do przedstawienia opinii dla naszej komisji. To doprecyzowanie było niezbędne.

Teraz poproszę Biuro Legislacyjne o wyrażenie opinii.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Zebrani!

Biuro Legislacyjne ma jedną uwagę do ustawy.

Ustawa zawiera w art. 4 przepis przejściowy. Aby omówić ten przepis przejściowy, pokrótce wskażę, jaki jest tryb zwoływania sesji rady gminy, rady powiatu lub sejmiku województwa, a następnie na podstawie tego przepisu przejściowego wskażę różnicę w procedowaniu.

Sekwencja zdarzeń jest taka: wojewoda ma trzydzieści dni od dnia odwołania lub od dnia przyjęcia rezygnacji przewodniczącego i wiceprzewodniczącego oraz niewybrania w ich miejsce osób do pełnienia tych funkcji, na zwołanie tej nadzwyczajnej sesji odpowiedniej rady lub sejmiku województwa. Następnie ma trzydzieści dni i powinien wyznaczyć ten termin sesji rady gminy, powiatu lub sejmiku województwa w ciągu siedmiu dni od upływu tego terminu. I teraz na tym posiedzeniu, do czasu wybrania nowego prezydium rady, przewodniczy jej najstarszy radny z tych, którzy wyrazili na to zgodę.

Teraz mamy przepis przejściowy, który reguluje sytuację, co z tymi stanami faktycznymi, które już mają miejsce w chwili wejścia w życie ustawy. I przepis przejściowy mówi, że wojewoda ma nie trzydzieści, a czternaście dni i ten termin rozpoczyna się nie z chwilą tego zdarzenia, tylko z chwilą wejścia ustawy w życie. No i teraz jest powtórzenie tej samej normy, która mówi o przewodniczeniu tej pierwszej sesji w ust. 2. Ponieważ, moim zdaniem, norma zawarta w ust. 2 tego przepisu przejściowego jest powtórzeniem norm zwartych w przepisach materialnych, w związku z tym, jej istnienie jest zbędne. Dla wojewody podstawą wydania odpowiedniej decyzji, będzie odpowiedni przepis materialny, zmodyfikowany tylko przepisem przejściowym, a nie przepis przejściowy.

W związku z tym, proponuję przyjęcie poprawki, zgodnie z którą zostanie skreślony ust. 2 jako zbędny. Dziękuję.

Dziękuję bardzo.

Panie Ministrze, to chyba się wydaje racjonalne, prawda?

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Jak wspomniałem, sprawa najstarszego wiekiem radnego była poprawką na ostatnim etapie prac. Tutaj ta uwaga jest rzeczywiści zasadna. To jest takie powtórzenie, więc pewnie nie zostało to tak do końca przeanalizowane.

Dziękuję serdecznie.

(Rozmowy na sali)

Przejmuję tę poprawkę. Poddam ją pod głosowanie po zamknięciu dyskusji.

Otwieram dyskusję.

Czy są jakieś krótkie pytania?

Pan senator Marek Konopka, bardzo proszę.

Dziękuję bardzo.

Tak myślę... Bo w zasadzie wyłonienie przewodniczącego rady gminy, powiatu, czy sejmiku województwa odbywa się na zasadzie dogadanie się pewnej grupy ludzi.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nie. Dlatego pytam: czy ten przepis, który pozwoliłby czy nakazałby wojewodzie zwołanie tej sesji i prowadzenie przez najstarszego członka rady, może być zbojkotowany? Czy była o tym dyskusja w Sejmie czy w podkomisji? No bo w zasadzie to jest dogadanie się. Jeżeli nie będzie takiej woli, to może to być przepis martwy. Skoro było tylko kilka takich przypadków w skali kraju na przestrzeni dziesięciu czy iluś tam lat...

Pan senator Marek Konopka pyta jako praktyk, były starosta.

Panie Ministrze, jaka jest opinia na ten temat?

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Oczywiście bogactwo życia podsuwa różne przykłady, ale w przypadkach z ostatnich lat mieliśmy do czynienia z sytuacją taką, że większość wybrała przewodniczącego, po czym jego wyjście, zerwanie tej sesji, zawieszenie, niezwoływanie nowej było związane z tym, że ukształtowała się inna większość, chcąca go odwołać zapewne. To znaczy do tego nie dochodziło i dlatego on tej sesji nie zwoływał. Zatem należy domniemywać, że w takiej sytuacji receptą na tego rodzaju sytuacje jest coś, co pomoże zwołać taką sesję. Oczywiście można sobie wyobrazić różne sytuacje i nie da się opisać legislacyjnie każdej sytuacji. Zdarzyło się też tak, że po paraliżu w jednej z gmin w województwie małopolskim wojewoda zagroził, że, jeśli radni się nie dogadają, to będzie komisarz, który zastąpi obydwa organy, i się dogadali.

Szanowni Państwo Senatorowie, bardzo często jest to też związane z napięciem pomiędzy bezpośrednio wybranym wójtem, burmistrzem, prezydentem - oczywiście raczej wójtem niż prezydentem dużego miasta - a radą. Różne takie polityczne problemy w radzie przenoszą się na takie sytuacje. Tak więc każdej sytuacji tym nie uregulujemy, ale rzeczywiście stało się taką złą normą od jakiegoś czasu wychodzenie przewodniczących i niezwoływanie sesji. W rekordowych przypadkach trwało to kilkanaście miesięcy. Tutaj szukaliśmy różnych rozwiązań. W przypadku przywoływanej w uzasadnieniu projektu sejmowego gminy Parysów w województwie mazowieckim były ćwiczone najróżniejsze rozwiązania.

Ale na ogół jest większość, która jest gotowa dalej pracować i to działanie po przyjęciu ustawy da wojewodzie możliwość zwołania tej większości. Inne problemy... To znaczy jeżeli oni ze sobą nie dogadają się, no to oczywiście jest inna droga wskazana w ustawach o samorządzie, która prowadzi tak naprawdę do ponownych wyborów.

Pan senator Dajczak, bardzo proszę.

Dziękuję.

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze!

Pan powiedział, że życie samorządowe niesie bardzo barwne i nieprzewidywalne sytuacje. Chciałbym zapytać, czy ministerstwo monitoruje takie sytuacje i czy są szykowane jakieś rozwiązania.

Ja podam przykład gminy Międzyrzecz w województwie lubuskim, w której ostatnio nastąpił zupełny paraliż pracy samorządu. Burmistrz i wiceburmistrz zostali aresztowani, później wyszli z więzienia, prokuratura zawiesiła ich w czynnościach i nie pozwoliła pełnić obowiązków. W międzyczasie wojewoda zawiesiła radę i był zupełny paraliż samorządu, nie można było podejmować żadnych decyzji. I czy ministerstwo nad takimi przypadkami myśli, ewentualnie sposobem rozwiązania ich w ustawodawstwie?

Bardzo proszę.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Oczywiście tak, każdy z tych przypadków prędzej czy później trafia do ministerstwa, zwłaszcza, że w wielu przypadkach dotyczy to kwestii albo powołania osoby pełniącej obowiązki wójta, burmistrza, prezydenta, albo komisarza, który zastępuje obydwa organy gminne, albo któryś z organów. Takie decyzje podejmuje prezes Rady Ministrów, dlatego przechodzą one przez nasze ręce. A więc każdy z tych przypadków analizujemy i będziemy się starali zaproponować jakieś rozwiązania.

Problemy są oczywiście nie tylko wewnątrz samorządu. Pan senator powiedział o sytuacji, kiedy w kłopoty prawne popada samorządowiec. Znane są sytuacje prezydentów zawieszanych w pełnieniu obowiązków, gdzie jest wątpliwość co do tego, w jaki sposób działają wtedy ich zastępcy, ich upoważnienia itd. Tak że staramy się z takich sytuacji wyciągać wnioski, rozwiązywać je na bieżąco, bo mamy - to udało się uregulować - ale też sytuację taką niezawinioną przez nikogo. Po prostu burmistrz uległ wypadkowi w jednej z gmin i był w stanie śpiączki, a nie miał zastępców, nie było upoważnień. Tutaj patrzymy zawsze na sytuacje takie praktyczne, to znaczy trzeba wypłacać ludziom zasiłki, trzeba uruchamiać przelewy, więc będziemy się starali tutaj... I dlatego tę inicjatywę witamy właśnie z takim poparciem, no bo to jest dobry krok.

Co do kwestii wygaszania mandatów, skazywania wyrokami, zawieszania w pełnieniu obowiązków, to na pewno w dwudziestolecie samorządu warto będzie to wszystko solidnie poprzeglądać, bo potem na końcu cierpią obywatele, którzy nic nie zawinili, a ich gmina cierpi. Te praktyczne kwestie oczywiście udaje się jakoś uregulować, to znaczy ktoś zostaje powołany, wojewodowie dbają o to, żeby nie cierpieli ludzie, czyli są wydawane dowody, wypłacane zasiłki, ale już nikt nie przywróci możliwości składania wniosków o dotacje unijne, jeśli nie ma dobrze działającego samorządu. Dlatego takie gminy tracą swoją szansę na rozwój. Ta wspomniana gmina Parysów jest właśnie przykładem, gdzie przez paraliż samorządu na pewno zostało zmarnowanych wiele szans w czasie, kiedy właśnie wszystkie gminy występowały o środki unijne i inne.

Dziękuję.

Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.

Zamykam dyskusję.

Mamy jedną poprawkę, zaproponowaną przez Biuro Legislacyjne, a przejętą przeze mnie, do przegłosowania. Poprawka została wcześniej omówiona.

Kto jest za przyjęciem poprawki? (10)

Poprawka została poparta jednogłośnie.

Teraz głosujemy nad ustawą włącznie z przegłosowaną poprawką.

Kto jest za? (10)

Ustawa została poparta jednogłośnie.

Pozostał nam sprawozdawca.

Pan senator Marek Konopka będzie sprawozdawcą.

Przechodzimy do kolejnego punktu: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw.

Bardzo proszę pana ministra Błaszczyka.

Panu ministrowi Tomaszowi Siemoniakowi i współpracownikom bardzo dziękujemy i życzymy sukcesów w nowym roku.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Siemoniak: Nawzajem. Dziękujemy, Panie Przewodniczący.)

Bardzo proszę.

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Wysoka Komisjo!

Ustawa o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw, która jest przedmiotem dzisiejszego posiedzenia, została przygotowana przez stronę rządową przede wszystkim w celu realizacji zadań nałożonych w uchwale Rady Ministrów z grudnia 2006 r. w sprawie "Krajowego planu gospodarki odpadami 2010". Zawiera ona doprecyzowanie oraz zmiany obowiązujących rozwiązań w zakresie gospodarki odpadami. Nadrzędną intencją realizacji zadań "Krajowego planu gospodarki odpadami 2010" jest przede wszystkim konieczność osiągnięcia celów zawartych w prawie Unii Europejskiej, w tym w dyrektywach unijnych, w sprawie składowania odpadów dotyczących redukcji odpadów komunalnych ulegających biodegradacji składowanych na składowiskach odpadów.

Wobec tego najistotniejszymi rozwiązaniami zawartymi w ustawie są propozycje przepisów, które umożliwiają: zamykanie z urzędu składowisk odpadów niespełniających wymagań technicznych, wprowadzenie zakazu składowania odpadów palnych selektywnie zebranych, wprowadzenie zakazu składowania odpadów ulegających biodegradacji selektywnie zabranych, wprowadzenie środków dyscyplinujących przedsiębiorców w zakresie wywiązywania się z obowiązku składania zbiorczych zestawień danych, zaostrzenie sankcji za nielegalne składowanie odpadów.

Ponadto w celu usprawnienia obecnie funkcjonującego systemu gospodarki odpadami w przedmiotowym projekcie ustawy zaproponowano między innymi: wprowadzenie ułatwień administracyjnych dla świadczących usługi w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń; dostosowanie podziału kompetencji organów do obowiązujących przepisów ustawy - Prawo ochrony środowiska przekazanych w ustawie o odpadach, w przypadku terenów zamkniętych kompetencje te otrzymały regionalne dyrekcje ochrony środowiska; wprowadzenie odrębnych wymagań dla przewoźnych urządzeń służących do przetwarzania odpadów zawierających azbest; modyfikację obecnie obowiązujących przepisów dotyczących unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych; zaostrzenie sankcji za nieprzestrzeganie obowiązków wynikających z ustawy o odpadach; zmiany w przepisach ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji.

Reasumując, zawarte w projekcie ustawy propozycje zmian przepisów mają na celu poprawienie obecnie funkcjonującego systemu gospodarowania odpadami zarówno na poziomie wytwórców odpadów, jak i na poziomie innych posiadaczy odpadów. Powinno to przyczynić się do umożliwienia Polsce realizację zobowiązań wynikających z prawa Unii Europejskiej.

Panie Przewodniczący, tyle w skrócie o uwagach do tej ustawy.

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

Teraz poproszę pana mecenasa o przedstawienie opinii Biura Legislacyjnego.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Biuro Legislacyjne zaproponowało siedem poprawek do przedmiotowej ustawy. Poprawki pierwsza, druga, piąta i szósta mają charakter redakcyjny, a poprawka trzecia ma charakter legislacyjny i dotyczy usunięcia w wymienionych poprawkach przepisów zbędnej, zdaniem Biura Legislacyjnego, formuły "z zastrzeżeniem ust. 4". Poprawka czwarta dotyczy skreślenia z ustawy o odpadach w art. 19 ust. 6, gdyż zdaniem Biura Legislacyjnego norma zawarta w tej jednostce redakcyjnej powtarza normę wyrażoną w art. 106 kodeksu postępowania administracyjnego dotyczącą właśnie instytucji, która została w tym przepisie wyrażona. W związku z tym biuro prawne uważa, że norma ta nie niesie nowości normatywnej. Druga zmiana zawarta w tej poprawce jest konsekwencją wprowadzenia zmiany pierwszej. Dziękuję bardzo.

Bardzo dziękuję, Panie Mecenasie, za syntetyczne przedstawienie poprawek.

Rozumiem, że jeżeli chodzi o poprawki redakcyjne, to nie ma żadnych kontrowersji, bo one nie zmieniają sensu ustawy, nie ingerują w merytoryczną materię ustawy.

Prosiłbym pana ministra bądź wskazanych przez pana współpracowników o wyrażenie opinii na temat pozostałych poprawek.

W tej chwili usłyszałem te poprawki i trudno mi jest odnieść się do nich. Potrzebuję chociaż pięciu minut, żeby je przeczytać.

Bardzo proszę, Panie Ministrze. W takim razie pięć minut przerwy technicznej. Bardzo proszę pana mecenasa o podejście do pana ministra i skonsultowanie, przedyskutowanie tych poprawek.

Wznawiam posiedzenie.

Mam taką prośbę. Czy pan minister albo pan mecenas mógłby... Pan mecenas, tak?

Panie Mecenasie, bardzo proszę przedstawić nam ustalenia. Jeżeli udało się przekonać pana ministra albo wypracować wspólne stanowisko, to tym lepiej.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Z ustaleń, które przed chwilą były poczynione, wynika, że strona rządowa przychyla się do poprawek redakcyjnych.

(Głos z sali: Poprawek: pierwszej...)

Czyli pierwszej, drugiej, piątej i szóstej... Chwileczkę. Do poprawek: pierwszej, drugiej, trzeciej, piątej i szóstej...

(Głos z sali: Trzeciej też.)

Jest to poprawka o charakterze legislacyjnym, ale można ją włączyć w zakres poprawek redakcyjnych. Co do tej poprawki został osiągnięty także konsensus. W poprawce czwartej ustalono... Pozwolę sobie zaprezentować wspólne wypracowane nowe brzmienie art. 19 ust. 7.

(Głos z sali: Ust. 6 czy ust. 7?)

Ust. 7.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak. W przypadku skreślenia w art. 19 ust. 6, proponuje się nadać następujące brzmienie ust. 7: "W przypadku niedotrzymania terminu określonego w art. 106 §3 Kodeksu postępowania administracyjnego przyjmuje się, że wydano opinię pozytywną".

Pragnę jeszcze podkreślić, że biuro prawne, podtrzymując swoje uwagi do poprawki siódmej, odstępuje jednakże od propozycji poprawki i tezy wyrażonej w zdaniu końcowym. Dziękuję.

Dziękuję bardzo.

Ja w takim razie przejmuję poprawki redakcyjne, które były enumeratywnie wymienione. Przejmuję również tę poprawkę, którą wspólnie ustalono, jak rozumiem, pomiędzy prawnikami a ministerstwem. Po dyskusji poddam wszystkie poprawki pod głosowanie. Panie Mecenasie, potem proszę mi przypomnieć jeszcze numery tych poprawek redakcyjnych i wspólnie ustalony zapis, który przed chwilą pan odczytał w ramach tego kompromisowego rozwiązania.

Bardzo proszę.

Czy są jakieś pytania? Nie ma.

W takim razie zamykam...

A, bardzo proszę, pani senator Rotnicka.

Panie Przewodniczący! Szanowny Panie Ministrze!

Chciałabym usłyszeć opinię na temat tej burzliwej dyskusji na forum sejmowym dotyczącej unieszkodliwiania odpadów weterynaryjnych i szpitalnych o charakterze zakaźnym, bowiem Sejm był podzielony. Prawie równo wahały się losy tych poprawek, a dotyczyło to możliwości utylizacji odpadów zakaźnych także w innej formie niż spalanie.

Czy mogłabym prosić o jakieś przybliżenie tej sprawy?

(Głos z sali: I jakie jest zdanie?)

I jakie jest zdanie pana ministra?

Dziękuję, Pani Senator.

Bardzo proszę, Panie Ministrze o krótkie...

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

W przedłożeniu rządowym, druk nr 2002, w art. 42 ustawy o odpadach zaproponowano zmianę brzmienia ust. 1a i ust. 3 oraz dodanie ust. 1b i ust. 4. Zmiany te miały na celu przede wszystkim pełne zrównanie metod termicznego przekształcenia zakaźny odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych oraz metod alternatywnych co do wymagań w zakresie ochrony środowiska, w tym w szczególności takich, które umożliwiałyby pełną kontrolę warunków wprowadzenia tych procesów oraz ich skuteczności. Ust. 3 i ust. 4 rozszerzały dotychczasowe upoważnienie dla ministra zdrowia tak, aby wymagania w stosunku do wszystkich technologii przetwarzania odpadów medycznych i weterynaryjnych były na tyle szczegółowe, żeby można było w pełni monitorować przebieg procesu technologicznego oraz jego skuteczność, bowiem podstawową zasadą przy postępowaniu z tego rodzaju odpadami jest zasada przezorności.

Rozbudowanie przedmiotowego upoważnienia jest niezbędne również ze względu na konieczność zapewnienia ustawowego przestrzegania przepisów dyrektywy Wspólnoty Europejskiej i takie zapisy zaproponowaliśmy w przedłożeniu rządowym. A poprawki - w tym te, które zawierały tę propozycję - zostały przegłosowane stosunkiem głosów 197 za, 215 przeciw. Krótko mówiąc, chcielibyśmy, żeby przywrócono zapis zgodny z rządowym projektem ustawy, który został uchwalony przez Sejm bez tej poprawki.

Dziękuję, Panie Ministrze.

Czy pan minister...

(Senator Jadwiga Rotnicka: Chciałabym jeszcze dopytać.)

Bardzo proszę.

Panie Ministrze, to oznacza, że w tak przyjętej ustawie jedynym sposobem utylizacji medycznych i weterynaryjnych odpadów zakaźnych byłoby tylko i wyłącznie spalanie, tak?

Tak jak pani powiedziała, ostateczną metodą jest spalanie.

(Senator Jadwiga Rotnicka: Dziękuję.)

Dziękuję.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Bardzo proszę.

Czy ta poprawka polega na wykreśleniu w art. 42 ust. 1a oraz ust. 3 i ust 4? Czy to jest bardzo skomplikowana sprawa?

(Głos z sali: Nie. To jest kwestia przywrócenia tego, co już...)

To dopiero w debacie można złożyć.

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Czy pan minister ma przygotowaną taką poprawkę?

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Tak? Czy pan minister ma taką poprawkę?

(Senator Jadwiga Rotnicka: Pan minister nie wnosi poprawek.)

Ale każdy ma prawo proponować poprawki, a potem one mogą być przejęte. To praktykujemy już od dawna. Ja pytam z ciekawości. Jeszcze oczywiście jest drugie czytanie, można w ramach debaty zgłaszać, nie ma pośpiechu. Tylko pytam, czy ma pan...

Panie Przewodniczący, druk poselski nr 2002 przedstawia to tak jak chcielibyśmy, by w tej wersji zostało to przyjęte.

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?

Szanowni Państwo, skoro nie ma więcej głosów, przechodzimy do głosowania nad poprawkami, które zostały zgłoszone. Przypominam, że jeżeli będą jeszcze jakieś głębsze przemyślenia, to będzie jeszcze drugie czytanie i wtedy będzie można zgłaszać odpowiednie poprawki. Teraz przegłosujemy poprawki redakcyjne.

Kto jest za tymi poprawkami redakcyjnymi, które zostały wcześniej przedstawione? (9)

Poprawki zostały poparte jednogłośnie.

Teraz poprawka, która została ustalona, czyli poprawka czwarta. Czy ja dobrze pamiętam?

(Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński: Poprawka czwarta.)

Dobrze pamiętam, poprawka czwarta.

Panie Mecenasie, czy chce pan coś dodać?

Bardzo proszę.

Ja pozwolę sobie odczytać tę poprawkę, bo ona wprowadza kilka zmian:

"W art. 1 w pkcie 10, w art. 19 skreśla ust. 6".

"W art. 1 w pkcie 10, w art. 19 ust. 7 otrzymuje brzmienie: «W przypadku niewydania opinii w terminie określonym w art. 106 §3 Kodeksu postępowania administracyjnego przyjmuje się, że wydano opinię pozytywną»."

"W art. 1 w pkcie 17 w lit. d, skreśla się ust. 6a".

"W art. 1 w pkcie 17 w lit. d, ust. 6 otrzymuje brzmienie: «W przypadku niewydania opinii w terminie określonym w art. 106 §3 Kodeksu postępowania administracyjnego przyjmuje się, że wydano opinię pozytywną»". Dziękuję.

Kto jest za? (9)

Poprawka została poparta jednogłośnie.

Głosujemy nad całością ustawy włącznie z przyjętymi poprawkami.

Kto jest za? (9)

Ustawa została poparta przez komisję włącznie z poprawkami.

Na sprawozdawcę proponuję panią senator profesor Jadwigę Rotnicką, tym bardziej że będzie chyba łączyła tę zaszczytną funkcję ze sprawozdawaniem w Komisji Środowiska. Jeżeli tak będzie, to już to będzie zadanie uproszczone.

(Senator Jadwiga Rotnicka: Jeżeli tak będzie.)

Ale taka możliwość istnieje.

Dziękuję, Panie Ministrze i również pana współpracownikom. Życzę samych sukcesów w roku 2010.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Bernard Błaszczyk: Dziękuję. Wzajemnie.)

Dziękujemy bardzo.

Przechodzimy do rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz niektórych innych ustaw.

Poproszę przedstawicieli Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej o krótkie zreferowanie zmian, bardzo syntetyczne i za chwilę pani mecenas.

Bardzo proszę

Panie Przewodniczący, Krzysztof Więckiewicz, dyrektor Departamentu Pożytku Publicznego w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej.

W materiale, który przedłożyło Biuro Legislacyjne, są podstawowe informacje, także dotyczące kierunków zmian ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Ja tylko przypomnę, że modyfikacje te polegały przede wszystkim: po pierwsze, na doprecyzowaniu definicji organizacji pozarządowej, po drugie, na zmianie formuły dotyczącej zasad i form współpracy o wzbogacenie możliwości tworzenia programów współpracy o programy wieloletnie, po trzecie, na zmianie w formule trybu zlecania zadań procedury dotyczącej powoływania komisji opiniujących, po czwarte, na zmianie kryteriów wyodrębniających statutową odpłatną działalność pożytku publicznego. W ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wprowadzono również kilka nowych obszarów pożytku publicznego.

W przypadku zmian dotyczących zlecania zadań pojawił się nowy sposób przekazywania środków publicznych w uproszczonej formule konkursowej. Jest odrębny rozdział dotyczący inicjatywy lokalnej, a mianowicie wspólnego przedsięwzięcia mieszkańców i samorządu lokalnego. Po doświadczeniach z lat ubiegłych dotyczących organizacji pożytku publicznego zmieniają się przesłanki nabywania przez nie statusu organizacji pożytku publicznego. Organizacje pozarządowe, ubiegające się o status pożytku publicznego, będą musiały między innymi wykazać się praktyką dwuletniej działalności. Zmieniona została formuła dialogu obywatelskiego. Oprócz Rady Działalności Pożytku Publicznego na poziomie centralnym, gdzie trójstronność funkcjonuje właściwie w oparciu o obecność przedstawicieli rządu, samorządu terytorialnego z Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz organizacji pozarządowej, będzie możliwość fakultatywnego stworzenia rad działalności pożytku publicznego na poziomie wojewódzkim, na poziomie powiatowym i na poziomie gminnym.

Zmieniają się nieco przepisy rozdziału dotyczącego wolontariatu. Chodzi tu w szczególności przepis, który daje możliwość ubezpieczenia wolontariusza od odpowiedzialności cywilnej i to ubezpieczenie wliczałoby się w koszty działalności organizacji, która przyjmuje wolontariusza, a właściwie ma pieczę nad wolontariuszem, który świadczy tę pomoc.

Myślę, że ważną zmianą w przypadku takich generalnych odniesień do ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie jest to, że przekazywanie 1% będzie odbywało się według procedury, która sprawdziła się w roku ubiegłym. Bardzo istotne jest to, że w ramach ilustrowania sposobu wydatkowania tych środków z 1% będzie obowiązek sprawozdania się z tego wydatkowania. W przypadku organizacji pożytku publicznego niezłożenie czy uporczywe uchylanie się od składania sprawozdań może spowodować wykreślenie informacji o nabyciu statusu organizacji pożytku publicznego.

To tyle w skrócie. Jeśli państwo senatorowie macie pytania, to oczywiście odpowiemy na nie. Myślę, że ta prezentacja Biura Legislacyjnego jest trafna i pokazuje główne kierunki zmian, choć nadmienię, że bardzo istotne jest to, że na poziomie parlamentu zwrócono uwagę na szczególny tryb konsultacji i uzgodnień projektu nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Odbyły się dwie prezentacje publiczne, seminaria, które miały na celu zweryfikować różne punkty widzenia na te proponowane zapisy. Jest to daleko idący kompromis, ale zbliżony do konsensusu, jeśli chodzi o efekt końcowy.

Dziękuję, Panie Dyrektorze.

Jak pamiętam, została złożona także poprawka, która pozwala przekazywać dotację celową i to jest istotna kwestia dla naszej komisji.

(Dyrektor Departamentu Pożytku Publicznego w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Krzysztof Więckiewicz: Tak. Pominąłem to, ale oczywiście to jest także bardzo istotne.)

To proszę krótko, w kilku zdaniach o tym powiedzieć.

To jest poprawka, zgodnie z którą samorząd terytorialny fakultatywnie może planować w swoim budżecie możliwość właśnie przekazania dotacji inwestycyjnej, oczywiście na szczególnych warunkach, co jest też ważne. Jest to także potwierdzeniem bardzo ważnej opinii konwentu marszałków, że taka potrzeba w samorządzie istnieje. Na poziomie prac parlamentarnych ta poprawka została uwzględniona.

Dziękuję bardzo.

To jest istotne wtedy, kiedy organizacje aplikują o pieniądze unijne, wtedy, kiedy potrzebują posiadać majątek czy jakiś kapitał inwestycyjny, który pozwoli im pozyskiwać inne pieniądze. I to był problem, a przecież te organizacje realizują wiele zadań, które są zbieżne z zadaniami własnymi poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego.

Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne o... Pan dyrektor omówił zmiany, więc panią mecenas prosiłbym tylko o ustosunkowanie się do poprawek.

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!

Biuro Legislacyjne w części trzeciej opinii sformułowało kilkanaście uwag szczegółowych o charakterze techniczno-legislacyjnym, dotyczących ustawy uchwalonej przez Sejm. W większości z nich Biuro Legislacyjne sformułowało propozycje poprawek, w kilku punktach takich propozycji nie ma, ponieważ uwagi mają charakter ogólny. Przejdę teraz do omawiania poszczególnych uwag.

Uwaga pierwsza dotyczy art. 1 pkt 3 lit. b, w którym należałoby skorygować błąd, który wkradł się w tym przepisie.

Uwaga druga, dotyczy art. 1 pkt 7, art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy nowelizowanej. Tutaj ustawodawca posłużył się określeniem "osoby podlegające wykluczeniu społecznemu". W innym miejscu tej samej ustawy w odniesieniu, jak się wydaje, do tej samej kategorii osób ustawa posługuje się określeniem "osoby zagrożone wykluczeniem społecznym". Mając na względzie zasady techniki prawodawczej, powinno się ujednolicić terminologię w tym zakresie.

Przepraszam. Od razu chciałbym wyjaśnić. Czy to jest trafne?

(Głos z sali: Tak.)

Czy taka jest państwa intencja?

(Głos z sali: Taka jest intencja...)

Bo gdyby czytać to semantycznie, to są dwie różne kwestie. Tak?

(Dyrektor Departamentu Pożytku Publicznego w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Krzysztof Więckiewicz: Panie Przewodniczący, ja wyjaśnię.)

Bardzo proszę.

My już rozmawialiśmy na ten temat. Myślę, że propozycja zapisu "zagrożone wykluczeniem społecznym" jest właściwa.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Bardzo proszę, Pani Mecenas.

Uwaga trzecia Biura Legislacyjnego dotyczy art. 1 pkt 10 lit. c, w art. 11 ust. 3 ustawodawca, określając katalog podmiotów uprawnionych do udziału w otwartym konkursie ofert na realizację zadań publicznych, wyeliminował z tego katalogu jednostki organizacyjne podległe organom administracji publicznej lub przez nie nadzorowane. Konsekwencją takiej zmiany była modyfikacja w art. 15 ust. 1 i art. 16 ust. 1. W opinii Biura Legislacyjnego analogicznej korekty należałoby dokonać w art. 13 ust. 1 pkt 7 i w art. 16 ust. 5, w których te jednostki się pojawiają, a skoro zostały one wyeliminowane z całej procedury, to należałoby wyeliminować je ze wszystkich przepisów dotyczących procedury konkursowej. Poprawka zaproponowana w uwadze trzeciej zmierza właśnie w tym kierunku.

Propozycja poprawki sformułowana w uwadze czwartej ma charakter ujednolicający terminologię ustawy. W art. 1 pkt 14 dotyczącym art. 14 ust. 4 ustawy zmienianej ustawodawca posłużył się określeniem "umowa na realizacje zadania". Z analizy treść ustawy jednak wynika, że pod tym pojęciem należy rozumieć umowę o wsparcie realizacji zadania publicznego oraz umowę o powierzenie realizacji zadania publicznego. Takimi też określeniami ustawodawca posługuje się w innych przepisach ustawy, dlatego my tutaj proponujemy ujednolicenie terminologii.

Uwaga piąta dotyczy art. 1 pkt 20, art. 19a ust. 3 ustawy nowelizowanej. Przepis ten przewiduje obowiązek zamieszczenia oferty realizacji zadania o charakterze lokalnym lub regionalnym: w Biuletynie Informacji Publicznej, w siedzibie organu jednostki samorządu terytorialnego w miejscu przeznaczonym na zamieszczanie ogłoszeń i na stronie internetowej organu tej jednostki. Nie jest do końca jasne, czy ustawodawca chciał tutaj sformułować obowiązek zamieszczania ogłoszenia w każdy wymieniony sposób, czy też wystarczające byłoby zamieszczenie ogłoszenia tylko w jeden z trzech sposobów. Redakcja art. 19a wskazywałaby na to, że należałoby umieszczać takie ogłoszenie w każdy sposób. Jednak czytając przepis art. 13 ust. 3, który jest przepisem podobnym, chociaż dotyczy innych podmiotów, mamy wrażenie, że jest tutaj pewna nieścisłość. Biuro Legislacyjne chciałoby tutaj wyjaśnić, czy intencją było, aby w obu tych przypadkach ogłoszenie powinno być umieszczane w każdy sposób wskazany w ustawie, czy tylko w jeden sposób. Tutaj zaproponowaliśmy dwie poprawki, z których należałoby wybrać jedną. Wydaje się, że propozycja pierwsza będzie lepsza, czyli proponujemy spójniki "oraz" zastąpić średnikami. Będzie wtedy jasne, że zgodnie z tymi dwoma przepisami będzie trzeba zamieszczać ogłoszenie w taki sam sposób.

Kolejna uwaga dotyczy art. 1 pkt 20, który dotyczy zlecania realizacji zadań publicznych o charakterze lokalnym lub regionalnym z pominięciem otwartego konkursu ofert. W przepisie tym przewidziano możliwość zgłaszania uwag dotyczących oferty. Przepis ten określa siedmiodniowy termin na zgłaszanie uwag, odwołując się do ust. 3. A w ust. 3 pojawiają się dwa terminy siedmiodniowe. Dlatego też mogą powstać wątpliwości, w jaki sposób liczyć ten termin. Poprawka Biura Legislacyjnego zmierza do wyeliminowania takich wątpliwości, jednoznacznie przesądza o tym, że osoba na zgłoszenie uwag ma siedem dni od dnia umieszczenia oferty w sposób wskazany w ustawie.

Uwaga siódma dotyczy art. 19a ust. 6, to jest zmiana wprowadzona w art. 1 w pkt 20. Przepis ten przewiduje obowiązek sporządzenia sprawozdania z wykonania zadania publicznego o charakterze lokalnym. Jednakże obowiązek sporządzenia sprawozdania z wykonania zadania publicznego w każdym przypadku wynika z art. 18 ust. 1. A ponieważ na podstawie art. 19a ust. 9, który przewiduje odpowiednie stosowanie do umów o charakterze lokalnym lub regionalnym art. 16-19, w tym także art. 18 ust. 1, dlatego też odwołanie się do art. 18 ust. 1 w ust. 6 art. 19a jest, jak się wydaje, niepotrzebne.

Kolejna uwaga Biura Legislacyjnego dotyczy art. 1 pkt 26, art. 27 ust. 3 i tutaj należałoby skorygować pomyłkę w nazwie "Krajowy Rejestr Sądowy".

Uwaga dziewiąta dotyczy art. 1 pkt 27, art. 27a ust. 2 pkt 1. Tutaj należałoby dokonać pewnej korekty językowej. Przepis mówi o dwóch rodzajach sprawozdań: sprawozdaniu merytorycznym i finansowym, a więc wyrazy "o którym" powinno się zastąpić wyrazami "o których".

Kolejna uwaga Biura Legislacyjnego dotyczy przepisu upoważniającego ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego do wydania rozporządzenia i to jest art. 1 pkt 27 wprowadzający zmianę w art. 27a i tu konkretnie chodzi o ust. 11. Przepis ten upoważnia ministra do określenia sposobu tworzenia wykazu organizacji mających status organizacji pożytku publicznego, na które podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych może przekazać 1% podatku. Przepis ten sformułowano w taki sposób, że rozporządzeniem ma na celu określenie trybów, terminów oraz formatów wymiany danych między ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego, ministrem sprawiedliwości, ministrem właściwym do spraw finansów publicznych i organami podatkowymi.

Przepraszam. Ponieważ tu nie ma propozycji poprawki, tak jak w poprzednich sytuacjach, ja od razu zapytam na bieżąco: czy państwo macie jakąś propozycję, czy sąd rejestrowy tu zupełnie wyczerpuje ten problem?

Panie Przewodniczący, mamy propozycję, która właściwie jest z rekomendacji Ministerstwa Finansów. Obecne tu panie z Ministerstwa Finansów potwierdzą to. Mamy propozycję i zaproponujemy wniesienie poprawki.

Dobrze. To ja przejmę poprawkę do punktu dziesiątego.

(Młodszy Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Iwona Kozera: Czyli uzupełnienie przepisu upoważniającego o wytyczne.)

Uzupełnienie o wytyczne.

I teraz jesteśmy przy uwadze jedenastej, tak?

Bardzo proszę.

Uwaga jedenasta ma charakter czysto techniczno-legislacyjny...

(Przewodniczący Mariusz Witczak: Skoro jest techniczna, to nie traćmy czasu. Proszę dalej.)

Kolejna uwaga dotyczy art. 1 pkt 38, czyli art. 41h, która określa zadania powiatowych i gminnych rad działalności pożytku publicznego. Tutaj w tym przepisie należałoby skorelować wprowadzenie do wyliczenia z treścią wyliczenia. Ponadto też należałoby wyjaśnić, czy intencją ustawodawcy było przyznanie powiatowym i gminnym radom działalności pożytku publicznego możliwości opiniowania "strategii rozwoju powiatów lub gmin", czy też "projektów strategii rozwoju powiatów lub gmin". Wydaje się, że chodziło tutaj o projekty strategii.

Druga część uwagi dotyczy art. 41h ust. 2, który określa termin na wyrażenie opinii w sprawie programu współpracy i projektu strategii rozwoju. Stwierdzono tutaj, że opinię będzie wyrażała rada wojewódzka. Jednakże wydaje się, że intencją było tutaj wyznaczenie terminu na wyrażenie opinii przez radę powiatową i radę gminną, a nie radę wojewódzką, ponieważ ust. 1 określa zadania właśnie rady powiatowej i rady gminnej, a nie rady wojewódzkiej, rady wojewódzkiej dotyczy inny przepis.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Przewodniczący Mariusz Witczak: Nie. To jest rada... To jest inna sprawa. Ale, tak na marginesie, i tak chodzi o radę gminną i powiatową.)

Tutaj zostały sformułowane dwie propozycje poprawek. Jedna poprawka w zakresie skorelowania wprowadzenia do wyliczenia z treścią wyliczenia, a druga polegająca na zastąpieniu wyrazów "Rady Wojewódzkiej" wyrazami "Radę Powiatową lub Radę Gminną" i wyrazów "województwa" wyrazami "powiatu lub gminy".

Kolejna, uwaga trzynasta ma również charakter ogólny, nie ma tutaj propozycji poprawek. W opinii Biura Legislacyjnego pewne wątpliwości może budzić charakter wprowadzanej zmiany w art. 21 ust. 1 pkt 113 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zmiana w tym przepisie polega na wprowadzeniu ogólnego sformułowania, że wartość świadczeń otrzymanych przez wolontariuszy na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie jest zwolniona od podatku. Biuro Legislacyjne ma wątpliwość, czy nie będzie jakichś trudności w ustaleniu katalogu takich świadczeń wolnych od podatku.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

To wyjaśnijmy od razu, tu, gdzie nie ma propozycji poprawek, bo potem będzie łatwo się odnieść państwu do tych poprawek, a jak nie ma, to od razu to wyjaśniajmy.

(Młodszy Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Iwona Kozera: Nie ma wątpliwości.)

To nie rozwijajmy tego. Jak nie ma wątpliwości, to... Ewentualnie, jeżeli będą wątpliwości, to będziecie państwo zadawać pytania.

Uwaga czternasta.

To jest uwaga dotycząca art. 7, który wprowadza zmiany w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Wydaje się, że przepis ten został sformułowany w sposób, który może budzić liczne wątpliwości interpretacyjne. W art. 37 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami przewidziano zasadę przetargu na sprzedaż i oddawanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości. A przepis ust. 4 tego artykułu stanowi, że zasada ta ma zastosowanie również do umów użytkowania, najmu lub dzierżawy na czas oznaczony dłuższy niż trzy lata lub na czas nieoznaczony. W zdaniu drugim tego przepisu przyznano wojewodzie, radzie i sejmikowi możliwość wyrażenia zgody na odstąpienie od obowiązku przetargowego trybu zawarcia takich umów. W dodawanym ustawą nowelizującą przepisie ust. 4a postanowiono, że ust. 4 nie znajdzie zastosowania do organizacji pożytku publicznego. Takie sformułowanie znacznie utrudnia odkodowanie normy, ponieważ nie wiadomo, w jakim zakresie ust. 4 nie powinien znaleźć zastosowania do organizacji pożytku publicznego, czy chodzi tu o zdanie pierwsze, czy o zdanie drugie, a może o oba zdania.

Analiza uzasadnienia projektu prowadzi do wniosku, że intencją ustawodawcy było umożliwienie organizacjom pożytku publicznego zawierania umów najmu, dzierżawy i użytkowania nieruchomości na cel prowadzonej działalności pożytku publicznego w drodze bezprzetargowej na okres dłuższy niż trzy lata, bez konieczności uzyskania zgody wojewody albo odpowiedniej rady lub sejmiku. Trudno jest jednak wyinterpretować taką normę z treści ust. 4a.

Biorąc pod uwagę fakt i zasady techniki, zgodnie z którymi przepisy należy redagować tak, aby dokładnie i w sposób zrozumiały dla adresatów zawartych w nich norm wyrażały intencje prawodawcy, proponujemy wprowadzenie stosownej poprawki sformułowanej w uwadze czternastej.

Kolejna uwaga ma również charakter czysto techniczno-legislacyjny, dotyczy...

(Przewodniczący Mariusz Witczak: Nie traćmy czasu.)

Dobrze. Przejdziemy teraz do uwagi szesnastej. Tutaj chodzi o doprecyzowanie przepisu, art. 23 tak, aby jednoznacznie wynikało z niego, że organizacje pożytku publicznego mają w terminie roku od dnia wejścia w życie ustawy dostosować postanowienia swoich statutów do wymogów określonych w art. 20 ustawy, ale w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą.

Uwaga siedemnasta ma również charakter doprecyzowujący, dotyczy wprowadzania zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Tutaj przepis odwołuje się do art. 4 i art. 12, ale to nie art. 4 i art. 12, lecz przepisy ustaw zmienianych w art. 4 i art. 12, w brzmieniu wynikającym z nowelizacji, mają znaleźć zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2010 r. Tutaj została sformułowana propozycja poprawki, ale też pozwoliłabym sobie zmienić nieco jej szyk. Może odczytam szybko tę poprawkę:

"Art. 26. Przepisy art. 21 ust. 1 pkt 113 i art. 45c ustawy zmienianej w art. 4 oraz art. 21b ustawy zmienianej w art. 12, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, mają zastosowanie do - i tutaj jest zmiana - dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2010 r."

(Przewodniczący Mariusz Witczak: I ostatnia zmiana.)

W uwadze osiemnastej są sformułowane dwie propozycje, a w uwadze dziewiętnastej nie ma propozycji poprawki, ale być może uda nam się wypracować jakąś treść. Uwaga osiemnasta dotyczy art. 27, który miał charakter przepisu przejściowego i dotyczył wykazu organizacji pożytku publicznego, na rzecz których można przekazać 1% podatku. Przepis ten, jak się wydaje, został wprowadzony do ustawy przy założeniu, że omawiana ustawa wejdzie w życie przed 1 stycznia 2010 r. Jak wiemy, jest to niemożliwe, dlatego też wydaje się, że przepis ten jest zbędny, stąd Biuro Legislacyjne proponuje jego skreślenie. Druga zmiana zawarta w tej uwadze jest konsekwencją skreślenia art. 27.

Ostatnia uwaga Biura Legislacyjnego w zakresie terminu wejścia ustawy w życie. Należy tutaj dokonać niezbędnej korekty. Jednak ustawodawca musi się wypowiedzieć, w jakim kierunku taka zmiana powinna pójść. Dlatego Biuro Legislacyjne nie proponuje poprawki. To wszystko. Dziękuję bardzo.

Bardzo dziękujemy.

Czyli mamy sformułowane poprawki.

Jeśli chodzi o uwagę jedenastą, to propozycję poprawki mam już na piśmie. Ja ją przejmuję i zaraz ją państwu przedłożę. W przypadku chyba uwagi dziesiątej rozwialiśmy...

(Młodszy Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Iwona Kozera: To jest ta uwaga, o której mówił pan senator. To jest uwaga dotycząca...)

(Głos z sali: Dziesiąta.)

(Młodszy Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Iwona Kozera: Tak. Dziesiąta.)

Aha, to jest uwaga dziesiąta. To tutaj poprawię... W przypadku chyba uwagi jedenastej rozwialiśmy wątpliwości.

(Wypowiedzi w tle nagrania)

To teraz mam pytanie do pana dyrektora: czy strona rządowa popiera wszystkie poprawki zaproponowane przez Biuro Legislacyjne?

Panie Przewodniczący, ja chciałbym bardzo podziękować za te uwagi. One są nie tylko porządkujące, ale też mają wymiar merytoryczny i to nam bardzo pomaga. Zresztą pamiętam, że mamy już takie doświadczenia w pracach w Senacie nad ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie po raz pierwszy uchwalaną.

Nie mamy uwag do właściwie wszystkich poprawek, które zostały zgłoszone przez Biuro Legislacyjne. Rozumiem, że jest delegacja, którą pan przewodniczący przejął jako poprawkę...

(Przewodniczący Mariusz Witczak: Jako poprawkę dziesiątą.)

Tak. I mamy jedną ważną istotną kwestię, którą warto może dziś byłoby przesądzić. Chodzi o propozycję wejścia w życie ustawy.

(Przewodniczący Mariusz Witczak: Tak.)

Tutaj mamy wspólną propozycję. Ale Ministerstwo Finansów zaproponowało nam także wariant, zgodnie z którym ustawa weszłaby w życie po upływie czternastu dni od ogłoszenia z wyjątkiem - i tutaj są podane wyjątki, które wiążą się z kwestią podatkową i przekazania 1%. Ja mam tutaj tę propozycję, ale nie wiem, czy teraz zaproponowalibyśmy, Panie Przewodniczący...

Bardzo proszę. Ja przejmę taką poprawkę.

Z tym, że trzeba byłoby zapisać taką poprawkę, bo na razie jest napisana odręcznie. Ale wtedy mielibyśmy dopiętą sprawę już właściwie w całości, jeśli chodzi o uwagi państwa i Biura Legislacyjnego.

Czyli Ministerstwo Finansów proponuje termin czternastodniowy.

Uważamy, że byłoby dobrze, żeby...

(Głos z sali: Z wyjątkiem.)

(Przewodniczący Mariusz Witczak: Czternaście dni od wejścia... Z wyjątkiem.)

Tak, z wyjątkiem...

Dobrze. To proszę to zredagować.

Ja jeszcze chcę rozstrzygnąć jedną kwestię. W punkcie piątym są dwie propozycje, które...

Ustaliliśmy z panią mecenas, że pierwsza propozycja jest lepsza...

(Głos z sali: Wystarczy jedna.)

Wystarczy jedna. Dobrze.

To proszę w takim razie sformułować... Komisja już to omówiła. Zgadzamy się co do treści poprawki, czyli jeżeli chodzi o kwestię wejścia w życie ustawy, tylko proszę to sformułować.

Szanowni Państwo, otwieram dyskusję.

Czy są jakieś pytania? Czy państwo chcielibyście zabrać głos?

Pan przewodniczący Ortyl. Bardzo proszę.

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Ja mam takie pytanie. Jak ministerstwo wyobraża sobie wprowadzenie w życie obowiązku podania do publicznej wiadomości informacji o sposobie wykorzystania jednoprocentowej dotacji? W jaki sposób ministerstwo sobie wyobraża... To może nieprecyzyjne... Ale w jaki sposób ministerstwo wyobraża sobie funkcjonowanie tego, jeżeli ktoś dostanie na przykład 30 zł takiej jednoprocentowej darowizny? Jak to ma wyglądać? Bo ja rozumiem, że podanie do publicznej wiadomości oznacza, że chyba nie wystarczy wywieszenie na tablicy w swojej siedzibie informacji, jak został wykorzystany ten 1%. Mam tutaj wątpliwości, czy to jest w ogóle potrzebne, dlatego że w momencie, kiedy ja się decyduję na przekazanie 1%, to jest to moja indywidualna decyzja. Idę do nich i pytam się...

(Rozmowy na sali)

(Przewodniczący Mariusz Witczak: Proszę o uwagę, bo pan senator zadaje pytanie i za chwilę państwo będziecie odpowiadać.)

...i albo są dla mnie wiarygodni, albo nie. Tak że moim zdaniem nakładanie tego obowiązku jest zbyteczne, jest jak gdyby niekonieczne. Dodatkowo ten obowiązek rodzi koszty finansowe, bo można uznać, że to będzie podane w prasie, czy gdzieś tam, a to przecież kosztuje, prawda?

Bardzo proszę o odpowiedź.

Panie Przewodniczący! Szanowny Panie Senatorze!

Otóż jednym z kryteriów przyznania statusu organizacji pożytku publicznego, a potem funkcjonowania w tym statusie, jest składanie sprawozdań merytorycznych i finansowych. W związku z tym tu chodzi tylko o to, aby w tym sprawozdaniu, które już przedkłada organizacja pożytku publicznego - jest to standard, który chcemy upowszechnić na wszystkie organizacje, żeby przejrzyście sprawozdawały się ze swoich działań merytorycznych i finansowych -wyodrębnić tę część dotacji z tytułu 1%. Dlaczego? Otóż pan senator zwrócił uwagę na 30 zł, ale my mamy przykłady organizacji, które w zeszłym roku otrzymały - tu proszę o uwagę - 60 milionów zł. Zatem wyznaczenie kwoty, od której trzeba się sprawozdawać, byłoby bezsensowne, trzeba zastosować taki przepis ogólny, tym bardziej, że jak powiadam, organizacja pożytku publicznego ma obowiązek składać sprawozdanie finansowe i merytoryczne. W związku z tym, wyodrębnienie tego, żeby zobaczyć jak ten mój podatek, który miałem odprowadzić do fiskusa, funkcjonuje w praktyce... 60 milionów to jest jeden przykład, ale mogę podać drugi przykład 11 milionów, czy też inny przykład 30 milionów, a to są już ogromne środki. A były też takie przyczynkarskie artykuły w prasie, które pokazywały, że w wielu przypadkach organizacja pożytku publicznego z 1% na przykład w jednej trzeciej finansuje działalność własnej administracji, czyli koszty pośrednie. Zatem, te 30 zł przekonują, Panie Senatorze. Zgadzam się z tym, że to jest nadmierny wysiłek, ale gdyby to było na odrębnych zasadach, a ponieważ to się mieści w formule sprawozdań, to byłoby rozsądniej, żeby...

Proszę też zauważyć, że w kampanii na rzecz 1% organizacje pożytku publicznego używają naprawdę bardzo złożonych technik na przykład pozyskiwania podatników. I teraz jest pytanie, czy pozyskują to poprzez na przykład reklamy, które płacą z tytułu właśnie 1%, czy też z innych środków. Warto po prostu znać przejrzyste rozliczenie tego i ja rozumiem, że małe kwoty mogą być kłopotliwe, ale przy okazji można powiedzieć, że te 30 zł to spożytkowałem na przykład na jakiś konkretny cel. Przepraszam, że odwołuję się do tych 30 zł, ale wolę już nie mówić o tych 60 milionach, które są kwotą ogromną.

Bardzo proszę, głos zabierze jeszcze pan senator Ortyl, a za chwilę pani senator Rotnicka. Ale jak już zaczął zadawać pytania pan senator Ortyl, to chcę, żeby skończył.

Oczywiście należy zgodzić się z tą kwotą, która jest na przeciwstawnym biegunie, ale jest pytanie, czy jak mówimy o składaniu sprawozdania, to jest to jednoznaczne z podaniem do publicznej wiadomości. Bo ja składać sprawozdanie mogę do kogoś, ale czymś innym jest to, że ja mam podać je do publicznej wiadomości. To mogą być dwie różne sprawy. Jak to się ma do tego obowiązku?

Proszę bardzo, Panie Dyrektorze.

Organizacje pożytku publicznego mają obowiązek publikowania swoich sprawozdań. I my nawet kiedyś negocjowaliśmy, aby nie było to kosztowne, czyli w Monitorze Polskim nie były publikowane i wynegocjowaliśmy, że mogą publikować swoje sprawozdania na stronie internetowej pożytku publicznego i tak się dzieje. Nawet powiem więcej, to powinno być też kryterium oceny podatnika, czy ta organizacja rzetelnie wypełnia swoje obowiązki, ponieważ proszę zajrzeć na naszą stronę i zobaczyć, że nie wszystkie z tego obowiązku i możliwości publikowania sprawozdań się wywiązują. A więc myślę, że w tej chwili w dobie nośników elektronicznych, to nie jest problem dla organizacji pożytku publicznego.

Proszę państwa, chcę zwrócić uwagę, że to jest status, który bardzo uprzywilejuje organizacje, a jednocześnie ma być kryterium, standardem dla innych w zachowaniach dotyczących, nie tylko meritum, ale także właśnie przejrzystości polityki finansowej. Myślę, że kwota 380 milionów przekazana przez podatników już skłania do takiej refleksji nad może nie restrykcyjnymi elementami zachowań wobec organizacji pożytku publicznego, ale mieszczącymi się w standardach ogólnych.

Dziękuję bardzo.

Czy... Panie Senatorze?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dziękuję.

Pani senator Rotnicka, bardzo proszę.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Ja właściwie w celu pogłębienia swojej wiedzy. Bo mówimy tu rzeczywiście i o dużych pieniądzach, i o bardzo małych pieniądzach. Pan już nadmienił, że nie ma takich sankcji, które dyscyplinowałyby te organizacje i właściwie dopiero teraz tą ustawą chyba jakieś sankcje wprowadzimy. Czy pan wie - na pewno ma pan wiedzę - jaka była liczba organizacji niespełniających tego kryterium złożenia sprawozdania?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pani Senator... Jeśli można, przepraszam, Panie Przewodniczący...

(Przewodniczący Mariusz Witczak: Tak, bardzo proszę.)

Oczywiście mamy na ten temat wiedzę. Ja nawet posłużę się wiedzą pana Piotra Kontkiewicza, zastępcy dyrektora Departamentu Pożytku Publicznego. Ponieważ on sprawuje fizycznie nadzór nad organizacjami pożytku publicznego, to wie, że w tej chwili to jest uciążliwa praca, która polega między innymi na upominaniu organizacji pożytku publicznego, jeśli chodzi o niespełnienie wymogu sprawozdania w terminie. W tej chwili to jest tylko taki wymóg.

Proszę bardzo, Panie Dyrektorze, może dwa słowa na temat potrzeby uregulowania tego.

Panie Przewodniczący! Państwo Senatorowie!

Powiem szczerze, że jeśli chodzi o tę kwestię, to nasze doświadczenia nie są dobre. Na przykład do złożenia sprawozdania za rok 2007 zobowiązanych było ponad pięć tysięcy organizacji, z czego jedynie 2/3 złożyły sprawozdanie, a za rok 2008 zobowiązanych było sześć i pół tysiąca organizacji, sprawozdanie złożyło nieco ponad cztery tysiące organizacji. Czyli niestety duża część organizacji nie składa sprawozdań ministrowi pracy i polityki społecznej. Dziękuję.

Dziękuję.

Teraz w kolejności pan senator Marek Konopka i potem pan senator Zbigniew Meres.

Proszę bardzo.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Ja też w celu pogłębienia swojej wiedzy, ale w nawiązaniu do pytania pana senatora Ortyla.

Panie Dyrektorze, chciałbym zapytać, czy obecnie sprawozdanie finansowe organizacji pożytku publicznego trzeba publikować w Monitorze Polskim B?

Krótka odpowiedź.

(Głos z sali: Nie trzeba.)

W roku 2005 zostało zawarte porozumienie między ministrem finansów a ministrem pracy i polityki społecznej, na podstawie którego dopuszczalne jest publikowanie sprawozdań nieodpłatnie na stronach internetowych ministra pracy, z tymże organizacja pożytku publicznego, która spełnia wymogi określone w art. 64 ustawy o rachunkowości, ma obowiązek na ogólnych zasadach odpłatnie opublikować sprawozdanie w Monitorze Polskim B. Tam chodzi o obroty, o wysokość przychodów i zatrudnienie.

Proszę bardzo.

Proszę mi powiedzieć, jaka to jest kwota.

Jeśli chodzi o obrót, to jest to bodajże 5 milionów zł.

(Senator Marek Konopka: Ale chodzi mi o zamieszczenie sprawozdania finansowego w Monitorze Polskim. Jaka to jest kwota, 600 zł?)

Teraz to jest chyba ponad 700 zł za stronę.

(Senator Marek Konopka: Czyli takie sprawozdanie i tak trzeba złożyć bez względu na to...)

(Głosy z sali: Nie wszyscy...)

Tylko wtedy, jeżeli organizacja jest dużą organizacją zatrudniającą średniorocznie ponad dwieście pięćdziesiąt osób, a jej przychody wynoszą bodajże 2 miliony zł.

(Przewodniczący Mariusz Witczak: Jest to tylko dla tych dużych organizacji.)

To jest wąska grupa organizacji.

Proszę, senator Zbigniew Meres.

Ja mam takie krótkie pytanie, które dotyczy przepisu wprowadzającego formułę, że dopiero jak będzie funkcjonowało dwa lata... Czy to nie będzie budziło kontrowersji? To może budzić kontrowersje, bo nie było takiego ograniczenia. Czy państwo po prostu nie boją się tego?

Bardzo proszę.

Panie Przewodniczący! Panie Senatorze!

Mamy pewne doświadczenia, które pokazują, że motywem przewodnim do uzyskania statusu organizacji pożytku publicznego jest ten 1%. Chcielibyśmy połączyć to kryterium jednego z przywilejów z pewnym doświadczeniem organizacji. Przy czym zakładamy, że taki średni, przeciętny żywot - przepraszam - organizacji pozarządowej to jest trzy lata, tak że dwa lata to jest dużo. Nie ukrywam, że mam tutaj przed sobą propozycję poprawek pana senatora Augustyna, który mówił, że dwa lata to za dużo i dobrze byłoby sprowadzić to kryterium do jednego roku. Myślę, że na poziomie Senatu można nad tym się zastanowić.

Doświadczenia pokazują, że rzeczywiście to kryterium także było nadinterpretowane w decyzjach sądu. My przeprowadziliśmy takie trzy spotkania na poziomie ogólnopolskim z sędziami sądów rejestrowych. Dla każdego z tych sędziów sformułowanie "prowadzi działalność pożytku publicznego" oznaczało coś innego. To mogło być dwa miesiące, to mogło być trzy miesiące, bo "prowadzi" to znaczy ma jakąś praktykę. Chcieliśmy tutaj skwantyfikować to. Jak powiedziałem, dwa lata to jest także...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

To jest też efekt zgłoszonego przez same organizacje pozarządowe postulatu, aby organizacje pożytku publicznego wypełniały pewien standard. Mieliśmy wątpliwości, czy to ma być dwa lata, czy to ma być rok, ale sformułowanie poprzednie "prowadzą działalność", odwołujące się jeszcze do jakiejś praktyki, powodowało, że sądy rejestrowały nawet te, które od chwili założenia miały miesiąc.

Dziękuję.

Będzie jeszcze czas na przemyślenia, bo nie kończymy procesu legislacyjnego i będzie można doprecyzować niektóre kwestie.

Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.

W takim razie proponuję zamknąć dyskusję.

Szanowni Państwo, mamy poprawki legislacyjne, które ja przejmuję.

Mam taką propozycję - jeżeli nie będzie oczywiście sprzeciwu - abyśmy głosowali nad wszystkimi poprawkami Biura Legislacyjnego en bloc, ponieważ one się nie wykluczają. Jeżeli państwo zgodzicie się, to w jednym głosowaniu rozstrzygniemy kwestie wszystkich poprawek.

Ponadto mamy poprawkę do punktu dziesiątego, która została przejęta przeze mnie. Nad nią będziemy głosować oddzielnie. Mamy także poprawkę, którą wypracowaliśmy w dyskusji, odnośnie terminu wejścia w życie ustawy. Ona jest już sformułowana i nad nią też będziemy głosować oddzielnie. Taka jest moja propozycja. W ten sposób wyczerpalibyśmy kwestie dotyczące wszystkich poprawek.

Czy jest na to zgoda? Nie słyszę głosów sprzeciwu.

W takim razie poddaję pod głosowanie wszystkie omówione poprawki Biura Legislacyjnego. Przy czym w punkcie piątym wybraliśmy pierwsze rozwiązanie opatrzone zapisem "lepsze".

Kto jest za? (8)

Poprawki zostały poparte jednogłośnie.

Teraz poprawka, którą przejąłem, dotycząca punktu dziesiątego.

Proszę ją odczytać.

To jest poprawka dotycząca przepisu upoważniającego, to jest art. 1 pkt 27, art. 27 ust. 11 otrzymuje brzmienie: "Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych oraz ministrem sprawiedliwości określi w drodze rozporządzenia tryby, terminy oraz formaty wymiany danych między ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego, ministrem sprawiedliwości i ministrem właściwym do spraw finansów publicznych i organami podatkowymi, mając na względzie potrzebę zapewnienia sprawnej realizacji zadań związanych z tworzeniem wykazu, o którym mowa w ust. 1 oraz z przekazywaniem organizacjom pożytku publicznego środków pochodzących z 1% podatku dochodowego od osób fizycznych".

Dziękuję.

Kto jest za? (8)

Poprawka została poparta jednogłośnie.

Teraz poprawka dotycząca wejścia w życie ustawy.

Proszę o jej odczytanie.

Art. 28 otrzymałby brzmienie: "Ustawa wchodzi w życie po upływie czternastu dni od dnia ogłoszenia z wyjątkiem art. 1 pkt 27, który wchodzi w życie z dniem 1 września 2010 r. i art. 4 pkt 2 i art. 12, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2011 r.", czyli z dwoma wyjątkami.

Kto jest za? (8)

Poprawka została poparta jednogłośnie.

W ten sposób przegłosowaliśmy wszystkie poprawki.

Teraz głosujemy nad całością ustawy włącznie z przyjętymi poprawkami.

Kto jest za? (8)

Ustawa włącznie z poprawkami została poparta jednogłośnie.

Na sprawozdawcę proponuję pana senatora Ireneusza Niewiarowskiego.

Jeżeli nie usłyszę głosów sprzeciwu, to...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Ale patrzę na członków komisji, bo pan senator już wcześniej się zgodził.

Jak nie ma sprzeciwu, to dziękuję państwu.

Dziękuję przedstawicielom Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Życzę samych sukcesów w roku 2010. Wszystkiego dobrego.

Do zobaczenia.

Zamykam posiedzenie.