Zapis stenograficzny (1654) ze wspólnego posiedzenia

Komisji Rodziny i Polityki Społecznej (150.)

oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (182.)

w dniu 6 lipca 2010 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu socjalnym oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 911, druki sejmowe nr 3086 i 3123).

Będziemy rozpoczynali wspólne posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej.

Proszę o zamknięcie drzwi.

Witam serdecznie przedstawicieli ministerstwa pracy. Witam także pana przewodniczącego Augustyna.

Przedmiotem dzisiejszego wspólnego posiedzenia będzie ustawa o zmianie ustawy o zatrudnieniu socjalnym oraz niektórych innych ustaw.

Bardzo proszę panią dyrektor o bardzo syntetyczne zreferowanie propozycji, a później przejdziemy do dyskusji.

Dziękuję bardzo.

Ustawa o finansach publicznych z sierpnia 2009 r. uniemożliwiła funkcjonowanie centrów integracji społecznej, tak zwanych cisów, i zakładów aktywności zawodowej w formie gospodarstw pomocniczych. W związku z tym pojawił się problem dotyczący tego, co się stanie z mniej więcej dwudziestoma cisami i dwudziestoma siedmioma zakładami aktywności zawodowej oraz według jakiej formuły organizacyjnej będą one mogły funkcjonować. Ta ustawa dopuszcza dzisiaj funkcjonowanie takich organizacji w dwóch formach. Mogą one funkcjonować w formie jednostki budżetowej albo być przekazane organizacji pozarządowej. Przypominam, że jest około trzydziestu centrów - oczywiście są one tam, gdzie chciały tego samorządy - które są prowadzone przez organizacje pozarządowe. Ale przekazywanie ich organizacjom, wbrew pozorom, na wielu terenach nie jest proste, ponieważ po prostu takich organizacji nie ma. Chcąc uchronić instytucje, które są dość wiarygodne i które są, o dziwo, bardzo efektywne... Mam na myśli centra integracji społecznej. Osoby, które przez półtora roku uczestniczyły w zajęciach centrum, na ogół znajdują zatrudnienie na otwartym rynku pracy i utrzymują to zatrudnienie. Efektywność jest na poziomie 70%. Przypomnę, że to dotyczy grup najbardziej wykluczonych. Są to osoby po różnego rodzaju przejściach, osoby z chorobą alkoholową, narkomani, długotrwale bezrobotni, którym trudno jest wrócić na rynek pracy, osoby opuszczające zakłady karne lub osoby niepełnosprawne.

Chcąc ochronić instytucje, poszukiwaliśmy takich rozwiązań, które już teraz można by zastosować, ponieważ w styczniu 2011 r. znikną gospodarstwa pomocnicze. Mieliśmy także mnóstwo apeli dotyczących tej kwestii od samorządowców, którzy, być może w natłoku różnych spraw, nie zauważyli... skala problemu bowiem jest niewielka. Propozycja, jaka pojawiła się w projekcie komisyjnym, polega na tym, aby przynajmniej dzisiaj chronić centra i aby pozwolić im funkcjonować w formie samorządowego zakładu budżetowego. W przypadku takiego rozwiązania pozostanie wybór - to będzie mogło funkcjonować jako jednostka budżetowa, jako samorządowy zakład budżetowy albo prowadzenie centrum będzie mogło być przekazane organizacji pozarządowej.

Dodatkowa zmiana, jaka się pojawia, to możliwość tworzenia centrów integracji społecznej przez inne niż dotychczas jednostki samorządu. Chodzi o powiaty i województwa. Wcześniej nie było takich rozwiązań. Gdy wchodziła w życie ustawa o zatrudnieniu socjalnym, musieliśmy znaleźć źródło finansowania. Tym źródłem finansowania były wskazane środki alkoholowe. Dzisiaj zaś samorządowcy mówią, że mają źródło pokrycia. Bardzo często centra byłyby bardziej potrzebne na poziomie powiatu niż na poziomie gminy. Takie centrum rozwiązywałoby problemy wielu gmin z danego terenu, a często dla jednej gminy jest to za duże zadanie.

Pozostałe propozycje są konsekwencją zmian. Umożliwią one przekształcenie centrów według nowej formuły i tym samym zapewni się ciągłość ich funkcjonowania. Jest to dość istotne z uwagi na europejskie środki, z których te podmioty korzystają. Chodzi bowiem o to, żeby była zachowana ciągłość istnienia instytucji, żeby nie pojawiał się nowy... i żeby nie zachodziła konieczność zwrotu dotacji. A więc pojawiają się tutaj przepisy, które umożliwiają przejęcie tych środków.

(Rozmowy na sali)

Przepraszam.

Proszę państwa o uwagę i o to, aby nie przeszkadzać w referowaniu.

Bardzo proszę, Pani Dyrektor.

W największym skrócie to by było chyba tyle.

Oczywiście jest to rozwiązanie na teraz, na ten moment. Bardzo zależy nam na tym, żeby zdążyć przed styczniem - pierwsze sygnały o tym, że taka możliwość się pojawi, zostały już przekazane samorządom i zostały odebrane pozytywnie - ponieważ istniało realne zagrożenie likwidacji... A samorządy nie chcą przekształcać centrów w jednostki budżetowe, bo boją się dodatkowych kosztów z tym związanych. Dziękuję.

Dziękuję bardzo.

Sprawa wydaje się jasna i chyba nie do zakwestionowania.

Poproszę teraz o opinię Biuro Legislacyjne, które proponuje cztery poprawki. W zasadzie są to poprawki porządkujące i doprecyzowujące.

Zanim oddam głos pani mecenas, chcę tylko spytać, czy państwo zapoznaliście się z propozycjami Biura Legislacyjnego Senatu. Mam na myśli przedstawicieli ministerstwa.

Bardzo przepraszam, ja tylko... Miał być tutaj - mam nadzieję, że za chwilę dotrze - pan dyrektor BON. Dwie poprawki dotyczą funkcjonowania zakładów aktywności zawodowej i trudno jest mi się w tej kwestii wypowiedzieć. Jeśli zaś chodzi o funkcjonowanie centrów, to my zgadzamy się z poprawkami.

Czyli co do dwóch poprawek, które miał opiniować pan dyrektor, nie jesteście państwo w stanie nic dziś powiedzieć. Tak?

One nie budzą wątpliwości...

Powiem tak: na wczoraj nie mieliśmy żadnych informacji z Biura Osób Niepełnosprawnych o tym, żeby w jakiś sposób kwestionowali...

Nie będziemy czekali na pana dyrektora. Gdyby miał przyjść, toby już teraz był. Skoro go nie ma, to mnie interesuje państwa opinia jako ministerstwa. Te poprawki nie są skomplikowane. Rozumiem, że państwo też je akceptujecie. Tak?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dziękuję bardzo.

Ponieważ jest powszechna akceptacja, bardzo proszę, Pani Mecenas, o bardzo krótkie zreferowanie czterech poprawek, już bez dodatkowych komentarzy.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Poprawka pierwsza ma na celu ujednolicenie terminologii, jaką posługuje się ustawa. Propozycja polega na tym, aby w art. 97a w ust. 3 wyraz "mienie" został zastąpiony wyrazami "składniki majątkowe", tak jak jest to ujęte w art. 97a w ust. 2.

Poprawka druga polega na doprecyzowaniu art. 97a ust. 4, który mówi o "utworzeniu samorządowego zakładu budżetowego". Ustawa zaś przewiduje formę "przekształcenia", bo ten zakład już jest utworzony. A więc propozycja polega na zastąpieniu tych wyrazów.

Poprawka trzecia polega na doprecyzowaniu tego, że nie przejmuje się zakładu, ale przejmuje się prowadzenie zakładu.

Poprawka czwarta ma charakter językowy. Chodzi o zastąpienie liczby mnogiej liczbą pojedynczą. Dziękuję.

Dziękuję bardzo.

A więc są to poprawki doprecyzowujące i poprawiające tę ustawę.

Pan przewodniczący Mieczysław Augustyn przejmie te poprawki.

(Senator Mieczysław Augustyn: Właśnie chciałem to zgłosić. Czy mógłbym jeszcze dwa słowa...)

Bardzo proszę, Panie Przewodniczący.

...do dyskusji... Chciałbym tylko powiedzieć, że kwestia przyszłości cisów była przedmiotem troski Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Pamiętacie państwo debatę nad ustawą o finansach publicznych. Zgłaszaliśmy wówczas wątpliwości i wyrażaliśmy nasze zaniepokojenie. Uzyskaliśmy informację, że rząd stworzy specjalnie do tego powołany zespół samorządowo-rządowy. Tak się stało i są rezultaty.

Będę wnosił o to, żeby włączyć omawianie tej ustawy - jeśli zyska ona państwa aprobatę na posiedzeniu komisji - do porządku najbliższego posiedzenia, po to żeby dać czas samorządom na przekształcenie działalności według nowej formuły.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Otwieram dyskusję.

Czy ktoś się zgłasza? Nikt.

Zamykam dyskusję.

Poprawki zostały przejęte, więc przechodzimy do głosowania. Mam propozycję. Czy wyrażacie państwo zgodę na to, abyśmy blokiem przegłosowali poprawki? One są doprecyzowujące i legislacyjne.

Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, przegłosujemy cztery zaprezentowane poprawki blokiem. Czy jest sprzeciw? Nie ma. Dziękuję serdecznie.

Kto jest za tymi czterema poprawkami? (16)

Jednogłośnie za.

Kto jest przeciw?

(Głos z sali: Ale jak jednogłośnie, to...)

A, przepraszam bardzo, zamyśliłem się. Oczywiście jednogłośnie to jednogłośnie.

W takim razie przechodzimy do głosowania nad całością, włącznie z przegłosowanymi - jeszcze raz podkreślę: jednogłośnie - poprawkami.

Kto jest za? (17)

Pełna aprobata.

Poprawki zostały poparte jednogłośnie i ustawa włącznie z poprawkami została przez państwa przyjęta.

Na sprawozdawcę rekomenduję państwu pana przewodniczącego senatora Mieczysława Augustyna. Czy zgadza się pan przewodniczący?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dziękuję serdecznie.

Zamykam posiedzenie.