Na swym posiedzeniu zebrała się Komisja Praw Człowieka i Praworządności w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o dokumentach paszportowych.

Obecni na posiedzeniu przedstawiciele Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji nie mieli żadnych uwag do rozpatrywanej nowelizacji. Zastrzeżeń nie zgłosiło również Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu. W związku z tym przewodniczący obradom senator Krzysztof Piesiewicz poddał pod głosowanie wniosek o przyjęcie rozpatrywanej ustawy bez poprawek. Wniosek został przyjęty jednogłośnie. Ustalono, że stanowisko komisji w tej sprawie na posiedzeniu plenarnym przedstawi senator K. Piesieiwcz.

Celem ustawy uchwalonej przez Sejm jest zmiana terminu wejścia w życie - w zakresie dotyczącym obywateli polskich przebywających za granicą - art. 16 ustawy z 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych, który mówi o tym, że "Osoba odbierająca dokument paszportowy sprawdza za pomocą czytnika elektronicznego, czy dane osobowe i biometryczne zamieszczone w tym dokumencie są zgodne ze stanem faktycznym". Art. 66 ustawy przewiduje, że art. 16 ma wejść w życie 28 lutego br. Rozpatrywana nowelizacja przesuwa ten termin na 29 czerwca 2009 r. Zmiana podyktowana jest względami finansowymi i pozwoli uniknąć dwukrotnego instalowania w 138 palcówkach konsularnych sprzętu i oprogramowania niezbędnego do sprawdzania za pomocą czytników elektronicznych zamieszczonych w dokumentach paszportowych danych biometrycznych drugiego identyfikatora biometrycznego w postaci odcisków palców.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Praw Człowieka i Praworządności rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw.

Nowelizowana ustawa ma na celu implementację do polskiego systemu prawnego dwóch dyrektyw Rady Europy oznaczonych numerami 2004/83/WE oraz 2005/85/WE. Na podstawie dyrektywy z 20 kwietnia 2004 r. państwa członkowskie UE zobowiązane były wprowadzić do prawa krajowego jej przepisy do 10 października 2006 r., natomiast przepisy dyrektywy z 1 grudnia 2005 r. - do 1 grudnia 2007 r.

Podstawowym celem wdrażanych dyrektyw jest wprowadzenie wspólnych dla wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej kryteriów identyfikacji osób rzeczywiście potrzebujących międzynarodowej ochrony, a także wspólnych minimalnych norm dotyczących procedur jej udzielania i pozbawiania (intencją jest ograniczenie przepływu cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy między państwami członkowskimi UE ze względu na różnice w przepisach dotyczących ochrony).

Najistotniejszą zmianą rozpatrywanej nowelizacji jest wprowadzenie nowego systemu ochrony cudzoziemców - ochrony uzupełniającej, która ma być udzielana cudzoziemcowi przybywającemu z terenu, gdzie istnieje zagrożenie życia i zdrowia z powodu stosowania przemocy na obszarach objętych konfliktem zbrojnym. W projekcie ustawy dookreślono sytuację dzieci. Proponowane zapisy dają możliwość jednolitego traktowania całej rodziny wnioskodawcy o udzielenie statusu uchodźcy, a także możliwość otrzymania pomocy socjalnej i medycznej zarówno do czasu uzyskania statusu uchodźcy, jak i po uzyskaniu takiego statusu. Uregulowano również kwestie związane z pochówkiem cudzoziemców.

Podczas posiedzenia Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu przedstawiło i omówiło uwagi do rozpatrywanej ustawy w formie zestawu 10 poprawek. Do tych propozycji ustosunkowali się podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Piotr Stachańczyk, Ernest Zienkiewicz z Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców oraz Agata Foryś i Grzegorz Sikora z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, którzy zgłosili również swoje propozycje zmian.

Na liczne pytania i wątpliwości senatorów związanych z nowelizacją i przedstawionymi propozycjami wprowadzenia zmian legislacyjnych odpowiadał wiceminister P. Stachańczyk.

W kolejnych głosowaniach komisja, przy poparciu przedstawicieli rządu, zaakceptowała 9 poprawek przedstawionych przez Biuro Legislacyjne oraz 4 zmiany zaproponowane przez przedstawicieli Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, a następnie przyjęła jednogłośnie ustawę sejmową wraz z wcześniej zaaprobowanymi poprawkami. Ustalono, że stanowisko komisji na posiedzeniu plenarnym przedstawi senator Stanisław Piotrowicz.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie przeprowadzili wybór kandydata na przewodniczącego Komisji Praw Człowieka i Praworządności.

W trakcie dyskusji senator K. Piesiewicz zaproponował kandydaturę senatora S. Piotrowicza na to stanowisko. W głosowaniu tajnym, przeprowadzonym przez senatorów Zbigniewa Romaszewskiego i Jacka Swakonia, senator S. Piotrowicz został wybrany na kandydata na przewodniczącego Komisji Praw Człowieka i Praworządności.