Zapis stenograficzny (2085) z 137. posiedzenia

Komisji Budżetu i Finansów Publicznych

w dniu 15 marca 2011 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (druk senacki nr 1137, druki sejmowe nry 3475, 3845 i 3845A).

2. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 1138; druki sejmowe nry 2566, 3895 i 3895A).

Dzień dobry państwu.

Witam bardzo serdecznie na kolejnym posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. Witam panów senatorów. W imieniu panów senatorów i we własnym imieniu witam przybyłych na dzisiejsze posiedzenie gości, pracowników Ministerstwa Finansów na czele z panem wiceministrem Maciejem Grabowskim. Witam panią poseł Bożenę Szydłowską. Witam wszystkich państwa.

Chciałbym zapytać, czy w posiedzeniu uczestniczą osoby trudniące się w sposób formalny działalnością lobbingową. Nie.

Proszę państwa, w dzisiejszym porządku obrad w pierwszym punkcie mamy rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, a w drugim - rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw.

Czy do proponowanego porządku są uwagi? Nie ma.

A zatem rozumiem, że porządek obrad został zaakceptowany.

Rozpoczynamy rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych; druk senacki nr 1137.

Bardzo proszę przedstawiciela rządu, pana ministra... Podatki i opłaty lokalne.

Pan minister Maciej Grabowski.

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Wysoka Komisjo!

Jest to ustawa, która, można powiedzieć, powstała z inicjatywy Senatu. Senat zajął się wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, w którym to wyroku Trybunał zakwestionował, mówiąc kolokwialnie, pobieranie opłaty targowej za sprzedaż w budynkach. Stosowny projekt zmiany ustawy senackiej został przedstawiony Sejmowi. Sejm po wielu posiedzeniach, w tym posiedzeniach podkomisji i komisji, a także w czasie dyskusji plenarnej, ostatecznie w nieco zmienionej formie uchwalił ustawę, która, jak rozumiem, konsumuje cel wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Przy czym celem, jak powiedziałem, było wyeliminowanie pobierania opłaty targowej za sprzedaż w budynkach. Sejm jednocześnie zmienił przepisy, które proponował w swojej propozycji Senat. Ten cel został jednak osiągnięty. Jeszcze jedno zdanie... Ta ustawa, powiedziałbym, podtrzymuje obecny stan rzeczy w stosunku do pobierania opłat targowych w innych miejscach niż rzeczone budynki. W budynkach ta opłata nie będzie pobierana, zgodnie z intencją Senatu i treścią tej ustawy. Dziękuję bardzo.

Dziękuję, Panie Ministrze.

Czy pani poseł Szydłowska zechce...

Zgadzam się z tym, co powiedział pan minister. Dwie zespolone komisje, Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisja Finansów Publicznych powołały specjalną podkomisję. Podkomisja obradowała nad projektem przedłożonym przez Senat, w efekcie czego wypracowaliśmy projekt, który został przegłosowany i przyjęty przez zespolone komisje, a także na posiedzeniu plenarnym Sejmu. Dziękuję.

Dziękuję, Pani Poseł.

Bardzo proszę, rozpoczynamy dyskusję.

Czy są w tej kwestii pytania, uwagi lub wątpliwości panów senatorów i zaproszonych gości? Gości bardzo proszę o przedstawianie się do protokołu.

Bardzo proszę.

Bożenna Kolba, jestem prezesem Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kupców i Drobnej Wytwórczości.

Dziękuję, Panie Przewodniczący, za udzielenie głosu.

Muszę powiedzieć, że środowisko, które mam przyjemność reprezentować, jest zdziwione, żeby nie powiedzieć oburzone, takim postawieniem sprawy. Pozwolę sobie udzielić głosu członkowi stowarzyszenia, panu Grzegorzowi, który jest tutaj wraz ze mną, który jest jednocześnie przedsiębiorcą, żeby wyjaśnił, na czym polegają nasze uwagi. Dziękuję.

Bardzo proszę.

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

(Zastępca Przewodniczącego Henryk Woźniak: Proszę się przedstawić...)

Nazywam się Marciniak Grzegorz, jestem byłym posłem drugiej kadencji. Od dwudziestu kilku lat zajmuję się prowadzeniem targowiska. Jestem też inkasentem opłaty targowej na rzecz gminy, stąd też moja znajomość tego tematu od strony praktycznej.

Wysoka Komisjo!

Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku stwierdził, że niezgodny z konstytucją jest zapis art. 15 ust. 2a, który poprzez zaprzeczenie mówił o tym, że opłacie targowej podlega sprzedaż w targowiskach pod dachem oraz halach przeznaczonych do targów, aukcji i wystaw. Miał co do tego całkowitą słuszność i konsumpcji tego wyroku powinny dotyczyć prace komisji. Prace, jak pani poseł stwierdziła, zostały podjęte i dostosowano brzmienie art. 15, zastępując ust. 2a ust. 2b, który pozbawiony jest zapisu powodującego wątpliwość Trybunału Konstytucyjnego.

Skreślono jednak z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych art. 16, co w najmniejszej mierze nie jest wynikiem realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Organy ustawodawcze nie są oczywiście zobligowane tylko i wyłącznie do realizacji wyroku, lecz mogą procedować nad dowolnymi zmianami w danej ustawie. Nie przywiązywalibyśmy do skreślenia art. 16 specjalnej wagi, gdyby nie przynosiło to za sobą bardzo niedobrych konsekwencji.

Na początku chciałbym ustosunkować się do tego, co szanowny pan minister stwierdził. O ile dobrze zrozumiałem, nowelizacja tej ustawy polegała na tym, żeby zwolnić z opłaty targowej sprzedaż w budynkach. W starej ustawie, czyli przed nowelizacją proponowaną przez Senat i Sejm, był zapis, dokładnie w art. 15 ust. 2a, który mówił o tym, że opłacie targowej nie podlega sprzedaż dokonywana w budynkach lub częściach budynków... To już było. Druga część tego przepisu brzmi: z wyjątkiem targowisk pod dachem oraz hal używanych do targów, aukcji i wystaw. I ten właśnie przepis Trybunał zaskarżył. Nigdy jednak sprzedaż w budynkach nie podlegała opłacie targowej.

Jeżeli szanowna komisja pozwoli, to ja postaram się jak najkrócej omówić skutki usunięcia art. 16 z tej ustawy. Naszym zdaniem usunięcie to spowoduje taką sytuację, że podmioty, które dotychczas uiszczały podatek od nieruchomości, od budowli, a więc zadaszeń będących obiektami budowlanymi, pawilonów handlowych niezwiązanych trwale z gruntem i tym podobnych rzeczy, za wyjątkiem kiosków, za wyjątkiem straganów, stołów handlowych, tak zwanych szczęk handlowych, ponieważ są to obiekty nieuznawane jako obiekty budowlane, są to urządzenia targowe, tak mówi orzecznictwo... Podmioty, które były podatnikami podatku od nieruchomości, od wymienionych przeze mnie budowli o takim charakterze, były z mocy ustawy tak naprawdę już od 1951 r., a zwłaszcza od czasu wejścia w życie tej ustawy - w międzyczasie było sześć ustaw regulujących opłatę targową - zwolnione z płacenia opłaty targowej. Co się stanie, jeżeli nie będzie art. 16? Ano podmioty te będą musiały uiszczać zarówno opłatę targową, jak i podatek od nieruchomości. Naszym zdaniem jest to bezpośrednie i wyraźne podwójne opodatkowanie tych podmiotów. W przypadku budowli obowiązek podatkowy rodzi się przecież z momentem używania tej budowli do prowadzenia działalności gospodarczej, nie jak tak, jak w przypadku budynków czy gruntów, gdzie obowiązek opłaty wynika z posiadania. W tym przypadku nie wynika z posiadania. Obowiązek podatkowy pojawia się dopiero wtedy, kiedy te budowle używane są do działalności gospodarczej, a zatem żeby z budowli można było dokonywać sprzedaży, należy ją opodatkować podatkiem od nieruchomości. Opłata targowa w tym zakresie jest identyczna, bo podmiot nie może dokonywać handlu, nie uiszczając opłaty targowej. Z tego powodu ustawodawca przez kilkadziesiąt lat stosował zwolnienie z opłaty targowej dla podmiotów, które dokonują handlu w tych obiektach. Podwójne opodatkowanie to byłby skutek prawny najbardziej drastyczny.

Zwrócić należy uwagę również na to, że taka regulacja będzie powodowała naruszenie zasady konkurencyjności, będzie powodowała takie sytuacje, że... Podmiot, który zajmuje się sprzedażą, nie wiem, na przykład ręczników, ma sklep w budynku i nie płaci opłaty targowej, ale w budowli również może prowadzić działalność, może sprzedawać te ręczniki na targowisku, na placu targowym. I wtedy niestety będzie opłatę targową ponosił. Dlaczego? Nie wiem.

Pragnę zaznaczyć, że sprawa dotyczy tysięcy, jeżeli nie dziesiątek tysięcy podmiotów, bo opłacie targowej i podatkowi od nieruchomości będą podlegać: kioski zajmujące się sprzedażą gazet, trafiki, kolektury Totalizatora Sportowego, małe sklepy sprzedające chleb czy warzywa, które są zlokalizowane na ulicach, placach, skwerach, niekoniecznie na placach targowych. Musimy pamiętać, że ustawa mówi, że targowiskiem jest każde miejsce, gdzie się dokonuje sprzedaży, a więc i na ulicach. Nie wiem, jak można sobie wyobrazić, że gminy będą się zgłaszały do dużych koncernów, przedsiębiorstw, jak na przykład Shell czy Orlen, które prowadzą tysiące stacji benzynowych w naszym kraju, a sprzedaż ta dokonuje się w budowlach, a nie w budynkach. W budynkach kasuje się pieniądze, a towary na sprzedaż, czyli benzynę, paliwo, wystawia się w budowlach, a w zasadzie pod budowlami o charakterze zadaszeń na czterech słupach. Nie są to budynki, one nie są zwolnione z opłaty targowej, a miejsce podlega opłacie targowej. Do tej pory podmioty takie płaciły podatek od nieruchomości i były zwolnione z opłaty targowej.

Jaki będzie skutek finansowy? Dziesiątki tysięcy podmiotów, którym wzrośnie koszt wykonywania działalności gospodarczej. Oczywiście bez najmniejszego mrugnięcia okiem podmioty te zaksięgują ten koszt, w związku z tym zmniejszą podatek dochodowy, który do tej pory płaciły w wysokości 19% od sumy, która jest wysokością opłaty targowej. Niech ona będzie wynosić 10 zł dziennie, to będzie od każdego podmiotu 36 zł albo i więcej w skali miesiąca do budżetu centralnego mniej. Część podmiotów padnie, małe piekarenki... 200 czy 300 zł miesięcznie dodatkowej opłaty może zachwiać niektórymi podmiotami. Może się zwiększyć bezrobocie, chociaż wcale nie jestem pewien, że tak będzie. Ze względu na krótki okres od momentu wejścia w życie znowelizowanej ustawy, bo będzie to dokładnie w połowie roku podatkowego... Niestety wskazane podmioty gospodarcze odczują skutki wejścia tej ustawy jako, mówiąc wprost, zaskoczenie fiskalne, na dodatek działające na ich niekorzyść.

Cóż jeszcze można na ten temat powiedzieć? Chyba tylko tyle, że oprócz zmniejszenia wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych pojawią się również skutki polityczne, ale to już pozostawię może bez komentarza... Wszystko, co miałem na ten temat do powiedzenia, z grubsza ująłem. Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.

Dziękuję panu bardzo.

Kto z państwa chciałby zabrać głos?

Pan senator Gruszczyński, bardzo proszę.

Panie Przewodniczący, w związku z wypowiedzią przedmówcy mam proste pytanie do pana ministra: czy potwierdza skutki tych rozwiązań, o których była przed chwilą mowa? Dziękuję.

Pan minister Grabowski.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Najkrócej mówiąc, nie potwierdzam. Padło tutaj wiele moim zdaniem nie tyle wątpliwych, ile nieprawdziwych stwierdzeń. Nie wiem, od czego zacząć... No stacje benzynowe... Sprzedaż w stacjach benzynowych odbywa się w budynkach. Zgodnie z tą ustawą opłaty targowej w budynkach się nie pobiera, tak samo nie pobiera się opłaty targowej od wystawionego straganu przed sklepem, bo sprzedaż odbywa się w sklepie. Cel tej opłaty jest inny, więc wątpliwości takich nie ma.

Wydaje mi się, że wiele przykładów, które pan podniósł, dotyczą budynków. Trudno mi sobie wyobrazić, że te piekarnie mogą sprzedawać swoje produkty w innym obiekcie niż budynek, budynek zdefiniowany według prawa budowlanego w sposób dosyć precyzyjny.

Wydaje mi się także, że istotą tej wypowiedzi jest kwestia budowli i skupiłbym się na tym temacie. Bo temat związany ze sprzedażą w budynkach i z pobieraniem opłat w budynkach jest, moim zdaniem, zupełnie chybiony. W tej chwili jest ta, że jeżeli gmina wybuduje budowlę w postaci dachu na słupach, bo to jest budowla, żeby sprzedający mieli lepszy komfort sprzedaży, pobiera się tam opłaty targowe. Pod tym względem sytuacja się nie zmieni. Sytuacja się zmieni wyłącznie wobec podmiotu, który jest właścicielem takiej budowli i który wykonuje sprzedaż. Wydaje się, że ograniczenie dochodów gminy z powodu niepobierania opłaty targowej w przypadku budowli, chodzi na przykład o sprzedaż pod tymi halami, które gminy dość często stawiają... To skutkowałoby utratą dochodów gmin. Są gminy, w których opłaty targowe wynoszą około 10% dochodów własnych, to jest dość dużo. Średnio stanowią one poniżej 0,5% dochodów własnych, jeśli chodzi o dochody gmin. Jest to istotne, ale nie najistotniejsze. Najistotniejsze moim zdaniem jest to, że gdybyśmy przyjęli to, co państwo proponują, to w przypadku... Wówczas pod tym zadaszeniem, które ma, jak rozumiem, ułatwiać prowadzenie handlu, tam, gdzie się pobiera opłatę targową i w przyszłości też będzie... No gmina by musiała w inny sposób zrekompensować sobie utracone dochody i by prawdopodobnie dzierżawiła lub wprowadziła długoterminowy najem na stoiska do sprzedaży, które tam są. W związku z tym ci, którzy chcą handlować tylko sezonowo na przykład, nie wiem, runem leśnym - to jest coś, czym niektórzy handlują sezonowo - nie mieliby dostępu do tego typu stoisk. Wydaje mi się zatem, że utrzymanie opłaty targowej może spowodować to, że będzie większy dostęp do działalności handlowej, a nie mniejszy. Utrzymanie tej opłaty spowoduje to, że ci, którzy chcą wykonywać tę działalność tylko sezonowo, zgodnie z propozycją tej ustawy mogliby to robić. Gdybyśmy odstąpili od unormowania, które jest w ust. 2, moglibyśmy doprowadzić do sytuacji, kiedy nie tylko znacznie by obniżone zostały w stosunku do obecnej sytuacji dochody gmin, ale i... Gminy i tak dostaną mniej pieniędzy z opłaty targowej, bo nie będą jej pobierały w tych budynkach. Skutek byłby również taki, że byśmy ograniczyli dostęp do handlu dla sezonowych sprzedawców. Dziękuję.

Dziękuję bardzo.

Nie widzę kolejnych zgłoszeń.

Ja chciałbym zapytać pana ministra, czy takie brzmienie ust. 2, w którym mówi się o sprzedaży, ale nie ogranicza się tego do sprzedaży wyrobów... Czy w tej sytuacji opłacie targowej podlegałaby również sprzedaż usług, na przykład biletu kolejowego, tramwajowego? Czy wobec takiego określenia sprzedaży, to jest niezawężonego do sprzedaży wyrobu, tego rodzaju usługa także podlegałaby opłacie targowej? Bardzo proszę o odpowiedź.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Maciej Grabowski: Ja może poproszę o wypowiedź panią dyrektor. Dobrze?)

Bardzo proszę.

Justyna Przekopiak, dyrektor Departamentu Podatków Lokalnych.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Rozumiem, że to pytanie poniekąd wynika z treści dokumentu, który został przedłożony komisji. Przykłady, jakie są wskazane w przedstawionej petycji, nie dotyczą sprzedaży towarów, tylko... W przypadku pociągów, autobusów czy taksówek sprzedaż biletu jest potwierdzeniem zawarcia umowy przewozu osoby, tak że bilet sam w sobie nie jest towarem, który podlega sprzedaży. Mamy do czynienia z zawarciem umowy przewozu, a wydanie biletu jest tylko jej potwierdzeniem. To jest dokument dla osoby...

(Zastępca Przewodniczącego Henryk Woźniak: Zgoda. To jest usługa...)

...która jest przewożona. Generalnie sprzedaż usług nie podlega opłacie targowej. I o ile w trakcie prac parlamentarnych było rozważane, czy nie rozszerzyć stosowania opłaty targowej na sprzedaż nie tylko towarów, ale również i usług... Ten pomysł został jednak zaniechany. Tak że sprzedaż usług nie podlega opłacie targowej i podlegać nie będzie, jeżeli zostanie przyjęta wersja przepisów, która jest w przedłożeniu sejmowym.

Dziękuję, Pani Dyrektor.

Bardzo proszę, pan marszałek Ziółkowski.

Czy ja mógłbym prosić o odczytanie uchylonego art. 16? Ma pan gdzieś pod ręką...

(Poseł Bożena Szydłowska: Ja go mam.)

Pani Poseł, proszę przeczytać.

Art. 16 w ustawie matce brzmi tak: "Zwalnia się od opłaty targowej osoby i jednostki wymienione w art. 15 ust. 1, które są podatnikami podatku od nieruchomości w związku z przedmiotami opodatkowania położonymi na targowiskach".

Dziękuję, Pani Poseł.

Proszę państwa, jeśli są jeszcze wątpliwości, to bardzo proszę. Jeśli nie, to poproszę Biuro Legislacyjne...

Pan senator Dobkowski, bardzo proszę.

Ja mam pytanie. Jeżeli jest sprzedaż w budowlach, to ten, kto sprzedaje, będzie płacił podatek od nieruchomości, ale jednocześnie opłatę targową. Tak? Będzie płacił podwójnie. Tak? Jeśli tak, to dlaczego... Bo jedni będą zwolnieni od opłaty targowej, a drudzy będą płacić i opłatę targową, i podatek od nieruchomości. Dwie opłaty...

W sytuacji, gdy podmiot prowadzi działalność gospodarczą, a jednocześnie będzie wykonywał sprzedaż na targowisku. Tak?

(Senator Wiesław Dobkowski: Tak, tak.)

Panie Ministrze, bardzo proszę.

W tej chwili jest tak, że podatnik, który płaci podatek od nieruchomości i prowadzi sprzedaż w budynku, może również odprowadzać opłatę targową, a więc ponosi... Chodzi o obecny stan prawny, przed ewentualnym uchwaleniem tej ustawy. Po uchwaleniu tej ustawy takiej sytuacji już nie będzie. Sprzedaż w budowlach obejmie podatek od nieruchomości, opłaty targowej nie będzie.

Jeżeli mówimy o budowlach, to... Na przykład w przypadku hal targowych, zadaszeń czy tego typu budowli, których właścicielem jest gmina albo inny podmiot, to najczęściej jest tak, to znaczy chyba we wszystkich przypadkach, no może nie we wszystkich, ale w 99% przypadków jest tak, że to ten podmiot płaci podatek od nieruchomości, a za fakt sprzedaży płaci ten, kto sprzedaje. Tożsamość jednej osoby i drugiej jest najczęściej inna, więc trudno jest mówić o tym, że ktoś płaci dwa razy. Prawda? To jest inna sytuacja. Opłata targowa jest ponoszona nie za to, że się włada jakimś majątkiem, jak jest to w przypadku podatku od nieruchomości, tylko za fakt dokonywania sprzedaży w określonym przez gminę miejscu. Opłaty są zatem nakładane z różnych tytułów, można tak powiedzieć. Różne opłaty są pobierane, opłaty skarbowe czy inne...W tym przypadku tytułem jest dokonywanie sprzedaży. Te dwie daniny są po prostu pobierane z różnych tytułów. Dziękuję.

Dziękuję bardzo.

Jeszcze pani prosiła o...

Bardzo proszę.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Ja może odniosę się tylko do... Zdziwienie moje budzi stwierdzenie, że ci sezonowi kupcy nie będą mieli gdzie sprzedawać grzybów. Panie Ministrze, ale oni mają stoły do handlu. Są to sezonowi kupcy, którzy będą opłacali opłaty targowe. Jeżeli faktycznie sprzedaż biletów można uznać za usługę, to w takim razie należy pobierać opłatę targową od sprzedaży cukierków, kawy w pociągach etc. Rozumiem, że poborca będzie pobierał tam opłatę targową. Tak? Jeżeli sprzedaż biletu nie jest objęta tym przepisem, bo jest pojmowana jako usługa... Ja to rozumiem, ale w takim razie sprzedaż rajstop, cukierków czy kawy, która się odbywa w pociągach, budzi...

Poza tym, Panie Ministrze, przepraszam, ale myślę, że nie ma pan pełnej analizy sytuacji. Jeżeli na targowisku jest obiekt, który jest uznawany za budynek, to wystawiony towar przed tym budynkiem już podlega opłacie targowej. Ta tak zwana wystawka podlega tej opłacie. Ja jestem zarządcą targowiska. Proszę przyjść na moje targowisko i zobaczyć... Wystawka podlega opłacie targowej. Jeśli nie... Ostatnio nawet zakwestionowano materiał, z jakiego zbudowany jest budynek. Ale to jest sprawa nie na posiedzenie tej komisji...

Mam pytania. Jeśli sezonowo sprzedaje się grzyby, można sprzedawać je na stole handlowym, podlega to opłacie targowej. A co z cukierkami? Czy poborca będzie jeździł i pobierał opłaty targowe za sprzedaż cukierków na stacjach benzynowych, przed stacjami i w pociągach? Dziękuję bardzo.

Dziękuję pani.

Bardzo proszę.

Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.

Ja postaram się nie męczyć państwa dłużej, chciałbym tylko na koniec podkreślić raz jeszcze, że Trybunał Konstytucyjny, wydając orzeczenie o niezgodności art. 15 ust. 2a z konstytucją, dał parlamentowi, a właściwie Sejmowi, bo zwracał się do Sejmu, najdłuższy z możliwych okresów na... Osiemnaście miesięcy, dłuższego Trybunał nie stosuje. Zasugerował, że w ciągu ostatniego czasu tak zmieniły swój charakter tak zwane targowiska, że może dobrze byłoby dostosować prawo do obecnej sytuacji. Dzisiejsza debata świadczy o tym, że rzeczywiście są dziesiątki rzeczy do uregulowania, chociażby kwestie tych biletów w pociągach... Wiele jest takich elementów.

Ja mam gorący apel do państwa o rozważenie takiego rozwiązania: dostosowanie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych do wyroku Trybunału Konstytucyjnego w zakresie art. 15 ust. 2a poprzez skreślenie drugiej części przepisu w brzmieniu "z wyjątkiem targowisk pod dachem oraz hal używanych do targów, aukcji i wystaw". W ten sposób całkowicie konsumuje się, w moim przekonaniu, zalecenie Trybunału Konstytucyjnego. Mój apel jest taki... Czy warto w tej chwili procedować nad zmianą tej ustawy w sposób, który absolutnie nie wypełnia zalecenia Trybunału Konstytucyjnego, który w żadnym dobrym kierunku tej ustawy nie zmienia? Zmiana art. 15 ust. 2a absolutnie nie powoduje konieczności wyrzucenia z tej ustawy art. 16. Taka jest prawda. Idźmy dalej, dacie państwo więcej pieniędzy gminom, ale wprowadzicie taki chaos, z którego trudno będzie się gminom pozbierać. Jeszcze raz dziękuję, Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, że mogłem zabrać głos.

Dziękuję bardzo.

Proszę państwa, zbliżamy się do końca tej części.

Poproszę pana ministra Grabowskiego o krótkie odniesienie się do ostatnich opinii. Mam także pytanie do pana ministra: czy w trakcie prac w Sejmie korporacje samorządu terytorialnego w tej sprawie zabierały głos, wyrażały swoje opinie? Może pani poseł... Bardzo proszę, pan minister, pani poseł, jeśli zechce zabrać głos... I kończymy. Poproszę potem jeszcze Biuro Legislacyjne.

Bardzo proszę.

Jeśli chodzi o stanowisko innych organizacji, to rzeczywiście pani poseł jest bardziej odpowiednią osobą do...

Jeśli chodzi o kwestie merytoryczne, to sąd administracyjny w wyroku z 2009 r. wyraźnie stwierdził, że część oferowanego towaru na zewnątrz lokalu nie stanowi odrębnej sprzedaży. Co to oznacza? To oznacza, że to nie lanie benzyny do baku jest czynnością sprzedaży, tylko opłacenie w budynku, co jest rzecz jasna zwolnione z... Nie oglądanie warzywa przed sklepem, tylko dokonanie kupna w budynku. Niestety nie mogę się z panią zgodzić. Ja nie twierdzę, że pani tak nie robi, że pani kasuje przedsiębiorców opłatą targową za wystawkę... Takie działanie jest niezgodne z naszą interpretacją, co jest też potwierdzone orzecznictwem sądów administracyjnych. Dziękuję.

Dziękuję panu ministrowi.

Czy pani poseł...

(Poseł Bożena Szydłowska: Bardzo chętnie.)

Bardzo proszę.

Bożena Szydłowska.

W pracach podkomisji, jak i komisji, aktywnie i żywo uczestniczyły samorządy, samorządy zarówno miasta stołecznego Warszawy, jak i samorządy okolicznych miast. Ponadto reprezentowany był też Związek Miast Polskich.

Procedowanie szło w tym kierunku, aby... Bo samorządy utracą dochody z opłaty targowej, jakie dotychczas pobierały za sprzedaż w budowlach. W budynkach, przepraszam. W związku z tym, żeby zrekompensować tę stratę, a także żeby wykonać zalecenie Trybunału Konstytucyjnego, a mamy obowiązek je wykonać do połowy czerwca... W związku z tym zdecydowaliśmy, że skreślamy art. 16. Generalnie co do zmiany ustawy o opłatach lokalnych, to powiem tak. Posiedzenie komisji z udziałem części państwa zakończyło się tak, że zaproponowaliśmy napisanie czy zgodziliśmy się na napisanie nowej ustawy, która faktycznie zniesie albo zmieni ten relikt przeszłości, jakim jest opłata targowa. Na dzisiaj to jest jednak praktycznie niemożliwe, bo w trakcie roku pozbawilibyśmy samorządy dochodów, na co nie możemy sobie pozwolić. Dziękuję.

Dziękuję, Pani Poseł.

Myślę, że ta uwaga jest jak najbardziej do serca może nie tyle państwa, co pani dyrektor Departamentu Podatków Lokalnych. Mamy wystarczającą dużo czasu, aby do takiej regulacji przymierzyć się w taki sposób, by ona nie wpływała na bieżące dochody budżetów samorządów.

Teraz stanowisko Biura Legislacyjnego.

Panie Mecenasie, bardzo proszę.

Biuro Legislacyjne nie zgłasza zastrzeżeń legislacyjnych do tej ustawy. Dziękuję.

Dziękuję bardzo.

Chciałbym powiedzieć, że dzisiejsza debata nie zamyka oczywiście dyskusji nad ustawą. Przed nami posiedzenie plenarne, gdzie senatorowie będą ją jeszcze analizować i rozważać, przedstawiać swoje uwagi i opinie. Nie można wykluczyć, że na posiedzeniu plenarnym będą zgłaszane przeróżne propozycje.

Pan marszałek jeszcze... Tak?

Chciałbym, bo ja w dalszym ciągu nie mam jasności co do... Czy może wystąpić taka sytuacja, że... Czy w przypadku uchwalenia tej ustawy w tym brzmieniu może być tak, że niekiedy kupcy zapłacą podwójny podatek i przez to wzrosną dochody samorządu? To będzie przesunięcie podatku, powiedziałbym, od kupców do samorządu. Tak? Czy taki będzie skutek uchwalenia tej ustawy? Oczywiście tylko w niektórych przypadkach, bo pewne rozwiązania nie zostaną zmienione.

(Poseł Bożena Szydłowska: Czy mogę?)

Proszę, pani poseł Szydłowska.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Poseł Bożena Szydłowska: Pan minister chciałby... Tak? To proszę bardzo.)

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Właściciel budynku, który prowadzi sprzedaż, to do tej pory nie ponosił opłaty targowej. Jeżeli przyjmiemy tę ustawę w takim kształcie, to będzie ponosił opłatę targową.

(Głos z sali: Budowli...)

Tak jest, budowli. Przepraszam, pomyliłem się. To jest ta różnica. To jest zmiana rozszerzająca...

Dziękuję bardzo.

Proszę państwa, jeśli nie ma innych uwag, to przyjmuję, że wyjaśniliśmy te wątpliwości, a te, które jeszcze mamy, pozostaną do przemyślenia do czasu posiedzenia plenarnego.

Stawiam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto z panów senatorów jest za przyjęciem tego wniosku? Proszę podnieść rękę w górę. (2)

Kto jest przeciw? (2)

Kto się wstrzymał? (2)

Wniosek został przyjęty.

Na senatora sprawozdawcę...

(Głos z sali: W kwestii formalnej... Dwa głosy za, dwa przeciw, nie można przyjąć projektu uchwały...)

Dwa głosy za, dwa głosy przeciw, dwa wstrzymujące... Istotnie. W takim razie komisja przedłoży sprawozdanie, nie rekomendując tej ustawy.

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Jeżeli można... Komisja musi zająć stanowisko. Nie może dojść do takiej sytuacji, że stanowisko komisji będzie takie, iż komisja nie zajęła stanowiska. Bardzo mi przykro. Regulamin nakłada na komisję obowiązek zakończenia swoich prac wnioskiem o przyjęcie projektu bez poprawek, wnioskiem o wprowadzenie poprawek...

(Zastępca Przewodniczącego Henryk Woźniak: Ale jest pat.)

...albo wnioskiem o odrzucenie ustawy. Taka jest treść sprawozdania.

(Głos z sali: Panie Przewodniczący, prosimy o przerwę.)

(Głos z sali: Zróbmy przerwę...)

Dobrze. Proszę państwa, w takim razie... Choć mam wątpliwości, bo pamiętam, że bywały takie sytuacje...

(Wypowiedzi w tle nagrania)

(Senator Marek Ziółkowski: Panie Przewodniczący, my nie możemy dopuścić do sytuacji, w której nie będzie można procedować na zebraniu plenarnym nad tą ustawą. Komisja nie ma takiej władzy.)

Proszę państwa, w takim razie chcę zaproponować, abyśmy wrócili - nie chcę ogłaszać w tej chwili przerwy - do tej kwestii po rozpatrzeniu punktu drugiego i wtedy przeprowadzili głosowanie.

Czy mogę mieć wniosek, aby... Ja za dwanaście minut rozpoczynam Prezydium Senatu i opuszczę państwa. Chciałbym, żeby była krótka przerwa i żebyśmy ten punkt dokończyli, bo...

Rozumiem tę sytuację. Pan marszałek nie będzie mógł uczestniczyć...

Trzy minuty przerwy w obradach.

Bardzo proszę panów senatorów o zajęcie miejsc.

Proszę państwa, po konsultacjach stwierdziliśmy, że wobec nierozstrzygnięcia głosowania ponownie poddam pod głosowanie wniosek o przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

(Senator Wiesław Dobkowski: Ponieważ jeszcze raz zajmujemy się tym tematem, proponuję, aby złożyć poprawkę...)

Poprawkę? Jest czas na zgłaszanie poprawek... Jeżeli jeszcze raz głosujemy... Jeśli pan senator chce zgłosić poprawkę, to bardzo proszę.

Chcę zgłosić poprawkę - być może będzie to trochę zawiłe - dotyczącą skreślenia pktu 2... To znaczy artykułu...

Może ja podpowiem, jak to powinno wyglądać. Pan senator proponuje, aby w art. 1 skreślić pkt 2.

(Senator Wiesław Dobkowski: Tak, żeby utrzymać brzmienie...)

Art. 16 pozostanie de facto w brzmieniu dotychczasowym, jeżeli ta poprawka uzyska poparcie.

Dobrze. Jest propozycja, aby w art. 1 skreślić pkt 2.

Kto z panów senatorów jest za przyjęciem poprawki polegającej na skreśleniu ust. 1 w pkcie 2?

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski: Skreślenie pktu 2 w art. 1.)

Tak, skreślenie pktu 2 w art. 1.

Kto jest za? Proszę podnieść rękę. (2)

Kto jest przeciw? (4)

Poprawka nie uzyskała większości.

Stawiam zatem wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto jest za przyjęciem wniosku? (4)

Kto jest przeciw? (2)

Dziękuję bardzo.

Ustawa bez poprawek...

Pan senator Gruszczyński będzie sprawozdawcą. Tak? Czy są inne propozycje? Nie ma. Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Dziękuję bardzo państwu.

Przechodzimy do punktu drugiego porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw.

Minuta przerwy technicznej.

Tym z państwa, którzy nie chcą uczestniczyć w dalszej części posiedzenia, dziękuję uprzejmie. Teraz jest czas na opuszczenie sali. Dziękuję bardzo.

Wznawiamy obrady.

Punkt drugi porządku dziennego, ustawa o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw.

Bardzo proszę, pan minister Grabowski.

Panie Przewodniczący, projekt tej ustawy powstał z inicjatywy komisji "Przyjazne Państwo", więc to nie jest przedłożenie rządowe, podobnie jak poprzedni projekt.

Zamierzeniem komisji było zwolnienie przedsiębiorców, którzy zawiesili działalność gospodarczą zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, od pewnych wymogów sprawozdawczych związanych z ustawą o rachunkowości. Ustawa przewiduje, że przedsiębiorca, który zawiesił działalność zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, może w pewnych przypadkach, jeśli nie są dokonywane czynności, które powinny być rejestrowane w księgach rachunkowych, nie składać sprawozdania finansowego za okres zawieszenia działalności gospodarczej. Taki był główny sens tego projektu komisyjnego. W tej chwili to tyle. Dziękuję.

Dziękuję bardzo.

Czy pani poseł Szydłowska chciałaby zabrać głos?

Kiedy procedowaliśmy w Sejmie, doprecyzowaliśmy projekt poselski złożony przez komisję "Przyjazne Państwo" o kwestie samochodów osobowych i opłaty VAT, która jest od tych samochodów odprowadzana. Jak państwo pamiętacie, podatnik, który kupował samochód osobowy na potrzeby działalności gospodarczej, na podstawie tak zwanego wzoru Lisaka mógł w całości odliczać VAT od tej transakcji, a w momencie, kiedy ten samochód przekazywał na potrzeby własne, to na mocy zmiany ustawy o VAT, która nastąpiła 15 grudnia minionego roku, VAT też nie musiał odprowadzać.

Po 2005 r. było tak - chodzi o zapisy w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych i od osób prawnych i w ustawie o VAT - że podatnik, który kupował samochód na potrzeby działalności gospodarczej, miał ograniczone prawo do odliczenia VAT. Mógł odliczać 50, 60%, ale nie więcej niż 6 tysięcy zł, a w momencie, kiedy ten samochód przekazywał na potrzeby własne, również nie odprowadzał VAT. Była nierówność traktowania podmiotów... Byli tacy podatnicy, którzy odliczyli sobie VAT w całości i w chwili, kiedy przekazali samochód na potrzeby własne, VAT nie odprowadzali, i podatnicy, którzy mieli ograniczone prawo do odliczenia VAT, którzy również VAT nie odprowadzali. Wprowadziliśmy zapis mówiący o tym, że podmioty, które w całości odliczały VAT przy zakupie samochodów na potrzeby działalności gospodarczej, będą w momencie przekazywania tego samochodu na potrzeby własne VAT od jego wartości musiały odprowadzić do budżetu państwa.

Dziękuję bardzo.

Czy są pytania, uwagi, wątpliwości?

Pan senator Banaś, bardzo proszę.

Przeczytałem opinię naszego Biura Legislacyjnego w sprawie tej ustawy no i rzeczywiście... Ja jako osoba, która nie zajmuje się tak szczegółowo prawem, bo nie jestem z wykształcenia prawnikiem... W tej ustawie wyraźnie widać, powiedziałbym, drastyczne pomieszanie tematów. Pod pozorem ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości dyskutujemy nagle o VAT. Bardzo zasadnie brzmią argumenty, które wyłuszczyło nasze Biuro Legislacyjne. Jest to po prostu przepis natury niekonstytucyjnej, bowiem nie można... Nasz legislator precyzyjnie o tym mówi w opinii, nie będę tego powtarzał.

Chciałbym zapytać przede wszystkim pana ministra, co w takim przypadku z tą ustawą zamierza zrobić. Bo żeby ją uczynić konstytucyjną, należałoby odrzucić wszystkie zmiany w innych ustawach, poza zmianą w ustawie o rachunkowości. Oczywiście z konsekwencjami tej zmiany w innych ustawach, ale tylko i wyłącznie zmiany ustawy o rachunkowości...

Dziękuję bardzo.

Chciałbym zaproponować, abyśmy wysłuchali teraz opinii Biura Legislacyjnego. Pan minister Grabowski odniósłby się do tego pytania pana senatora, odnosząc się tak naprawdę również do uwag Biura Legislacyjnego.

Jest zgoda, Panie Senatorze?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dziękuję bardzo.

Bardzo proszę, Panie Mecenasie.

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Jak wspomniał pan senator Banaś, istnieje pewien problem natury formalnoprawnej, problem dotyczący przestrzegania zasad konstytucyjnoprawnych od strony formalnej, jeżeli chodzi o tryb uchwalania ustawy, którą dzisiaj zajmuje się Wysoka Komisja.

Proszę państwa, przedmiotem przedłożenia Komisji Nadzwyczajnej "Przyjazne Państwo" była zmiana ustawy o rachunkowości wraz z konsekwencjami zmiany ustawy o rachunkowości. W trakcie prac w sejmowej komisji finansów z powodów jak najbardziej szczytnych rozszerzono zakres przedmiotowy nowelizacji o zmiany dotyczące chociażby definicji samochodu osobowego czy dotyczące przepisu przejściowego. O tym mówiła pani poseł. Jaki zarzut można uczynić takiemu działaniu, działaniu niejako przy okazji? Przede wszystkim, proszę państwa, ustawodawca obszedł w ten sposób przepisy konstytucji dotyczące inicjatywy ustawodawczej, to znaczy skorzystał z prawa inicjatywy ustawodawczej w drodze poprawki sejmowej. To jest pierwsza sprawa.

Druga sprawa, naruszono zasadę trzech czytań. Każda istotna merytoryczna treść, która znajdzie się w ustawie, powinna przejść wszystkie etapy procedury sejmowej, a więc trzy czytania. W tym konkretnym przypadku nie ma mowy o trzech czytaniach, ponieważ stosowne poprawki zostały zgłoszone po pierwszym czytaniu, a więc w pracach komisji pomiędzy pierwszym a drugim czytaniem.

I trzecia sprawa, naruszono istotę poprawki sejmowej. Nie jest tak, proszę państwa, że tylko Senat ma ograniczone pole do działania, jeżeli chodzi o możliwość zgłaszania poprawek. Również Sejm, w myśl konstytucji i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, ma ograniczone pole manewru, jeżeli chodzi o zakres poprawki. Oczywiście zakres poprawki sejmowej jest dużo większy niż senackiej, niemniej nie jest on nieograniczony. Przedmiotem poprawki w szczególności nie może być taka treść, która uczyni przedmiotem ustawy, która będzie finalnym efektem, zupełnie coś innego niż projekt, który był przedmiotem procedowania w trakcie prac w Sejmie. To jest uwaga natury ogólnej. Pan senator słusznie zauważył, że aby uczynić tę ustawę zgodną z konstytucją, należałoby z niej wyeliminować wszystkie te przepisy, które zostały dodane przy okazji procedowania, a więc te, które nie dotyczą zmiany ustawy o rachunkowości i jej konsekwencji w ustawach podatkowych i ustawie - Kodeks spółek handlowych. Wysoka Komisja będzie musiała zastanowić się nad tym, czy sprawy istotne, ważne mogą być wprowadzone do systemu prawa z naruszeniem zasad formalnoprawnych.

Chciałbym jeszcze dodać jedną rzecz. Naruszenie zasad formalnoprawnych jest oceniane przez Trybunał Konstytucyjny tak samo jak naruszenie innych przepisów ustawy, na przykład naruszenie zasady równości. Nie ma w tym aspekcie żadnych różnic, jeżeli chodzi o ocenę konstytucyjności aktów. Od oceny formalnoprawnej strony aktu prawnego Trybunał Konstytucyjny zaczyna jego badanie. Podmiot, który występuje z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego na zarzuty formalnoprawne w ogóle się nie musi powoływać, bo takie elementy Trybunał Konstytucyjny bierze pod uwagę z urzędu i rozpatruje. Taka jest uwaga ogólna dotycząca tego, jak ustawa, powiedziałbym, dochodziła do skutku.

Biuro Legislacyjne oprócz tej uwagi ma jeszcze kilka drobnych kwestii, które, bez względu na to, jak się prace potoczą, dobrze by było uwzględnić w projekcie... Przepraszam, nie w projekcie, ale w ustawie uchwalonej przez Sejm.

Pierwsza uwaga Biura Legislacyjnego dotyczy nowelizowanego art. 12 ust. 2 ustawy o rachunkowości. Proszę państwa, zmiana w art. 12 ust. 2 sprowadza się tak naprawdę do znowelizowania wprowadzenia do wyliczenia w art. 12 ust. 2, znowelizowania wprowadzenia do wyliczenia w taki sposób, iż w zdaniu wprowadzającym dodajemy w tak zwanym odesłaniu z zastrzeżeniem oznaczenia przepisów, które są dodawane do ustawy. Proszę państwa, po pierwsze, posługiwanie się techniką zastrzeżeń jest niepoprawne od strony technicznolegislacyjnej. Po drugie, proszę państwa, nie możemy sugerować adresatowi normy prawnej, że ustawodawca dokonuje jakichkolwiek zmian w pktach 1-7 i zdaniu końcowym analizowanego przeze mnie art. 1 pkt 1 w zakresie zmiany art. 12 ust. 2. Zdaniem Biura Legislacyjnego zmiana w art. 12 ust. 2 powinna sprowadzać się do nadania nowego brzmienia zdaniu wprowadzającemu, to jest wprowadzeniu do wyliczenia w taki sposób, iż wyeliminowalibyśmy z niego niemające wartości normatywnej sformułowanie "z zastrzeżeniem". Treść takiego wprowadzenia do wyliczenia brzmiałaby następująco: "Księgi rachunkowe zamyka się". I dalej dwukropek... O tym, iż w ust. 3, 3a, 3b i 3c mamy wyjątki od zasady, wynika już z samej treści dodawanych przepisów, gdzie jest napisane, że można nie zamykać ksiąg rachunkowych w takich, a nie innych okolicznościach. Proszę państwa, zgodnie z zasadami techniki prawodawczej zasadą jest, iż wyjątki od zasady formułuje się w przepisie bezpośrednio następującym po przepisie formułującym zasadę. Tutaj ta zasada techniki prawodawczej została uwzględniona, w związku z czym nie ma potrzeby dodatkowo adresata informować o tym, że w innej części tego samego artykułu znajdują się wyjątki od ust. 2. To jest pierwsza uwaga Biura Legislacyjnego.

Proszę państwa, druga uwaga Biura Legislacyjnego dotyczy dodawanego do art. 12 ustawy o rachunkowości ust. 3b. W tym przepisie mowa jest o tym, w jakich okolicznościach można nie zamykać ksiąg rachunkowych. W szczególności wskazuje się, że jeżeli przez cały rok obrotowy działalność podmiotu, który miałby zamknąć, była zawieszona, można takiej księgi rachunkowej nie zamykać. Są wyjątki od tego wyjątku: trzeba będzie zamknąć księgę, jeżeli jednostka dokonuje odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, lub występują inne zdarzenia wywołujące skutki o charakterze majątkowym lub finansowym. I teraz pytanie, czy... Prawdopodobnie ustawodawcy chodziło o inne skutki o charakterze majątkowym lub finansowym, które wymagają ujęcia w księdze rachunkowej. Jeżeli tak jest, to... My nie wiemy, "inne skutki o charakterze majątkowym lub finansowym" to jest pojęcie niedookreślone. Jeżeli chodzi tutaj o takie zdarzenia, które wymagają ujęcia w księdze rachunkowej, to należałoby doprecyzować przepis w taki sposób, iż na końcu dodawanego ust. 3d dodać wyrazy "wymagające ujęcia w księdze rachunkowej". Mielibyśmy w tym momencie jasność.

W odniesieniu do dodawanego ust. 3b nasuwają się również pytania dotyczące dwóch czasowników, którymi się ustawodawca posłużył w przepisie. Mowa tutaj jest o dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych albo występowaniu innych zdarzeń. Oba te czasowniki zostały użyte w czasie teraźniejszym. I teraz jest pytanie: skoro przepis dotyczy sytuacji za poprzedni rok obrotowy, a więc za cały rok, czy nie powinno być tak, iż czasowniki użyte w tym przepisie powinny być użyte w czasie przeszłym? Wówczas to zdanie brzmiałoby następująco: "chyba że jednostka dokonała odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, lub wystąpiły inne zdarzenia wywołujące skutki o charakterze majątkowym lub finansowym wymagające ujęcia w księdze rachunkowej". W takim wypadku mielibyśmy, proszę państwa, jasność.

Kolejna uwaga Biura Legislacyjnego dotyczy art. 4. Z nieznanych przyczyn ustawodawca proponuje znowelizowanie ustawy - Prawo o ruchu drogowym i nadanie art. 81 ust. 11 pkt 7 nowego brzmienia. Problem polega na tym, iż zmiana, której dokonuje ustawodawca, jest zmianą pozorną, bo nic nowego od strony merytorycznej się nie dzieje. Jedyna zmiana, jakiej dokonuje tutaj ustawodawca, polega na zastąpieniu prawidłowo sformułowanych odesłań zewnętrznych do ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych, o podatku dochodowym od osób prawnych, od podatku od towarów i usług, odesłaniem, które nie spełnia wymogów określonych w zasadach techniki prawodawczej. Formułując odesłanie zewnętrzne, jesteśmy obowiązani podać pełny tytuł ustawy, a podanie pełnego tytułu ustawy oznacza wskazane również daty ustawy, a przy pierwszym odesłaniu - również dzienników promulgacyjnych. Tak było dotychczas w ustawie - Prawo o ruchu drogowym. Ustawodawca postanowił to zmienić w taki sposób, żeby ten przepis przestał spełniać wymagania określone w zasadach techniki prawodawczej. Proszę państwa, być może powodem takiej zmiany jest nieświadomość faktu, że dokonując odesłań, posługujemy się w Polsce tak zwanym odesłaniem dynamicznym. Nie odsyłamy, proszę państwa, do konkretnej wersji tekstu z określonego dnia, tylko do wersji tekstu, która obowiązuje w momencie dokonywania interpretacji przepisu. Jeżeli to państwa uspokoi, to... W Polsce obowiązuje zasada odesłania dynamicznego. Zmiana dokonana w ustawie - Prawo o ruchu drogowym nie wnosi niczego, a powoduje tylko to, że przepis ten będzie sformułowany niezgodnie z zasadami techniki prawodawczej.

Kolejne dwie uwagi dotyczą art. 5. Pierwsza z nich ma charakter technicznolegislacyjny. Proszę państwa, Biuro Legislacyjne proponuje, aby w art. 5 pkt 1 i 2 skreślić w zdaniach wprowadzających wyrazy "po §5". Proszę państwa, formuła, którą zastosowano w przepisie o wejściu w życie, jest niezgodna z §89 ust. 2 zasad techniki prawodawczej. Jeżeli dodajemy jednostkę redakcyjną na końcu przepisu, to jest po ostatnim ustępie, po ostatnim punkcie, nie informujemy adresata o tym, iż następują one po sobie, czyli że w tym przypadku §6 następuję po piątym... W związku z tym należy ten zapis wykreślić. Chodzi o to, żeby zapewnić zgodność tej zmiany z §89 ust. 2 zasad techniki prawodawczej.

Druga uwaga co do art. 5 dotyczy, proszę państwa, nowych brzmień dodawanych przepisów, to znaczy §6 dodawanego do art. 231 i §6 dodawanego do art. 395. Biuro Legislacyjne proponuje, aby w zdaniach drugich tych paragrafów wykreślić wyrazy "przez cały czas". Taki zabieg pozwoli zwiększyć czytelność przepisów. Poza tym fakt, iż działalność podmiotu obowiązanego do zwołania czy to zgromadzenia wspólników, czy też zwykłego walnego zgromadzenia, nie będzie dotyczyła sytuacji zawieszenia działalności i niezamykania księgi rachunkowej wynika już z pierwszego zdania dodawanych paragrafów. Nie ma potrzeby powtarzać tego dwa razy w obrębie tego samego paragrafu.

Proszę państwa, jeszcze jedna uwaga, która nasunęła się w toku rozmów na temat tej ustawy z Ministerstwem Finansów. Dotyczy ona art. 6 i nowego brzmienia art. 5. Art. 5 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym jest przepisem przejściowym. W związku z nowym brzmieniem przepisu przejściowego art. 5 nasuwa się pytanie, czy przypadkiem ten przepis nie będzie miał waloru merytorycznego nieprzejściowego, to znaczy czy nie doprowadzimy do sytuacji, iż formułując taki przepis w miejscu, gdzie są czy powinny być sformułowane przepisy przejściowe, nagle pojawi się norma, która pozostanie w systemie tak długo, jak długo z tego systemu nie zostanie wyeliminowana przez ustawodawcę. Chciałbym zwrócić uwagę, że w dotychczasowym brzemieniu art. 5 ustawodawca ograniczał zakres czasowy obowiązywania tego przepisu do końca 2012 r. Nie wiem, czy wyeliminowanie tej daty było zabiegiem zamierzonym przez ustawodawcę, czy też po prostu tak wyszło. Dziękuję bardzo, nie mam więcej uwag.

Dziękuję panu mecenasowi Zabielskiemu.

Ja przejmuję propozycje, które omówił w czwartej części opinii biura pan mecenas, przejmuję te propozycje poprawek. Proponuję, byśmy je rozważyli, a następnie, po wysłuchaniu opinii pana ministra, przegłosowali.

A w tej chwili chciałbym zapytać, czy są inne propozycje poprawek. Nie ma.

W takim razie przechodzimy do wysłuchania stanowiska rządu.

Panie Ministrze, propozycja dotycząca zmiany art. 1 pkt 1 lit. a... Rozumiem, że pan minister ma opinię, którą przedstawił pan mecenas Zabielski. Tak?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Maciej Grabowski: Można?)

Czy pan minister ma opinię biura?

Proszę bardzo, stanowisko Ministra Finansów.

Panie Przewodniczący, jeśli pan pozwoli, to najpierw odniosę się do ogólnej uwagi...

(Zastępca Przewodniczącego Henryk Woźniak: Tak, tak...)

...pana legislatora, bo chyba od tego powinniśmy zacząć. Ja zapoznałem się z tą opinią w tej chwili, tak że nie do końca byłem przygotowany na... Chciałbym uwagę Wysokiej Komisji zwrócić na to, że dodane przepisy, na przykład przepis dotyczący tak zwanych samochodów specjalnych, są korzystne dla podatników. Jeżeli w tej chwili w ustawie o podatku dochodowym jest odesłanie do załącznika nr 9 ustawy o VAT, a w czasie procedowania nad ustawą o VAT, w Senacie zresztą, cały ten załącznik włożyliśmy do ustawy... Ja wówczas też na to przystałem, bo nie pamiętałem o tym, że to odesłanie jest w ustawie VAT. My pozbawimy, powiedziałbym, małych podatników możliwości jednorazowej amortyzacji samochodów, co w tym załączniku nr 9 ustawy o VAT było... Zwracam na to uwagę, bo jest to przepis korzystny dla podatnika, więc trudno sobie wyobrazić, żeby podatnicy chcieli protestować przeciwko temu przepisowi. Również dlatego w czasie procedowania w Sejmie ja wyrażałem opinię pozytywną wobec tych rozszerzających zmian. Rzeczywiście jest jednak tak, że ustawa, powiedziałbym, oryginalnie wyszła z komisji jako ustawa o zmianie ustawy o rachunkowości i innych ustaw, a tymi innymi ustawami była ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawa - Kodeks spółek handlowych. Tyle w największym skrócie, jeśli chodzi o odniesienie się do najpoważniejszego zarzutu, który padł ze strony Biura Legislacyjnego.

Jeśli chodzi o poprawkę, o której pan przewodniczący mówił... Poproszę panią dyrektor o opinię. Dobrze?

Bardzo proszę, Pani Dyrektor.

Dzień dobry. Joanna Dadacz, dyrektor Departamentu Rachunkowości w Ministerstwie Finansów.

Jeśli mogę, to odniosę się do uwag dotyczących ustawy o rachunkowości. Pierwsza uwaga mówiąca o tym, że nie powinno się w preambule do art. 12 ust. 2 wprowadzać następnych ustępów z zastrzeżeniem... W obecnie obowiązującej ustawie o rachunkowości brzmienie ust. 2 art. 12 zaczyna się od preambuły, która brzmi następująco: "Księgi rachunkowe zamyka się z zastrzeżeniem ust. 3, ust. 3a". To jest konsekwencja dodania nowego ust. 3b.

Kwestia dotycząca dodawanego ust. 3b... Pan mecenas zwracał uwagę na to, że należałoby go bardziej doprecyzować. Otóż wydaje mi się, że... Art. 12 ustawy o rachunkowości znajduje się w rozdziale pod tytułem "Księgi rachunkowe", w związku z czym wszystkie opisywane tutaj zdarzenia... Wiadomo, że muszą się one znaleźć w księgach rachunkowych. Doprecyzowanie, że zdarzenia wywołujące skutki o charakterze majątkowym lub finansowym... Wiadomo, że takie zdarzenia w księgach rachunkowych muszą się znaleźć, muszą zostać ujęte, zaksięgowane.

Kwestia użycia czasu przeszłego w tym przepisie jest troszeczkę problematyczna, ponieważ mówimy o trwającym roku obrotowym, w którym cały czas dokonuje się odpisów amortyzacyjnych i umorzeniowych, jak również o zjawiskach, które występują w trakcie roku obrotowego. Za ten rok księgi nie zostają zamknięte. Te księgi będą cały czas otwarte, a więc te zjawiska nie tylko wystąpiły w poprzednim okresie, ale cały czas w trakcie zawieszenia działalności po prostu mogą występować. I wtedy nie ma zwolnienia, jeżeli chodzi o niezamykanie ksiąg rachunkowych, a w konsekwencji niesporządzanie sprawozdania finansowego. Dziękuję.

Dziękuję, Pani Dyrektor.

Chciałbym, abyśmy procedowali w taki sposób, że... Na stronie siódmej opinii Biura Legislacyjnego mamy uwagi szczegółowe do ustawy, które w tej chwili mają już charakter poprawek. Dla porządku zaproponowałem, a komisja się na to zgodziła, abyśmy omawiali poszczególne poprawki, a po ich omówieniu i wysłuchaniu opinii rządu poddali je pod głosowanie. A zatem omawiamy w tej chwili pierwszą propozycję poprawki odnoszącą się do art. 1 pkt 1 lit. a. Tak?

Teraz pan legislator, a potem stanowisko rządu.

Nie kwestionując faktu, Wysoka Komisjo, iż aktualnie w ustawie we wprowadzeniu do wyliczenia w art. 12 ust. 2 ustawodawca posłużył się zastrzeżeniem... Nie kwestionuję tego, ale... To był błąd. W związku z tym Biuro Legislacyjne proponuje, aby nie brnąć dalej w ten błąd i napisać wprowadzenie do wyliczenia w art. 12 ust. 2, skoro już go zmieniamy, w sposób prawidłowy. Ponadto propozycja poprawki ogranicza się tylko i wyłącznie do zmiany w zakresie wprowadzenia do wyliczenia, a nie zmiany pktów 1-7 i zdania końcowego. W zakresie tych fragmentów jednostki redakcyjnej ustawodawca nie dokonuje żadnego zabiegu technicznego ani merytorycznego, niczego tam nie zmienia, w związku z tym nie ma potrzeby sugerować adresatowi, iż coś się zmienia.

Jeżeli chodzi o... Pani dyrektor odniosła się również do uwag dotyczących ust. 3b. Jeżeli można się zgodzić z uwagą dotyczącą tego, iż oczywistym jest, że chodzi tutaj o skutki o charakterze majątkowym lub finansowym, które będą wymagały ujęcia w księdze rachunkowej... Być może z punktu widzenia biegłego rewidenta czy osoby, która taką księgę prowadzi, czyli księgowego, będzie to oczywiste, ale dla mnie jako laika nie było to oczywiste. W związku z tym pozwoliłem sobie przygotować taką propozycję.

Jeżeli chodzi o czas przeszły... Mówi się tutaj o zamykaniu księgi rachunkowej za rok obrotowy, czyli za rok, który, jak rozumiem, się właśnie kończy. Mówi się też tutaj o odpisach amortyzacyjnych dokonywanych... Mówiąc o dokonywaniu, mówimy o... Być może jestem w błędzie, ale... Rok obrotowy się skończy, nie została jeszcze zamknięta księga rachunkowa, dokonywane są odpisy amortyzacyjne już po zamknięciu roku obrotowego. Czy w takim wypadku nie będzie możliwe niezamykanie księgi? Bo jeżeli taki jest cel tego przepisu, to jak najbardziej w porządku jest on sformułowany. Jeżeli jednak fakt dokonywania odpisów amortyzacyjnych, fakt zaistnienia zdarzeń wywołujących skutki miał mieć miejsce w trakcie trwania roku obrotowego, który właśnie się skończył i za który księgi zamykamy... Proszę państwa, nie w czasie teraźniejszym, tylko w czasie przeszłym należy wówczas o tym mówić, bo rok się skończył. Być może gdzieś tu jest problem, ale ja nie jestem merytorystą i trudno jest mi przesądzać. Ja zauważam ten problem, ale jeżeli się okaże, że jest to zgodne z wolą ustawodawcy i obejmuje wszystkie przypadki, nie wyeliminujemy zdarzeń, które zaistniały w przeszłości, to Biuro Legislacyjne jest gotowe wycofać się z tej propozycji. Dziękuję bardzo.

Dziękuję, Panie Mecenasie.

Pan mecenas mówił w tej chwili o drugiej poprawce, doprecyzowaniu czasu. Mówimy o roku obrachunkowym, który dobiegł końca. Należałoby mówić w czasie przeszłym odnośnie do czynności, które dotyczą tego roku, czy też są to jeszcze czynności bieżące, o których należy mówić w czasie teraźniejszym, odnoszące się do minionego roku obrachunkowego? Prośba o zajęcie stanowiska w tej sprawie.

Proszę, żebyśmy wrócili jeszcze do propozycji pierwszej i rozstrzygnęli kwestię tych zastrzeżeń. Propozycja poprawki zmierza do skreślenia wyrazów "z zastrzeżeniem ust. 3, 3a, 3b i 3c". Tak? Czy...

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski: Przepraszam, Panie Przewodniczący, że wchodzę w słowo, ale...)

Proszę.

Chodzi o to, żebyśmy byli precyzyjni. Biuro Legislacyjne proponuje nadanie art. 1 pkt 1 lit. a nowego brzmienia. Biuro Legislacyjne proponuje, aby przepis lit. a brzmiał następująco. "W ust. 2 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie: Księgi rachunkowe zamyka się:". Taka zmiana byłaby dokonana w ustawie o rachunkowości, dzięki czemu zastrzeżenia wyeliminowalibyśmy w ogóle. W przyszłości, gdyby ustawodawca dodawał kolejne ustępy do art. 12, nie trzeba będzie nowelizować po raz wtóry art. 12 ust. 2.

Chodzi o rezygnację ze stosowania zastrzeżeń...

Pani Dyrektor?

Jeśli można... To jest, powiedziałabym, pojedyncza zmiana, a jeżeli byśmy przejrzeli wszystkie przepisy ustawy o rachunkowości, to zauważymy, że w wielu miejscach tego typu tryb tworzenia prawa się pojawia. Weźmy pierwszy z brzegu... Art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości mówi, że "sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, o których mowa w art. 12 ust. 2, oraz na inny dzień bilansowy, stosując odpowiednio, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b"... Tego typu technika legislacyjna jest zastosowana w wielu artykułach, więc jeżeli byśmy mieli zmienić tego rodzaju zapis tylko w art. 12 dla jego przejrzystości... Śmiem twierdzić, że powinniśmy całą ustawę przejrzeć pod tym względem, żeby zastrzeżenia, które pan mecenas do nas zgłasza, uwzględnić i żeby tego rodzaju zapisy zostały wyeliminowane z ustawy o rachunkowości.

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski: Jeszcze jedna uwaga...)

Jesteśmy po prostu przeciwni.

W takim razie ja zapytam, czy pan mecenas wychodził w swojej analizie poza zakres zmian...

Oczywiście, że tak. To jest trochę na zasadzie... Ustawa o rachunkowości jest z 1994 r., a zasady techniki prawodawczej, które dzisiaj obowiązują, są z 2002 r. Kiedy uznaliśmy, że stosowanie techniki zastrzeżeń, szczególnie w obrębie jednej jednostki redakcyjnej... Gdyby to było zastrzeżenie odsyłające do zupełnie innego rozdziału, zupełnie innego przepisu ustawy o rachunkowości, to ja bym prawdopodobnie to zostawił, kierując się tym, co powiedziała pani dyrektor. Tutaj mamy jednak do czynienia z zupełnie inną sytuacją. Mówimy do adresata w sposób następujący. Adresacie, masz tutaj art. 12, w którym określono zasady zamykania ksiąg rachunkowych. Oczywistym jest, że na początku masz zasady ogólne, a w kolejności masz wyjątki od zasad ogólnych. Jest to technika właściwa w formułowaniu przepisów. Trudno, aby ustawodawca formułując przepisy, nadając im nowe brzmienie, nie uwzględniał nowych zasad techniki prawodawczej i jednocześnie powtarzał błąd, który był w przepisach sformułowany. To jest trochę na takiej zasadzie: do tej pory w całej ustawie mieliśmy pisane "gura", to jest przez "u" zwykłe, a dzisiaj byśmy stwierdzili, że nadal będziemy pisać "gura", bo tak do tej pory było. Nie, proszę państwa. Piszmy przepisy tak, żeby one były napisane zgodnie z zasadami techniki prawodawczej. Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo.

Trudno odmówić logiki temu wywodowi, aczkolwiek sugestia pani dyrektor także nie jest pozbawiona racji, bo jeżeli mielibyśmy to usuwać tylko w obszarze jednej jednostki redakcyjnej, którą w tej chwili zmieniamy, i zostawić w wielu innych miejscach ustawy, to niewiele, że tak powiem, uporządkujemy. Aczkolwiek może coś...

Pani Dyrektor?

Ja bym jeszcze raz powołała się na przytoczony przeze mnie art. 45. W art. 45 ust. 1, który przedtem odczytywałam, mamy zapis: z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b. Taka sama metoda... W tym samym artykule mamy najpierw przepis ogólny, w ust. 1, a później wyraźne zastrzeżenie ust. 1a i 1b. Wyobrażam sobie, co... Jeżeli poprawka, którą przedstawił pan mecenas, zostanie przyjęta i preambuła zostanie skrócona o to zastrzeżenie, to prócz merytorycznej zmiany... Będę miała w Departamencie Rachunkowości ogromną korespondencję odnośnie do tego, co należy przez to rozumieć, że nagle przez lata obowiązujące zastrzeżenie ust. 3 i 3a przestało obowiązywać, to znaczy jaka naprawdę była merytoryczna i głęboko idąca zmiana tego artykułu, skoro się wycofano z tego zapisy. Moim zdaniem to nic nie pomoże, a wręcz skomplikuje...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pan mecenas...

(Dyrektor Departamentu Rachunkowości w Ministerstwie Finansów Joanna Dadacz: W całej ustawie...)

Rozumiem, Pani Dyrektor. Dziękuję.

Pan mecenas Zabielski słowo...

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski: Ostatnie...)

Powiedział, że jedno słowo...

Proszę.

Ja chciałbym zapytać, jaka wątpliwość interpretacyjna może się pojawić w związku ze zdaniem, które brzmi "Księgi rachunkowe zamyka się" oraz zdaniem, które brzmi "Można nie zamykać ksiąg rachunkowych". Czy jakakolwiek wątpliwość interpretacyjna dotycząca relacji tych dwóch przepisów może wystąpić? Obawiam się, że nie. No nie ma takiego, kto by nie był w stanie przeczytać tych przepisów...

Dziękuję.

Ja staram się rozumieć wątpliwość, którą pani dyrektor podnosi, bo rzeczywiście, jeżeli przez długi czas adresaci ustawy byli przyzwyczajeni do takiego brzmienia przepisów w wielu miejscach ustawy, to zmiana może wywołać lawinę korespondencji, pytań. Ja zadałbym pytanie takie: czy Ministerstwo Finansów wyobraża sobie podjęcie w określonym czasie zmian wynikających z uwzględniania tej uwagi pana mecenasa Zabielskiego, zmian, które by czyniły zadość poprawności techniki legislacji?

Jeśli chodzi o prace legislacyjne nad kompleksową zmianą ustawy o rachunkowości, to jest podjęta decyzja, że rozpoczną się one nie wcześniej niż w 2012 r. Jest to spowodowane tym, że aktualnie dyrektywy unijne dotyczące rachunkowości i rewizji finansowej podlegają bardzo dokładnemu przejrzeniu w Komisji Europejskiej. Po odpowiednio zmodyfikowanej czwartej i siódmej dyrektywie, które stanowią o sprawozdawczości jednostkowej i skonsolidowanej, konsekwencją będą zmiany do ustawy o rachunkowości, która będzie wtedy pisana, że tak powiem, na nowo. Nie będą bowiem dodawane czy usuwane artykuły, tylko podejdziemy do tej zmiany kompleksowo. Ja na pewno będę pamiętała o tych zastrzeżeniach i o tym, żeby tego typu błędu, który kiedyś był normą legislacyjną, po prostu uniknąć.

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski: Ja tego przypilnuję.)

(Wesołość na sali)

Pan mecenas ma na to największe szanse, młody człowiek... Pani dyrektor również... Wspólnie jako młodzi ludzie... My jako ludzie z wyboru mamy szanse...

(Głos z sali: Idziemy na emerytury.)

(Głos z sali: Mniejsze...)

...takie sobie.

Proszę państwa, padły wszelkie argumenty, i za, i przeciw. Myślę, że argumenty za mają swoją wymowę, te przeciw również. Ja poddam pod głosowanie ten wniosek. Rekomendacja rządu jest negatywna, jak rozumiem. Tak? Negatywna.

Z całą świadomością tej rekomendacji... Kto jest za przyjęciem poprawki pierwszej? Proszę podnieść rękę w górę. (2)

Kto jest przeciw? (4)

Dziękuję.

Poprawka nie uzyskała większości.

Bardzo proszę, druga poprawka, w której odnosimy się do czasu dokonywania czynności przy zamknięciu roku obrachunkowego.

Pani Dyrektor, jeszcze raz... Pan mecenas podzielił się swoimi wątpliwościami jako człowiek znający świetnie technikę prawodawczą, ale nie meritum. Ta kwestia wymaga odniesienia się przez fachowca z zakresu rachunkowości.

Pani Dyrektor, bardzo proszę.

Dziękuję bardzo.

Przepis art. 12 ust. 3b odnosi się do sytuacji, kiedy jednostka objęta przepisami ustawy o rachunkowości ma zawieszoną działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o działalności gospodarczej. Okres zawieszenia może być dłuższy bądź krótszy, ale również może mieć miejsce wtedy, kiedy to w normalnym trybie, czyli gdyby jednostka działała, przypadałby czas na koniec roku obrotowego. Intencją jest to, żeby... W trakcie zawieszenia działalności, które, jak powiedziałam, może być dłuższe niż rok obrotowy, można nie zamykać ksiąg rachunkowych, a tym samym nie sporządzać sprawozdania finansowego, pod warunkiem, że nie zaistniały takie zdarzenia, jak dokonywanie odpisów amortyzacyjnych i umorzeniowych, jak i zdarzenia o charakterze majątkowym lub finansowym. Chodzi chociażby o takie zdarzenie, jak, nie wiem, odpłatność za wynajem biura w tym czasie, za energię elektryczną czy za telefon. Wystąpienie wszelkich, że tak powiem, skutków o charakterze majątkowym już nie pozwoli na skorzystanie z tego przepisu. Czas dokonywania odpisów amortyzacyjnych, umorzeniowych i występowanie tych skutków nie jest jednak historyczny, bo te procesy trwają. W trakcie zawieszenia być może upłyną na przykład dwa lata obrotowe. Z tego przepisu wynika, że cały czas w trakcie tych dwóch lat obrotowych czy innego okresu nie ma dokonywania... To się dzieje stale, nie jest tak, że się to już dokonało, zamknęło i czas minął. To się po prostu dzieje stale, tak że należałoby użyć zarówno czasu przeszłego, jak i teraźniejszego. O to tutaj chodzi. Moim zdaniem przejście na czas przeszły nie jest do końca prawidłowe.

Jeśli chodzi o uzupełnienie zdania wyrazami "wymagające ujęcia w księgach rachunkowych"... Odbiorcą ustawy o rachunkowości są osoby, że tak powiem, o szczególnym zawodzie, są to księgowi i biegli rewidenci. Jeżeli mamy w ustawie rozdział poświęcony przepisom dotyczącym prowadzenia ksiąg rachunkowych, to każde zdarzenie majątkowe... W innym rozdziale mówi się na przykład o wycenie poszczególnych aktywów i pasywów. Wiadomo, że jeżeli mamy środki trwałe, inne aktywa, należności czy pasywa, to one muszą być ujęte w księgach rachunkowych. Ustawodawca za każdym razem nie powtarza tego, że dany majątek czy dane zdarzenie musi być ujęte w księgach rachunkowych, bo cała ustawa dotyczy prowadzenia ksiąg rachunkowych. Moim zdaniem to uzupełnienie to postawienie dwóch kropek nad jednym "i". Dziękuję.

Dziękuję bardzo.

Czy pan mecenas jest przekonany?

W ogóle nie jestem przekonany, ale rozumiem, że w czasie dużej nowelizacji to się poprawi najwyżej... Pozwoliłem sobie na pewną złośliwość, bo... Pani mówi o stawianiu dwóch kropek nad jednym "i" w przypadku dopisania wyrazów "wymagających ujęcia w księdze rachunkowej", ale nie mówi pani o stawianiu dwóch kropek nad jednym "i" w przypadku pierwszej poprawki, gdzie formułujemy zastrzeżenie. A sytuacja jest analogiczna, w tym drugim przypadku postawiono nawet trzy kropki nad jednym "i". Albo uważamy, że ustawa jest skierowana do osób, które wykonują szczególny zawód, które zostały szczególnie wykształcone w kierunku interpretacji przepisów o rachunkowości i formułujemy przepisy o pewnym stopniu ogólności tam, gdzie to jest możliwe, albo konsekwentnie jesteśmy precyzyjni do bólu tam, gdzie możemy być precyzyjni.

(Zastępca Przewodniczącego Henryk Woźniak: Aczkolwiek trudno się nie zgodzić z opinią pani dyrektor, że jeżeli rzecz nie dotyczy jednego roku obrotowego, to czas teraźniejszy może mieć zastosowanie.)

Ale proszę zwrócić uwagę, że w tym przepisie jest mowa o zamykaniu księgi za konkretny rok obrotowy, ten, który się zakończył. I teraz, jeżeli zajdą zdarzenia po upływie tego roku obrotowego i, powiedziałbym, wejdą w drugi rok obrotowy, to będziemy o tym mówili...

(Zastępca Przewodniczącego Henryk Woźniak: W kolejnym roku...)

...w kolejnym roku obrotowym. W związku z tym nie może być tak, że... Nie wiem, czy taka jest intencja. Jeżeli w konkretnym roku obrotowym nie zaistniały żadne zdarzenia, a istnieje perspektywa, że zaistnieją w kolejnym roku zawieszenia działalności, to ten przepis uniemożliwi nam niezamykanie ksiąg rachunkowych czy też nie... To jest kwestia interpretacji. Ja przedstawiam interpretację taką, że moim zdaniem ten przepis powinien odnosić się do tego roku obrotowego i do tych czynności, zdarzeń, i okoliczności, które zaistniały w trakcie jego trwania. Tutaj nie ma nic do rzeczy kwestia...

(Zastępca Przewodniczącego Henryk Woźniak: Roku, który jest przedmiotem zamknięcia. Tak?)

Tak. I tutaj nie ma nic do rzeczy czas zawieszenia działalności.

Jeszcze raz, bo... Jeżeli rzeczywiście jest tak, że zawieszenie działalności dotyczy kolejnego roku, to można sobie wyobrazić, że będziemy mówić w czasie przeszłym w o czynności dotyczącej kolejnego roku obrotowego, który zamykamy, a w którym działalność była zawieszona.

Pani Dyrektor, proszę jeszcze raz...

Ja w dwóch kwestiach. Pierwsza... Te dwie kropki nad "i". Jeżeli spojrzymy na ten nasz art. 12, który w ust. 2 mówi: "Księgi rachunkowe zamyka się, z zastrzeżeniem ust. 3 i 3a, na dzień zakończenia działalności jednostki, w tym również przy jej sprzedaży"... To znaczy, że sprzedaży nie będziemy ujmowali w księgach rachunkowych, bo o tym ustawodawca w tym ustępie nie powiedział... Ustawodawca stwierdził "w tym również jej sprzedaży, zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego". Wiadomo, że skutki sprzedaży, zakończenia likwidacji i postępowania upadłościowego, kończące się jakimś rozliczeniem bądź jakąś transakcją sprzedaży, muszą być ujęte w księgach rachunkowych,

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Stąd moje stwierdzenie o stawianiu dwóch kropek nad "i", o tym, że nie ma potrzeby o tym mówić.

Jeżeli chodzi o czas przeszły czy czas teraźniejszy... Jeżeli sobie wyobrazimy różne operacje gospodarcze, jakie są wprowadzane do księgi rachunkowej... Ostatnią operacją gospodarczą jest operacja, która zaistniała w czasie przed zawieszeniem działalności gospodarczej. W momencie, kiedy działalność gospodarcza jest zawieszona i nie występują żadne operacje, to znaczy nie ma amortyzacji, nie ma umorzenia, nie ma transakcji o charakterze majątkowym i finansowym, to w księgach się nic nie dzieje. Ale jeśli zaistnieje taka sytuacja, bo trzeba zapłacić, nie wiem, podatek od nieruchomości, w której jest prowadzone biuro, to mimo że działalność jest zawieszona, tę operację gospodarczą trzeba będzie wprowadzić do księgi. Ten przepis już wtedy nie obowiązuje. W związku z tym w tych księgach się nic nie dzieje. Tak że moim zdaniem, jeżeli się nic nie będzie działo, to ten zapis powinien być w czasie teraźniejszym.

Dziękuję bardzo.

Myślę, że wszystkie argumenty padły. Poddam to pod głosowanie.

Stanowisko rządu co do poprawek zawartych w pkcie 2 jest negatywne.

Kto z panów senatorów jest za przyjęciem poprawek? (2)

Kto jest przeciw? (3)

Kto się wstrzymał? (1)

Dziękuję bardzo.

Poprawki nie uzyskały poparcia.

Przechodzimy do propozycji trzeciej. Na stronie ósmej...

(Zastępca Dyrektora Departamentu Podatków Dochodowych w Ministerstwie Finansów Jarosław Szatański: Jeśli można...)

Bardzo proszę.

Jarosław Szatański, zastępca dyrektora Departamentu Podatków Dochodowych.

Jeśli chodzi o poprawkę trzecią dotyczącą ustawy - Prawo o ruchu drogowym, to zdecydowanie należy ją odrzucić. Wyjaśnię, jeśli już wchodzimy w takie szczegóły, dlaczego jest ona niepoprawna.

Mam nadzieję, to znaczy jestem przekonany, że projektodawca zdawał sobie sprawę z tego, że jest to odesłanie dynamiczne, posługując się konkretną metryką i przywołaniem w Dzienniku Ustaw ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, fizycznych i ustawy o VAT. W kontekście konkretnej zmiany, jakiej tu dokonujemy, i przepisów przejściowych, które są w niej zawarte, bodajże w art. 7... Chodzi o przepis przejściowy dotyczący samochodów osobowych, który określa własną definicję samochodu osobowego, dostosowuje tę definicję do zmian ustawy o VAT, które miały miejsce od 1 stycznia tego roku. To dynamiczne odesłanie w tym momencie jest niewystarczające, ponieważ mówi o konkretnej ustawie, to jest ustawie z 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, przywołuje metrykę tej ustawy, a tu mamy do czynienia nie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, tylko z ustawą o zmianie ustawy o rachunkowości oraz innych ustaw. Odesłanie do ustawy - Prawo o ruchu drogowym nie będzie w tym momencie wystarczające, pojawi się ewidentna luka prawna. Dlatego rekomendacja jest negatywna.

Panie Mecenasie, ad vocem...

Nie zmienia to postaci rzeczy. Ja w tym momencie zrozumiałem, o co ustawodawcy chodziło, ale... Ten problem powinien być rozpatrzony jednocześnie z uwagą ostatnią, o której mówiłem, dotycząca zakresu czasowego obowiązywania nowego przepisu przejściowego w ustawie o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Gdyby było tak, że ten przepis nie ma waloru przejściowego, a walor merytoryczny, to przepis art. 5 pozostałby w systemie tak długo, aż ustawodawca by go nie uchylił. Co by to oznaczało? Że należałoby tytuł tej ustawy dodać do wyliczenia w pkcie 7 art. 81 ust. 11 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, a nie dokonywać zmiany na taką technikę, jaką tu się posłużono w zakresie odsyłania zewnętrznego.

Proszę państwa, technika przedmiotowego odesłania możliwa jest tylko w sytuacji, jeżeli ustawodawca nie jest w stanie konkretnie wymienić aktów, do których odsyła. W tym przypadku taka sytuacja nie ma miejsca, w tym przypadku wiemy, że odsyłamy do ustawy o VAT, do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym. Z tym że, jak powiadam... To, czy w ustawie - Prawo o ruchu drogowym powinien się znaleźć pkt 7 w nowym brzmieniu, czy też w ogóle należy zrezygnować z nowelizowania pktu 7, uznając, że to, co jest w tym momencie zawarte w tym punkcie, wystarcza, czy też należy dopisać ustawę zmieniającą do katalogu przepisów zawartych w pkcie 7, zależy od odpowiedzi na pytanie, czy przepis art. 5 w nowym brzmieniu jest tak naprawdę przepisem przejściowym, czy przepisem merytorycznym zamieszczonym trochę nie w tym miejscu w strukturze ustawy, trochę nie w tym miejscu systemu prawnego. Dziękuję bardzo.

Dziękuję, Panie Mecenasie.

(Zastępca Dyrektora Departamentu Podatków Dochodowych w Ministerstwie Finansów Jarosław Szatański: Jeśli można odnieść się do...)

Tak, Panie Dyrektorze. Bardzo proszę.

Poprawka skreśla cały art. 4, więc rozumiem, że dyskusja na temat jej optymalnego brzmienia jest... No nie możemy skreślić art. 4. Oczywiście można dodać tytuły konkretnych ustaw, ale... Wyobraźmy sobie przepis ustawy - Prawo o ruchu drogowym, który by wymieniał wszystkie ustawy zmieniające, nie tylko ustawę bazową, ale... On, tak na oko, wymieniałby około pięciu czy sześciu ustaw zmieniających, więc byłby bardzo obszerny. Myślę, że to nie służy przejrzystości. Poza tym gdyby za każdym razem, kiedy wprowadzane są przepisy merytoryczne, które by dotyczyły tej kwestii, należałoby uzupełniać ten przepis o kolejną ustawę zmieniającą... Przyjęte rozwiązanie jest rozwiązaniem po prostu bardziej praktycznym, ponieważ odsyła do wszystkich przepisów regulujących daną materię, na przykład ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych czy ustawy o VAT.

Dziękuję.

No tak, jeżeli ta propozycja miałaby polegać na usunięciu całego art. 4, to gdzie by się miało znaleźć to odesłanie...

Nie, nie... Nie uchylamy art. 4 ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Poprawka zmierza do tego, żebyśmy nie dokonywali żadnej zmiany w ustawie - Prawo o ruchu drogowym tak, aby art. 81 ust. 11 pkt 7 pozostał w brzmieniu dotychczasowym. Zgodnie z zasadami techniki prawodawczej... Ja nie chcę państwu tutaj cytować zasad techniki prawodawczej, choć mógłbym... Zasady formułowania odesłań zewnętrznych są jasne i nie budzą wątpliwości, dlatego trudno się pogodzić z odstępowaniem przez ustawodawcę od tego, co było dobrze napisane, na rzecz tego, co nie spełnia wymogów zasad techniki prawodawczej.

Dziękuję bardzo.

Stanowisko rządu co do tej poprawki jest negatywne. Tak, Panie Ministrze?

Dziękuję bardzo.

Poddaję pod głosowanie propozycję poprawki zawartą w trzecim punkcie wykazu poprawek.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki? (2)

Kto jest przeciw? (4)

Poprawka nie uzyskała większości.

Przechodzimy do czwartej poprawki.

Panie Ministrze...

To są poprawki typowo legislacyjne. Pan legislator ma rację, bo jeżeli w art. 231 dodaje się §6... Wiadomo, że §6 jest po piątym, to jest raczej oczywiste. Prawda? Tak że te wyrazy nie są tu potrzebne. Popieramy tę poprawkę.

Proszę państwa, gdyby miało być tak, że to będzie jedyna poprawka, jaką ma przyjąć Senat... Umówmy się, nie ma sensu przyjmowanie takiej poprawki.

(Wesołość na sali)

Ja tylko wskazuję na to, że ustawa w pewnych momentach nie uwzględnia zasad techniki prawodawczej. Jeżeli przed chwilą uznaliśmy, że lepsze jest odesłanie niespełniające wymogów określonych w zasadach techniki prawodawczej i że jedyną poprawką, jaką miałby wprowadzić Senat, jest poprawka polegająca na tym, żeby formuła przepisu zmieniającego była zgodna z zasadami techniki prawodawczej... Tak naprawdę nie ma po co Sejmowi głowy zawracać. Proszę państwa, trochę tak jest... Ta poprawka, jeżeli chodzi o jej wagę, jest nie tak istotna, jak te, o których rozmawialiśmy na początku.

(Zastępca Przewodniczącego Henryk Woźniak: Jasne. To dotyczy czwartej propozycji, piątej w zasadzie też.)

Piątej w zasadzie również... Jeżeli chodzi o piątą propozycję, to chodzi o wyeliminowanie wyrazów, które ustawodawca w pierwszym zdaniu już raz przywołał, przytoczył, i nie ma żadnych wątpliwości co do... No ale skoro ustawodawca uznaje, że w kodeksie spółek handlowych należy postawić kropkę nad "i", mówiąc dwa razy o tym samym, no to należy tę kropkę postawić.

(Głos z sali: Panie Przewodniczący...)

Tak?

Bardzo proszę.

Ja chciałbym zgłosić wniosek o odrzucenie tej ustawy w całości jako ustawy, która jest niezgodna z zasadami, począwszy od zasad prawidłowej legislacji, a skończywszy na zasadach zapisanych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję.

Rozumiem.

Mamy przed sobą jeszcze dwie poprawki. Przegłosujemy je, a potem przegłosujemy wniosek pana senatora.

Jeśli chodzi o czwartą poprawkę, rekomendacja byłaby pozytywna, jak rozumiem, ale uznajemy, że ta zmiana nie ma większego sensu. Tak?

W tym momencie najważniejsze z merytorycznego punktu widzenia jest to, aby Wysoka Komisja uzyskała odpowiedź rządu w zakresie nowego brzmienia przepisu przejściowego zawartego w ustawie o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług.

Proszę państwa, dotychczasowy przepis art. 5 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług - mówię w skrócie - dotyczył okresu do końca 2012 r. Brzmienie, które zostało uchwalone przez Sejm, może być interpretowane jako rozwiązanie, które znajdzie zastosowanie w bliżej nieokreślonym zakresie czasowym. Czy taka jest wola ustawodawcy? Ja nie wiem. W związku z tym dobrze by było uzyskać odpowiedź, zanim Wysoka Komisja zakończy debatę nad tą ustawą. Dziękuję.

Panie Ministrze.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Maciej Grabowski: Rozumiem, że o tych poprawkach już skończyliśmy rozmawiać. Tak? Chodzi o poprawki czwartą i piątą.)

Musimy przegłosować, musimy zamknąć tę kwestię. Wtedy będziemy rozpatrywać wniosek pana senatora Banasia.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Maciej Grabowski: Jeśli chodzi o poprawki pana legislatora, to...)

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski: Przepraszam, czy mogę?)

Mówimy o poprawce czwartej i poprawce piątej. One zostały sformułowane i musimy konsekwentnie...

Proszę państwa, ja chciałbym podkreślić jedną rzecz. Gdyby okazało się, że komisja nie będzie wprowadzała żadnych innych poprawek, to Biuro Legislacyjne może nie tyle z czystym sumieniem wycofa się z tych poprawek, ale uzna, że nie ma sensu ich przyjmowanie. Gdyby się jednak okazało, że trzeba wprowadzić poprawkę merytoryczną do przepisu przejściowego, to przy okazji można przyjąć również te poprawki technicznolegislacyjne, jakie zgłosiłem.

Jasne. W takim razie...

(Senator Grzegorz Banaś: Panie Przewodniczący, w sprawie formalnej...)

Tak?

Wszystkie wnioski, które padają ze strony osób innych niż członkowie komisji, mogą być przejmowane przez członków komisji. Pan przewodniczący czy ktokolwiek z senatorów ma prawo przejąć wniosek...

(Zastępca Przewodniczącego Henryk Woźniak: Jasne, oczywiście.)

...lub też nie. A zatem, że tak powiem, nie ma obowiązku przegłosowania tego, co biuro w swoich uwagach wyartykułowało.

(Zastępca Przewodniczącego Henryk Woźniak: Ale ja w stosownym momencie przejąłem te propozycje...)

(Głos z sali: Te poprawki już przejęto.)

Rozumiem.

Chciałbym uzyskać informację dotyczącą przepisu przejściowego. Czy rzeczywiście do roku 2012 będziemy trwać w takiej nieoznaczoności, czy jakaś precyzja w tym zakresie nastąpi?

Panie Ministrze, proszę.

Przepraszam, ale nie dosłyszałem, co pan senator mówił... Rozumiem, że przechodzimy do zagadnienia, o którym pan legislator mówił, którego nie ma w tych uwagach na piśmie. Tak?

(Zastępca Przewodniczącego Henryk Woźniak: Tak.)

Sytuacja wygląda tak, że przepis w art. 6 rzeczywiście powinien być uzupełniony o sformułowanie, powiedzmy, na przykład takie: w okresie od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do dnia 31 grudnia 2012 r. w przypadku wykorzystania przez podatnika... I dalej tak, jak w treści przepisu. Ta ogólna uwaga pana legislatora jest zasadna. To, o czym w tej chwili mówię, to jest ewentualna propozycja nie tylko doprecyzowania, ale także... Chodzi, powiedziałbym, o wprowadzenie w życie intencji, jaka przyświecała przyjmowaniu tego przepisu. Dziękuję.

Pan marszałek Ziółkowski.

Rozumiem, że to była niejako propozycja szóstej poprawki. Tak?

(Głos z sali: Tak.)

Szósta poprawka, można ją dokładnie sformułować... Jeżeli tę szóstą byśmy przyjęli jako niezbędną, to czwartą i piątą też moglibyśmy przyjąć, przy okazji... Taka byłaby moja propozycja.

Sformułujmy tę poprawkę.

Panie Mecenasie...

Rozumiem, że chodzi o to, żeby przepis art. 5 mówił o okresie do dnia 31 grudnia 2012 r. Tak? Proponuję, aby przed wyrazami "w przypadku wykorzystania", czyli na samym początku, dodać wyrazy "do dnia 31 grudnia 2012 r.". Byłoby zatem "do dnia 31 grudnia 2012 r., w przypadku wykorzystania przez podatnika na cele niezwiązane z prowadzeniem"... I dalej tak, jak to ustawodawca zapisał. Oczywistym jest, że przepis obowiązuje od momentu jego wejścia w życie, tak że powtarzanie tego w przepisie nie ma sensu.

Panie Ministrze, stanowisko rządu.

Popieramy tę poprawkę.

No tośmy doszli do...

(Senator Marek Ziółkowski: Panie Przewodniczący, proponuję przegłosować teraz poprawki czwartą, piątą i szóstą, w tej kolejności.)

Tak jest.

Tośmy doszli do konsensusu, nie zmarnowaliśmy czasu, tak można powiedzieć.

W takim razie głosujemy nad poprawką szóstą, nad poprawką czwartą i nad poprawką piątą. Czy jest zgoda na to, aby łącznie przegłosować te trzy poprawki?

Jest zgoda.

Kto jest za przyjęciem poprawek: czwartej, piątej, szóstej? Proszę podnieść rękę w górę. (6)

Dziękuję bardzo.

Jeszcze wniosek pana senatora Banasia.

Pan senator podtrzymuje wniosek o odrzucenie. Tak?

(Senator Grzegorz Banaś: Tak jest.)

Proszę państwa, poddaję pod głosowanie wniosek senatora Banasia o odrzucenie ustawy.

(Głos z sali: Ale jeśli...)

Właściwie nie, bo przegłosowaliśmy poprawki...

W tym momencie nic nie stoi na przeszkodzie. Zanim komisja nie wypowie się za przyjęciem ustawy w całości z przyjętymi poprawkami, wniosek pana senatora Banasia jest jak najbardziej aktualny. Ten wniosek jest po prostu dalej idący.

Kto jest za przyjęciem wniosku senatora Banasia o odrzucenie ustawy w całości? (2)

Kto jest przeciw? (4)

Dziękuję bardzo.

Czy są propozycje innych poprawek do ustawy?

Nie ma, a zatem stawiam wniosek o przyjęcie ustawy w całości wraz z przyjętymi poprawkami.

Kto jest za? (4)

Kto jest przeciw? (2)

Dziękuję bardzo.

Wniosek uzyskał większość.

Kto z senatorów będzie sprawozdawcą?

(Głos z sali: Może senator Banaś.)

Senatorze Banaś?

Nie bardzo, bo na posiedzeniu plenarnym... Ja dalej będę postulował o odrzucenie tego aktu prawnego w całości.

(Senator Marek Ziółkowski: Proponuję senatora przewodniczącego...)

Nie ma innych chętnych. W takim razie dziękuję za zaufanie.

Proszę państwa, wyczerpaliśmy porządek obrad. Jeśli nie ma innych spraw, to zamykam posiedzenie.

Dziękuję wszystkim państwu. Dziękuję pani poseł Szydłowskiej za cierpliwość i wytrwałość. Dziękuję panu ministrowi Grabowskiemu wraz z jego zespołem. Dziękuję wszystkim państwu. Do zobaczenia.

Zamykam posiedzenie.