Zapis stenograficzny (780) z 11. posiedzenia

Komisji Budżetu i Finansów Publicznych

w dniu 17 marca 2009 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Banku Polskim oraz ustawy - Prawo dewizowe (druk senacki nr 482, druki sejmowe nr 1620 i 1714).

2. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz ustawy o opłacie skarbowej (druk senacki nr 483, druki sejmowe nr 1695, do druku 1695, 1732, do druku 1732).

3. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (druk senacki nr 484, druki sejmowe nr 1662, do druku 1662, 1731).

Otwieram posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Bardzo serdecznie witam wszystkich senatorów i gości, którzy przybyli na nasze posiedzenie.

W porządku dzisiejszego posiedzenia mamy trzy punkty. Punkt pierwszy: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Banku Polskim oraz ustawy - Prawo dewizowe; druk senacki nr 482, druki sejmowe nr 1620 i 1714; punkt drugi: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz ustawy o opłacie skarbowej; druk senacki nr 483, druki sejmowe nr 1695, 1732; punkt trzeci: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, druk senacki nr 484, druki sejmowe nr 1662, 1731.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego: ustawa o zmianie ustawy o Narodowym Banku Polskim oraz ustawy - Prawo dewizowe.

Bardzo serdecznie witam pana wiceprezesa Narodowego Banku Polskiego, pana ministra i wszystkich innych gości.

Panie Ministrze, bardzo proszę o zaprezentowanie tej ustawy.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Wysoka Komisjo!

Ustawa o zmianie ustawy o Narodowym Banku Polskim oraz ustawy - Prawo dewizowe dotyczy, można powiedzieć, obowiązków sprawozdawczych, które są uregulowane statusem EBC i ESBC. Dotyczą one de facto tego, że w polskim systemie sprawozdawczym, który obowiązuje, czy też który organizuje i którym zarządza Narodowy Bank Polski, brakuje sprawozdań dotyczących towarzystw inwestycyjnych. W ostatnich latach te instytucje finansowe zwiększyły swoje znaczenie. Chociaż może ostatni rok nie był dla nich najkorzystniejszy, to fundusze inwestycyjne jednak odgrywają coraz większą rolę w polskim systemie finansowym. Z tego punktu widzenia informacje z funduszy inwestycyjnych, które powinny być gromadzone, mogą być użyteczne dla oceny sytuacji pieniężnej państwa czy przy podejmowaniu decyzji dotyczących polityki pieniężnej. Wydaje się, że takie informacje powinien posiadać Narodowy Bank Polski. Takie obowiązki nie muszą być wprost nakładane na polskie fundusze inwestycyjne, ponieważ nie jesteśmy jeszcze w Eurolandzie, ale wydaje się, że z przyczyn obiektywnych takie obowiązki powinny być nałożone na te instytucje. I to jest cel ogólny tej regulacji.

Ustawa nie wzbudziła kontrowersji w trakcie prac w Sejmie i uzyskała jednoznaczne poparcie wszystkich klubów i kół poselskich. Tak że myślę, że jest ona potrzebna, gdyż wypełnia pewną lukę, jeśli chodzi o zakres sprawozdawczości w systemie instytucji finansowych.

Dziękuję bardzo panu ministrowi.

Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi do tej ustawy?

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Co do zasady ustawa nie budzi zastrzeżeń legislacyjnych. Jednak pragnę zwrócić uwagę komisji na wątpliwość, która może powstać w związku z tym, że w ustawie nie zawarto szczegółowych przepisów, które określałyby wzór dokumentu papierowego, czyli wyjątek od formy elektronicznej, a byłby to dokument, w formie którego osoby fizyczne, rezydenci będą wypełniali obowiązek nakładany tą ustawą. Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo.

Naszym gościem jest także pan prezes Narodowego Banku Polskiego.

Czy mógłby się pan także ustosunkować do tej uwagi, którą zgłosiła pani legislator?

Tak, Panie Przewodniczący. Wydaje nam się, że sprawa druków jest jak najbardziej materią rozporządzenia ministra finansów, a nie materią ustawową. Mamy tutaj projekt rozporządzenia ministra finansów, który zawiera w sporej obfitości wzory druków. Zatem ta sprawa jest przez nas przewidziana i kontrolowana. Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Czy są pytania, głosy w dyskusji? Nie ma.

(Głos z sali: Pożyteczna ustawa.)

Proponuję głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto jest za przyjęciem ustawy bez poprawek? (5)

Jednomyślnie przyjęliśmy tę ustawę.

Na sprawozdawcę proponuję pana senatora Banasia.

Czy jest zgoda ze strony pana senatora?

(Senator Grzegorz Banaś: Oczywiście.)

Czy nie ma głosów sprzeciwu? Nie ma.

Dziękujemy gościom, którzy przyszli na posiedzenie w związku z tą ustawą.

Przystępujemy do rozpatrzenia kolejnego punktu: ustawa o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz ustawy o opłacie skarbowej; druk senacki nr 483.

Bardzo proszę, Panie Ministrze, o... Pan minister też jest z tą ustawą...

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Maciej Grabowski: Tak.)

Dziękujemy bardzo panu prezesowi.

Bardzo proszę.

Dziękuję.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Jaki jest cel zmiany ustawy - Ordynacja podatkowa i ustawy o opłacie skarbowej? Można powiedzieć, że ona dotyczy dwóch zagadnień.

Pierwszym celem proponowanych zmian jest zmniejszenie uciążliwości związanej z zawiadamianiem właściwego naczelnika urzędu skarbowego o zamiarze złożenia formularza podatkowego drogą elektroniczną. W obecnym stanie prawnym, aby złożyć formularz podatkowy drogą elektroniczną, należy najpierw przesłać wniosek w formie papierowej, zawiadomienie naczelnika o tym, że następnie złoży się taki formularz drogą elektroniczną.

Drugi cel zmian dotyczy pełnomocnictw związanych z przesyłaniem tych formularzy podatkowych drogą elektroniczną. Proponujemy - i stąd jest zmiana ustawy o opłacie skarbowej - żeby te pełnomocnictwa nie były obciążone taką opłatą. Chodzi o to, żeby zachęcić podatników do korzystania z pełnomocnictw, a następnie do wysyłania formularzy drogą elektroniczną.

Dalszą konsekwencją ewentualnego przyjęcia tej ustawy jest rozporządzenie - właściwie to rozporządzenie już jest gotowe - dzięki któremu podatnicy mogliby wysyłać swoje formularze podatkowe bez kwalifikowanego podpisu elektronicznego, który utrudnia w dużym stopniu wykorzystanie drogi elektronicznej do ich składania. Według nas, jeżeli ta zmiana weszłaby w życie, można byłoby wydać rozporządzenie, które by umożliwiało w praktyce realizację pośredniego celu tej nowelizacji, czyli tego, żeby podatnik mógł wysyłać drogą elektroniczną swoje formularze podatkowe. Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo.

Biuro Legislacyjne.

Szymon Giderewicz, legislator w Biurze Legislacyjnym.

Wysoka Komisjo!

W opinii Biura Legislacyjnego ustawa nie budzi zastrzeżeń o charakterze legislacyjnym. Pragnę tylko zwrócić uwagę Wysokiej Komisji na fakt, iż ze względu na realny termin wejścia w życie tej nowelizacji jej beneficjenci będą mieli możliwość rozliczenia się na nowych zasadach w bardzo ograniczonym przedziale czasowym. I w tym właśnie zakresie może nie zostać zrealizowany jeden z głównych celów ustawy, czyli umożliwienie rozliczenia się już w tym roku na nowych zasadach. Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo.

Naszym gościem jest także pan poseł sprawozdawca.

Czy pan chciałby też zabrać głos, ustosunkować się do wątpliwości pana legislatora, że jest problem z wejściem w życie tej ustawy i ewentualnie jej skuteczności jeszcze w tym roku?

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Ten problem też był przedmiotem dyskusji w trakcie prac Sejmu nad tym projektem ustawy, ale doszliśmy do wniosku, że takie sformułowanie... Zresztą tryb pracy zarówno w Sejmie, jak i, jak sądzę, w Senacie, będzie na tyle szybki, że termin ogłoszenia tej ustawy umożliwi podatnikom tym zainteresowanym skorzystanie z zapisów tejże ustawy w tym zakresie, o którym mówił pan minister, jeśli chodzi o rozliczenia roczne za 2008 r. Tak że przyjęliśmy to w tej wersji. Dziękuję.

Dziękuję bardzo.

Chcę poinformować panów senatorów, że zwróciłem się z prośbą do pana marszałka, aby ta ustawa została rozpatrzona jutro na posiedzeniu, mimo że nie dotrzymujemy terminów regulaminowych.

Otwieram dyskusję.

Czy są pytania ze strony panów senatorów? Nie ma...

(Senator Henryk Woźniak: Ja mam.)

Proszę bardzo.

Ja chciałbym zapytać pana ministra, czy aparat skarbowy jest przygotowany logistycznie do wdrożenia tej ustawy. No bo podpis elektroniczny to nie jest taka błaha sprawa, jeśli chodzi o obszar, jakiego dotyczy. Kilkaset urzędów skarbowych musi być przygotowanych do tego, by móc odbierać ten podpis i deklaracje. Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo.

Panie Ministrze, bardzo proszę o odpowiedź na to pytanie.

Z tego też względu przewidujemy, że w tym roku tylko część podatników będzie mogła korzystać z tego rozwiązania. Chcemy, żeby w tym roku z tego uprawnienia... Czyli to rozporządzenie, które jest w tej chwili w toku prac, ma dotyczyć tylko podatników, którzy rozliczają się w PIT-37. My sobie zdajemy sprawę z tego, że to jest duże przedsięwzięcie, również pod względem logistycznym. To nie jest tak, że to jest... Inaczej mówiąc, mimo zachowania pewnej staranności itd., zawsze jest pewne ryzyko przy wprowadzeniu takiego instrumentu. Ale naszym zdaniem podjęliśmy wszelkie działania, żeby to ryzyko zminimalizować. Tak że ogólnie mogę powiedzieć, że jesteśmy przygotowani.

Dziękuję bardzo.

W związku z tym, że nie ma więcej uwag ani wniosków legislacyjnych, stawiam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto jest za przyjęciem ustawy bez poprawek? (5)

Dziękuję bardzo.

Ustawa została przyjęta jednomyślnie przez wszystkich senatorów.

Na sprawozdawcę proponuję senatora Wyrowińskiego.

Czy jest zgoda?

Dziękuję bardzo.

Przystępujemy do rozpatrzenia ostatniego punktu naszego posiedzenia: ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Bardzo proszę pana ministra o charakterystykę tej ustawy.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

To jest ustawa, która realizuje zapisy z "Planu Stabilności i Rozwoju" przyjętego przez rząd w grudniu w ubiegłym roku i składa się z trzech głównych części.

Po pierwsze, ustawa zmienia definicję małego podatnika. Obecnie według ustaw podatkowych małym podatnikiem jest podatnik, który ma przychody w wysokości 800 tysięcy euro, według nowelizacji ma to być 1 milion 200 tysięcy euro, a więc to będzie taka sama kwota jak w podatku od towarów i usług.

Po drugie, zmiany wiążą się z tym, że inne przepisy dają pewne uprawnienia tak zwanemu małemu podatnikowi. Głównie chodzi o zapisy dotyczące amortyzacji, które może stosować mały podatnik. I tutaj również proponujemy zmiany. Przy czym te zmiany mają dotyczyć roku 2009-2010, kiedy mały podatnik mógłby odliczać wydatki poniesione na inwestycje, nie jak jest obecnie do wysokości... W momencie poniesienia tych wydatków mógłby zaliczać w koszty wydatki inwestycyjne nie jak jest w tej chwili do wysokości 50 tysięcy euro, ale do 100 tysięcy euro. To jest główna zmiana, jeśli chodzi o możliwości rozliczania tej amortyzacji. Celem tego rozwiązania jest to, żeby zachęcić podatników do podejmowania inwestycji właśnie w tym roku, kiedy spodziewamy się, że tych inwestycji może być mniej.

Po trzecie, rozwiązanie dotyczy możliwości rozliczania kosztów prac rozwojowych. Tutaj proponujemy, żeby w momencie ponoszenia wydatków związanych z pracami rozwojowymi można było je zaliczać do kosztów przedsiębiorstwa. To są trzy główne zmiany, które ta ustawa przewiduje. Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo.

Bardzo proszę pana legislatora o uwagi do tej ustawy.

Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag. Dziękuję.

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Senator Woźniak.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Dyżurny dyskutant dzisiaj. Panie Ministrze, mam pytanie: dlaczego tak późno? Bo rok podatkowy jest już bardzo zaawansowany. Dlaczego ta nowelizacja ustawy o podatku dochodowym jednym i drugim nie nadążyła za ustawą vatowską? Dziękuję bardzo.

Dziękuję.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

To znaczy, nie do końca rozumiem... za vatowską ustawą. Czy chodzi o tę dużą nowelizację z zeszłego roku?

(Senator Henryk Woźniak: Tak.)

Rozumiem, że te instrumenty, które są tutaj zaproponowane, zostały przyjęte przez rząd w grudniu w ubiegłym roku, czyli jakby już po przyjęciu tej ustawy. My proponujemy, żeby przepisy, które dotyczą na przykład amortyzacji, weszły w życie z dniem 1 stycznia 2009 r. Zatem w sensie podatkowym to jest korzystne dla podatnika. On będzie mógł korzystać z tych instrumentów również w odniesieniu do wydatków, które poniósł od początku roku. Trudno mi powiedzieć, dlaczego tak późno. Wydaje się, że te rozwiązania były życzliwie przyjęte przez Sejm. O ile pamiętam, Sejm przyjął tę ustawę ponad czterystoma głosami za, wszystkie koła i kluby poselskie były za. Tak że nie wiem... To jest moja odpowiedź, może niewyczerpująca, na to pytanie.

Dziękuję bardzo.

Pan senator Wyrowiński.

Mały podatnik ma również możliwość rozliczania się, jeżeli chodzi o podatek VAT, a to nie dotyczy tych wielkich podatników, nie wprowadzamy jednak pojęcia "małego podatnika" do ustawy o podatku VAT. Rozumiem, że nie ma takiej potrzeby.

Tak. Tam już jest. Tylko problem był taki, że są różne definicje, bo w podatku vatowskim było 1 milion 200 tysięcy zł, zgodnie z tamtą ustawą...

(Senator Jan Wyrowiński: Aha i chodzi... Rozumiem.)

...z listopada, a teraz jakby zrównujemy to...

(Senator Jan Wyrowiński: Wszystkie rodzaje podatków... Mały podatnik jest taki sam w odniesieniu do wszystkich rodzajów podatków.)

Panie Senatorze, moje pytanie było trochę złośliwe: czy nie można było tego razem zrobić?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przepraszam za tę złośliwość, ale odpowiedź jest wyczerpująca, Panie Ministrze. Dziękuję bardzo.

Ale ja myślałem, że tu chodzi o to inne rozwiązanie, a nie definicję.

Podchwytliwy w tych swoich pytaniach senator Woźniak.

Proszę państwa, w związku z tym, że nie ma wniosków legislacyjnych, składam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto jest za przyjęciem ustawy bez poprawek? (5)

Jednomyślnie przyjęliśmy tę ustawę.

I sprawozdawca komisji... Zgłasza się senator Gruszczyński. Bardzo proszę.

Dziękuję bardzo panu ministrowi, gościom, wszystkim senatorom i pracownikom.

Zamykam posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.