Oświadczenie skierowane do wiceprezesa Rady Ministrów, ministra spraw wewnętrznych i administracji Grzegorza Schetyny

Proszę o zajęcie stanowiska i udzielenie informacji w sprawie zaawansowania prac nad dokumentem "Program ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu górnej Wisły".

Celem programu jest zwiększenie bezpieczeństwa powodziowego w dorzeczu górnej Wisły poprzez efektywne planowanie i realizację środków ochrony, rozwój działań prewencyjnych mających za zadanie ograniczenie zagrożenia powodziowego. W świetle postanowień dyrektywy w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (2001/42/WE) opóźnianie prac nad przyjęciem tego programu, podobnie jak brak spójnych z nim planów ochrony przeciwpowodziowej oraz przeciwdziałania skutkom suszy na obszarze kraju, za tworzenie których odpowiedzialny jest prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, uniemożliwi między innymi realizację inwestycji w tym obszarze problemowym, szczególnie w przypadku korzystania ze środków Unii Europejskiej.

W moim przekonaniu nie można w nieskończoność przenosić ciężaru właściwej oceny możliwych działań zmierzających do osiągnięcia celów strategicznych, jakimi są: zaspokojenie potrzeb ludności w zakresie zaopatrzenia w wodę do picia i do celów sanitarnych czy podniesienie skuteczności ochrony ludności i gospodarki w sytuacjach kryzysowych, na etap projektowania przedsięwzięć. Ze względów systemowych na etapie oceny oddziaływania na środowisko poszczególnych przedsięwzięć nie ma możliwości prawidłowej identyfikacji możliwych przedsięwzięć, jak też ich właściwej oceny, choćby w kontekście zastosowania procedury wynikającej z art. 6 ust. 4 dyrektywy siedliskowej.

Brak dokumentów strategicznych, dla których we właściwy sposób przeprowadzono procedurę oceny oddziaływania na środowisko, skutkuje decyzjami politycznymi w tych tak ważnych kwestiach. Przykładem takich politycznych działań jest chociażby ustalona i opublikowana przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego zweryfikowana lista projektów indywidualnych w ramach Programu Operacyjnego "Infrastruktura i środowisko" 2007-2013, gdzie na liście podstawowej priorytetu III "Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska", działania 3.1. "Retencjonowanie wody i zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego" nie zostały uwzględnione zadania z dorzecza górnej Wisły. Warto tutaj dodać, że takie, a nie inne określenie listy nie wynikało ani z prognozy skutków dla środowiska sporządzonej dla tego programu, ani też z ustaleń przeprowadzonej oceny oddziaływania na środowisko dla tego dokumentu.

Mając to wszystko na uwadze oraz zagrożenia dotyczące możliwości wykorzystania środków UE zwracam się do Pana Ministra o udzielenie informacji, czy są kontynuowane prace nad przygotowaniem "Programu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu górnej Wisły", jaki jest stan zaawansowania tych prac, oraz określenie terminu zakończenia prac nad tym programem.

Stanisław Zając