Oświadczenie skierowane do ministra środowiska Macieja Nowickiego

Szanowny Panie Ministrze!

Zwracam się w sprawie przyspieszenia prac nad nowelizacją rozporządzenia ministra środowiska dotyczącego gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną w części dotyczącej terminu pozyskania ślimaków winniczków.

Obecnie obowiązujące rozporządzenie ministra środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną, DzU nr 220 poz. 2237, wyznacza sztywny, jednolity dla obszaru całego kraju termin - od 1 do 31 maja - pozyskania ślimaków winniczków.

Wraz ze zmieniającym się klimatem zmienia się okres, w którym ślimaki pojawiają się w naszym kraju, co więcej, okres ten jest zróżnicowany w zależności od województw. Dlatego sztywne ramy wyznaczające możliwość zbierania ślimaków budzą zrozumiałe zastrzeżenia osób zajmujących się ich przetwarzaniem i eksportem. Zostałem poinformowany, że te wątpliwości są podzielane również przez liczące się naukowe środowiska malakologiczne, w tym prof. Kazimierza Stępczaka z Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu i doc. dr. hab. Macieja Ligaszewskiego z Instytutu Zootechniki PIB w Krakowie.

Podczas prac nad zmianą wskazanego rozporządzenia trzeba uwzględnić też argumenty ekonomiczne. Dane, które pozyskałem, wskazują, że wbrew powszechnie panującej opinii przetwórstwo i eksport ślimaków stanowią istotne źródło dochodów dla bardzo dużej liczby osób niemających gospodarczej alternatywy. Korzyści z tej działalności byłyby jeszcze większe, gdyby wnioskowana zmiana została przyjęta.

Pozwolę sobie przytoczyć niektóre dane:

- ślimaki w Polsce pozyskuje i przetwarza siedem firm, które zatrudniają dodatkowo w sezonie przetwórstwa ślimaków i muszelek po około dwustu pracowników przez co najmniej sześć miesięcy w roku,

- każda z tych firm, oprócz tego, że skupuje ślimaki w sieci własnych punktów skupu, kooperuje także z małymi firmami pozyskującymi ślimaki we własnym imieniu; daje to w skali kraju około dwustu punktów skupu, które obsługują miejscowe osoby, osiągające z tego tytułu dodatkowe dochody w okresie jednego miesiąca trwania skupu,

- do każdego punktu skupu ślimaki dostarczane są przez lokalnych zbieraczy, przeciętnie do jednego punktu skupu dostarcza ślimaki około pięćdziesięciu zbieraczy, a jest to w skali kraju około stu tysięcy osób z terenów głównie wiejskich, które osiągają dodatkowy dochód,

- zajęcie i dochód znajdują także firmy transportowe i ich pracownicy obsługujący załadunek i przewóz ślimaków,

- w okresie tym mają zajęcie również małe lokalne chłodnie, przechowujące pozyskane ślimaki oczekujące na przetworzenie,

- roczna wartość eksportu produktów ze ślimaków wynosi ponad 5 milionów euro.

Wskazane liczby stanowią znaczący argument, by obecne rozporządzenie zmienić, uelastyczniając termin zbierania ślimaków. Podkreślam, że wnioskowana zmiana nie wydłuża okresu zbierania, lecz jedynie proponuje, by o jego terminie decydowały odpowiednie regionalne władze.

Jestem przekonany, że taka zmiana rozporządzenia, po ewentualnym zasięgnięciu opinii regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, dająca samorządom województw możliwość decydowania o terminie zbierania ślimaków winniczków, przyczyni się do rozwoju tej gałęzi gospodarki, służąc jednocześnie ochronie gatunkowej środowiska naturalnego.

Wierzę, że powyższe argumenty, wielokrotnie podnoszone przez środowiska gospodarcze, wspierane przez autorytety naukowe, nie będą bagatelizowane, zwłaszcza w obliczu zagrożeń ze strony światowego kryzysu gospodarczego.

Z uszanowaniem
Henryk Woźniak