Diariusz Senatu nr 78
1-31 sierpnia 2011 r.

3-5 sierpnia 2011 r. odbyło się 82. posiedzenie Senatu.

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm na 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r., na podstawie projektu rządowego, przewiduje m.in.: wprowadzenie elektronicznego monitoringu chuliganów stadionowych, wdrożenie zintegrowanego systemu identyfikacji kibiców, wprowadzenie kar aresztu, ograniczenia wolności albo 3 tys. zł grzywny za posiadanie niebezpiecznych narzędzi, np. noża, maczety, w miejscu publicznym, np. w drodze na mecz, gdy zachodzi podejrzenie, że mogą być wykorzystane przeciw zdrowiu i życiu innych osób, oraz aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie mniejszej niż 2 tys. zł za zasłanianie twarzy podczas imprezy masowej. Zaostrzono też kary za fałszywe alarmy bombowe - ma za to grozić 6-8 lat więzienia. Obecnie sprawcy takich alarmów są karani na podstawie przepisów kodeksu wykroczeń grzywną lub aresztem do 30 dni. Karane ma być także niszczenie lub kradzież infrastruktury, np. trakcji kolejowej, tramwajowej, szyn, sieci elektrycznej, wodociągowej, telekomunikacyjnej. Wprowadzono również możliwość przeprowadzenia tzw. rozprawy odmiejscowionej - zatrzymani chuligani będą sądzeni jeszcze na stadionach, a rozprawy będą się odbywać za pomocą tzw. wideokonferencji.

Ponadto ustawa pozwala na sprzedaż i picie niskoprocentowych napojów alkoholowych zawierających do 3,5% alkoholu podczas imprez masowych, ale tylko w miejscach do tego wyznaczonych. Naruszenie tego przepisu będzie karane karą ograniczenia wolności albo grzywny nie mniejszej niż 2 tys. zł. Niedozwolona będzie sprzedaż napojów w twardych opakowaniach, wykonanych ze szkła, metalu lub tworzyw sztucznych, które mogą stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia.

Nowelizacja zmienia ogółem 11 aktów prawnych. Daje wojewodzie uprawnienie do przerwania imprezy masowej, nakłada kary na kibiców, którzy wtargną na murawę boiska lub przemieszczą się do innych sektorów na stadionie, nakłada też kary na organizatorów imprez masowych za niezapewnienie bezpieczeństwa. Karane też będzie prowokowanie kibiców do działań zagrażających bezpieczeństwu.

Jak podsumował wiceminister spraw wewnętrznych Adam Rapacki, dyskusję podczas obrad "zdominowały tylko dwie kwestie: alkohol i rozprawa odmiejscowiona", podczas gdy "ustawa zawiera bardzo wiele rozwiązań, które pozwolą na poprawę w znaczący sposób bezpieczeństwa na polskich arenach". Zwrócił uwagę m.in. na wprowadzenie możliwości gromadzenia i przetwarzania przez Policję danych dotyczących chuliganów stadionowych, informacji pozyskiwanych z zagranicy na temat tych osób, które mogą zakłócać spokój i bezpieczeństwo. Ustawa wprowadza też pewne możliwości prowadzenia tzw. police screening. Decyzja o przyznaniu akredytacji przy turnieju finałowym będzie należała do UEFA, ale po uzyskaniu od służby policyjnej w konkretnym kraju odpowiedzi na pytanie, czy nie ma przeciwwskazań co do danej osoby. Nowelizacja wprowadza również możliwość udzielenia pomocy funkcjonariuszom Straży Granicznej w zakresie kontroli bezpieczeństwa w portach lotniczych. Funkcjonariusze służb zabezpieczających turniej finałowy będą mieli prawo do dodatkowego wynagrodzenia za ponadnormatywny czas pracy.

Wiceminister sprawiedliwości Zbigniew Wrona wyjaśniał senatorom, co kierowało ministerstwem, które zaproponowało przeprowadzanie rozpraw z użyciem urządzeń technicznych (wideokonferencje). Zapowiedział, że resort planuje pilotażowe przeprowadzanie rozpraw niezwłocznie po wejściu w życie tej ustawy.

Generalny inspektor ochrony danych osobowych Wojciech Wiewiórowski stwierdził, że nowelizacja łączy w sobie przepisy mające charakter incydentalny, czyli obowiązujące tylko w okresie przygotowań do Euro i podczas turnieju finałowego UEFA Euro 2012, z przepisami zmieniającymi ustawę na zawsze. Zawiera kilka przepisów wprowadzających stan nadzwyczajny związany z Euro, rozpoczynający się zaraz po wejściu w życie jej przepisów, i trwający jeszcze kilka miesięcy po zakończeniu turnieju. W czasie obowiązywania tego szczególnego stanu policja uzyska bardzo wiele uprawnień, jakich nie miała wcześniej. W. Wiewiórowski zaznaczył, że jego niepokój budzi przepis przewidujący, że opinia przekazywana w ramach police screening władzom UEFA nie wymaga uzasadnienia ani nie podlega zaskarżeniu. Zmiana, która również budziła niepokój generalnego inspektora ochrony danych osobowych, dotyczyła stworzenia 2 centralnych systemów informacyjnych, zawierających informacje o kibicach. W. Wiewiórowski uznał przepis w swojej obecnej redakcji za niebezpieczny, "ponieważ ani nie określa, jakie dane są gromadzone, ani przez kogo gromadzone, ani w jaki sposób będą wymieniane, ani kto będzie miał do nich dostęp". Wymaga zatem poprawienia, podobnie jak przepis, który mówi o tym, że na bilecie wstępu na stadion będą znajdowały się nie tylko imię i nazwisko kibica, ale również jego numer PESEL.

Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej wniosły o wprowadzenie 14 poprawek do ustawy. Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji zaś zaproponowała 13 zmian. Propozycje poprawek złożyli ponadto senatorowie: Piotr Kaleta, Maciej Klima, Tadeusz Gruszka, Jerzy Chróścikowski, Zbigniew Cichoń i Stanisław Piotrowicz.

Łącznie zaproponowano 21 zmian, w wyniku głosowań Izba zaakceptowała 16 z nich. Senatorowie usunęli z ustawy przepisy zezwalające na sprzedaż i spożywanie na imprezie masowej napojów zawierających do 3,5% alkoholu. Dodali przepisy, określające zasady współdziałania systemów identyfikacji uczestników meczów, podmioty będące administratorami danych gromadzonych w systemach oraz zakres gromadzonych i przetwarzanych przez te systemy danych. Izba wprowadziła upoważnienie dla komendanta głównego Policji do gromadzenia i przetwarzania informacji dotyczących terminów i miejsc przeprowadzania imprez masowych innych niż masowe imprezy sportowe. Skróciła do 6 miesięcy termin dla ministra spraw wewnętrznych do wydania aktów wykonawczych określających warunki, jakim powinny odpowiadać różne pomieszczenia przeznaczone do przetrzymywania osób zatrzymanych, tak by te akty wykonawcze mogły wejść w życie przed turniejem UEFA Euro 2012. Uchwalono również poprawki o charakterze formalnym, redakcyjnym i legislacyjnym.

Zmiany wprowadzone przez Senat rozpatrzy teraz Sejm.

Informację przedstawili minister spraw wewnętrznych Jerzy Miller i naczelny prokurator wojskowy gen. Krzysztof Parulski.

Z raportu Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego, której przewodniczył szef MSWiA, wynika m.in., że załoga Tu-154M, który rozbił się pod Smoleńskiem, chciała wykonać jedynie próbne podejście do lądowania, nie wykonała jednak automatycznego odejścia, m.in. z powodu braków w wyszkoleniu w 36. specpułku. Komisja stwierdziła m.in., że piloci przewożący najważniejsze osoby w państwie nie ćwiczyli na symulatorach lądowania w skrajnie trudnych warunkach, przy wykorzystaniu systemu TAWS.

Eksperci podkreślili też w dokumencie, że były braki w szkoleniu dotyczącym współpracy załogi pomiędzy sobą, dowódca załogi był więc "nadmiernie obciążony". Wskazali również na nieprawidłowości w wyposażeniu lotniska i pracy rosyjskich kontrolerów, m.in. polska załoga mylnie była informowana, że jest na właściwej ścieżce i kursie. "Ten wypadek mógł się zdarzyć 2, 3, 4, 6 lat temu, bo ta sytuacja trwała" - powiedział minister J. Miller o nieprawidłowościach stwierdzonych przez komisję. "Nie obrazimy się, gdy ktoś naszą diagnozę uzupełni, obrażamy się, gdy ktoś feruje oceny bez szacunku dla faktów, ale tu nie chodzi o nas, tylko o rodziny" - dodał minister. Przyznał, że dawne wojskowe lotnisko w Smoleńsku było zaniedbane, a jego jedyną zaletą było to, że znajduje się blisko Katynia, dlatego korzystały z niego polskie delegacje.

Według komisji, nie było bezpośrednich zewnętrznych nacisków na załogę, by lądowała w Smoleńsku; dowódca Sił Powietrznych gen. Andrzej Błasik w końcowej fazie lotu był w kokpicie Tu-154M, nie ingerował jednak w działanie ani kapitana, ani załogi.

Minister J. Miller, odpowiadając na pytanie senatora Ryszarda Bendera (PiS), który pytał, czy na pewno można wykluczyć zamach, wyjaśnił: "Przeprowadziliśmy analizę i wykluczyliśmy ingerencję sił trzecich". Ujawnił też, że - jak wynika z zebranych danych - rosyjscy kontrolerzy nieprawidłowo sprowadzali do lądowania Iła-76 z rosyjskimi funkcjonariuszami ochrony, który o mało nie rozbił się nad samą płytą lotniska.

Informując senatorów o śledztwie Wojskowej Prokuratury Okręgowej w Warszawie, gen. K. Parulski poinformował, że prokuratura przygotowuje się do sprowadzenia wraku Tu-154M, co będzie znaczącą operacją logistyczną, choć na razie nie wiadomo, kiedy to nastąpi. Jak powiedział, Polska chce, aby z udziałem naszych specjalistów dokonać oględzin wraku oraz urządzeń samolotowych, będących w dyspozycji rosyjskiego komitetu śledczego. "Nie było to możliwe przed uzyskaniem raportu komisji Millera oraz ekspertyzy firmy ATM dotyczącej polskiej czarnej skrzynki" - podkreślił naczelny prokurator wojskowy. Gen. K. Parulski przypomniał, że o zwrot wraku prokuratura upomniała się już w pierwszym wniosku o pomoc prawną do Rosji z 10 kwietnia 2010 r., ale strona rosyjska odpowiadała, że także potrzebuje wraku jako dowodu w swoim śledztwie.

Gen. K. Parulski zaznaczył, że polska prokuratura skompletowała zespół biegłych, którzy dla potrzeb prokuratorskiego śledztwa przebadają wrak, niezależnie od badań komisji Millera, które dla prokuratury są zwykłym dowodem z dokumentu, nie zaś ekspertyzą biegłego. Prokuratura wojskowa chciałaby, aby takie badania nastąpiły we wrześniu. Chciałaby też, aby na terenie Federacji Rosyjskiej odbyło się przesłuchanie kolejnych kilkunastu rosyjskich świadków przez rosyjskiego śledczego z udziałem polskiego prokuratora. "Zakres przesłuchań będzie zależał od tego, kiedy i jakie dokumenty prześle nam strona rosyjska w ramach pomocy prawnej, o którą się zwróciliśmy" - dodał naczelny prokurator.

Zaznaczył też, że obecnie prokuratura skupia się na weryfikacji procesu szkolenia w 36. specpułku, także w kontekście informacji udzielonej przez komisję ministra J. Millera, że aktualne uprawnienia lotnicze miał tylko jeden członek załogi Tu-154M - technik pokładowy. Prokurator poinformował, że prowadzący śledztwo czekają na 6 opinii: 3 fonoskopijnych od Instytutu Ekspertyz Sądowych (jedna dotyczy rejestratora dźwięku z Tu-154M, druga z polskiego Jaka-40, trzecia - nagrania z wieży w Smoleńsku; 3 kolejne to: opinie genetyczne dotyczące identyfikacji ciał, opinia psychologiczna dotycząca sylwetek psychologicznych członków załogi samolotu oraz opinia z Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji, dotycząca nośników elektronicznych zabezpieczonych na Okęciu).

W trakcie debaty senator Leon Kieres (PO) ubolewał, że zapomina się w niej o ofiarach katastrofy. Wspominał tragicznie zmarłych senatorów. Powiedział, że "to, co się dzieje tu i z polskim społeczeństwem", nastraja go pesymistycznie. "Czy musimy, mówiąc sobie prawdę w oczy, używać słów ciężkich i raniących? Czy trzeba cały czas w ten sposób pamiętać o 10 kwietnia 2010 r.?" - pytał.

Senator Alicja Zając (PiS), wdowa po tragicznie zmarłym senatorze Stanisławie Zającu, dziękowała za pamięć o wszystkich, którzy zginęli w katastrofie. "Ta pamięć nie zostanie nigdy zatarta. Na pokładzie leciało wielu ludzi, wszyscy kochali ojczyznę".

Senator Mariusz Witczak (PO) zarzucił kolegom z PiS brak zainteresowania informacją ministra J. Millera. "Zarzut, że PiS wszystko wie, jest niezrozumieniem tej dyskusji" - odpowiedział senator Bohdan Paszkowski (PiS). Argumentował, że raport nie rozwiał wszystkich wątpliwości formułowanych np. w mediach.

"Trudna była dla mnie ta debata. Często powtarzam, że komisja ma jeden cel - odkryć przyczyny, komisja nie jest miejscem na dyskusje polityczne, bo ci ludzie nie myślą w takich kategoriach" - powiedział na zakończenie minister J. Miller. W odpowiedzi na zarzuty o brakach w raporcie pytał retorycznie, dlaczego 34 członków komisji, w tym wiele osób o nazwiskach "ważących w środowisku lotniczym", miałoby się podpisać pod raportem, jeśli nie byłby on oparty na doświadczeniu i logicznym rozumowaniu. "W imię czego? Kogo chcemy oszukać?" - pytał szef MSWiA.

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm podczas 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r., na podstawie projektu poselskiego, zmienia przepisy dotyczące stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego i wójta. Ma to skrócić procedurę wygaszania mandatów. Zgodnie z nowelizacją, wygaśnięcie mandatu radnego z powodu śmierci, pisemnego zrzeczenia się mandatu, wyboru na wójta będzie stwierdzać komisarz wyborczy w drodze postanowienia w ciągu 14 dni od wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Wygaśnięcie mandatu radnego z powodu utraty prawa wybieralności lub nieposiadania go w dniu wyborów, odmowy złożenia ślubowania, naruszenia ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych funkcji lub działalności oraz niezłożenia w odpowiednich terminach oświadczenia o swoim stanie majątkowym natomiast będzie stwierdzać, tak jak obecnie, organ stanowiący danej jednostki samorządu terytorialnego (rada gminy, powiatu, sejmik) w drodze uchwały w ciągu miesiąca od wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Z kolei wygaśnięcie mandatu wójta z powodu pisemnego zrzeczenia się mandatu, orzeczenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji w trybie określonym w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na okres co najmniej do końca kadencji oraz z powodu śmierci stwierdzałby komisarz wyborczy w drodze postanowienia w ciągu 14 dni od wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Wygaśnięcie mandatu wójta (burmistrza, prezydenta miasta) z powodu: odmowy złożenia ślubowania, niezłożenia w określonych terminach oświadczenia o swoim stanie majątkowym, utraty prawa wybieralności lub braku tego prawa w dniu wyborów, naruszenia ustawowych zakazów łączenia funkcji wójta z wykonywaniem funkcji lub prowadzenia działalności gospodarczej nadal będzie stwierdzać rada gminy w drodze uchwały, w terminie miesiąca od dnia wystąpienia przesłanek wygaśnięcia mandatu.

Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zaproponowały 3 zmiany, Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji zaś - 2 poprawki. Wniosek o charakterze legislacyjnym złożył także senator Tadeusz Gruszka.

Dwie spośród poprawek przyjętych przez Senat zmieniają organ właściwy do stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego i wójta, burmistrza, prezydenta miasta w wypadku prawomocnego pozbawienia praw publicznych, praw wyborczych, ubezwłasnowolnienia, skazania na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego oraz orzeczenia sądu stwierdzającego utratę prawa wybieralności. Stwierdzenie wygaśnięcia mandatu w takich wypadkach będzie należało do komisarza wyborczego, a nie do rady. Trzecia senacka zmiana przewiduje, że zmienione przepisy mają być stosowane już w trakcie trwającej w dniu wejścia w życie ustawy kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego.

Poprawki uchwalone przez Senat musi teraz rozpatrzyć Sejm.

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 96. posiedzeniu, 15 lipca 2011 r., na podstawie projektu komisyjnego, zmierza do określenia warunków, jakie powinna spełniać osoba kandydująca do pełnienia służby w Policji, reguluje też podstawowe zagadnienia dotyczące postępowania kwalifikacyjnego wobec kandydatów do służby. Zasadniczą przyczyną zmiany, która zainicjowała wprowadzenie wszystkich pozostałych, był obowiązujący dotychczas wymóg spełniania przez kandydata warunku niekaralności - zarówno braku skazania za przestępstwo, jak i ukarania za wykroczenie. Przepis wykluczał możliwość przyjęcia do służby w Policji wartościowych kandydatów, którzy wskutek popełnienia jakiegokolwiek wykroczenia byli eliminowani z uczestniczenia w naborze. Nowelizacja wprowadza więc rozwiązanie, zgodnie z którym osoba kandydująca do służby w Policji nie może być skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.

Dużą część nowelizacji stanowią przepisy regulujące w drodze ustawy zasady przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego, określające jego cele oraz ustanawiające preferencje i predyspozycje kandydatów ubiegających się o przyjęcie do służby w Policji. Przepisy te przeniesiono z rozporządzenia do ustawy na wniosek skierowany 22 marca 2010 r. przez rzecznika praw obywatelskich do Trybunału Konstytucyjnego. Wspomniany zapis ustawy o Policji zawierał upoważnienie dla ministra spraw wewnętrznych do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowych zasad prowadzenia postępowania kwalifikacyjnego wobec osób ubiegających się o przyjęcie do służby. Uznając racje rzecznika praw obywatelskich i wychodząc im naprzeciw, Sejm uchwalił nowy zapis, w którym określa 8 etapów postępowania kwalifikacyjnego, podmioty uprawnione do prowadzenia tego postępowania, przyczyny odmowy poddania kandydata postępowaniu kwalifikacyjnemu albo odstąpienia od prowadzenia postępowania. Zmieniany przepis zawiera upoważnienie do wydania rozporządzenia i szczegółowe wytyczne co do jego treści.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji zaproponowała przyjęcie nowelizacji z 6 poprawkami. W wyniku głosowań Izba poparła je wszystkie. Złagodzono wymogi dotyczące niekaralności stawiane kandydatom do służby w Policji. Wskazano, który przepis ustawy będzie stanowił podstawę prawną odmowy prowadzenia postępowania kwalifikacyjnego lub odstąpienia od jego prowadzenia w razie zatajenia lub podania nieprawdziwych danych w kwestionariuszu osobowym. Senat usunął też z ustawy odesłania, które odnosiły się do treści ogłoszenia o postępowaniu kwalifikacyjnym, czyli do materii nieregulowanej w ustawie. Uściślono też przepis przejściowy, stanowiąc, że w już rozpoczętych postępowaniach kwalifikacyjnych w zakresie wymogów dotyczących wykształcenia kandydata stosowane będą przepisy dotychczasowe, w zakresie niekaralności zaś - nowe przepisy. Izba usunęła też zbędne zastrzeżenie i ujednoliciła terminologię ustawy.

Senackie poprawki trafią teraz do Sejmu.

Sejm uchwalił ustawę na 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r., na podstawie projektu rządowego. Ma ona umożliwić zalegalizowanie pobytu jak największej liczbie cudzoziemców nielegalnie przebywających w Polsce. Według danych Urzędu ds. Cudzoziemców, w naszym kraju legalnie przebywa około 97 tys. cudzoziemców, nielegalnie zaś - od 50 do 70 tys. Zgodnie z ustawą, abolicją zostaną objęci cudzoziemcy przebywający w Polsce: nieprzerwanie co najmniej od 20 grudnia 2007 r.; nieprzerwanie co najmniej od 1 stycznia 2010 r., którym odmówiono statusu uchodźcy i orzeczono wydalenie z Polski; wobec których 1 stycznia 2010 r. trwało postępowanie o nadanie statusu uchodźcy wszczęte w związku ze złożeniem kolejnego wniosku w tej sprawie. Zezwolenie na pobyt czasowy dla osób objętych abolicją będzie udzielane na 2 lata, a nie na rok. W trakcie takiego pobytu cudzoziemiec będzie mógł zostać zatrudniony bez zezwolenia, na podstawie umowy o pracę. Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2012 r.

Wnioski o udzielenie zezwolenia cudzoziemcy będą mogli składać przez 6 miesięcy po wejściu w życie ustawy. Znowelizowano także przepisy ustawy o cudzoziemcach. Na cudzoziemca, który złoży wniosek o status uchodźcy, nałożono obowiązek stawienia się w ośrodku dla cudzoziemców w ciągu 2 dni od daty przyjęcia wniosku przez właściwy organ. Po zmianach jedynie Straż Graniczna, a nie - jak obecnie - straż i policja, będzie mogła zatrzymać cudzoziemca i umieścić go w strzeżonym ośrodku lub areszcie w celu wydalenia, a także przedłużyć jego pobyt w tych miejscach.

Ustawa wspomaga dobrowolny pobyt osób o już uregulowanym statusie, urealnia sposób pokrywania kosztów. Pomoc finansowa udzielana z budżetu państwa uchodźcom i osobom ubiegającym się o status uchodźcy, a więc w okresie przejściowym, zostanie urealniona, zwiększona i wzmocni działania preintegracyjne na etapie oczekiwania na decyzję. Tak więc zwiększa się szansę nauczenia się języka i uczęszczania dzieci do szkoły. Ustawa ustala też maksymalny limit wydatków z budżetu w skali roku do 100 mln zł, określa mechanizmy korygujące, które może wprowadzać minister spraw wewnętrznych, jako dysponent tej pomocy.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wniosły o przyjęcie ustawy bez poprawek. Wniosek poparło 53 senatorów, 37 głosowało przeciw, a 1 wstrzymał się od głosu.

Ustawa zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Celem ustawy, uchwalonej przez Sejm na 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r., na podstawie projektu rządowego, jest modyfikacja przepisów regulujących zasady i tryb powierzania przez banki wykonywania czynności z zakresu działalności bankowej podmiotom zewnętrznym, czyli tzw. outsourcing bankowy. Proponowane zmiany mają usunąć bariery i wprowadzić udogodnienia w korzystaniu z instytucji outsourcingu, a jednocześnie zapewnić jego właściwą kontrolę. Przedmiotem ustawy są 2 zmiany: rozszerzenie katalogu osób czy firm, które mogą z tego korzystać, o wspólników spółki cywilnej i rozszerzenie katalogu czynności.

W myśl nowych przepisów, przedsiębiorcy krajowemu lub zagranicznemu może być powierzone wykonywanie pośrednictwa polegającego na: zawieraniu i zmianie umów rachunków bankowych według wzoru zatwierdzonego przez bank, umów kredytów i pożyczek pieniężnych udzielanych osobom fizycznym, w tym także kredytu konsumenckiego, kredytów i pożyczek pieniężnych dla mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw, umów ugody w sprawie spłaty kredytów i pożyczek, umów dotyczących ustanawiania prawnego zabezpieczenia kredytów i pożyczek, umów o kartę płatniczą, których stroną jest konsument i mikroprzedsiębiorca, mały przedsiębiorca, przyjmowaniu wpłat; dokonywaniu wypłat i obsłudze czeków związanych z prowadzeniem rachunków bankowych; dokonywaniu wypłat i przyjmowaniu spłat udzielonych przez bank kredytów i pożyczek pieniężnych; przyjmowaniu wpłat na rachunki bankowe prowadzone przez inne banki oraz dyspozycji przeprowadzenia bankowych rozliczeń pieniężnych związanych z prowadzeniem rachunków bankowych; wykonywaniu czynności zleconych, związanych z emisją i obsługą papierów wartościowych; windykacji należności banku; wykonywaniu innych czynności po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego oraz faktycznych czynności związanych z działalnością bankową.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych wniosła o wprowadzenie 2 poprawek, zmierzających do zapewnienia noweli zgodności z przepisami ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. W wyniku głosowania Izba poparła wprowadzenie tych zmian.

Teraz ustosunkują się do nich posłowie.

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 97. posiedzeniu, 29 lipca 2011 r., na podstawie projektów poselskich, przewiduje, że zadłużeni w walutach obcych będą mogli spłacać kredyty w walucie, w której je zaciągnęli. Zgodnie z ustawą, kredytobiorca zadłużony w walucie obcej, np. w szwajcarskim franku, będzie mógł spłacać raty kredytu, w kasie lub przelewem, walutą bezpośrednio kupioną np. w kantorze lub innym banku. Bank nie będzie mógł żądać w takim wypadku dodatkowych opłat czy prowizji ani aneksów do umowy, jak to się dzieje obecnie. Zmiany obejmą nowe kredyty oraz umowy kredytowe już zawarte, w części niespłaconej do dnia wejścia w życie ustawy. Ponadto w umowie kredytowej będzie musiała zostać zapisana wartość spreadu, po którym bank będzie sprzedawał klientowi walutę. Zlikwidowano też 14-dniowy okres, w którym kredytobiorca musi zgłosić pisemnie bankowi chęć zmiany waluty, w której będzie spłacał ratę. Ustawa ma zacząć obowiązywać po upływie 14 dni od jej ogłoszenia. Na skutek jej wejścia w życie banki będą musiały zmienić wszystkie zawarte umowy kredytowe o kredyt denominowny lub indeksowany w walucie innej niż polska, tak aby umowy te spełniały warunki przewidziane w ustawie.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych wniosła o przyjęcie ustawy bez poprawek. W wyniku głosowania Izba poparła wniosek komisji (61 głosów za, 31 wstrzymujących się).

Nowelizacja trafi teraz do podpisu prezydenta.

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm na 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r., z przedłożenia poselskiego, dotyczy ustawy, przewidującej, że na wniosek płatnika składek, który w okresie od 1 stycznia 1999 r. do dnia wejścia w życie tej ustawy zgłaszał ubezpieczonego podlegającego obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowym ze wskazanego w ustawie tytułu, a jednocześnie pobierał zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego z innego tytułu, Zakład Ubezpieczeń Społecznych umarzał należności z tytułu składek na te ubezpieczenia należne w związku z prowadzeniem pozarolniczej działalności lub współpracy przy tej działalności za okres, w jakim ubezpieczony pobierał zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. W świetle przepisów tej ustawy tego rodzaju wnioski mogły być składane do 1 września 2010 r.

Nowelizacja polega na tym, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych zewidencjonuje do 31 grudnia 2012 r. wszystkie składki. W razie uwzględnienia wniosku, złożonego po 1 września 2010 r., czyli po tej dacie nowelizowanej ustawy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zewidencjonuje całość składek na ubezpieczenia emerytalne.

Komisja Rodziny i Polityki Społecznej zaproponowała przyjęcie ustawy bez poprawek. Za wnioskiem komisji głosowało 91 senatorów, a 1 wstrzymał się od głosu.

Nowelizacja zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Ustawa, uchwalona przez Sejm podczas 97. posiedzenia, 28 lipca 2011 r., na podstawie projektu rządowego, ma umożliwić Funduszowi Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) wypłatę należnych świadczeń pracownikom działających w Polsce firm, których upadłość ogłosił sąd w innym kraju UE. Syndyk, likwidator lub inna osoba zarządzająca majątkiem pracodawcy będzie miała miesiąc na przygotowanie i złożenie zbiorczego wykazu pracowników kierownikowi biura terenowego FGŚP. Wprowadzono też przepis, na podstawie którego fundusz będzie mógł umorzyć należności w wypadku, gdy występuje on o zwrot lub prowadzi postępowanie egzekucyjne w stosunku do osób fizycznych lub pracodawców, którzy w efekcie likwidacji lub ogłoszenia upadłości firmy przestali prowadzić działalność gospodarczą.

Fundusz będzie mógł ustalić warunki spłaty należności przedsiębiorcom przy założeniu, że pomoc ta nie będzie traktowana jak pomoc publiczna, a także warunki zwrotu należności w wypadku przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą, niebędących w trudnej sytuacji ekonomicznej, a pomoc będzie im udzielana na zasadach de minimis, oraz przedsiębiorców w trudnej sytuacji finansowej. Fundusz będzie mógł też fakultatywnie umarzać należności, gdy postępowanie egzekucyjne wobec osób fizycznych lub przedsiębiorców, którzy zaprzestali działalności, zostało umorzone w całości z urzędu. Ponadto fundusz będzie mógł zawierać nowe porozumienie z dłużnikiem w sprawie zwrotu wypłaconych świadczeń.

Ustawa zakłada przekształcenie 1 stycznia 2012 r. Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w państwowy fundusz celowy, nad którym pieczę ma sprawować minister właściwy do spraw pracy. Wprowadzono też zapis, na podstawie którego pracownik funduszu może zostać oddelegowany do pracy poza siedzibą biura, co zwiąże się z przyszłorocznym przejęciem obsługi funduszu przez marszałków województw.

W noweli wprowadzono zmiany pozwalające funduszowi na przystąpienie do układu, który pracodawcy zawierają z wierzycielami. W tym właśnie zakresie ustawa przewiduje również możliwość elastycznego reagowania funduszu - podczas rewindykacji należności od strony układu fundusz będzie mógł działać w sposób bardziej elastyczny niż do tej pory.

Komisja Rodziny i Polityki Społecznej przedstawiła wniosek o wprowadzenie 3 poprawek do nowelizacji, poparty przez Izbę w wyniku głosowań.

Dwie poprawki miały charakter redakcyjny. Celem trzeciej jest umożliwienie dyrektorowi Biura Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oddelegowania pracowników do wykonywania pracy w innej miejscowości w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw pracy albo urzędzie obsługującym marszałka województwa.

Do zmian uchwalonych przez Senat musi się teraz ustosunkować Sejm.

Sejm uchwalił nowelizację na podstawie przedłożenia rządowego na 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r. Ma ona na celu wdrożenie wyroków Trybunału Konstytucyjnego. Przewiduje m.in. zmiany w sposobie ustalania wysokości dochodu uprawniającego do świadczeń rodzinnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Nowe przepisy m.in. uzależniają prawo do świadczenia pielęgnacyjnego od zdolności do samodzielnej egzystencji.

Zmieniono definicję dochodu poprzez wskazanie, że dochodem, na podstawie którego ustalane jest prawo do świadczeń rodzinnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego, są dochody podlegające opodatkowaniu na mocy przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach tam określonych. W myśl nowych przepisów, dochód rodziny stanowić będzie suma dochodów członków rodziny, czyli przeciętny miesięczny dochód osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy. Proponuje się przeniesienie treści rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenie rodzinne do ustawy i określenia tam przesłanek utraty i uzyskania dochodu. W razie utraty dochodu przez członka rodziny podczas ustalania wysokości dochodu nie będzie uwzględniony dochód utracony. Prawo do świadczeń rodzinnych ustalane będzie od pierwszego pełnego miesiąca następującego po miesiącu, w którym doszło do utraty dochodu, nie wcześniej jednak niż od miesiąca złożenia wniosku. Gdy dochód rodziny powiększony o uzyskany dochód powoduje utratę prawa do świadczeń rodzinnych, świadczenia nie będą przysługiwały od miesiąca następującego po pierwszym miesiącu, w którym dochód uzyskano. Brany będzie pod uwagę dochód faktyczny, uzyskiwany przez rodzinę w okresie pobierania świadczenia, a nie dochód liczony wstecznie, często obejmujący dochody utracone, zaniżające wysokość środków będących w dyspozycji rodziny w momencie przyznawania i pobierania świadczenia. Prawo do świadczeń rodzinnych przysługiwać będzie rodzinom, w których przeciętny dochód w przeliczeniu na osobę nie przekracza 504 zł, a gdy w rodzinie wychowywane jest dziecko z niepełnosprawnością - 583 zł.

Nowelizacja wyłącza ponadto z ustawy o świadczeniach rodzinnych dochody niepodlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, wliczone do dochodu warunkującego prawo rodzinne do stypendiów za wyniki w nauce i w sporcie, z wyłączeniem stypendiów przysługujących na podstawie ustawy o sporcie.

Nowelizacja wprowadza dodatkowy warunek w stosunku do osób, o których mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych, w wypadku świadczeń pielęgnacyjnych. Ma to eliminować nadużycia. Dołączono też negatywne przesłanki prawa do świadczenia pielęgnacyjnego: ustalone prawo do renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w razie zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, uniemożliwienie otrzymania więcej niż jednego świadczenia pielęgnacyjnego w rodzinie i uniemożliwienie otrzymania z tytułu opieki nad daną osobą więcej niż jednego świadczenia pielęgnacyjnego. Następna zmiana dotyczy sytuacji, gdy osoba mająca prawo do emerytury lub renty pobiera wyższą rentę rodzinną po zmarłym małżonku. Ujednolicono przepisy dotyczące wypadków, gdy osoba pobierająca rentę lub emeryturę nie ma prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, a osoba mająca prawo do emerytury lub renty, pobierająca po zmarłym małżonku wyższą rentę rodzinną, ze świadczenia pielęgnacyjnego może korzystać.

Nowelizacja wprowadza możliwość przeprowadzania wywiadów w trakcie wypłacania świadczenia pielęgnacyjnego. Zmiana innego przepisu przewiduje, że osoby, u których niepełnosprawność uprawniająca do zasiłku pielęgnacyjnego wystąpiła po 16. roku życia, również będą mogły ubiegać się o to prawo. W nowelizacji znajdą się też przepisy pozwalające na wygaszanie należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń w razie śmierci osoby zobowiązanej do ich zwrotu. Kolejna zmiana ma na celu zniesienie obowiązku naliczania ustawowych odsetek od nienależnie pobranych świadczeń, gdy do tego nienależnego pobrania świadczeń doszło w wyniku zmniejszenia wysokości świadczenia alimentacyjnego przez sąd z mocą wsteczną.

Zmiana przepisu ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów ma na celu ujednolicenie praktyki w zakresie zwrotu nienależnie pobranych świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego w wypadku, gdy osoba uprawniona otrzymała alimenty. W nowelizacji wprowadzono także nowe rozwiązanie w procedurze zatrzymania prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego, polegające na wprowadzeniu trybu odwoławczego i realizacji zasady proporcjonalności, co podnosił Trybunał Konstytucyjny. Na podstawie nowych przepisów prawo jazdy zatrzymywane będzie po spełnieniu dodatkowego warunku, czyli w razie powstania zaległości za więcej niż 6 miesięcy. To taki sam okres jak ten, po upływie którego komornik składa wniosek do Krajowego Rejestru Sądowego. Prawo jazdy nie będzie zatrzymywane także w wypadku, gdy dłużnik alimentacyjny chociażby w 50% wywiązuje się ze zobowiązań alimentacyjnych. Wprowadzono również szczególny tryb postępowania w wypadku zatrzymania prawa jazdy, gwarantujący dłużnikowi alimentacyjnemu możliwość odwołania się od decyzji organu właściwego dla dłużnika, na podstawie której starosta zatrzymuje prawo jazdy tego dłużnika. Do tej pory takiej możliwości nie było.

Nowelizacja przewiduje ponadto utworzenie przez ministra do spraw rodziny centralnego rejestru obejmującego dane dotyczące osób pobierających świadczenia z funduszu alimentacyjnego i wartości udzielonych świadczeń.

Komisja Rodziny i Polityki Społecznej zaproponowała przyjęcie nowelizacji bez poprawek. Izba nie poparła jednak tego wniosku (3 głosy za, 88 - przeciw).

W trakcie debaty wprowadzenie poprawek postulowali natomiast senatorowie: Władysław Ortyl, Alicja Zając, Mieczysław Augustyn i Rafał Muchacki. Senat w wyniku głosowań poparł 2 zmiany. Pierwsza przyjęta poprawka wskazuje, że zaświadczenie o dochodzie wydane przez naczelnika urzędu skarbowego zawiera informację o wysokości składek na ubezpieczenia społeczne odliczonych od dochodu, a nie od podatku. Na podstawie drugiej zmiany uchylenie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy ma następować w wypadku, gdy dłużnik alimentacyjny przez 6 miesięcy w każdym miesiącu wywiązywał się z zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie mniejszej niż 75% ustalonych alimentów.

Senackie poprawki rozpatrzy teraz Sejm.

Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm na 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r., dostosowuje polskie przepisy do unijnej dyrektywy dotyczącej m.in. transgranicznego sponsorowania pracowniczych programów emerytalnych. Za niewdrożenie tych przepisów w czerwcu 2011 r. Komisja Europejska skierowała przeciw Polsce skargę do Trybunału Sprawiedliwości UE. W nowelizacji uregulowano warunki zarządzania składkami wnoszonymi do pracowniczych funduszy emerytalnych przez pracodawców mających siedzibę w innym niż Polska państwie Unii Europejskiej, w którym świadczenie z pracowniczego programu emerytalnego jest gwarantowane przez pracodawcę. W myśl nowych przepisów, pracownicze fundusze emerytalne będą mogły przyjmować składki opłacane przez zagranicznych pracodawców będących założycielami lub akcjonariuszami pracowniczych towarzystw emerytalnych, które pracują zgodnie z systemem zdefiniowanym lub systemem hybrydowym (kapitałowy z elementem ubezpieczeniowym). Składki te będą przekazywane w całości lub w części na pokrycie tzw. ryzyk biometrycznych (śmierć, niepełnosprawność, długowieczność) lub gwarancji na podstawie umowy z zakładem ubezpieczeń na życie. Aktywa związane z wykonywaniem umowy z zakładem ubezpieczeń na życie nie będą przedmiotem egzekucji skierowanej przeciw zakładowi ubezpieczeń, nie zostaną też objęte postępowaniem układowym ani nie wejdą w skład masy upadłościowej zakładu. Zgodnie z nowelą, pracowniczy fundusz emerytalny będzie mógł wybrać zakład ubezpieczeń na życie, do którego będzie przekazywać składki (całość lub część) pracowników zagranicznych na pokrycie ryzyk o charakterze biometrycznym lub gwarancji wyników inwestycyjnych oraz poziomu świadczeń. W ustawie zawarto też przepisy określające szczegółowo warunki umowy z zakładem ubezpieczeń oraz wskazano przyczyny zerwania tej umowy.

Komisja Rodziny i Polityki Społecznej wniosła o przyjęcie ustawy bez poprawek. Izba poparła ten wniosek 90 głosami, przy 1 wstrzymującym się.

Nowelizacja trafi teraz do podpisu prezydenta.

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm na 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r., z przedłożenia rządu, zmienia przepisy dotyczące warunków przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy. Zmiana polega na zniesieniu warunku udowodnienia 5 lat stażu ubezpieczeniowego w ostatnim 10-leciu przez osobę całkowicie niezdolną do pracy, która ma co najmniej 30-letni (kobieta) lub 35-letni (mężczyzna) okres składkowy. Osoby, które mają długi staż opłacania składki emerytalno-rentowej - 25 lat kobiety i 30 lat mężczyźni - będą miały prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy bez względu na to, czy przed upływem 18 miesięcy od dnia ustania ubezpieczenia miały okresy ubezpieczeniowe.

Inna zmiana zawarta w nowelizacji odnosi się do sytuacji, gdy pochówek odbywa się po upływie 12 miesięcy od śmierci, i to z przyczyn niezależnych. Nowy przepis stanowi, że wówczas będzie można ubiegać się o wypłatę zasiłku pogrzebowego.

Nowelizacja zmienia też sposób ustalania kapitału początkowego - zaliczany będzie każdy staż (dotychczas tylko nie krótszy niż 6 miesięcy i 1 dzień). Okres ustalania prawa do emerytury będzie obejmował również okres wcześniejszy, czyli pozostaje tylko data graniczna 1 stycznia 1999 r.

Komisja Rodziny i Polityki Społecznej przedstawiła wniosek o przyjęcie tej ustawy bez poprawek, poparty przez Izbę w wyniku głosowania (90 głosów za, 1 wstrzymujący się).

Nowelizacja zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Ustawa, uchwalona prze Sejm na 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r., z przedłożenia poselskiego, ma na celu poprawę sytuacji osób głuchych, głuchoniemych oraz głuchoniewidomych, które ze względu na swoją niepełnosprawność mają problemy z komunikowaniem się. Ustawa określa zasady korzystania przez osoby uprawnione z pomocy osoby przybranej w kontaktach z organami i jednostkami administracji publicznej, podmiotami leczniczymi, jednostkami Policji, Państwowej Straży Pożarnej i straży gminnych oraz jednostkami ochotniczymi. W kontaktach z organami administracji publicznej osoba uprawniona będzie mogła skorzystać z pomocy tłumacza polskiego języka migowego, jeżeli zgłosi takie zapotrzebowanie przynajmniej 3 dni przed terminem realizacji swojej potrzeby administracyjnej.

Nowe przepisy przewidują i określają również zasady dofinansowania kosztów kształcenia osób uprawnionych, członków ich rodzin oraz innych osób mających stały lub bezpośredni kontakt z osobami uprawnionymi w zakresie polskiego języka migowego, systemu językowo-migowego i sposobów komunikowania się osób głuchoniewidomych na różnych poziomach.

Ustawa powołuje także Polską Radę Języka Migowego jako organ doradczy ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. Na Radę Ministrów nakłada zaś obowiązek corocznego przedstawiania Sejmowi informacji o funkcjonowaniu ustawy w roku poprzednim.

Wprowadzone zostały również zmiany w ustawie z 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, w wyniku których do zadań powiatu będzie należało dofinansowanie usług tłumacza języka migowego lub tłumacza-przewodnika. Szkolenia przewidziane w ustawie będą finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Wiceminister pracy i polityki społecznej Jarosław Duda poinformował senatorów, że oceniając skutki tej regulacji, resort przewidział na realizację jej zadań 8 mln zł.

Komisja Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zaproponowały 16 poprawek, które w wyniku głosowań uzyskały aprobatę Izby. Zmiany miały na celu doprecyzowanie przepisów ustawy, a także uwzględnienie reguł wynikających z zasad techniki prawodawczej.

Senackie poprawki musi teraz rozpatrzyć Sejm.

Izba jednomyślnie, 91 głosami, przyjęła tę ustawę w brzmieniu uchwalonym przez Sejm na 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r., na podstawie przedłożenia rządowego. Taki wniosek przedstawiły Komisja Obrony Narodowej oraz Komisja Rodziny i Polityki Społecznej.

Znowelizowany przepis ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej umożliwi pośmiertne mianowanie na wyższy stopień wojskowy osób zasłużonych w walkach o niepodległość państwa polskiego lub szczególnie zasłużonych w działalności na rzecz suwerennej i demokratycznej Polski. Mianowanie takie będzie mogło nastąpić tylko raz. Obecnie pośmiertne mianowanie na wyższy stopień wojskowy jest możliwe za zasługi na rzecz obronności państwa wyłącznie w wypadku żołnierza w służbie czynnej, jeżeli jego śmierć miała związek z tą służbą.

Z kolei w ustawie o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego zrezygnowano z wprowadzonych w 2007 r. regulacji, które nakładały na kombatantów starających się o pomoc pieniężną obowiązek przedstawiania stanowiska kierownika ośrodka pomocy społecznej. Obecnie każdy kombatant, osoba represjonowana, wdowa lub wdowiec po niej ubiegający się o pomoc pieniężną z Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych musi, oprócz wniosku i dokumentów potwierdzających trudną sytuację, przekazać także zaświadczenie od kierownika ośrodka pomocy społecznej z informacją o sytuacji rodzinnej i materialnej, a także zasadności przyznania pomocy. W wypadku braku takiego stanowiska urząd musi o nie wystąpić. W uzasadnieniu do ustawy wskazano, że opinia kierownika jest zbędna, upokarzająca dla wnioskodawców, a jej uzyskanie kosztowne dla administracji.

Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Nowelizację ustawy o orderach i odznaczeniach Sejm uchwalił na 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r. Inicjatorem zmiany zasad nadawania odznaczeń wojskowych o charakterze pamiątkowym, będących nagrodą za nienaganną służbę w polskich kontyngentach wojskowych poza granicami kraju ("Gwiazd"), był prezydent Bronisław Komorowski.

Obecnie co najmniej za jeden dzień nienagannej służby w polskich kontyngentach wojskowych lub w ramach operacji wojskowej poza granicami państwa nadawane są odznaczenia pamiątkowe mające w nazwie wyraz "Gwiazda". Najbardziej znane są "Gwiazda Iraku" i "Gwiazda Afganistanu". Odznaczenia te mogą otrzymywać żołnierze, policjanci, funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej oraz cywile. Nowela rozszerza ten katalog o żołnierzy pełniących służbę poza kontyngentami, ale w międzynarodowych strukturach wojskowych, a także o załogi wojskowych samolotów i funkcjonariuszy BOR, jeśli wykonywali zadania w rejonie operacji polskich żołnierzy lub działania polskiego kontyngentu. Ustawa przewiduje też, że prezydent w drodze rozporządzenia będzie mógł ustanawiać gwiazdy nie tylko właściwe dla danego polskiego kontyngentu wojskowego, ale i dla sposobu jego działania.

Zmienił się też termin, w którym będą nadawane gwiazdy. Prezydent będzie mógł nimi odznaczyć do 31 grudnia 2013 r. tych, których obejmą nowe przepisy, a nie zostali nagrodzeni przed ich wejściem w życie.

Komisja Obrony Narodowej zaproponowała wprowadzenie do ustawy 4 poprawek. Pierwsza z nich mówi, że pamiątkowe odznaczenie wojskowe "Gwiazda" ma być nadawane członkom załóg, a nie załogom samolotów wojskowych. Druga poprawka wprowadza wytyczne do wydania rozporządzenia prezydenta, aby zapewnić konstytucyjność przepisów. W poprawce trzeciej komisja zaproponowała skreślenie zapisu wyłączającego przepisy dotyczące nadawania gwiazd "albo za nienaganne wykonywanie zadań", uznając to wyłączenie za niezgodne z przesłankami nadawania odznaczenia. Poprawka czwarta dotyczy terminu nadawania odznaczenia. W wyniku głosowania Izba jednomyślnie, 91 głosami, przyjęła ustawę wraz z tymi poprawkami. Teraz ustosunkują się do nich posłowie.

Nowelizację ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości Sejm uchwalił podczas 97. posiedzenia, 28 lipca 2011 r., na podstawie 3 projektów - poselskich i senackiego. Nowela przewiduje m.in. zmianę zasad: wnoszenia podwyższonych opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego, udzielania bonifikat z tytułu użytkowania wieczystego oraz przekształcania prawa użytkowania wieczystego w prawo własności.

Zgodnie ze znowelizowanymi zapisami ustawy o gospodarce nieruchomościami, wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej będzie aktualizowana nie częściej niż raz na 3 lata, a nie - jak obecnie - raz w roku. Jeśli wysokość opłaty rocznej przewyższy dwukrotnie wysokość dotychczasowej stawki, to można będzie rozłożyć ją na raty. Użytkownik wieczysty wniesie opłatę roczną w wysokości odpowiadającej dwukrotności dotychczasowej opłaty, nadwyżka zaś zostanie rozłożona na dwie równe części, które powiększą opłatę roczną w ciągu następnych 2 lat. Opłata roczna w trzecim roku będzie równa kwocie wynikającej z aktualizacji. Doprecyzowano także tryb postępowania w wypadku zażądania przez użytkownika wieczystego dokonania aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu.

Z kolei zmienione przepisy ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości dają prawo ubiegania się o przekształcenie użytkowania wieczystego we własność osobom fizycznym i prawnym, które 13 października 2005 r. były użytkownikami wieczystymi. Obecnie prawo to przysługuje osobom mającym prawo użytkowania wieczystego mieszkań, garaży, gruntów przeznaczonych na cele rolne. Przekształceniu nie będą podlegały nieruchomości oddane w użytkowanie wieczyste Polskiemu Związkowi Działkowców i podmiotom będącym własnością gminy lub Skarbu Państwa, a także te, wobec których toczy się postępowanie administracyjne, mające na celu nabycie nieruchomości lub jej części pod inwestycję celu publicznego. W wypadku nieruchomości wielorodzinnych z wnioskiem o przekształcenie będą mogli wystąpić współużytkownicy wieczyści, których suma udziałów wynosi co najmniej połowę. Jeżeli jeden z nich zgłosi sprzeciw wobec wniosku, właściwy organ wstrzyma postępowanie. Obecnie wniosek o uwłaszczenie muszą złożyć wszyscy lokatorzy. Ponadto nowela przewiduje, że w wypadku gruntów Skarbu Państwa oddanych w użytkowanie wieczyste bonifikata od opłaty za przekształcenie będzie wynosić 50%, ale może też być większa.

Komisja Gospodarki Narodowej oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej wniosły o wprowadzenie do ustawy poprawki, polegającej na usunięciu z ustawy przepisu zmieniającego obowiązujące regulacje dotyczące aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości. Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji także zaproponowała zmianę. Miała ona na celu obniżenie z co najmniej 50% na co najmniej 25% udziałów warunkujących możliwość wystąpienia przez współużytkowników wieczystych z żądaniem przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. W trakcie debaty senatorowie Władysław Dajczak i Władysław Ortyl zaproponowali m.in. przekształcenie z mocy prawa, z dniem wejścia w życie tej ustawy, prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości i zniesienie instytucji użytkowania wieczystego.

W wyniku głosowań żadna z poprawek nie uzyskała poparcia Izby. Za przyjęciem ustawy bez poprawek głosowało 59 senatorów, 14 - przeciw, a 19 wstrzymało się od głosu.

Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Sejm uchwalił ustawę podczas 97. posiedzenia, 28 lipca 2011 r., na podstawie projektu poselskiego. Znowelizowane przepisy umożliwią najemcom wykup mieszkań stanowiących własność towarzystw budownictwa społecznego i spółdzielni mieszkaniowych wybudowanych z udziałem kredytu z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego lub Banku Gospodarstwa Krajowego w ramach rządowych programów popierania budownictwa mieszkaniowego. Będą oni mogli wykupić wynajmowane mieszkanie po cenie rynkowej pomniejszonej o zwaloryzowany wkład własny, czyli tzw. partycypację. Zwykle wynosiła ona 20-30% wartości lokalu. Przeniesienie własności mieszkania przez towarzystwo budownictwa społecznego będzie możliwe wyłącznie na rzecz osoby, która jednocześnie wynajmuje to mieszkanie i jest stroną umowy w sprawie partycypacji w kosztach jego budowy. Czasami zdarzało się, że w kosztach partycypował ktoś inny niż najemca. Wyodrębnienie lokalu nie może nastąpić przed upływem 5 lat od dnia uzyskania pozwolenia na użytkowanie budynku. Decyzję o wyodrębnieniu będzie podejmować zgromadzenie wspólników, walne zgromadzenie akcjonariuszy albo walne zgromadzenie.

Jak podkreślił sprawozdawca komisji gospodarki senator Andrzej Owczarek, część pieniędzy uzyskanych w wyniku sprzedaży mieszkań TBS trafi do BGK, "co pozwoli na udzielenie znacznego zastrzyku finansowego, jeśli chodzi o budowę mieszkań TBS i socjalnych". Pozostała część pieniędzy zostanie przekazana do funduszu dopłat i TBS.

Komisja Gospodarki Narodowej rekomendowała Izbie przyjęcie ustawy wraz z 2 poprawkami, określającymi zasady wyodrębnienia lokali wybudowanych na wynajem przez spółdzielnie mieszkaniowe. Podczas debaty senator A. Owczarek zaproponował zmianę, mającą na celu usunięcie z przepisu fragmentu niezawierającego normy prawnej. Za przyjęciem ustawy z tymi poprawkami głosowało 91 senatorów, 1 wstrzymał się od głosu.

Senackie poprawki trafią teraz do Sejmu.

Izba, zgodnie z rekomendacją Komisji Gospodarki Narodowej i Komisji Środowiska, przyjęła tę nowelę bez poprawek. Stanowisko takie poparło 63 senatorów, 30 wstrzymało się od głosu.

Sejm uchwalił nowelę na 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r., na podstawie przedłożenia rządowego. Wprowadza ona sankcje karne za zanieczyszczanie morza przez statki zrzucające substancje zanieczyszczające, określone w załączniku do konwencji Marpol 73/78 (olej lub inne szkodliwe substancje ciekłe, np. chemikalia). Popełnienie takiego czynu ma być uznawane za przestępstwo, jeśli zostało dokonane umyślnie, przez niedbalstwo lub na skutek poważnego zaniedbania, i będzie podlegało sankcjom karnym. Za umyślne usuwanie substancji zanieczyszczających ze statku będzie groziło pozbawienie wolności od 3 miesięcy do 5 lat, za nieumyślne działania zaś będzie groziła grzywna, kara ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat. Karę będzie można nałożyć na armatora statku, załadowcę, kapitana lub członka załogi, a także inne osoby, które spowodowały zanieczyszczenie wód morskich.

Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Izba jednomyślnie, 92 głosami, przyjęła tę ustawę wraz z 19 poprawkami. Najważniejsze z nich dotyczą kwestii egzaminu kończącego kurs ADR, m.in. określono zasadę jego przeprowadzania, doprecyzowano, że koszty wynagrodzenia komisji egzaminacyjnej ponosi podmiot prowadzący kurs, w którego ośrodku szkolenia przeprowadzono egzamin. Zdecydowano, że w ustawie powinny się znaleźć przepisy regulujące warunki lokalowe, w jakich będzie przeprowadzany egzamin, a w akcie wykonawczym do ustawy - uregulowania dotyczące składu komisji egzaminacyjnej, sposobu jej działania, trybu powoływania, kwalifikacji osób wchodzących w jej skład oraz ich wynagradzania. Kilka poprawek koryguje nieprawidłowe odesłania.

Ustawa, uchwalona na podstawie projektu rządowego podczas 97. posiedzenia Sejmu, 28 lipca 2011 r., reguluje problematykę krajowego i międzynarodowego przewozu towarów niebezpiecznych, realizowanego za pośrednictwem transportu drogowego, kolejowego i żeglugi śródlądowej. 1 stycznia 2012 r. zastąpi ustawę z 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych i ustawę z 2004 r. o przewozie koleją towarów niebezpiecznych. Głównym celem ustawy jest dostosowanie polskiego ustawodawstwa regulującego przewóz towarów niebezpiecznych do przepisów unijnej dyrektywy, dotyczącej transportu lądowego towarów niebezpiecznych, z uwzględnieniem europejskiej umowy dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), regulaminu dla międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych (RID), europejskiej umowy dotyczącej międzynarodowego przewozu śródlądowymi drogami wodnymi towarów niebezpiecznych (ADN).

Ustawa określa organy i jednostki realizujące zadania związane z przewozem towarów niebezpiecznych, w szczególności zadania dotyczące nabywania uprawnień do przewozu towarów niebezpiecznych, szkolenia osób realizujących przewóz tych towarów, prowadzenia rejestrów i ewidencji wydawanych dokumentów, w tym zaświadczeń ADR, świadectw eksperta ADN, świadectw dopuszczenia pojazdu ADR, świadectwa dopuszczenia statku ADN. Szkolenia i egzaminy będą przeprowadzać marszałkowie województw.

Określono także obowiązki uczestników przewozu towarów niebezpiecznych i wymagania osób stawiane osobom wykonującym czynności związane z tym przewozem.

W ustawie uregulowana została również kwestia kar pieniężnych za naruszenie określonych w niej obowiązków. Wykaz naruszeń zawiera załącznik do ustawy.

Komisja Gospodarki Narodowej wniosła o przyjęcie ustawy z 20 poprawkami. Senatorowie: Jerzy Chróścikowski, Ryszard Knosala i Tadeusz Skorupa zaproponowali poprawkę, mającą na celu umożliwienie rolnikom przewozu towarów niebezpiecznych za pomocą ciągnika rolniczego z przyczepą. Poprawkę doprecyzowującą, że przepisy o przewozie koleją towarów niebezpiecznych ustalone między stronami powinny zapewniać poziom bezpieczeństwa przewozów równoważny z tym, który wynika z regulaminu dla międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych (RID), złożyli zaś senatorowie: Tadeusz Gruszka, J. Chróścikowski i T. Skorupa. W wyniku głosowań Izba poparła te 2 propozycje zmian.

Senackie poprawki rozpatrzy teraz Sejm.

Sejm uchwalił tę nowelę na 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r., na podstawie przedłożenia rządowego. Umożliwi ona kolejowej spółce PKP Polskie Linie Kolejowe zaciągnięcie kredytu w Europejskim Banku Inwestycyjnym na współfinansowanie krajowych inwestycji kolejowych. Gwarancji spłaty kredytu udzieli Skarb Państwa. Kredyt w wysokości 800 mln euro (ok. 3,2 mld zł) ma być spłacony do 2044 r.

Zgodnie z nowelą, Fundusz Kolejowy będzie mógł gromadzić także środki finansowe na wydatki bieżące PKP PLK związane z zarządzaniem infrastrukturą kolejową. Z kolei spółka PKP PLK będzie mogła zaciągać kredyty i pożyczki lub emitować obligacje z przeznaczeniem na finansowanie prac przygotowawczych oraz zadań inwestycyjnych, realizowanych w ramach programu wieloletniego dotyczącego infrastruktury kolejowej emitowania obligacji na finansowanie inwestycji.

Komisja Gospodarki Narodowej wniosła o przyjęcie ustawy bez poprawek. W wyniku głosowania Izba jednomyślnie, 90 głosami, poparła wniosek komisji.

Teraz ustawa trafi do prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy o transporcie kolejowym - przyjęta z poprawkami

Nowela została uchwalona na podstawie projektu rządowego podczas 97. posiedzenia Sejmu, 28 lipca 2011 r. Zgodnie ze zmienionymi przepisami, prezes Urzędu Transportu Kolejowego będzie opiniował projekty rozkładów jazdy oraz projekty umów o świadczenie usług publicznych, a także sprawował nadzór nad zawieraniem umów o udostępnienie infrastruktury kolejowej.

Wprowadzono zakaz stosowania bezprawnych praktyk naruszających zbiorowe interesy pasażerów w transporcie kolejowym, w szczególności w zakresie wymogu podawania do publicznej wiadomości rozkładu jazdy dla przewozu osób, taryf i cenników, wykonywania umowy przewozu z uwzględnieniem obowiązku zapewnienia podróżnym odpowiednich warunków bezpieczeństwa i higieny oraz użycia środków transportowych odpowiednich do danego przewozu. Naruszenie zakazu będzie karane karą pieniężną nakładaną przez prezesa UTK w wysokości do 2% rocznego przychodu przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym.

Uporządkowano też zasady przyznawania przewoźnikom tras pociągów oraz zasady nadzoru nad ich rozkładem jazdy. Zarządca będzie obowiązany podawać rozkład jazdy do publicznej wiadomości na swojej stronie internetowej oraz na peronach nie później niż 21 dni przed dniem jego wejścia w życie. W tym samym terminie rozkład jazdy podawać ma także właściciel dworca lub zarządzający nim.

Jak podkreślił sprawozdawca Komisji Gospodarki Narodowej senator Stanisław Kogut, ustawa stanowi reakcję na dezorganizację rynku transportu kolejowego, która miała miejsce w grudniu 2010 r. Przewoźnicy niemal do ostatniej chwili nie byli w stanie porozumieć się między sobą i ze spółką zarządzającą torami w sprawie nowego rozkładu jazdy. W konsekwencji podróżni mieli kłopoty z kupieniem biletów. Do tego atak zimy powodował wielogodzinne opóźnienia i przestoje pociągów.

Komisja Gospodarki Narodowej rekomendowała wprowadzenie do ustawy 5 doprecyzowujących poprawek. W wyniku głosowań Izba poparła te zmiany.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym rozpatrzy teraz Sejm.

Izba jednomyślnie, 92 głosami, przyjęła ustawę wraz z 6 poprawkami, które zaproponowały Komisja Gospodarki Narodowej i Komisja Ustawodawcza. Doprecyzowują one zapisy ustawy, ujednolicają terminologię i korygują błędne odesłanie.

Ustawa, implementująca przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wymogów sprawozdawczości i dokumentacji w przypadku połączeń i podziałów spółek, została uchwalona na podstawie projektu rządowego podczas 97. posiedzenia Sejmu, 28 lipca 2011 r. Liberalizuje zapisy dotyczące sprawozdawczości dokumentacji w wypadku połączeń i podziałów spółek handlowych, obowiązków objętych procedurami łączeniowymi i podziałowymi oraz przewiduje zbliżenie zasad ujawniania planu połączenia w odniesieniu do połączeń transgranicznych z zasadami stosowanymi w połączeniach krajowych. Ponadto ustawa wzmacnia ochronę wierzycieli spółek łączących się lub dzielonych przez wprowadzenie wymogu sądowej ich ochrony.

Teraz senackie poprawki musi rozpatrzyć Sejm.

Ustawa o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary - przyjęta bez poprawek

Sejm uchwalił nowelę na podstawie projektu rządowego podczas 97. posiedzenia, 29 lipca 2011 r. Jej celem jest implementacja do polskiego systemu prawnego decyzji ramowych Rady Unii Europejskiej w zakresie odpowiedzialności za przestępstwa związane z działalnością terrorystyczną; uznawania przez sądy państw członkowskich UE orzeczeń zapadłych w innych państwach członkowskich w postępowaniach karnych pod nieobecność danej osoby na rozprawie; zwalczania pewnych form i przejawów rasizmu i ksenofobii. Nowelizując kodeks karny, rozszerzono katalog przestępstw związanych z działalnością terrorystyczną o przestępstwo związane z publicznym nawoływaniem do popełnienia przestępstwa o charakterze terrorystycznym, rekrutacje czy szkolenia na potrzeby terroryzmu. Za rozpowszechnianie lub publiczne prezentowanie materiałów, które mogą ułatwić popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym, będzie grozić kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Przy jej wymierzaniu będzie oceniane nastawienie sprawcy czynu.

Zmieniono także przepisy kodeksu postępowania karnego. Zgodnie z nimi, dopuszczalne będzie wznowienie postępowania w sprawie karnej w sytuacji, gdy do oskarżonego nie dotarła informacja o terminie i miejscu rozprawy lub posiedzenia, w związku z czym sprawa została rozpoznana pod jego nieobecność, albo gdy nie otrzymał odpisu orzeczenia i nie mógł wnieść odwołania. Takie postępowanie będzie mogło zostać wznowione, pod warunkiem że wniosek o wznowienie zostanie złożony w ciągu miesiąca od dnia, w którym oskarżony dowiedział się o orzeczeniu zapadłym wobec niego bez jego obecności.

Ponadto określono sytuacje, kiedy nie można odmówić wykonania nakazu europejskiego: osobę ściganą wezwano do udziału w postępowaniu lub w inny sposób zawiadomiono o terminie i miejscu rozprawy albo posiedzenia, pouczając, że niestawiennictwo nie jest przeszkodą dla wydania orzeczenia, albo miała ona obrońcę, który był obecny na rozprawie lub posiedzeniu; po doręczeniu osobie ściganej odpisu orzeczenia wraz z pouczeniem o przysługującym jej prawie, terminie i sposobie złożenia w państwie wydania nakazu wniosku o przeprowadzenie z jej udziałem nowego postępowania sądowego w tej samej sprawie, osoba ścigana w ustawowym terminie nie złożyła takiego wniosku albo oświadczyła, że nie kwestionuje orzeczenia; organ, który wydał nakaz europejski, zapewni, że niezwłocznie po przekazaniu osoby ściganej do państwa wydania nakazu zostanie jej doręczony odpis orzeczenia wraz z pouczeniem o przysługującym jej prawie, terminie i sposobie złożenia wniosku o przeprowadzenie z jej udziałem nowego postępowania sądowego w tej samej sprawie. Uregulowano również kwestie związane z doręczaniem zaświadczeń odnoszących się do wykonania orzeczeń, które podlegają wykonaniu w innych państwach.

Znowelizowano też przepisy ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary dotyczące odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Karane będą działania w wypadku niedopełnienia obowiązku należytej staranności w wyborze osoby reprezentującej podmiot zbiorowy lub jeżeli doszło do nienależytej organizacji, braków czy niedochowania należytej staranności w organizacji działalności podmiotu zbiorowego, która nie zapewniła uniknięcia popełnienia czynu zabronionego przez osobę reprezentującą tzw. podmiot zbiorowy, czyli osobę prawną. Podmiot zbiorowy, na przykład spółka, podlega odpowiedzialności także wtedy, gdy osoba, która ją reprezentowała, popełniła przestępstwo przeciwko ludzkości albo przestępstwo o charakterze terrorystycznym lub inne, określone w kodeksie karnym.

Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przedstawiły wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, poparty przez Izbę w wyniku głosowania (55 głosów za, 38 - przeciw).

Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich - przyjęta bez poprawek

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 97. posiedzeniu, 29 lipca 2011 r. Inicjatorem zmian, mających na celu usprawnienie postępowań w sprawach nieletnich, był Senat. Nowela umożliwia m.in. zlecenie opinii na temat nieletniego biegłemu lub biegłym (np. zespołowi). Obecnie taką opinię mogą wydawać jedynie rodzinne ośrodki diagnostyczno-konsultacyjne albo inne specjalistyczne placówki. Wybór podmiotu przygotowującego opinię będzie każdorazowo zależał od decyzji sądu. Zniesiono tez wymóg obligatoryjnego uzyskania opinii w sprawie nieletnich kierowanych do młodzieżowego ośrodka wychowawczego, młodzieżowego ośrodka socjoterapii, publicznego zakładu opieki zdrowotnej, domu pomocy społecznej albo zakładu poprawczego w wypadku nieletnich, którzy takiej diagnozie zostali poddani w ciągu 6 miesięcy poprzedzających wszczęcie postępowania wyjaśniającego. Nowela przewiduje umieszczenie nieletnich w policyjnych izbach dziecka na czas uzasadnionej przerwy w konwoju, ale nie dłużej niż na 24 godziny lub na polecenie sądu na czas niezbędny do wykonania czynności, nieprzekraczający 48 godzin. Gwarancją nienadużywania tych środków będzie poddanie umieszczenia nieletniego w policyjnej izbie dziecka kontroli sądu i obowiązek zwolnienia nieletniego z policyjnej izby dziecka na polecenie sądu. Nowela umożliwia powierzenie nadzoru nad nieletnim organizacjom młodzieżowym lub społecznym, zakładowi pracy lub osobie godnej zaufania, a także wyposażenia ich w takie same prawa i obowiązki, jakie mają kuratorzy.

Uregulowano także zasady umieszczania nieletnich w hostelach. O umieszczeniu w hostelu trzeba będzie zawiadomić sąd. Nieletni będzie musiał partycypować w kosztach swojego pobytu (w wysokości nie większej niż 25%), zyska jednak prawo do ubiegania się o zwolnienie, jeśli np. nie będzie miał pracy. Nowością jest też możliwość tworzenia tzw. hosteli społecznych przez stowarzyszenia, fundacje lub inne organizacje społeczne, celem działania których jest pomoc w readaptacji społecznej nieletnich. Ponadto w ustawie określono szczegółowo prawa i obowiązki kuratorów sądowych w związku z nadzorem nad nieletnimi.

Sprawozdawca Komisji Ustawodawczej oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji senator Piotr Zientarski poinformował, że Sejm w trakcie prac nad senackim projektem wprowadził do niego 4 zmiany: usunięto przepis, pozwalający na umieszczenie do 5 dni w policyjnej izbie dziecka nieletniego, który oddalił się z młodzieżowego ośrodka wychowawczego lub młodzieżowego ośrodka socjoterapii; zdefiniowano hostel; doprecyzowano przepisy dotyczące pokrywania przez nieletniego części kosztów pobytu w hostelu; określono zasady uzyskiwania z budżetu państwa przez stowarzyszenia, fundacje i inne organizacje społeczne środków na finansowanie lub dofinansowanie pobytu nieletnich w hostelach.

Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rekomendowały Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek. Wniosek ten poparło 60 senatorów, 31 głosowało przeciw.

Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Sejm uchwalił ustawę na 97. posiedzeniu, 29 lipca 2011 r., na podstawie projektu poselskiego. W nowelizacji zdefiniowano kilka pojęć, m.in. "zagospodarowanie poscaleniowe" jako prace umożliwiające objęcie w posiadanie przez uczestników scalenia wydzielonych im w ramach postępowania scaleniowego gruntów, polegające na: budowie lub przebudowie dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych oraz dojazdów do zabudowań poszczególnych uczestników scalenia; korekcie przebiegu oraz poprawie parametrów technicznych urządzeń melioracji wodnych; likwidacji zbędnych miedz i dróg oraz wykonywaniu zabiegów rekultywacyjnych umożliwiających uprawę mechaniczną gruntów. Zadania z zakresu zagospodarowania poscaleniowego będzie wykonywał starosta.

W trakcie debaty wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Kazimierz Plocke podkreślił, że ustawa ma umożliwić lepsze wykorzystanie unijnych środków przeznaczonych na działanie "Scalanie gruntów", podejmowane w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Przypomniał też, że wykorzystano 54% środków (160 mln euro), na konta beneficjentów trafiło jednak zaledwie 10% tej kwoty. "Chcemy, żeby dzięki tej ustawie, poprzez doprecyzowanie niektórych artykułów, zwiększyło się wykorzystanie środków finansowych do 100%" - mówił wiceminister rolnictwa.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej wniosły o przyjęcie ustawy bez poprawek. Za przyjęciem takiego stanowiska głosowało 53 senatorów, 1 - przeciw, 35 nie głosowało.

Nowelizacja trafi teraz do podpisu prezydenta.

Nowela, uchwalona przez Sejm na 97. posiedzeniu, 28 lipca 2011 r., na podstawie projektu rządowego, ma na celu uporządkowanie kwestii związanych z realizacją Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Jak napisano w uzasadnieniu ustawy, zmiany wynikają przede wszystkim z doświadczeń zebranych w trakcie wdrażania i zarządzania Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 oraz dostosowywania przepisów krajowych do ewoluującego acquis communautaire. Odnoszą się one do działań wdrażanych w ramach tzw. podejścia Leader (partnerskie podejście do rozwoju wsi) i mających na celu poprawienie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa, gospodarowania rolniczymi zasobami wodnymi.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi wniosła o przyjęcie ustawy bez poprawek. W wyniku głosowania Izba jednak nie poparła tego wniosku (5 głosów za, 88 - przeciw).

W trakcie debaty 2 poprawki poprawiające czytelność przepisów zaproponował senator Jerzy Chróścikowski. Za przyjęciem ustawy wraz z nimi głosowało 90 senatorów, 3 było przeciw.

Teraz do senackich poprawek ustosunkują się posłowie.

Ustawa została uchwalona na podstawie projektu poselskiego podczas 97. posiedzenia Sejmu, 29 lipca 2011 r. Zmienia ona strukturę kształcenia zawodowego i ogólnego, która będzie wprowadzona na poziomie ponadgimnazjalnym. Zgodnie z nowelą, funkcjonować będą: 3-letnia zasadnicza szkoła zawodowa; 4-letnie technikum, dające kwalifikacje zawodowe, wykształcenie średnie i ewentualnie maturę; 3-letnie liceum ogólnokształcące; trwające nie dłużej niż 2,5 roku policealne studium, dające kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje, oraz 3-letnia szkoła specjalna, przysposabiająca do pracy uczniów niepełnosprawnych z upośledzeniem umysłowym lekkim i dużym oraz z niepełnosprawnościami sprzężonymi. Będą też funkcjonować 4 typy szkół dla dorosłych: szkoła podstawowa dla dorosłych, gimnazjum dla dorosłych, liceum dla dorosłych i szkoła policealna. Jednocześnie likwidacji poprzez wygaszanie ulegną licea profilowane oraz licea i technika uzupełniające. Szkoły te cieszyły się małym powodzeniem, a odsetek kończących je maturą uczniów był bardzo niski. Do 31 sierpnia 2015 r. organy prowadzące takie szkoły muszą je zlikwidować lub przekształcić w licea dla dorosłych.

Zgodnie z nowelą, program w technikach i zasadniczych szkołach zawodowych, tak jak w wypadku liceów ogólnokształcących, będzie połączony z programem w gimnazjach. W I klasie liceum, technikum i zasadniczej szkoły zawodowej obowiązywać będzie ta sama podstawa programowa nauczania. Dlatego też absolwenci zreformowanych zasadniczych szkół zawodowych będą mogli kontynuować naukę w liceach ogólnokształcących dla pracujących od razu od II klasy. Uczniowie szkół zawodowych i techników nie będą uczyli się konkretnych zawodów, ale zdobywać kwalifikacje wymagane w zawodach lub wykonywać konkretne prace. Egzaminy na poszczególne kwalifikacje nie będą przeprowadzane po zakończeniu nauki w szkole, tak jak obecnie jest przeprowadzany egzamin zawodowy, lecz na różnych etapach nauki. W wypadku egzaminu w zakresie jednej kwalifikacji uczeń będzie uzyskiwał świadectwo jej zdobycia, a po zdobyciu wszystkich kwalifikacji wymaganych w danym zawodzie dostanie dyplom to potwierdzający. Nowela przewiduje również możliwość łączenia się szkół zawodowych w centra kształcenia ustawicznego, aby łatwiej zdobywać nowy sprzęt do praktyk. Plany lekcji mają być układane tak, aby zajęcia praktyczne w technikach stanowiły 50% godzin lekcyjnych, a w szkołach zawodowych - 60%. Ustawa przewiduje likwidację uzupełniających liceów i techników oraz liceów profilowanych (od 2012 r. nie będzie prowadzony do nich nabór).

Ustawa zobowiązuje ministra edukacji do określenia w drodze rozporządzenia klasyfikacji zawodów i wyodrębnionych w nich kwalifikacji. Proces ten musi być elastyczny i uwzględniać opinię branżowych ministrów oraz instytucji i samorządów gospodarczych, tak aby odpowiadał potrzebom polskiej gospodarki. Ustawa pozwala na wdrożenie zmodernizowanej podstawy programowej, której punktem wyjścia jest podział zawodów na kwalifikacje. Tytuł technika będzie można zdobyć na kursach kwalifikacyjnych po zdaniu egzaminu przed okręgową komisją egzaminacyjną. Ustawa wprowadza możliwość tworzenia tzw. centrów kształcenia ustawicznego i zawodowego, w skład których wchodzić mogą: zasadnicze szkoły zawodowe, szkoły dla dorosłych, centra kształcenia ustawicznego, praktycznego oraz ośrodki doskonalenia zawodowego. Kursy kwalifikacyjne będą mogły prowadzić: publiczne i niepubliczne szkoły; centra kształcenia zawodowego i ustawicznego; instytucje prowadzące działalność edukacyjną oraz osoby prawne i fizyczne zajmujące się działalnością edukacyjną i szkoleniową. Jednocześnie ustawa ujednolica zaświadczenia i dyplomy potwierdzające kwalifikacje w ramach budowanego systemu krajowych ram kwalifikacji.

Ustawa reguluje również zasady finansowania poszczególnych form kształcenia, a także precyzuje przepisy określające warunki dofinansowywania kosztów kształcenia należnych pracodawcom, którzy zawarli umowy z młodocianymi na naukę zawodu i na przyuczenie do zawodu, przysługującą od 2013 r. rewaloryzację tych kwot, które w tej chwili są określone ustawowo. Ustawa określa też zasady i tryb przeprowadzania egzaminów potwierdzających kwalifikacje na zasadach eksternistycznych.

Jak wyjaśniał podsekretarz stanu w ministerstwie edukacji narodowej Zbigniew Włodkowski, zmiany uchwalone przez Sejm były częścią tzw. dużej nowelizacji ustawy o systemie oświaty, przygotowanej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Dodał, że resort chciał spełnić postulaty stawiane przez pracodawców, żeby szkolnictwo zawodowe było na tyle elastyczne, aby szybko i sprawnie odpowiadać na aktualne potrzeby rynku. Prace nad projektem wstrzymano ze względu na kontrowersyjne zapisy, m.in. pozwalające na likwidację kuratoriów. Z inicjatywy posłów PSL przeniesiono zapisy dotyczące zmian w szkolnictwie zawodowym z projektu dużej nowelizacji ustawy do osobnego projektu.

Ustawa ma wejść w życie 1 września 2012 r., gdy do I klas szkół ponadgimnazjalnych pójdzie pierwszy rocznik absolwentów gimnazjów, uczących się według nowej podstawy programowej.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Nauki, Edukacji i Sportu wniosły o przyjęcie ustawy z 13 poprawkami o charakterze legislacyjnym. Zmiany zaproponował także senator Tadeusz Skorupa, nie uzyskały one jednak poparcia Izby. Za przyjęciem ustawy z poprawkami zaproponowanymi przez komisje głosowało 57 senatorów, 1 - przeciw, 35 - wstrzymało się od głosu.

Senackie poprawki rozpatrzy teraz Sejm.

Ponadto Izba przyjęła bez poprawek ustawy:

• o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Administracji Publicznej,
• o nadaniu nowej nazwy Uniwersytetowi Humanistyczno-Przyrodniczemu Jana Kochanowskiego w Kielcach,
• o ratyfikacji Protokołu między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Malty o zmianie Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Malty w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w La Valetta dnia 7 stycznia 1994 r., podpisanego w Warszawie dnia 6 kwietnia 2011 r.,
• o ratyfikacji Drugiego Protokołu do Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Hadze dnia 14 maja 1954 r., sporządzonego w Hadze dnia 26 marca 1999 r.

Uchwała w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie granicy państwowej

Senat 87 głosami, przy 2 wstrzymujących się, przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie granicy państwowej i zdecydował o jego wniesieniu do Sejmu. Izba upoważniła senatora Macieja Grubskiego do reprezentowania jej w dalszych pracach nad tym projektem.

Celem senackiej inicjatywy jest dostosowanie do zasad obowiązujących w NATO przepisów regulujących procedurę postępowania w wypadku przekroczenia granicy polskiej przez samoloty lub wykonywania lotu w przestrzeni powietrznej RP bez zezwolenia lub niezgodnie z warunkami zezwolenia lub w razie niestosowania się przez samolot do wezwań i poleceń państwowego organu zarządzania ruchem lotniczym lub samolotu przechwytującego.

Informację przedstawił prezes Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Łukasz Kamiński. Przypomniał, że sprawozdanie obejmuje okres, w którym poprzedni prezes prof. Janusz Kurtyka zginął w katastrofie smoleńskiej, co "zapoczątkowało dość długotrwały kryzys w funkcjonowaniu Instytutu Pamięci Narodowej". Ponadto dokonano wówczas istotnych zmian w statusie prawnym i nowelizacji ustawy, która weszła w życie wkrótce potem. Jak zaznaczył prezes Ł. Kamiński, kłopotem okazała się też długotrwała realizacja nowych zadań, zwłaszcza dotyczących powołania Rady Instytutu Pamięci Narodowej. Tego procesu "mimo ponownej nowelizacji ustawy nie udało się zakończyć w roku ubiegłym - rada ukonstytuowała się dopiero w marcu bieżącego roku". Wszystkie ustawowe zadania w każdym z 4 podstawowych obszarów działania instytut jednak wypełnił.

Prezes zwrócił uwagę, że Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu borykała się z pewnymi trudnościami, wynikającymi ze zmian stanu prawnego. Szczególne znaczenie miała uchwała Sądu Najwyższego, która spowodowała konieczność umorzenia znacznej części śledztw w sprawach zbrodni komunistycznych.

Jeśli chodzi o Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów, to w dalszym ciągu znaczącym wyzwaniem dla niego była realizacja ustawy "dezubekizacyjnej". Obecnie wiąże się to z licznymi odwołaniami i sprawami przed sądami pracy, wytaczanymi przez byłych funkcjonariuszy, którzy podważają ustalenia będące podstawą do obniżenia ich świadczeń emerytalnych. Nowelizacja ustawy z ubiegłego roku także nałożyła istotne zobowiązania na pion archiwalny instytutu. Dotyczy to przede wszystkim znacznego skrócenia czasu oczekiwania na materiały archiwalne, a także opublikowania inwentarzy całości zasobu IPN. Realizacja tego trudnego zadania rozpoczęła się już w roku ubiegłym.

Działalność Biura Edukacji Publicznej zdominowana była przez rocznice ważnych wydarzeń historycznych. Były to: 70. rocznica zbrodni katyńskiej, w związku z którą biuro przygotowało poświęcone temu liczne publikacje, wystawy, pakiet edukacyjny; 30. rocznica powstania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" - opublikowano 6 tomów syntezy dziejów "Solidarności.

Biuro Lustracyjne w związku z wyborami samorządowymi odnotowało znaczący wzrost liczby złożonych oświadczeń lustracyjnych. Jak przypomniał prezes, "przyrost liczby oświadczeń jest szybszy niż obecne możliwości ich weryfikacji", instytut pracuje jednak nad tym, aby to znacząco przyspieszyć.

Prezes Ł. Kamiński poinformował senatorów, że budżet został wykonany niemal w 100%. "Jedyna istotna różnica w porównaniu z ustawą budżetową to znaczący wzrost dochodów Instytutu Pamięci Narodowej w stosunku do zakładanych w ustawie budżetowej, co było związane z procesem likwidacji gospodarstwa pomocniczego i przekazaniem jego środków i majątku instytutowi, tak że to spowodowało taki jednorazowy, skokowy wzrost dochodów Instytutu Pamięci Narodowej" - powiedział prezes. Ocenił likwidację gospodarstwa pomocniczego jako jeden z największych problemów IPN w roku ubiegłym, a skutki tego są odczuwane do dzisiaj. "Staramy się w tej chwili złagodzić te najbardziej dotkliwe, jak choćby zniszczenie sieci dystrybucji publikacji IPN, która musi być odbudowana z dość dużym trudem" - poinformował. Dodał, że wszystkie te trudności nie wpłynęły na wykonanie ustawowych zadań, a nawet np. jeśli chodzi liczbę publikacji, udało się zwiększyć efektywność działalności Instytutu Pamięci Narodowej.

Następnie prezes instytutu Ł. Kamiński i dyrektor Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Dariusz Gabrel odpowiadali na szczegółowe pytania senatorów.

Po wyczerpaniu porządku 82. posiedzenia oświadczenia złożyli senatorowie: Barbara Borys-Damięcka, Zbigniew Cichoń, Lucjan Cichosz, Grzegorz Czelej, Maciej Grubski, Witold Idczak, Stanisław Jurcewicz, Piotr Kaleta, Maciej Klima, Ryszard Knosala, Andrzej Misiołek, Władysław Ortyl, Maria Pańczyk-Pozdziej, Antoni Piechniczek, Władysław Sidorowicz, Wojciech Skurkiewicz, Eryk Smulewicz, Henryk Stokłosa, Marek Trzciński, Grzegorz Wojciechowski, Henryk Woźniak, Jan Wyrowiński, Alicja Zając.

4 sierpnia 2011 r. odbyło się 90. posiedzenie Prezydium Senatu.

Dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski poinformował członków prezydium o środkach finansowych, jakie pozostają do dyspozycji na zadania zlecone o charakterze programowym i inwestycyjnym w 2011 r. Następnie prezydium rozpatrzyło wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym oraz inwestycyjnym i podjęło decyzje w ich sprawie.

Prezydium zapoznało się również z informacją o wnioskach o zlecenie zadań o charakterze programowym i inwestycyjnym, które zostały złożone z naruszeniem terminu, i podjęło decyzje w ich sprawie.

• Wniosek Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" (miesięcznik "Spotkania"); postulowana kwota dotacji - 83 218 zł. Prezydium Senatu zdecydowało o dopuszczeniu wniosku do procedury.
• Wniosek Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" (promowanie kultury polskiej i ochrona polskiego dziedzictwa narodowego poza granicami kraju); postulowana kwota dotacji - 44 944 zł. Prezydium Senatu zdecydowało o niedopuszczeniu wniosku do procedury.
• Wniosek Fundacji "Edukacja i Przyszłość" w Białej Podlaskiej (VI i VII edukacyjny pobyt polskiej młodzieży z Białorusi, Ukrainy i Litwy w Polsce); postulowana kwota dotacji - 82 250 zł. Prezydium Senatu zdecydowało o dopuszczeniu wniosku do procedury.
• Wniosek Prowincji św. Antoniego i bł. Jakuba Strzemię Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych (Franciszkanów) w Krakowie (odbudowa i adaptacja polskiego klasztoru w Bołszowcach na Ukrainie z przeznaczeniem na Młodzieżowe Centrum Pokoju i Pojednania); postulowana kwota dotacji - 415 675 zł. Prezydium Senatu zdecydowało o niedopuszczeniu wniosku do procedury.
• Wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" (roboty budowlano-instalacyjne w klasach początkowych w szkole średniej w Trokach na Litwie); postulowana kwota dotacji - 70 234 zł. Prezydium Senatu zdecydowało o dopuszczeniu wniosku do procedury.
• Wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" (budowa Domu Polskiego w Nowych Święcianach na Litwie); postulowana kwota dotacji - 666 253 zł. Prezydium Senatu zdecydowało o dopuszczeniu wniosku do procedury.

Na swoim posiedzeniu Prezydium Senatu podjęło też jednomyślnie uchwałę w sprawie określenia kierunków działań na rzecz Polonii i Polaków za granicą w 2012 r.

* * *

5 sierpnia 2011 r. odbyło się 91. posiedzenie Prezydium Senatu.

Prezydium Senatu rozpatrzyło wniosek przewodniczącego Komisji Rodziny i Polityki Społecznej o wyrażenie zgody na zorganizowanie w Senacie konferencji pt. "List do Taty". Jej celem jest propagowanie dojrzałego i odpowiedzialnego ojcostwa. Senackie spotkanie wiąże się z zakończeniem konkursu dla uczniów klas piątych szkół podstawowych piszących listy do ojców na temat: "Kim jest i co dla mnie znaczy mój tata?".

Prezydium Senatu wyraziło zgodę na zorganizowanie konferencji 23 września 2011 r., w sali nr 217, ale nie zaakceptowało jednej pozycji jej kosztorysu (5000 zł za występ artystyczny).

Dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski poinformował członków prezydium o środkach finansowych, jakie pozostają do dyspozycji na zadania zlecone o charakterze programowym i inwestycyjnym w 2011 r. Prezydium Senatu rozpatrzyło wnioski o zlecenie zadań o charakterze inwestycyjnym i podjęło decyzje w ich sprawie.

• Wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" (roboty budowlano-instalacyjne w klasach początkowych w szkole średniej w Trokach na Litwie). Prezydium postanowiło przyznać dotację w kwocie 70 234 zł.
• Wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" (budowa Domu Polskiego w Nowych Święcianach na Litwie). Prezydium postanowiło przyznać dotację w kwocie 666 253 zł.

Następnie prezydium rozpatrzyło wniosek członków Senackiego Zespołu ds. Sportu o wyrażenie zgody na zorganizowanie w Senacie wystawy "Senat kontra Senat". Prezydium Senatu nie wyraziło zgody na zorganizowanie tej wystawy, podtrzymując decyzję z 15 czerwca 2011 r., że do końca VII kadencji nie będzie wyrażało zgody na organizowanie wystaw.

2 sierpnia 2011 r.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych rozpatrzono ustawę o ratyfikacji Protokołu między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Malty o zmianie Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Malty w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w La Valetta dnia 7 stycznia 1994 r., podpisanego w Warszawie dnia 6 kwietnia 2011 r.

Przyjęcie ustawy rekomendował senatorom podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Maciej Grabowski, który przedstawił również rozwiązania zawarte w przedmiotowym protokole. Dotychczas obowiązująca umowa między Polską i Maltą nie odpowiada standardom wynikającym z Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku. Zawiera ona przepisy dotyczące tzw. tax sparingu – klauzuli umożliwiającej inwestorowi uzyskanie kredytu na podatek, który faktycznie nie został zapłacony w państwie źródła dochodu z uwagi na zachęty podatkowe skierowane do inwestorów w tym kraju. Z punktu widzenia interesów Polski jest ona niekorzystna.

W trakcie dyskusji senator Janusz Rachoń poruszył kwestię dotyczącą opodatkowania lokat i odsetek od lokat. Wiceminister finansów przypomniał, że opodatkowanie lokat w euro jest dużo niższe, podatek na Malcie będzie natomiast uwzględniony przy rozliczeniu dochodów z kapitału.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora Kazimierza Kleiny, połączone komisje postanowiły jednomyślnie zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek rozpatrzonej ustawy ratyfikacyjnej. Na sprawozdawcę połączonych komisji na posiedzenie Senatu wybrano senatora Marka Rockiego.

* * *

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Ustawodawczej przeprowadzono pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe. Rozpatrywany projekt wniosła Komisja Ustawodawcza. Podczas obrad przedstawił go Marek Jarentowski z Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu. Stanowisko Ministerstwa Finansów zaprezentował podsekretarz stanu w tym resorcie Wiesław Szczuka.

Projektowana inicjatywa ustawodawcza stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do dwóch wyroków Trybunału Konstytucyjnego:

• wyroku z 15 marca 2011 r. (P/7/09), dotyczącego niezgodności z konstytucją przepisu art. 95 ust. 1 ustawy - Prawo bankowe,
• wyrok z 11 lipca 2011 r. (P1/10), dotyczącego niezgodności z konstytucją przepisu art. 194 ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Artykuł 95 ust. 1 prawa bankowego przewiduje, że księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, a także sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych. W odniesieniu do tych dokumentów bankowych zastosowanie mają przepisy kodeksu postępowania cywilnego, stanowiące, że dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 § 1). Strona, która zaprzecza prawdziwości dokumentu urzędowego albo twierdzi, że zawarte w nim oświadczenia organu, od którego dokument ten pochodzi, są niezgodne z prawdą, powinna okoliczności te udowodnić (art. 252). Oznacza to, że w sporze sądowym dokumenty sporządzone przez bank traktowane są jako dokumenty urzędowe, więc strona przeciwna - klient banku, będąc tu stroną pozwaną, musi udowodnić, że powództwo jest nieuzasadnione.

Trybunał Konstytucyjny zwrócił uwagę, że w analizowanym wypadku mamy do czynienia z przywilejem przysługującym profesjonalnemu podmiotowi w stosunku do nieprofesjonalnego klienta. W konsekwencji kwestionowany przepis zróżnicował w zakresie procesu cywilnego sytuację podmiotów w nim uczestniczących. Biorąc pod uwagę cel tej regulacji, brak uzasadnienia takiego zróżnicowania (czynności bankowe nie stanowią wykonywania zadań publicznych, a nadanie dokumentom bankowym mocy urzędowej służy ochronie interesów banku). To uprzywilejowanie i tak silniejszej strony jest też sprzeczne z zasadą sprawiedliwości społecznej.

Trybunał orzekł o częściowej niekonstytucyjności art. 95 ust. 1 prawa bankowego. To znaczy, że wskazane w tym przepisie inne rodzaje oświadczeń i pokwitowań wystawianych przez banki w zakresie praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz zabezpieczeń ustanowionych na rzecz banku nie tracą mocy prawnej dokumentów urzędowych i znaczenia, jakie nadaje im ustawodawca w poszczególnych dziedzinach prawa. W związku z tym wydaje się, że należy w ogóle pozbawić dokumenty bankowe statusu dokumentów urzędowych, a więc nie tylko w odniesieniu do konsumentów, lecz także innych podmiotów, w tym przedsiębiorców. Zgodnie z kierunkiem orzeczeń, zaprezentowanym w kilku niedawnych wyrokach Trybunału Konstytucyjnego (P39/06, SK 20/07), przedsiębiorca jest profesjonalistą tylko w zakresie prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Poza tym zakresem nie można od niego wymagać innej staranności niż od zwykłego konsumenta. Warto podkreślić, że banki nadal mogą korzystać z przewidzianych w k.p.c. instrumentów służących dowodzeniu prawdziwości informacji zawartych w dokumentach bankowych.

Wiceminister finansów W. Szczuka stwierdził, że resort dostrzega potrzebę dostosowania przepisów w zakresie zmian określonych przez Trybunał Konstytucyjny. W swoim wystąpieniu poruszył kwestie zasadności wychodzenia w projekcie poza to, co trybunał określił w swoim wyroku. Wskazał także na problem stosowania bankowych tytułów egzekucyjnych, które stanowią przywilej za zgodą klienta.

Dwie poprawki do projektu przygotowało senackie biuro legislacyjne. Ich wprowadzenie zgłosił następnie przewodniczący obradom senator Piotr Zientarski. W wyniku glosowania uzyskały one akceptację połączonych komisji. Do reprezentowania Senatu w pracach nad tym projektem został upoważniony senator Marek Trzciński.

* * *

W pierwszym punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy - Prawo bankowe. Nowelizację, uchwaloną z przedłożenia rządowego, przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Wiesław Szczuka. Dotyczy ona m.in. outsourcingu, czyli instrumentu szeroko stosowanego przez zdecydowaną większość instytucji finansowych, w szczególności polskich banków polskich. Polega na powierzaniu wykonywania określonych czynności z zakresu działalności bankowej podmiotom zewnętrznym. Potrzebę znowelizowania i uelastycznienia dotychczasowych przepisów wymuszają zmiany zachodzące na rynku finansowym. Proponowane rozwiązania były szeroko konsultowane i uwzględniają efekty pracy grupy roboczej Rady Rozwoju Rynku Finansowego.

Według rządu, rozwiązania zawarte w ustawie powinny wpłynąć na obniżenie kosztów działalności banków, a w konsekwencji spowodować niższe ceny usług bankowych i większą dostępność kredytów dla osób fizycznych, mikroprzedsiębiorców i małych przedsiębiorców. Ponadto nowela rozszerza definicję przedsiębiorcy, tak aby możliwe było powierzanie czynności osobom fizycznym, będącym wspólnikami spółek cywilnych. Rozszerzono też ustawowy katalog czynności, których powierzenie do wykonywania przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu nie wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego. Ograniczono także wymóg powierzania przez banki czynności przedsiębiorcom na podstawie umowy agencyjnej.

Ustawa reguluje również zasady i warunki powierzenia przez przedsiębiorcę, będącego stroną umowy zawartej z bankiem, innemu przedsiębiorcy wykonywania określonych czynności objętych umową outsourcingu (tzw. podoutsourcing). Zmniejszono też obowiązki informacyjne banku w związku z zawarciem umowy outsourcingu. Chodzi o zastąpienie obowiązku zawiadamiania KNF o zamiarze zawarcia umowy outsourcingu, wymogiem prowadzenia przez bank ewidencji tego typu umów. Ustawa odnosi się również do przepisów o tzw. outsourcingu zagranicznym. Zgodnie nią, zezwolenie nie będzie potrzebne w wypadku umów przewidujących, że powierzone czynności będą wykonywane na terytorium państwa będącego członkiem Unii Europejskiej.

Podczas obrad senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zgłosiło 2 poprawki. W wyniku głosowania proponowane zmiany uzyskały poparcie senatorów. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w sprawie nowelizacji prawa bankowego wybrano senatora Grzegorza Czeleja.

Kolejnym rozpatrywanym aktem prawnym była ustawa o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw. Przedstawili ją podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów W. Szczuka i wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Jarosław Król. Umożliwia ona wszystkim podmiotom zaciągającym kredyty wyrażone w walutach obcych lub indeksowane do waluty obcej bezpośrednią spłatę w danej walucie. W wypadku takich umów kredytowych istotne jest ustalenie zasad ustalania kursu walut, przeliczania waluty, tak by podmiot spłacający kredyt wiedział, na jakich zasadach zaciąga kredyt walutowy i będzie dokonywał jego spłaty.

Uprawnienia podmiotu spłacającego kredyt bezpośrednio w walucie nie mogą nieść ze sobą dodatkowych obciążeń i warunków dotyczących miejsca czy sposobu zdobywania waluty na spłatę kredytu. Oznacza to, że podmiot sam może szukać miejsca, w którym ta waluta będzie najtańsza (kantor lub inny bank) i w ten sposób dostarczyć środki na spłatę zobowiązania. Ważne jest także, że ustawa będzie miała zastosowanie do umów kredytowych zawartych przed dniem jej wejścia w życie i odniesie się do tych zobowiązań, które nie zostały jeszcze spłacone.

Wiceprezes UOKIK J. Król zwrócił uwagę na przepis nakładający na kredytobiorcę obowiązek poinformowania banku na piśmie najpóźniej na 14 dni przed datą wymagalności spłaty o zmianie formy wpłaty środków zobowiązania.

Podczas obrad opinię na temat ustawy przedstawił wiceprezes Związku Banków Polskich Jerzy Bańka. Wśród najważniejszych zarzutów znalazł się dotyczący naruszenia fundamentalnej zasady, czyli zasady niedziałania prawa wstecz. Według związku, postanowienia ustawy nie mogą mieć zastosowania do już zawartych umów kredytowych, ponieważ obniży to rentowność tych transakcji. Kolejną wskazywaną kwestią było ograniczenie swobody zawierania umów, co w opinii związku stanowi naruszenie konstytucyjnej gwarancji ochrony wolności działalności gospodarczej. Inny zarzut dotyczył naruszenia konstytucyjnej ochrony praw nabytych, czyli praw nabytych uprzednio przez banki na podstawie umów zawartych zgodnie z przepisami. Wskazano także na nieprecyzyjne różnicowanie klientów. Zdaniem związku, nie ma podstaw do ograniczenia wielkości rat kredytowych dla klientów ponoszących relatywnie najniższe koszty spłaty kredytu bankowego i odwrotne skutki do zamierzonych. Oznacza to większe trudności po stronie kredytobiorców, ograniczenie swobody kształtowania spreadów, wprowadzenie cen regulowanych i ograniczenie zasad działania praw rynku w zakresie, jaki nie wymaga interwencji państwowej. Rosnące obciążenia z tytułu spłaty rat kredytów hipotecznych wyrażonych w walucie obcej wynikają ze zmian kursu walutowego, a nie z powodu polityki spreadów walutowych, prowadzonych w polskich bankach. Legislacyjne interwencje w zakresie kształtowania spreadów w bankach spowodują przeniesienie problemu do kantorów, które, jako podmioty niepodlegające państwowemu nadzorowi, mogą zacząć stosować spread w sposób niekontrolowany.

W wyniku głosowania Komisja Budżetu i Finansów Publicznych postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek rozpatrzonej nowelizacji prawa bankowego. Na sprawozdawcę stanowiska komisji podczas obrad plenarnych Izby wybrano senatora K. Kleinę.

* * *

Na wspólnym posiedzeniu Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Ustawodawcza rozpatrzyły wniosek w sprawie projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczący prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym oraz prawa do powiadomienia osoby trzeciej o zatrzymaniu - KOM(2011)326.

Stanowisko rządu w sprawie projektu dyrektywy przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Igor Dzialuk. Jak podkreślił, celem projektu jest ustanowienie minimalnych wspólnych norm w zakresie przysługującego osobom podejrzanym i oskarżonym w postępowaniu karnym prawa dostępu do adwokata i powiadomienia osoby trzeciej o zatrzymaniu (członka rodziny, pracodawcy lub organu konsularnego). Projekt dyrektywy realizuje postulaty załączone do programu sztokholmskiego. Wiceminister poinformował, że rząd popiera ten projekt i w trakcie dalszych prac nad nim zamierza dążyć do: utrzymania rozwiązania polegającego na możliwości skorzystania z pomocy prawnej w momencie przedstawienia zarzutów albo zatrzymania; objęcia w szczególnych sytuacjach klauzulą derogacyjną także poufności kontaktu z adwokatem; ograniczenia bezwzględnego zakazu dowodowego; usunięcia przepisu uprawniającego adwokata do zbadania stanu pomieszczenia, w którym przebywa jego klient. W ocenie rządu, projekt dyrektywy jest zgodny z zasadą pomocniczości.

W trakcie dyskusji senatorowie Jan Rulewski i Piotr Zientarski pytali, czy wprowadzenie w życie przepisów dyrektywy będzie miało istotny wpływ na kodeks postępowania karnego oraz jak bardzo systemy prawne innych państw członkowskich będą musiały zostać zmienione.

Odpowiadając, wiceminister I. Dzialuk stwierdził, że na podstawie analizy projektu i obowiązującego w Polsce prawa nie będą konieczne istotne jego zmiany. Dodał też, że ważną zmianą jest unifikacja standardów w całej Unii. Projekt dyrektywy zakłada nieważność dowodu uzyskanego wbrew prawu, a systemy prawne państw europejskich decyzję o skorzystaniu z tego dowodu pozostawiają organowi procesowemu. Wiceminister podkreślił, że rząd będzie się opowiadał za złagodzeniem tej zasady wyłącznie do wyjaśnień oświadczeń składanych przez podejrzanego lub oskarżonego, i do tej koncepcji będzie starał się przekonać przedstawicieli innych państw.

Następnie przewodniczący Komisji Ustawodawczej senator Piotr Zientarski poinformował o wnioskach przedstawionych w opinii dra Roberta Grzeszczaka oraz zgłosił wniosek o przyjęcie opinii o projekcie dyrektywy, w której nie stwierdza się niezgodności z zasadą pomocniczości. W wyniku głosowania wniosek został przyjęty jednomyślnie, 11 głosami. Opinię komisji przedstawi senator P. Zientarski.

* * *

Wspólne posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Ustawodawczej zostało poświęcone rozpatrzeniu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw. Omówił ją podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Państwowej Zbigniew Sosnkowski. Zgodnie z nowelizacją, w kilku przypadkach wygaśnięcie mandatu radnego oraz wójta (burmistrza, prezydenta miasta) stwierdzać będzie komisarz wyborczy. Obecnie taką decyzję podejmuje, niezależnie od przyczyn, organ danej jednostki samorządu terytorialnego. Komisarz wyborczy decydowałby w drodze postanowienia o wygaśnięcia mandatu radnego w przypadku: śmierci, pisemnego zrzeczenia się mandatu oraz wyboru radnego na wójta. Postanowienie wydawałby w ciągu 14 dni od wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Natomiast wygaśnięcie mandatu radnego z powodu utraty prawa wybieralności lub nieposiadania go w dniu wyborów, odmowy złożenia ślubowania, naruszenia ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych w odrębnych przepisach funkcji lub działalności oraz niezłożenia w terminach określonych w odrębnych przepisach oświadczenia o swoim stanie majątkowym - stwierdzać ma, tak jak obecnie, rada (gminy, powiatu, sejmik) w drodze uchwały w ciągu miesiąca od wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu.

Wiceminister Z. Sosnkowski poinformował, że przyjęte rozwiązania różnią się od pierwotnych. Sejmowa komisja samorządu zaproponowała m.in. utrzymanie kompetencji rady do wygaszania mandatu z powodu utraty prawa wybieralności lub braku tego prawa w dniu wyborów. Ministerstwo poparło przyjęte przez Sejm rozwiązania.

Sekretarz Państwowej Komisji Wyborczej Kazimierz Czaplicki pokreślił, że PKW nie zgłaszała zastrzeżeń do samej regulacji, jedynie uwagi legislacyjne dotyczące wygaszania mandatu radnego, które zostały uwzględnione w uchwalonej ustawie.

Dyrektor Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu Roman Kapeliński zwrócił uwagę, że kodeks wyborczy nie zawiera przepisu, który przewiduje doręczanie wójtowi uchwały rady o wygaśnięciu mandatu. Należałoby zatem uzupełnić nowelizowany przepis art. 492 § 3 tak, aby uchwała rady miasta czy gminy w sprawie wygaśnięcia mandatu przesyłana była nie tylko wojewodzie i komisarzowi wyborczemu, ale także osobie, której wygaśnięcie mandatu dotyczy. Wskazał też, że przepis art. 5 ustawy dotyczy art. 2-4 ustawy nowelizującej, a nie dotyczy zasadniczej zmiany - art. 1 kodeksu wyborczego. Przepis art. 5, szczególnie po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20 lipca 2011 r. (sygn. akt K 9/11), wymaga więc doprecyzowania tak, aby przepisy nowelizacji dotyczyły także obecnej kadencji władz samorządowych. Sejm przyjął, by jej zapisy odnosiły się do władz samorządowych wybranych w wyborach w 2014 r. Następnie R. Kapeliński przedstawił treść poprawek.

W trakcie dyskusji przewodniczący komisji samorządu senator Mariusz Witczak zaproponował poprawkę, zgodnie z którą komisarz wyborczy mógłby - poza przypadkami przewidzianymi w nowelizacji - wydać postanowienie o wygaszeniu mandatu także w sytuacji, gdy wójt zostałby skazany prawomocnym wyrokiem, a rada gminy nie podejmowałaby przez dłuższy czas takiego postanowienia. Senator przekonywał, że są przypadki, kiedy skazany prawomocnym wyrokiem wójt posiada większość w radzie i z tego względu rada nie chce wygasić mu mandatu. Senator Janusz Sepioł zwrócił uwagę, że zaproponowana poprawka ogranicza kompetencje rady gminy, a więc dotyczy kwestii ustrojowych. Pytał też, czy nowelizacja była przedmiotem uzgodnień z komisją wspólną rządu i samorządu terytorialnego. Odpowiadając, poseł Eugeniusz Kłopotek przypomniał, że projekt jest inicjatywą poselską - współautorem rozwiązań jest przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej poseł Bronisław Dutka - nie był więc przedmiotem konsultacji. Z kolei senator M. Witczak przekonywał, że poprawka dotyczy jedynie sytuacji skazania wójta czy radnego prawomocnym wyrokiem sądu. Z kolei sekretarz PKW K. Czaplicki zwrócił uwagę, że w wypadku postanowienia wydanego przez komisarza wójtowi czy radnemu również przysługuje prawo do odwołania do sądu administracyjnego i procedura również może się przeciągnąć.

W wyniku głosowania komisje poparły 2 poprawki zgłoszone przez biuro legislacyjne i poprawkę senatora M. Witczaka. Senator M. Witczak przedstawi też sprawozdanie komisji na posiedzeniu Senatu.

Następnie komisje rozpatrzyły ustawę o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych oraz niektórych innych ustaw. Omówił ją podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Państwowej Adam Rapacki. Ustawa, uchwalona na podstawie projektów rządowego i poselskiego, zmienia przepisy 11 ustaw. Zawiera m.in. rozwiązania, które będą stosowane tylko podczas turnieju finałowego UEFA EURO 2012. Jak podkreślił wiceminister A. Rapacki, najważniejsze zmiany dotyczą ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych. Minister zdrowia został upoważniony do wydania rozporządzenia określającego minimalne wymogi zabezpieczenia medycznego imprezy masowej. Ustawa wprowadza też obowiązek wyposażenia obiektów wykorzystywanych do organizacji meczów piłki nożnej w kompatybilne elektroniczne systemy identyfikacji osób, służące do sprzedaży biletów, kontroli przebywania w miejscu i w czasie trwania meczu, kontroli dostępu do określonych miejsc oraz weryfikacji informacji o orzeczonym zakazie wstępu na imprezy masowe lub zakazie klubowym. Rozszerzono też stosowanie zakazu klubowego na wyjazdowe mecze drużyny, jak również stosowanie zakazu za naruszenia regulaminu imprezy masowej lub regulaminu obiektu.

Zmiany w kodeksie wykroczeń mają przede wszystkim zapewnić osiągnięcie celu prewencyjnego przez umożliwienie odebrania niebezpiecznych przedmiotów, np. noży, i zapobieżenie możliwości popełnienia cięższych czynów zabronionych mogących doprowadzić do utraty życia lub naruszenia zdrowia.

Zmiany w kodeksie postępowania karnego polegają na wprowadzeniu tzw. rozprawy odmiejscowionej, a w kodeksie karnym wykonawczym dotyczą stosowania dozoru elektronicznego.

Następnie senatorowie zapoznali się z opinią senackiego biura legislacyjnego, które zaproponowało 12 poprawek o charakterze legislacyjnym i technicznym. Biuro legislacyjne zgłosiło także uwagę merytoryczną dotyczącą tzw. rozprawy odmiejscowionej. Przepis wprowadzający tzw. rozprawę odmiejscowioną - w trybie przyspieszonym, z wykorzystaniem przekazu wideo - był krytykowany podczas prac w Sejmie jako naruszający zasadę bezpośredniości przeprowadzania dowodów i zamykający dostęp do sądu. W trakcie dyskusji rozwiązanie to skrytykowali również senatorowie Piotr Zientarski i Zbigniew Cichoń. Senator Zbigniew Meres zaproponował poprawki do art. 13 ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych, które maja na celu określić zasady współdziałania systemów identyfikacji uczestników meczów, podmioty będące administratorami danych gromadzonych w systemach oraz zakres gromadzonych i przetwarzanych przez te systemy danych. Wiceminister A. Rapacki poparł te propozycje. Z kolei senatorowie Z. Cichoń i Bohdan Paszkowski zgłosili wniosek o skreślenie przepisu pozwalającego na sprzedaż i spożywanie napojów alkoholowych zawierających nie więcej niż 3,5% alkoholu. Ponadto senator Z. Cichoń zaproponował skreślenie art. 6 ustawy, który wprowadza tzw. odmiejscowioną rozprawę. Zdaniem senatora, wprowadzenie alkoholu na imprezy masowe będzie miało wpływ na bezpieczeństwo, a wprowadzenie tzw. rozprawy odmiejscowionej narusza m.in. zasadę bezpośredniości.

W wyniku głosowania komisje przyjęły wszystkie poprawki zgłoszone przez biuro legislacyjne i senatora Z. Meresa, poparcia nie uzyskały zaś propozycje senatora Z. Cichonia. Na sprawozdawcę komisji na posiedzenie Izby wybrano senatora Z. Meresa.

* * *

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Ustawodawczej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Nowelizację omówił podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona. Implementuje ona do prawa polskiego decyzje ramowe Rady Unii Europejskiej w zakresie odpowiedzialności za przestępstwa związane z działalnością terrorystyczną; uznawania przez sądy państw członkowskich UE orzeczeń zapadłych w innych państwach członkowskich w postępowaniach karnych pod nieobecność danej osoby na rozprawie; zwalczania pewnych form i przejawów rasizmu i ksenofobii.

Biuro legislacyjne nie zgłosiło uwag o charakterze legislacyjnym. Senator Piotr Zientarski zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, w wyniku głosowania poparty przez komisje.

Do reprezentowania stanowiska komisji wyznaczono senatora Leona Kieresa.

* * *

Senatorowie z Komisji Ustawodawczej podjęli decyzję o wycofaniu projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego Marek Jarentowski poinformował, że wniesiony przez Komisję Ustawodawczą 8 czerwca 2011 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zawiera propozycje rozwiązań, które zostały uchwalone przez Sejm 28 lipca 2011 r. w ustawie o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Przewodniczący komisji senator Piotr Zientarski zgłosił wniosek o wycofanie projektu ustawy. W wyniku głosowania komisja jednomyślnie, 5 głosami, poparła ten wniosek.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrzono ustawę o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach, którą omówił szef Urzędu ds. Cudzoziemców Rafał Rogala. Ustawa ma charakter abolicyjny, dotyczy określenia zasad zalegalizowania pobytu cudzoziemców przebywających na terytorium RP nielegalnie nieprzerwanie od 20 grudnia 2007 r., stosunku zaś do tych, którzy otrzymali decyzję o odmowie nadania statusu uchodźcy i orzeczono wydalenie z kraju - od 1 stycznia 2010 r.

Przedstawiciel biura legislacyjnego nie przedstawił żadnych uwag o charakterze legislacyjnym. Wobec braku chętnych do zabrania głosu w dyskusji przewodniczący komisji senator Mariusz Witczak zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, przyjęty przez komisję w wyniku głosowania. Na jej sprawozdawcę na posiedzenie Izby wybrano senatora Stanisława Jurcewicza.

Następnie komisja rozpatrzyła ustawę o języku migowym i innych środkach komunikowania się, którą omówił wiceminister pracy Jarosław Duda. Ustawa wprowadza przepisy regulujące zasady korzystania przez osoby uprawnione z pomocy osób pomagających w kontaktach z instytucjami publicznymi, służbami ratowniczymi i służbą zdrowia, a także reguluje sposób finansowania kosztów kształcenia osób uprawnionych do kontaktowania się z instytucjami w imieniu głuchoniemych lub koszty nauki języka migowego.

Przedstawicielka biura legislacyjnego Danuta Drypa zwróciła uwagę na nieścisłości w sformułowaniu niektórych przepisów ustawy i zaproponowała poprawki, które uzyskały poparcie wiceministra J. Dudy. Ustawa nie budziła wątpliwości senatorów i nikt nie zgłosił się do dyskusji.

Przewodniczący komisji senator M. Witczak zgłosił poprawki (16) sugerowane przez biuro legislacyjne. W wyniku głosowania komisja jednogłośnie je przyjęła. Na jej sprawozdawcę na posiedzenie Izby wybrano senatora Sławomira Sadowskiego.

Następnie komisja samorządu rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Administracji Publicznej, którą przedstawił wiceprezes Rządowego Centrum Legislacji Jacek Krawczyk. Nowelizacja stanowi realizację wyroku Trybunału Konstytucyjnego, dotyczącą określenia zasad przyznawania stypendiów słuchaczom Krajowej Szkoły Administracji Publicznej w okresie ich kształcenia. Ustawa dokonuje rozdzielenia świadczeń dotychczas określanych zbiorczo jako stypendium na stypendia zagraniczne i krajowe.

Przedstawiciel biura legislacyjnego nie zgłaszał uwag o charakterze legislacyjnym. Wątpliwość wzbudził jedynie nowo dodany art. 6a ust. 1, dotyczący wypłacania stypendium zagranicznego w wypadku stażu krótszego niż miesięczny. Wiceprezes J. Krawczyk wyjaśnił, że w dotychczasowej praktyce nie zdarzyło się, by staż trwał krócej niż miesiąc.

Wobec braku chętnych do zabrania głosu w dyskusji przewodniczący komisji senator M. Witczak zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. Komisja przyjęła go jednogłośnie. Na jej sprawozdawcę wybrano senatora Władysława Dajczaka.

W pierwszym punkcie porządku posiedzenia Komisji Rodziny i Polityki Społecznej znalazło się rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy oraz niektórych innych ustaw. Przedstawiła ją Elżbieta Rawicz-Ostrowska, zastępca dyrektora Departamentu Funduszy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Podkreśliła, że nowelizacja wprowadza zmiany, mające na celu m.in. umożliwienie Funduszowi Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych: wypłaty niezaspokojonych przez pracodawcę roszczeń pracowniczych w wypadku np. niemożności wypłaty świadczeń w sytuacji, gdy upadłość podmiotu znajdującego się na terytorium Polski została ogłoszona przez sąd państwa członkowskiego UE (z wyłączeniem Danii); umorzenia należności, gdy fundusz występuje o zwrot lub prowadzi postępowanie egzekucyjne w stosunku do osób fizycznych lub pracodawców, którzy trwale zaprzestali prowadzenia działalności gospodarczej na skutek likwidacji lub ogłoszenia upadłości firmy; ustalenia warunków spłaty należności przedsiębiorcom przy założeniu, że pomoc ta nie będzie traktowana jak pomoc publiczna w rozumieniu przepisów ustawy o pomocy publicznej; ustalania warunków zwrotu należności w wypadku przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą, którzy nie są w trudnej sytuacji ekonomicznej, a pomoc będzie im udzielana na zasadach de minimis, oraz fakultatywnego umorzenia należności przedsiębiorcom w trudnej sytuacji finansowej, gdy postępowanie egzekucyjne w stosunku do osób fizycznych lub przedsiębiorców, którzy trwale zaprzestali działalności zostało umorzone w całości z urzędu; zawarcia nowego porozumienia z dłużnikiem w sprawie zwrotu wypłaconych świadczeń. Ponadto ustawa odnosi się do kwestii oddelegowania pracownika funduszu do pracy poza siedzibę jego biura, co ma związek z przyszłorocznym przejęciem obsługi funduszu przez marszałków województw.

Podczas posiedzenia zapoznano się z także opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zgłosiło uwagi o charakterze redakcyjno-legislacyjnym, doprecyzowujące materię ustawy. Strona rządowa pozytywnie je zaopiniowała. W wyniku głosowania poprawki, zgodne z sugestią biura legislacyjnego, uzyskały jednomyślne poparcie komisji (4 głosy za). Na jej sprawozdawcę podczas posiedzenia Izby wybrano senatora Jana Rulewskiego.

Następnie komisja rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przedstawił ją podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior. Zaznaczył, że nowelizacja odnosi się do warunków przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy. Zmiana polega na zniesieniu warunku udowodnienia 5 lat stażu ubezpieczeniowego w ostatnim 10-leciu przez osobę całkowicie niezdolną do pracy, która ma co najmniej 30-letni (kobieta) lub 35-letni (mężczyzna) okres składkowy.

Biuro legislacyjne nie przedstawiło uwag do ustawy. Przewodniczący komisji senator Mieczysław Augustyn zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, jednogłośnie, 4 głosami, przyjęty przez komisję. Na jej sprawozdawcę na posiedzenie Izby wybrano senatora M. Augustyna.

Kolejnym rozpatrywanym aktem prawnym była ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Przedstawił ją wiceminister M. Bucior. Podkreślił, że rozwiązania zawarte w nowelizacji wiążą się z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Przewidują one m.in. zmiany w sposobie ustalania wysokości dochodu uprawniającego do świadczeń rodzinnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Wprowadzają kolejny warunek ubiegania się o prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, czyli uzależnienie go od zdolności do samodzielnej egzystencji. Ponadto przewidują nowe rozwiązania odnoszące się do procedury zatrzymania dłużnikowi alimentacyjnemu prawa jazdy.

Przedstawiciel biura legislacyjnego nie zgłosił uwag o charakterze legislacyjnym. Wobec braku chętnych do zabrania głosu w dyskusji przewodniczący komisji senator M. Augustyn przedstawił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. Komisja przyjęła go jednogłośnie, 4 głosami. Ustalono, że sprawozdawcą komisji będzie senator M. Augustyn.

Podczas tego posiedzenia komisja rodziny rozpatrzyła także ustawę zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy - Prawo bankowe oraz ustawę o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw, którą przedstawił wiceminister M. Bucior. Podkreślił, że nowelizacja ma na celu wydłużenie do 1 września 2013 r. terminu umożliwiającego osobom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą, które w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego lub przebywania na urlopie wychowawczym podlegały ubezpieczeniu z tytułu prowadzonej działalności, złożenie wniosku o umorzenie należności z tytułu składek należnych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Pierwotny termin na złożenie tych wniosków upłynął 1 września 2010 r.

Przedstawiciel biura legislacyjnego nie zgłosił uwag do ustawy. Przewodniczący komisji senator M. Augustyn przedstawił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, jednogłośnie, 4 głosami, przyjęty przez komisję. Na jej sprawozdawcę wybrano senatora Rafała Muchackiego.

Następny punkt porządku posiedzenia komisji to rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, którą przedstawił wiceminister M. Bucior. Podkreślił, że nowelizacja uwzględnia przepisy dyrektywy 2003/41/WE, dotyczące m.in. transgranicznego sponsorowania pracowniczych programów emerytalnych. W przedstawionych zmianach uregulowano warunki zarządzania składkami wnoszonymi do pracowniczych funduszy emerytalnych przez pracodawców mających siedzibę w innym niż Polska państwie Unii Europejskiej, w którym świadczenie z pracowniczego programu emerytalnego jest gwarantowane przez pracodawcę. Zgodnie z projektem, pracownicze fundusze emerytalne będą mogły przyjmować składki opłacane przez zagranicznych pracodawców, będących założycielami lub akcjonariuszami pracowniczych towarzystw emerytalnych, które pracują zgodnie z systemem zdefiniowanego, określonego świadczenia lub na podstawie systemu hybrydowego (kapitałowy z elementem ubezpieczeniowym).

Podczas posiedzenia zapoznano się z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło uwag do ustawy.

Przewodniczący komisji senator M. Augustyn zgłosił wniosek o przyjęcie nowelizacji bez poprawek. Komisja poparła go jednogłośnie, 4 głosami. Na jej sprawozdawcę na posiedzenie Izby wybrano senatora R. Muchackiego.

Ostatnim rozpatrywanym aktem prawnym była ustawa o języku migowym i innych środkach komunikowania się, którą przedstawił poseł sprawozdawca Marek Plura. Poinformował, że ustawa dotyczy wprowadzenia przepisów regulujących zasady korzystania przez osoby uprawnione z pomocy osób pomagających w kontaktach z instytucjami publicznymi, służbami ratowniczymi i służbą zdrowia. Ustawa ma na celu uregulowanie zasad finansowania kosztów kształcenia osób uprawnionych do kontaktowania się z instytucjami w imieniu osób głuchoniemych lub kosztów nauki języka migowego.

Przedstawicielka biura legislacyjnego zgłosiła uwagi o charakterze legislacyjnym, służące doprecyzowaniu przepisów ustawy, w większości pozytywnie zaopiniowane przez stronę rządową. W wyniku głosowania poprawki zaakceptowane przez resort uzyskały jednomyślne (5 głosów za) poparcie komisji. Na jej sprawozdawcę na posiedzenie Izby wybrano senator Małgorzatę Adamczak.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Obrony Narodowej jej członkowie zapoznali się z informacją Ministerstwa Skarbu Państwa na temat procesu konsolidacji kapitałowej wojskowych przedsiębiorstw remontowo-produkcyjnych (WPRP), którą przedstawił wiceminister Zdzisław Gawlik. Przekształcenia strukturalne w sektorze obronnym realizowane są zgodnie z przyjętą przez Radę Ministrów 31 sierpnia 2007 r. "Strategią konsolidacji i wspierania rozwoju polskiego przemysłu obronnego w latach 2007-2012", której najważniejszym celem jest konsolidacja przedsiębiorstw obronnych wokół "Bumar" Sp. z o. o. jako narodowego koncernu zbrojeniowego.

Prezes "Bumar" Sp. z o. o. Edward Nowak omówił przebieg procesu konsolidacji przedsiębiorstw zbrojeniowych i aktualną sytuację koncernu. Podkreślił, że do uzyskania potencjału, pozwalającego konkurować mu na rynkach zagranicznych, brakuje ostatniego elementu w ofercie. To możliwość przedstawienia klientowi, zarówno zagranicznemu, jak i polskiemu, produktu wraz z serwisem i możliwością przeprowadzenia modernizacji i remontów. Do tego potrzebne są WPRP.

W dyskusji głos zabrali przedstawiciele związków zawodowych, działających w wojskowych przedsiębiorstwach remontowo-produkcyjnych: Małgorzata Kucab, Mirosław Kamieński, Roman Kozioł i Henryk Mira. Przedstawiciele strony związkowej, którzy reprezentowali wszystkich pracowników wojska, wyrazili sprzeciw wobec włączenia WPRP do grupy "Bumar" i wyrażali obawy o los swoich przedsiębiorstw w strukturze koncernu. Wyrazili także obawy o drastyczne zmniejszenie zatrudnienia po konsolidacji. Wobec dobrej kondycji finansowej swoich zakładów związkowcy zwrócili uwagę na możliwość stworzenia drugiej, konkurencyjnej grupy kapitałowej, obejmującej WPRP.

Prezes Wojskowych Zakładów Inżynieryjnych w Dęblinie Konrad Golczak omówił sytuację swojej firmy. Porównał też wskaźniki finansowe grupy "Bumar" i WPRP. Z przedstawionych informacji wynikało, że sytuacja finansowa WPRP była lepsza niż koncernu "Bumar".

Do wystąpień odniósł się jego prezes E. Nowak, który podkreślił konieczność dialogu i współpracy, tylko tak uda się bowiem stawić czoło międzynarodowej konkurencji w przemyśle zbrojeniowym.

Dyrektor Departamentu Spraw Obronnych w Ministerstwie Gospodarki Tadeusz Pyrcak poinformował, że w resorcie są dostępne coroczne sprawozdania z przebiegu procesu konsolidacji przedsiębiorstw sektora obronnego.

Senator Witold Idczak przypomniał ustalenia raportu Najwyższej Izby Kontroli, które wskazywały na opóźnienia w realizacji strategii. Skierował też pytanie do przedstawiciela Ministerstwa Gospodarki o to, czy był monitorowany proces konsolidacji. Zdaniem senatora, strategia konsolidacji w obecnym kształcie jest już nieaktualna.

Senator Bronisław Korfanty przedstawił projekt stanowiska komisji w formie dezyderatu, w którym komisja zwróciłaby się do prezesa Rady Ministrów o ponowne rozważenie celowości włączenia do grupy "Bumar" wojskowych przedsiębiorstw remontowo-produkcyjnych. Ich zadania i misja znacząco odbiegają od zakresu działalności grupy "Bumar", a osiągane przez nie wyniki finansowe oceniane są jako dobre. Senator zgłosił wniosek formalny o przyjęcie zaproponowanego stanowiska.

Senatorowie: Maciej Grubski, Władysław Sidorowicz i Michał Okła odnieśli się krytycznie do przedstawionego wniosku, wskazując na konieczność konsolidacji polskiego przemysłu zbrojeniowego.

Przewodniczący komisji senator Maciej Klima podkreślił, że wojskowe przedsiębiorstwa remontowo-produkcyjne powinny być partnerami koncernu zbrojeniowego "Bumar", gdyż wzmocni to polski potencjał obronny. Swoje uwagi strona związkowa i przedstawiciele WPRP powinni natomiast kierować do rządu, który jest właściwym adresatem.

Na zakończenie dyskusji przewodniczący komisji senator M. Klima poddał pod głosowanie wniosek o przyjęcie stanowiska komisji w sprawie strategii konsolidacji i wspierania polskiego przemysłu obronnego, zaproponowanego przez senatora B. Korfantego. W wyniku głosowania komisja przyjęła stanowisko większością głosów (5 głosów za, 2 - przeciw).

Następnie komisja zapoznała się z informacją Ministerstwa Obrony Narodowej na temat zaangażowania środków resortu na zakupy sprzętu i uzbrojenia wojskowego oraz usługi związane z realizacją inwestycji w 2011 r., którą przedstawił szef Inspektoratu Uzbrojenia Sił Zbrojnych gen. bryg. Andrzej Duks. Podkreślił, że wydatki majątkowe, obejmujące m.in. wydatki na uzbrojenie i sprzęt wojskowy oraz infrastrukturę wojskową, stanowią 24% wszystkich wydatków obronnych. Wyraźnie przekraczają one ustawowy limit 20. Gen. A. Duks stwierdził też, że udział polskich przedsiębiorstw w zamówieniach resortu sięga 80% i jest zbliżony do poziomu z 2010 r.

W czasie dyskusji senator W. Sidorowicz stwierdził, że poziom wydatków na obronność w Polsce jest stosunkowo wysoki na tle innych państw należących do NATO. Senator Henryk Górski pytał przedstawiciela ministerstwa o możliwość blokowania środków finansowych, tak jak miało to miejsce w latach 2008-2009. Przewodniczący komisji senator M. Klima zadał pytanie o kontynuację tzw. pakietu afgańskiego i związanych z nim zamówień ministerstwa na sprzęt i uzbrojenie. Odpowiadając, gen. A. Duks podkreślił, że nie widzi zagrożenia blokowaniem środków finansowych. Poinformował też, że tzw. pakiet afgański już się zakończył, ale związane z nim zamówienia na sprzęt i uzbrojenie są nadal realizowane.

Przewodniczący komisji podziękował za przedstawioną informację i wyraził zadowolenie z utrzymywania dużego udziału polskich przedsiębiorstw w zamówieniach Ministerstwa Obrony Narodowej na sprzęt i uzbrojenie.

* * *

Podczas swego posiedzenia Komisja Obrony Narodowej rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach oraz zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach.

Jej założenia przedstawiła Małgorzata Znojek, zastępca dyrektora Biura Prawa i Ustroju w Kancelarii Prezydenta RP. Celem nowelizacji jest umożliwienie uhonorowania odznaczeniami wojskowymi o charakterze pamiątkowym oprócz żołnierzy i funkcjonariuszy działających w ramach polskich kontyngentów wojskowych (PKW) również innych żołnierzy, funkcjonariuszy i osób cywilnych wykonujących różnego rodzaju zadania na obszarze objętym działaniem PKW lub w rejonie prowadzenia operacji wojskowych.

Przedstawiciel Biura Legislacyjnego Szymon Giderewicz zgłosił kilka uwag o charakterze legislacyjnym. Przewodniczący komisji senator Maciej Klima zggłosił 4 z 5 poprawek zaproponowanych przez biuro legislacyjne. Trzy z nich, o charakterze porządkującym przepisy, uzyskały poparcie przedstawicieli Kancelarii Prezydenta RP i Ministerstwa Obrony Narodowej. Jedna z poprawek miała na celu uzupełnienie wytycznych do rozporządzenia. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, brak wytycznych przesądza bowiem o niekonstytucyjności zarówno przepisu upoważniającego, jak i samego aktu wykonawczego.

W wyniku głosowania komisja jednogłośnie, 9 głosami, przyjęła wszystkie 4 poprawki. Do reprezentowania jej stanowiska wyznaczono senatora Henryka Górskiego.

* * *

Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą podczas swego posiedzenia rozpatrzyła wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym oraz o charakterze inwestycyjnym w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą.

Dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski poinformował komisję o wysokości środków pozostających w dyspozycji Kancelarii Senatu w 2011 r. na finansowanie zadań w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą. Przedstawił też opinię Kancelarii Senatu, dotyczącą złożonych po terminie wniosków o charakterze programowym w ramach kierunku 2: wspieranie oświaty, kierunku 3: promowanie kultury i kierunku 6: pomoc socjalna, a także opinię dotyczącą wniosków o charakterze inwestycyjnym. Na zakończenie poinformował, że do Kancelarii Senatu wciąż napływają wnioski o dofinansowanie w 2011 r.

W dyskusji dotyczącej rozpatrywanych zagadnień wzięli udział senatorowie: Barbara Borys-Damięcka, Józef Bergier, Bronisław Korfanty i Marek Konopka. Senator B. Borys-Damięcka pytała o możliwość przesunięcia niewykorzystanych w roku bieżącym środków przeznaczonych na zadania o charakterze inwestycyjnym (około 1 mln zł) na zadania o charakterze programowym. Odpowiadając, dyrektor A. Kozłowski poinformował senatorów o obowiązującej procedurze, zgodnie z którą szef Kancelarii Senatu powinien wystąpić ze stosownym wnioskiem do ministra finansów. Wniosek powinien zawierać listę zadań, na których dofinansowanie zostaną przeznaczone przesunięte środki. Senator J. Bergier zaproponował wystąpienie przez komisję z taką inicjatywą do szefa Kancelarii Senatu. Senator B. Borys-Damięcka sugerowała, że z inicjatywą powinno wystąpić Prezydium Senatu, senatorowie mogliby natomiast przedstawić propozycje zadań zleconych, które, w ich opinii, zasługują na dofinansowanie. Dyrektor A. Kozłowski przypomniał, że przedmiotem obrad najbliższego Prezydium Senatu 4 sierpnia 2011 r. będzie dopuszczenie do procedury złożonych po terminie wniosków o charakterze programowym oraz inwestycyjnym, w tym wniosków inwestycyjnych na kwotę około 1 mln zł. Senator M. Konopka zwrócił się z prośbą przekazanie senatorom informacji o decyzjach podjętych przez Prezydium Senatu.

Następnie głos zabrali przedstawiciele organizacji pozarządowych, którzy zaprezentowali swoje wnioski: prezes Zarządu Fundacji "Bliżej Polski" Grzegorz Popielarz i dyrektor biura fundacji Karol Małolepszy, a także dyrektor Biura Zarządu Krajowego Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Iwona Borowska-Popławska.

Senatorowie Piotr Gruszczyński i Maria Pańczyk Pozdziej złożyli łącznie 2 wnioski dotyczące finansowania zadań zleconych z budżetu Kancelarii Senatu, które uzyskały poparcie komisji. W wyniku głosowania komisja poparła opinię Kancelarii Senatu, dotyczącą rozpatrywanych wniosków, z uwzględnieniem odrębnie zaopiniowanych wniosków złożonych przez senatorów.

* * *

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Ustawodawczej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych.

Ustawę omówiła zastępczyni dyrektora Departamentu Legislacyjno-Prawnego w Ministerstwie Sprawiedliwości Dorota Kramarczyk. Nowelizacja, dostosowując prawo polskie do wymagań Unii Europejskiej, liberalizuje zapisy dotyczące sprawozdawczości i dokumentacji w wypadku połączeń i podziałów spółek handlowych.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zgłosiło 6 uwag doprecyzowujących zapisy ustawy sejmowej i korygujących nieprawidłowe odesłanie.

Po udzieleniu wyjaśnień i pozytywnym zaopiniowaniu propozycji zmian przez przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości senatorowie Jan Wyrowiński i Piotr Zientarski zgłosili poprawki zgodnie z sugestiami senackiego biura legislacyjnego. W wyniku głosowania połączone komisje jednomyślnie przyjęły wszystkie zgłoszone poprawki. Na sprawozdawcę stanowiska komisji na posiedzeniu plenarnym Izby wybrano senatora Krzysztofa Majkowskiego. Ogółem komisje wniosły o wprowadzenie 6 poprawek do nowelizacji kodeksu spółek handlowych.

* * *

Posiedzenie Komisji Nauki Edukacji i Sportu zwołano w celu rozpatrzenia ustawy o nadaniu nowej nazwy Uniwersytetowi Humanistyczno-Przyrodniczemu Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Ustawę, która była poselskim projektem, przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Zbigniew Marciniak. Jak stwierdził, dotyczy ona nadania Uniwersytetowi Humanistyczno-Przyrodniczemu Jana Kochanowskiego w Kielcach nazwy Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach. Podkreślił, że spełnia on wymogi stawiane uczelniom ubiegającym się o tytuł uniwersytetu klasycznego przez znowelizowane prawo o szkolnictwie wyższym. Uniwersytet w Kielcach jest największą uczelnią publiczną w regionie świętokrzyskim. Prowadzi systematyczną współpracę naukową z zagranicą, co owocuje wieloma konferencjami i sympozjami naukowymi organizowanymi wspólnie z placówkami z Niemiec, Francji, Czech, Słowacji, Japonii, Litwy, Rosji, Łotwy i Ukrainy. Wiceminister podkreślił, ze zmianę nazwy na Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach należy traktować jako konsekwencję dynamicznego rozwoju uczelni i jej infrastruktury naukowo-dydaktycznej, a także szerokiej oferty kształcenia powiązanej z wysokim poziomem badań naukowych.

Podczas posiedzenia zapoznano się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło żadnych uwag o charakterze legislacyjnym.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora Kazimierza Wiatra, Komisja Nauki, Edukacji i Sportu postanowiła zaproponować Senatowi przyjęcie bez poprawek rozpatrywanej ustawy. Wniosek przyjęto jednomyślnie, 5 głosami. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Adama Massalskiego.

* * *

W pierwszym punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej rozpatrzono ustawę o przewozie towarów niebezpiecznych.

Przedstawił ją sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Tadeusz Jarmuziewicz. Jak stwierdził, dostosowuje ona polskie prawo do wymagań Unii Europejskiej w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych. Reguluje także w jednym akcie prawnym zasady krajowego i międzynarodowego przewozu towarów niebezpiecznych. Określa m.in. obowiązki uczestników przewozu towarów niebezpiecznych, wymagania stawiane osobom wykonującym czynności związane z tym przewozem i kwestie uzyskiwania uprawnień w tym zakresie, a także kar pieniężnych za naruszenie obowiązków. Ponadto wskazuje organy i jednostki realizujące zadania związane z przewozem.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które przedstawiło 5 uwag doprecyzowujących zapisy ustawy sejmowej i korygujących zawarte w niej nieprawidłowe odesłania. Postulowane zmiany poparł wiceminister T. Jarmuziewicz, który zasygnalizował także potrzebę wprowadzenia dalszych poprawek.

Podczas obrad uwagi przedstawili też dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego Jan Urbanowicz i ekspert Izby Gospodarczej Transportu Lądowego Krzysztof Irmiński. Część zgłoszonych propozycji poprawek miała charakter doprecyzowujący, pozostałe odnosiły się do zapisów dotyczących m.in. stosowania odpowiednich przepisów międzynarodowych, organizowania komisji egzaminacyjnych i ich składu, a także kosztów przeprowadzania kursów przewozu towarów niebezpiecznych.

Proponowane zmiany zgłosił następnie przewodniczący obradom senator Jan Wyrowiński. W wyniku kolejnych głosowań zostały one jednomyślnie przyjęte przez Komisję Gospodarki Narodowej. Ogółem zaproponowano wprowadzenie 20 poprawek ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora J. Wyrowińskiego.

Kolejnym rozpatrywanym aktem prawnym była ustawa o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Stanowisko rządu w sprawie sejmowej nowelizacji, uchwalonej na podstawie projektu poselskiego, przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Piotr Styczeń. Nowelizacja ma umożliwić zbywanie wybudowanych z udziałem kredytu udzielonego ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego (KFM) lub Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) mieszkań na wynajem, stanowiących własność towarzystw budownictwa społecznego (TBS) i spółdzielni mieszkaniowych, a także przekształcenia spółdzielczych praw lokatorskich do lokalu mieszkalnego w prawo własności. Oznacza to, że obecni najemcy będą mogli wykupić mieszkanie, wybudowane z udziałem kredytu z KFM lub BGK w ramach rządowych programów popierania budownictwa mieszkaniowego, po cenie rynkowej pomniejszonej o zwaloryzowany wkład własny, czyli tzw. partycypację. Zazwyczaj wynosiła ona 20-30% wartości lokalu.

Podczas posiedzenia wiceminister P. Styczeń zasygnalizował potrzebę wprowadzenia kilku poprawek doprecyzowujących zapisy ustawy sejmowej dotyczące wyodrębniania lokali mieszkalnych w spółdzielniach mieszkaniowych.

Żadnych uwag o charakterze legislacyjnym nie zgłosiło senackie biuro legislacyjne.

W trakcie dyskusji poruszano m.in. kwestie dotyczące przekazywania TBS gruntów, będących własnością jednostek samorządu terytorialnego, a także zabezpieczenia poręczeń kredytów z BGK.

Wiceprezes BGK Wojciech Kowalczyk zwrócił się do senatorów o wprowadzenie poprawki, która pozwoliłaby na zachowanie poręczeń jednostek samorządu terytorialnego względem banku po wyodrębnieniu lokali w TBS.

Prezes Polskiej Izby Gospodarczej Towarzystw Budownictwa Społecznego Zdzisław Słabkowicz podkreślił, że wejście w życie rozpatrywanej ustawy uniemożliwi dalsze funkcjonowanie TBS, ponieważ zostaną one pozbawione nie tylko swojego majątku, ale również przychodów z prywatyzacji mieszkań czynszowych. Prezes Z. Słabkowicz zaapelował o odrzucenie sejmowej nowelizacji. Wniosek o odrzucenie zgłosił formalnie senator Krzysztof Majkowski. Nie uzyskał on jednak większości komisji (3 głosy za, 4 przeciw).

Senator Kazimierz Kleina zgłosił natomiast 2 poprawki zgodne z sugestią resortu infrastruktury. Zostały one przyjęte 5 głosami, przy braku 2 głosach wstrzymujących się.

Propozycja poprawki postulowanej przez BGK wymagała dopracowania, dlatego przewodniczący obradom senator J. Wyrowiński zwrócił się do przedstawicieli banku o wypracowanie wspólnie ze stroną rządową stosownego zapisu i zadeklarował zgłoszenie tej poprawki podczas posiedzenia plenarnego Izby.

Ustalono, że wprowadzenie 2 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zarekomenduje Izbie w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej senator Andrzej Owczarek.

W trzecim punkcie porządku dziennego przystąpiono do rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym. Jej przyjęcie rekomendował senatorom podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Andrzej Massel. Nowela, uchwalona na podstawie projektu rządowego, wzmacnia pozycję prezesa Urzędu Transportu Kolejowego jako regulatora rynku transportu kolejowego. Zmiany dotyczą m.in. rozszerzenia nadzoru prezesa UTK nad rynkiem przewozu osób i zwiększenia jego uprawnień w zakresie ochrony pasażerów, nałożenia dodatkowych obowiązków na przewoźników i innych uczestników rynku kolejowego oraz sankcji karnych za stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy pasażerów w transporcie kolejowym.

Oznacza to, że prezes Urzędu Transportu Kolejowego będzie mógł nakładać kary finansowe na przewoźników i uzyska większy wpływ na układanie rozkładu jazdy. W opinii ustawodawcy, zwiększenie kompetencji prezesa UTK powinno zapobiec takim sytuacjom, jaka miała miejsce w grudniu 2010 r. Przewoźnicy niemal do ostatniej chwili nie byli w stanie porozumieć się między sobą i ze spółką zarządzającą torami w sprawie nowego rocznego rozkładu jazdy. W konsekwencji podróżni mieli kłopoty z kupieniem biletów, bo połączenia nie były wprowadzone do systemu sprzedaży; brakowało informacji na dworcach, zepsuła się wyszukiwarka połączeń. Do tego atak zimy powodował wielogodzinne opóźnienia i przestoje pociągów.

Senatorowie zapoznali się także z opinią senackiego biura legislacyjnego, które zgłosiło 3 uwagi o charakterze doprecyzowującym.

W trakcie dyskusji poruszono m.in. kwestie dotyczące wyboru prezesa UTK, wzmocnienia jego kompetencji, własności dworców kolejowych i majątku kolejowego oraz zgodności ustawowych rozwiązań z prawem UE.

Członek zarządu PKP PLK SA Andrzej Pawłowski przedstawił dwie propozycje poprawek - dotyczącą vacatio legis i korygującą nieprawidłowe odesłanie. O wprowadzenie 2 poprawek zwrócili także przedstawiciele spółki "Przewozy Regionalne". Jedna zmierzała do wykreślenia zapisów zobowiązujących strony umowy o świadczenie usług publicznych do dostarczenia prezesowi UTK odpowiednich dokumentów i informacji, umożliwiających przeprowadzenie analizy wpływu prowadzonej działalności na warunki ekonomiczne usług świadczonych na tej samej linii. W drugiej chodziło o uniezależnienie prezesa UTK od ministra transportu. Do zaproponowanych zmian pozytywnie odniósł się wiceminister infrastruktury.

Przewodniczący obradom senator J. Wyrowiński zgłosił 3 poprawki zgodnie z sugestią senackiego biura legislacyjnego, a senator Stanisław Kogut - 4 zmiany zaproponowane przez przewoźników kolejowych.

W wyniku kolejnych głosowań komisja jednomyślnie przyjęła wnioski senatora J. Wyrowińskiego i 2 poprawki senatora S. Koguta. Ogółem zaproponowano wprowadzenie 5 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora S. Koguta.

Na zakończenie posiedzenia Komisja Gospodarki Narodowej rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o Funduszu Kolejowym oraz ustawy o transporcie kolejowym. Jej przyjęcie zarekomendował wiceminister infrastruktury A. Massel. Nowelizacja, uchwalona z przedłożenia Rady Ministrów, ma na celu stworzenie warunków prawnych do pozyskania środków unijnych na współfinansowanie krajowych inwestycji kolejowych. Według znowelizowanych przepisów, PKP PLK SA będzie mogła uzyskać kredyt z Europejskiego Banku Inwestycyjnego na działalność związaną z zarządzaniem infrastrukturą kolejową, a Skarb Państwa udzieli tej spółce gwarancji spłaty tego kredytu.

Żadnych uwag o charakterze legislacyjnym nie zgłosiło senackie biuro legislacyjne. Ustawa nie budziła również wątpliwości senatorów, dlatego przewodniczący obradom senator J. Wyrowiński poddał pod głosowanie wniosek o przyjęcie sejmowej noweli bez poprawek. Komisja przyjęła go jednogłośnie (6 głosów za). Na sprawozdawcę stanowiska komisji na posiedzeniu plenarnym Izby wybrano senatora J. Wyrowińskiego.

* * *

Senatorowie z Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przystąpili do rozpatrywania ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.

Stanowisko rządu do omawianej nowelizacji, uchwalonej na podstawie projektu poselskiego, przedstawił wiceminister edukacji narodowej Zbigniew Włodkowski.

Jak zapisano w rozpatrywanej nowelizacji, nauka w technikach i zasadniczych szkołach zawodowych, tak jak w wypadku liceów ogólnokształcących, będzie powiązana z nauką w gimnazjach - treści tam rozpoczęte będą kontynuowane w klasach pierwszych szkół ponadgimnazjalnych. W I klasie liceum, technikum i zasadniczej szkoły zawodowej uczniowie, niezależnie o tego, w jakim typie szkoły będą się uczyć, poznają te same treści. Obowiązywać ich bowiem będzie na tym etapie edukacji ta sama podstawa programowa nauczania. Dlatego absolwenci zreformowanych zasadniczych szkół zawodowych będą mogli kontynuować naukę w liceach ogólnokształcących dla dorosłych od razu od II klasy tego liceum.

Odejdzie się od nauki konkretnych zawodów na rzecz zdobywania konkretnych kwalifikacji wymaganych w zawodach lub do wykonywania konkretnych prac. Egzaminy na poszczególne kwalifikacje nie będą przeprowadzane po zakończeniu nauki w szkole, tak jak obecnie jest w wypadku egzaminu zawodowego, lecz na różnych etapach nauki. W wypadku egzaminu w zakresie jednej kwalifikacji uczeń będzie uzyskiwał świadectwo jej zdobycia, a po zdobyciu wszystkich kwalifikacji wymaganych w danym zawodzie dostanie dyplom to potwierdzający.

W nowelizacji zapisano też m.in., że szkoły zawodowe będą mogły się łączyć w centra kształcenia ustawicznego po to, żeby łatwiej zdobywać nowy sprzęt do praktyk. Ponadto w systemie szkolnictwa stopniowo przestaną istnieć licea uzupełniające, technika uzupełniające i licea profilowane, nie będzie prowadzony do nich nabór.

Nowela ma wejść w życie 1 września 2012 r., gdy do I klas szkół ponadgimnazjalnych, w tym techników i zasadniczych szkół zawodowych, pójdzie pierwszy rocznik obecnych gimnazjalistów, który uczy się zgodnie z nową podstawą programową.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się także z uwagami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które wskazało na potrzebę wprowadzenia zmian o charakterze legislacyjno-redakcyjnym do rozpatrywanej nowelizacji. Po wysłuchaniu tych uwag komisje postanowiły odroczyć podjęcie decyzji w sprawie sejmowej do czasu przygotowania na piśmie zgłoszonych przez legislatora uwag, tj. do 3 sierpnia 2011 r.

* * *

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Spraw Unii Europejskiej senatorowie wysłuchali informacji ambasadora Republiki Węgierskiej Roberta Kissa, podsumowującej prezydencję tego kraju w Radzie Unii Europejskiej.

Swoje wystąpienie ambasador rozpoczął od stwierdzenia, że jego kraj uważa swoje przewodnictwo w UE za sukces. Jego zdaniem, Węgrom udało się odgrywać rolę bezstronnego mediatora, a jednocześnie zwrócić uwagę państw członkowskich na niektóre problemy ważne z punktu widzenia narodowych preferencji. Węgrzy poradzili sobie w skomplikowanej sytuacji międzynarodowej, spowodowanej przede wszystkim wybuchem protestów społecznych w krajach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, a ich przewodnictwo było aktywne w procesie tworzenia wspólnego stanowiska UE w tej sprawie. Jak przypomniał, jedyną unijną ambasadą, która wciąż działa w Trypolisie, jest właśnie ambasada Węgier.

Omawiając najważniejsze sukcesy węgierskiej prezydencji, ambasador R. Kiss nawiązał do dziedzin, które jego kraj uznał za priorytetowe. W zakresie zarządzania gospodarczego w UE osiągnięciem było pomyślne zakończenie negocjacji w sprawie pakietu nowych przepisów dotyczących koordynacji polityki gospodarczej państw członkowskich, tzw. sześciopaka. W kwestii polityki spójności przyjęto Agendę Terytorialną, dokument promujący uwzględnienie terytorialnych uwarunkowań we wszystkich politykach sektorowych UE. W ramach negocjacji rozszerzeniowych Węgrom udało się zamknąć ostatnie 7 rozdziałów w negocjacjach z Chorwacją. Postęp osiągnięto także w negocjacjach z Islandią. Za sukces można uznać nowe ustalenia w sprawie rozszerzenia strefy Schengen o Bułgarię i Rumunię. Rada ds. Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych ma podjąć ostateczną decyzję w tej sprawie we wrześniu 2011 r. Zdaniem ambasadora, rozszerzenie strefy jest praktycznie przesądzone. W zakresie spraw szczególnie ważnych dla Węgier ambasador zwrócił uwagę na przyjęcie Strategii UE dla Regionu Dunaju oraz przyjęcie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych strategii w sprawie społeczności romskiej. Podsumowując, ambasador R. Kiss poinformował, że podczas przewodnictwa Węgier zakończono negocjacje nad 140 aktami prawnymi różnego rodzaju, co można uznać za bardzo dobry wynik.

W drugiej części posiedzenia senatorowie zapoznali się z informacją Ministerstwa Spraw Zagranicznych na temat polskiej polityki europejskiej w okresie prezydencji węgierskiej w Radzie Unii Europejskiej. Jak stwierdził podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Maciej Szpunar, Polska uważa przewodnictwo węgierskie za udane. Węgrom udało się sprawne administrowanie sprawami bieżącymi w Radzie, poradzili sobie także z nieprzewidzianymi wydarzeniami w polityce międzynarodowej. Mimo skomplikowanej sytuacji w Afryce Północnej Węgrom udało się sprawnie wprowadzić kwestie polityki imigracyjnej pod obrady Rady, bez wywołania ostrych podziałów między państwami. Względnie szybko osiągnięto zgodę co do sankcji wobec Libii. Omawiając najważniejsze osiągnięcia węgierskiego przewodnictwa, wiceminister zwrócił uwagę na jego rolę w trudnych negocjacjach Rady z Parlamentem Europejskim i Komisją, dotyczących zarządzania gospodarczego w UE. Przewodnictwo czuwało nad przeprowadzeniem tzw. stress testów banków europejskich oraz pierwszego Semestru Europejskiego. Z uwagi na sprzeciw Polski nie udało się przyjąć konkluzji Rady na temat planów rozwoju polityki energetycznej do roku 2050. Podsumowując, wiceminister M. Szpunar podkreślił, że choć węgierska prezydencja rozpoczynała się w niesprzyjającej atmosferze związanej z sytuacją wewnętrzną w tym kraju, na zakończenie uzyskała głównie pozytywne oceny.

W trakcie dyskusji poseł do Parlamentu Europejskiego Jacek Protasiewicz, zgadzając się z pozytywną oceną węgierskiego przewodnictwa, podkreślił rolę tego kraju w przyjęciu przez UE bardziej zdecydowanego stanowiska wobec Białorusi i wprowadzenia sankcji ekonomicznych. W tym kontekście poseł pytał o ocenę współpracy dyplomacji węgierskiej z wysoką przedstawicielką UE ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Catherine Ashton i Europejską Służbą Działań Zewnętrznych. Senator L. Kieres interesował się natomiast możliwością pogodzenia kilku strategii regionalnych UE - Partnerstwa Wschodniego, Unii dla Śródziemnomorza i Strategii dla Regionu Dunaju. Zwrócił się również o komentarz dotyczący kwestii "Europy dwóch prędkości". Senator Edmund Wittbrodt pytał o postęp w negocjacjach na temat patentu europejskiego.

Odpowiadając na pytania senatorów, ambasador R. Kiss stwierdził, że Europejska Służba Działań Zewnętrznych wciąż jeszcze znajduje się na etapie tworzenia, podział obowiązków między tą służbą a dyplomacją węgierską odbywał się więc głównie na zasadzie porozumień ad-hoc, a współpraca między węgierskim ministrem spraw zagranicznych a C. Ashton układała się bardzo dobrze. Zdaniem ambasadora, poszczególne strategie regionalne na pewno konkurują o to, która z nich skupi na sobie największą uwagę państw członkowskich. Obecnie, z oczywistych przyczyn, Unia interesuje się przede wszystkim wydarzeniami w basenie Morza Śródziemnego. Niemniej jednak Węgry i Polska starają się, by projekt Partnerstwa Wschodniego nie tracił impetu.

Mówiąc o negocjacjach patentowych, wiceminister M. Szpunar stwierdził, że rozporządzenia w tej sprawie są już gotowe. Poza porozumieniem pozostają Hiszpania i Włochy ze względu na ich brak zgody na reżim językowy. Odnosząc się do problemu Europy dwóch prędkości, wiceminister wyraził pogląd, że pomimo różnic między państwami członkowskimi, przede wszystkim ze względu na euro, wzrost tendencji do zróżnicowanej integracji nie będzie dobrze służyć Unii.

Na temat negocjacji w sprawie patentu europejskiego głos zabrał także poseł do Parlamentu Europejskiego Tadeusz Zwiefka. Jak poinformował, Parlament Europejski chce przyjąć wszystkie regulacje dotyczące patentu jako pakiet, tymczasem wciąż nierozwiązana pozostaje kwestia rozstrzygania sporów patentowych. Znalezienie kompromisu w tej sprawie jest więc warunkiem pozytywnego zakończenia całej sprawy.

Zamykając posiedzenie, przewodniczący obu komisji senackich senatorowie Edmund Wittbrodt i Leon Kieres podkreślili, że jako udany można również ocenić parlamentarny wymiar węgierskiego przewodnictwa.

* * *

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.

Przyjęcie ustawy, uchwalonej z przedłożenia rządowego, zaakceptowanego bez żadnych poprawek przez Sejm, rekomendował senatorom podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior. Nowelizacja przewiduje pośmiertne awansowanie za zasługi nie tylko dla żołnierzy służby czynnej, ale i rezerwistów. Zmiana ma też uprościć wypłaty pomocy dla kombatantów. Obecnie pośmiertne mianowanie na wyższy stopień wojskowy jest możliwe za zasługi na rzecz obronności państwa wyłącznie w wypadku żołnierza w służbie czynnej, jeżeli jego śmierć miała związek z tą służbą.

Zgodnie z nowelą, w szczególnie uzasadnionych wypadkach na wyższy stopień wojskowy można będzie pośmiertne mianować osoby, które ze względu na wiek lub stan zdrowia nie podlegały obowiązkowi służby wojskowej, oraz byłych żołnierzy rezerwy. Chodzi o osoby zasłużone w walkach o niepodległość państwa polskiego, a także szczególnie zasłużone w działalności na rzecz suwerennej i demokratycznej Polski. Takie mianowanie będzie mogło nastąpić tylko raz.

Nowe przepisy ustawy o kombatantach oraz osobach represjonowanych mają także usprawnić proces udzielania pomocy pieniężnej najuboższym kombatantom. Obecnie każdy kombatant, osoba represjonowana, wdowa lub wdowiec po niej ubiegający się o pomoc pieniężną z Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych musi oprócz wniosku i dokumentów potwierdzających trudną sytuację przekazać do urzędu zaświadczenie od kierownika ośrodka pomocy społecznej z informacją o sytuacji rodzinnej i materialnej, a także zasadności przyznania pomocy. W razie braku takiego stanowiska urząd musi o nie wystąpić, co wydłuża postępowanie i wywołuje niezadowolenie w środowisku kombatanckim. Często kombatanci uważają obowiązek przedstawiania zaświadczeń za upokarzający i uwłaczający. Nowelizacja przewiduje zwolnienie kombatantów z obowiązku przedkładania w Urzędzie ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych stanowiska kierownika ośrodka pomocy społecznej. Oznacza to powrót do zasad udzielania pomocy pieniężnej obowiązujących przed czerwcem 2007.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się również z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło żadnych zastrzeżeń o charakterze legislacyjnym do rozpatrywanej nowelizacji.

Wobec braku głosów w dyskusji przewodniczący obradom senator Mieczysław Augustyn zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. W wyniku głosowania uzyskał on jednomyślne poparcie. Na sprawozdawcę stanowiska połączonych komisji podczas obrad planarnych Izby wybrano senatora Jana Rulewskiego.

* * *

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Spraw Zagranicznych postanowiono nie zgłaszać zastrzeżeń do ustawy o zmianie ustawy o ratyfikacji Drugiego Protokołu do Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Hadze dnia 14 maja 1954 r., sporządzonego w Hadze dnia 26 marca 1999 r.

Jak poinformował dyrektor Departamentu Ochrony Zabytków w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jacek Dąbrowski, przedmiotowy drugi protokół jest wyrazem wieloletnich dążeń społeczności międzynarodowej do wzmocnienia ochrony dziedzictwa kulturowego i stanowi uzupełnienie zobowiązań, które Polska przyjęła w 1956 r., ratyfikując Konwencję o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego. Protokół wprowadza nowy poziom ochrony dóbr kultury, tzw. ochronę wzmocnioną. Może być ona przyznana dobru kulturalnemu o największym znaczeniu dla ludzkości, chronionemu przez przepisy prawa krajowego na najwyższym przewidzianym przez te przepisy poziomie, a jednocześnie niewykorzystanemu do celów militarnych. O przyznaniu danemu obiektowi ochrony wzmocnionej decyduje Komitet ochrony dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, który będzie m.in. przyznawał, zawieszał lub cofał ochronę wzmocnioną, a także promował listę dóbr kulturalnych objętych ochroną wzmocnioną.

Dyrektor J. Dąbrowski podkreślił, że związanie Polski drugim protokołem nie pociągnie za sobą skutków społecznych ani gospodarczych, będzie mieć natomiast pozytywne skutki polityczne. Stanie się kolejnym wyrazem poparcia dla działalności UNESCO i wysiłków tej organizacji na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego, a także umożliwi Polsce ubieganie się o powołanie jej przedstawiciela w skład Komitetu ochrony dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego. Jak dodał dyrektor J. Dąbrowski, wejście w życie przedmiotowego protokołu wymaga wprowadzenia zmian w prawie wewnętrznym. Konieczne będzie natomiast uwzględnienie wynikających z niego zobowiązań w praktyce władz cywilnych i wojskowych, gdy chodzi o ochronę dóbr kultury. Spowoduje też zwiększenie wydatków z budżetu państwa w części dotyczącej kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Według szacunków resortu kultury, wydatki na ten cel rocznie wyniosą około 180 tys. zł.

Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu nie zgłosiło żadnych uwag do rozpatrywanej ustawy ratyfikacyjnej.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora Piotra Ł.J. Andrzejewskiego, połączone komisje opowiedziały się jednomyślnie za przyjęciem ustawy bez poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska w tej sprawie podczas posiedzenia Izby wybrano senatora P.Ł.J. Andrzejewskiego.

Senatorowie z Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zebrali się w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz niektórych ustaw.

Przyjęcie nowelizacji, a także uzasadnienie jej podjęcia przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Andrzej Burta. Jego wypowiedź uzupełniła zastępczyni dyrektora Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich w tym resorcie Magdalena Nowicka. Ustawa, uchwalona z przedłożenia Rady Ministrów, reguluje kwestie dotyczące m.in. sprawowania nadzoru nad tzw. lokalnymi grupami działania, monitorowania i oceny realizacji lokalnych strategii rozwoju. Ma to pozwolić na lepsze wykorzystanie środków unijnych przekazywanych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 i umożliwić efektywniejsze wdrażanie osi Leader przez samorządy wojewódzkie. Nowe przepisy pozwolą ministrowi rolnictwa na określenie w drodze rozporządzenia podziału środków na te priorytety, dotyczące np. dotyczące usług dla ludności wiejskiej, odnawialnych źródeł energii czy infrastruktury szerokopasmowego Internetu na obszarach wiejskich.

Ponadto wprowadzano możliwość przyznania pomocy dla lokalnych grup działania do końca czerwca 2015 r., a nie, jak do tej pory, na 1 rok. Ma to spowodować lepsze i elastyczne wykorzystanie unijnych pieniędzy. Nowela określa także zasady odstępowania od windykacji należności lub nadmiernie pobranych płatności, jeżeli kwota ta nie przekracza 100 euro. Dotyczy to m.in. takich działań, jak renty strukturalne, wspieranie gospodarowania na obszarach górskich czy obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania.

Sejm poparł 2 poprawki, zgłoszone przez Sojusz Lewicy Demokratycznej, dotyczące podstaw prawnych zwolnienia beneficjentów unijnych programów od podatku dochodowego od umorzonych należności i wierzytelności należności z tytułu nienależnie lub nadmiernie pobranych płatności. Dotychczas nie było podstaw do zwolnienia rolników z płacenia tego podatku.

Podczas obrad senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło żadnych uwag do ustawy uchwalonej przez Sejm.

W trakcie dyskusji przedstawiciel Ministerstwa Finansów, główny specjalista w Departamencie Podatków Dochodowych Grzegorz Mazur, stwierdził, że zaproponowane w noweli brzmienie przepisu dotyczącego zwolnień podatkowych jest nieprecyzyjne i budzi wątpliwości zarówno co do podmiotu, jak i przedmiotu zwolnienia. Dlatego zaproponował doprecyzowanie tych zapisów, aby nie budziły żadnych zastrzeżeń.

Przedstawiciel Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi uznał, że do zgłoszonej propozycji ustosunkuje się podczas debaty plenarnej.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora Jerzego Chróścikowskiego, Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi postanowiła jednomyślnie zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz niektórych ustaw. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora J. Chróścikowskiego.

* * *

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów.

Stanowisko rządu w sprawie sejmowej nowelizacji przedstawił sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke. Uchwalono ją na podstawie projektu poselskiego, do którego złożono autopoprawkę, polegającą na doprecyzowaniu definicji zagospodarowania poscaleniowego. Nad projektem pracowały sejmowe komisje samorządu i rolnictwa, które wprowadziły do niego szereg zmian redakcyjnych. W trakcie drugiego czytania nie zgłoszono żadnych poprawek i ustawę przyjęto na 97. posiedzeniu Sejmu w brzmieniu zaproponowanym przez komisje.

Nowelizacja wprowadza definicję pojęcia "zagospodarowanie poscaleniowe", określa obowiązki starosty co do wykonywania zadań także z zakresu zagospodarowania poscaleniowego i finansowania tych zadań. W opinii autorów nowelizacji, taki przepis wynika z konieczności uznania zagospodarowania poscaleniowego jako integralnej części scalenia gruntów. Zagospodarowanie poscaleniowe zdefiniowano jako - określone w decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów - prace umożliwiające objęcie w posiadanie przez uczestników scalenia wydzielonych im w ramach postępowania scaleniowego gruntów, polegające na: budowie lub przebudowie dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych oraz dojazdów do zabudowań poszczególnych uczestników scalenia; korekcie przebiegu oraz poprawie parametrów technicznych urządzeń melioracji wodnych; likwidacji zbędnych miedz i dróg oraz wykonywaniu zabiegów rekultywacyjnych umożliwiających uprawę mechaniczną gruntów.

Rozwiązania zaproponowane w noweli mają pozwolić na pełne wykorzystanie pieniędzy przeznaczonych na działanie "Scalanie gruntów", realizowane w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Spowodują one konieczność zapewnienia w budżecie państwa środków na zagospodarowanie poscaleniowe, w tym także na podatek VAT. Czynności poscaleniowe wykonuje starosta. Są one finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, ale dotacja na podatek VAT od tych czynności powinna pochodzić z budżetu krajowego. Dla scaleń finansowanych z udziałem unijnych pieniędzy należałoby w budżecie w kolejnych latach, od 2012 r., zwiększyć dotację o ten podatek. Jego wysokość szacuje się mniej więcej na 24 mln zł rocznie. Umożliwiłoby to przeprowadzenie postępowań scaleniowych na powierzchni około 133 tys. ha do końca do 2015 r. Nowe przepisy mają wejść w życie 14 dni od ich ogłoszenia.

Podczas obrad senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło żadnych uwag o charakterze legislacyjnym. Legislator wskazał jedynie na drobne uchybienie w art. 1 ust. 2, dotyczące definicji i skrótów wyrażeń ustawowych.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora Mariusza Witczaka, połączone komisje rolnictwa i samorządu terytorialnego jednomyślnie postanowiły zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów. Na sprawozdawcę ich stanowiska podczas obrad plenarnych Izby wybrano senatora Zdzisława Pupę.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Gospodarki Narodowej rozpatrzyły ustawę o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw, uchwaloną na podstawie projektów poselskich i senackiego.

Nowelizację przedstawił poseł sprawozdawca Stanisław Huskowski. Przewiduje ona m.in. zmianę zasad udzielania bonifikat z tytułu użytkowania wieczystego, zmianę zasad wnoszenia podwyższonych opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego oraz zmianę zasad przekształcania prawa użytkowania wieczystego w prawo własności.

Nowe prawo poszerza grono podmiotów, które będą miały prawo dokonać takiej zmiany. Dotychczas prawo ubiegania się o przekształcenie użytkowania wieczystego we własność przysługiwało tylko tym, którzy mieli prawo użytkowania wieczystego mieszkań, a także gruntów przeznaczonych na cele rolne. Teraz będą mieli do tego prawo wszyscy, którzy o to wystąpią, pod warunkiem że dysponują prawem do użytkowania wieczystego co najmniej od 6 lat, po wniesieniu opłaty uwłaszczeniowej. W wypadku gruntów skarbu państwa oddanych w użytkowanie wieczyste bonifikata ma wynosić 50%. Wykluczenia mają dotyczyć m.in. cudzoziemców, działkowców i sytuacji, gdy grunt użytkowany jest przez podmioty będące własnością gminy lub Skarbu Państwa.

W wypadku nieruchomości wielorodzinnych do uwłaszczenia ma wystarczyć wniosek większości, a nie - jak do tej pory - wszystkich lokatorów. Uniemożliwiało to złożenie wniosku o uwłaszczenie np. w sytuacji, gdy któryś z lokatorów wyjechał za granicę lub zmarł i nie zostawił testamentu.

Jak poinformował podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Piotr Styczeń, stanowisko rządu do tej ustawy nie zostało jeszcze przyjęte przez Radę Ministrów. Ministerstwo rekomenduje jednak jej przyjęcie.

Do rozpatrywanej nowelizacji żadnych uwag nie zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W trakcie dyskusji senatorowie pytanie m.in. o ujednolicenie udzielania bonifikat, wzrost opłat za użytkowanie wieczyste, a także o opinie i uwagi samorządów co do stosowania ustawy. Zwracano również uwagę, że ustawa powstała na podstawie kilku różnych projektów.

Senator Janusz Sepioł zaproponował poprawkę polegającą na skreśleniu pkt 2 w art. 1 i dotyczy uchylenia zapisu o możliwości rozłożenia na raty podwyżki opłat za użytkowanie wieczyste. Jego zdaniem, przepis ten uderza w samorządy, ograniczając możliwość aktualizacji wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego na 3 lata. W opinii posła sprawozdawcy S. Huskowskiego, jest to poprawka zbyt daleko idąca.

Nowela sejmowa zakłada, że w sytuacji, gdy roczna opłata za użytkowanie wieczyste zostanie podniesiona ponad dwukrotnie, spłatę podwyżki można rozłożyć na 3 lata.

W wyniku głosowania połączone komisje poparły zmianę proponowaną przez senatora J. Sepioła. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw wybrano senatora Stanisława Jurcewicza.

* * *

W pierwszym punkcie porządku posiedzenia Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych oraz niektórych innych ustaw. Nowelę omówił podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Adam Rapacki. Przewiduje ona m.in.: wprowadzenie elektronicznego monitoringu chuliganów stadionowych, wdrożenie zintegrowanego systemu identyfikacji kibiców, wprowadzenie kar, np. za posiadanie niebezpiecznych narzędzi, gdy zachodzi podejrzenie, że mogą być wykorzystane przeciw zdrowiu i życiu innych osób, za niszczenie lub kradzież infrastruktury, np. trakcji kolejowej, tramwajowej, sieci elektrycznej, telekomunikacyjnej. Ponadto ustawa umożliwia przeprowadzenie tzw. rozprawy odmiejscowionej (zatrzymani chuligani byliby sądzeni jeszcze na stadionach, a rozprawy odbywałyby się za pomocą tzw. wideokonferencji), a także pozwala na sprzedaż i picie niskoprocentowych napojów alkoholowych zawierających do 3,5% alkoholu podczas imprez masowych, ale tylko w miejscach do tego wyznaczonych.

Podczas dyskusji senator S. Piotrowicz zaproponował skreślenie przepisu ustawy dającego możliwość spożywania alkoholi niskoprocentowych przez kibiców podczas imprez masowych. Wspólnie z senatorem Z. Romaszewskim wniósł też o rezygnację z wprowadzonych zmian do kodeksu postępowania karnego dotyczących tzw. rozprawy odmiejscowionej.

Senatorowie zapoznali się również z uwagami senackiego biura legislacyjnego.

W wyniku głosowania komisja poparła poprawki zaproponowane przez biuro legislacyjne oraz senatorów S. Piotrowicza i Z. Romaszewskiego. Komisja zaakceptowała 13 poprawek, których wprowadzenie do ustawy zarekomenduje Izbie senator S. Piotrowicz.

W drugim punkcie porządku posiedzenia senatorowie zajęli się ustawą o zmianie ustawy - Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw. Nowelizację omówił dyrektor Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu Roman Kapeliński. Wprowadza ona do kodeksu wyborczego zmiany polegające na zróżnicowaniu organów stwierdzających wygaśnięcie mandatu radnego i wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zgłosiło 2 uwagi do ustawy. Senator S. Piotrowicz zgłosił te poprawki, komisja zaś je zaakceptowała. Na sprawozdawcę komisji na posiedzeniu Senatu wybrano senatora L. Piechotę.

W ostatnim punkcie porządku posiedzenia komisja rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw. Zmiany przedstawił poseł Stanisław Huskowski. Ustawa m.in. liberalizuje procedurę przekształcania prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości oraz wprowadza możliwość rozłożenia na raty opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste w wypadku, jeśli jej wysokość przewyższa dwukrotnie wysokość dotychczasowej stawki.

W trakcie dyskusji senator P. Klimowicz zaproponował obniżenie z 50% do 25% progu wymaganych udziałów wpółużytkowników wieczystych do przekształcenia prawa użytkowania wieczystego we własność.

W wyniku głosowania komisja poparła tę poprawkę. Sprawozdanie komisji na posiedzeniu Senatu przedstawi senator Z. Cichoń.

W tym samym dniu Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrzyła także ustawę o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach.

Założenia ustawy przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Piotr Stachańczyk. Nowela ma umożliwić zalegalizowanie pobytu jak największej liczbie cudzoziemców nielegalnie przebywających w Polsce. Zgodnie z nowymi przepisami, abolicją zostaną objęci cudzoziemcy przebywający w Polsce: nieprzerwanie co najmniej od 20 grudnia 2007 r.; nieprzerwanie co najmniej od 1 stycznia 2010 r., którym odmówiono statusu uchodźcy i orzeczono wydalenie z Polski; wobec których 1 stycznia 2010 r. trwało postępowanie o nadanie statusu uchodźcy wszczęte w związku ze złożeniem kolejnego wniosku w tej sprawie. Zezwolenie na pobyt czasowy dla osób objętych abolicją będzie udzielane na 2 lata, a nie na rok. W trakcie takiego pobytu cudzoziemiec będzie mógł zostać zatrudniony bez zezwolenia, na podstawie umowy o pracę.

Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu nie zgłosiło uwag o charakterze legislacyjnym. Przewodniczący komisji senator Stanisław Piotrowicz zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, w wyniku głosowania poparty przez komisję.

Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Piotra Wacha.

3 sierpnia 2011 r.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Omówił ją przedstawiciel wnioskodawców przewodniczący komisji senator Piotr Zientarski. Ustawa na celu usprawnienie postępowań w sprawach nieletnich. Oprócz opinii rodzinnych ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych dopuszcza opinie biegłych lub innych specjalistycznych placówek, zmienia przepisy odnoszące się do umieszczania nieletnich w policyjnej izbie dziecka, zawiera też zmiany w przepisach regulujących działalność kuratorów i wykonywanego przez nich nadzoru. Ma także na celu uregulowanie zasad kierowania i przebywania nieletnich w hostelu. Senator P. Zientarski poinformował również o przebiegu procesu legislacyjnego.

Legislatorka Beata Mandylis nie zgłaszała uwag o charakterze legislacyjnym. Uzupełniła jedynie wypowiedź przewodniczącego o zakres zmian dokonanych przez Sejm: przeredagowanie treści art. 25 §4; usunięcie art. 40 §7, budzącego wątpliwości jeszcze w Senacie, a wprowadzającego możliwość zatrzymania uciekającego małoletniego na okres do 5 dni; dodanie definicji hostelu oraz rozbudowanie przepisów dotyczących finansowania hosteli i pozyskiwania środków finansowych na ich funkcjonowanie.

Zastępca dyrektora Departamentu Legislacyjno-Prawnego w Ministerstwie Sprawiedliwości Tomasz Szafrański zaapelował o przyjęcie ustawy bez poprawek, w kształcie uchwalonym przez Sejm.

Senator Jan Rulewski pytał o przewidziany w art. 90 zwrot kosztów pobytu nieletniego w hostelu z punktu widzenia możliwości zarobkowych niepełnoletnich i obciążenia rodziców tymi kosztami. Odpowiadając, przewodniczący komisji senator P. Zientarski przypomniał, że możliwość obciążania małoletniego kosztami pobytu nie może przekroczyć 25% faktycznie poniesionych kosztów, a sądy mają możliwość ich zmniejszania, czy nawet całkowitego zwolnienia od ich ponoszenia. Zastępca dyrektora Departamentu Wykonania Orzeczeń i Probacji w Ministerstwie Sprawiedliwości Monika Lewoc dodała, że z pobytem w hostelu wiąże się możliwość nauki i pracy odpłatnej. Celem umieszczenia tam jest potrzeba usamodzielnienia się przez nieletniego.

Z uwagi na brak innych głosów w dyskusji przewodniczący komisji senator P. Zientarski zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, przyjęty jednogłośnie (14 głosów za). Na sprawozdawcę komisji na posiedzeniu Izby wybrano senatora P. Zientarskiego.

* * *

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Środowiska rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki oraz o zmianie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary.

Ustawę przedstawiła Anna Wypych-Namiotko, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury. Jak stwierdziła, implementuje ona dyrektywę 2009/123/WE, wprowadzając sankcje karne za zanieczyszczanie morza. Według rządu, który przygotował projekt, sankcje karne będą skuteczniejsze niż administracyjne lub odpowiedzialność cywilna za szkody wyrządzone środowisku i powinny sprawić, że przepisy ochrony środowiska będą lepiej przestrzegane. Wiceminister zwróciła także uwagę, że do tej pory stosowano jedynie kary administracyjne, które okazały się nie dość skuteczne.

Ustawa przewiduje od 3 miesięcy do 5 lat więzienia za umyślne zanieczyszczanie morza przez statki. Zgodnie z nowelą, zanieczyszczanie stanie się przestępstwem przeciwko środowisku, podlegającym sankcjom karnym. Kary nakładane będą m.in. za zrzut do morza oleju lub innych szkodliwych substancji ciekłych, np. chemikaliów. Za umyślne usuwanie substancji zanieczyszczających ze statku będzie groziło pozbawienie wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Za takie nieumyślne działania będzie natomiast groziła grzywna, kara ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat. Karę będzie można nałożyć na armatora statku, załadowcę, kapitana lub członka załogi, a także inne osoby, które spowodowały zanieczyszczenie wód morskich.

Podczas obrad senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło uwag o charakterze legislacyjnym. Zwróciło natomiast uwagę na konieczność wyjaśnienia nieścisłości w sformułowaniu art. 35a, dotyczącego nazewnictwa, i art. 38, dotyczącego systemu kar. Wątpliwości wyjaśniła wiceminister A. Wypych-Namiotko. Przedstawiła także uzgodnienia z resortem sprawiedliwości co do zapisów zawartych w art. 38.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora Stanisława Koguta, komisje gospodarki i środowiska postanowiły zaproponować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki oraz o zmianie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Na sprawozdawcę stanowiska połączonych komisji na posiedzeniu plenarnym został wybrany senator Kazimierz Kleina.

* * *

Senatorowie z Komisji Regulaminowej Etyki i Spraw Senatorskich rozpatrzyli wniosek Prezydium Senatu z 28 lipca 2011 r., dotyczący nieusprawiedliwionej nieobecności senatora Krzysztofa Majkowskiego na 3 posiedzeniach Komisji Ustawodawczej. Z przekazanej przez marszałka Senatu dokumentacji wynika, że senator K. Majkowski był nieobecny bez usprawiedliwienia na posiedzeniach komisji: 17 listopada 2010 r., 13 kwietnia i 11 maja 2011 r. Po zapoznaniu się z tą dokumentacją komisja uznała, że senator nie usprawiedliwił zgodnie z wymogami regulaminowymi swojej nieobecności. W związku z wcześniejszym udzieleniem przez komisję senatorowi kary regulaminowej zwrócenia uwagi z tytułu nieusprawiedliwionych nieobecności na posiedzeniach Senatu i na posiedzeniach Komisji Ustawodawczej Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich na wniosek senatora Mieczysława Augustyna postanowiła jednogłośnie udzielić senatorowi upomnienia.

Podczas obrad rozpatrzono także sprawozdanie za rok 2010 z wydatków budżetowych biur senatorskich VII kadencji. Sprawozdanie omówiła Marianna Wąsowska, dyrektor Biura Finansowego Kancelarii Senatu. Jak poinformowała, w 2010 r. środki z budżetu Kancelarii Senatu na biura senatorskie wyniosły 15 mln 864 tys. zł. Na funkcjonowanie biur wydano 14 mln 963 tys. zł, na usługi remontowe - 322 tys. zł. Oprócz tego wydano 387 tys. zł na ekspertyzy, a na wyposażenie biur - 211 tys. zł. Następnie udzieliła odpowiedzi na szczegółowe pytania senatora Zbigniewa Szaleńca.

Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich, na wniosek senatora Z. Szaleńca, przyjęła jednogłośnie do wiadomości sprawozdanie z wydatków budżetowych biur senatorskich VII kadencji Senatu od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 r. i nie zgłosiła do niego żadnych uwag.

* * *

Senatorowie z Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przegłosowali poprawki do ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.

Zmiany o charakterze legislacyjno-redakcyjnym zaproponowało Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu na posiedzeniu 2 sierpnia 2011 r.

W wyniku głosowania połączone komisje postanowiły zaproponować Senatowi wprowadzenie 13 poprawek do ustawy reformującej szkoły zawodowe. Mają one charakter porządkowy, redakcyjny i legislacyjny. Ustalono, że rekomendowane zmiany przedstawi Izbie senator Zbigniew Szaleniec.

5 sierpnia 2011 r.

Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą na swym posiedzeniu rozpatrzyła wnioski o zlecenie zadań o charakterze inwestycyjnym w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą.

Dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski poinformował komisję o wysokości środków pozostających w dyspozycji Kancelarii Senatu w 2011 r. na finansowanie zadań o charakterze inwestycyjnym w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą. Następnie przedstawił opinię Kancelarii Senatu, dotyczącą złożonych po terminie wniosków o charakterze inwestycyjnym.

W dyskusji dotyczącej poruszanych zagadnień wzięli udział senatorowie: Andrzej Szewiński, Barbara Borys-Damięcka i Bronisław Korfanty. Senatora A. Szewińskiego interesowało ubezpieczenie inwestycji finansowanych z budżetu Kancelarii Senatu. Senator B. Borys-Damięcka wyraziła opinię, że umowy na dofinansowanie zadań inwestycyjnych powinny zawierać zapis o obowiązkowym ubezpieczeniu.

W wyniku głosowania komisja jednogłośnie poparła opinię Kancelarii Senatu, dotyczącą rozpatrywanych wniosków.

Następnie dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu A. Kozłowski przedstawił decyzję Prezydium Senatu w sprawie finansowania wniosków o charakterze programowym i inwestycyjnym, które były przedmiotem obrad na 94. posiedzeniu komisji, 2 sierpnia 2011 r., a także decyzję Prezydium Senatu o dopuszczeniu do procedury 2 z 3 złożonych po terminie wniosków o charakterze programowym. Następnie poinformował komisję o wysokości środków pozostających w dyspozycji Kancelarii Senatu w 2011 r. na zadania o charakterze programowym. Przekazał ponadto informację, że wnioski dopuszczone do procedury będą rozpatrywane na kolejnym posiedzeniu komisji i Prezydium Senatu, we wrześniu 2011 r.

Senator B. Borys-Damięcka wyraziła niezadowolenie z powodu niedopuszczenia przez Prezydium Senatu do procedury wniosku Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie o dofinansowanie udziału teatru z Żytomierza w "Wileńskich Spotkaniach Teatralnych Scen Polskich". W odpowiedzi dyrektor A. Kozłowski poinformował, że wniosek został odrzucony, ponieważ nie zawierał uzasadnienia, wymaganego w wypadku wniosków złożonych po terminie.

Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk dopytywała o możliwość dofinansowania działalności polskich harcerzy z Lipska w Niemczech. Odpowiadając, dyrektor A. Kozłowski omówił procedurę składania po terminie wniosków o dofinansowanie zadań z budżetu Kancelarii Senatu.

30 sierpnia 2011 r.

Senatorowie z Komisji Kultury i Środków Przekazu postanowili nie zgłaszać zastrzeżeń do ustawy o dotacji dla Fundacji Auschwitz-Birkenau przeznaczonej na uzupełnienie Kapitału Wieczystego i zaproponować Izbie jej przyjęcie bez poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Piotra Ł.J. Andrzejewskiego.

Podczas posiedzenia na temat ustawy sejmowej głos zabrali posłanka sprawozdawczyni Iwona Śledzińska-Katarasińska, sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Żuchowski, dyrektor Departamentu Dziedzictwa Kulturowego w tym resorcie Jacek Miler.

Ustawa, uchwalona na podstawie projektu poselskiego, ustanawia 10 mln euro dotacji dla Fundacji Auschwitz-Birkenau, przeznaczonej na konserwację byłego obozu zagłady. Oznacza to, że Polska - obok m.in. Niemiec, USA, Austrii, Wielkiej Brytanii i Izraela - wniesie finansowy wkład w konserwację miejsca po byłym obozie Auschwitz. Środki z tych dotacji mają złożyć się na kapitał wieczysty Fundacji Auschwitz-Birkenau, który ma wynosić 120 mln euro. Coroczne odsetki od tego kapitału, w wysokości kilku milionów euro, pozwolą na systematyczne realizowanie niezbędnych prac konserwatorskich nad pozostałościami po byłym obozie.

Zgodnie z uchwaloną przez Sejm ustawą, dotacja z budżetu państwa ma stanowić równowartość 10 mln euro przeliczonych na złotówki po średnim kursie NPB. Pieniądze dla fundacji ma przekazać Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w całości lub w transzach, nie później niż do końca 2015 r.

Auschwitz-Birkenau został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Obszar Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu to blisko 200 ha terenu. Programem konserwacji objęto m.in. 155 budynków, 300 ruin (w tym ruiny komór gazowych i krematoriów), dziesiątki tysięcy przedmiotów zrabowanych ofiarom obozu, kilometry archiwów zachowanych dokumentów.

Fundacja Auschwitz-Birkenau powstała w 2009 r. z inicjatywy Władysława Bartoszewskiego, byłego więźnia obozu. Jej celem jest ustanowienie Funduszu Wieczystego przeznaczonego na potrzeby konserwacji terenów, budynków i ruin poobozowych. Dotychczas fundacji udało się zebrać ponad 2/3 potrzebnej kwoty, czyli około 85 mln euro. Głównymi darczyńcami są rządy Republiki Federalnej Niemiec, Stanów Zjednoczonych, Austrii, Wielkiej Brytanii i Izraela. Konserwatorzy z Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau obliczyli, że roczne koszty niezbędnych działań konserwatorskich, w zależności od realizowanych projektów, wyniosą od 3,6 do 5,5 miliona euro.

Obóz Auschwitz powstał w 1940 r., a KL Auschwitz II-Birkenau dwa lata później. Stał się przede wszystkim miejscem masowej zagłady Żydów. W kompleksie Auschwitz istniała także sieć ponad 40 podobozów. Niemcy zgładzili w Auschwitz ponad 1,1 miliona osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.

W 1947 r. na terenie byłych obozów Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau powstało muzeum. Dotychczas utrzymywało się głównie z pieniędzy pochodzących z budżetu państwa polskiego oraz przychodów własnych. Pomoc zagraniczna stanowiła w 2008 r. około 5% budżetu tej placówki.

28-30 sierpnia 2011 r. w Helsinkach odbyła się XX Konferencja Parlamentarna Morza Bałtyckiego, w której wziął udział przewodniczący delegacji Sejmu i Senatu do KPMB senator Ryszard Górecki.

Tematem tegorocznego, jubileuszowego spotkania był "Zielony wzrost dla bardziej błękitnego Morza Bałtyckiego". Podczas konferencji odbyły się sesje poświęcone współpracy w regionie Morza Bałtyckiego, sprawom morskim, bezpieczeństwu cywilnemu, zielonemu wzrostowi, energii, klimatowi i finansowaniu.

Senator R. Górecki przewodniczył sesji poświęconej sprawom morskim, podczas której przedstawiono raport grupy roboczej ds. zintegrowanej polityki morskiej.

Na zakończenie konferencji odbył się panel dyskusyjny na temat przyszłości współpracy parlamentarnej w regionie Morza Bałtyckiego.

Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski oraz senatorowie Barbara Borys-Damięcka i Marek Rocki reprezentowali Senat podczas uroczystych obchodów 67. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego.

29 lipca 2011 r. odbył się apel poległych i złożono wieńce przy pomniku Żołnierzy "Żywiciela" na warszawskim Żoliborzu.

31 lipca w Katedrze Polowej Wojska Polskiego odprawiona została msza św. w intencji poległych w Powstaniu Warszawskim, której przewodniczył biskup polowy Wojska Polskiego Józef Guzdek. Następnie przed pomnikiem Bohaterów Powstania Warszawskiego na pl. Krasińskich odbył się apel poległych.

1 sierpnia obchody rocznicowe zainaugurowały uroczystości przed pomnikiem "Mokotów Walczy 1944" w parku im. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera. Pomnik upamiętnia żołnierzy Armii Krajowej pułku "Baszta" oraz innych oddziałów V obwodu 10. dywizji im. Macieja Rataja.

W samo południe przed Pomnikiem Nieznanego Żołnierza odbyła się uroczysta zmiana warty, złożono wieńce i kwiaty. Uroczystości odbyły się także przy pomniku Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej.

O 17.00, w godzinę wybuchu powstania, hołd warszawskim powstańcom oddano przed pomnikiem Gloria Victis na Powązkach Wojskowych. Uroczystość rozpoczęło uruchomienie syren miejskich, które upamiętniły godzinę "W". O 17.00 zebrani stanęli na baczność. Następnie orkiestra wojskowa odegrała Mazurek Dąbrowskiego. Ks. Henryk Kietliński, harcerz Szarych Szeregów, odmówił modlitwę w intencji ojczyzny, powstańców i mieszkańców Warszawy, a Kompania Reprezentacyjna Wojska Polskiego trzykrotną salwą honorową oddała hołd powstańcom. Złożono wieńce. Uroczystość zakończyło wyprowadzenie wojskowych, harcerskich i kombatanckich sztandarów.

Punktualnie o 17.00 w stolicy rozległy się dźwięki syren alarmowych i bicie kościelnych dzwonów. Zatrzymywali się przechodnie, samochody i autobusy. Mieszkańcy stolicy w milczeniu uczcili pamięć powstańców warszawskich. Przed pomnikami i tablicami ku ich czci składano kwiaty i zapalano znicze. O godzinie "W" syreny zabrzmiały nie tylko w Warszawie, ale także w 44 miastach powiatowych Mazowsza oraz w wielu innych miastach w całym kraju.

Uroczystości rocznicy powstania zakończyła modlitwa ekumeniczna przy pomniku "Polegli - Niepokonani 1939-1945" na wolskim Cmentarzu Powstańców Warszawy. Wieczorem zapłonął Ogień Pamięci na Kopcu Powstania Warszawskiego przy ul. Bartyckiej.

W warszawskich uroczystościach wzięli udział przedstawiciele najwyższych władz państwowych z prezydentem Bronisławem Komorowskim i premierem Donaldem Tuskiem. reprezentanci parlamentu, władz samorządowych stolicy z prezydent Hanną Gronkiewicz-Waltz, uczestnicy Powstania Warszawskiego, żołnierze Armii Krajowej, kombatanci, a także przedstawiciele wojska, korpusu dyplomatycznego, duchowieństwa, harcerze, mieszkańcy stolicy. Powstańców warszawskich i stowarzyszenia kombatanckie reprezentowali m.in.: prezes Związku Powstańców Warszawskich gen. Zbigniew Ścibor-Rylski, prezes Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Stanisław Oleksiak, wiceprezes Światowego Związku Żołnierzy AK Bolesław Hozakowski i prezes Okręgu Warszawa Światowego Związku Żołnierzy AK Stanisław Krakowski.

Powstanie Warszawskie było największym niepodległościowym zrywem Armii Krajowej i największą akcją zbrojną podziemia w Europie okupowanej przez hitlerowców. Rozpoczęte 1 sierpnia 1944 r., na rozkaz Komendanta Głównego AK gen. Tadeusza Komorowskiego "Bora", miało w założeniach trwać kilka dni; zakończyło się kapitulacją po 63 dniach walk. Poległo lub zostało zamordowanych przez Niemców 18 tys. powstańców i ok. 180 tys. cywilów. Po kapitulacji żołnierzy Armii Krajowej wywieziono do obozów jenieckich, a ludność cywilną wypędzono z miasta. Część warszawiaków wywieziono do Niemiec na roboty, innych - do obozów koncentracyjnych.

* * *

6 sierpnia 2011 r. we Wrocławiu zakończyły się XV Światowe Letnie Igrzyska Polonijne Dolny Śląsk, które 30 lipca otworzył marszałek Bogdan Borusewicz. Po raz pierwszy gospodarzem było nie tylko jedno miasto, ale cały region - Dolny Śląsk. W tegorocznej imprezie wzięło udział ponad 2 tys. zawodników, m.in. z Niemiec, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Litwy, Czech, Argentyny, Holandii, Francji, Austrii. Uczestnicy rywalizowali ze sobą w 27 dyscyplinach. Po raz pierwszy odbyły się także miniigrzyska, czyli zawody dla dzieci i młodzieży w 3 kategoriach: maluchy, żacy i młodzicy. Honorowy patronat nad igrzyskami objął prezydent Bronisław Komorowski, a patronat medialny sprawowała TVP Polonia.

Letnie Igrzyska Polonijne organizowane są co 2 lata. Ich historia sięga 1934 r., kiedy zorganizowano w Warszawie pierwsze Igrzyska dla Polaków z Zagranicy i Wolnego Miasta Gdańska. Inicjatywę przerwała II wojna światowa. Władze PRL nie były przychylne organizacji igrzysk. Drugie odbyły się w Krakowie w 1974 r., ale nie mogli w nich uczestniczyć rodacy zza wschodniej granicy. Dopiero przemiany, które nastąpiły w Polsce w 1989 r., pozwoliły wrócić do tej idei. W latach 90. z inicjatywą reaktywowania wystąpił marszałek Senatu Andrzej Stelmachowski, późniejszy prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska". Senat RP tradycyjnie wspiera zmagania sportowe Polonii i Polaków zza granicy: Światowe Zimowe Igrzyska Polonijne oraz Światowe Letnie Igrzyska Polonijne.

Celem organizowania imprez jest głównie integracja środowisk polonijnych, zwłaszcza młodzieży, i umacnianie ich kontaktów z krajem ojczystym. Światowe Polonijne Igrzyska Sportowe to dla Polaków mieszkających poza granicami kraju najważniejsza impreza sportowa. Stanowią też doskonałą okazję do spotkania w gronie rodaków. Sportowym zmaganiom zwykle towarzyszą imprezy kulturalne i integracyjne.

Igrzyska poprzedził Sejmik Polonijnych Działaczy Sportowych. Na zaproszenie Polskiego Komitetu Olimpijskiego przybyło około 100 osób, zainteresowanych sprawami polskiego sportu i olimpizmu, reprezentujących 23 kraje osiedlenia i 4 kontynenty.

* * *

11 sierpnia 2011 r. w Senacie przewodniczący Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senator Andrzej Person i jej wiceprzewodnicząca senator Barbara Borys-Damięcka spotkali się z uczestnikami VII edycji "Szkoły Liderów", organizowanej przez Fundację SEMPER POLONIA. Senator A. Person podkreślił, że to Senat obecnej kadencji wprowadził nową formę opieki nad Polonią, zaangażował się w kształcenie liderów polonijnych. Dodał, że w ciągu już ponad 20 lat tej opieki jej formy zmieniały się stosownie do zmian zachodzących w naszym kraju. Po przystąpieniu do UE ruszyła fala emigracji zarobkowej i należało znaleźć sposoby dotarcia do nowych emigrantów i pomocy im. W Wielkiej Brytanii urodziło się już ponad 100 tys. dzieci nowych emigrantów. "Senat nie chce stracić kontaktu z tą młodzieżą, nie chce, by ona utraciła kontakt z Polską, dlatego wspiera edukację, naukę języka polskiego za granicą. Stawia też na młodych aktywnych ludzi, którzy mają poczucie polskości i potrafią swoją pasją zarazić innych" - powiedział senator A. Person.

Senator B. Borys-Damięcka zachęcała liderów do tego, by korzystali z doświadczenia, umiejętności i wiedzy ludzi kultury i sztuki z Polski, by promowali polską kulturę, poprawną polszczyznę, budowali wspólnotę polską poza granicami naszej ojczyzny. "Od waszej inwencji, talentu do gromadzenia wokół siebie ludzi, od umiejętności zainteresowania ich i wciągnięcia w polonijne życie będzie zależało, czy nawiązane i podtrzymane zostaną więzi z ojczyzną" - powiedziała senator.

Liderzy mówili o swoich projektach, problemach i sukcesach. Przewodnicząca klubu stypendystów z Winnicy na Ukrainie Alina Goliszewska podkreśliła, że największym problemem w Winnicy jest brak polskiej szkoły. "Czujemy się oddaleni od Polski" - podkreśliła. Dodała, że duże nadzieje tamtejsi Polacy wiążą z otwartym niedawno polskim konsulatem w Winnicy. Jana Dombrovska z Łotwy dziękowała Polsce i Senatowi za to, że Polacy na Łotwie odczuwają opiekę, wiedzą, że nie są sami. Dodała, że prężnie rozwija się w Dyneburgu polskie życie kulturalne; działa polski teatr, są kluby polskie, zespół tańca ludowego. O dużym sukcesie na Bałkanach opowiedziała Jelena Betić z Podgoricy w Czarnogórze. Powstała tam organizacja "Polonika Bałkanika", zrzeszająca polonijne organizacje z krajów bałkańskich. To krok w kierunku integracji Polonii i znacznie większe szanse na zbliżenie z ojczyzną. Eugeniusz Markiewicz z Grodna na Białorusi, należący do klubu studentów polskich, który liczy 150 członków, opowiedział o różnych projektach związanych z kulturą i polskimi tradycjami.

W trakcie dyskusji wskazywano na potrzebę spotkania i współpracy liderów polonijnych ze Wschodu i Zachodu. Prezes Fundacji SEMPER POLONIA Marek Hauszyld poinformował, że fundacja planuje takie spotkanie na maj w 2012 r. w Siedlcach. O opiece Senatu nad Polonią i Polakami za granicą, o jej kierunkach i priorytetach poinformował liderów wicedyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Romuald Łanczkowski.

W VII edycji "Szkoły Liderów", odbywającej się 6-13 sierpnia 2011 r. w Warszawie, wzięli udział studenci i absolwenci polskiego pochodzenia z Ukrainy, Białorusi, Litwy, Kazachstanu, Łotwy, Serbii, Czarnogóry, Wielkiej Brytanii, Francji, Rosji i Czech. Do udziału w niej zostali zaproszeni młodzi ludzie zainteresowani działalnością społeczno-edukacyjną na rzecz swoich rówieśników i środowiska polonijnego. Tegoroczną edycję poświęcono kształceniu umiejętności przygotowywania projektów, kierowania zespołem tworzącym projekt, umiejętności motywowania do działania.

* * *

15 sierpnia 2011 r. w Warszawie odbyły się główne uroczystości z okazji święta Wojska Polskiego.

Przed południem prezydent Bronisław Komorowski na dziedzińcu Belwederu wręczył nominacje generalskie oraz ordery i odznaczenia państwowe i wojskowe. Para prezydencka złożyła też kwiaty przed pomnikiem marszałka Józefa Piłsudskiego. Rano w Katedrze Polowej Wojska Polskiego odbyła się msza św. za ojczyznę.

W południe na odbyła się uroczysta odprawa wart przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Na plac Piłsudskiego przybyli m.in. prezydent B. Komorowski, premier Donald Tusk, marszałek Sejmu Grzegorz Schetyna i wicemarszałek Senatu Grażyna Sztark, inni przedstawiciele parlamentu, rządu i władz centralnych, najwyżsi dowódcy wojska, kombatanci, reprezentanci wojskowej dyplomacji, samorządu sądownictwa, służb mundurowych i harcerze.

Przemawiając podczas uroczystości, prezydent B. Komorowski powiedział, że katastrofa smoleńska ujawniła słabości, których usunięcie wymaga zmian w systemie dowodzenia i szkolenia w armii. Wskazał na konieczność integracji systemu kierowania i dowodzenia na szczeblu centralnym, dotyczącego planowania strategicznego, dowodzenia bieżącego i dowodzenia operacyjnego.

Prezydent oddał hołd żołnierzom 1920 r., podziękował również Francji za wsparcie w 1920 r. w odbudowie niepodległej Polski.

Następnie złożono wieńce przed Grobem Nieznanego Żołnierza. W imieniu Senatu kwiaty złożyli wicemarszałek G. Sztark i senator Andrzej Owczarek. Uroczystość zakończyła defilada pododdziałów reprezentacyjnych, wśród nich szwadronu kawalerii i pododdziału z Francji, i grup rekonstrukcyjnych, które Traktem Królewskim przeszły do Muzeum Wojska Polskiego. Zebrani wokół placu mieszkańcy mogli oglądać wojskowy sprzęt, pojazdy artyleryjskie i wozy radiolokacyjne. Oddano salut 12 salw armatnich.

* * *

23 sierpnia 2011 r. obchodzony jest po raz pierwszy Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych. Z tej okazji w stołecznym Muzeum Powstania Warszawskiego odbyła się konferencja szefów narodowych instytutów pamięci i ministrów sprawiedliwości państw UE.

Otwierając obchody Europejskiego Dnia Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych marszałek Bogdan Borusewicz powiedział, że ludzka pamięć wypycha to, co najstraszniejsze, ale nie powinniśmy zapominać o totalitaryzmach. "Wiek XX był wiekiem dwóch totalitaryzmów. One ideologicznie były różne, ale sposób funkcjonowania był podobny" - stwierdził i podkreślił, że ubiegłe stulecie zostawiło straszne piętno na narodach Europy. "To jest normalne, że pamięć ludzka wypycha z siebie to, co było najstraszniejsze. Ale to nie oznacza, że my, politycy, powinniśmy o tym zapominać. To nie oznacza, że naukowcy o tym powinni zapominać: historycy, politologowie, socjologowie" - powiedział marszałek Senatu.

Minister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski mówił z kolei, że Polska była doświadczona w sposób szczególny zarówno przez faszyzm, jak i komunizm. Jak podkreślił, stolica Polski jest najlepszym miejscem na pierwsze obchody dnia pamięci o ofiarach totalitaryzmów. "Gdzie jak nie w Warszawie i gdzie jak nie w Muzeum Powstania Warszawskiego Europa po raz pierwszy powinna uczcić pamięć ofiar reżimów totalitarnych. Te 200 tys. warszawiaków, którzy zginęli lub zostali zamordowani przy okazji powstania warszawskiego i bezpośrednio po nim, to taki wyjątkowo tragiczny symbol obrazujący miliony Europejczyków, którzy oddali swoje życie w trakcie II wojny światowej" - powiedział minister sprawiedliwości.

"To, że w jednym miejscu udało się zgromadzić tak wielu wybitnych polityków i naukowców, to bardzo wyraźny sygnał, jak wielkie znaczenie przywiązujemy do tej daty" --dodał minister. Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych obchodzony jest w rocznicę podpisania paktu Ribbentrop-Mołotow.

W konferencji poświęconej rozliczeniu reżimów totalitarnych, problemów rehabilitacji ofiar oraz edukacji historycznej wzięli udział przedstawiciele narodowych instytutów pamięci lub instytucji zajmujących się problematyką pamięci ofiar reżimów. Zaproszeni byli m.in. goście z Czech, Belgii, Bułgarii, Estonii, Holandii, Litwy, Łotwy, Niemiec, Rumunii, Słowacji, Słowenii, Szwecji i Węgier. Uczestnicy otrzymali wydaną przez IPN książkę "Rotmistrz Witold Pilecki. 1901-1948" Jacka Pawłowicza, przedstawiającą tragiczne losy żołnierza, który walcząc z niemieckim okupantem, już po wojnie został zamordowany przez komunistyczne władze.

Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych obchodzono po raz pierwszy. W czerwcu 2011 r. ministrowie sprawiedliwości krajów UE przyjęli konkluzję w sprawie upamiętnienia ofiar zbrodni popełnionych przez reżimy totalitarne. Zwrócono się w nich do państw członkowskich m.in. o rozważenie sposobu upamiętnienia dnia 23 sierpnia oraz o podjęcie lub też wsparcie inicjatyw edukacyjnych i informacyjnych skierowanych do społeczeństwa, dotyczących reżimów totalitarnych.

* * *

30 sierpnia 2011 r., w przeddzień 31. rocznicy podpisania porozumień sierpniowych, esplanadzie przed siedzibą Parlamentu Europejskiego w Brukseli nadano imię "Solidarności 1980". Przecinający ją plac nazwano imieniem Simone Veil, francuskiej polityk, byłej przewodniczącej PE. W uroczystości udział wzięli m.in. premier Donald Tusk, szef Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso, marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, a także były premier Tadeusz Mazowiecki, szef NSZZ "Solidarność" Piotr Duda oraz premier Belgii Yves Leterme.

Jak powiedział przewodniczący PE Jerzy Buzek, nie ma lepszego miejsca, by uhonorować "Solidarność". Przypomniał, że ćwierć wieku temu Polacy wołali "nie ma wolności bez Solidarności". "Dzisiaj w Brukseli, w sercu Europy wołamy: <<nie ma Europy bez solidarności>>. Solidarności, która daje odwagę i siłę, aby nie tylko wywalczyć wolność, ale by z niej z godnością i szacunkiem dla innych korzystać, aby przezwyciężać największe wyzwania" - mówił.

Podczas uroczystości marszałek B. Borusewicz podziękował narodom europejskim za pomoc w czasie walki "Solidarności" o wolność. Przypomniał, że to "Solidarność" doprowadziła do wielkich zmian w Europie. "Nikt nam nic nie dał za darmo, ale tamtą walkę mogliśmy zakończyć zwycięstwem, dzięki waszej pomocy, pomocy społeczeństw Europy Zachodniej, organizacji związkowych, społecznych, polityków i rządów z całego świata. Chcę wam za to serdecznie podziękować" - mówił. W opinii marszałka Senatu, S. Veil to symbol moralnego oporu, odrzucenia totalitaryzmu i zwycięstwa.

Premier Belgii Y. Leterme zwrócił uwagę na związek między S. Veil oraz walką Polski o demokrację. "Wolność i demokracja nigdy nie są gwarantowane. Ich zrealizowanie oraz utrzymanie wymagają przekonania, odwagi i dyscypliny. UE nie jest jedynie rynkiem, ale przede wszystkim prawdziwą wspólnotą wartości, tych wartości, które przedstawiają <<Solidarność>> i Simone Veil" - stwierdził.

Szef KE J. Barroso podkreślił natomiast, że "Solidarność" poszukiwała wolności a nie odwetu, tożsamości narodowej i patriotyzmu a nie agresywnego nacjonalizmu. "Bez <<Solidarności>> nie mielibyśmy dziś w Europie UE takiej, jaką mamy teraz" - dodał.

Premier D. Tusk stwierdził, że solidarność to synonim UE. "Wspólnota europejska polega na tym, że ktoś kiedyś postanowił pomóc słabszemu. Wspólnota polega na tym, że jeden za wszystkich, wszyscy za jednego; wspólnota pamięta o tym, który potrzebuje pomocy, ale każdy z nas pojedynczo wie, jak wielką wartością jest sama wspólnota" - podkreślał z szef polskiego rządu.

Obecna na uroczystości S. Veil stwirdziła, że "Solidarność" była "jednym z dużych symboli wolności w Europie".

Rozległa przestrzeń ciągnąca się wzdłuż europarlamentarnych budynków była dotąd bezimienna. Pomysłodawcą nadania jej imienia "Solidarności" był eurodeputowany Jacek Saryusz-Wolski. Przewodniczący J. Buzek uzyskał poparcie dla tego pomysłu ze strony prezydium PE oraz władz Brukseli, do którego należy teren przed PE.

Esplanadę wieńczy odsłonięta przez J. Buzka tablica w czterech językach: polskim, angielskim, niemieckim i francuskim, która przypomina historię NSZZ Solidarność.

Inaugurację uświetniły występ zespołu pieśni i tańca "Śląsk" i koncert grupy "Myslovitz".

* * *

31 sierpnia 2011 r. prezydent Bronisław Komorowski i marszałek Senatu Bogdan Borusewicz złożyli kwiaty pod Pomnikiem Poległych Stoczniowców w Gdańsku, w 31. rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych.

W uroczystości uczestniczyli też m.in. sekretarz stanu w kancelarii prezydenta RP Sławomir Nowak, przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" Piotr Duda, wojewoda pomorski Roman Zaborowski oraz prezydent Gdańska Paweł Adamowicz, sygnatariusz Porozumień Sierpniowych Józef Przybylski oraz jeden z inicjatorów strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r. Bogdan Felski.

Wieczorem marszałek B. Borusewicz wziął udział w koncercie w ogrodach Belwederu nawiązującym do Przeglądu Piosenki Prawdziwej z 1981 r., który prezentował twórczość funkcjonującą poza cenzurą PRL.

Przed koncertem prezydent B. Komorowski wręczył ordery twórcom zasłużonym dla polskiej kultury. Wyróżnił Wojciecha Młynarskiego, Olgę Jackowską, Lecha Janerkę, Tomasza Lipińskiego, Macieja Zembatego (pośmiertnie), Elżbietę Adamiak-Poniedzielską i Zygmunta Staszczyka.

W ramach obchodów 31. rocznicy powstania "Solidarności" prezydent odznaczył także działaczy opozycji demokratycznej w PRL, m.in. Zbigniewa Bujaka, Józefa Piniora i Stefana Bratkowskiego. W warszawskiej Galerii Kordegarda otworzył wystawę prezentującą oryginalne tablice z 21 postulatami strajkujących w sierpniu 1980 r. w Stoczni Gdańskiej im. Lenina.

Porozumienia Sierpniowe doprowadziły do powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach komunistycznych, niezależnej od władz, legalnej organizacji związkowej - i stały się początkiem przemian z 1989 r. - obalenia komunizmu i końca systemu jałtańskiego.

Wykaz numerów "Diariusza"