Diariusz Senatu nr 59
16 czerwca - 15 lipca 2010 r.

2 lipca 2010 r. odbyło się 58. posiedzenie Senatu.

Senatorowie wybrani w wyborach uzupełniających do Senatu 20 czerwca 2010 r.: Michał Boszko (PSL), Leszek Piechota (PO) i Alicja Zając (PiS) złożyli ślubowanie.

Izba, zgodnie z rekomendacją komisji: Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, Budżetu i Finansów Publicznych, Gospodarki Narodowej, Rodziny i Polityki Społecznej oraz Środowiska, przyjęła ustawę bez poprawek. To stanowisko poparło 87 senatorów, jeden był przeciw.

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 69. posiedzeniu, na podstawie projektu rządowego, ma na celu wprowadzenie szczególnych rozwiązań prawnych, służących zagwarantowaniu poszkodowanym niezbędnej pomocy i uproszczeniu procedur związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz osunięć ziemi wywołanych opadami atmosferycznymi. Na organy administracji publicznej nałożono obowiązek załatwiania spraw związanych z usuwaniem skutków powodzi w pierwszej kolejności i bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu miesiąca od dnia wszczęcia postępowania. Wprowadzono uproszczone zasady odbudowy, remontu i rozbiórki urządzeń wodnych, uszkodzonych lub zniszczonych na skutek powodzi, w szczególności przez zniesienie obowiązku uzyskania dla takich urządzeń pozwolenia wodnoprawnego oraz uproszczenie procedury wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

Pracownicy, którzy byli nieobecni w pracy z powodu powodzi, będą mieć prawo do odpowiedniej części minimalnego wynagrodzenia za pracę, przez okres nie dłuższy niż 10 dni roboczych. Z kolei pracodawcy, którzy na skutek powodzi przejściowo zaprzestali prowadzenia działalności gospodarczej lub istotnie ograniczyli jej prowadzenie, będą mogli zaciągnąć pożyczkę z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, z przeznaczeniem na wypłatę wynagrodzenia pracownikom nieobecnym w pracy z powodu powodzi oraz usuwającym skutki powodzi w zakładzie pracy. Pożyczkę trzeba będzie spłacić do 31 grudnia 2011 r., ale będzie można ubiegać się o jej umorzenie.

Wprowadzono także możliwość przeznaczania na cele związane z likwidacją skutków powodzi środków z zakładowych funduszy świadczeń socjalnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz zakładowych funduszy rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Ponadto będzie można umarzać pożyczki udzielone poszkodowanym z funduszy państwowych, jeżeli nie są spłacane z powodu powodzi.

Teraz ustawa trafi do podpisu marszałka Sejmu wykonującego obowiązki prezydenta.

Senat jednomyślnie, 91 głosami, przyjął ustawę ułatwiającą wykup gruntów na cele przeciwpowodziowe wraz z 35 poprawkami. Część z nich ma charakter redakcyjny i doprecyzowujący. Izba m.in. zmodyfikowała definicję pojęcia "inwestor" - będzie nim regionalny zarząd gospodarki wodnej, urząd morski, województwo, powiat, gmina lub partner prywatny, a nie jak uchwalił Sejm - dyrektorzy regionalnego zarządu gospodarki wodnej, marszałkowie województw, starostowie, wójtowie, burmistrzowie czy prezydenci miasta. Senatorowie postanowili także, że wysokość odszkodowania za przejętą nieruchomość będzie negocjował inwestor, a nie wojewoda oraz usunęli przepis ograniczający wysokość odszkodowania przysługującego z tytułu ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości.

Zdecydowano, że dołączona do wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji mapa będzie przedstawiała projektowany obszar inwestycji również z zaznaczeniem podziału geodezyjnego nieruchomości. Zdaniem Izby, zawieszenie z mocy prawa może zahamować realizację innych ważnych inwestycji, w tym przede wszystkim drogowych, które pomimo, iż będą prowadzone na tych samych nieruchomościach co inwestycja przeciwpowodziowa, nie muszą z nią kolidować.

Zdecydowano, że rygor natychmiastowej wykonalności będzie nadawany decyzją o pozwoleniu na realizację inwestycji wyłącznie w przypadkach uzasadnionych interesem społecznym lub gospodarczym. Zmieniono zasady wydawania nieruchomości, opróżniania lokalu i innych pomieszczeń w związku z wydaniem decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji. Przyjęto, że decyzja, której został nadany rygor natychmiastowej wykonalności, zobowiązuje do wydania nieruchomości, opróżniania lokalu i innych pomieszczeń w  ciągu 90 dni od dnia jej wydania. Ponadto Izba postanowiła, że nieruchomości wchodzące w skład zasobu Agencji Nieruchomości Rolnych będą mogły być w drodze umowy nieodpłatnie przekazywane na własność jednostek samorządu terytorialnego.

5 senackich poprawek uzupełnia katalog zmian wprowadzanych do ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Zmiany te mają na celu zmniejszenie wymogów formalnych dotyczących wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz wystąpienia o opinię w sprawie nałożenia obowiązku przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 dla przedsięwzięcia, przez odstąpienie od obowiązku przedkładania wypisu i wyrysu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Sejm uchwalił ustawę na 69. posiedzeniu, na podstawie projektu wniesionego przez marszałka Sejmu wykonującego obowiązki prezydenta. Ma ona na celu uproszczenie i przyspieszenie prac związanych z przygotowywaniem inwestycji przeciwpowodziowych. Zgodnie z ustawą, budowlami przeciwpowodziowymi są: kanały ulgi, poldery przeciwpowodziowe, stopnie wodne i zbiorniki retencyjne posiadające retencję powodziową, suche zbiorniki przeciwpowodziowe, wały przeciwpowodziowe, wrota przeciwsztormowe, wrota przeciwpowodziowe, kierownice w ujściach rzek do morza oraz budowle ochrony przed powodzią morską. Uregulowano procedurę przygotowania do realizacji inwestycji. Będzie wydawana jedna zintegrowana decyzja dotycząca całej inwestycji przeciwpowodziowej, czyli decyzja o pozwoleniu na realizację tej inwestycji. Decyzję tę będzie wydawał wojewoda.

W ustawie uregulowano także problematykę nabywania nieruchomości w związku z inwestycją przeciwpowodziową. Przewidziano możliwość wypłacania odszkodowania lub nabywania nieruchomości w celu dokonania jej zamiany lub wydzielenia tej nieruchomości w postępowaniu scaleniowo-wymiennym.

Pracujące nad ustawą Komisja Gospodarki Narodowej, Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Środowiska wniosły o przyjęcie jej wraz z 29 poprawkami. Zmiany zaproponowali również senatorowie: Tadeusz Gruszka, Kazimierz Kleina i Paweł Klimowicz.

Teraz senackie poprawki rozpatrzy Sejm.

Senat wysłuchał informacji rządu na temat sytuacji na terenach dotkniętych powodzią oraz działań podejmowanych przez rząd w zakresie ochrony przeciwpowodziowej oraz w sprawie pomocy mieszkańcom tych terenów. Informację przedstawił minister spraw wewnętrznych i administracji Jerzy Miller. Minister poinformował, że "to, co zdarzyło się w rejonie górnej Wisły w maju i czerwcu 2010 r., można określić jako fenomen hydrologiczny, największy od 1813 r. (...)W sumie jednak zniszczenia są mniejsze niż w 1997 r.".

J. Miller poinformował, że według wstępnych szacunków, straty po powodzi przekroczyły 10 mld zł, co pozwala Polsce na otrzymanie dotacji z europejskiego Funduszu Solidarności. Na usuwanie skutków powodzi MSWiA przekazało już 1 mld 57 mln 130 tys. zł. Najwięcej środków przeznaczono na odbudowę i remonty, m.in. dróg i budynków publicznych oraz na wypłatę zasiłków dla powodzian.

Do akcji ratowniczej podczas majowej i czerwcowej powodzi zaangażowanych zostało 20 tys. strażaków PSP i 60 tys. strażaków OSP, czyli 2/3 wszystkich sił krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. W akcje przeciwpowodziowe zaangażowani byli także policjanci i funkcjonariusze straży granicznej.

Niektórzy senatorowie PiS krytykowali rząd m.in. za brak właściwej koordynacji podczas działań ratunkowych, brak przepływu informacji oraz niedostateczną pomoc powodzianom.

Po wyczerpaniu porządku 58. posiedzenia oświadczenia złożyli senatorowie: Mieczysław Augustyn, Ryszard Bender, Stanisław Bisztyga, Grzegorz Czelej, Tadeusz Gruszka, Witold Idczak, Stanisław Iwan, Maciej Klima, Paweł Klimowicz, Ryszard Knosala, Norbert Krajczy, Krzysztof Kwiatkowski, Rafał Muchacki, Władysław Ortyl, Wojciech Skurkiewicz, Eryk Smulewicz, Zbigniew Szaleniec, Grzegorz Wojciechowski i Piotr Zientarski.

7 i 8 lipca odbyło się 59. posiedzenie Senatu.

Izba jednomyślnie, 92 głosami, przyjęła nowelę z 7 poprawkami. Większość z nich ma charakter doprecyzowujący. Zmiany zaproponowały Komisja Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisja Gospodarki Narodowej. Senat zdefiniował pojęcie "całkowitego zniszczenia wyrobów akcyzowych" jako uniemożliwiające ich wykorzystanie jako wyroby akcyzowe. Zdecydowano też, że przemieszczanie wyrobów akcyzowych z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy może być rozpoczęte albo po uzyskaniu dokumentu w formie elektronicznej, albo po sporządzeniu dokumentu w formie papierowej. Ponadto doprecyzowano warunki dopuszczające do wystawienia dokumentu zastępującego raport odbioru.

Głównym celem nowelizacji, uchwalonej przez Sejm na 68. posiedzeniu, na podstawie przedłożenia rządowego, jest implementacja przepisów dyrektywy Rady 2008/118/WE z 16 grudnia 2008 r. w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego. Ustawa tworzy podstawy prawne do wdrożenia krajowego systemu teleinformatycznego do obsługi przemieszczania wyrobów akcyzowych z zastosowaniem procedury zawieszania poboru akcyzy. Z systemu będą korzystały podmioty dokonujące przemieszczeń wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy oraz urzędy celne nadzorujące obrót tymi wyrobami. System pozwoli również na elektroniczną obsługę zabezpieczeń akcyzowych.

Ustawa wprowadza nowy podmiot - zarejestrowanego wysyłającego, uprawnionego do wysyłania importowanych wyrobów akcyzowych z miejsca importu z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy. Ponadto podmiot - zarejestrowany handlowiec zastąpiono podmiotem - zarejestrowany odbiorca.

Wprowadzono m.in. opodatkowanie zużycia energii elektrycznej nabywanej na potrzeby własne przez podmioty posiadające koncesję na jej wytwarzanie, regulację służącą zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu energii elektrycznej akcyzą, opodatkowanie podmiotów zużywających wyroby akcyzowe objęte zwolnieniem ze względu na przeznaczenie, które nie dopełniają np. obowiązków ewidencyjnych. Rozszerzono także zakres zwolnienia od akcyzy paliw żeglugowych. Zmieniono też definicję cygar, co uniemożliwi sprzedaż tytoniu ciętego (do samodzielnego skręcania papierosów) pod ich postacią i unikanie zapłaty akcyzy.

Nowelizacja przewiduje też uproszczenie oświadczeń o przeznaczeniu oleju opałowego. Z obowiązku składania takich oświadczeń będą zwolnione m.in. publiczne szkoły, zakłady opieki zdrowotnej i pomocy społecznej. W wypadku ewidencjonowania wpłat akcyzy od energii elektrycznej zrezygnowano z podwójnego ewidencjonowania wpłat miesięcznych i rozliczeń z klientami tylko w oparciu o rozliczenia na podstawie faktur prognozowych.

Wydłużono z 7 do 30 dni termin składania deklaracji i rozliczenia podatku akcyzowego od samochodów osobowych nabytych wewnątrzwspólnotowo, które potem mają być albo eksportowane, albo wywiezione do innego kraju.

Podczas dyskusji podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Jacek Kapica podkreślił, że nowela ma "wybitnie progospodarczy charakter" i za jej przyjęciem głosowało 416 posłów.

Senator Jan Rulewski zapytał o opodatkowanie tzw. papierosów elektronicznych i dopalaczy. Zdaniem J. Kapicy, "jeżeli uważamy, że dopalacze są czymś złym, to należy się zastanowić, jak je wyeliminować, a nie jak je opodatkować". Dodał też, że jest problem z odpowiednim zakwalifikowaniem dopalaczy jako towaru. W opinii wiceministra, trudnym problemem do uregulowania jest także opodatkowanie akcyzą papierosów elektronicznych. Unijna dyrektywa o akcyzie obejmuje wyroby tytoniowe, a elektroniczny papieros wyrobem takim nie jest. Jak powiedział J. Kapica, w wypadku papierosów elektronicznych są różne opinie, na co ma wpływ także gra konkurencyjna między producentami plastrów antypapierosowych a producentami papierosów elektronicznych. "Mamy świadomość, że rozpowszechnienie papierosów elektronicznych wpłynie na ograniczenie spożycia papierosów palonych. Chodzi o to, by ludzie mniej palili, ponieważ ze zdrowotnego punktu widzenia szkodliwe są substancje smoliste" - dodał wiceminister.

Ustawa wróci teraz do Sejmu.

Izba jednogłośnie, 93 głosami, poparła nowelę zmieniającą sposób wynagradzania osób wchodzących w skład Rady Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Pracująca nad ustawą Komisja Budżetu i Finansów Publicznych wniosła o przyjęcie jej bez poprawek.

Zgodnie z ustawą, uchwaloną przez Sejm na 68. posiedzeniu, na podstawie projektu rządowego, wynagrodzenie pobierane za udział w posiedzeniach Rady Bankowego Funduszu Gwarancyjnego będzie składać się z dwóch części, stałej i zmiennej. Część stała ma być wynagrodzeniem za pracę na rzecz funduszu poza posiedzeniami rady oraz za odpowiedzialność ponoszoną za jej funkcjonowanie. Wysokość tego wynagrodzenia będzie ustalana jako wielokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale poprzedniego roku, ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Część zmienna ma zależeć od udziału członka rady w jej posiedzeniach, częstotliwości zwoływania posiedzeń rady w danym miesiącu oraz zakresu wykonywanych zadań rady i pełnionej przez członka funkcji. Oznacza to, że w wypadku nieobecności na posiedzeniu rady osobie wchodzącej w jej skład zostanie wypłacona jedynie stała część wynagrodzenia.

Maksymalną wysokość miesięcznego wynagrodzenia osób wchodzących w skład Rady BFG ma określić w rozporządzeniu minister finansów, po wcześniejszym zasięgnięciu opinii prezesa Narodowego Banku Polskiego i przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.

Odpowiadając na pytania senatorów o cel ustawy, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Dominik Radziwiłł podkreślił, że chodzi o ograniczenie wydatków. Dodał, że rząd nie spodziewa się, by zastrzeżenia do zmian miała Komisja Nadzoru Finansowego, czy Narodowy Bank Polski.

Nowela trafi do podpisu marszałka Sejmu wykonującego obowiązki prezydenta.

Izba jednogłośnie, 92 głosami, przyjęła ustawę z 7 poprawkami. Większość z nich dotyczy procedury usuwania, przechowywania i przepadku pojazdów. Senatorowie postanowili, że właściciel pojazdu wycofanego z ruchu powinien być zobowiązany do zapewnienia miejsca postoju nie tylko poza drogą publiczną i strefą zamieszkania, ale także poza strefą ruchu. Uznali też, że osoba dysponująca pojazdem na podstawie innego niż własność tytułu prawnego powinna wraz z właścicielem ponosić odpowiedzialność również z tytułu kosztów związanych z wydaniem dyspozycji usunięcia pojazdu, jeżeli od usunięcia odstąpiono. Izba zdecydowała też, że starosta będzie mógł wystąpić do sądu z wnioskiem o orzeczenie przepadku usuniętego z drogi pojazdu na rzecz powiatu nie wcześniej niż przed upływem 30 dni od dnia powiadomienia właściciela o usunięciu pojazdu. Ponadto wprowadzono wymóg zamieszczania w powiadomieniu pouczenia o skutkach nieodebrania pojazdu. Pozostałe poprawki mają charakter redakcyjny.

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 68. posiedzeniu, na podstawie przedłożenia rządowego. Rozszerza m.in. stosowanie prawa o ruchu drogowym na tzw. drogi wewnętrzne poprzez wprowadzenie pojęcia "strefa ruchu". Jest to obszar obejmujący co najmniej jedną drogę wewnętrzną, na który wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi. Obecnie przepisy o ruchu drogowym stosowane są tylko do dróg publicznych i stref zamieszkania. Utworzenie stref ruchu umożliwi egzekwowanie przepisów prawa o ruchu drogowym także na drogach wewnętrznych leżących na ich obszarze (np. na drogach osiedlowych, czy na terenie marketów).

Ponadto doprecyzowano przepisy dotyczące usuwania, przechowywania i przepadku pojazdów. Nowelizacja tych przepisów jest konsekwencją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 3 czerwca 2008 r. Trybunał uznał wtedy, że przepisy prawa o ruchu drogowym, które dopuszczają pozbawienie prawa własności pojazdu bez prawomocnego orzeczenia sądu, są niezgodne z konstytucją. Zdaniem trybunału, jedynie sądowy tryb orzekania o przepadku rzeczy gwarantuje wnikliwe rozpatrzenie sprawy oraz chroni jednostkę przed bezprawnym pozbawieniem prawa własności. Zgodnie z nowelizacją, pojazd można usunąć, jeżeli nie ma karty parkingowej, a stoi na miejscu dla niepełnosprawnych, albo został zaparkowany pod znakiem zapowiadającym usunięcie pojazdu na koszt właściciela.

Nowela realizuje także obowiązek nałożony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z 23 kwietnia 2009 r. przekazywania Komisji Europejskiej informacji o emisji dwutlenku węgla przez pojazdy po raz pierwszy rejestrowane w Polsce.

Podczas dyskusji wątpliwości senatorów budziła m.in. kwestia, czy kara w postaci przepadku zabezpieczonego drogiego auta nie będzie nieproporcjonalna w stosunku do kosztów związanych z jego holowaniem i przechowywaniem.

Komisja Gospodarki Narodowej i Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej wniosły o wprowadzenie do ustawy 7 poprawek. Podczas debaty senator Zbigniew Cichoń zaproponował zmniejszenie do 20 zł wysokość maksymalnej stawki opłaty kwotowej za usunięcie roweru i do 5 zł za każdą dobę stawki opłaty za przechowywanie tego roweru. Z kolei senator Tadeusz Gruszka zaproponował zrezygnowanie z przepisu ustalającego maksymalną wysokość stawki kwotowej opłaty za usunięcie i przechowywanie pojazdu. Te dwie poprawki jednak nie uzyskały akceptacji Izby.

Ustawa wróci teraz do Sejmu.

Celem nowelizacji, uchwalonej przez Sejm na 68. posiedzeniu, na podstawie projektu rządowego, jest konieczność pełnego dostosowania polskiego prawa do zapisów unijnej dyrektywy w sprawie kontroli niebezpieczeństwa poważnych awarii związanych z substancjami niebezpiecznymi. Najważniejsze zmiany polegają na: wprowadzeniu definicji składowania substancji niebezpiecznej, doprecyzowaniu pojęcia "instalacja", wprowadzeniu przepisu zobowiązującego prowadzącego zakład o dużym ryzyku do dostarczania (co najmniej raz na 5 lat) i weryfikacji (raz na 3 lata) informacji na temat środków bezpieczeństwa i wymaganego zachowania w wypadku wystąpienia poważnych awarii oraz do podania tych informacji do publicznej wiadomości. Ponadto na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta nałożono obowiązek zwrócenia się o opinię na temat projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz planu miejscowego do właściwego organu Państwowej Straży Pożarnej i wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska w wypadku lokalizacji nowych zakładów o zwiększonym ryzyku lub dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii; zmian w istniejących zakładach o zwiększonym lub duży ryzyku; nowych inwestycji oraz rozmieszczenia obszarów przestrzeni publicznej i terenów zabudowy mieszkaniowej w sąsiedztwie powyższych zakładów, wówczas gdy te inwestycje, obszary lub tereny zwiększają ryzyko wystąpienia lub skutki poważnych awarii.

Komisja Środowiska oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zaproponowały 4 poprawki doprecyzowujące zapisy ustawy, które w wyniku głosowań uzyskały poparcie Senatu. Teraz poprawki rozpatrzy Sejm.

Izba jednomyślnie, 93 głosami, przyjęła ustawę wraz z 4 poprawkami zaproponowanymi przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Najważniejsza zmiana zaproponowana przez Senat polega na obniżeniu wysokości kary zagrożenia pozbawienia wolności za niestosowanie się do orzeczonego przez sąd zakazu wstępu na imprezę masową. Sejm ustalił wysokość tej kary na 2 lata, a Senat - na rok. Senat uznał, że środek karny zakazu wstępu na imprezę masową dotyczyć może nie tylko masowych imprez sportowych, ale każdej innej imprezy masowej. Powinna zatem istnieć odpowiednia proporcja pomiędzy ciężarem naruszenia a grożącą za to naruszenie karą. Naruszenie orzeczonego środka (poprzez obecność na imprezie masowej) lub obowiązku osobistego stawiennictwa w określonym miejscu (poprzez nie stawienie się), nie połączone z innym niepoprawnym zachowaniem się skazanego (obwinionego) nie uzasadnia nadmiernej, zdaniem Senatu, surowości ustawodawcy.

Senatorowie zadecydowali też, że podmiotem zobowiązanym do przechowywania i niszczenia materiałów zgromadzonych podczas utrwalania przebiegu imprezy masowej jest organizator tej imprezy.

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm na 68. posiedzeniu, na podstawie projektu komisyjnego, wprowadza 4 zmiany w dwóch ustawach. Skróceniu z roku do 60 dni uległ okres przechowywania zapisu z monitoringu imprezy masowej, jeżeli materiał nie jest potrzebny jako dowód w postępowaniu karnym. Upoważniono Radę Ministrów do określenia w rozporządzeniu wymagań w zakresie wyszkolenia i wyposażenia kierownika do spraw bezpieczeństwa, służb porządkowych i informacyjnych, a także uregulowania sposobu kontroli uprawnień do uczestniczenia w imprezie masowej, legitymowania osób, przeglądania bagaży i odzieży, usunięcia osoby z imprezy masowej oraz sposobu dokumentowania podjętych czynności.

Najważniejszą zmiana w kodeksie karnym jest wprowadzenie sankcji za nieprzestrzeganie tzw. zakazu stadionowego, który może być łączony z obowiązkiem stawiania się na policji w czasie trwania imprezy masowej na tym stadionie. Za nieprzestrzeganie tego zakazu będzie grozić kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności.

Poprawki Senatu rozpatrzy teraz Sejm.

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 68. posiedzeniu, na podstawie przedłożenia rządowego, przede wszystkim stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do dwóch wyroków Trybunału Konstytucyjnego z 2008 r. i 2009 r. dotyczących skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego prawo dochodzenia wynagrodzenia za szkody wyrządzone przez niezgodne z prawem działanie sądu zostało ograniczone jedynie do orzeczeń, które zapadły po 1 września 2004 r. i do prawomocnych orzeczeń, które kończyły postępowanie w sprawie. Osoba poszkodowana nie mogła więc dochodzić odpowiedniego odszkodowania od Skarbu Państwa.

Ustawa daje możliwość dochodzenia odszkodowania od Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczenia ma przysługiwać tylko od prawomocnych wyroków sądu drugiej instancji, kończących postępowanie w sprawie oraz od postanowień kończących postępowanie wydanych przez sąd drugiej instancji. Od innych prawomocnych orzeczeń skarga nie będzie przysługiwać, a jeżeli przez ich wydanie została wyrządzona szkoda, strona może dochodzić jej wynagrodzenia bez uprzedniego stwierdzenia niezgodności orzeczenia z prawem, czyli przed sądem powszechnym, bezpośrednio od Skarbu Państwa, w sprawie o odszkodowanie. Sprawy o odszkodowanie z tytułu wyrządzonej szkody na skutek prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem będą rozpatrywane przez sąd okręgowy.

W ustawie przyjęto, że skarga kasacyjna w sprawach, w których chodzi o odpowiedzialność z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem, przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia. Obecnie obowiązuje limit kwotowy i jedynie w sprawach, w których wartość przedmiotu zaskarżenia przewyższa 50 tys. zł, a w wypadku spraw gospodarczych 75 tys. zł, jest możliwość złożenia skargi kasacyjnej.

Ustawa przewiduje też możliwość dochodzenia odszkodowania również z tytułu szkód wynikłych z orzeczeń wydanych od 17 października 1997 r. do 1 września 2004 r., kiedy nie było możliwości skutecznego dochodzenia odszkodowania. Określono też nowy termin na wniesienie skargi - dwa lata od dnia wejścia w życie ustawy. Wprowadzono również zmiany w procedurze cywilnej, zmierzające do tego, żeby sędzia orzekający w sprawie, co do której uznano, że orzeczenie jest niezgodne z prawem i powinno to skutkować odszkodowaniem, nie orzekał w sprawie o odszkodowanie.

Senat, zgodnie z rekomendacją Komisji Ustawodawczej, wprowadził 2 poprawki redakcyjne do ustawy. Teraz rozpatrzą je posłowie.

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 68. posiedzeniu, zmienia przepis dotyczący ochrony trawników lub zieleńców. Obecnie deptanie trawnika lub zieleńca podlega karze grzywny do 1 tys. zł lub karze nagany. Zgodnie z nowelą, trawniki i zieleńce będą podlegać ochronie w miejscach innych niż wyznaczone do celów rekreacji przez właściwe organy gminy. Zmianę przygotowała sejmowa komisja nadzwyczajna "Przyjazne Państwo".

Pracująca nad ustawą Komisja Ustawodawcza zaproponowała, aby o tym, do jakich celów będzie wykorzystywany trawnik lub zieleniec decydował zarządca danego terenu, a nie organy gminy. Podczas debaty podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona negatywnie ustosunkował się do tej propozycji. Podkreślił, że wyznaczenie terenu do celów rekreacji powoduje "daleko idące skutki w zakresie praw człowieka, ponieważ limituje karalność, penalizację. (...) Tu mamy do czynienia z wyznaczaniem granicy odpowiedzialności za wykroczenie i dlatego organ gminy wydaje się bardziej właściwy".

Ostatecznie, w wyniku głosowania, Senat uchwalił tę poprawkę. W opinii Izby, teren przeznaczony do użytku publicznego może być własnością gminy, ale może też być własnością Skarbu Państwa, czy też prywatną (np. trawniki i zieleńce znajdujące się na terenach należących do spółdzielni mieszkaniowych). Wyłączenie spod zakresu penalizacji deptania trawników i zieleńców, w miejscach wyznaczonych dla celów rekreacji przez właściwe organy gminy, sprawi, że nadal wykroczeniem pozostanie każde deptanie trawnika lub zieleńca na terenach przeznaczonych do użytku publicznego, innych niż tereny gminne.

Teraz do senackiej poprawki ustosunkują się posłowie.

Senat, zgodnie z rekomendacją Komisji Zdrowia, przyjął ustawę w wersji uchwalonej przez Sejm na 68. posiedzeniu, na podstawie projektu poselskiego. Rozszerza ona wykaz zakazanych środków odurzających o mefedron i syntetyczne kanabinoidy. Są to tzw. dopalacze, czyli substancje psychoaktywne, które mogą działać podobnie do narkotyków. Kanabinoidy działają podobnie do marihuany, a mefedron ma działanie nieco podobne do metaamfetaminy.

Nowela trafi do podpisu marszałka Sejmu wykonującego obowiązki prezydenta.

Senat przyjął ustawę w wersji uchwalonej przez Sejm na 68. posiedzeniu. Inicjatorem zmiany nazwy Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie na Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie był rząd.

Zgodnie z prawem o szkolnictwie wyższym uczelnie, których jednostki organizacyjne posiadają co najmniej 6 uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora, w tym co najmniej 4 w zakresie nauk objętych profilem uczelni, mają możliwość używania w swojej nazwie wyrazu "uniwersytet". Pomorska Akademia Medyczna w Szczecinie spełnia ten wymóg. Uczelnia ma cztery wydziały: lekarski, lekarsko-stomatologiczny, nauk o zdrowiu oraz lekarsko-biotechnologiczny i medycyny laboratoryjnej, kształci ok. 4300 studentów, w tym 477 studentów anglojęzycznych, zatrudnia prawie 600 nauczycieli akademickich, w tym 97 profesorów, 1 docenta, 43 doktorów habilitowanych i 267 doktorów. Uczelnia ma też dwa szpitale kliniczne.

Pracująca nad ustawą Komisja Nauki, Edukacji i Sportu nie zgłosiła do niej poprawek.

Nowela trafi do podpisu marszałka Sejmu wykonującego obowiązki prezydenta.

Celem ustawy, uchwalonej przez Sejm na 68. posiedzeniu, na podstawie projektu rządowego, jest dostosowanie polskich przepisów do dyrektywy unijnej z 23 maja 2007 r. w sprawie wprowadzania do obrotu wyrobów pirotechnicznych. Ustawa określa wymagania dla wprowadzanych do obrotu wyrobów pirotechnicznych oraz procedury oceny zgodności tych wyrobów z tzw. zasadniczymi wymaganiami. Zdefiniowano wyroby pirotechniczne. Wyróżniono 4 kategorie tych wyrobów: widowiskowe, do użytku teatralnego, do pojazdów oraz wyroby przeznaczone do innych celów, np. do zastosowania w leśnictwie, ratownictwie i rolnictwie.

Określono też zasady wydawania oraz cofania pozwoleń, nabywania, przechowywania lub używania materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego, a także zasady używania i przemieszczania tych materiałów oraz zasady znakowania plastycznych materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego.

Ustawa obliguje producentów i importerów sprowadzających wyroby pirotechniczne do określania klas w zależności od stopnia zagrożenia podczas użytkowania oraz do dołączania do wyrobów pirotechnicznych instrukcji w języku polskim.

Nadzór nad rynkiem wyrobów pirotechnicznych ma sprawować Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Inspekcja Handlowa, Państwowa Inspekcja Pracy. Działania wymienionych organów mogą być wspomagane przez Policję i Straż Miejską.

Komisja Gospodarki Narodowej wniosła o wprowadzenie 11 poprawek do ustawy. Sześć zmian zaproponował także senator Stanisław Bisztyga. Większość stanowiły poprawki o charakterze redakcyjnym, uściślającym, ujednolicającym i porządkującym terminologię ustawy. W wyniku głosowania Senat zaakceptował wszystkie poprawki. Izba m.in. uznała za uzasadnione utrzymanie obowiązku uzyskania koncesji na obrót wyrobami pirotechnicznymi charakteryzującymi się wysokim poziomem niebezpieczeństwa w ich działaniu. Obowiązkiem uzyskania koncesji objęty będzie obrót wyrobami pirotechnicznymi klasy 4 oraz klas T2 i P2. Zdaniem Senatu, wyłączenie spod wymogu uzyskania koncesji na obrót materiałami wybuchowymi wszystkich kategorii wyrobów pirotechnicznych wymienionych w ustawie o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego, nie zostało dostatecznie wyjaśnione przez projektodawców przepisu.

Ustawa wróci teraz do Sejmu.

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 69. posiedzeniu, na podstawie projektu komisyjnego, wprowadza zmiany prawno-organizacyjne dotyczące centrów integracji społecznej (CIS) i zakładów aktywności zawodowej (ZAZ).

Znowelizowana w 2009 r. ustawa o finansach publicznych zniosła m.in. możliwość funkcjonowania gminnych centrów integracji społecznej w formie gospodarstw pomocniczych i nie wprowadziła dla nich innej formy działalności. Na podstawie noweli będzie można, do 31 grudnia 2010 r., przekształcić takie centra w wybraną przez jednostkę samorządu terytorialnego formę, tzn. w jednostkę budżetową lub w samorządowy zakład budżetowy. Gminy będą też mogły przekazać prowadzenie takiego centrum organizacji pozarządowej. Rozszerzono też krąg podmiotów, które mogą tworzyć centra integracji społecznej o powiaty i samorządy województw.

Doprecyzowano również zasady prowadzenia przez centrum integracji społecznej, w ramach reintegracji zawodowej, działalności wytwórczej, handlowej i usługowej. Działalność taka nie będzie uznawana za działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej i będzie mogła być prowadzona jako statutowa działalność odpłatna.

Określono także zasady przekształcania zakładów aktywności zawodowej w samorządowe zakłady budżetowe i zasady przekazywania składników majątkowych tych zakładów do nowo utworzonych podmiotów.

Komisja Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zaproponowały 4 poprawki do ustawy. Mają one charakter doprecyzowujący i redakcyjny. Senat przyjął wszystkie poprawki. Teraz rozpatrzą je posłowie.

Izba jednomyślnie, 92 głosami, przyjęła ustawę bez poprawek, zgodnie z rekomendacją Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Spraw Zagranicznych.

Sejm uchwalił ustawę na 68. posiedzeniu, na podstawie projektu rządowego. Zmiana umowy między Polską a Ukrainą ma na celu usunięcie przepisów, w stosunku do których eksperci Unii Europejskiej zgłosili zastrzeżenie, że dyskryminują obywateli Unii (nie będących obywatelami polskimi) przekraczających polsko-ukraińską granicę.

Zgodnie ze zmianą służby ukraińskie dokonujące kontroli granicznej na terytorium Polski nie będą mogły stosować doprowadzenia kontrolowanego na terytorium Ukrainy także w wypadku obywateli krajów UE oraz państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Obecnie na polsko-ukraińskiej granicy jest 6 przejść drogowych i 4 towarowe, gdzie odprawa odbywa się po obu stronach, oraz 2 małe przejścia towarowe, gdzie wspólna odprawa odbywa się po stronie polskiej. Umowa będzie dotyczyła właśnie tych dwóch przejść.

Nowela zostanie przekazana do podpisu marszałka Sejmu wykonującego obowiązki prezydenta.

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 68. posiedzeniu, na podstawie projektu rządowego. Celem Protokołu jest rozszerzenie zakresu ochrony prawnej personelu ONZ oraz personelu współdziałającego, biorących udział we wszystkich operacjach ONZ bez potrzeby uruchamiania mechanizmu decyzyjnego, zgodnie z którym konieczna była deklaracja Rady Bezpieczeństwa lub Zgromadzenia Ogólnego ONZ o zaistnieniu "wyjątkowego zagrożenia" dla personelu ONZ i personelu współdziałającego w danej operacji.

Komisja Spraw Zagranicznych wniosła o przyjęcie ustawy bez poprawek. Podczas głosowania na posiedzeniu Izby propozycję tę poparło 90 senatorów.

Nowela zostanie przekazana do podpisu marszałka Sejmu wykonującego obowiązki prezydenta.

Izba jednomyślnie, 92 głosami, zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy, który stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 4 marca 2008 r. (sygn. akt S 2/08) dotyczącego ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Trybunał zasygnalizował Sejmowi potrzebę podjęcia inicjatywy ustawodawczej, której celem byłoby jednoznaczne określenie w ustawie o ochronie praw lokatorów obowiązku gminy dostarczenia tymczasowego pomieszczenia osobom, w stosunku do których sąd orzekł obowiązek opróżnienia lokalu służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych.

W projekcie ustawy zdefiniowano pojęcie "tymczasowe pomieszczenie", rozszerzono katalog obowiązków gminy o obowiązek wskazywania tymczasowego pomieszczenia oraz określono maksymalny, nie dłuższy niż 12 miesięcy, okres udostępniania takiego pomieszczenia.

Izba upoważniła senatora Marka Trzcińskiego do reprezentowania jej w dalszych pracach nad tym projektem.

Projekt ustawy stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 5 grudnia 2000 r. (sygn. akt K 35/99), stwierdzającego niezgodność z konstytucją przepisów ustawy o pracownikach urzędów państwowych w zakresie, w jakim stwarzają podstawę do rozwiązania stosunku pracy w drodze wypowiedzenia z mianowanym urzędnikiem państwowym - kobietą wcześniej niż z mianowanym urzędnikiem państwowym - mężczyzną, a także w zakresie, w jakim stwarza podstawę do rozwiązania stosunku pracy w drodze wypowiedzenia z mianowanym pracownikiem samorządowym - kobietą, w razie nabycia przez nią prawa do emerytury, wcześniej niż z mianowanym pracownikiem samorządowym - mężczyzną.

Zmiany zaproponowane przez Senat utrzymują możliwość wcześniejszego pójścia przez kobiety na emeryturę, ale dają im prawo do pozostania na stanowisku urzędnika mianowanego. Pracodawca nie będzie mógł zwolnić mianowanej urzędniczki, która nabyła uprawnienia emerytalne, bez jej zgody, do ukończenia 65. roku życia.

Za podjęciem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o pracownikach urzędów państwowych oraz ustawy o pracownikach samorządowych głosowało 92 senatorów. Izba zdecydowała, że senator Grażyna Sztark będzie reprezentowała Senat w dalszych pracach nad tym projektem.

Izba jednomyślnie, 93 głosami, zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy, który stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 16 grudnia 2009 r. (sygn. akt K 49/07). Trybunał stwierdził niezgodność z konstytucją przepisu ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich w zakresie, w jakim pomija przesłankę deportacji do pracy przymusowej w granicach przedwojennego państwa polskiego.

W projekcie ustawy Senat rozszerzył krąg osób uprawnionych do otrzymywania świadczenia pieniężnego o osoby wywiezione do pracy przymusowej w granicach państwa polskiego poza dotychczasowe miejsce zamieszkania, na okres co najmniej 6 miesięcy, gdy towarzyszyła temu rozłąka z rodziną. Wprowadzono również zmiany mające na celu usunięcie wątpliwości związanych z niekonsekwentnym używaniem przez ustawodawcę określenia "deportacja".

Izba upoważniła senatora Stanisława Gogacza do reprezentowania jej w dalszych pracach nad tym projektem.

Projekt ustawy stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 28 października 2008 r. (sygn. akt S 4/08), w którym zasygnalizował Sejmowi potrzebę podjęcia inicjatywy ustawodawczej w sprawie dopuszczalności zniszczenia obcego cywilnego samolotu na podstawie przepisu ustawy o ochronie granicy państwowej.

Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z 30 września 2008 r. (sygn. K 44/07) stwierdził, że przepis art. 122a ustawy - Prawo lotnicze jest niezgodny z konstytucją. Zakwestionowany przepis stanowił, że samolot cywilny może zostać zestrzelony, jeżeli jest użyty do działań sprzecznych z prawem, w szczególności jako środek ataku terrorystycznego. Trybunał stwierdził, że możliwość zniszczenia samolotu, na którego pokładzie znajdują się osoby niebędące agresorami, nie da się pogodzić z konstytucyjnymi gwarancjami ochrony życia i godności ludzkiej. Takie samo uregulowanie zawiera ustawa o ochronie granicy państwowej.

Zaproponowane przez Senat zmiany polegają na wykluczeniu możliwości zestrzelenia obcego cywilnego samolotu. Możliwość taka będzie tylko w wypadku samolotów wojskowych.

Izba w wyniku głosowania (91 senatorów za, 1 wstrzymał się) zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie granicy państwowej oraz upoważniła senatora Stanisława Gogacza do reprezentowania jej w dalszych pracach nad tym projektem.

Informacja pierwszego prezesa Sądu Najwyższego RP
o działalności Sądu Najwyższego w 2009 r.

Informację przedstawił prezes Sądu Najwyższego Janusz Godyń. Poinformował, że w 2009 r. do sądu wpłynęło 9 129 spraw, o 239 więcej niż w roku 2008, w tym najwięcej było kasacji - 5 985. Sąd rozpoznał 9 025 spraw. Wśród nich dominowały kasacje, które stanowiły 64% ogółu spraw rozpoznanych, oraz zażalenia. Pozostałe sprawy to kwestie prawne, apelacje od orzeczeń wojskowych sądów okręgowych, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, sprawy z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów, skargi na przewlekłość postępowania, skargi o wznowienie, wnioski o przekazanie sprawy innemu sądowi i o ułaskawienie, wnioski incydentalne oraz protesty wyborcze, głównie związane z wyborami do Parlamentu Europejskiego.

W 2009 r. Sąd Najwyższy podjął 83 uchwały. Jak powiedział J. Godyń, liczba uchwał w porównaniu z rokiem ubiegłym zmniejszyła się, ale nie jest to następstwem obniżenia się liczby spraw, lecz wzrostem liczby przypadków, w których odmówiono podjęcia uchwały, przejęto sprawę do rozpoznania lub zwrócono akta celem usunięcia braków.

Następnie prezes J. Godyń przedstawił działalność poszczególnych izb Sądu Najwyższego - Izby Cywilnej, Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych, Izby Karnej i Izby Wojskowej - oraz omówił najważniejsze uchwały podjęte przez te izby.

Podsumowując działalność Sądu Najwyższego prezes J. Godyń stwierdził, że coraz częściej pojawia się potrzeba wyjaśniania prawa w kontekście unormowań Konstytucji RP, prawa międzynarodowego czy prawa europejskiego. W podjętych przez poszczególne izby SN uchwałach w większym zakresie uwzględniono prawo i orzecznictwo Unii Europejskiej. Prezes SN podkreślił też, że wzrasta aktywność gospodarcza obywateli i ich świadomość prawna. Coraz częściej pojawiają się sprawy, gdzie konieczna jest wykładnia prawa energetycznego, budowlanego, telekomunikacyjnego, szczególnie dotyczącego opłat abonamentowych i za połączenia telekomunikacyjne oraz internet, prawa ochrony znaków towarowych i własności przemysłowej, ochrony wierzycieli oraz bezpieczeństwa obrotu. Przedmiotem dużego zainteresowania jest nadal orzecznictwo dotyczące prawa prasowego i cywilnoprawnej ochrony dóbr osobistych.

Po wysłuchaniu informacji senatorowie zadawali pytania.

Informacja rzecznika praw dziecka o działalności za rok 2009
wraz z uwagami o stanie przestrzegania praw dziecka

Informację przedstawił rzecznik praw dziecka Marek Michalak. Podkreślił, że w ciągu ostatnich dwóch lat wiele się zmieniło w funkcjonowaniu sprawowanego przez niego urzędu. Ważną zmianą było uzyskanie w 2008 r. przez rzecznika prawa do występowania w interesie dzieci przed sądami poprzez przyłączenie się na prawach uczestnika do toczących się postępowań sądowych. W 2009 r. rzecznik skorzystał z tego prawa 66 razy. W większości były to sprawy o charakterze opiekuńczo-wychowawczym, z zakresu władzy rodzicielskiej, kontaktów, zastępczych form opieki oraz przysposobienia.

Rzecznik poinformował, że w 2009 r. wystosował 115 wystąpień o charakterze generalnym i podjął 14 460 spraw indywidualnych o łamanie lub podejrzenie łamania praw dziecka, z których 2/3 dotyczyło prawa do wychowania w rodzinie i prawa do ochrony przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem, demoralizacją, zaniedbaniem oraz innymi formami złego traktowania.

Jeśli chodzi o prawo do życia i ochrony zdrowia, to rzecznik praw dziecka interweniował w 409 sprawach, które dotyczyły m.in.: kosztów leczenia, organizacji i funkcjonowania palcówek służby zdrowia, przestrzegania praw małoletnich pacjentów, błędów lekarskich i dochodzenia roszczeń związanych z udzieleniem świadczeń zdrowotnych, dzieci martwo urodzonych, bezpieczeństwa stosowania leków i procedur medycznych. M. Michalak stwierdził, że dzieci w Polsce nadal nie są w wystarczającym stopniu objęte opieką zdrowotną. Choć na listę dziedzin priorytetowych wpisano pediatrię i stomatologię dziecięcą, to dzieci mają zbyt utrudniony dostęp do lekarzy specjalistów. W szkołach nie ma też gabinetów profilaktycznych i pomocy przedlekarskiej. Jak powiedział rzecznik, bezskuteczne są jego starania, aby każde zdrowe dziecko w Polsce choć raz w roku było badane przez lekarza pediatrę. Przypomniał, że w Polsce 94% gimnazjalistów ma próchnicę, a 60% wady postawy. "Nie możemy dłużej zwlekać z objęciem dzieci szeroko zakrojonymi programami profilaktycznymi" - dodał rzecznik.

W 2009 r. wpłynęło do biura rzecznika ok. 6 tys. spraw dotyczących nierespektowania prawa dziecka do wychowania w rodzinie. Rzecznik podkreślił, że jest to niezwykle rozbudowana kategoria spraw. Od kilku lat najwięcej spraw dotyczy egzekucji prawa dziecka do kontaktu z obojgiem rodziców. Sprawy sądowe dotyczące prawa do kontaktów toczą się latami, a postępowania wykonawcze są nieskuteczne. Rodzice sprawujący pieczę nad dzieckiem często nadużywają swojej pozycji, zakazują mu kontaktów z drugim rodzicem, manipulują dzieckiem i nakłaniają je do określonego postępowania. Podobnie jest z wyrokami dotyczącymi władzy rodzicielskiej. Jak zaznaczył M. Michalak, ich egzekucja, jeśli już do niej dochodzi, często odbywa się w dramatycznych okolicznościach. W opinii rzecznika, konieczna jest standaryzacja poszczególnych czynności - od przygotowania dziecka i rodziny do wykonania orzeczenia aż po działania poszczególnych organów podczas samej egzekucji - która pozwoli na pełniejszą ochronę interesów dziecka. Potrzebna jest też zmiana stosunku państwa do rodzin mających różne problemy. Państwo nie powinno wkraczać dopiero wówczas, gdy potrzebna jest ingerencja w życie rodziny. Dlatego, zdaniem rzecznika, niezbędne jest przyspieszenie prac nad projektem ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nad dzieckiem. Rzecznik podkreślił, że z projektem tym wiąże duże nadzieje, jeśli chodzi o konieczność powstrzymania postępującego kryzysu rodzicielstwa zastępczego.

W opinii rzecznika praw dziecka, konieczna jest gruntowna reforma systemu placówek opiekuńczych. W młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i socjoterapii brakuje miejsc, a dzieci są do nich kierowane często nie z uwagi na określone potrzeby wychowawcze czy terapeutyczne, ale w sposób dość przypadkowy. W efekcie placówki te nie tylko nie realizują zadań, do których zostały powołane, ale też często stają się ogniskiem demoralizacji, a bywa, że i miejscami tragedii. Do MOW i MOS kierowanych jest też coraz więcej wychowanków domów dziecka, co może świadczyć o nienależytym wypełnianiu przez nie funkcji wychowawczych.

Rzecznik krytycznie ocenił też system pomocy udzielanej przez służby socjalne rodzinom przeżywającym różnego rodzaju trudności. Jak powiedział M. Michalak, system ten ogranicza się właściwie do pomocy materialnej, tymczasem rodziny takie wymagają stałego, profesjonalnego, oferowanego na szczeblu lokalnym wsparcia o charakterze psychologicznym, pedagogicznym i praktycznym.

Odniósł się także do sytuacji materialnej dzieci i młodzieży w Polsce. Na jego zlecenie przeprowadzono badania, z których wynika, że choć zaspokajanie potrzeb dzieci jest dla polskich rodziców na pierwszym miejscu, to jednak ich możliwości są dalece ograniczone. Jak wynika z niedawnego raportu OECD, spośród krajów członkowskich tej organizacji tylko w Turcji i Meksyku ubóstwo dotyka dzieci w większym stopniu niż w Polsce.

Rzecznik praw dziecka zaapelował do senatorów, aby debatując nad ustawami, które pozornie mogą nie mieć związku z losem najmłodszych obywateli Rzeczypospolitej, rozpatrywali skutki, jakie mogą one przynieść dla małego Adama z Jasła czy Kasi z Opatowa. Dla dzieci, których rodzice, osiągając dochód w rodzinie wyższy niż 504 zł na osobę, nie są w stanie kupić im butów na zimę czy dać drugiego śniadania do szkoły. "To dla nich właśnie stanowimy przepisy, przesuwamy paragrafy i akceptujemy progi dochodowe. Oni jeszcze nie mają prawa wyborczego, ale to oni będą tworzyć Polskę, w której będziemy żyli za 15, 20 czy 30 lat" - powiedział rzecznik.

M. Michalak poinformował też, że 3 tys. spraw, jakie trafiły w zeszłym roku do jego biura, dotyczyły przemocy w środowisku domowym, przemocy seksualnej, naruszania praw wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych włącznie ze stosowaniem wobec nich przemocy, przemocy rówieśniczej w szkole i w przedszkolu. W opinii rzecznika, ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, która wejdzie w życie 1 sierpnia 2010 r., pomoże walczyć z przemocą wobec dzieci.

Po wysłuchaniu informacji senatorowie zadawali pytania rzecznikowi praw dziecka.

Jest to pierwsze sprawozdanie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji dotyczące petycji. Obowiązek taki nałożyły na komisję zmienione przepisy Regulaminu Senatu, które obowiązują od 1 stycznia 2009 r.

Sprawozdanie przedstawił przewodniczący Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji senator Stanisław Piotrowicz. Poinformował, że w 2009 r. marszałek Senatu skierował do komisji 18 petycji, z których rozpatrzono 14. Pozostałe 4 petycje, skierowane w grudniu 2009 r., zostaną rozpatrzone w 2010 r.

Wśród rozpatrzonych petycji prace nad pierwszą z nich - dotyczącą uchylenia art. 5 ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin - zostały sfinalizowane oczekiwaną przez wnioskodawcę zmianą przepisów prawa, choć trzeba zaznaczyć, że komisja podjęła działania, kiedy rząd kończył prace nad projektem ustawy obejmującym zmianę wnioskowanego przepisu. Komisja zawiesiła na 3 miesiące prace nad petycją i w tym czasie rząd skierował projekt do Sejmu. Następnie parlament uchwalił ustawę.

Komisja, po przeprowadzeniu dyskusji nad każdą z 14 petycji, podjęła decyzje o kontynuowaniu prac nad 7, a w wypadku jednej, dotyczącej zmiany systemu oświaty, komisja postanowiła przekazać uwagi jej autora do Ministerstwa Edukacji Narodowej.

Autorzy petycji najczęściej wnioskowali o zmianę prawa dotyczącego kombatantów (6 petycji), rent i emerytur odnoszących się do różnych grup uprawnionych (6 petycji, w tym 3 dotyczące świadczeń dla inwalidów wojennych i wojskowych, 3 dotyczące przyznania świadczeń dla osób przymusowo wykonujących pracę w ramach Powszechnej Organizacji "Służba Polsce", zmiany zasad waloryzacji rent i emerytur byłych żołnierzy zawodowych i zasad opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne).

Senator S. Piotrowicz poinformował, że pomocą w pracach nad petycjami służy Dział Petycji i Korespondencji Biura Komunikacji Społecznej Kancelarii Senatu, który przygotowuje informację o petycji zawierającą m.in. jej opis, analizę stanu prawnego regulującego problematykę petycji i dane o ewentualnych pracach legislacyjnych nad danym zagadnieniem oraz rekomendacje.

Senat przeprowadził drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych dotyczącego opłaty targowej i w związku ze zgłoszoną poprawką skierował go ponownie do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.

Senat wyraził zgodę na powołanie Ireny Lipowicz na stanowisko rzecznika praw obywatelskich. Ponadto Izba odwołała senatora Witolda Idczaka z funkcji sekretarza Senatu i wybrała senatora Władysława Dajczaka. Dokonano także zmian w składach komisji: Gospodarki Narodowej; Środowiska; Ustawodawczej oraz Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą.

Po wyczerpaniu porządku 59. posiedzenia oświadczenia złożyli senatorowie: Małgorzata Adamczak, Ryszard Bender, Józef Bergier, Stanisław Gogacz, Tadeusz Gruszka, Piotr Kaleta, Stanisław Karczewski, Kazimierz Kleina, Ryszard Knosala, Stanisław Kogut, Waldemar Kraska, Krzysztof Kwiatkowski, Antoni Motyczka, Rafał Muchacki, Władysław Ortyl, Eryk Smulewicz, Grażyna Sztark i Grzegorz Wojciechowski.

2 lipca 2010 r. odbyło się 65. posiedzenie Prezydium Senatu.

Sprawy polonijne:

Wnioski odłożone 26 maja 2010 r.:

• wniosek Fundacji "Semper Polonia" w Warszawie: program wspierania kursu języka polskiego i kultury polskiej na Wydziale Germanistyki i Slawistyki Uniwersytetu Manitoba w Winnipeg, w Kanadzie. Prezydium rozpatrzyło wniosek i zdecydowało przyznać dotację w wysokości 92 783,51 zł, w tym koszty pośrednie do kwoty 2783,51 zł.

Prezydium zapoznało się z informacją o wnioskach o zlecenie zadania o charakterze programowym i inwestycyjnym, które zostały złożone z naruszeniem terminu:

Wnioski o charakterze programowym:

• wniosek Fundacji "Semper Polonia" w Warszawie: letnie, polonijne warsztaty artystyczne "Dzieci bez granic" w Antwerpii. Postulowana dotacja - 32 352,52 zł. Prezydium zdecydowało dopuścić wniosek do procedury.

Wnioski o charakterze inwestycyjnym:

• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: roboty budowlano-instalacyjne w przedszkolu w Daugvapilsie, na Łotwie. Postulowana dotacja - 580 487 zł. Prezydium zdecydowało dopuścić wniosek do procedury.

Wnioski o zakup środków trwałych:

• wniosek Towarzystwa Rapperswilskiego: organizacja wystawy upamiętniającej 140. rocznicę powstania Muzeum Polskiego w Raperswilu. Postulowana dotacja - 256 500 zł. Prezydium zdecydowało dopuścić wniosek do procedury.

Letnie pobyty polonijne w Polsce w 2010 r. - prezydium przyjęło do wiadomości przedstawione przez dyrektora Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artura Kozłowskiego zestawienie letnich pobytów polonijnych w kraju w 2010 r.

Marszałek Bogdan Borusewicz zwrócił się z prośbą do przewodniczącego Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senatora Andrzeja Persona o zapoznanie członków komisji z informacją dotyczącą letnich pobytów polonijnych w Polsce oraz zaapelował ich udział w realizowanych projektach.

* * *

8 lipca 2010 r. odbyło się 66. posiedzenie Prezydium Senatu.

Prezydium zapoznało się z informacją wicemarszałka Zbigniewa Romaszewskiego o nieusprawiedliwionych nieobecnościach senatorów na posiedzeniach Senatu i komisji senackich (w trybie odpowiedzialności regulaminowej z art. 25 Regulaminu Senatu).

Zdecydowano o przekazaniu do rozpatrzenia przez Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich sprawy senatora Tomasza Misiaka, który bez usprawiedliwienia był nieobecny na dwóch posiedzeniach plenarnych w ciągu roku, a także sprawy senatora Grzegorza Czeleja, który bez usprawiedliwienia był nieobecny na trzech posiedzeniach komisji w ciągu roku.

Podczas posiedzenia rozpatrzono wnioski o wyrażenie zgody na zorganizowanie w Senacie następujących wystaw:

• wniosek prezydenta Gdańska - wystawa fotograficzna "Gdańsk - światową stolicą bursztynu". Prezydium wyraziło pozytywną opinię na temat zorganizowania tej wystawy w Senacie, zaproponowało jednak uzupełnienie ekspozycji o eksponaty bursztynowe. Planowany termin wystawy: wakacje parlamentarne z ewentualnym otwarciem podczas ostatniego przed wakacjami posiedzenia Senatu w sierpniu 2010 r.
• wniosek Henryka Pietkiewicza - wystawa "Portret pokoleń". Prezydium Senatu nie wyraziło zgody na zorganizowanie wystawy w Senacie.
• wniosek senatora Andrzeja Grzyba - wystawa "Stutthof był pierwszy". Prezydium wyraziło zgodę na zorganizowanie wystawy w Senacie, planowany termin to maj 2011 r. Nie wyrażono zgody na dofinansowanie przez Kancelarię Senatu wydania katalogu wystawy.

Podczas obrad rozpatrzono także oświadczenia senatorów o spełnieniu warunków do otrzymywania uposażenia senatorskiego. Dyrektor Biura Spraw Senatorskich Kancelarii Senatu Piotr Świątecki poinformował, że wpłynęły oświadczenia o spełnieniu warunków do otrzymywania uposażenia senatorskiego 4 senatorów. Prezydium przyjęło do wiadomości, że senatorowie ci spełniają warunki do otrzymywania uposażenia senatorskiego.

Wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie

Kierunek 1: wspieranie organizacji i środowisk polonijnych i polskich w świecie

Prezydium rozpatrzyło:

• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą - pomoc dla Domu Polskiego w Żytomierzu, na Ukrainie. Przyznano dotację w wysokości 46 485,26 zł.

Kierunek 3: promowanie kultury polskiej i ochrona dziedzictwa narodowego poza granicami kraju

Prezydium rozpatrzyło:

• wniosek Fundacji SEMPER POLONIA w Warszawie: działania Fundacji SEMPER POLONIA na rzecz Polonii i Polaków za granicą w 2010 r. - letnie, polonijne warsztaty artystyczne "Dzieci bez granic" w Antwerpii. Przyznano dotację w wysokości 29 964,88 zł.

Wnioski o zlecenia zadań o charakterze programowym, polegających na zakupie środków trwałych i przyznanie dotacji na ich wykonanie:

Prezydium rozpatrzyło:

• wniosek Towarzystwa Rapperswilskiego: organizacja wystawy upamiętniającej 140. rocznicę powstania Muzeum Polskiego w Rapperswilu. Przyznano dotację w wysokości 130 000 zł.

Wnioski o zlecenie zadań o charakterze inwestycyjnym i przyznanie dotacji na ich wykonanie.

Prezydium rozpatrzyło:

• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: roboty budowlano-instalacyjne w przedszkolu w Daugavpils, na Łotwie. Przyznano dotację w wysokości 200 803,64 zł.

Prezydium zapoznało się z informacją o wnioskach o zlecenie zadania o charakterze programowym, które zostały złożone z naruszeniem terminu:

• wniosek Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, oddział w Mrągowie: 16. Festiwal Kultury Kresowej. Postulowana dotacja - 112 000 zł. Prezydium zdecydowało dopuścić wniosek do procedury.

Prezydium omówiło i wstępnie zaakceptowało propozycję priorytetów zlecania zadań w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą w 2011 r. Ustalono, że po zaopiniowaniu przez Komisję Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą oraz członków Polonijnej Rady Konsultacyjnej prezydium powróci do ich rozpatrzenia.

16 czerwca 2010 r.

Tematem seminaryjnego posiedzenia Komisji Środowiska były problemy usuwania azbestu w Polsce.

W porządku obrad znalazły się następujące zagadnienia:

• Prawno-organizacyjne aspekty problematyki usuwania azbestu, rozmieszczenie przestrzenne wyrobów zawierających azbest oraz zagrożenia dla zdrowia i życia mieszkańców.
• Ocena dotychczasowych efektów rządowego "Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski" z 2002 r. i zadania wynikające z nowego "Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032".
• Doświadczenia w tworzeniu wojewódzkiego i gminnego systemu usuwania wyrobów zawierających azbest na przykładzie województwa lubelskiego.
• Warunki tworzenia i działania przedsiębiorstw usuwających wyroby zawierające azbest.
• Technologie utylizacji azbestu.
• Finansowe uwarunkowania usuwania i utylizacji wyrobów zawierających azbest.

Gośćmi komisji byli m.in.: wiceminister środowiska Bernard Błaszczyk, główny koordynator Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu w Ministerstwie Gospodarki Tomasz Bryzek, zastępca głównego inspektora ochrony środowiska Roman Jaworski, wicemarszałek województwa lubelskiego Sławomir Sosnowski, prezes i wiceprezes Izby Gospodarczej Ekorozwój Krzysztof Zaręba i prof. Andrzej Jasiński, wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Małgorzata Skucha. W obradach wzięli także udział przedstawiciele urzędów marszałkowskich, urzędów gmin, urzędów miast, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych, naukowcy, dziennikarze.

Celem posiedzenia było m.in. upowszechnianie wiedzy na temat możliwości usuwania azbestu w naszym kraju. Zaproszeni przez senatorów eksperci i praktycy zreferowali poszczególne tematy zawarte w porządku obrad. Następnie przeprowadzono dyskusję, w trakcie której goście omówili problemy, jakie napotykają w związku z usuwaniem azbestu. Mieli też okazję do zadawania pytań ekspertom i wyjaśnienia niektórych zagadnień.

22 czerwca 2010 r.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą zaprezentowano wyniki badań, przeprowadzonych przez Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, dotyczących charakterystyki oświaty polskojęzycznej na terenie Republiki Litewskiej.

W obradach wzięli udział m.in. dyrektor Departamentu Współpracy z Polonią w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Maciej Szymański, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Mirosław Sielatycki, dyrektor i wicedyrektor Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej Bogusław Szymański i Danuta Czarnecka, główny specjalista w Departamencie Obsługi Programów Międzynarodowych i Uznawalności Wykształcenia w tym resorcie Magdalena Dmowska, prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Longin Komołowski i członkowie Zarządu Krajowego Krzysztof Fachmański i Michał Dworczyk, wiceprezes Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" Wiesław Turzański, prezes Fundacji SEMPER POLONIA Marek Hauszyld, członkowie zarządu Fundacji "Oświata Polska za Granicą" Anna Michalska i Jacek Giebułtowicz, prezes Polskiej Rady w Niemczech Aleksander Zając i dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski.

Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, które przeprowadziło badania na temat oświaty polskiej na Litwie reprezentowali dyrektor Jan Malicki, koordynator merytoryczny projektu dr Jerzy Kozakiewicz, dr Mariusz Sławomir Kowalski i Weronika Brewczyńska.

Wprowadzając w tematykę posiedzenia, dyrektor senackiego biura polonijnego A. Kozłowski nawiązał do współpracy Senatu ze środowiskami Polonii i Polaków za granicą, szczególnie we wspieraniu rozwoju oświaty polskiej. Jak podkreślił, ponad połowa budżetu Kancelarii Senatu przeznaczonego na wspieranie Polonii i Polaków za granicą jest przekazywana na zadania oświatowe. Zwrócił także uwagę, że w żadnym innym kraju nie ma tak rozwiniętej sieci polskich szkół jak w litewskim systemie oświaty. Odnosząc się do raportu "Charakterystyka oświaty polskojęzycznej na terenie Republiki Litewskiej", przygotowanego na zlecenie Kancelarii Senatu, dyrektor wyjaśnił, że powstał on w odpowiedzi na potrzebę oceny efektów dwudziestu lat współpracy i wsparcia finansowego Kancelarii Senatu udzielanego Polakom na Litwie. W opinii dyrektora A. Kozłowskiego, raport będący rezultatem badań przeprowadzonych przez Studium Europy Wschodniej UW na przełomie 2009/2010 jest fotografią stanu polskiej oświaty na Litwie. Należy go potraktować jako wstępny materiał do dyskusji na temat kondycji polskiego sytemu oświaty na Litwie i punkt wyjścia do opracowania rekomendacji dotyczących bardziej efektywnego wykorzystania środków z budżetu państwa.

Przebieg i metodologię badań, a także kontekst funkcjonowania oświaty na Litwie omówił dyrektor Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego J. Malicki. Podziękował także polskiej ambasadzie na Litwie i Stowarzyszeniu "Macierz Szkolna" za pomoc w przeprowadzeniu badań.

Dr M. Kowalski zaprezentował najważniejsze wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród dyrektorów szkół polskich na Litwie. Jak poinformował, analiza wyników pozwoliła uzyskać szczegółowe dane dotyczące różnych aspektów funkcjonowania oświaty polskiej na Litwie, takich jak rozmieszczenie szkół, profil szkolnictwa, infrastruktura, kadra nauczycielska, liczba uczniów, liczebność klas czy dojazdy uczniów.

Koordynator merytoryczny projektu dr J. Kozakiewicz podsumował i skomentował wyniki badań w kontekście zagrożeń dla oświaty polskiej na Litwie w związku z działaniami władz litewskich. Podkreślił wysoki poziom szkolnictwa polskiego na Litwie i jego rolę jako ośrodka życia społecznego, kulturalnego, a także politycznego. Zwrócił uwagę, że ma ono również istotne znaczenie w utrzymywaniu więzi z krajem i kształceniu polskich elit. Zdaniem dr. J. Kozakiewicza, Polacy na Litwie oczekują od państwa polskiego nie tylko pomocy finansowej, ale także politycznej w rozwiązywaniu problemów oświaty polskiej w tym kraju.

We wnioskach do raportu stwierdzono:

• Istniejąca sieć szkół zasadniczo zaspokaja potrzeby edukacyjne polskiej grupy mniejszościowej na Wileńszczyźnie.
• Stan badanej infrastruktury szkolnej określić można jako zadowalający. W części placówek występują jednakże braki infrastrukturalne i zróżnicowane potrzeby remontowo-modernizacyjne.
• Brakuje sieci bibliotek szkolnych. Istniejące biblioteki są niedostatecznie zaopatrzone.
• Niewystarczający jest dostęp placówek szkolnych do polskiej prasy.
• Zdecydowana większość szkół korzysta z pomocy dydaktycznej.
• Większość szkół ma sprzęt komputerowy i stały dostęp do Internetu.
• Zajęcia pozalekcyjne prowadzi 90% placówek szkolnych, uczestniczy w nich większość podopiecznych.
• Szkoły biorą aktywny udział w życiu lokalnych społeczności.
• Wszystkie placówki szkolne z polskim językiem nauczania są zaangażowane w programy dokształcania i podnoszenia kwalifikacji nauczycieli, realizowane zarówno na Litwie, jak i w Polsce.
• Większość szkół nie bierze udziału w europejskich programach edukacyjnych, nieliczne placówki korzystają ze środków unijnych.
• Największe zagrożenie dla polskiego szkolnictwa średniego mniejszość polska postrzega w programie reformy systemu szkolnictwa, realizowanym przez Ministerstwo Oświaty i Nauki Republiki Litewskiej.
• Wdrażana reforma stwarza realne niebezpieczeństwo przerwania procesu odnawiania narodowych elit polskich w Republice Litewskiej.
• Stawiane szkołom wysokie wymogi akredytacyjne, przy których samorządowy koszyk pokrywa finanse szkoły, dla wielu polskich szkół są niemożliwe do spełnienia.
• Polskie organizacje mniejszościowe na Litwie dotychczas nie stworzyły skutecznego planu obrony szkolnictwa polskojęzycznego.

W trakcie dyskusji mówiono o kondycji polskiego szkolnictwa na Litwie, a także o bieżących zagrożeniach w związku z przygotowywaną przez władze litewskie nową ustawą oświatową i działaniach podejmowanych przez Polskę w tej sprawie.

Przewodniczący Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senator Andrzej Person przypomniał, że wspieranie polskiej oświaty na Litwie jest obecnie priorytetem pomocy finansowej udzielanej ze środków Kancelarii Senatu.

Senator Sławomir Sadowski zwrócił uwagę, że polityka władz litewskich sprawia, iż coraz więcej Polaków posyła swoje dzieci do szkół litewskich.

Dyrektor Departamentu Współpracy z Polonią w Ministerstwie Spraw Zagranicznych M. Szymański wyraził zadowolenie z powstania raportu, dzięki któremu można oprzeć na faktach dyskusję na temat oświaty polskiej na Litwie, również z władzami tego kraju. Podkreślił, że zaprezentowane wyniki badań należałoby potraktować jako pierwszy etap, ponieważ niezbędne jest również dokonanie oceny sytuacji i wypracowanie planu działania. Postulat opracowania strategii działania poparli inni dyskutanci.

Na zakończenie senator A. Person poinformował, że ze względu na nieobecność sprawozdawców zaplanowany w porządku posiedzenia drugi punkt, dotyczący podjęcia uchwały w sprawie realizacji postanowień traktatu między Rzecząpospolitą Polska a Republiką Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współprac,y zostanie rozpatrzony na kolejnym posiedzeniu komisji.

23 czerwca 2010 r.

Posiedzenie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu zwołano w celu rozpatrzenia ustawy o nadaniu Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie nazwy "Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie".

W obradach wzięli udział podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i szkolnictwa Wyższego Witold Jurek, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Jakub Szulc, dyrektor Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego w tym resorcie Roman Danielewicz oraz rektor Pomorskiej Akademii Medycznej Przemysław Nowacki.

Ustawę przedstawił dyrektor R. Danielewicz. Jej celem jest zmiana nazwy Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie, wynikająca z art. 18 ust. 1 prawa o szkolnictwie wyższym. Zgodnie z nim uczelnie, których jednostki organizacyjne posiadają co najmniej sześć uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora, w tym co najmniej cztery w zakresie nauk objętych profilem uczelni, mają możliwość używania w swojej nazwie wyrazu "uniwersytet".

Pomorska Akademia Medyczna w Szczecinie spełnia kryteria ustawowe do zmiany nazwy i posiada siedem uprawnień do nadawania stopnia naukowego. Uczelnia ma cztery wydziały: lekarski, lekarsko-stomatologiczny, nauk o zdrowiu oraz lekarsko-biotechnologiczny i medycyny laboratoryjnej. Rektor P. Nowacki poinformował, że w Pomorskiej Akademii Medycznej na dwunastu kierunkach kształci się prawie 4300 studentów, w tym 477 studentów anglojęzycznych. Uczelnia zatrudnia blisko 600 nauczycieli akademickich, w tym 97 profesorów, 1 docenta, 43 doktorów habilitowanych i 267 doktorów. Uczelnia ma dwa szpitale kliniczne, uczestniczy w projektach unijnych, duży nacisk kładzie na prowadzenie badań naukowych, których wyniki często są publikowane w zagranicznych pismach medycznych. Zmianę nazwy uczelni poparł senat uczelni w swojej uchwale z 4 listopada 2009 r.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło żadnych uwag o charakterze legislacyjnym.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora Kazimierza Wiatra, Komisja Nauki, Edukacji i Sportu postanowiła jednomyślnie zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o nadaniu Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie nazwy "Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie". Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Andrzeja Misiołka.

Na swym posiedzeniu senatorowie z Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych oraz ustawy - Kodeks karny i zaproponowali wprowadzenie do niej 6 poprawek.

Nowelizację, uchwaloną przez Sejm na podstawie projektu komisyjnego, omówiła przedstawicielka Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu. Uchwalenie nowej ustawy wiąże się z przygotowaniami do Euro 2012, ma naprawić niedociągnięcia obowiązujących przepisów z marca ubiegłego roku. Przewidywały one zakaz stadionowy, który może być łączony z obowiązkiem stawiania się na policji w czasie trwania imprezy masowej na tym stadionie. Nie wprowadzały jednak sankcji za nieprzestrzeganie zakazu. Zgodnie z nowelizacją natomiast za nieprzestrzeganie zakazu stadionowego będzie grozić kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do dwóch lat. W noweli zmieniono też okres przechowywania zapisu z kamer. Zgodnie z obowiązującą ustawą zapis z monitoringu imprezy masowej musiał być przechowywany przez rok. Proponowane zmiany - podjęte z uwzględnieniem sugestii organizatorów, skarżących się na nadmierne obciążenie serwerów - zmierzają do skrócenia tego okresu do co najmniej 60 dni, jeżeli materiał nie jest potrzebny jako dowód w postępowaniu karnym.

Po wysłuchaniu opinii senackiego biura legislacyjnego, które zgłosiło uwagi szczegółowe do sejmowej nowelizacji i zaproponowało wprowadzenie poprawek, senator Stanisław Piotrowicz zaproponował 3 zmiany o charakterze redakcyjnym, które komisja przyjęła w wyniku głosowania. Zaakceptowano także 2 poprawki senatora Zbigniewa Cichonia, polegające na uściśleniu terminu przechowywania zgromadzonych materiałów (60 dni, a nie jak zapisano w wersji sejmowej co najmniej 60 dni) i na ograniczeniu sankcji pozbawienia wolności dla osób niestosujących się do zakazu wstępu na imprezę masową do jednego roku. Komisja przyjęła również poprawkę senatora Jana Rulewskiego, polegającą na zastąpieniu wyrażenia "specyfika imprez masowych" zwrotem "rodzaj imprez masowych".

Na sprawozdawcę stanowiska komisji w sprawie ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych oraz ustawy - Kodeks karny wybrano senatora Z. Cichonia.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się także z informacją z działalności Krajowej Rady Sądownictwa w 2009 r., którą przedstawił wiceprzewodniczący rady Roman Kęska. Podobnie jak w latach ubiegłych, podstawowym i najważniejszym zadaniem Krajowej Rady Sądownictwa była dbałość o dobór najlepszych kandydatów do powołania na stanowiska sędziowskie. Realizując ustawową kompetencję, polegającą na rozpatrywaniu i ocenie kandydatur do pełnienia urzędu sędziego, rada w swoim stanowisku z 13 lutego 2009 r. określiła, jakie informacje powinna otrzymywać przed opiniowaniem wniosków tym zakresie.

W 2009 r. za zadanie szczególnie ważne w 2009 r. Krajowa Rada Sądownictwa uznała prace nad stworzeniem nowego modelu sprawowania przez sądy władzy w zakresie wymiaru sprawiedliwości. Propozycje zmian w ustawach - Prawo o ustroju sądów powszechnych i o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz założenia reformy ustroju wymiaru sprawiedliwości przedstawiono na konferencji, która odbyła się 13 maja 2009 r. Słabnący prestiż urzędu sędziego i potrzeba debaty o reformie i niezbędnych zmianach w wymiarze sprawiedliwości były powodem zwołania przez radę 14 maja 2009 r. Nadzwyczajnego Zebrania Przedstawicieli Zgromadzeń Ogólnych Sędziów Okręgów. Zwołanie po raz pierwszy w historii rady najwyższego organu samorządu sędziowskiego stanowiło wyraz rosnącego niepokoju o stan, w jakim w Polsce znalazła się władza sądownicza. Niezadowolenie wynikało nie tylko z bezczynności decydentów, ale też ze zmian wprowadzanych czy planowanych wbrew ocenie sędziów. Chodziło m.in. o nieuregulowany system wynagrodzeń sędziowskich i proponowane zmiany w prawie o ustroju sądów powszechnych, zmierzające do ograniczenia wpływu rady na zasady szkolenia przyszłych sędziów.

Kolejnym ważnym zagadnieniem było stworzenie właściwego modelu kształcenia i doskonalenia zawodowego sędziów, zwłaszcza w kontekście wejścia w życie w maju 2009 r. przepisów ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury. Sprzeciw budziło powstanie nowej instytucji zajmującej się kompleksowo kształceniem i doskonaleniem zawodowym sędziów, w której pełnię kompetencji przyznano władzy wykonawczej, co jest niezgodne z opinią Rady Konsultacyjnej Sędziów Europejskich z 23 listopada 2007 r.

Ponadto członkowie Krajowej Rady Sądownictwa uczestniczyli w kontroli i planowanej reorganizacji sądów, występowali do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskami o zbadanie zgodności z konstytucją aktów normatywnych dotyczących niezależności sądów i niezawisłości sędziowskiej oraz starali się doprowadzić do wzrostu wynagrodzeń sędziowskich.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji zapoznała się również z informacją o działalności Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie 1 stycznia-31 grudnia 2009 r. Przedstawili ją: zastępca prezesa Maria Dmochowska, dyrektor Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Dariusz Gabrel, zastępca dyrektora Biura Lustracyjnego Leopold Buczacki i zastępca dyrektora Biura Edukacji Publicznej Agnieszka Rudzińska.

W 2009 r. w IPN kontynuowano prace nad digitalizacją i porządkowaniem zasobów archiwalnych, zorganizowano szereg przedsięwzięć naukowych związanych z rocznicami wybuchu II wojny światowej i upadku systemu komunistycznego w Europie, opublikowano liczne wydawnictwa. Wzrosła aktywność instytutu na arenie międzynarodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu koncentrowała się na kontynuacji śledztw dotyczących zbrodni komunistycznych, nazistowskich, wojennych i przeciwko ludzkości. Mimo zmniejszenia obsady prokuratorskiej nie zmniejszyła się znacząco liczba zakończonych postępowań (1118 spraw w 2009 r., 1179 -w 2008 r.). Zdaniem przedstawicieli instytutu, najpoważniejszym wyzwaniem dla IPN w 2009 r. było wykonanie tzw. ustawy dezubekizacyjnej.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie zapoznali się z informacją o działalności Sądu Najwyższego w 2009 r. Kierunki pracy i najważniejsze problemy w działalności Sądu Najwyższego w minionym roku przedstawił jego pierwszy prezes Lech Gardocki. W minionym roku odnotowano wzrost liczby spraw wnoszonych do Sądu Najwyższego - ogółem wpłynęło ich 9129 (w 2008 r. - 8890). Pojawiło się więcej spraw zawierających elementy prawa europejskiego. Coraz częściej zachodziła potrzeba rozstrzygnięć w sprawach dotyczących prawa gospodarczego, prawa prasowego i cywilnoprawnej ochrony dóbr osobistych. W sprawach karnych charakter precedensowy miała uchwała dotycząca ekstradycji i przekazywania osób skazanych oraz wykonywania na terenie Polski wyroków obcych sądów. W sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych niezwykle istotne znaczenie miała uchwała dotycząca dopuszczalności wypowiedzenia pracownikowi stosunku pracy i nabycia uprawnień emerytalnych. Ponadto rozpoznano m.in. 43 protesty wyborcze związane z wyborami do parlamentu Europejskiego i skargi partii politycznych na uchwały Państwowej Komisji Wyborczej.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, Komisji Gospodarki Narodowej, Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisji Środowiska senatorowie poparli ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi z maja i czerwca 2010 r. Za przyjęciem ustawy bez poprawek opowiedziało się w 23 senatorów, 4 było przeciwnych, a 8 osób wstrzymało się od głosu. W imieniu połączonych komisji wypracowane stanowisko przedstawi Izbie senator Rafał Muchacki.

Wniosek o zaakceptowanie ustawy w wersji przyjętej przez Sejm zgłosił senator Kazimierz Kleina. Zdaniem senatora, jest ona bardzo ważna i potrzebna, aby można było bez zbędnej zwłoki i przedłużania procedur legislacyjnych rozwiązywać problemy na terenach powodziowych. Jak uzasadniał, zmiany zgłaszane w dyskusji przez senatorów i Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu nie są konieczne, by wszystkie urzędy wymienione w ustawie wykonały swoje działania.

Ustawa, uchwalona jednogłośnie przez Sejm na podstawie projektu przyjętego przez rząd 8 czerwca 2010 r., przewiduje m.in. ułatwienia w odbudowie miejsc pracy, pomoc dla gospodarstw, które znalazły się pod wodą, dla przedsiębiorców i pracowników z zalanych terenów. Ma umożliwić pomoc dotkniętym przez powódź ludziom i przedsiębiorstwom.

Wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Tomasz Siemoniak przedstawiając ustawę komisjom, podkreślał, że jej zapisy obejmują też pomoc dla osób poszkodowanych w wyniku osuwisk. Jak zapowiedział, rząd przygotowuje dodatkowe przepisy dotyczące tej grupy poszkodowanych i powinny one w najbliższym czasie trafić do parlamentu.

Rozwiązania zawarte w ustawie mają pomóc m.in. osobom pracującym na zalanych terenach - ich nieobecność w pracy, o ile miała związek z powodzią, będzie usprawiedliwiona. Pracodawca zapłaci im za nieobecność do 10 dni, na poziomie minimalnego wynagrodzenia za pracę. O zmianę tego zapisu zwrócił się do senatorów uczestniczący w posiedzeniu przedstawiciel Pracodawców RP, tak by na Fundusz Pracy, a nie firmy - również poszkodowane w powodzi - nałożyć obowiązek wypłacenia wynagrodzenia za nieobecność. W opinii Pracodawców RP, jest to dodatkowe obciążenie dla firm. Propozycja takiej zmiany nie była jednak głosowana.

W ustawie znalazły się też rozwiązania umożliwiające pomoc z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) dla pracodawców, którzy ponieśli duże straty w wyniku powodzi i nie mają własnych środków na wypłatę wynagrodzeń. Z FGŚP przedsiębiorcy uzyskają również pomoc na uzupełnienie wynagrodzeń pracowników i ich szkolenia, jeśli ich obroty od początku maja do końca lipca 2010 r. w porównaniu z tym samym okresem 2009 r. będą niższe o ponad 15%.

Ze środków państwowego i zakładowych funduszy osób niepełnosprawnych będzie można naprawiać zniszczone miejsca pracy dla niepełnosprawnych i warsztaty terapii zajęciowej. Będzie też możliwość przeznaczenia części środków z zakładowych funduszy socjalnych z innych firm.

Zgodnie z ustawą, wynagrodzenie z Funduszu Pracy uzyskają pracownicy przedsiębiorstw zniszczonych przez powódź, pod warunkiem, że pracodawca utrzyma stan zatrudnienia. Takie osoby będzie można czasowo zatrudnić przy pracach interwencyjnych przez 12 miesięcy.

Na zalanych terenach starosta będzie mógł podjąć decyzję o tym, by skierować osoby bezrobotne - w ramach prac interwencyjnych i robót publicznych - do wszelkiego rodzaju czynności związanych z usuwaniem skutków kataklizmu. Również osoby z terenów rolniczych dotkniętych powodzią będą mogły pracować przy usuwaniu jej skutków. Ich wynagrodzenia opłaci Fundusz Pracy. Rolnicy nie stracą ubezpieczenia w KRUS. Zatrudniane będą też pełnoletnie osoby z tych gospodarstw, a nie tylko ich właściciele. Pomoc dla gospodarstw rolnych trafi do tych, w których straty wyniosły ponad 30% areału lub hodowanych zwierząt. Ustawa pozwala też na wcześniejszą wypłatę unijnych dopłat dla rolników. Zgodnie z obecnymi przepisami, są one wypłacane od 1 grudnia.

Agencja Nieruchomości Rolnych będzie mogła nieruchomości ze swoich zasobów zbywać bez przetargu na potrzeby mieszkaniowe dla osób poszkodowanych przez powódź.

Gminy będą mogły otrzymać granty pokrywające cześć kosztów budowy mieszkań komunalnych dla powodzian, a osoby lub wspólnoty, które zaciągnęły kredyty na remonty lub budowę, będą mogły uzyskać niskooprocentowany kredyt z Banku Gospodarstwa Krajowego.

Na wspólnym posiedzeniu zebrały się Komisja Gospodarki Narodowej, Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Środowiska. W obradach wzięli udział p.o. szefa Kancelarii Prezydenta Jacek Michałowski oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Olgierd Dziekoński.

Po rozpatrzeniu ustawy o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych senatorowie zaproponowali wprowadzenie do niej 29 poprawek, przede wszystkim o charakterze legislacyjnym, uściślających i redakcyjnych. Zaproponowane przez Ministerstwo Infrastruktury i Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu zmiany, które zaakceptowały połączone komisje, poprawiają nieprecyzyjne lub niezgodnie z zasadami legislacyjnymi zapisy.

Przyjęta przez Sejm ustawa pozwala na prosty i szybki wykup gruntów pod inwestycje przeciwpowodziowe. Jej projekt złożył wykonujący obowiązki prezydenta marszałek Sejmu Bronisław Komorowski. Ustawa łagodzi wymogi administracyjne i pozwala na wywłaszczania za "słusznym odszkodowaniem" w wypadku planowania budowli, które mają chronić przed powodzią. Inwestycje przeciwpowodziowe to m.in.: poldery przeciwpowodziowe, zbiorniki retencyjne, suche zbiorniki przeciwpowodziowe, tzw. kanały ulgi, wały przeciwpowodziowe, stopnie wodne na rzekach, wrota przeciwpowodziowe i przeciwsztormowe oraz urządzenia wodne, które kierują we właściwy sposób ujścia rzek do morza.

Nowe przepisy wyłączają ze stosowania uchwalone plany zagospodarowania przestrzennego przy realizacji inwestycji przeciwpowodziowych, ale będą one uzgadniane z planami przeciwpowodziowymi.

Zgodnie ustawą, dotychczasowe trzy etapy inwestycji przeciwpowodziowych - lokalizację, wywłaszczanie i zatwierdzanie projektu budowlanego - zostaną połączone w jedną decyzję. W odrębnym postępowaniu - w drodze negocjacji - będzie ustalana wysokość odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości na cele przeciwdziałania powodzi. Ma to znacznie przyspieszyć procedurę inwestycyjną. Obecne przepisy przewidują dwu- lub trzy-etapowy proces lokalizacji i nabywania nieruchomości na cele inwestycji przeciwpowodziowych. Pierwszym etapem jest wydanie przez właściwy organ decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji. Drugi etap to negocjacje z właścicielami nieruchomości. W sytuacji, gdy nie przynoszą one skutków, prawo przewiduje ich wywłaszczenie. Następnie wymagana jest decyzja o pozwoleniu na budowę.

Inwestorem, zgodnie z ustawą, mają być: dyrektorzy regionalnego zarządu gospodarki wodnej, marszałek województwa, starosta, wójt, burmistrz, prezydent miasta lub partner prywatny w rozumieniu ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym. Ustawa wejdzie w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrywano petycje obywatelskie skierowane do Senatu.

W pierwszym punkcie porządku dziennego senatorowie kontynuowali prace nad petycją dotyczącą podjęcia inicjatywy ustawodawczej w sprawie zmiany nazw ulic będących symbolami komunizmu. Poprzednie posiedzenie w tej sprawie odbyło się 6 maja 2010 r. Senatorowie zdecydowali wówczas o przygotowaniu projektu ustawy zmierzającej do usunięcia nazw będących symbolami komunizmu i przedyskutowali jej wstępne założenia. Na ich podstawie Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu przygotowało projekt ustawy o usunięciu z nazw dróg, ulic, mostów i placów symboli ustrojów totalitarnych. Projekt omówił legislator Michał Gil. Zgodnie z art. 1, ustawa ma dotyczyć symboli nazizmu, faszyzmu, komunizmu lub innego totalitarnego ustroju.

W trakcie dyskusji, w której udział wzięli senatorowie Stanisław Piotrowicz, Zbigniew Romaszewski i Piotr Wach, poruszano kwestie dotyczące m.in. możliwości zastosowania sankcji w wypadku użycia niewłaściwych nazw przez podmioty prywatne, roli wojewody w decydowaniu o tym, które nazwy powinny być usunięte, a także problem określenia terminu, w którym powinna zakończyć się taka operacja.

Komisja postanowiła zwrócić się do Instytutu Pamięci Narodowej i Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa z prośbą o pomoc w sformułowaniu definicji "symboli ustrojów totalitarnych". Na wniosek przewodniczącego senatora S. Piotrowicza, komisja będzie kontynuowała prace nad rozpatrywaną petycją.

Podczas obrad kontynuowano również prace nad petycją dotyczącą podniesienia rangi Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz reaktywowania Państwowego Funduszu Kombatantów. Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrywała petycję na swoim posiedzeniu 6 maja 2010 r. i uznała wówczas za zasadny zawarty w niej postulat. Zdecydowano także o przygotowaniu projektu regulacji zmieniających tryb dystrybucji pomocy pieniężnej dla kombatantów, tak by dyspozytorem środków pomocowych w miejsce ministra pracy i polityki społecznej był Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Treść petycji, wniesionej przez Wojewódzką Radę Kombatantów i Osób Represjonowanych przy Wojewodzie Małopolskim oraz Porozumienie Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych, przypomniała Danuta Antoszkiewicz, kierownik Działu Petycji i Korespondencji Kancelarii Senatu.

Następnie legislator Szymon Giderewicz przedstawił projekt nowelizacji ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego oraz ustawy o działach administracji rządowej, przygotowany zgodnie z sugestiami senatorów.

W dyskusji, w której udział wzięli senatorowie S. Piotrowicz, Z. Romaszewski i P. Wach, zastanawiano się m.in. nad ustaleniem trybu przyznawania pomocy pieniężnej kombatantom w szczególnych sytuacjach.

Komisja postanowiła przesłać przedstawiony projekt ustawy do konsultacji do Urzędu ds. Kombatantów i przedstawienia przez ten urząd stanowiska dotyczącego zaproponowanych rozwiązań.

Na wniosek przewodniczącego senatora S. Piotrowicza Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji będzie kontynuowała prace nad rozpatrywana petycją.

Podczas posiedzenia kontynuowano również prace nad petycją dotyczącą podjęcia inicjatywy ustawodawczej w sprawie wzmocnienia ochrony lokatorów. Pierwsze posiedzenie w tej sprawie odbyło się 25 maja 2010 r.

Treść petycji, wniesionej przez osobę prywatną, przypomniała kierownik D. Antoszkiewicz.

Następnie senator S. Piotrowicz zapoznał członków komisji z pismem ministra infrastruktury, w którym negatywnie ustosunkowano się do postulatów zawartych w petycji.

W wyniku dyskusji, w której udział wzięli senatorowie S. Piotrowicz i P. Wach, postanowiono rozważyć możliwość wprowadzenia zmiany w przepisach, polegającej na wydłużeniu do trzech miesięcy terminu, w którym najemca może zakwestionować podwyżkę czynszu. Obecnie ustawa o ochronie praw lokatorów przewiduje termin dwumiesięczny.

Na wniosek przewodniczącego senatora S. Piotrowicza komisja będzie kontynuowała prace nad rozpatrywaną petycją.

Podczas posiedzenia komisja kontynuowała także prace nad rozpatrzeniem petycji dotyczącej podjęcia inicjatywy ustawodawczej w sprawie uregulowania sytuacji prawnej osób posiadających przedwojenne obligacje Skarbu Państwa. Poprzednio nad petycją pracowano 6 maja 2010 r.

Przewodniczący komisji senator S. Piotrowicz zapoznał senatorów z pismami resortów finansów i sprawiedliwości w sprawie dochodzenia roszczeń z tytułu posiadania przedwojennych obligacji Skarbu Państwa. Senatorowie dysponowali również dwoma opiniami, przygotowanymi przez Biuro Analiz i Dokumentacji Kancelarii Senatu, autorstwa dr Kamili Marchewki-Bartkowiak i prof. Dariusza Dudki, dotyczącymi możliwości uregulowania sytuacji prawnej osób posiadających przedwojenne obligacje Skarbu Państwa

W głosowaniu Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji poparła wniosek senatora Jacka Swakonia, który zaproponował, aby przed podjęciem ostatecznej decyzji co do rozpatrywanej petycji, zwrócić się o opinię w tej sprawie do Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Następnie przystąpiono do rozpatrzenia petycji dotyczącej podjęcia inicjatywy ustawodawczej w sprawie zmiany zasad przyznawania odszkodowania i zadośćuczynienia dla osób represjonowanych i internowanych w stanie wojennym. Z treścią petycji, wniesionej przez Opolskie Stowarzyszenie Pamięci Narodowej, zapoznała senatorów kierownik Działu Petycji i Korespondencji Kancelarii Senatu D. Antoszkiewicz.

W wyniku dyskusji, w której udział wzięli senatorowie S. Piotrowicz, J. Swakoń i Z. Cichoń, uznano, że ze względu na trudności w udokumentowaniu i zweryfikowaniu poniesionych krzywd nie jest możliwe rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do ubiegania się o zadośćuczynienie o osoby, które były szykanowane, ale nie były aresztowane, więzione lub internowane. Ostatecznie Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji postanowiła nie kontynuować prac nad rozpatrzoną petycją.

Na zakończenie obrad rozpatrzono petycję dotyczącą podjęcia inicjatywy ustawodawczej w sprawie standaryzacji wizerunku graficznego godła państwowego. Treść petycji, wniesionej przez osobę prywatną, przypomniała kierownik D. Antoszkiewicz.

W trakcie dyskusji senatorowie uznali, że nie ma obecnie potrzeby tworzenia nowych regulacji prawnych w celu doprecyzowania wzoru orła ustalonego dla godła państwowego. W związku z tym Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji postanowiła nie kontynuować prac nad rozpatrzoną petycją.

Podczas posiedzenia Komisji Zdrowia rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Gośćmi komisji byli przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia - podsekretarz stanu Marek Haber i wicedyrektor Departamentu Zdrowia Publicznego Wojciech Kłosiński, dyrektor Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii Piotr Jabłoński, zastępca prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia ds. medycznych Maciej Dworski i dyrektor Departamentu Nadzoru w Głównym Inspektoracie Farmaceutycznym Anna Lignar.

Stanowisko rządu w sprawie nowelizacji, uchwalonej przez Sejm na podstawie projektu poselskiego, przedstawił wiceminister zdrowia M. Haber. Nowela rozszerza wykaz zakazanych środków odurzających o kolejne środki, tzw. dopalacze. Do wykazu środków psychoaktywnych objętych kontrolą dodano mefedron i syntetyczne kanabinoidy. Sprzedawane jako "kadzidełka" kanabinoidy działają podobnie do marihuany. Mefedron, oferowany w Polsce m.in. jako "sól do kąpieli", ma działanie nieco podobne do metaamfetaminy.

Dopalacze to substancje psychoaktywne, które mogą działać podobnie do narkotyków; można je legalnie kupić w Polsce w sklepach tradycyjnych i internetowych. Dopalacze są sprzedawane m.in. jako przedmioty kolekcjonerskie, nawozy lub jako legalna alternatywa zabronionych środków.

Jak podkreślił wiceminister zdrowia, wszystkie ekspertyzy wskazują jednoznacznie, że zaproponowane do objęcia kontrolą ustawową środki odurzające i substancje psychotropowe stwarzają zagrożenie dla zdrowia ludzkiego. Ponieważ obecnie można je kupić legalnie w około 260 sklepach, stwarza to zagrożenie dla zdrowia i życia, powodowane szczególnie przez mefedron. Zgodnie z ekspertyzą Katedry i Zakładu Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, środki syntetyczne są obecnie najczęściej stosowaną grupą środków uzależniających, szczególnie u młodzieży i osób dorosłych. Konsekwencją stosowania kanabinoidów są natomiast trwałe zmiany neurologiczne. Poważne zagrożenie stwarza stosowanie tych środków przez kobiety w ciąży, co może prowadzić do trwałego uszkodzenia mózgu w okresie życia płodowego i wystąpienia objawów neuropsychiatrycznych.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło do rozpatrywanej nowelizacji żadnych uwag o charakterze legislacyjnym.

W głosowaniu, na wniosek przewodniczącego senatora Władysława Sidorowicza, Komisja Zdrowia postanowiła jednomyślnie zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Rafała Muchackiego.

* * *

Senatorowie z Komisji Ustawodawczej rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy - Kodeks wykroczeń. Na temat nowelizacji, uchwalonej z przedłożenia sejmowej Komisji Nadzwyczajnej "Przyjazne Państwo" ds. związanych z ograniczaniem biurokracji, głos zabrała wicedyrektor Departamentu Legislacyjno-Prawnego w Ministerstwie Sprawiedliwości Grażyna Stanek.

Nowela przewiduje, że deptanie trawników w parkach czy innych miejscach przeznaczonych do rekreacji nie będzie już karane. Bez zmian pozostanie natomiast kara za niszczenie roślinności. Jak uzasadniał projektodawca, "ta zmiana zapewni możliwość kontaktu człowieka z przyrodą, znalezienia wytchnienia i rekreacji na świeżym powietrzu. W ten sposób projekt może poprawić warunki zdrowotne mieszkańców miast poprzez pozytywne oddziaływanie zieleni. Zieleń miejska jest często jedynym łącznikiem człowieka ze światem przyrody".

Według dotychczas obowiązującego zapisu kodeksu wykroczeń, "kto na terenach przeznaczonych do użytku publicznego niszczy lub uszkadza roślinność, albo depcze trawnik lub zieleniec lub też dopuszcza do niszczenia ich przez zwierzęta znajdujące się pod jego nadzorem, podlega karze grzywny do 1000 złotych albo karze nagany". Po wejściu w życie rozpatrywanej nowelizacji karze będzie podlegała osoba, jeśli "depcze trawnik lub zieleniec w miejscach innych niż wyznaczone dla celów rekreacji przez właściwe organy gminy".

Zdaniem projektodawców, nowela ma złagodzić prawo w wypadku korzystania z terenów publicznych, m.in. parków. Według nich, celowe wydaje się wprowadzenie pewnych warunków korzystania przez społeczeństwo z miejsc do wypoczynku. Jak zastrzeżono w uzasadnieniu projektu, miejsca dostępne dla społeczeństwa powinny określać każdorazowo organy gminy w uchwałach publikowanych do wiadomości publicznej. Wskazano także, że nowela została zainspirowana uregulowaniami obowiązującymi m.in. w Europie Zachodniej, gdzie "nagminnym zachowaniem jest korzystanie w czasie przerw w pracy lub weekendów z miejskich trawników lub zieleńców w celu odpoczynku".

Podczas obrad Komisji Ustawodawczej Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu zaproponowało wprowadzenie do sejmowej nowelizacji poprawki zmierzającej do zastąpienia w art. 1, w § 1 wyrazów "dla celów rekreacji przez właściwe organy gminy" wyrazami "w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako tereny rekreacyjno-wypoczynkowe".

Jak stwierdzono w opinii, rozpatrywana nowela ogranicza miejsce popełnienia wykroczenia do "innego niż wyznaczone dla celów rekreacji przez właściwe organy gminy". Jednocześnie zarówno sama ustawa, jak i uzasadnienie do jej projektu, nie dają jednoznacznej odpowiedzi na pytanie jaki organ - rada gminy lub wójt (burmistrz, prezydenta miasta), na jakiej podstawie oraz w jakim trybie i w jakiej formie podejmuje decyzję o wyznaczeniu danego miejsca do celów rekreacji. W opinii projektodawców, "miejsca dostępne dla społeczeństwa powinny określać każdorazowo organy gminy w uchwałach publikowanych do wiadomości publicznej". Zdaniem senackiego biura legislacyjnego, takiej kompetencji nie można jednak domniemywać z przepisu karnego. Znowelizowany ustawą przepis należy więc uznać za poprawny pod warunkiem obowiązywania w systemie prawnym normy kompetencyjnej zawierającej wyraźną podstawę prawną uprawniającą właściwy organ gminy do wyznaczenia miejsca przeznaczonego do celów rekreacji. Zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 5 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego określa się (w zależności od potrzeb) granice terenów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz terenów służących organizacji imprez masowych. Przepis ten może stanowić "poszukiwaną" podstawę prawną działania właściwych organów gminy. I dlatego poprawka zaproponowana przez biuro zakłada, że miejsca wyznaczone do celów rekreacji są określane właśnie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.

Zmianę proponowaną przez senackie biuro legislacyjne negatywnie oceniła wicedyrektor G. Stanek, wskazując, że niewiele gmin posiada plany zagospodarowania przestrzennego.

W podobnym tonie wypowiadał się senator Leon Kieres. Wyrażając poparcie dla rozpatrywanej nowelizacji, odniósł się do aktów prawa miejscowego dotyczących zarządzania mieniem komunalnym. Jak wskazał, w aktach prawa miejscowego nie można wprowadzać sankcji karnych, chyba że na zasadach ogólnych, takich jak zawarte w kodeksie karno-wykonawczym. Uprawnienie gminy do wydawania tych aktów może także wynikać z art. 40 ustawy o samorządzie gminnym. Senator L. Kieres zwrócił uwagę, że w wielu wypadkach brak jest planów zagospodarowania przestrzennego, co przy zaproponowanym przez senackie biuro legislacyjne brzmieniu poprawki spowodowałoby trudności interpretacyjne. Zdaniem senatora, gmin nie zmusi się do uchwalania właściwych aktów (planów zagospodarowania przestrzennego), a wprowadzenie aktów zastępczych prowadziłoby do wątpliwości interpretacyjnych co do nowego brzmienia art. 144 kkw.

Dyskusję wywołała również kwestia procedury oraz podmiotu podejmującego decyzję o wyznaczeniu danego miejsca do celów rekreacji. Zastanawiano się, czy obywatele będą zdawać sobie sprawę, że znajdują się na terenie zarządzanym przez gminę, po którym można swobodnie spacerować.

Obecny na posiedzeniu przedstawiciel Naczelnej Rady Adwokackiej postulował, by dopuścić studia zagospodarowania przestrzennego jako akty wskazujące tereny przeznaczone do rekreacji.

Senator Bohdan Paszkowski zgłosił poprawkę do art. 1 rozpatrywanej ustawy zmierzającą do zastąpienia w § 1 wyrazów "albo depcze trawnik lub zieleniec w miejscach innych niż wyznaczone dla celów rekreacji przez właściwe organy gminy" słowami "albo na terenach przeznaczonych do użytku publicznego depcze trawnik lub zieleniec w miejscach innych niż wyznaczone dla celów rekreacji przez właściwego zarządcę terenu".

Jako pierwszy pod głosowanie poddano wniosek o przyjęcie bez poprawek rozpatrywanej nowelizacji kodeksu wykroczeń. Ponieważ nie uzyskał on poparcia większości Komisji Ustawodawczej, przystąpiono do głosowania poprawki zgłoszonej przez senatora B. Paszkowskiego. Zmianę poparło 4 senatorów, a 3 wstrzymało się od głosu. Jak ustalono, stanowisko komisji w tej sprawie przedstawi podczas obrad plenarnych senator B. Paszkowski.

Następnie senatorowie przystąpili do rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze.

Rozwiązania przyjęte w nowelizacji, uchwalonej z przedłożenia Rady Ministrów, przedstawił dyrektor Departamentu Legislacyjno-Prawnego w Ministerstwie Sprawiedliwości Jan Bołonkowski. Jak wskazał, ustawa realizuje dwa wyroki Trybunału Konstytucyjnego: z 1 kwietnia 2008 r. (sygn. akt 77/06) oraz z 8 grudnia 2009 r. (sygn. akt SK 34/08). Pierwszy z nich odnosił się do instytucji skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. W opinii dyrektora, nowela zawiera całkowicie nowe rozwiązania dotyczące możliwości dochodzenia odszkodowania od Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem. Znowelizowane brzmienie art. 417¹ § 2 kodeksu cywilnego przewiduje wyodrębnienie dwóch sposobów dochodzenia takich roszczeń. Pierwszy z nich przed wystąpieniem do sądu z żądaniem odszkodowania będzie wymagał uzyskania prejudykatu w postaci orzeczenia Sądu Najwyższego wydanego w przedmiocie skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia i co do zasady będzie dotyczył prawomocnych orzeczeń kończących postępowanie w sprawie. Drugi sposób dochodzenia odszkodowania będzie odnosił się do innych prawomocnych orzeczeń niekończących postępowania w sprawie, których wydanie spowodowało szkodę. Wówczas warunkiem dochodzenia jest brak możliwości wystąpienia ze skargą o wznowienie postępowania ani żaden inny środek prawnie umożliwiający zmianę lub uchylenie tego orzeczenia.

Rozpatrywana ustawa modyfikuje także przepisy dotyczące kwestii dopuszczalności wnoszenia środków zaskarżenia w sprawach o uznanie lub stwierdzenie wykonalności wyroków sądów polubownych i ugód zawartych przed takimi sądami. Rozszerza możliwości zgłoszenia skargi kasacyjnej w procesach odszkodowawczych, niezależnie od wartości zaskarżenia. Wprowadza także niezmiernie ważne normy intertemporalne. Dopuszczono bowiem zaskarżenie orzeczeń, które były źródłem szkody, jeśli uprawomocniły się po 17 października 1997 r. (data wejścia w życie konstytucji). Przedawnienie tych roszczeń zaczyna biec dopiero od dnia wejścia ustawy w życie, a samą skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia można wnieść w ciągu najbliższych 2 lat.

Podczas obrad senatorowie zapoznali się z opinią senackiego biura legislacyjnego. Legislatorka przypomniała zasady techniki prawodawczej, zgodnie z którymi każdą samodzielną myśl ujmuje się w odrębny artykuł. Powoduje to, w połączeniu z nieco enigmatyczną treścią dodawanego art. 424^1a § 3, potrzebę zgłoszenia poprawki zmierzającej do wyodrębnienia zawartego tam zapisu w nowym art. 424^1b. Druga poprawka zaproponowana przez biuro zmierzała do ujednolicenia terminologii zastosowanej w kodeksie postępowania cywilnego z ustawą - Prawo upadłościowe i naprawcze.

W trakcie dyskusji senatorowie i zaproszeni goście spierali się co do możliwości dochodzenia roszczeń w okresie między wejściem w życie konstytucji a wejściem w życie przepisów kodeksu cywilnego modyfikujących odpowiedzialność Skarbu Państwa (2004 r.), a także co do potrzeby wydłużenia terminu przedawnienia roszczeń (termin otwiera się na nowo). Ostatecznie nie zgłoszono jednak żadnych wniosków legislacyjnych w tej sprawie.

W głosowaniu, na wniosek przewodniczącego senatora Piotra Zientarskiego, Komisja Ustawodawcza postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze wraz z 2 poprawkami zawartymi w opinii senackiego biura legislacyjnego. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Zbigniewa Cichonia.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie rozpatrzyli wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 11 maja 2010 r. (sygn. akt SK 50/08), dotyczący ustawy - Kodeks karny skarbowy.

Treść i uzasadnienie wyroku omówił przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego Marek Jarentowski. Jak wyjaśnił, trybunał orzekł, że dwuletni termin na dochodzenie roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia związanego z orzeczeniem przepadku przedmiotów w postępowaniu karnoskarbowym jest niezgodny z konstytucją i jej art. 64 ust. 1, formułującym zasadę równej ochrony praw majątkowych.

Zakwestionowany przepis powodował sytuacje, w których osoba uprawniona do przedmiotu podlegającego przepadkowi mimo wykazywania się wymaganą starannością we własnych sprawach dowiadywała się o przysługującym jej roszczeniu z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia często już po upływie terminu do jego zgłoszenia, czego skutkiem było wygaśnięcie roszczenia. Trybunał uznał, że ani zamiar koncentracji postępowania karnoskarbowego i rozstrzygania o roszczeniach cywilnoprawnych, ani zamiar szybkiej eliminacji korzyści majątkowych związanych z przestępstwami i wykroczeniami skarbowymi, ani też interesy fiskalne państwa nie uzasadniają takiego ograniczenia ochrony prawa majątkowego określonego w art. 119 § 2 kodeksu karnego skarbowego. Zdaniem trybunału, może to prowadzić w praktyce do braku możliwości realizacji tego prawa z przyczyn niezależnych od uprawnionego podmiotu. Ponadto ze względu na podstawowe zasady sprawiedliwości i prawidłowej legislacji nie może być utrzymywany w systemie mechanizm prowadzący de facto do kreacji pozornego prawa majątkowego, czyli prawa, które - powstając - staje się od razu nieskuteczne.

luki w Zdaniem M. Jarentowskiego, utrata mocy przez zakwestionowany przepis nie powoduje prawie. Roszczenie właściciela nie wygasa już po upływie 2 lat od prawomocnego orzeczenia, lecz ulega przedawnieniu na ogólnych zasadach kodeksu cywilnego, do których wyraźnie odsyła art. 119 § 2. Ponieważ Trybunał Konstytucyjny nie derogował jednak całej jednostki redakcyjnej aktu normatywnego, a wskazał tylko, w jakim zakresie art. 119 § 3 jest niekonstytucyjny, konieczne jest nadanie § 3 nowego brzmienia, pomijającego zakwestionowany przez trybunał fragment. Mając to na uwadze, a także fakt, że żaden uprawniony podmiot nie wniósł do Sejmu projektu ustawy wykonującej rozpatrywane orzeczenie Trybunału konstytucyjnego, przewodniczący Komisji Ustawodawczej senator P. Zientarski zgłosił wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu wykonanie rozpatrzonego wyroku. W głosowaniu komisja jednomyślnie przyjęła przedstawiony wniosek. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad tym projektem ustawy upoważniono senatora P. Zientarskiego.

Posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych zwołano w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Wśród zaproszonych gości znaleźli się przedstawiciele Ministerstwa Finansów - podsekretarz stanu Ludwik Kotecki i wicedyrektor Departamentu Rozwoju Rynku Finansowego Sebastian Skuza, a także Narodowego Banku Polskiego, Komisji Nadzoru Finansowego oraz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

Przyjęcie nowelizacji, uchwalonej z przedłożenia Rady Ministrów, rekomendował senatorom wiceminister L. Kotecki.

Ustawa przewiduje zmianę sposobu wynagradzania osób wchodzących w skład Rady Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Wynagrodzenie pobierane za udział w posiedzeniach rady ma zostać zastąpione płacą miesięczną, która będzie składać się z dwóch części. Część stała ma być wynagrodzeniem za pracę na rzecz funduszu poza posiedzeniami rady oraz za odpowiedzialność ponoszoną za jej funkcjonowanie.

Część zmienna ma zależeć od udziału członka rady w jej posiedzeniach, pełnionej funkcji i zakresu zadań. Oznacza to, że w wypadku nieobecności na posiedzeniu rady osobie wchodzącej w jej skład zostanie wypłacona jedynie stała część wynagrodzenia.

Maksymalną wysokość miesięcznego wynagrodzenia osób wchodzących w skład Rady BFG ma określić w rozporządzeniu minister finansów, po wcześniejszym zasięgnięciu opinii prezesa Narodowego Banku Polskiego i przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.

Podczas obrad senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło żadnych uwag do rozpatrywanej nowelizacji.

W trakcie dyskusji senatorowie Kazimierz Kleina i Henryk Woźniak zadawali pytania dotyczące rozwiązań przyjętych w rozpatrywanej nowelizacji. Na pytania odpowiadał obecny na posiedzeniu podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów J. Kapica.

W głosowaniu, na wniosek senatora K. Kleiny, Komisja Budżetu i Finansów Publicznych jednomyślnie opowiedziała się za przyjęciem bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Ustalono, że stanowisko komisji w tej sprawie przedstawi podczas posiedzenia Izby senator Wiesław Dobkowski.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Środowiska rozpatrzono ustawę - Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Przyjęcie nowelizacji, uchwalonej na podstawie projektu wniesionego przez Radę Ministrów, rekomendował senatorom podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska Henryk Jezierski. Jak stwierdził, nowela spowodowana jest koniecznością pełnego dostosowania prawa krajowego do wspólnotowego, wynikającą z odpowiedzi polskiego rządu z 14 listopada 2008 r. na uzasadnioną opinię Komisji Wspólnot Europejskich, dotyczącą nieprawidłowej transpozycji zapisów dyrektywy Rady 96/82/WE z 9 grudnia 1996 r. w sprawie kontroli niebezpieczeństwa poważnych awarii związanych z substancjami niebezpiecznymi. Rząd zobowiązał się, że znowelizuje odpowiednie przepisy odnoszące się przede wszystkim do poważnych awarii zagrażających środowisku.

Jak wynika z rozpatrywanej noweli, szef zakładu przemysłowego, w którym występuje duże ryzyko awarii, musi co najmniej raz na pięć lat informować o sposobie postępowania w wypadku jej wystąpienia. Informację o potencjalnych zagrożeniach zakład może udostępnić na stronie internetowej, ogłosić w swojej siedzibie lub też może poinformować o tym gminę, na której terenie się znajduje.

W wypadku planowanej budowy zakładów o zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii, nowe przepisy nakładają na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta obowiązek zasięgnięcia w tej sprawie opinii właściwego organu Państwowej Straży Pożarnej i wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Taka opinia musi być także uzyskana w wypadku modernizacji zakładu. Dotyczy to m.in. zakładów chemicznych, azotowych i rafinerii.

W nowelizacji wprowadzono definicję "składowania substancji niebezpiecznych", przez którą rozumie się substancje niebezpieczne, pozostające pod nadzorem zakładu lub przechowywane na jego terenie.

Podczas obrad zapoznano się również z opinia Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zaproponowało kilka poprawek doprecyzowujących zapisy ustawy sejmowej. Sugerowane zmiany przejął senator Michał Wojtczak.

W głosowaniu Komisja Środowiska poparła 4 zaproponowane poprawki. Ustalono, że stanowisko komisji w sprawie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przedstawi podczas obrad plenarnych senator M. Wojtczak.

Senatorowie z Komisji Spraw Unii Europejskiej zapoznali się z informacją rządu na temat konsultacji Rady Ministrów z Komisją Europejską, przeprowadzonych w Brukseli 9 czerwca 2010 r. i dotyczących polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej w II połowie 2011 r. Informację przedstawiły dyrektor Departamentu Polityki Ekonomicznej w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Małgorzata Kałużyńska i wicedyrektor Departamentu Komitetu ds. Europejskich w tym resorcie Beata Prądzyńska.

W brukselskich konsultacjach uczestniczył premier Donald Tusk wraz z 13 ministrami swojego rządu, m.in. ministrem finansów Jackiem Rostowskim i ministrem spraw zagranicznych Radosławem Sikorskim. Polska delegacja wzięła udział w cotygodniowym posiedzeniu komisarzy, a następnie odbyły się dwustronne spotkania z komisarzami resortowymi. Rozmowy dotyczyły m.in. priorytetów polskiej prezydencji w UE, podczas której wiele negocjacji unijnych będzie wchodziło w decydującą fazę. Chodzi m.in. o pogłębienie rynku wewnętrznego, bezpieczeństwo energetyczne, nowy wieloletni budżet UE po 2013 r., wspólną politykę rolną czy Partnerstwo Wschodnie. Jak zapewnił premier, jednym z najważniejszych priorytetów polskiej prezydencji będzie bezpieczeństwo energetyczne, rozumiane jako pogłębianie wspólnoty gospodarczej.

Podczas pobytu w Brukseli premier D. Tusk spotkał się także z przewodniczącym Komisji Europejskiej Jose Barroso i z przewodniczącym Rady Europejskiej Hermanem Van Rompuyem.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej dyrektor i wicedyrektor M. Kałużyńska i B. Prądzyńska przedstawiły także informację na temat posiedzenia Rady Europejskiej, które odbyło się 17 i 18 czerwca 2010 r.

Podczas brukselskiego szczytu przywódcy UE zgodzili się na wzmocnienie zarządzania gospodarczego i dyscypliny budżetowej, ale bez instytucjonalizacji eurolandu. Uzgodnili też rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z Islandią i przyjęcie Estonii do strefy euro.

W ramach wzmacniania dyscypliny budżetowej zgodzono się na wzmocnienie zarówno prewencyjnych, jak i korekcyjnych mechanizmów Paktu Stabilności i Wzrostu, poprzez ustanowienie nowych zachęt, a także sankcji dla krajów, które nie będą obniżać deficytów i długów publicznych. Zgodnie z wnioskami ze szczytu, szczególnie pilnie będą obserwowane kraje należące do strefy euro oraz te, które mają traktatowe zobowiązania, by do niej wejść, jak np. Polska.

Przyjęto też nową strategię gospodarczą "Europa 2020", w której uwzględniono, o co zabiegała Polska, rozwój infrastruktury, a także rolę unijnej polityki spójności i jej funduszy w podnoszeniu konkurencyjności gospodarek państw "na dorobku".

Szefowie państw i rządów zgodzili się też na podatek, który banki w UE będą płacić na fundusz służący antykryzysowemu wsparciu instytucji finansowych. Jako jedyny kraj odstępstwo w tej sprawie zastrzegły sobie Czechy .

Podczas szczytu zapadła też zgoda na ujawnianie od lipca 2010 r. szczegółowych rezultatów tzw. testów wytrzymałości, którym poddawane są duże banki. Ma to uspokoić rynki finansowe co do stabilności około dwudziestki największych banków w UE.

Unijni przywódcy uzgodnili też zaostrzenie sankcji wobec Iranu, wykraczające daleko poza sankcje ONZ przyjęte 10 czerwca. Sankcje dotyczą handlu, bankowości, sektora ubezpieczeń, irańskiego transportu, łącznie z morskim i lotniczym transportem towarowym, oraz kluczowego dla tego kraju sektora naftowego i gazowego.

Podczas posiedzenia Komisja Spraw Unii Europejskiej, zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, zaopiniowała także następujące projekty aktów prawnych UE.

• Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie podpisania umowy miedzy Unią Europejską a Federacyjną Republiką Brazylii dotyczącej bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2010)268.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Infrastruktury.

Referent: senator Stanisław Gorczyca.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Maciej Jankowski.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt decyzji Rady.

• Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie zawarcia umowy miedzy Unią Europejską a Federacyjną Republiką Brazylii dotyczącej bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2010)266.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Infrastruktury.

Referent: senator S. Gorczyca.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu M. Jankowski.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt decyzji Rady.

• Wnioski nierozpatrywane - propozycje zaakceptowane przez Komisję Spraw Unii Europejskiej:

* * *

Odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, podczas którego senatorowie rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym. W obradach wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Finansów z wiceministrem Jackiem Kapicą oraz osoby reprezentujące Polskie Stowarzyszenie Przemysłu Tytoniowego, Krajowe Stowarzyszenie Przemysłu Tytoniowego, a także koncerny tytoniowe – Imperial Tobacco Poland i British American Tobacco Poland.

Przyjęcie nowelizacji, uchwalonej z przedłożenia rządowego, rekomendował senatorom wiceminister J. Kapica. Ustawa dostosowuje polskie prawo do wymagań Unii Europejskiej. Doprecyzowuje także niektóre dotychczas obowiązujące przepisy ze względu na konieczność prawidłowego ich stosowania w praktyce (m.in. w zakresie opodatkowania zużycia energii elektrycznej nabywanej na potrzeby własne przez podmioty posiadające koncesje na jej wytwarzanie). Znowelizowane przepisy mają też na celu zapobieganie podwójnemu opodatkowaniu akcyzą energii elektrycznej. Ponadto rozszerzają zakres zwolnienia od akcyzy paliw żeglugowych. Zmieniają też definicję cygar i cygaretek.

Sejm wprowadził poprawki do projektu rządowego, które mają wyeliminować nieprawidłowości w obrocie tytoniem. Wprowadzono nową definicję cygar, która uniemożliwi sprzedaż tytoniu ciętego pod ich postacią i unikanie zapłaty akcyzy. Chodzi o tytoń do samodzielnego skręcania papierosów. Zmiany mają chronić budżet państwa. Na potrzebę ich wprowadzenia zwracali uwagę od jakiegoś czasu celnicy. Gdy kilka lat temu stawka na tytoń do ręcznego skręcania papierosów wzrosła kilkakrotnie, na rynku pojawiły się “pseudocygara” o długości 20 centymetrów i średnicy, np. 5 centymetrów, wypełnione takim tytoniem. Są one jednak sprzedawane jako cygara, które korzystają ze znacznie niższej stawki akcyzy niż w wypadku (zwykłych) cygar. Te oszustwa były możliwe m.in. z powodu błędu w tłumaczeniu na język polski unijnej dyrektywy o akcyzie i przyjęciu niewłaściwej definicji cygar. Szacuje się, że na sprzedaży kilograma tytoniu do skręcania papierosów umieszczonego w “pseudocygarach” budżet traci 150 zł akcyzy. Druga poprawka sejmowa usuwała błąd redakcyjny, który znalazł się w nowelizacji.

Nowelizacja ustawy o akcyzie dostosowuje polskie przepisy do unijnej dyrektywy o akcyzie. Rząd postanowił jednak, że należy też dokonać zmian dotyczących produkcji skażonego spirytusu. Uznał, że jego producenci powinni używać tylko polskich skażalników. Nie zgodzili się na to jednak posłowie. Zgodnie z nowelizacją, producenci skażonego spirytusu, np. do produkcji kosmetyków, będą mogli nadal używać zagranicznych skażalników, a nie tylko polskich.

Nowelizacja przewiduje uproszczenie oświadczeń o przeznaczeniu oleju opałowego. Z obowiązku składania takich oświadczeń będą zwolnione m.in. publiczne szkoły, zakłady opieki zdrowotnej, pomocy społecznej. Przewidziano także zwolnienie z podatku “nabytego wewnątrzwspólnotowo” samochodu osobowego, jeśli został on w tej procedurze dostarczony, albo wyeksportowany w ciągu 30 dni.

Podczas obrad senatorowie zapoznali się z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zgłosiło szereg uwag i zaproponowało poprawki o charakterze legislacyjno-porządkowym. W zdecydowanej większości zostały one pozytywnie zaopiniowane przez przedstawiciela Ministerstwa Finansów.

W trakcie dyskusji senatorowie poruszali kwestie dotyczące m.in. momentu powstawania obowiązku podatkowego w wypadku energii elektrycznej oraz stosowania i zwrotu niewykorzystanych znaków akcyzowych.

Odpowiedzi na pytania senatorów udzielał wiceminister finansów J. Kapica oraz dyrektor Departamentu Podatku Akcyzowego i Ekologicznego w tym resorcie Wojciech Bronicki.

Przewodniczący obradom senator Kazimierz Kleina zgłosił formalnie wszystkie poparte przez stronę rządową propozycje zmian senackiego biura legislacyjnego. W głosowaniu połączone komisje jednomyślnie zaaprobowały 7 poprawek i przyjęły całość ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym wraz z przyjętymi zmianami. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Henryka Woźniaka.

W pierwszym punkcie porządku posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrzono ustawę o ratyfikacji Umowy miedzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a gabinetem Ministrów Ukrainy, sporządzonej w Warszawie dnia 25 listopada 2009 r., o zmianie Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Gabinetem Ministrów Ukrainy o współpracy przy dokonywaniu kontroli osób, towarów i środków transportu przekraczających polsko-ukraińską granicę państwową, podpisanej w Kijowie dnia 25 czerwca 2001 r.

Ustawę, uchwaloną z przedłożenia Rady Ministrów, przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Piotr Stachańczyk. Wprowadzane umową zmiany modyfikują dotychczasową umowę polsko-ukraińską z 25 czerwca 2001 r. i wynikają z konieczności realizacji przez Polskę wiążącego ją prawa Unii Europejskiej, zakazującego dyskryminacji ze względu na przynależność państwową i nakazującego jednakowe traktowanie obywateli własnych i obywateli innych państw członkowskich ze względu na posiadany przez nich status obywatela Unii Europejskiej.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło żadnych zastrzeżeń o charakterze legislacyjnym do rozpatrywanej ustawy ratyfikacyjnej.

W głosowaniu, na wniosek przewodniczącego obradom senatora Janusza Sepioła, Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej opowiedziała się za przyjęciem rozpatrzonej ustawy bez poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Władysława Dajczaka.

Cztery poprawki postanowiono natomiast zaproponować do ustawy o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Rozwiązania przyjęte w nowelizacji przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska Henryk Jezierski. Potrzeba jej uchwalenia wynika z konieczności pełnego dostosowania prawa krajowego do prawa wspólnotowego w związku z nieprawidłową transpozycją przez Polskę V Dyrektywy Rady 96/82/WE w sprawie kontroli niebezpieczeństwa poważnych awarii związanych z substancjami niebezpiecznymi.

Senatorowie wysłuchali także uwag senackiego biura legislacyjnego, które zwróciło uwagę na nieścisłości w sformułowaniu niektórych przepisów sejmowej nowelizacji. Zaproponowane przez biuro poprawki, korygujące wskazane błędy, pozytywnie ocenił przedstawiciel Ministerstwa Środowiska. W głosowaniu, na wniosek senatora J. Sepioła, postulowane zmiany uzyskały poparcie komisji. Jak ustalono, ich przyjęcie zarekomenduje Izbie senator Jadwiga Rotnicka.

Na zakończenie posiedzenia rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw.

Nowelizację przedstawił wiceminister spraw wewnętrznych i administracji P. Stachańczyk. Jak wyjaśnił, dotyczy ona trzech zagadnień. Pierwsza grupa wprowadza instytucję strefy ruchu. Druga kwestia to konieczność dostosowania ustaw do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 3 czerwca 2008 r. Trzecia grupa przepisów wynika z obowiązku dostosowania polskiego prawa do prawa wspólnotowego w zakresie wymagań rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady określającego normy emisji dla nowych samochodów osobowych.

Senatorowie zapoznali się także z opinią senackiego biura legislacyjnego, które zwróciło uwagę na nieścisłości w sformułowaniu niektórych przepisów ustawy sejmowej i przedstawiło propozycje stosownych zmian. Do przedstawionych poprawek odniósł się przedstawiciel resortu spraw wewnętrznych, który poparł część z nich.

W trakcie dyskusji senator J. Sepioł pytał o koszty ponoszone przez właściciela nieprawidłowo pozostawionego pojazdu.

Obecny na posiedzeniu zastępca komendanta warszawskiej Straży Miejskiej Zbigniew Włodarczyk zwrócił natomiast uwagę na kwestię pojazdów pozostawionych przed zmianą organizacji ruchu, a także pojazdów pozostawionych przez osoby uprzywilejowane, nieposiadające ze sobą odpowiednich dokumentów.

Jak wyjaśnił wiceminister P. Stachańczyk, trwają prace nad przygotowaniem odpowiednich rozwiązań, ponieważ niezbędna jest szczegółowa regulacja dotycząca pojawiających się problemów.

W głosowaniu, na wniosek senatora J. Sepioła, Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej poparła 7 poprawek, wcześniej pozytywnie zaopiniowanych przez przedstawiciela rządu. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Bohdana Paszkowskiego.

* * *

Senatorowie z Komisji Spraw Zagranicznych spotkali się z ambasadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym - stałym przedstawicielem RP przy OECD Pawłem Wojciechowskim. Ze względu na informacje chronione ustawą z 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych ta część posiedzenia miała charakter zamknięty.

Tego samego dnia senatorowie rozpatrzyli ustawę o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Gabinetem Ministrów Ukrainy, sporządzonej w Warszawie dnia 25 listopada 2009 r., o zmianie Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Gabinetem Ministrów Ukrainy o współpracy przy dokonywaniu kontroli osób, towarów i środków transportu przekraczających polsko-ukraińską granicę państwową, podpisanej w Kijowie dnia 25 czerwca 2001 r.

Założenia przedmiotowej umowy międzynarodowej przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Piotr Stachańczyk. Zawarte w niej zmiany modyfikują dotychczasową umowę z 25 czerwca 2001 r. i wynikają z konieczności realizacji przez Polskę wiążącego ją prawa Unii Europejskiej, zakazującego dyskryminacji ze względu na przynależność państwową i nakazującego jednakowe traktowanie obywateli własnych i obywateli innych państw członkowskich ze względu na posiadany przez nich status obywatela Unii Europejskiej.

Zgodnie z umową służby ukraińskie, dokonując kontroli granicznej na terytorium Polski, nie będą mogły stosować doprowadzenia kontrolowanego na terytorium Ukrainy nie tylko w wypadku, gdy będzie to dotyczyć obywatela polskiego, ale także obywatela Unii Europejskiej (oraz innych państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Konfederacji Szwajcarskiej). Zasada ta odnosić się będzie także do członków rodzin obywateli państw Unii Europejskiej (Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Konfederacji Szwajcarskiej), nawet jeżeli posiadają oni jedynie obywatelstwo państwa trzeciego.

Dyrektor Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Remigiusz Henczel przypomniał, że ponieważ umowa dotyczy konstytucyjnych praw i wolności oraz spraw uregulowanych w ustawie, zasadny jest tryb związania Polski umową za uprzednią zgodą na ratyfikację wyrażoną w ustawie.

Przedstawiciel Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu nie zgłosił żadnych uwag o charakterze legislacyjnym.

W trakcie dyskusji, w której wzięli udział senatorowie Leon Kieres i Janusz Rachoń, mówiono m.in. o możliwości rozszerzenia zasad przedmiotowej umowy na inne polsko-ukraińskie przejścia towarowe.

W głosowaniu, na wniosek przewodniczącego senatora L. Kieresa, Komisja Spraw Zagranicznych postanowiła jednomyślnie zarekomendować Senatowi przyjęcie ustawy ratyfikacyjnej bez poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora J. Rachonia.

Podczas posiedzenia rozpatrzono także ustawę o ratyfikacji Protokołu fakultatywnego do Konwencji o bezpieczeństwie personelu Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz personelu współdziałającego, sporządzonego w Nowym Jorku dnia 8 grudnia 2005 r.

Założenia przedmiotowego protokołu przedstawił dyrektor R. Henczel. Jak stwierdził, zmierza on do rozszerzenia zakresu ochrony prawnej personelu Organizacji Narodów Zjednoczonych ustanowionej na podstawie Konwencji o bezpieczeństwie personelu Organizacji Narodów Zjednoczonych i personelu współdziałającego, sporządzonej w Nowym Jorku 9 grudnia 1994 r.. Konwencja została ratyfikowana przez Polskę 9 marca 2000 r. i weszła w życie 21 czerwca 2000 r.

Najistotniejszą zmianą, jaką wprowadza protokół, jest rozszerzenie katalogu operacji Organizacji Narodów Zjednoczonych, do których konwencja będzie miała zastosowanie. Art. II stanowi, że strony protokołu będą stosować konwencję nie tylko do operacji określonych w jej art. 1 lit. c, ale również do wszystkich innych operacji Organizacji Narodów Zjednoczonych ustanowionych przez jej kompetentny organ i prowadzonych z upoważnienia oraz pod kontrolą tej organizacji w celu dostarczania pomocy humanitarnej, politycznej lub rozwojowej w procesie budowania pokoju lub dostarczania pomocy humanitarnej w sytuacjach kryzysowych. Protokół rozszerza więc automatycznie zakres stosowania konwencji do wszystkich operacji ONZ, bez potrzeby uruchamiania mechanizmu decyzyjnego, zgodnie z którym konieczna była deklaracja Rady Bezpieczeństwa lub Zgromadzenia Ogólnego ONZ o zaistnieniu "wyjątkowego zagrożenia" dla personelu ONZ oraz personelu współdziałającego w danej operacji.

Zgodnie z opinią senackiego biura legislacyjnego, ustawa ratyfikacyjna nie budzi zastrzeżeń legislacyjnych.

W głosowaniu Komisja Spraw Zagranicznych poparła ustawę o ratyfikacji Protokołu fakultatywnego do Konwencji o bezpieczeństwie personelu Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz personelu współdziałającego, sporządzonego w Nowym Jorku dnia 8 grudnia 2005 r. W imieniu komisji jej przyjęcie bez poprawek zarekomenduje Izbie senator Maciej Grubski.

* * *

W pierwszym punkcie porządku posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o transporcie drogowym.

Rozwiązania przyjęte w sejmowej nowelizacji, uchwalonej na podstawie projektu poselskiego, omówił zastępca dyrektora Biura Nadzoru Inspekcyjnego w Głównym Inspektoracie Transportu Drogowego Mirosław Maksymiuk. Zmierza ona do przekazania głównemu inspektorowi transportu drogowego sześciu stacjonarnych urządzeń do ważenia pojazdów, będących dotychczas w gestii wojewodów. W noweli rozszerzono także katalog zadań Inspekcji Transportu Drogowego o konserwację, naprawę i bieżące utrzymanie urządzeń technicznych do ważenia pojazdów.

Podczas obrad senatorowie zapoznali się z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które przedstawiło 2 uwagi doprecyzowujące zapisy rozpatrywanej ustawy.

Proponowane zmiany legislacyjne zgłosił formalnie senator Jan Wyrowiński. Senator Stanisław Jurcewicz zaproponował poprawkę zmierzającą do skrócenia z 3 miesięcy do 1 miesiąca terminu przekazania wag. Senator Tadeusz Gruszka postulował natomiast odrzucenie nowelizacji w całości.

W trakcie dyskusji senatorowie poruszali kwestie dotyczące prawidłowego funkcjonowania zapisów ustawy, kosztów utrzymania, konserwacji i naprawy urządzeń technicznych do ważenia pojazdów, a także zysków z mandatów za nadmierne obciążenie pojazdów.

Jako pierwszy pod głosowanie poddano wniosek o odrzucenie ustawy sejmowej. Nie uzyskał on poparcia większości komisji (4 głosy za, 5 przeciwnych i 1 wstrzymujący się). Przyjęto natomiast poprawki senatorów J. Wyrowińskiego i S. Jurcewicza. Całość ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym wraz z 3 proponowanymi zmianami została przyjęta 9 głosami, przy braku głosów przeciwnych i 1 głosie wstrzymującym. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Stanisława Iwana.

Następnie przystąpiono do rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw.

Założenia i cel nowelizacji, uchwalonej z przedłożenia rządowego, przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Piotr Stachańczyk. Ustawa wykonuje m.in. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 3 czerwca 2008 r. o niezgodności z konstytucją przepisów dotyczących przejścia z mocy prawa własności pojazdu usuniętego z drogi na rzecz Skarbu Państwa. Ponadto zmieniono zasady usuwania z dróg pojazdów zagrażających bezpieczeństwu lub porządkowi, a także prowadzenia parkingów strzeżonych dla takich pojazdów. Wprowadzono również instytucję strefy ruchu oraz dostosowano polskie prawo do wymagań unijnych w kwestii norm emisji dla nowych samochodów osobowych w ramach zintegrowanego podejścia UE na rzecz zmniejszenia emisji CO₂ z lekkich pojazdów dostawczych.

Zgodnie z nowelizacją na drogach wewnętrznych, położonych w nowo utworzonych oznakowanych strefach ruchu, będą stosowane przepisy prawa o ruchu drogowym. Będzie to możliwe dzięki wprowadzeniu odpowiednich znaków przez zarządcę lub właściciela terenu. Wtedy i tam za wykroczenia drogowe będą nakładane surowe mandaty, np. będzie można ukarać każdego, kto nieprawidłowo zaparkuje samochód pod blokiem.

Dotychczas obowiązujące przepisy pozwalały na nieprzestrzeganie zasad ruchu na terenach supermarketów, drogach wewnętrznych spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych. Powoduje to, że można na nich jeździć 80 km/h, bez świateł mijania i w niezapiętych pasach, parkować wszędzie, nawet na chodniku czy na miejscu dla inwalidów. Wszystko dlatego, że drogi wewnętrzne na osiedlach mieszkaniowych nie są teraz traktowane jako drogi publiczne. Policja ani straż miejska nie mają więc możliwości karania poruszających się po nich kierowców na takich samych zasadach, jak użytkowników dróg publicznych.

Senatorowie zapoznali się także z opinią senackiego biura legislacyjnego, które zgłosiło kilkanaście propozycji poprawek o charakterze legislacyjno-doprecyzowującym i techniczno-redakcyjnym.

W trakcie dyskusji senatorowie poruszali kwestie dotyczące m.in. zgodności zapisów ustawy z konstytucją, stanowiska Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, a także ponoszenia kosztów przechowywania pojazdów w wypadku niezgłoszenia się ich właścicieli.

Wyjaśnień udzielali wiceminister P. Stachańczyk i konsultant w Krajowej Radzie Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Adam Jasiński. Wiceminister spraw wewnętrznych pozytywnie zaopiniował 7 propozycji poprawek senackiego biura legislacyjnego.

W głosowaniu, na wniosek senatora J. Wyrowińskiego, Komisja Gospodarki Narodowej jednomyślnie przyjęła 7 zmian pozytywnie zaopiniowanych przez stronę rządową. Ustalono, że proponowane poprawki zarekomenduje Izbie senator S. Jurcewicz.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego oraz ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.

Przyjęcie nowelizacji rekomendował podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Dariusz Bogdan. Ustawa, uchwalona z przedłożenia Rady Ministrów, dostosowuje polskie prawo do wymagań Unii Europejskiej w zakresie wprowadzania do obrotu wyrobów pirotechnicznych oraz procedur oceny zgodności.

Senatorowie wysłuchali również opinii senackiego biura legislacyjnego, które przedstawiło szereg uwag do rozpatrywanej nowelizacji sejmowej. W opinii zaproponowano kilkanaście poprawek doprecyzowujących, redakcyjnych, a także dotyczących wejścia ustawy w życie. Zgłoszono kilka uwag ogólnych odnoszących się do prawidłowej interpretacji znowelizowanych zapisów.

W trakcie dyskusji senatorowie pytali m.in. o klasyfikację wyrobów pirotechnicznych, termin wejścia w życie ustawy, a także o prace resortu spraw wewnętrznych nad projektem nowelizacji ustawy o broni i amunicji.

Odpowiedzi na pytania senatorów udzielali wiceminister D. Bogdan, Jan Szymanowski z Departamentu Spraw Obronnych w Ministerstwie Gospodarki oraz kierownik Ośrodka Szkoleń i Ekspertyz w Wojskowym Instytucie Technicznym Uzbrojenia Wojciech Gorczyca. Wiceminister gospodarki pozytywnie ocenił 11 propozycji poprawek zgłoszonych przez senackie biuro legislacyjne.

W głosowaniu łącznym, na wniosek senatora J. Wyrowińskiego, Komisja Gospodarki Narodowej jednomyślnie zaakceptowała wszystkie poparte przez stronę rządową propozycje zmian senackiego biura legislacyjnego. Na sprawozdawcę stanowiska komisji podczas posiedzenia plenarnego Izby wybrano senatora Stanisława Bisztygę.

2 lipca 2010 r.

Tematem posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu było finansowanie misji publicznej Polskiego Radia i Telewizji Polskiej w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego.

Podczas posiedzenia przedstawicielka Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu Katarzyna Konieczko przedstawiła informację o wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 16 marca 2010 r., dotyczącym przepisów ustawy o opłatach abonamentowych. Z wnioskiem w tej sprawie wystąpił w 2008 r. rzecznik praw obywatelskich. Jak przypomniała, kontroli konstytucyjnej poddano przepisy dotyczące mechanizmu kontroli wykonywania obowiązku rejestracji odbiorników radiowych i telewizyjnych oraz obowiązku uiszczania opłat z tytułu ich używania. Przedstawicielka senackiego biura legislacyjnego zwróciła uwagę, że wniosek rzecznika koncentrował się na zarzucie braku skutecznego systemu poboru opłat abonamentowych, a także opłaty karnej, jaką nakłada się na podmiot korzystający z niezarejestrowanego radia lub telewizora. Jak poinformowała, trybunał uznał, że zaskarżone przepisy są zgodne z konstytucją. Niesłuszna jest także opinia, że ich wadliwość zdecydowała o niskim stopniu ściągalności abonamentu radiowo-telewizyjnego.

K. Konieczko poinformowała też, że sędzia Teresa Liszcz zgłosiła zdanie odrębne, w którym wskazała na niedoskonałości regulacji zawartej w ustawie abonamentowej. W jej ocenie, mechanizm dotyczący kontroli obowiązku uiszczania opłat abonamentowych oraz ściągania tych opłat jest nieefektywny i nie pozwala na realizację misji publicznej przez publiczne radio i telewizję. Przypomniała też, że podmiotem posiadającym kompetencje kontrolne i mającym obowiązek poboru i egzekucji opłaty abonamentowej i opłaty karnej za używanie niezarejestrowanego odbiornika jest operator publiczny, którym jest Poczta Polska. Organem egzekucyjnym jest natomiast naczelnik urzędu skarbowego.

Senator Piotr Ł.J. Andrzejewski pytał m.in. o powody nieskuteczności systemu poboru opłat abonamentowych, skoro przepisy jasno określają podmioty odpowiedzialne za ich egzekucję. Senator zastanawiał się, czy to Poczta Polska odpowiada za ten stan bezczynności.

Odpowiadając na pytania senatora P.Ł.J. Andrzejewskiego, członek zarządu Poczty Polskiej Mirosław Markiewicz podkreślił, że jego firma dostrzega efekty tej skomplikowanej sytuacji prawnej, która prowadzi do systematycznego spadku wpływów z abonamentu. Poinformował też, że spadek ściągalności abonamentu niepokoi i dotyka finansowo również Pocztę Polską. Z tego tytułu poczta poniosła w 2009 r. stratę w wysokości ponad 8 mln zł. M. Markiewicz podkreślił, że nie może zgodzić się z tezą, że Poczta Polska jest bezczynna, ponieważ podejmuje działania, które realizuje jej Centrum Obsługi Finansowej.

Jak poinformowała dyrektor centrum Maria Daszczyk-Biernat, w bazie zarejestrowanych jest około 7 mln abonentów, z czego 2 mln 300 tys. jest zwolnionych z opłaty abonamentowej. Centrum opracowuje co roku harmonogram generowania zawiadomień, który pozwala na weryfikację wszystkich abonentów zalegających z opłatą. Jeżeli abonent wciąż nie uiszcza abonamentu, Centrum Obsługi Finansowej wystawia upomnienie, a następnie tytuł egzekucyjny, który wysyłany jest do naczelnika właściwego urzędu skarbowego. Jak zauważyła M. Daszczyk-Biernat, występują wypadki uchylania się naczelników urzędów skarbowych od prowadzenia postępowania egzekucyjnego.

Przewodniczący obrad senator P.Ł.J. Andrzejewski zwrócił się do obecnych na posiedzeniu gości o przygotowanie dla Komisji Kultury i Środków Przekazu propozycji rozwiązań ustawowych. Jak poinformował, komisja rozważy podjęcie inicjatywy ustawodawczej w tej sprawie.

6 lipca 2010 r.

Posiedzenie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu zwołano w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu".

W obradach wzięli udział m.in.: podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Witold Jurek, poseł sprawozdawca Paweł Arndt oraz przedstawiciele Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu - rektor Bronisław Marciniak i kanclerz Stanisław Wachowiak.

Nowelizację, uchwaloną na podstawie projektu poselskiego, przedstawił poseł sprawozdawca P. Arndt. Zmierza ona do zwaloryzowania wysokości łącznych (w całym okresie realizacji) nakładów z budżetu państwa na dofinansowanie programu wieloletniego "Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2004-2011", przy jednoczesnym zwaloryzowaniu wartości kosztorysowej zadań inwestycyjnych objętych tym programem. Zdecydowano także o wydłużeniu do 2015 r. okresu realizacji programu. W konsekwencji zmieniono również jego nazwę.

Zgodnie ze znowelizowanym art. 3 ust. 1 nakłady budżetu państwa na dofinansowanie programu nie będą mogły przekroczyć kwoty 500 711 tys. zł, przy wartości kosztorysowej zadań inwestycyjnych wynoszącej 600 937 tys. zł w cenach z 2009 r. W dotychczasowej ustawie było to odpowiednio 311 726 tys. zł i 415 726 tys. zł w cenach z 2004 r.

W opinii wnioskodawców, waloryzacja jest warunkiem ukończenia realizowanego od 6 lat programu, który ma zmodernizować poznańską uczelnię i w efekcie poprawić warunki pracy naukowej i studiowania. Waloryzacja jest konieczna ze względu na znaczny wzrost cen materiałów i usług budowlanych, a także wzrost podatku od towarów i usług VAT z 7% do 22% dla zadań inwestycyjnych realizowanych przez uniwersytet. Zwiększenie wartości programu podyktowane jest także opóźnieniami w wykupie gruntów z uwagi na ich nieuregulowany stan prawny, co spowodowało, że wykup następował po wyższych cenach, niż przewidziano w 2004 r., gdy uchwalono ustawę. Z kolei przedłużenie okresu realizacji programu do 2015 r. wynika m.in. z braku miejscowego planu zagospodarowania obszaru "Morasko-Radojewo-Umultowo" w Poznaniu, gdzie planowane są inwestycje.

Ponadto należy pamiętać, że nowelizacją z 3 kwietnia 2009 r. ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Budowa Kampusu 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego" ustawodawca zwaloryzował wysokość łącznych nakładów z budżetu państwa na dofinansowanie tego programu. Zwaloryzowano wówczas również wartość kosztorysową zadań objętych programem oraz wydłużono z 2010 r. do 2015 r. okres realizacji programu.

Dotychczasowa realizacja programu, na który w latach 2004-2009 wydano ponad 220 mln zł, pozwoliła m.in. dokończyć budowę Wydziału Biologii oraz Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych, rozbudować Wydział Pedagogiczno-Artystyczny w Kaliszu, a także wybudować Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa.

Opinię rządu na temat rozpatrywanej nowelizacji przedstawił wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego W. Jurek. W swoim stanowisku rząd uznał za zasadne dokonanie waloryzacji w zaproponowanym kształcie. Jak wskazano, dodatkowe środki budżetowe na realizację zwaloryzowanego programu nie spowodują wzrostu obciążenia budżetu państwa, ponieważ będą pochodziły z puli przewidzianej w budżecie na inwestycje w infrastrukturę dydaktyczną w szkolnictwie wyższym.

W trakcie dyskusji pytano m.in. o możliwości finansowania innych uczelni. Zastanawiano się, czy zwiększenie środków na rozbudowę uniwersytetu poznańskiego nie pomniejszy inwestycji finansowanych przez resort nauki i szkolnictwa wyższego.

W głosowaniu Komisja Nauki, Edukacji i Sportu, na wniosek senatora Kazimierza Wiatra, postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie do rozpatrywanej nowelizacji 1 poprawki o charakterze legislacyjnym. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora K. Wiatra.

Podczas posiedzenia Komisji Rodziny i Polityki Społecznej rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin.

Nowelizację, którą wniosła sejmowa Komisja Ustawodawcza, omówił podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Zbigniew Włosowicz. Przypomniał, że jest ona następstwem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 11 lutego 2010 r., wydanego na wniosek rzecznika praw obywatelskich.

W swoim orzeczeniu trybunał uznał, że zasady naliczania emerytur wojskowych są niezgodne z konstytucją. Przepisy ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych nie zawierają wytycznych dla rozporządzenia, które ma szczegółowo regulować sposób naliczania tych emerytur. Dotyczyło to m.in. części pilotów, nurków, płetwonurków, skoczków spadochronowych, saperów i marynarzy. Rozporządzenie Rady Ministrów z 1995 r. w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur wojskowych zawierało minimalną liczbę godzin, jaką np. piloci powinni spędzić w powietrzu, marynarze na morzu, nurkowie pod wodą.

W ocenie trybunału, brak wytycznych dotyczących tego, jak w rozporządzeniu uregulować kwestię podwyższania emerytur wojskowych, doprowadził do oderwania rozporządzenia od ustawy. Uchylenie przepisu upoważniającego Radę Ministrów do wydania rozporządzenia dotyczącego podwyższania emerytur sprawiło, że moc stracił również akt wykonawczy wydany na podstawie tego przepisu.

Trybunał zaznaczył, że nowe, korzystniejsze zasady obliczania podstawy wymiaru emerytury obejmą część żołnierzy, którzy do tej pory poddani byli restrykcyjnym przepisom rozporządzenia. Utrata mocy obowiązującego przepisu powoduje, że emerytury części wojskowych w ogóle nie byłyby podwyższane.

W związku z wyrokiem nowelizacja ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin nie zmienia zasad dotyczących zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych. Dodaje tylko do art. 15 ust. 6a wymagane wytyczne, które wyznaczą organowi upoważnionemu do wydania rozporządzenia kierunki i granice uszczegółowienia ustawowych warunków podwyższania emerytury (2% dodatek specjalny za pełnienie służby wojskowej w warunkach szczególnych). Wskazano, że rozporządzenie powinno uwzględniać normy roczne określonego rodzaju służby (m.in. godziny lotów na samolotach naddźwiękowych, godziny i dni służby w składzie okrętów podwodnych, w jednostkach przeznaczonych do fizycznego zwalczania terroryzmu) lub wykonywania innych czynności (operacyjno-rozpoznawczych, wykonywania zadań specjalnych), liczbę skoków spadochronowych w roku, liczbę dni w roku wykonywania specyficznych zadań przez saperów oraz miesięczne okresy pełnienia służby na froncie w czasie wojny lub w sferze działań wojennych.

Podczas posiedzenia przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin rekomendowali senatorom przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej, którzy zaproponowali także jedną poprawkę o charakterze redakcyjno-legislacyjnym.

Przedstawicielka Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu przedstawiła propozycję poprawki o charakterze porządkującym. Obie poprawki przejął i zgłosił senator Mieczysław Augustyn.

Podczas dyskusji senator Jan Rulewski zwracał uwagę na potrzebę zwiększenia uprawnień emerytalnych żołnierzy, którzy w czasie pełnienia służby narażeni są na kontakt z substancjami chemicznymi i promieniotwórczymi. Tej propozycji sprzeciwili się przedstawiciele resortu obrony i senator M. Augustyn, którzy stwierdzili, że system ubezpieczeniowy, a rozpatrywana ustawa w szczególności, nie jest właściwym miejscem dla tego typu propozycji. Jak wskazywano, właściwym miejscem jest system wynagrodzeń, który powinien uwzględniać zagrożenia związane z warunkami pracy oraz służby i finansowo je rekompensować.

W głosowaniu Komisja Rodziny i Polityki Społecznej, na wniosek senatora M. Augustyna, przyjęła jednomyślnie ustawę wraz z dwiema poprawkami. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora J. Rulewskiego.

W drugim punkcie porządku obrad rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o działach administracji rządowej. Nowelizację, uchwaloną na podstawie projektu wniesionego przez Radę Ministrów, omówiła dyrektor Departamentu Polityki Rodzinnej w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Alina Wiśniewska. Jak podkreśliła, ma ona charakter porządkujący i zmierza do precyzyjnego określenia katalogu spraw związanych z polityką rodzinną i kwestii dotyczących działu - zabezpieczenie społeczne, w sposób pozwalający na ich odróżnienie. Dotychczasowy dział - zabezpieczenie społeczne niewłaściwie określał listę zadań administracji rządowej, znajdowały się w nim bowiem sprawy rodziny.

W trakcie dyskusji senator J. Rulewski zaproponował poprawkę, dzięki której sprawy rodzin wielodzietnych i niepełnych byłyby przedmiotem szczególnej troski rządu w realizacji zadań związanych z ochroną i wspieraniem rodzin z dziećmi na utrzymaniu. Senator M. Augustyn zwracał natomiast uwagę na brak w katalogu spraw rodziny osób starszych.

Propozycję senatora J. Rulewskiego negatywnie oceniła dyrektor A. Wiśniewska. Jej zdaniem, rozwiązanie przyjęte w nowelizacji jest wystarczające i obejmuje postulat zawarty w poprawce senatora. Zwróciła także uwagę, że sprawy osób starszych i zależnych obejmuje wyczerpująco dział - zabezpieczenie społeczne.

W wyniku głosowania Komisja Rodziny i Polityki Społecznej nie poparła wniosku senatora J. Rulewskiego (za - 4, przeciw - 4). Na wniosek senatora M. Augustyna opowiedziano się za przyjęciem bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o działach administracji rządowej. Podczas obrad plenarnych stanowisko komisji w tej sprawie przedstawi Izbie senator M. Augustyn.

* * *

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o zatrudnieniu socjalnym oraz niektórych innych ustaw.

Opinię na temat nowelizacji, uchwalonej z przedłożenia sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, przedstawiła dyrektor Departamentu Pomocy i Integracji Społecznej w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Krystyna Wyrwicka. Jak przypomniała, zaproponowane w niej rozwiązanie wynika z przyjęcia w 2009 r. ustawy o finansach publicznych, która zniosła organizacyjno-prawną formę - gospodarstwo pomocnicze. W ramach niej działały gminne centra integracji społecznej (CIS) oraz zakłady aktywizacji zawodowej (ZAZ), wspierające proces powrotu na rynek pracy osób zagrożonych społecznym wykluczeniem. Ustawa z 2009 r. nie wprowadziła rozwiązań pozwalających na przekształcenie centrów i zakładów w inne formy niż dotychczasowa.

Rozpatrywana nowela jest odpowiedzią na ten brak. Samorząd terytorialny bez obawy o ciągłość działalności centrów i zakładów otrzymuje prawne rozwiązania pozwalające na ich przekształcenie w inne formy organizacyjno-prawne. Nowela zakłada bowiem możliwość tworzenia Centrum Integracji Społecznej i Zakładu Aktywności Zawodowej przez samorząd, powiat lub gminę oraz możliwość przekazania ich organizacjom pozarządowym.

W 2008 r. funkcjonowało 59 Centrów Integracji Społecznej, z czego 20 w formie gospodarstw pomocniczych. Centra prowadzą reintegrację zawodową i społeczną osób wykluczonych. Ustawa przewiduje większą dowolność w ich tworzeniu.

W 2008 r. na jedno centrum przypadało średnio 85 osób. W niektórych centrach chętnych jest znacznie więcej niż miejsc. Najczęściej do centrów trafiają osoby długotrwale bezrobotne, często z dysfunkcjami społecznymi.

Ustawa ma przyczynić się do utrzymania 20 Centrów Integracji Społecznej oraz 27 Zakładów Aktywności Zawodowej. Wśród zakładów aktywności zawodowej według danych z marca 2009 r. na 53 funkcjonujące zakłady ponad 1/3 utworzona była przez jednostki samorządu terytorialnego (11 przez powiat, 8 przez gminy).

Ustawa rozszerza katalog zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego o pomoc społeczną, reintegrację zawodową i społeczną, a także o rehabilitację zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych.

Podczas obrad senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które przedstawiło propozycje 4 poprawek o charakterze porządkującym i redakcyjnym. Poprawki przejął senator Mieczysław Augustyn.

W dyskusji nie zgłoszono uwag do nowelizacji, podkreślano natomiast potrzebę jej szybkiego wejścia w życie.

W głosowaniu łącznym połączone komisje jednomyślnie przyjęły ustawę z wszystkimi zgłoszonymi poprawkami. Ustalono, że sprawozdanie podczas posiedzenia plenarnego złoży senator M. Augustyn.

Podczas posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej senatorowie zapoznali się z informacją na temat przebiegu prywatyzacji majątku Skarbu Państwa w pierwszej połowie 2010 r.

Informację przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Adam Leszkiewicz. Jak stwierdził, rok 2010 jest kluczowy dla realizacji planu prywatyzacji na lata 2008-2011, założono bowiem uzyskanie najwyższych przychodów z tego tytułu w objętym planem okresie. Od 1 stycznia do 30 czerwca 2010 r. zrealizowano 212 projektów prywatyzacyjnych, co stanowi około 60% planu na rok bieżący. Do najważniejszych projektów zrealizowanych w I połowie 2010 r. należy m.in. sprzedaż: 20 mln akcji KGHM Polska Miedź SA za 2,06 mld zł, 14 mln akcji spółki Grupa LOTOS SA za 406 mln zł, 70 mln akcji spółki ENEA SA za 1,134 mld zł, ponad 15 mln akcji spółki Lubelski Węgiel "Bogdanka" SA za 1,1 mld zł, a także oferta publiczna PZU SA, która przyniosła przychody dla Skarbu Państwa w kwocie 1,35 mld zł, oraz oferta publiczna Tauron Polska Energia SA (przychody brutto - 4,21 mld zł).

Zgodnie z założeniami planu prywatyzacji, w 2010 r. prowadzona jest także prywatyzacja spółek z branży transportowej. Minister skarbu państwa przekazał m.in. akcje/udziały Skarbu Państwa w 16 spółkach z branży PKS na rzecz jednostek samorządu terytorialnego. 24 czerwca 2010 r. zawarto umowę sprzedaży akcji/udziałów Skarbu Państwa w 6 mazowieckich pekaesach. Łączna wartość transakcji wyniosła ponad 77 mln zł, a wśród postanowień umowy znajdują się m.in. zobowiązania inwestycyjne na kwotę ponad 65 mln zł oraz pakiet socjalny, zawierający m.in. 5-letnią gwarancję zatrudnienia, zobowiązanie wypłaty 12-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w wypadku zwolnienia pracownika w gwarantowanym okresie zatrudnienia.

W 2010 r. realizowana jest także sprzedaż udziałów w spółkach uzdrowiskowych. Są to pierwsze od 8 lat przeprowadzane prywatyzacje w tym sektorze. Dotychczas podpisano umowy sprzedaży udziałów w spółce Uzdrowisko Ustka Sp. z o.o. oraz Uzdrowisko Kraków Swoszowice Sp. z o.o.

Według stanu na 30 czerwca 2010 r., przychody z tytułu zakończonych procesów prywatyzacyjnych wyniosły 12,28 mld zł, wobec zakładanych w ustawie budżetowej 25 mld zł.

W drugiej połowie 2010 r. planowana jest jeszcze prywatyzacja Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie SA oraz przekształcenia własnościowe około 300 podmiotów, w tym m.in. spółek sektora energetycznego, chemicznego, wydobywczego, transportowego i uzdrowiskowego.

W trakcie dyskusji senatorowie interesowali się m.in. sprzedażą spółek sektora energetycznego, prywatyzacją spółek PKS, uzdrowisk czy Zespołu Elektrowni Pątnów Adamów Konin, a także możliwością prywatyzacji spółek PKP i udziałem gmin w procesie prywatyzacyjnym.

Na zakończenie przewodniczący Komisji Gospodarki Narodowej senator Jan Wyrowiński zapowiedział kolejne spotkania poświęcone prywatyzacji majątku Skarbu Państwa.

Podczas obrad senatorowie zapoznali się również z informacją na temat dotychczasowych skutków funkcjonowania ustawy z 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Jak przypomniał senator J. Wyrowiński, uchwalona na początku 2010 r. nowelizacja zawiera budzące wiele emocji zapisy, dotyczące sprzedaży energii elektrycznej na wolnym rynku.

Do nowelizacji nawiązała także podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Joanna Strzelec-Łobodzińska. Jak stwierdziła, celem większości zmian było dostosowanie prawa krajowego do postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady, dotyczącej działań na rzecz zagwarantowania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej i inwestycji infrastrukturalnych. Wprowadzono także nowe przepisy określające zasady przyłączania podmiotów do sieci elektroenergetycznej oraz wprowadzenia obowiązku przedkładania przez operatora systemu przesyłowego (OSP) do zatwierdzenia decyzją prezesa Urzędu Regulacji Energetyki całej instrukcji ruchu i eksploatacji sieci przesyłowej.

Rozwiązaniem budzącym największe kontrowersje było nałożenie na wytwórców energii elektrycznej obowiązku sprzedaży 15% wytworzonej przez nich energii na giełdach towarowych lub na rynku regulowanym, a także zobowiązanie wytwórców mających prawo do otrzymywania środków na pokrywanie kosztów osieroconych (na podstawie tzw. ustawy o przedterminowym rozwiązaniu KDT) do sprzedaży całej ilości wytwarzanej energii (oprócz obowiązkowych 15%) w sposób zapewniający publiczny i równy do niej dostęp, w drodze otwartego przetargu, na internetowej platformie handlowej, na rynku regulowanym lub na giełdach towarowych.

Jak podkreśliła wiceminister gospodarki, pełna i kompleksowa ocena skutków funkcjonowania nowelizacji będzie możliwa dopiero po upływie odpowiedniego czasu, kiedy w obrocie prawnym zaczną funkcjonować wszystkie nowe mechanizmy. Następnie przedstawiła działania podejmowane przez resort gospodarki na rzecz realizacji zapisów tej ustawy. Minister gospodarki m.in. przejął od ministra skarbu państwa wykonywanie uprawnień Skarbu Państwa w stosunku do spółki PSE Operator SA, jako wykonującej funkcje OSP w obszarze elektroenergetyki w kraju. Resort gospodarki prowadzi też prace zmierzające do dostosowania do przepisów nowelizacji postanowień aktów wykonawczych dla sektora energii elektrycznej, w tym m.in. tzw. rozporządzenia systemowego i rozporządzenia taryfowego.

Podczas obrad dyrektor Departamentu Promowania Konkurencji w Urzędzie Regulacji Energetyki Halina Bownik-Trymucha omówiła w kontekście szans i zagrożeń uwarunkowania realizacji obowiązku giełdowego, a także przesłanki transakcji na rynku hurtowym i sytuację finansową wytwórców energii objętych pomocą publiczną. W swoim wystąpieniu nawiązała do komunikatu prezesa URE w sprawie nałożonego obowiązku sprzedaży energii na warunkach konkurencyjnych, określonych w art. 49a ustawy - Prawo energetyczne.

Ekspert Polskiej Izby Gospodarczej Energii Odnawialnej Michał Ćwil przedstawił opinię izby na temat zasad przyłączania jednostek wytwarzających energię elektryczną ze źródeł odnawialnych (OZE) do krajowej sieci elektroenergetycznej, a także systemu wsparcia dla OZE.

W dyskusji senatorowie i zaproszeni goście poruszali kwestie dotyczące m.in. cen energii elektrycznej, przygotowania rozporządzeń, gwarancji zakupu tzw. zielonej energii, zasad oraz jawności procesu przyłączania podmiotów do sieci elektroenergetycznych, a także podjęcia przez resort gospodarki prac nad projektami ustaw o prawie gazowym i o energii odnawialnej.

Odpowiedzi na pytania senatorów udzielali wiceminister gospodarki J. Strzelec-Łobodzińska i zastępca dyrektora Departamentu Energetyki w tym resorcie Tomasz Dąbrowski.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Ustawodawczej przygotowano projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie granicy państwowej.

Przystępując do prac nad projektem, przewodniczący Komisji Ustawodawczej senator Piotr Zientarski przypomniał wnioski z prac połączonych komisji nad projektem ustawy o zmianie ustawy o ochronie granicy państwowej, realizującym postanowienie sygnalizacyjne Trybunału Konstytucyjnego z 28 października 2008 r. Ministerstwo Obrony Narodowej zaproponowało wówczas szereg zmian, które nie mogły być jednak wprowadzone, ponieważ nie były związane z tym postanowieniem. Konieczna jest więc odrębna inicjatywa ustawodawcza.

Obecny na posiedzeniu wiceminister obrony narodowej Zbigniew Włosowicz przedstawił następnie zmiany, które, jego zdaniem, są konieczne w celu doprecyzowania przepisów i usunięcia wątpliwości i problemów związanych z ochroną granicy państwowej oraz wykonywaniem lotów w polskiej przestrzeni powietrznej.

Przedstawiciel Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu Marek Jarentowski nie zgłosił na zastrzeżeń do proponowanych zmian.

W związku z brakiem głosów w dyskusji przewodniczący obradom senator P. Zientarski zgłosił wniosek o podjęcie prac nad kolejną zmianą ustawy o ochronie granicy państwowej. W głosowaniu połączone komisje przyjęły wniosek jednomyślnie. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad tym projektem inicjatywy ustawodawczej upoważniono senatora Macieja Grubskiego.

Konkluzja Komisje złożą wniosek o podjęcie przez Senat inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy o ochronie granicy państwowej.

Posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych zwołano w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2004-2011".

Nowelizacje przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Witold Jurek, który przypomniał, że ustawa była projektem poselskim. Zakłada ona waloryzację środków przeznaczonych na realizację programu wieloletniego rozbudowy Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i zwiększenie jego wartości kosztorysowej o kwotę 185 211 tys. zł (do 600 937 tys. zł; w tym nakłady z budżetu państwa 500 711 tys. zł, udział środków własnych uczelni i innych inwestorów - 100 226 tys. zł), a także wydłużenie terminu realizacji programu do roku 2015.

Waloryzacja jest warunkiem ukończenia i rozbudowy obiektów uczelni w Poznaniu, Kaliszu i Pile w ramach realizowanego od 6 lat programu. Jest uzasadniona wzrostem cen materiałów i usług budowlanych, a także opóźnieniami powstałymi na skutek nieuregulowanego stanu prawnego w wykupie gruntów.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Maciej Grabowski stwierdził, że dodatkowe środki budżetowe na realizację zwaloryzowanego programu nie spowodują wzrostu obciążenia budżetu państwa, ponieważ będą pochodziły z puli przewidzianej w budżecie na inwestycje w infrastrukturę dydaktyczną w szkolnictwie wyższym.

Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu zwróciło uwagę, że ustawodawca, wydłużając czas realizacji programu, zmienił jednocześnie nazwę programu wieloletniego. Ograniczył się jednak wyłącznie do zmiany tytułu ustawy i dlatego biuro zaproponowało poprawkę, której celem było zapewnienie wewnętrznej spójności ustawy.

W głosowaniu, na wniosek senatora Kazimierza Kleiny, Komisja Budżetu i Finansów Publicznych poparła zmianę zaproponowaną przez senackie biuro legislacyjne. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Piotra Gruszczyńskiego.

Na zakończenie posiedzenia rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu prof. dr hab. Bronisław Marciniak podziękował senatorom za pracę nad nowelizacją i stwierdził, że wybudowane i zmodernizowane dzięki programowi obiekty będą służyć nie tylko studentom z Polski, ale także z zagranicy.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Ustawodawczej przystąpiono do pierwszego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.

Projekt wniosła Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Inicjatywa powstała w wyniku pozytywnego rozpatrzenia petycji Zrzeszenia Studentów Polskich.

Założenia projektu omówił przedstawiciel Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński. Zmierza on do rozszerzenia katalogu podmiotów uprawnionych do ulg przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego, kolejowego oraz autobusowego o uczestników studiów doktoranckich, do tej pory nieobjętych ulgą.

Odnosząc się do projektu, podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Witold Jurek stwierdził, że resort uznaje proponowaną nowelizację za uzasadnioną. Zgodnie z prawem o szkolnictwie wyższym, doktoranta, który jest uczestnikiem studiów doktoranckich, a więc studiów trzeciego stopnia, można traktować jak studenta. Jak poinformował wiceminister, obecnie jest około 32 tys. doktorantów.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Tadeusz Jarmuziewicz poinformował natomiast, że rząd przygotowuje kompleksową regulację systemu ulg, uwzględniając w niej również doktorantów.

Uzasadniając przedstawiony projekt, senator Piotr Zientarski zwrócił uwagę, że zawarta w nim propozycja zmierza do uzupełnienia grup studentów upoważnionych do uzyskania ulg o studentów III stopnia, czyli o grupę, która do tej pory była pominięta. Senator zaproponował także, aby ustawa weszła w życie od 1 stycznia lub 1 października 2011 r.

Senator Grażyna Sztark odniosła się do opinii Ministerstwa Finansów, w której podsekretarz stanu Ludwik Kotecki poinformował, że jakiekolwiek zmiany w systemu ulg wymagają szczegółowej analizy, także pod kątem porównania ich z rozwiązaniami w przyjętymi w innych państwach Unii Europejskiej.

Senator Henryk Woźniak pytał natomiast o termin przygotowania projektu kompleksowego rozwiązania problemu ulg i wymiar finansowy proponowanych zmian. Senator, odnosząc się do priorytetów polityki rządu, podkreślił znaczenie rozwoju nauki i innowacyjności dla gospodarki i konkurencyjności naszego kraju. Z tego punktu widzenia studenci studiów doktoranckich ze względu na ich wysiłek i wkład w rozwój nauki powinni być objęci ulgami.

Senator Leon Kieres stwierdził, że inicjatywa Komisji Praw Człowieka Praworządności i Petycji zasługuje na poparcie, z drugiej jednak strony problem wymaga rozwiązania systemowego.

Przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego przypomniał, że 26 marca 2010 r. wpłynął do Sejmu rządowy projekt ustawy o publicznym transporcie drogowym. Proponowane w nim rozwiązania nie obejmują jednak uczestników studiów doktoranckich.

Wiceminister T. Jarmuziewicz zobowiązał się do wystąpienia do ministra finansów z prośbą o kolejną opinię w tej sprawie.

Senator P. Zientarski zgłosił wniosek o odroczenie pierwszego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego do czasu uzyskania dodatkowych opinii. W głosowaniu połączone komisje przyjęły przedstawiony wniosek.

Odbyło się posiedzenie Komisji Obrony Narodowej zwołane w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin.

Założenia ustawy przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Zbigniew Włosowicz. Celem nowelizacji jest realizacja wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 1 lutego 2010 r., w którym za niezgodny z konstytucją uznano art. 15 ust. 6 zmienianej ustawy. Trybunał stwierdził, że ten artykuł ani pozostałe przepisy ustawy nie zawierają wytycznych dotyczących treści rozporządzenia. Nie wskazują kierunku rozwiązań, jakie powinna przyjąć Rada Ministrów, regulując w sposób szczegółowy warunki podwyższania emerytury określone przez ustawodawcę. Kształt upoważnienia ustawowego powoduje, że organ wydający rozporządzenie może dowolnie regulować warunki podwyższania emerytury. Nie jest on bowiem ograniczony kierunkami i wskazówkami wynikającymi z wytycznych.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zaproponowało wprowadzenie poprawki, zmierzającej do uchylenia w art. 15 ust. 6, tak by uniknąć jednoczesnego obowiązywania podwójnej regulacji.

Kolejną poprawkę o charakterze doprecyzowującym zaproponowało Ministerstwo Obrony Narodowej. Obie poprawki przejął senator Henryk Górski.

W głosowaniu komisja przyjęła jednomyślnie proponowane zmiany. Do reprezentowania stanowiska komisji w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin wyznaczono senatora Andrzeja Owczarka.

Tematem posiedzenia Komisji Zdrowia były aspekty finansowe i organizacyjne restrukturyzacji lecznictwa szpitalnego.

W obradach wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia - podsekretarz stanu Marek Haber i dyrektor Departamentu Organizacji Zdrowia Piotr Warczyński oraz Narodowego Funduszu Zdrowia - wiceprezes Zbigniew Teter i dyrektor Departamentu Ekonomiczno-Finansowego Dariusz Jarnutowski.

Informację o restrukturyzacji lecznictwa szpitalnego przedstawił wiceminister M. Haber. Jak podkreślił, podstawowym elementem warunkującym sytuację finansową samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w Polsce jest stan zobowiązań wymagalnych (przedterminowych). Ministerstwo Zdrowia analizuje ich poziom zadłużenia na podstawie danych uzyskiwanych od wojewodów, uczelni medycznych, Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji i jednostek nadzorowanych przez ministra zdrowia. Łączna wartość zobowiązań w skali kraju wyniosła - według stanu na 31 grudnia 2009 r. - 9628,5 mln zł. W porównaniu do 31 grudnia 2008 r. nastąpił spadek wartości zobowiązań o 3,5%. Wówczas wartość zobowiązań wyniosła 9979,7 mln zł. Należy jednak pamiętać, że na skutek likwidacji, połączeń oraz przekształceń zakładów opieki zdrowotnej spadła liczba samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.

Wiceminister przypomniał, że w celu poprawy sytuacji finansowej samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej uchwalono ustawę o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej, która wprowadziła mechanizmy umożliwiające restrukturyzację zobowiązań tych zakładów, a także jednostek badawczo-rozwojowych realizujących zadania określone w art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej. Restrukturyzacja zobowiązań wymagała podjęcia przez zakłady opieki zdrowotnej szeregu działań naprawczych służących poprawie ich sytuacji ekonomiczno-finansowej. Zakłady uczestniczące w procesie restrukturyzacji mogły zaciągnąć kredyty bankowe. Na pożyczki z budżetu państwa przeznaczono kwotę 2,2 mld zł. W postępowaniu restrukturyzacyjnym uczestniczyło 565 publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Do 15 września 2009 r. wydano 540 decyzji o warunkach restrukturyzacji oraz 25 decyzji o umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego. 557 zakładów opieki zdrowotnej zakończyło postępowanie restrukturyzacyjne, co stanowi 99% zakładów opieki zdrowotnej uczestniczących w procesie restrukturyzacji finansowej (w tym wobec 4% zakładów opieki zdrowotnej wydano decyzję o umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego).

Jak stwierdził wiceminister zdrowia, brak odpowiednich podstaw prawnych pozwalających na bezpośrednie przekształcenie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, nie wstrzymał procesu przekształceń własnościowych w sektorze ochrony zdrowia. Szpitale, oddziały szpitalne, zakłady lecznictwa ambulatoryjnego oraz inne jednostki działające w strukturach publicznych zakładów opieki zdrowotnej sukcesywnie zmieniają formę organizacyjno-prawną. Poza przekształceniami własnościowymi coraz częściej poddawane są one łączeniu.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka Praworządności i Petycji przeprowadzono pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustaw w zakresie ochrony dóbr osobistych przed rozpowszechnianiem zawierających nieprawdziwe informacje materiałów wyborczych i materiałów dotyczących referendum.

W imieniu wnioskodawców - Komisji Ustawodawczej - projekt przedstawił senator Leon Kieres. Nowelizacja stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroków Trybunału Konstytucyjnego z 13 maja 2002 r. (sygn. akt SK 32/01) i z 21 lipca 2009 r. (sygn. akt K 7/09).

Proponowane zmiany dotyczą przepisów o ochronie dóbr osobistych przed rozpowszechnianiem zawierających nieprawdziwe informacje materiałów wyborczych i materiałów agitacyjnych dotyczących referendum. Projekt przewiduje, że zakończone procesy w trybie wyborczym będzie można wznowić w zwykłym trybie, jeśli "wyborcze" rozstrzygnięcie budzi istotne wątpliwości.

Autorzy projektu zaproponowali, aby w imię "ekonomiki legislacyjnej" sprawy dotyczące procesu wyborczego uregulować w jednej ustawie wyborczej (parlamentarnej) oraz w jednej ustawie referendalnej; w pozostałych zaś odesłać tylko do tych ustaw.

Na mocy nowelizacji utrzymano by w procesach wyborczych dwuinstancyjność orzekania (sąd okręgowy i apelacyjny) i niemożność składania skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego. Dopuszczona ma zostać natomiast możliwość wznowienia postępowania po wyborach.

Zgodnie z obowiązującym prawem, procesy w trybie wyborczym, aby móc niezwłocznie zawiadomić wyborców, że określone informacje o kandydacie na radnego, posła, senatora czy prezydenta są nieprawdziwe, mają bardzo skrócone terminy postępowania sądowego. Sąd okręgowy rozpoznaje wniosek w ciągu 24 godzin, nawet pod usprawiedliwioną nieobecność wnioskodawcy lub uczestnika postępowania. Na postanowienie sądu okręgowego, w terminie 24 godzin od jego wydania, można złożyć do sądu apelacyjnego, który rozpozna je także w 24 godziny.

Przepisy mówią, że taki wniosek wyborczy można złożyć, jeżeli rozpowszechniane (także w prasie) materiały wyborcze, a w szczególności plakaty, ulotki, hasła i wypowiedzi lub inne formy prowadzonej w okresie kampanii wyborczej agitacji zawierają informacje nieprawdziwe. Wówczas kandydat na radnego lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o: zakaz rozpowszechniania takich informacji, przepadek materiałów wyborczych zawierających takie informacje, nakaz sprostowania lub publikacji odpowiedzi na stwierdzenia naruszające dobra osobiste, nakaz przeproszenia osoby, której dobra osobiste naruszono, czy nakaz wpłacenia kwoty do 10 000 złotych na rzecz instytucji charytatywnej.

W 2009 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że taka "szybka ścieżka" jest dopuszczalna, ale ze względu na szybkość postępowania niekiedy może dojść do poważnego naruszenia zasady prawdy materialnej, którą z zasady kierują się sądy. Trybunał stwierdził, że powinno być zagwarantowane prawo do wznowienia postępowania już niezależnie od kampanii wyborczej i poza nią. Chodzi o skonstruowanie mechanizmu, który pozwoliłby prowadzić postępowanie sądowe w celu dojścia do prawdy materialnej, jeśli wydane prawomocne orzeczenie budzi w tym zakresie poważne wątpliwości. Projekt nowelizacji zakłada więc możliwość wznowienia postępowania po wyborach.

Obecny na posiedzeniu połączonych komisji przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości nie zgłosił żadnych uwag do rozpatrywanego projektu.

Projekt poparł także przedstawiciel Krajowego Biura Wyborczego, który stwierdził jednocześnie, że do czasu stworzenia kodeksu wyborczego lepszym rozwiązaniem wydaje się uregulowanie instytucji, "procesów w trybie wyborczym" w każdej ustawie z osobna.

Odnosząc się do tego poglądu, Marek Jarentowski z Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu przypomniał, że projekt został przygotowany zgodnie z zasadami techniki legislacyjnej.

W głosowaniu, na wniosek senatora Piotra Zientarskiego, połączone komisje zdecydowały jednomyślnie o przyjęciu bez poprawek projektu ustawy o zmianie ustaw w zakresie ochrony dóbr osobistych przed rozpowszechnianiem zawierających nieprawdziwe informacje materiałów wyborczych i materiałów dotyczących referendum. Podczas drugiego czytania sprawozdanie z prac komisji przedstawi Izbie senator L. Kieres.

Następnie przystąpiono do kontynuowania pierwszego czytania projektu o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji.

Jak przypomniał senator P. Zientarski, połączone komisje odbyły w tej sprawie już kilka posiedzeń. W Sejmie natomiast trwają prace nad rządowym projektem, zawierającym analogiczne do senackiego rozwiązania

Przedstawiciel wnioskodawców senator Stanisław Gogacz przypomniał, że projektowana ustawa stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 16 czerwca 2009 r. (sygn. akt SK 5/09), stwierdzającego niezgodność art. 63 ust. 5 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji z konstytucją w zakresie, w jakim nie przyznaje on zastępcy komornika, ustanowionemu w związku z jego odwołaniem lub śmiercią komornika, prawa do opłat egzekucyjnych prawomocnie przez niego ustalonych przed jego odwołaniem.

Podczas obrad przedstawicielka ministra sprawiedliwości poparła projekt ustawy i poinformowała o przebiegu prac sejmowych nad projektem rządowym.

Prezes Krajowej Rady Komorniczej Jarosław Świeczkowski stwierdził, że - jego zdaniem - senacka propozycja legislacyjna jest niezgodna z konstytucją, ponieważ brak jest powiązania (zależności) czynności wykonanych przez komornika z wynagradzaniem za wykonaną pracą przez jego zastępcę.

Podczas dyskusji senator L. Kieres zaproponował, aby połączone komisje przyjęły rozpatrywany projekt ustawy bez poprawek, a ministerstwo wspólnie z radą komorniczą przygotowało nowe rozwiązania. Wniosek przyjęto jednogłośnie. Na sprawozdawcę połączonych komisji podczas drugiego czytania projektu powołano senatora S. Gogacza.

Na swoim posiedzeniu Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpatrywała ustawę o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych.

Ustawę przedstawił podsekretarz stanu w ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Artur Ławniczak. Ma ona na celu m.in. wprowadzenie zmian wynikających z rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych ("rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku").

Nowelizacja wprowadza nowe zasady udzielania dopłaty krajowej za dostarczanie mleka do szkół podstawowych. Firma, zainteresowana otrzymaniem takiej dopłaty, powinna zgłosić wniosek do Agencji Rynku Rolnego - z podaniem wielkości planowanych dostaw mleka do szkół i określić stawkę dopłaty. Agencja określi natomiast limity środków finansowych na ten cel dla poszczególnych dostawców. O wysokości dopłat z budżetu krajowego do tzw. szklanki mleka decyduje co roku rząd. Według rządu, taki sposób planowania zapobiegnie niekorzystnym sytuacjom, gdy pod koniec roku kalendarzowego, mimo wyczerpania puli pieniędzy przewidzianych na dopłaty, ARR zmuszona była wypłacić je zgodnie ze złożonymi wnioskami.

Ponadto w noweli znalazły się zmiany dotyczące systemu dopłat do produkcji mleka i mechanizmów interwencyjnych. Zgodnie ze znowelizowaną ustawą, zmieni się termin wydania przez ARR decyzji w sprawie przyznania kwot indywidualnych z krajowej rezerwy. Będą one wydawane dopiero po wydaniu rozporządzenia dotyczącego ustalenia wysokości rezerwy krajowej. Obecnie w przepisach nie ma określonego terminu, co zobowiązuje agencję do wysłania odpowiedzi w ciągu miesiąca, bez względu na to, czy wysokość rezerwy została ustalona.

Krajowa rezerwa, która jest co roku rozdysponowana przez Agencję Rynku Rolnego między producentów mleka, powstaje z 5% odpisów od ilości zbywanych kwot mlecznych oraz ze zwrotu kwot od rolników, którzy nie wykorzystali w poprzednim roku kwotowym co najmniej 70% przyznanego im limitu produkcji mleka. Dodatkowy limit produkcji przyznawany jest rolnikom, którzy zwiększają sprzedaż mleka.

W inny sposób określana ma być wysokość kwot indywidualnych przyznawanych z rezerwy krajowej. Porównywana będzie wielkość sprzedaży mleka w roku kwotowym (od kwietnia do marca następnego roku) poprzedzającym rok, w którym składa się wniosek, z wysokością kwoty indywidualnej, będącej własnością producenta 31 marca w danym roku.

Nowe przepisy pozwalają ponadto na swobodny obrót mlekiem przez firmy skupujące. Dotychczas firmy te musiały dostarczać mleko tylko do mleczarni zarejestrowanych w Agencji Rynku Rolnego. Zdaniem wiceministra rolnictwa A. Ławniczaka, rolnicy mają prawo sprzedawać tym firmom, które płacą więcej, dają lepsze gwarancje odbioru, możliwości kredytowania czy pomagają w inwestycjach w gospodarstwie.

Nowelizacja ustawy zawiesza ponadto na dwa lata przepis nakazujący ARR pobieranie zaliczek na poczet przekroczenia limitu produkcji mleka. Jest to poselska poprawka zgłoszona w trakcie prac nad projektem ze względu, iż Polska od roku 2006/07 nie przekracza takiego limitu.

Przedstawiciel ministerstwa rolnictwa poinformował także, że podczas prac sejmowych nad rządowym projektem ustawy komisja wprowadziła do niego szereg poprawek polegających m.in. na zmianie sposobu dysponowania środkami na dopłaty do spożycia mleka i przetworów mlecznych w szkołach oraz na odstąpieniu od pobierania zaliczek w latach kwotowych 2010-2011 i 2011-2012.

Komisja zapoznała się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zwróciło uwagę na szereg nieścisłości w sformułowaniu niektórych przepisów ustawy i przedstawiło uwagi szczegółowe.

W trakcie dyskusji senatorowie zgłosili szereg pytań dotyczących m.in. uwolnienia obrotu mlekiem surowym, rekompensat za rezygnację z produkcji mleka na rzecz innych rodzajów produkcji oraz programu "szklanka mleka".

Odpowiadając na pytania senatorów, wiceminister rolnictwa A. Ławniczak podkreślał, że liczba dzieci uczestniczących w programie "szklanka mleka" w roku szkolnym 2006/07 wynosiła 776 tys., a w 2008/09 - 2 mln 386 tys. uczniów. Z budżetu krajowego wydatkowano na ten cel w roku szkolnym 2006/07 - 96 mln zł, w 2008/09 - 147 mln zł. Jak stwierdził, wszystkim nam zależy, aby program mógł sprawnie funkcjonować. Jego dotychczasowe zasady nie do końca pozwalały Agencji Rynku Rolnego precyzyjnie planować, ile potrzeba środków finansowych, ilu podmiotów i jakiej grupy będzie dotyczył. Zawsze okazywało się, że dołączają kolejne podmioty i kolejne szkoły. Później występowały problemy, skąd pozyskać na ten cel pieniądze. Jak poinformował wiceminister, resort rolnictwa zachęca, aby z programu skorzystało jak najwięcej dzieci. Zapewnił, że nie jest prawdą, iż resort chce ograniczyć liczbę dzieci biorących udział w programie. "Pragniemy docierać do większej liczby dzieci, dlatego nie chcemy przepłacać za mleko kupione w mleczarni" - mówił. Rozważany jest pomysł, aby w przyszłym roku dzieci mogły skorzystać z automatycznych dystrybutorów, by pić mleko schłodzone, pasteryzowane bez żadnych konserwantów. Dystrybucja tego mleka wzrośnie o co najmniej kilkadziesiąt procent.

W dalszej części swojej wypowiedzi stwierdził, że na wniosek Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Komitet Monitorujący zatwierdził - prowadzone są już rozmowy z Komisją Europejską - specjalny program odbudowy potencjału rolnego w gospodarstwie. Tam, gdzie jest taka potrzeba, przeznaczono 100.000 tys. euro na inwestycje odtwarzające produkcję, czyli zakup zwierząt, zakup maszyn i urządzeń, budowę, wyposażenie budynków produkcyjnych. Chodzi przede wszystkim o produkcję mleka, tuczników, drobiu. Wiceminister rolnictwa wyraził przekonanie, że szybko zostanie uruchomiony specjalny nowy program dla obszarów dotkniętych klęskami żywiołowymi, takimi jak powodzie czy huragany, które, niestety, coraz częściej dotykają nasz kraj. "Jeżeli chodzi o kwotowanie po 2015 r., trudno dzisiaj przewidzieć, co się wydarzy. Nie odstępujemy od tego, aby kwotowanie pozostawić" - stwierdził. Po analizie danych z kilku lat okazuje się, że z 700 tys. gospodarstw, które produkowały mleko, pozostało niecałe 200 tys. Resort przygląda się, ile gospodarstw zajmuje się produkcją mleka. Są bowiem gminy, gdzie jest tylko jedno gospodarstwo. Zdaniem wiceministra, jest to przerażające. Jak mówił, w typowo produkcyjnych gminach w województwie lubelskim 3581 gospodarstw w roku kwotowym 2007-2008 zrezygnowało z produkcji mleka. Takie radykalne załamanie produkcji jest niezdrowe. Ministerstwo rolnictwa stawia na rozwój produkcji i jej utrzymanie. Dla Polski, jeśli chodzi o produkcję mleka, optymalna jest bariera na poziomie 200 tys. gospodarstw, a promowanie obecnie rezygnacji nie jest dobrym rozwiązaniem. Dlatego też podjęto decyzję, aby w ramach art. 68 wspierać produkcję mleka w tych województwach i w tych gminach, gdzie spadek produkcji był powyżej 64%. "Myślę, że dopłaty do dziesięciu krów pozwolą podjąć pozytywne decyzje dotyczące utrzymania lub rozwoju w średnich i najmniejszych gospodarstwach, choć gospodarstwo, w którym jest dziesięć, piętnaście krów, nie jest już takie małe. Jest to bardzo przyzwoicie prowadzona rodzinna firma, która produkuje mleko bardzo dobrej jakości" - stwierdził wiceminister rolnictwa.

W głosowaniu Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi postanowiła jednomyślnie zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Sławomira Kowalskiego.

W drugiej części posiedzenia senatorowie zapoznali się z informacją ministra rolnictwa i rozwoju wsi dotyczącą sytuacji na rynku chmielu i tytoniu, a także na temat podejmowanych przez ministra na rzecz poprawy opłacalności produkcji tych surowców.

Przedstawiając informację, wiceminister rolnictwa Artur Ławniczak poinformował, że rolnictwa chce wystąpić do Komisji Europejskiej o dodatkowe pieniądze dla producentów tytoniu. Jak stwierdził, wniosek w tej sprawie zostanie wysłany do końca lipca.

W 2009 r. unijną pomoc otrzymały: Włochy, Węgry, Bułgaria, Francja i Hiszpania. Polscy plantatorzy tytoniu pieniędzy nie dostali, ponieważ wniosek resortu rolnictwa w tej sprawie trafił do Komisji Europejskiej po terminie (tj. w sierpniu). Ministerstwo występowało o pomoc w wysokości 49 mln euro.

Zdaniem plantatorów, przyznanie pomocy tylko niektórym krajom narusza warunki konkurencji i polscy plantatorzy znaleźli się w gorszej sytuacji w stosunku do producentów z innych krajów. Produkcja tytoniu w Polsce pokrywa 40% zapotrzebowania branży tytoniowej, reszta jest sprowadzana.

Ministerstwo rolnictwa w tym roku chce ponownie zwrócić się do KE o zgodę na dopłaty dla producentów tytoniu. Od kilku tygodni minister prowadzi rozmowy ze związkami plantatorów tytoniu w tej sprawie. Uzgodniono, że wysokość dopłat będzie zależała od jakości surowca. Natomiast nie porozumiano się co do wysokości tego wsparcia. Plantatorzy chcą, by było to nadal 49 mln euro.

Jak mówił podczas posiedzenia prezes Okręgowego Związku Plantatorów z Grudziądza Kazimierz Wolicki, terminy unijne szybko się zbliżają, a sprawa jest nadal, niestety, na etapie wstępnym. Plantatorzy nie uzyskali od ministerstwa odpowiedzi na zasadnicze pytanie co do wysokości środków, które zostaną przekazane plantatorom.

Prezes Krajowego Związku Plantatorów Tytoniu w Lublinie Julian Kwiatkowski podkreślił natomiast, że producenci nie chcą, by powtórzyła się sytuacja z ubiegłego roku i wniosek trafił zbyt późno do KE. Dodał, że minister rolnictwa Marek Sawicki podczas majowego spotkania zadeklarował, że będzie on wysłany do końca czerwca.

Wiceminister A. Ławniczak poinformował, że kierownictwo resortu jeszcze nie uzgodniło, o jakie pieniądze będzie występować. Taka decyzja ma zapaść w ciągu najbliższych dwóch tygodni. Jak zauważył, im większe będą dopłaty do produkcji tytoniu, tym mniej środków zostanie na wspieranie innych rodzajów produkcji, np. chowu bydła czy uprawę roślin motylkowych.

Jak zaznaczył wiceminister, w tym roku sytuacja producentów tytoniu poprawiła się, a ceny skupu tego surowca wzrosły o 40%. W ubiegłym roku za kilogram tytoniu firmy płaciły 0,5-6,0 zł, a w 2009 r. od 3,5 do 10 zł/kg. W opinii plantatorów, nawet tegoroczne ceny za surowiec nie pokrywają wszystkich kosztów produkcji tytoniu.

A. Ławniczak przypomniał, że rolnicy uprawiający tytoń otrzymują dodatkowe dopłaty do tej produkcji z budżetu krajowego, w 2009 r. było to - 52 mln euro czyli około 12,5 tys. zł na hektar. W 2010 r. plantatorzy także otrzymają dopłaty: bezpośrednie (JPO) oraz uzupełniające w wysokości ponad 49 mln euro.

Polska jest drugim co do wielkości producentem tytoniu w Europie. Jego uprawą zajmuje się około 14 tys. gospodarstw, głównie położonych w województwach: lubelskim, podkarpackim i małopolskim. Z uprawą tytoniu związanych jest około 60 tys. osób. Są to na ogół małe gospodarstwa (średnia powierzchnia wynosi 1,17 ha), w których tą pracochłonną uprawą zajmują się całe rodziny.

Senatorowie z Komisji Środowiska przyjęli wnioski w sprawie realizacji programu usuwania azbestu w Polsce. Komisja zajęła się tą problematyką 16 maja 2010 r. Konkluzje z tego posiedzenia przedstawił ekspert komisji prof. Andrzej Jasiński, wiceprezes Izby Gospodarczej Ekorozwój.

W przyjętych wnioskach komisja stwierdza, że mimo uchwalenia dwóch krajowych planów usuwania wyrobów zawierających azbest, obejmujących lata 2002-2032, ich realizację należy uznać za niewystarczającą, widoczną tylko tam, gdzie nieco większe zainteresowanie wykazują samorządy wojewódzkie czy gminne.

Jak stwierdzono, nie są realizowane podstawowe elementy tych planów - inwentaryzacja wyrobów azbestowych w gminach oraz opracowanie dla każdej gminy harmonogramu ich usuwania. Szacuje się, że wyrobów azbestowych, które wymagają usunięcia i zutylizowania, jest w Polsce od 14 do 15,5 mln ton. Obecnie rocznie usuwa się około 100 tys. ton tych wyrobów. Przy obecnym tempie realizacja krajowego programu będzie trwała około 150 lat, a nie, jak zakładano 25 lat, i zakończy się około 2160 r.

W tej sytuacji należy usprawnić system organizacyjny realizacji programu. Komisja Środowiska uznaje za konieczne podniesienie rangi pełnomocnika rządu ds. realizacji programu usuwania azbestu w Ministerstwie Gospodarki, a także wzmocnienie roli pełnomocników marszałków w każdym województwie. We wnioskach zwrócono również uwagę na wiele innych problemów i przyjęto wytyczne do stanowiska komisji w tej sprawie.

W drugim punkcie porządku posiedzenia senatorowie z Komisji Środowiska dyskutowali na temat problemu poszerzenia Puszczy Białowieskiej z uwzględnieniem pomocy finansowej dla samorządów. Wiceminister środowiska Janusz Zaleski przedstawił obecny stan negocjacji w tej sprawie prowadzonych przez resort z lokalnymi samorządami.

Senatorowie poruszyli również problem niszczenia drzewostanu Puszczy Białowieskiej przez szkodnika - kornika drukarza. Opinie na temat rozwiązania tego problemu były podzielone, część senatorów wskazywała, że powinno się rozważyć ingerencję w celu zahamowania dalszego rozwoju kornika.

Podsumowując dyskusję, zastępca przewodniczącego Komisji Środowiska senator Michał Wojtczak stwierdził, że potrzebne jest zapoznanie się z dodatkowymi opiniami ekspertów na ten temat.

Na zakończenie obrad senatorowie omówili plan wizytacji na terenie województwa szczecińskiego, dyskutowali także na temat przygotowania propozycji tematów kontroli dla NIK.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, z inicjatywy senator Barbary Borys-Damięckiej, zaprezentowano projekt Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny "Jan Karski - niedokończona misja".

Projekt, którego inauguracja odbędzie się w Warszawie 13 lipca 2010 r., przygotowano, by uczcić pamięć prof. J. Karskiego w 10. rocznicę jego śmierci.

Sylwetkę J. Karskiego (1914-2000) przedstawiła kierownik projektu Ewa Wierzyńska. Jak przypomniała, podczas II wojny światowej był on kurierem polskiego państwa podziemnego. Dwukrotnie odbył udane misje z okupowanej Polski do Londynu, gdzie mieścił się polski rząd na uchodźstwie, przekazując dokumenty i informacje. W 1942 r. poinformował rządy państw sprzymierzonych o zagładzie Żydów w Polsce. J. Karski z ogromną determinacją starał się dotrzeć do polityków i opinii publicznej na Zachodzie. Mówi się o nim jako o "człowieku, który próbował powstrzymać Holokaust".

Następnie E. Wierzyńska omówiła założenia i przebieg projektu. Jak poinformowała, jest on realizowany we współpracy z Muzeum Historii Żydów Polskich, Muzeum Historii Polski i Muzeum II Wojny Światowej. Zaplanowano liczne działania w kraju i za granicą, m.in. pokazy filmów, wystawy, publikacje, panele dyskusyjne. E. Wierzyńska zaprosiła senatorów do udziału w uroczystości wmurowania tablicy upamiętniającej J. Karskiego.

Podczas obrad były konsul generalny w Nowym Jorku Krzysztof Kasprzyk przypomniał projekt "Jan Karski w Nowym Jorku", w ramach którego w 2007 r. odsłonięto pomnik - "ławeczki Karskiego", a także jego imieniem nazwano skrzyżowanie ulic Madison i 57. na Manhattanie. Konsul podkreślił wyjątkowość postaci J. Karskiego i wyraził nadzieję, że jego dorobek i przesłanie staną się częścią polskiego dziedzictwa, promowaną za granicą.

Publicysta, dziennikarz i komentator TVN 24 Maciej Wierzyński przypomniał nagranie radiowe wywiadu-rzeki z J. Karskim dla rozgłośni Głos Ameryki z okazji 50. rocznicy powstania warszawskiego. Jego zdaniem, J. Karskiego bardziej niż w Polsce doceniono na świecie, szczególnie w USA. Dodał, że doświadczenia i przesłanie J. Karskiego mogą być dla wielu wskazówką, a jego samego można uznać za autorytet moralny.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą kontynuowano prace nad uchwałą w sprawie realizacji postanowień Traktatu między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy. Ich przebieg przypomniał wiceprzewodniczący komisji senator Łukasz Abgarowicz.

W trakcie dyskusji, w której udział wzięli senatorowie: Stanisław Gogacz, Ryszard Bender, Tadeusz Skorupa, Marek Konopka, Ł. Abgarowicz, Roman Ludwiczuk, Józef Bergier, a także naczelnik w Departamencie Europy Zachodniej i Północnej w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Szynka, zgłoszono szereg uwag i wątpliwości do przedstawionego projektu uchwały.

Wobec zgłaszanych propozycji zmian senatorowie jednomyślnie zdecydowali o odłożeniu głosowania nad projektem uchwały do czasu uzgodnienia jego ostatecznego brzmienia, we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych, przez specjalnie powołany zespół, w skład którego weszli senatorowie: J. Bergier, Bronisław Korfanty i T. Skorupa.

Na zakończenie obrad dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski przedstawił opinię kancelarii w sprawie skierowanych po terminie wniosków o zlecenie zadań o charakterze programowym w ramach kierunków: pierwszego - wspieranie organizacji i środowisk polonijnych i polskich w świecie", drugiego - wspieranie oświaty oraz trzeciego - promowanie kultury polskiej i ochrona polskiego dziedzictwa narodowego poza granicami kraju". Dyrektor omówił także wniosek w sprawie zakupu środków trwałych oraz wnioski o zlecenie zadań o charakterze inwestycyjnym.

W dyskusji nad przedstawionymi wnioskami głos zabrali senatorowie B. Korfanty i Ł. Abgarowicz, a także I radca w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Gerard Pokruszyński.

Senator Ł. Abgarowicz zgłosił wniosek o przyznanie Fundacji "Semper Polonia" dofinansowania w wysokości 29 964,88 zł na organizację letnich polonijnych warsztatów artystycznych "Dzieci bez granic" w Antwerpii.

W głosowaniu senatorowie jednomyślnie poparli opinię Kancelarii Senatu dotyczącą omawianych wniosków z uwzględnieniem wniosku senatora Ł. Abgarowicza. Opinia zostanie przedstawiona Prezydium Senatu.

Senatorowie z Komisji Regulaminowej Etyki i Spraw Senatorskich przygotowali projekt uchwały Senatu w sprawie zmiany w składach komisji senackich.

Komisja rozpatrzyła wnioski senatorów:

• Michała Boszki o powołanie do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
• Leszka Piechoty o powołanie do Komisji Środowiska
• Alicji Zając o powołanie do Komisji Środowiska.

Na podstawie art. 14 ust. 1 Regulaminu Senatu komisja postanowiła jednogłośnie przedłożyć Senatowi projekt uchwały w sprawie zmiany w składach komisji senackich zgodnie z wnioskami senatorów. Na sprawozdawcę wniosku w tej sprawie wybrano senatora Zbigniewa Szaleńca.

W drugim punkcie porządku obrad rozpatrzyła wniosek Sławomira Nitrasa, reprezentowanego przez adwokata Tomasza Falco, złożony do marszałka Senatu 18 maja 2010 r., dotyczący wyrażenia zgody przez Senat na pociągniecie senatora Krzysztofa Zaremby do odpowiedzialności karnej z art. 212 § 2 oraz art. 216 § 2 kodeksu karnego.

Treść wniosku zreferował przedstawiciel Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu. Następnie senator K. Zaremba odniósł się do stawianych mu zarzutów i przedstawił swoją wersję wydarzeń. Senator stwierdził, że zgodnie z orzeczeniem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka granice dopuszczalnej krytyki są szersze w stosunku do polityków i ich działań publicznych niż wobec osób prywatnych. Politycy świadomie i w nieunikniony sposób są narażeni na reakcję na każde ich słowo i wszystko, co robią dziś i co czynili w przeszłości.

W trakcie dyskusji senatorowie Zbigniew Romaszewski i Stanisław Piotrowicz wskazywali, że swoich dóbr osobistych można bronić w drodze procesu cywilnego bez konieczności uchylania immunitetu.

Następnie przewodniczący Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich senator Z. Szaleniec powołał komisję skrutacyjną w składzie senatorowie: Zbigniew Meres, Mieczysław Augustyn i S. Piotrowicz, która przeprowadziła tajne głosowanie w sprawie wniosku europosła S. Nitrasa. Za wnioskiem opowiedziało się 3 senatorów, 1 był przeciw, a 1 wstrzymał się od głosu. W wyniku głosowania Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich opowiedziała się za przedłożeniem Senatowi propozycji przyjęcia wniosku S. Nitrasa. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie powołano senatora Z. Szaleńca.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie pracowali nad przygotowaniem projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.

Dyrektor senackiego biura legislacyjnego Roman Kapeliński przedstawił założenia projektu. Jego celem jest dostosowanie Regulaminu Senatu do przepisów ustawy z 26 marca 1982 r. o Trybunale Stanu, zmienionych nowelizacją z 18 marca 2010 r., w zakresie niektórych elementów procedury rozpatrywania przez Komisją Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich wstępnego wniosku o pociągnięcie senatora do odpowiedzialności konstytucyjnej przed Trybunałem Stanu, a także do ustawy z 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, zmienionych nowelizacją z 18 marca 2010 r., w zakresie zastąpienia Kolegium Instytutu - Radą Instytutu.

Senator Z. Szaleniec zaproponował wydłużenie z 21 do 45 dni terminu na przygotowanie sprawozdania po pierwszym czytaniu projektu ustawy wykonującej orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. Jego zdaniem, w praktyce termin określony w art. 85d okazał się zbyt krótki.

W głosowaniu Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich jednomyślnie opowiedziała się za wniesieniem do marszałka projektu zmian Regulaminu Senatu. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad tym projektem upoważniono senatora Z. Szaleńca.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej wybrano senatora Witolda Idczaka na zastępcę przewodniczącego komisji. W dyskusji jego kandydaturę na to stanowisko zgłosił senator Maciej Klima.

W głosowaniu tajnym, przeprowadzonym przez komisję skrutacyjną w składzie senatorowie: Jerzy Chróścikowski, Stanisław Gorczyca i Tadeusz Gruszka, kandydaturę senatora W. Idczaka poparło 13 senatorów, 1 był przeciw i 1 wstrzymał się od głosu.

Podczas wspólnego posiedzenia senatorowie z Komisji Gospodarki Narodowej i Komisji Spraw Unii Europejskiej zapoznali się z informacją rządu na temat polityki energetycznej UE i bezpieczeństwa energetycznego jako jednego z kluczowych priorytetów polskiej prezydencji w UE, przypadającej w drugiej połowie 2011 r.

Informację przedstawiła podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Joanna Strzelec-Łobodzińska. Jak stwierdziła, w trakcie sprawowania przez Polskę prezydencji, przeprowadzona zostanie m.in. debata polityczna na szczeblu Rady UE i Rady Europejskiej poświęcona ocenie istniejących instrumentów prowadzenia zewnętrznych stosunków w obszarze energii oraz wypracowaniu nowych kierunków działania UE w tym zakresie. Planowane jest, że dyskusja dotyczyć będzie przede wszystkim oceny wyznaczonych kierunków zewnętrznej polityki energetycznej, działań prowadzonych w ramach tej polityki pod kątem ich efektywności i potrzeby dostosowania do zmieniających się realiów prawno-politycznych, a także propozycji nowych kierunków i działań, które zagwarantują możliwość spójnego i solidarnego prowadzenia przez UE zewnętrznej polityki energetycznej, również w kontekście zmian wprowadzonych przez Traktat Lizboński.

Realizacja priorytetu będzie odbywać się na dwóch płaszczyznach - politycznej (debaty, konferencje, warsztaty eksperckie) i roboczej (przygotowanie analiz dotyczących bieżącego stanu, prezentacja raportu z rekomendacjami na temat przyszłości zewnętrznej polityki energetycznej, przygotowanie konkluzji).

Inną z kluczowych kwestii polskiej prezydencji w zakresie bezpieczeństwa energetycznego będzie rewizja wytycznych Transeuropejskich Sieci Transportowych (TEN-T), w tym zasad finansowania inwestycji. Wynika to z potrzeby stymulowania rozwoju sieci transportowej należącej do TEN-T oraz jej połączeń z sieciami transportowymi państw trzecich, zwłaszcza ze wschodnimi sąsiadami UE. Ponadto w kontekście zbliżających się negocjacji ram finansowych na lata 2014-2020 niezbędne będzie zagwarantowanie wystarczających środków na realizację inwestycji w infrastrukturę transportową UE. Polska prezydencja będzie też kontynuować działania wcześniejszych prezydencji w zakresie Energetycznego Pakietu Infrastrukturalnego.

W dyskusji senatorowie interesowali się m.in. współpracą i wymianą doświadczeń z krajami, które przewodniczyły lub będą przewodniczyć UE oraz wykorzystaniu deklaracji i wniosków wypracowanych na poprzednich spotkaniach międzynarodowych. Senatorowie podkreślali też znaczenie działań podejmowanych w sferze politycznej.

Przewodniczący Komisji Spraw Unii Europejskiej senator Edmund Wittbrodt zadeklarował gotowość zaangażowania i współpracy komisji senackich w przygotowaniu i realizacji programu polskiej prezydencji.

Zdaniem przewodniczącego Komisji Gospodarki Narodowej senatora Jana Wyrowińskiego, jedna z konferencji dotyczących bezpieczeństwa energetycznego powinna odbyć się w Polsce, a dla podkreślenia znaczenia parlamentów narodowych jej miejscem powinien być parlament. Senator wyraził chęć zorganizowania takiej konferencji przez Komisję Gospodarki Narodowej.

Na wspólnym posiedzeniu Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Rodziny i Polityki Społecznej przystąpiły do pierwszego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Na wniosek przewodniczącego obradom senatora Piotra Zientarskiego zdecydowano o jednoczesnym prowadzeniu prac nad przedstawionymi projektami.

Proponowane inicjatywy wniosły dwie grupy senatorów, których reprezentowali senatorowie Zbigniew Cichoń i Mieczysław Augustyn. Zmierzają one do wprowadzenia do systemu prawnego uregulowania uniemożliwiającego nabycie praw do świadczeń emerytalno-rentowych osobie, która wywołała przestępstwem umyślnym okoliczności uzasadniające powstanie tego prawa.

Obecny na posiedzeniu sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jarosław Duda wyraził pogląd, że system ubezpieczeń społecznych nie jest właściwym miejscem do umieszczenia tego rodzaju regulacji, ponieważ zagadnienie to leży w kompetencji prawa karnego.

W wyniku dyskusji, w której głos zabrali senatorowie P. Zientarski, Krzysztof Piesiewicz, Leon Kieres, M. Augustyn, Zbigniew Romaszewski i Jan Rulewski, połączone komisje postanowiły zwrócić się do Ministerstwa Sprawiedliwości o przedstawienie opinii na temat obu przedstawionych projektów, a także z zapytaniem, czy omawiany problem nie powinien być rozstrzygnięty na gruncie prawa karnego. W związku z tym postanowiono, że pierwsze czytanie obu projektów będzie kontynuowane.

Na wspólnym posiedzeniu zebrały się Komisja Spraw Zagranicznych i Komisja Spraw Unii Europejskiej.

Senatorowie podsumowali zakończoną 30 czerwca 2010 r. prezydencję hiszpańską w Unii Europejskiej, a następnie rozmawiali o priorytetach prezydencji belgijskiej, rozpoczętej 1 lipca. W kontekście obu prezydencji mówiono o polskiej polityce europejskiej.

Ambasador Królestwa Hiszpanii Francisco Fernández Fábregas zwrócił uwagę na fakt, że przewodnictwo jego kraju przypadło w okresie zmian instytucjonalnych w UE po wejściu w życie Traktatu z Lizbony. Jego kraj pierwszy realizował więc swoją politykę w systemie uzgodnionym przez ten traktat. Przypomniał także, że na ten specyficzny okres nałożył się kryzys gospodarczy w Grecji i załamanie gospodarcze w Hiszpanii, a także problemy strefy euro. Niemniej prezydencja hiszpańska, nie narzucając swojej supremacji, realizowała priorytety, takie jak implementacja traktatu z Lizbony, działanie na rzecz koordynacji polityki ekonomicznej UE w celu powrotu gospodarki europejskiej na ścieżkę wzrostu gospodarczego, wzmocnienie roli UE jako aktora globalnego, a także zwrócenie większej uwagi na prawa obywateli.

Ambasador zwrócił uwagę na dobrą pracę Komisji Europejskiej pod przywództwem José Manuela Barroso. Poinformował również, że w czasie prezydencji hiszpańskiej odbyły się szczyty UE-Maroko i UE-Afryka. Kontynuowano również negocjacje z Chorwacją, Islandią i Turcją.

Podczas prezydencji hiszpańskiej przyjęto też nową unijną gospodarczą strategię na najbliższą dekadę "UE 2020" wraz z jej celami - wzrostem zatrudnienia, edukacją i walką z biedą. Ponadto Hiszpanie osiągnęli porozumienie polityczne w gronie 27 państw oraz ze sprawozdawcami Parlamentu Europejskiego w sprawie organizacji i funkcjonowania unijnej dyplomacji - Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych. Ambasador podkreślił jej znaczącą rolę. Osiągnięto także inne porozumienia polityczne, dotyczące rozporządzenia o bezpieczeństwie dostaw gazu, a także dyrektyw o leczeniu za granicą i o emisjach przemysłowych.

Podczas obrad sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Mikołaj Dowgielewicz zwrócił uwagę, że - zważywszy na konstytuowanie się Komisji Europejskiej - prezydencja hiszpańska realizowała swoje zadania w krótszym czasie i działała w trudnych warunkach politycznych. Podkreślił natomiast znaczenie szczytu na temat stabilizacji finansowej UE z 9 maja. Jego zdaniem, uzgodnienie strategii "UE 2020" miało znaczenie dla wyznaczenia kierunków rozwoju nie tylko gospodarczego, ale także naukowego. Wyraził zadowolenie, że nie uległa osłabieniu rola Komisji Europejskiej i Rady Europejskiej.

Następnie ambasador Królestwa Belgii Raoul Delcorde przedstawił priorytety prezydencji jego kraju w Unii Europejskiej. Podkreślił m.in. nową rolę Parlamentu Europejskiego w procesie decyzyjnym, a także znaczenie Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych. Jak zaznaczył, Europa potrzebuje nowej równowagi instytucjonalnej w utworzonym przez Traktat z Lizbony kwintecie - prezydencja stała, Rada Europejska, Komisja Europejska i Parlament Europejski oraz prezydencja rotacyjna. Do najważniejszych priorytetów Belgii zaliczył promowanie strategii "Europa 2020", zwalczenie kryzysu greckiego, a także ubezpieczenie sektora bankowego, ochronę środowiska, dalszą realizację Programu Sztokholmskiego w zakresie wzrostu sprawiedliwości społecznej, politykę racjonalnego zatrudnienia oraz umacnianie wymiaru zewnętrznego UE w postaci Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych.

W przeciwieństwie do poprzedników Belgia nie przyjęła własnych spektakularnych priorytetów, opracowała natomiast program dostosowany do kalendarza zaplanowanych wcześniej prac legislacyjnych instytucji unijnych, a zwłaszcza Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego. Najważniejsze w drugiej połowie 2010 r. będą ustanowienie Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych i dalsze wyciąganie wniosków z kryzysu finansowego i gospodarczego. Przewodnictwo belgijskie będzie natomiast odpowiadać za kierowanie tematycznymi radami ministrów UE (np. radą ministrów rolnictwa, transportu, energii, zdrowia itp.), a następnie szukanie kompromisu między wspólnym stanowiskiem 27 rządów UE a sprawozdawcami reprezentującymi Parlament Europejski.

Rząd belgijski zapowiada, że w trakcie prezydencji tego kraju zakończone zostaną negocjacje m.in. w sprawie patentu europejskiego, inicjatywy obywatelskiej umożliwiającej milionowi obywateli składanie petycji do KE z propozycją legislacyjną oraz porozumienia z USA o przekazywaniu danych bankowych w ramach walki z terroryzmem (tzw. porozumienie SWIFT). Jeśli chodzi o wyciąganie lekcji z kryzysu finansowego i gospodarczego, to belgijska prezydencja zapowiada prace nad nowymi regulacjami rynków finansowych, w tym nadzoru finansowego, choć ich wdrożenie przypadnie zapewne dopiero na przewodnictwo węgierskie w pierwszej połowie 2011 r.

Wiceminister M. Dowgielewicz podkreślił znaczenie prezydencji rotacyjnej jako czynnika wpływającego na nową instytucjonalną równowagę europejską. W wypadku przeglądu budżetu UE, biorąc pod uwagę sytuację kryzysową, zalecił konserwatywne podejście do tej materii i daleko posuniętą ostrożność. Podkreślił również konieczność podjęcia rozmów w sprawie kształtu nowej Wspólnej Polityki Rolnej

Tego samego dnia senatorowie z Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Spraw Unii Europejskiej zapoznali się z informacją rządu na temat stosunków z państwami Europy Wschodniej jako priorytetu polskiej prezydencji w drugiej połowie 2011 r.

Przedstawiający informację podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Jacek Najder wyodrębnił dwa zagadnienia: stosunki polsko-rosyjskie i Partnerstwo Wschodnie. Zwrócił uwagę na potrzebę postrzegania Rosji jako europeizującego się partnera strategicznego. Zdaniem wiceministra, Rosja, która potrzebuje nowoczesnych, zaawansowanych technologii, aby zwiększać wydobycie surowców, dąży do modernizacji. Jak przypomniał, w relacjach między Rosją a Unią Europejską ważnym wydarzeniem było spotkanie prezydenta Dmitrija Miedwiediewa z kanclerz Niemiec Angelą Merkel w Mesembergu 4 i 5 czerwca 2010 r. Rozmawiano wówczas o rosyjsko-niemieckiej współpracy handlowej, problemach bezpieczeństwa w Europie, stosunkach Rosji z UE, w tym perspektywach realizacji koncepcji "Partnerstwo dla modernizacji". Podpisano memorandum zawierające propozycję utworzenia komitetu UE-Rosja ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa na szczeblu ministrów spraw zagranicznych, który miałby być forum wymiany poglądów na temat aktualnych problemów.

W opinii wiceministra J. Najdera, dążenie do modernizacji zasługuje na akceptację, pod warunkiem że nie będzie żadnych niejasności co do tego, w jaki sposób Rosja zamierza wykorzystać uzyskaną dzięki niej nową energię.

Zniesieniu wiz służy polska inicjatywa dotycząca ruchu przygranicznego, która obejmie okręg kaliningradzki oraz przygraniczne powiaty województwa podlaskiego i warmińsko-mazurskiego.

Omawiając kwestie dotyczące Partnerstwa Wschodniego, wiceminister przypomniał, że ta wielostronna struktura współpracy została utworzona na bazie czterech platform tematycznych:

• ds. demokracji, dobrego zarządzania i stabilności,
• ds. integracji gospodarczej i konwergencji z politykami UE,
• ds. bezpieczeństwa energetycznego,
• ds. kontaktów międzyludzkich.

Jak poinformował wiceminister J. Najder, 24 maja 2010 r. w Sopocie odbyło się spotkanie na temat Partnerstwa Wschodniego, w którym wzięli udział ministrowie spraw zagranicznych Polski i Hiszpanii Radosław Sikorski i Miguel Angel Moratinos, komisarz UE ds. rozszerzenia i polityki sąsiedztwa Unii Stefan Füle, przedstawicielka UE ds. wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Catherine Ashton, francuski sekretarz stanu ds. europejskich Pierre Lellouche, a także ministrowie spraw zagranicznych Ukrainy, Białorusi, Mołdowy, Armenii, Azerbejdżanu i Gruzji.

Wiceminister J. Najder zapowiedział, że szczyt Partnerstwa Wschodniego odbędzie się podczas prezydencji węgierskiej. Spotkania ministrów spraw zagranicznych krajów objętych Partnerstwem Wschodnim przewidywane są także podczas prezydencji polskiej w drugiej połowie 2011 r.

W trakcie dyskusji przewodniczący Komisji Spraw Unii Europejskiej senator Edmund Wittbrodt interesował się rolą Grupy Przyjaciół Polityki Wschodniej. Odpowiadając na to pytanie, dyrektor Departamentu Wschodniego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Jarosław Bratkiewicz poinformował, że wstępny projekt utworzenia grupy powstał na spotkaniu w Sopocie. Planuje się, że będzie to forum służące propagowaniu idei różnorodnych projektów i rozpowszechnianiu informacji na temat działań w ramach Partnerstwa Wschodniego. Do grupy weszłyby państwa trzecie, zainteresowane zarówno wdrażaniem projektów, np. Rosja i Turcja, jak i finansowaniem tych projektów, np. USA. Obecnie komisarz S. Füle ma opracować bardziej szczegółową koncepcję zadań grupy. Dyrektor J. Bartkiewicz wyraził nadzieję, że grupa zostanie niebawem utworzona.

Senator E. Wittbrodt pytał także o budżet przeznaczony na politykę wschodnią. Jak stwierdził wiceminister J. Najder, to wymaga spokoju i negocjacji. Istnieje nadzieja, że uda się w tej sprawie porozumieć np. z Hiszpanią, która jest zaangażowana w popieranie Partnerstwa Śródziemnomorskiego. Hiszpanie zaproponowali Polsce, aby oba kraje poszły sobie nawzajem na rękę - w trakcie prezydencji polskiej będą forsować zwiększenie budżetu na Partnerstwo Śródziemnomorskie, a podczas prezydencji hiszpańskiej - na Partnerstwo Wschodnie.

Przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych senatora Leona Kieresa interesował stan stosunków między Polską a Białorusią. Chciał się upewnić, czy opinie na temat zbyt "miękkiej" polityki Polski wobec Białorusi, co wykorzystuje reżim Łukaszenki, znajdują potwierdzenie w stanie faktycznym. Odpowiadając, dyrektor J. Bratkiewicz wyraził obawę, że nie da się przez dłuższy czas utrzymać restrykcji wobec Białorusi, gdyż utrudniają one i tak niełatwe życie białoruskiego społeczeństwa. Podkreślił, że sytuacja jest bardzo skomplikowana. W stosunku do Związku Polaków na Białorusi władze podważają prawo do zrzeszania się. Ten problem zaistniał na forum Unii Europejskiej dzięki aktywnej postawie Polski w tej sprawie. Jak stwierdził dyrektor J. Bratkiewicz, część Białorusinów nastawionych promodernizacyjnie jest prorosyjska. Wobec braku szans na zalegalizowanie związku Polaków, na którego czele stała do niedawna Andżelika Borys, Polska przychyla się do rozsądnego kompromisu, m.in. zgody na zalegalizowanie związku zgodnie z prawodawstwem białoruskim.

Senator L. Kieres pytał także o szansę na zintegrowanie całej Unii Europejskiej wokół priorytetu, jakim jest wspólna polityka energetyczna. Odpowiadając, wiceminister J. Najder ustosunkował się sceptycznie co do wypracowania wspólnego stanowiska UE w tej kwestii. Przypomniał, że wiceminister Mikołaj Dowgielewicz mówił o pracach nad dokumentem "Wewnętrzne bezpieczeństwo energetyczne" i chwalił opracowanie poświęcone polityce energetycznej, przygotowane przez kraje Beneluksu.

Senator Witold Idczak podzielił się spostrzeżeniami dotyczącymi ewolucji Partnerstwa Wschodniego od czasu jego powstania. Na początku głównym celem była pomoc w reformowaniu gospodarki i ustroju wszystkich 6 zainteresowanych krajów, tak by realna stała się perspektywa przystąpienia ich w przyszłości do Unii Europejskiej. Z czasem zmienił się jednak pierwotny cel tej inicjatywy. Wiadomo już, że bardzo ważne kraje, np. Ukraina, w przewidywalnym czasie do UE nie wejdą. W tej sytuacji, jak zauważył senator W. Idczak, wydaje się zasadne wyodrębnienie tych państw, które, jak np. Mołdowa, mają realne szanse zostania w przyszłości członkami Unii.

Wiceminister J. Najder zwrócił uwagę na potrzebę zmiany sposobu mówienia Polski o Partnerstwie Wschodnim i o stosunkach z Rosją wobec ewidentnego dążenia zarówno Stanów Zjednoczonych, jak i Unii Europejskiej do możliwie jak najlepszych relacji z Moskwą. Jego zdaniem, nigdy Partnerstwo Wschodnie nie miało być przedsionkiem do UE. Przypomniał, że Ukraina w sprawach swojego członkostwa w NATO jednoznacznie się określiła, ciągle jeszcze są natomiast szanse na jej zbliżenie się z Unią Europejską. Obecnie, jak stwierdził wiceminister, należy poświęcić uwagę stronie praktycznej stosunków z Mołdową i Ukrainą, czyli kwestiom wizowym.

* * *

Posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu zwołano w celu przyjęcia opinii w sprawie kandydatów na członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Jak poinformował wicedyrektor Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu Adam Niemczewski, do składu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji zgłoszono dwa wnioski, zgodne z Regulaminem Senatu i dotyczące powołania Grzegorza Celeja oraz Stefana Pastuszki.

G. Czelej jest senatorem PiS, absolwentem Akademii Medycznej w Lublinie i doktorem nauk medycznych. Jest założycielem i wieloletnim prezesem (do 2008 r.) firmy specjalizującej się w wydawaniu książek i czasopism z branży medycznej.

S. Pastuszkę zgłosili senatorowie PO jako kandydata uzgodnionego z PSL, członka tej partii. Prof. S. Pastuszka jest historykiem. W latach 1993-1997 był senatorem, wiceprzewodniczącym senackiej komisji kultury, zasiadał też w Komisji Kultury Fizycznej i Turystyki oraz Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego. Przez dwa lata (od 1995 do 1997) był wiceministrem edukacji narodowej. Jest autorem ponad 150 publikacji, w tym kilkunastu książek o tematyce historycznej.

Podczas wysłuchania w Komisji Kultury i Środków Przekazu obaj kandydaci zadeklarowali się jako zwolennicy abonamentu oraz wysokich standardów programowych w mediach publicznych.

Prof. S. Pastuszka podkreślał, że ma "znaczące doświadczenie w zakresie edukacji", obecnie jest profesorem nadzwyczajnym na Uniwersytecie im. Jana Kochanowskiego, w Instytucie Dziennikarstwa i Informacji Naukowej. Jego zdaniem, jednym z podstawowych zadań KRRiT powinno być "szukanie optymalnych możliwości dyskontowania wartości kultury w jednoczącej się Europie". Abonament, jak mówił, stanowi swego rodzaju element "wychowawczy", bo jeśli media publiczne realizują misję, to obywatele powinni mieć obowiązek je wspomagać. Pytany o proces cyfryzacji mediów opowiedział się za powołaniem pełnomocnika, który koordynowałby prace KRRiT, Urzędu Komunikacji Elektronicznej i rządu w tym zakresie.

Senator G. Czelej przyznał, że z mediami publicznymi "nie miał wiele do czynienia", ale "ze specjalistyczną branżą wydawniczą ma do czynienia w sposób czynny i twórczy od 18 lat". Jak mówił, jego zainteresowania zawodowe ewoluowały od medycznych do wydawniczych. Był wydawcą wielu tytułów z branży medycznej, a obecnie jest również właścicielem jednego z tytułów sportowych. Opowiedział się za "sieciowaniem" programu poszczególnych spółek publicznej radiofonii, przy jednoczesnym zachowaniu ich niezależności finansowej. Zdaniem senatora, "sieciowane" powinny być szczególnie nadawane w późnych godzinach programy muzyczne., ponieważ nie ma sensu, żeby poszczególne oddziały tworzyły swoje programy i powinna istnieć między nimi ściślejsza wymiana. Według niego, w ostatnich latach doszło do dużego upolitycznienia mediów, nie tylko publicznych, ale także komercyjnych.

W tajnym głosowaniu, przeprowadzonym przez senatorów: Marię Pańczyk-Pozdziej, Czesława Ryszkę i Michała Wojtczaka, obaj kandydaci do KRRiT otrzymali równą liczbę głosów (3 głosy za, 3 wstrzymujące). Oznacza to, że komisja rekomenduje Senatowi obie kandydatury. Zgodnie z ustawą o radiofonii i telewizji Izba może wybrać tylko jednego członka KRRiT. Stanowisko komisji w tej sprawie przedstawi Izbie senator M. Pańczyk-Pozdziej.

Na zakończenie posiedzenia przewodniczący Komisji Kultury i Środków Przekazu senator Piotr Ł.J. Andrzejewski poinformował, że z inicjatywy senator M. Pańczyk-Pozdziej komisja planuje zorganizować w październiku 2010 r. konferencję "W kręgu śląskiej kultury, tradycji i dialektu".

Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi omówiono następujące zagadnienia:

• zróżnicowanie społeczno-ekonomiczne obszarów wiejskich,
• wpływ zróżnicowania społeczno-ekonomicznego obszarów wiejskich na wspólną politykę rolną,
• przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich a dynamika przemian,
• demograficzne uwarunkowania rynku pracy na wsi,
• przestrzenne zróżnicowanie produkcji towarowej gospodarstw rolnych w Polsce,
• zróżnicowanie przestrzenne atrakcyjności inwestycyjnej obszarów wiejskich,
• doświadczenia z funkcjonowaniem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich.

W obradach wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z podsekretarzem stanu Arturem Ławniczakiem, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Związku Rewizyjnego Spółdzielni Samopomoc Chłopska, NSZZ Rolników Indywidualnych "Solidarność", Departamentu Rolnictwa w Najwyższej Izbie Kontroli, regionalnych izb rolniczych, urzędów marszałkowskich, Związku Zawodowego Pracowników Rolnictwa RP, Związku Zawodowego Wsi i Rolnictwa "Solidarność Wiejska", Związku Powiatów Polskich, sekretariatów regionalnych Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich, Głównego Urzędu Statystycznego, ośrodków doradztwa rolniczego, Centralnej Biblioteki Rolniczej, Federacji Związków Pracodawców-Dzierżawców i Właścicieli Rolnych, Fundacji na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, a także środowisk naukowych.

Informację na temat wpływu zróżnicowania społeczno-ekonomicznego obszarów wiejskich na Wspólną Politykę Rolną przedstawił wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi A. Ławniczak. Jak stwierdził, poszczególne elementy WPR w różnym stopniu i w różnoraki sposób uwzględniają zróżnicowanie społeczno-ekonomiczne obszarów wiejskich zarówno w całej UE, jak i w poszczególnych państwach członkowskich. "Tradycyjne" instrumenty interwencji rynkowej WPR są skierowane przede wszystkim do sektora towarowej produkcji rolnej. Można jednak zaobserwować ich oddziaływanie na zróżnicowanie społeczno-ekonomiczne obszarów wiejskich. W wypadku płatności bezpośrednich ich poziom odzwierciedla intensywność produkcji roślinnej i zwierzęcej w określonych okresach referencyjnych (historycznych). Można zaobserwować i przeanalizować oddziaływanie transferów finansowych na sytuację społeczno-ekonomiczną nie tylko w odniesieniu do różnych typów gospodarstw, ale i całych regionów. Elementem WPR, który z założenia realizuje cele wynikające ze zróżnicowania społeczno-ekonomicznego obszarów wiejskich zarówno w skali UE, jak i poszczególnych państw członkowskich, jest jej II filar - Program Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) na lata 2007-2013. Wspólne organizacje rynków rolnych w ramach WPR, tj. interwencyjna polityka na rynkach rolnych, służą przede wszystkim gospodarstwom i regionom charakteryzującym się towarową produkcją rolniczą, silnie związanym z rynkiem.

Płatności bezpośrednie zarówno w ramach systemu SAPS, jak i SPS są obecnie powiązane z powierzchnią użytków rolnych spełniających wymogi dobrej kultury rolnej, zgodnej z wymogami ochrony środowiska. W ramach systemu płatności bezpośrednich (art. 68 rozporządzenia Rady WE nr 73/2009) istnieją pewne ograniczone możliwości ukierunkowania wsparcia na sektory i regiony o szczególnym znaczeniu, znajdujące się w szczególnej sytuacji. Ta możliwość regionalnego i sektorowego ukierunkowania części płatności bezpośrednich będzie wykorzystywana w Polsce od 2010 r. Resort rolnictwa przeprowadza ocenę wszystkich elementów WPR w odniesieniu do zaawansowania realizacji zakładanych bezpośrednich celów, np. pod kątem modernizacji i dochodów gospodarstw, ich zmiany strukturalnej, rozwoju rolnictwa ekologicznego czy stabilizacji cen. Wsparcie finansowe zarówno w ramach PROW i płatności bezpośrednich, jak i wsparcia rynkowego (ceny rolne) generuje równocześnie efekty mnożnikowe o charakterze regionalnym. Przyczynia się to do szeroko rozumianego rozwoju społeczno-ekonomicznego i służy poprawie spójności w wymiarze regionalnym i krajowym, a także w skali UE.

Jak stwierdził wiceminister A. Ławniczak, unijne fundusze przyczyniły się do poprawy struktury polskich gospodarstw rolnych. Obecnie średnia wielkość gospodarstwa wynosi ponad 10 ha, w 2004 r. było to 7 ha. Jego zdaniem, trudno jeszcze ocenić wpływ unijnych programów: przedakcesyjnego SAPARD czy Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2024-2006 na rolnictwo, ale "to, co gołym okiem widać, a statystyki nie do końca uwzględniają, to zdecydowane zwiększenie powierzchni gospodarstwa rolnego. Statystyka pokazuje, że to 10-15 ha, realia mówią, że to około 20-25 hektarów" - mówił wiceminister A. Ławniczak. Jak wyjaśnił, bardzo często się zdarza, że wielu rolników otrzymujących dopłaty bezpośrednie faktycznie nie prowadzi produkcji, a ziemię dzierżawi innym. Z dopłat korzysta około 1,4 mln osób. Według danych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, wielkość gospodarstw rolnych jest bardzo zróżnicowana: od 3,8 ha w województwie małopolskim do ponad 30 ha w zachodniopomorskim. "Istotne jest to, by po tych programach pozostawały trwałe efekty. Np. renty strukturalne pozytywnie wpłynęły na zmiany strukturalne na wsi. Około 60 tys. gospodarstw zostało przekazane młodszym rolnikom, którzy rozwijają produkcję korzystając z pieniędzy unijnych" - mówił wiceminister rolnictwa.

W ramach PROW 2004-2006 najwięcej środków trafiło do uboższych rolniczych rejonów Polski, czyli do województw z tzw. ściany wschodniej i północno-wschodnich. Największe dotacje dostało woj. mazowieckie (0,91% produktu regionalnego brutto - PRB), ale największe wsparcie w stosunku do swojego PRB uzyskały województwa: podlaskie, warmińsko-mazurskie, lubelskie, kujawsko-pomorskie i świętokrzyskie, najmniejsze zaś - województwa dolnośląskie i śląskie. Największy wzrost ekonomiczny na skutek PROW uzyskały województwa: podlaskie, kujawsko-pomorskie, warmińsko-mazurskie. Tam też nastąpił największy realny wzrost dochodów i zatrudnienia mieszkańców wsi poza rolnictwem. W ocenie ministerstwa rolnictwa, PROW 2004-2006, który trwał stosunkowo krótko, nie mógł zasadniczo zmienić struktury ludności wiejskiej, ale miał pozytywny wpływ na zatrudnienie na obszarach wiejskich. W tym czasie wzrósł wskaźnik zatrudnienia na wsi z 47% do 49%, głównie w grupie ludzi do 25 lat. Zatrudnienie ludności wiejskiej wzrosło o 0,8%. Unijne fundusze na lata 2004-2006 spowodowały wzrost dochodów rodzin wiejskich. O ile w 2003 r. wynosiły one 70% średniego dochodu gospodarstw domowych, to w 2007 r. było to już 91%.

Podczas posiedzenia dyrektor Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk prof. Andrzej Rosner przedstawił przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich w kontekście dynamiki przemian. Jak stwierdził, obszary wiejskie w Polsce nie tylko są bardzo silnie zróżnicowane pod względem rozwoju społeczno-gospodarczego, ale też pojawiają się tam tendencje do pogłębiania się. Okres szybkiego rozwoju przeżywają przede wszystkim wiejskie strefy podmiejskie, dzieje się to jednak kosztem powstawania obszarów o charakterze peryferyjnym. Zjawiska te można dostrzec, analizując je w układzie gmina - region (województwo). Region jest jednak dużą, silnie wewnętrznie zróżnicowaną jednostką, i analizy prowadzone w układzie regionalnym uśredniają bardzo silne zróżnicowanie wewnątrzregionalne. Powstaje więc pytanie, czy polityka spójności w wymiarze przestrzennym, prowadzona przez regiony, w wystarczającym stopniu uwzględnia ich wewnętrzną strukturę.

Doktor Monika Stanny z Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk omówiła zagadnienia dotyczące demograficznych uwarunkowań rynku pracy na wsi. Zrównoważony rynek pracy występuje w strefach podmiejskich najważniejszych miast w Polsce (duża podaż współwystępuje z dużym popytem na pracę), a także w regionie wschodnim, o zaawansowanej depopulacji i starości demograficznej (mała podaż i mały popyt na pracę). Może wzrosnąć niezrównoważenie ze względu na potrzebę zmniejszenia bierności zawodowej i efekt procesów modernizacji rolnictwa oraz substytucji pracy. Jeżeli gospodarka pozarolnicza nie wchłonie ujawnionych podwyżek, to należy się spodziewać wzrostu bezrobocia ukrytego. Obecnie cały przyrost ludności w wieku produkcyjnym w Polsce odbywa się na obszarach wiejskich, ubytek jej wystąpi po 2015 r. Pojawią się wówczas korzystne warunki do restrukturyzacji rolnictwa. Po 2020 r. "zestarzeją się" zasoby pracy.

Doktor Leszek Goraj poinformował o przestrzennym zróżnicowaniu produkcji towarowej gospodarstw rolnych w Polsce. Produkcja towarowa gospodarstw rolnych zależy od ich wielkości ekonomicznej, a zróżnicowanie ich struktury pod względem wielkości ekonomicznej powoduje regionalne różnicowanie średniego poziomu produkcji towarowej gospodarstwa rolnego. Struktury jednostek gospodarczych i organizacja funkcjonalna państwa determinują bardzo niską wydajność społeczną pracy w Polsce. Dane statystyki publicznej uwidaczniają niezwykle rozdrobnioną strukturę polskich gospodarstw, biorąc pod uwagę nie tylko kryterium obszarowe, ale wiele innych kryteriów, np. powiązania z rynkiem wielkość ekonomiczna czy tworzone dochody. Według danych Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 r., spośród 2 177 591 jednostek zgodnych z definicją statystyczną gospodarstwa rolnego 443 187 (około 20%) gospodarstw wytwarzało produkty rolnicze wyłącznie na własne potrzeby, a zaledwie 943 601 (około 43%) - głównie na rynek. Zorientowanych prorynkowo jest zaledwie 43,3% gospodarstw, a ich rozkład według wartości sprzedaży wskazuje na bardzo słaby związek z rynkiem. W grupie gospodarstw zorientowanych prorynkowo aż 60% gospodarstw zrealizowało roczną wartość sprzedaży na kwotę nieprzekraczającą 15 tys. zł. Zaledwie w 4,6% gospodarstw roczna wartość sprzedaży przekroczyła 100 tys. zł. Na podstawie danych można stwierdzić, że polskie gospodarstwa rolne w podstawowej większości oferują masę towarową o relatywnie niskiej wartości, co z kolei powoduje, że mają one bardzo słaby potencjał generowania dochodów. Około 73% gospodarstw produkujących głównie na rynek podczas Powszechnego Spisu Rolnego określiło swoją roczną wartość sprzedaży w 2002 r. na blisko 25 tys. zł, podczas gdy średnie roczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej wynosiło 25 174 zł.

Doktor Patrycjusz Zarębski z Zakładu Polityki Ekonomicznej i Regionalnej Politechniki Koszalińskiej przedstawił przestrzenne zróżnicowanie atrakcyjności inwestycyjnej obszarów wiejskich. Jego zdaniem, pożądane kierunki rozwoju obszarów wiejskich to: rozwój przedsiębiorczości i zwiększanie atrakcyjności inwestycyjnej obszarów wiejskich, rozwój i poprawa lokalnej infrastruktury, inwestowanie w kapitał ludzki i społeczny oraz wyrównywanie szans edukacyjnych mieszkańców wsi i małych miast, rozszerzenie zasięgu oddziaływania największych centrów rozwoju gospodarczego na obszary wiejskie poprzez zwiększenie ich dostępności dla mieszkańców obszarów wiejskich (większa wahadłowa mobilność przestrzenna), a także wykorzystanie rolniczych możliwości produkcyjnych do wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych.

Zróżnicowanie przestrzenne i atrakcyjność inwestycyjna zmniejsza się z zachodu na wschód, głównie z powodu przebiegu dotychczasowych procesów gospodarczych, społecznych oraz skumulowanych korzyści z dotychczasowej infrastruktury. Koncentracja atrakcyjności inwestycyjnej występuje w aglomeracjach miejskich będących centrum regionów, a także w ich suburbiach. Można to zaobserwować we wszystkich regionach o różnym poziomie atrakcyjności inwestycyjnej. Zmiany na mapie atrakcyjności inwestycyjnej mają charakter biegunowy, w związku z czym wzmacniają się układy centralnych regionów i obszarów peryferyjnych.

Przemysław Saltarski, naczelnik z Sekretariatu Centralnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich w Departamencie Rozwoju Obszarów Wiejskich resortu rolnictwa, przedstawił doświadczenia uzyskane podczas funkcjonowania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich. Po 2 latach można stwierdzić, że poprzez realizację zadań ujętych w planie działania sieć w coraz większym stopniu wpływa na podniesienie poziomu aktywności społecznej mieszkańców wsi i ich uczestnictwa w życiu społeczno-gospodarczym. Pierwsze lata funkcjonowania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich i doświadczenia z realizacji przedsięwzięć pokazują, że to bardzo cenny i potrzebny instrument integracji środowisk wiejskich, a także promocji rolnictwa i obszarów wiejskich. Sekretariat Centralny i Sekretariaty Regionalne KSOW wspólnie z partnerami sieci podejmują liczne inicjatywy, aby ten instrument jak najlepiej wykorzystać. Od początku promują KSOW poprzez kampanię medialną oraz współorganizowanie i dofinansowywanie różnorodnych inicjatyw partnerów. Dla realizacji zadań na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym organizowane są m.in. spotkania, konferencje, szkolenia, konkursy, seminaria, sieci eksperckie, które przyczyniają się do zapewnienia coraz efektywniejszego i dynamicznego rozwoju obszarów wiejskich. Wymiana informacji i rozpowszechnianie dobrych praktyk mają wpływ na poprawę wdrażania instrumentów rozwoju obszarów wiejskich i zapewnienie efektywnej oceny realizacji tych instrumentów.

Podczas dyskusji zwracano uwagę na alternatywne propozycje podejścia do koncepcji rozwoju obszarów wiejskich oraz kosztów i korzyści możliwych rozwiązań w ujęciu ekonomicznym, społecznym, środowiskowym, terytorialnym i kulturowym. Podkreślano, że najszybciej rozwijają się gminy wiejskie położone wokół miast, zwłaszcza tych największych. Sukcesywnie są one jednak pozbawiane rolniczego charakteru. Na drugim biegunie znajdują się peryferyjne gminy, a tych różnic nie da się wyrównać, tym bardziej że w Polsce brakuje spójnej i dobrej polityki regionalnej.

Podczas swojego posiedzenia Komisja Spraw Unii Europejskiej, zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, zaopiniowała następujące projekty aktów prawnych UE.

• Wniosek dotyczący decyzji Rady określającej organizację i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Rady Europejskiej 8029/10.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

Referent: senator Grzegorz Czelej.

Przedstawiciel rządu: dyrektor Departamentu Polityki Europejskiej Artur Harazim.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt decyzji Rady.

• Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego Regulamin pracowniczy urzędników Wspólnot Europejskich i warunki zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2010)309.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

Referent: senator G. Czelej.

Przedstawiciel rządu: dyrektor Departamentu Polityki Europejskiej A. Harazim.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady.

• Projekt decyzji Rady zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON89034xNK603 (MON-89?34-3xMON-??6?3-6), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2010)299.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Zdrowia.

Referent: senator Grzegorz Wojciechowski.

Przedstawiciel rządu: zastępca głównego inspektora sanitarnego Jan Ogebrandt.

Komisja Spraw Unii Europejskiej nie poparła projektu decyzji Rady.

• Projekt decyzji Rady odnawiającej zezwolenie na kontynuowanie obrotu produktami zawierającymi zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę Bt11 (SYN-BTO11-1), składającymi się z niej lub z niej wyprodukowanymi, dopuszczającej do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 żywność i składniki żywności zawierające kukurydzę pastewną Bt11 (SYN-BTO11-1) lub z niej się składające oraz uchylającej decyzję Komisji 2004/657/WE; wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2010)298.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Zdrowia.

Referent: senator G. Wojciechowski.

Przedstawiciel rządu: zastępca głównego inspektora sanitarnego J. Ogebrandt.

Komisja Spraw Unii Europejskiej nie poparła projektu decyzji Rady.

• Projekt decyzji Rady zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę Bt11xGA21 (SYN-BT?11-1xMON-???21-9), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych; wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2010)294.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Zdrowia.

Referent: senator G. Wojciechowski.

Przedstawiciel rządu: zastępca głównego inspektora sanitarnego J. Ogebrandt.

Komisja Spraw Unii Europejskiej nie poparła projektu decyzji Rady.

• Projekt decyzji Rady zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 88017 x MON 810 (MON-88?17-3 x MON- ??81?-6), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych; wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2010)277.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Zdrowia.

Referent: senator G. Wojciechowski.

Przedstawiciel rządu: zastępca głównego inspektora sanitarnego J. Ogebrandt.

Komisja Spraw Unii Europejskiej nie poparła projektu decyzji Rady.

• Projekt decyzji Rady zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę 1507x59122 (DAS-?15?7-1xDAS-59122-7), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych; wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2010)276.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Zdrowia.

Referent: senator G. Wojciechowski.

Przedstawiciel rządu: zastępca głównego inspektora sanitarnego J. Ogebrandt.

Komisja Spraw Unii Europejskiej nie poparła projektu decyzji Rady.

• Projekt decyzji Rady zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę 59122x1507xNK603 (DAS-59122-7xDAS-O15O7xMON-OO603-6), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych; wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2010)275.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Zdrowia.

Referent: senator G. Wojciechowski.

Przedstawiciel rządu: zastępca głównego inspektora sanitarnego J. Ogebrandt.

Komisja Spraw Unii Europejskiej nie poparła projektu decyzji Rady.

• Projekt decyzji wykonawczej Rady upoważniającej Polskę do wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 26 ust. 1 lit. a) i art. 168 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej; wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2010)293.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Finansów.

Referent: senator Tomasz Misiak.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Maciej Grabowski.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt decyzji Rady.

• Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1060/2009 w sprawie agencji ratingowych wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2010)289.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Finansów.

Referent: senator T. Misiak.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Dariusz Daniluk.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady.

• Wnioski nierozpatrywane - propozycja zaakceptowana przez Komisję Spraw Unii Europejskiej:

Posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zwołano w celu rozpatrzenia ustawy o ochronie informacji niejawnych.

W obradach wzięli udział przedstawiciele Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Agencji Bezpieczeństwa Narodowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Rządowego Centrum Legislacji, Ministerstwa Obrony Narodowej, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, Komendy Głównej Policji, Najwyższej Izby Kontroli, Biura Bezpieczeństwa Narodowego,

Ustawę, uchwaloną przez Sejm z przedłożenia rządowego, przedstawił sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, sekretarz Kolegium ds. Służb Specjalnych Jacek Cichocki. Jak stwierdził, jej celem jest wprowadzenie kompleksowych, spójnych i konsekwentnych, a także łatwych do stosowania w praktyce regulacji dotyczących ochrony informacji niejawnych. Ustawa stanowi nowe, całościowe uregulowanie problematyki informacji niejawnych i reguluje trzy zasadnicze kwestie: rezygnuje z podziału na tajemnicę państwową i służbową, nadaje nowe definicje i nadawanie klauzuli tajności przez wytwarzającego materiał oraz precyzyjnie określa kompetencje między służbami cywilnymi i wojskowymi.

Senatorowie zapoznali się następnie z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zgłosiło szereg uwag do aktu uchwalonego przez Sejm i zaproponowało stosowne poprawki.

Odniósł się do tego wiceminister J. Cichocki, jego wyjaśnienia uzupełniał Tomasz Borkowski, dyrektor Biura ds. Służb Specjalnych w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Przedstawiciele rządu pozytywnie ocenili większość propozycji, nie zgodzili się natomiast z kilkoma z nich. Część uwag, ich zdaniem, zasadnych, pozostawili do przemyślenia do posiedzenia plenarnego Senatu.

W trakcie dyskusji senator Władysław Ortyl pytał przedstawicieli rządu o pytania zawarte w ankiecie bezpieczeństwa osobowego i brak wśród nich pytań dotyczących rachunków bankowych, lokat krajowych i prowadzonych zagranicą, a także o brak informacji o adresie korespondencyjnym. Jak wyjaśnił wiceminister J. Cichocki, brak ten podyktowany został ochroną prawa do prywatności osób bliskich osobie ankietowanej, pytania zawarte w ankiecie natomiast mogą być poszerzane poprzez rozmowę i dodatkowe pytania bezpośrednie.

Senator W. Ortyl pytał także o zapis dotyczący związku z partnerem o charakterze trwałym. Zaproponował również poprawkę, uzupełniającą zapisy na temat rachunków bankowych i lokat o spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe i konta zagraniczne. Proponowaną zmianę pozytywnie ocenili przedstawiciele rządu.

Ponieważ nie było dalszych głosów w dyskusji, przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej senator Mariusz Witczak zamknął debatę. Zgłosił też wszystkie pozytywnie zaopiniowane propozycje senackiego biura legislacyjnego. Zaproponował głosowanie nad poprawkami w dwóch blokach: osobno zmiany merytoryczne i osobno te o charakterze techniczno-redakcyjnym. Ostatecznie poparcie komisji uzyskało 50 poprawek do ustawy o ochronie informacji niejawnych. Ustalono, że ich przyjęcie zarekomenduje Izbie senator Zbigniew Meres.

Senatorowie z Komisji Spraw Zagranicznych spotkali się z kandydatami na stanowisko ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego RP: w Irlandii - Marcinem Nawrotem, Republice Estońskiej - Grzegorzem Markiem Poznańskim i Królestwie Szwecji Adamem Hałacińskim.

Posiedzenie miało charakter zamknięty ze względu na informacje chronione ustawą z 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych.

Na swym posiedzeniu senatorowie z Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach.

Nowelizację, uchwaloną na podstawie projektu poselskiego, omówił Michał Gil z Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu. Wprowadza ona Order Krzyża Niepodległości dla osób, które w latach 1939-1956 położyły zasługi w obronie niepodległości, oraz Krzyż Wolności i Solidarności - za działalność opozycyjną.

Uwagi do ustawy sejmowej zgłosili przedstawiciele Kancelarii Prezydenta: Małgorzata Szczerbińska-Byrska, Tadeusz Jeziorowski i Hanna Archicińska-Gajewska. Jak wskazywali, ustanowiony w noweli Order Krzyża Niepodległości nie może być uznany za kontynuację przedwojennego Krzyża i Medalu Niepodległości, ponieważ to w istocie zupełnie inne odznaczenie. Swoją opinię przedstawił także dyrektor Biura Prawnego Instytutu Pamięci Narodowej Krzysztof Zając.

Po zapoznaniu się z uwagami przedstawicieli Kancelarii Prezydenta, IPN, a także z sugestiami senackiego biura legislacyjnego w wyniku głosowania Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji poparła poprawki zgłoszone w czasie dyskusji przez senatora Jana Rulewskiego oraz postulowane przez senatorów Zbigniewa Cichonia i Zbigniewa Romaszewskiego. Akceptacji komisji nie uzyskała natomiast poprawka senatora Z. Cichonia, zmierzająca do włączenia okresu od 31sierpnia 1980 r. do 12 grudnia 1981 r. przy uwzględnianiu działalności opozycyjnej. Proponowana zmiana została poparta przez mniejszość komisji. Ustalono, że wprowadzenie zaakceptowanych przez komisję 8 poprawek zarekomenduje Izbie senator Paweł Klimowicz, wniosek mniejszości natomiast przedstawi senator Z. Cichoń

Ze względu na to, że w toku prac nad nowelizacją sejmową dostrzeżono potrzebę wprowadzenia zmian legislacyjnych wykraczających poza jej materię, na podstawie art. 69 ust. 1 Regulaminu Senatu Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji złożyła wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej wraz z projektem ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach. Senatorowie zwrócili uwagę na brak podstawy prawnej do zwrócenia się przez prezydenta do prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o przekazanie informacji dotyczących okoliczności istotnych dla podjęcia decyzji o nadaniu orderu lub odznaczenia. Obowiązujący art. 32a ustawy z 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach stanowi, że przed podjęciem decyzji o nadaniu orderu lub odznaczenia danej osobie prezydent może zwrócić się do prezesa IPN o przekazanie informacji na temat znajdowania się w archiwum instytutu dokumentów stanowiących podstawę zamieszczenia danych osobowych tej osoby w katalogu, o którym mowa w art. 52a pkt 5, 6 lub 8 ustawy z 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 11 maja 2007 r. (sygn. Akt K2/07) przywołany w art. 32a ustawy o orderach i odznaczeniach art. 52a pkt 5 ustawy o IPN utracił moc z 15 maja 2007 r. Dlatego prezydent RP nie może we właściwym zakresie korzystać z uprawnienia, przewidzianego w art. 32a ustawy o orderach i odznaczeniach.

Uchwalony przez komisję projekt ustawy jest tożsamy treściowo z przedstawionym przez prezydenta RP projektem ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach, będącym obecnie przedmiotem prac Sejmu (druk sejmowy nr 1131). Zakłada, że zakres danych i sposób ich udostępniania prezydentowi RP przez prezesa IPN odpowiadać będzie regulacjom dotyczącym dostępu do informacji na temat niektórych osób pełniących funkcje publiczne, w trybie określonym w rozdziale 4 ustawy z 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990, i do treści tych dokumentów. Oznacza to wyłączenie z zakresu przekazywanych informacji danych sensytywnych i danych innych osób, w zakresie przewidzianym w art. 22 ust. 3 tej ustawy.

Udostępnianie informacji będzie następowało poprzez umożliwienie zapoznania się z treścią dokumentów będących nośnikami takich informacji. Jak zaznaczono w uzasadnieniu projektu, nadawanie orderów i odznaczeń jest prerogatywą prezydenta RP, wynikającą z art. 144 ust. 3 pkt 16 konstytucji. W myśl ustawy o orderach i odznaczeniach, ordery i odznaczenia są najwyższym uznaniem zasług cywilnych i wojskowych położonych podczas pokoju lub wojny dla chwały i rozwoju Polski. Dlatego prezydent RP przed podjęciem decyzji o nadaniu orderu lub odznaczenia danej osobie powinien mieć możliwość zwrócenia się do IPN o udostępnienie informacji dotyczących tej osoby.

Wejście w życie projektowanej regulacji nie spowoduje skutków społecznych ani gospodarczych. Nie będzie się także wiązać z koniecznością ponoszenia wydatków z budżetu państwa, a przedmiot postulowanej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.

Ustalono, że w dalszych pracach nad projektem ustawy Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji reprezentować będzie senator P. Klimowicz.

W drugim punkcie porządku dziennego senatorowie rozpatrzyli ustawę o ochronie informacji niejawnych. Ustawę, uchwaloną na podstawie projektu wniesionego przez rząd, przedstawił sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Jacek Cichocki. Stanowi ona nowe, całościowe uregulowanie problematyki ochrony informacji niejawnych. Wydanie nowej regulacji uzasadnione jest szeregiem wcześniejszych zmian w dotychczas obowiązującej ustawie, a także potrzebą zaproponowania nowych licznych rozwiązań, których wprowadzenie powodowałyby naruszenie jej konstrukcji i spójności.

W dyskusji udział wzięli senatorowie: Z. Romaszewski, Jacek Swakoń, Z. Cichoń i J. Rulewski oraz goście: wiceminister J. Cichocki, dyrektor Tomasz Borkowski z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Jacek Mirgos reprezentujący Agencję Wywiadu, i przedstawiciel NIK Marek Bieńkowski.

Senatorowie zapoznali się także z opinią senackiego biura legislacyjnego, które zgłosiło szereg uwag do ustawy uchwalonej przez Sejm.

W wyniku głosowania, na wniosek senatorów Z. Romaszewskiego i J. Swakonia, Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji postanowiła zarekomendować Senatowi wprowadzenie 62 poprawek do ustawy o ochronie informacji niejawnych, przede wszystkim o charakterze legislacyjnym i redakcyjnym. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano wicemarszałka Z. Romaszewskiego.

Senatorowie z Komisji Obrony Narodowej rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach. Nowelizacja, uchwalona na podstawie projektu poselskiego, wprowadza dwa nowe odznaczenia: Order Krzyża Niepodległości oraz Krzyż Wolności i Solidarności. Order Krzyża Niepodległości będzie przyznawany w dwóch klasach jako nagroda dla osób, które w latach 1939-1956 położyły zasługi w obronie niepodległości Państwa Polskiego. Krzyż Wolności i Solidarności będzie natomiast nadawany za działalność opozycyjną od 1 stycznia 1956 r. do 4 czerwca 1989 r. Jedynym podmiotem uprawnionym do składania wniosków o uhonorowanie tym odznaczeniem będzie prezes Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Podczas obrad pozytywną opinię o sejmowej nowelizacji w imieniu rządu przedstawiła dyrektor Departamentu Polityki Rodzinnej w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Alina Wiśniewska. Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, zawierającą kilka uwag o charakterze porządkującym przepisy sejmowe.

Ekspert z Kancelarii Prezydenta Tadeusz Jeziorowski zwrócił uwagę m.in. na niezgodną z zasadami obowiązującymi w heraldyce klasyfikacją, traktującą Krzyż Niepodległości jako order, a nie odznaczenie, i zaproponował odpowiednie poprawki.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora Macieja Klimy, który zgłosił postulowane zmiany, Komisja Obrony Narodowej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 8 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Piotra Kaletę.

Do ustawy o ochronie informacji niejawnych natomiast zaproponowano 61 poprawek. Ustawa stanowi nowe, całościowe uregulowanie problematyki ochrony informacji niejawnych i uchyla dotychczasową ustawę z 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych. Rozwiązania przyjęte w regulacji, przygotowanej przez rząd, przedstawił sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Jacek Cichocki. Zgodnie z uzasadnieniem, jej celem jest wprowadzenie kompleksowych, spójnych i konsekwentnych oraz łatwych do stosowania w praktyce regulacji dotyczących ochrony informacji niejawnych. W ocenie projektodawców, uchwalenie nowej regulacji wynika przede wszystkim z konieczności wprowadzenia mechanizmów efektywnościowych do systemu ochrony informacji niejawnych i dostosowania go do warunków nowoczesnych technologii. Chodzi także o dostosowanie dotychczas obowiązujących przepisów do zmieniających się standardów NATO i Unii Europejskiej, określonych w przepisach regulujących postępowanie z informacjami niejawnymi wymienianymi w ramach współpracy z NATO i UE, a także do analogicznych zasad obowiązujących w wewnętrznych przepisach innych krajów członkowskich. Autorom projektu przyświecała także idea usunięcia luk, niejasności i niespójności systemowych oraz uproszczenie obowiązującego prawa.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się także z opinią senackiego biura legislacyjnego, które przedstawiło szereg uwag o charakterze porządkującym i legislacyjnym. Zaproponowane zmiany zostały poparte przez stronę rządową. Przewodniczący Komisji Obrony Narodowej senator M. Klima zgłosił zaproponowane poprawki i poddał je pod głosowanie. Postanowiono, że poparte zmiany w imieniu komisji zarekomenduje Izbie senator Maciej Grubski.

18 czerwca 2010 r. marszałek Bogdan Borusewicz spotkał się z ministrem spraw zagranicznych Brazylii Celso Nunesem Amorimem.

Minister C.N. Amorim podkreślił, że jest dla niego wielkim zaszczytem spotkać się i rozmawiać z przewodniczącym polskiego Senatu. Minister przypomniał duży wkład Polonii brazylijskiej w dorobek naukowy i kulturalny jego kraju. Dodał, że istnieją warunki do zintensyfikowania współpracy gospodarczej, naukowej i kulturalnej między obydwoma państwami. Wyraził nadzieję, że służyć by temu mogło otwarcie bezpośredniej linii lotniczej, która przybliży, zwłaszcza Polonii, kraj przodków.

Marszałek B. Borusewicz stwierdził, że Brazylia jest interesującym partnerem dla Europy, dużym państwem stabilizującym sytuację polityczną na kontynencie południowoamerykańskim. Polacy patrzą natomiast na szybko rozwijającą się Brazylię z sympatią.

Minister C.N. Amorim pogratulował marszałkowi Senatu dobrej sytuacji gospodarczej Polski i poradzenia sobie ze światowym kryzysem.

Marszałek B. Borusewicz powiedział, że Polska popiera rozwój dialogu politycznego Unia Europejska - Brazylia w ramach Partnerstwa Strategicznego. Jak poinformował brazylijski minister spraw zagranicznych, kolejne spotkanie w ramach tego programu odbędzie w 2011 r. Wyraził wolę, żeby do niego doszło w drugiej połowie przyszłego roku, kiedy UE będzie przewodniczyć Polska.

Podczas spotkania minister C.N. Amorim złożył też na ręce marszałka Senatu B. Borusewicza wyrazy współczucia społeczeństwu polskiemu z powodu katastrofy samolotu pod Smoleńskiem oraz powodzi.

* * *

20-23 czerwca 2010 r., na zaproszenie marszałka Bogdana Borusewicza i przewodniczącego Polsko-Mongolskiej Grupy Parlamentarnej senatora Stanisława Gorczycy, wizytę w Polsce złożyła delegacja Państwowego Wielkiego Churału Mongolii na czele z wiceprzewodniczącym Nyamaagiinem Enkhboldem.

20 czerwca delegacja mongolskiego parlamentu odwiedziła warszawską Obwodową Komisję Wyborczą nr 240.  Jak powiedział wiceprzewodniczący, wybory w Polsce przebiegają inaczej niż w jego kraju, gdzie towarzyszy im bardzo gorąca atmosfera.

21 i 22 czerwca mongolscy goście przebywali w województwie pomorskim i warmińsko-mazurskim. W Łebie spotkali się z władzami powiatu lęborskiego i gminy Łeba. W Gdańsku złożyli kwiaty pod pomnikiem Poległych Stoczniowców i zwiedzili wystawę "Drogi do wolności", gdzie spotkali się też z marszałkiem Bogdanem Borusewiczem. W Gdańsku mongolscy parlamentarzyści rozmawiali z przedstawicielami władz województwa pomorskiego. Odwiedzili także Elbląg, gdzie rozmawiali z przedstawicielami władz tego miasta. Podczas pobytu w Olsztynie spotkali się z władzami województwa warmińsko-mazurskiego. Goście zainteresowani byli funkcjonowaniem polskich samorządów i ofertą współpracy regionalnej.

23 czerwca mongolscy parlamentarzyści odbyli szereg spotkań w polskim parlamencie, gdzie rozmawiali z wicemarszałkami Senatu i Sejmu - Markiem Ziółkowskim i Stefanem Niesiołowskim, przewodniczącym sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych posłem Andrzejem Halickim i przewodniczącym Polsko-Mongolskiej Grupy Parlamentarnej, członkiem zarządu Polskiej Grupy Unii Międzyparlamentarnej senatorem S. Gorczycą.

Podczas spotkania z wicemarszałkiem M. Ziółkowskim wiceprzewodniczący N. Enkhbold podkreślił, że jego wizyta w Polsce związana jest z obchodami 60. rocznicy nawiązania polsko-mongolskich stosunków dyplomatycznych. Zaznaczył, że najaktywniejszą grupą parlamentarną w mongolskim Churale jest grupa mongolsko-polska. Wyraził przekonanie, że w stosunkach między obu krajami ogromną rolę odegrały kontakty międzyparlamentarne. Podziękował polskiemu Senatowi i Sejmowi za wsparcie organizacji obchodów rocznicy nawiązania stosunków dyplomatycznych.

Wicemarszałek M. Ziółkowski wyraził zadowolenie z dobrych relacji między Senatem a Churałem. Dodał, że oprócz 60. rocznicy nawiązania stosunków dyplomatycznych oba kraje mają także powody do świętowania 20. rocznicy przemian demokratycznych. Wicemarszałek pytał gości, jak układa się współpraca prezydenta i parlamentu w Mongolii. (jedno ugrupowanie polityczne ma reprezentację w parlamencie, prezydent reprezentuje inne ugrupowanie polityczne).

Wiceprzewodniczący mongolskiego parlamentu poinformował, że obecnie trwają przygotowania do obchodów 20. rocznicy transformacji ustrojowej. W 1990 r. odbyły się w Mongolii demokratyczne wybory do parlamentu, w 1992 r. uchwalono konstytucję, która przewiduje, że prezydenta wybiera się w wyborach bezpośrednich. Mongolski gość dodał, że podobnie jak Polska jest liderem przemian demokratycznych w Europie Środkowowschodniej, tak Mongolia pełni tę funkcję w Azji. Wiceprzewodniczący N. Enkhbold podkreślił, że główna władza ustawodawcza w Mongolii jest w rękach parlamentu, ale prezydent też odgrywa istotną rolę w procesie stanowienia prawa. Dla odrzucenia jego weta potrzeba 2/3 głosów Churału. W ocenie N. Enkhbolda, w ciągu minionych 20 lat władze za mało uwagi poświęciły porozumieniu społecznemu i teraz pracują wspólnie na rzecz poprawy dobrobytu.

* * *

28 czerwca 2010 r. marszałek Bogdan Borusewicz spotkał się z Teofilem III, zwierzchnikiem Kościoła prawosławnego w Ziemi Świętej. W spotkaniu uczestniczył metropolita warszawski i całej Polski arcybiskup Sawa.

Metropolita Sawa podkreślił, że to pierwsza po 390 latach wizyta patriarchy Jerozolimy i całej Palestyny w Polsce. Poprzednio zwierzchnik kościoła jerozolimskiego gościł w naszym kraju w 1620 r.

Marszałek Senatu wyraził zadowolenie z wizyty w Polsce patriarchy Jerozolimy. Zaznaczył, że Polacy interesują się sytuacją na Bliskim Wschodzie i wiedzą, w jak trudnych warunkach kościół pełni tam swoją misję. Wyraził nadzieję, że ta wizyta przyczyni się do umocnienia jedności prawosławnej społeczności i będzie sprzyjać dialogowi między Kościołami.

Teofil III powiedział, że patriarchat z racji miejsca, w którym jest sprawowany, oprócz religijnej i duchowej musi też odgrywać rolę polityczną. Zaznaczył, że pełni swoją misję na styku jurysdykcji trzech organizmów państwowych, gdzie nakładają się na siebie różne interesy państwowe, narodowościowe i religijne, co powoduje konflikty. Dlatego prawosławny patriarchat pełni często funkcję negocjatora, koordynatora między Kościołami. Dodał, że często jest zapraszany na międzynarodowe konferencje i proszony o ocenę sytuacji na Bliskim Wschodzie jako bezstronny świadek. "Misje dyplomatyczne mające na celu zakończenie konfliktu bliskowschodniego sięgają po naszą opinię" - stwierdził. "Nie jesteśmy politykami ani przywódcami religijnymi, ale nasza pozycja w miejscu, w którym żyjemy, daje nam możliwości, byśmy się komunikowali ze wszystkimi ugrupowaniami politycznymi w Autonomii Palestyńskiej, Jordanii i Izraelu. Patriarcha nie ma interesów politycznych i ekonomicznych, dlatego wszyscy się do nas zwracają" - mówił Teofil III.

Zdaniem marszałka B. Borusewicza, w Polsce znana jest rola, jaką odgrywa patriarcha Jerozolimy w najbardziej żywym politycznym miejscu na świecie, gdzie splatają się różne interesy polityczne, ekonomiczne i narodowe. "Zachowanie neutralności jest bardzo trudne, ale nie niemożliwe" - ocenił. Pytał patriarchę o zjawisko prozelityzmu (pozyskiwanie wiernych różnymi metodami) na Bliskim Wschodzie.

Teofil III powiedział, że patriarchat nie praktykuje prozelityzmu. To poważny problem w tym rejonie świata. Często ugrupowania parareligijne prowadzą działalność prozelicką, co powoduje napięcia w stosunkach jordańsko-palestyńskich. Dodał, że misje dyplomatyczne namawiają patriarchat do prowadzenia dialogu między chrześcijanami a muzułmanami. "Wówczas odpowiadam, że dialog potrzebny jest między zwaśnionymi stronami, a my koegzystujemy na tej ziemi od dwóch tysięcy lat. Współżycie na Bliskim Wschodzie oznacza, że akceptujemy drugą stronę taką, jaka jest" - podkreślił patriarcha.

* * *

8 i 9 lipca 2010 r. w Warszawie odbyło się spotkanie przedstawicieli komisji ds. europejskich parlamentów Polski, Danii i Cypru. Celem spotkania było uzgodnienie zasad współpracy komisji parlamentarnych tych trzech państw w związku ze sprawowaniem przez nie kolejno przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej w 2011 r.

W trakcie spotkania dyskutowano na temat priorytetów prezydencji każdego z państw wchodzących w skład tria. Omówiono także formy współpracy tria z Parlamentem Europejskim. Na zakończenie ustalono harmonogram następnych spotkań.

19 czerwca 2010 r. w Pałacu Staszica w Warszawie odbył się Piknik Archiwalny, podczas którego swoje zasoby zaprezentowało Archiwum Senatu. Imprezę zorganizowano z okazji Międzynarodowego Dnia Archiwów, obchodzonego od 2007 r.

W sali im. Staszica Archiwum Senatu zaprezentowało ulotki i plakaty wyborcze, a także fotografie przedstawiające pierwsze obrady odrodzonego po wyborach 4 czerwca 1989 r. Senatu, budowę obecnej sali posiedzeń Izby oraz dokumenty z I kadencji. Można było zobaczyć zdjęcia przypominające ważne wizyty zagraniczne senatorów i gości ze świata w Senacie - Dalajlamy, cesarza Japonii czy sekretarza generalnego ONZ. Zaprezentowano również pamiątki po senatorach II RP - medale, legitymacje. Archiwum pokazało także miniaturę laski marszałkowskiej wraz z aktem jej przekazania marszałkowi Senatu, rocznicowe medale i znaczki senatorskie kolejnych kadencji.

Goście pikniku mogli wysłuchać prelekcji Magdaleny Masłowskiej "Poszukiwania genealogiczne na przykładzie pamiętnika Toli Czerniejewskiej" i Macieja Rydla "Dwór - polska tożsamość", wziąć udział w pokazie produkcji papieru i drukarstwa. Można też było zasięgnąć porad, gdzie i jak poszukiwać dokumentacji do celów emerytalno-rentowych. Podczas pikniku wystąpili Matteo Mazzukki i zespół "Imprevisti".

Na dziedzińcu Pałacu Staszica goście mogli spróbować specjałów kuchni węgierskiej i polskiej, kupić książki, kosmetyki i biżuterię.

Inicjatorami pikniku byli: Polskie Towarzystwo Archiwalne, Stowarzyszenie Archiwistów Instytucji Wymiaru Sprawiedliwości, Stowarzyszenie Archiwistów Kościelnych i Archiwum Polskiej Akademii Nauk we współpracy z: Archiwum Sejmu i Archiwum Senatu, Zakładem Działalności Pomocniczej PAN w Warszawie, Archiwum Państwowym m.st. Warszawy, Archiwum Państwowym Dokumentacji Osobowej i Płacowej w Milanówku, Narodowym Archiwum Cyfrowym, Archiwum Zamku Królewskiego, Archiwum Urzędu m.st. Warszawy, Archiwum Akademii Sztuk Pięknych, Centralnym Archiwum Wojskowym, Biurem Podróży "Travpol", Galerią "Steel Forest", Archiwum Akademii Medycznej oraz Zespołem Szkół nr 18.

* * *

20 czerwca 2010 r. w trzech okręgach wyborczych odbyły się wybory uzupełniające do Senatu, ponieważ troje senatorów: Krystyna Bochenek, Janina Fetlińska i Stanisław Zając zginęli 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie pod Smoleńskiem. Wybory przeprowadzono w województwie mazowieckim - w okręgu wyborczym nr 15, w województwie podkarpackim - w okręgu wyborczym nr 21 i w województwie śląskim - w okręgu wyborczym nr 30.

Zgodnie z obwieszczeniem Państwowej Komisji Wyborczej z 21 czerwca 2010 r. w okręgu wyborczym nr 15 na senatora wybrano Michała Ludwika Boszkę, zgłoszonego przez Komitet Wyborczy Polskie Stronnictwo Ludowe, który uzyskał 132 427 ważnych głosów. Pozostali kandydaci: Marek Eryk Martynowski (Komitet Wyborczy Prawo i Sprawiedliwość) i Tomasz Franciszek Kałużyński (Komitet Wyborczy Polska Plus) uzyskali odpowiednio 127 446 i 50 111 ważnych głosów. Frekwencja wyborcza wyniosła 48,97%.

W okręgu wyborczym nr 21 mandat uzyskała Alicja Maria Zając, zgłoszona przez Komitet Wyborczy Prawo i Sprawiedliwość, która była jedynym zgłoszonym tam kandydatem i uzyskała 269 928 ważnych głosów. Frekwencja wyborcza wyniosła 47,07%.

W okręgu wyborczym nr 30 na senatora wybrano Leszka Mariana Piechotę, zgłoszonego przez Komitet Wyborczy Platforma Obywatelska RP. Uzyskał on 244 899 ważnych głosów. Pozostali kandydaci: Zbigniew Arkadiusz Zdónek (Komitet Wyborczy Polska Partia Pracy - Sierpień 80) i Adam Stach (Komitet Wyborczy Polskie Stronnictwo Ludowe) uzyskali odpowiednio 82 788 i 81 561 ważnych głosów. Frekwencja wyborcza wyniosła 53,47%.

Michał Boszko urodził się 6 lipca 1939 r. w Drwałach. Z wykształcenia jest nauczycielem, ukończył studia na Wydziale Pedagogiki Uniwersytetu Warszawskiego. Był ostatnim marszałkiem województwa płockiego przed wprowadzeniem nowego podziału administracyjnego kraju. W 1997 r. kandydował z listy PSL do Senatu, a w 2005 r. do Sejmu, nie zdobył jednak mandatu.

W 1998 został radnym sejmiku mazowieckiego, z czego wkrótce zrezygnował w związku z powołaniem na urząd starosty płockiego I kadencji. W 2002 i 2006 r. był wybierany do rady powiatu płockiego. Po obu tych wyborach utrzymywał stanowisko starosty.

Należy do Polskiego Stronnictwa Ludowego.

Alicja Maria Zając urodziła się 26 czerwca 1953 r. we Wrocławiu. W 1977 r. ukończyła studia na Wydziale Biologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Pracowała zawodowo na różnych stanowiskach w służbach ochrony środowiska (1977-1995). W latach 1996-2001 była ekspertem w Radzie Nadzorczej Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Aktywnie działa w strukturach Polskiego Czerwonego Krzyża: jako prezes Zarządu Rejonowego PCK w Jaśle (2001-2005), a od października 2005 r. prezes Podkarpackiego Zarządu Okręgowego PCK w Rzeszowie. Jako jedyna reprezentantka Podkarpacia zasiadała w Krajowej Radzie Reprezentantów PCK. W 1998 r. reaktywowała pierwsze w czasach powojennych bale charytatywne w Jaśle.

Była radną Rady Powiatu w Jaśle w latach 2006-2010. Od 2006 r. pełniła funkcję przewodniczącej Rady Powiatu.

Odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi i Odznaką Honorową PCK III i II Stopnia, Srebrną Odznaką "Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej".

Jest członkinią NSZZ "Solidarność". Należała do Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, przez dwie kadencje pełniła funkcję przewodniczącej Krajowego Sądu tej partii.

Jest wdową po tragicznie zmarłym w katastrofie pod Smoleńskiem senatorze Prawa i Sprawiedliwości Stanisławie Zającu.

Leszek Marian Piechota urodził się 20 września 1958 r. w Katowicach. Jest absolwentem Wydziału Elektrycznego Politechniki Śląskiej w Gliwicach.

Przez lata był zawodowo związany z górnictwem. W latach 1984-2008 pracował w zakładach Katowickiego Holdingu Węglowego, m.in. w kopalni Murcki. Kierował działami: gospodarki maszynami, remontami i zarządzania majątkiem trwałym oraz działem przetargów i zamówień publicznych, nadzorował wykonywanie inwestycji w kopalniach, pracował też w nadzorze górniczym - Urzędzie Górniczym do Badań Kontrolnych Urządzeń Energomechanicznych.

Od dwóch kadencji jest radnym Katowic. W 2008 r. objął stanowisko wiceprezydenta Katowic.

W 1980 r. był jednym z założycieli Niezależnego Zrzeszenia Studentów na tej uczelni. Jest członkiem Stowarzyszenia NZS 1980. Działał w Unii Polityki Realnej, obecnie należy do Platformy Obywatelskiej; jest członkiem Zarządu Regionu i pełni funkcję sekretarza Regionu Śląskiego PO RP.

* * *

22 czerwca 2010 r. w Senacie odbyła się konferencja "Samorządowy lider zarządzania 2010 - usługi techniczne i zdrowotne", organizowana przez wicemarszałka Marka Ziółkowskiego wspólnie ze Związkiem Miast Polskich, we współpracy z Komisją Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Patronat nad konferencją objęli wicemarszałek M. Ziółkowski i ambasador Norwegii w Polsce Enok Nygaard.

Otwierając konferencję, wicemarszałek M. Ziółkowski podziękował ambasadorowi E. Nygaardowi za wspieranie przez jego kraj polskich samorządów. Zwracając się do finalistów konkursu, podkreślił, że - jego zdaniem - wszyscy, którzy zgłosili projekty, są jego zwycięzcami.

W swoim wystąpieniu ambasador Norwegii w Polsce E. Nygaard stwierdził, że głównym celem Norweskiego Mechanizmu Finansowego i grantów norweskich jest przyczynianie się do wzrostu spójności społeczno-ekonomicznej w Europie. Jego zdaniem, ważny element tego procesu stanowi wzmacnianie samorządów lokalnych. Podkreślił także znaczenie współpracy między wieloma gminami polskimi i norweskimi.

Dyrektor Biura Związku Miast Polskich Andrzej Porawski przypomniał, że najważniejszym celem projektu doradczo-szkoleniowego jest poprawa jakości pracy samorządów na rzecz obywateli. Oprócz konkursu na projekt składają się "System analiz samorządowych", pozwalający na obliczanie kosztów i jakości usług w miastach, i "Grupa wymiany doświadczeń" w zakresie zarządzania usługami i szkolenia pracowników samorządowych.

Ogólnopolski konkurs "Samorządowy lider zarządzania" stanowi jeden z elementów projektu doradczo-szkoleniowego "Budowanie potencjału instytucjonalnego jednostek samorządu dla lepszego dostarczania usług publicznych (2007-2011)", realizowanego przez Związek Miast Polskich we współpracy ze Związkiem Powiatów Polskich, Związkiem Gmin Wiejskich RP i Norweskim Związkiem Władz Lokalnych i Regionalnych, współfinansowanego ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Konkurs przeprowadza się w dwóch dziedzinach - usług społecznych i technicznych, ocenianych na przemian co 2 lata. W zeszłym roku tematem były usługi społeczne. Tegoroczna edycja dotyczy usług technicznych z zakresu ochrony zdrowia, gospodarki komunalnej, komunalnej gospodarki mieszkaniowej i transportu.

Dzięki konkursowi wyłaniane są przykłady dobrych praktyk podejmowanych przez samorządy. Znajdują się one w systematycznie uzupełnianej "Bazie dobrych praktyk" z dziedziny zarządzania w samorządzie, która jest dostępna na stronie www.dobrepraktyki.pl. Do tej pory zebrano już kilkadziesiąt przykładów innowacyjnych i skutecznych działań samorządów. Do wszystkich edycji konkursu samorządy zgłosiły ponad 300 projektów.

W tym roku zgłoszono 61 projektów w czterech dziedzinach: gospodarka komunalna (gospodarka wodno-kanalizacyjna, gospodarka odpadami, energetyka i ciepłownictwo, zieleń), komunalna gospodarka mieszkaniowa, transport i ochrona zdrowia, w 4 kategoriach: powiaty ziemskie, miasta na prawach powiatu i miasta powyżej 50 tys. mieszkańców, miasta poniżej 50 tys. mieszkańców i gminy wiejsko-miejskie oraz gminy wiejskie. Ocenie poddano 25 wniosków zgłoszonych przez 17 dużych miast, 10 przez 9 małych i średnich miast, 14 zgłoszeń w kategorii powiaty (z 12 powiatów) i 12 w kategorii gminy wiejskie (z 10 gmin).

Eksperci oceniali projekty, biorąc pod uwagę przede wszystkim innowacyjność wdrożonego rozwiązania pod kątem doboru celów, skuteczność w podnoszeniu jakości obsługi i efektywność kosztów. Do finału komisja konkursowa zakwalifikowała 35 projektów (o 6 więcej niż w ubiegłym roku), które zaprezentowano podczas konferencji.

Tegorocznym laureatem w kategorii miast na prawach powiatu w dziedzinie gospodarki komunalnej został Nowy Sącz za zastosowanie monitoringu i sterowania elektronicznego do optymalizacji pracy systemu wodociągowego tego miasta. W dziedzinie komunalnej gospodarki mieszkaniowej pierwsze miejsce zajął Kraków, nagrodzony za działania związane z wdrażaniem i realizacją zamian lokali mieszkalnych. W dziedzinie ochrony zdrowia wygrały Gliwice za projekt dotyczący kompleksowej restrukturyzacji i prywatyzacji publicznej służby zdrowia. W dziedzinie transportu laureatem został Nowy Sącz za modernizację układu komunikacyjnego zabytkowej Starówki tego miasta.

W kategorii gmin wiejskich w dziedzinie gospodarki komunalnej wygrały Sokoły za 

rozwiązanie gospodarki ściekowej na terenach wiejskich poprzez budowę roślinno-stawowych oczyszczalni ścieków. W dziedzinie komunalnej gospodarki mieszkaniowej jedynie drugie miejsce zajęła Lesznowola za projekt "Budynki socjalne mogą być piękne i funkcjonalne. Powiększenie bazy mieszkaniowej gminy Lesznowola dla rodzin będących w trudnych warunkach". W dziedzinie ochrony zdrowia wygrały Dywity za plan rozszerzenia usług medycznych w ośrodkach zdrowia POZ w Dywitach i filii Tuławkach. W dziedzinie transportu pierwszym miejscem uhonorowano Lesznowolę za projekt zapewnienia mieszkańcom tej gminy publicznego lokalnego transportu zbiorowego, którego zadaniem jest skomunikowanie poszczególnych miejscowości gminy oraz połączenie z liniami ZTM, metrem i Koleją Mazowiecką.

Pierwsze miejsce w dziedzinie gospodarki komunalnej w kategorii miast małych i średnich zajął Płońsk za projekt modernizacji systemu ciepłowniczego tego miasta. W dziedzinie komunalnej gospodarki mieszkaniowej zwyciężyło Krosno Odrzańskie za projekt adaptacji budynku pokoszarowego na socjalny budynek mieszkalny z przystosowaniami dla osób niepełnosprawnych. W dziedzinie ochrony zdrowia pierwsze miejsce zdobył Gogolin za gminną strategię rozwiązywania problemów społecznych na lata 2005-2010, zawierającą gminny program na rzecz osób niepełnosprawnych, oraz gminny program ochrony zdrowia.

Podczas konferencji wyróżniono też medalem Senatu RP najbardziej aktywne we wszystkich dotychczasowych czterech edycjach konkursu samorządy w poszczególnych kategoriach wielkościowych - Elbląg, Płońsk, powiat poznański i Lesznowolę. Nadanoc im tytuł "Lider wśród liderów".

Laureaci konkursu uczestniczą w wyjazdach studyjnych do Norwegii, a ich projekty są promowane przez organizacje samorządowe i włączane do "Bazy dobrych praktyk".

* * *

Marszałek Senatu wręczył 51 stypendystom, m.in. z Ukrainy, Gruzji, Armenii, Kazachstanu, Mołdowy, Azerbejdżanu, Rosji, Kirgistanu, dyplomy ukończenia rocznych studiów w polskich szkołach wyższych. Składając gratulacje studentom, przypomniał rolę L. Kirklanda w dziele transformacji krajów Europy Środkowowschodniej. Jak podkreślił marszałek, "od Kirklanda otrzymaliśmy znaczącą pomoc w okresie dla Polski najtrudniejszym. Dziś nasz kraj, który odniósł w wyniku dokonanych przemian politycznych i gospodarczych sukces, chce tym sukcesem podzielić się z innymi". Marszałek wyraził nadzieję, że wiedza, jaką zdobyli w trakcie studiów stypendyści Programu Stypendialnego im. L. Kirklanda, będzie służyć w ich ojczystych krajach budowaniu społeczeństwa obywatelskiego i demokracji.

Celem Programu Stypendialnego im. L. Kirklanda jest przekazywanie polskich doświadczeń w zakresie transformacji i integracji europejskiej przedstawicielom krajów Europy Wschodniej, a także Kaukazu południowego i Azji środkowej. Młodzież zdobywa wiedzę podczas rocznych studiów na polskich uczelniach w Krakowie, Lublinie, Poznaniu i Warszawie. Stypendyści studiują m.in. ekonomię, zarządzanie, administrację publiczną, prawo, nauki społeczne i polityczne. W ciągu 10 lat program ukończyło 418 stypendystów.

Program Stypendialny im. L. Kirklanda jest jednym z pierwszych przedsięwzięć Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, założonej przez Polsko-Amerykański Fundusz Przedsiębiorczości. Fundacja rozpoczęła działalność przed 10 laty z podwójną misją: umacniania polskiej transformacji i dzielenia się doświadczeniami Polski z innymi krajami byłego bloku wschodniego.

* * *

2 lipca 2010 r., w ostatnim dniu prezydenckiej kampanii wyborczej, marszałek Bogdan Borusewicz wygłosił orędzie w I programie Polskiej Telewizji i Polskiego Radia:

"W najbliższą niedzielę w wolnych i demokratycznych wyborach wybierzemy prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Wolna Polska i wolne wybory to wielkie osiągnięcie mojego pokolenia. Kiedy dążyliśmy do zmiany ustroju, walczyliśmy o wolność i solidarność. Solidarność oznaczała wielką wspólnotę Polaków. Wolność zaś, że każdy obywatel naszego kraju będzie miał prawo do wolnego wyboru.

Kampania wyborcza rządzi się swoimi prawami. Nie można jednak w niej łamać podstawowych zasad, nawet za cenę wyborczego zwycięstwa i władzy. Tak jak nie można przeciwstawiać wolności i solidarności. Naród trzeba łączyć, nie dzielić.

W niedzielę obywatele Polski wybiorą prezydenta. Prezydenta, który będzie reprezentował Polskę w świecie, współtworzył naszą politykę zagraniczną. Ale przede wszystkim będzie stał na straży konstytucji i pomyślności wszystkich Polaków. Będzie łączył, a nie dzielił. Będzie gwarantem wspólnoty narodowej i solidarności.

Gdy moja córka, wchodząca w dorosłe życie, zapytała mnie, dlaczego trzeba głosować w niedzielnych wyborach, przypomniałem jej, że istotą demokracji jest los obywateli. Szczególnie o tym przywileju, a jednocześnie o obowiązku, powinni pamiętać ludzie młodzi, bo w niedzielę będą podejmować decyzję o swojej przyszłości.

Szanowni Państwo, bardzo proszę wszystkich o udział w nadchodzących wyborach prezydenckich. To przecież tak niewiele. Trzeba wrzucić kartę wyborczą do urny. Wybierzmy prezydenta wszystkich Polaków".

* * *

6 lipca 2010 r. na Zamku Królewskim w Warszawie przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej Stefan Jaworski wręczył prezydentowi elektowi Bronisławowi Komorowskiemu uchwałę PKW o wyborze na urząd prezydenta Reczypospolitej Polskiej.

Podczas uroczystości marszałek Bogdan Borusewicz powiedział:

"Z woli narodu, 4 lipca 2010 r., w wolnych wyborach został Pan wybrany prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej. Serdecznie Panu gratuluję.

Niemal dokładnie 21 lat temu, 4 czerwca 1989 r., to właśnie przy pomocy zwykłej karty wyborczej Polacy dokonali czegoś niezwykłego, zmienili system polityczny i gospodarczy. Dziś po raz kolejny korzystamy z owoców tego zwycięstwa. Czwartym prezydentem wybranym w wyborach powszechnych jest Bronisław Komorowski.

Kampania wyborcza już za nami. Rządziła się swoimi prawami. Niechaj wszyscy zapomną o wzajemnych urazach, o ostrych słowach rzucanych w ogniu walki politycznej. Nadszedł czas budowy. Bo Polska jest wspólnym dobrem, a jej umacnianie jest zadaniem wszystkich. Tych, którzy głosowali na Bronisława Komorowskiego, tych, którzy oddali głos na innych kandydatów, i tych, którzy nie skorzystali z siły kartki do głosowania.

Żyjemy w czasach niełatwych. Zagrożenia, które miały miejsce 10-20 lat temu, poszły w niepamięć. Zostały zapomniane, albo wydają się błache. Teraz pojawiły się inne. Polska bowiem nie jest izolowaną wyspą, lecz członkiem wpólnoty międzynarodowej. Dlatego Polska i Polacy stają przed nowymi wyzwaniami. Mamy jednak powody, aby o przyszłości myśleć z optymizmem. Polacy potrzebują ambitnych i odważnych zadań, których wykonanie pozwoli Polsce znaleźć się w elicie krajów świata. Ufam, że prezydent Bronisław Komorowski będzie promotorem tych przemian i dokonań.

Jestem przekonany, że każdego dnia podczas swojej służby dla państwa i narodu będzie miał Pan na uwadze rzecz zasadniczą, że decyzje podejmowane przez Pana Prezydenta dziś przyniosą skutki w przyszłości. Taką ojczyznę zostawimy następnym pokoleniom, jakie fundamenty położymy teraz.

Gratulując wyboru, życzę Panu, Panie Prezydencie-Elekcie wszelkiej pomyślności, obfitych owoców pańskiej prezydentury! Ufam, że będzie ona otwarta na innych i na wartości bliskie wszystkim Polakom".

* * *

7 lipca 2010 r. marszałek Bogdan Borusewicz otworzył w Senacie wystawę "Hades?". Wpisuje się ona w obchody Roku Demokracji Lokalnej, prezentując jedną z "małych ojczyzn" - Górny Śląsk.

Na ekspozycję składa się 50 fotografii autorstwa Tomasza Tomaszewskiego opatrzonych komentarzem dziennikarza Dariusza Kortki. Zdjęcia powstały między marcem i sierpniem 2009 r. Jak napisał artysta we wprowadzeniu do wystawy, jego intencją "było uhonorowanie ludzi ciężkiej, fizycznej pracy. Robotników. Wybrałem Górny Śląsk, gdzie etos pracy oraz rytuały z nim związane wydawały mi się najbardziej żywe, widoczne i barwne. Polska zmienia się szybko i na wielu moich fotografiach widać czynności, miejsca i przedmioty odchodzące już do historii".

Zdjęcia dokumentują m.in. pracę górników, pracowników koksowni, zakładów metalurgicznych - wytapiaczy surówki i upalaczy, a także życie mieszkańców i architekturę Bobrka, dzielnicy Bytomia i Nikiszowca, dzielnicy Katowic, która stara się o wpisanie na listę Pomników Historii.

Inicjatorką zorganizowania wystawy była senator z Katowic, wicemarszałek Senatu, śp. Krystyna Bochenek. Tragicznie zmarłą przypomniało prezentowane na wystawie zdjęcie Bartłomieja Barczyka zrobione podczas zbiórki funduszy dla niezamożnych studentów ze Śląska w ramach akcji "Krzesła dla Nauki". Wśród zaproszonych gości byli obecni mąż i córka K. Bochenek.

Autor prezentowanych zdjęć Tomasz Tomaszewski jest członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików. Zajmuje się fotografią prasową, publikował swoje prace zarówno w polskiej prasie, jak i zagranicznej. Jest stałym współpracownikiem magazynu "National Geographic", autorem wielu wystaw indywidualnych w Polsce i za granicą, laureatem polskich i międzynarodowych nagród.

Wykaz numerów "Diariusza"