Diariusz Senatu nr 53
1-15 marca 2010.

10, 11 i 12 marca 2010 r. odbyło się 50. posiedzenie Senatu.

Izba jednomyślnie, 86 głosami, przyjęła ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych wraz z 4 poprawkami. Trzy z nich ujednolicają terminologię noweli, a jedna doprecyzowuje jej przepis.

Ustawę Sejm uchwalił na 62. posiedzeniu, 5 marca 2010 r., na podstawie pilnego projektu rządowego. Zmiany łagodzą wymogi ustawy o świadczeniach rodzinnych w zakresie możliwości otrzymania tak zwanego becikowego, czyli dodatku z tytułu urodzenia dziecka, który jest dodatkiem do zasiłku rodzinnego, oraz jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka. Zgodnie z nowelą, aby kobieta mogła otrzymać świadczenia, musi przedstawić zaświadczenie potwierdzające co najmniej jedno jej badanie w czasie ciąży nie później niż od jej 10. tygodnia. Zaświadczenie to może wystawić nie tylko ginekolog, ale także położna. Do tej pory ciężarna musiała zgłaszać się do lekarza przynajmniej raz w każdym trymestrze ciąży, a pierwsza wizyta powinna się odbyć najpóźniej w 10. tygodniu. Wprowadzenie 1 listopada 2009 r. tego wymogu spowodowało, że część kobiet, które złożyły wnioski o świadczenia rodzinne z tytułu urodzenia dziecka bez dołączonego zaświadczenia lekarskiego nie otrzymała tych świadczeń. Dlatego też Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministerstwo Zdrowia postanowiły zmienić przepisy dotyczące wypłacania tego dodatku i zawiesić kwestionowany wymóg do 31 grudnia 2011 r.

Dodatek otrzymają także te kobiety, którym po 1 listopada 2009 r. odmówiono jego wypłaty, bo nie potrafiły udowodnić, że przebywały pod stałą opieką lekarza od 10. tygodnia ciąży. Po wejściu w życie nowych przepisów będą miały prawo ponownie ubiegać się o wypłatę pieniędzy w ciągu pół roku od wejścia w życie noweli.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior poinformował, że od 1 listopada do 31 grudnia 2009 r. nie wypłacono 23 tys. świadczeń z tytułu urodzenia dziecka. W ubiegłorocznym budżecie przeznaczono na ten cel 23 mln zł. Wicemiister M. Bucior zapewnił także senatorów, że kwota ta jest przewidziana w tegorocznym budżecie. Podkreślił również, że ustawa została przyjęta w Sejmie jednogłośnie, 405 głosami.

Podczas senackiej dyskusji najwięcej emocji budziło uwarunkowanie przyznania świadczeń od potwierdzonej zaświadczeniem wizyty u lekarza nie później niż w 10. tygodniu ciąży. Senatorowie: Zbigniew Cichoń, Władysław Dajczak, Tadeusz Gruszka i Tadeusz Skorupa zaproponowali rezygnację z obowiązku dostarczenia zaświadczenia lekarskiego przy ubieganiu się o dodatki. Z kolei senatorowie Norbert Krajczy i Piotr Kaleta postulowali przesunięcie wymaganego terminu pierwszej wizyty u ginekologa lub położnej z 10. tygodnia na 14. lub 16. tydzień ciąży. Poprawki o charakterze doprecyzowującym zaproponował senator Mieczysław Augustyn.

Pracujące nad nowelizacją Komisja Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisja Zdrowia wniosły o odrzucenie ustawy. W wyniku głosowania Izba odrzuciła ten wniosek i wprowadziła 4 poprawki do ustawy.

Ustawa wróci teraz do Sejmu.

Nowelizację Sejm uchwalił na 60. posiedzeniu, 12 lutego 2010 r., na podstawie projektu rządowego. Jej celem jest wprowadzenie do ustawy z 22 września 2006 r. o uruchamianiu środków pochodzących z Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej przepisów, które umożliwią zaliczkowanie wypłat środków na realizację działań współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Zaliczka taka została przewidziana w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1974/2006. Wskazano tam działania, w ramach których beneficjenci będą mogli otrzymać zaliczkę. To: modernizacja gospodarstw rolnych, różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, wdrażanie projektów współpracy, funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja. Zaliczka będzie wypłacana, jeżeli beneficjent wystąpi z wnioskiem o to, składając wniosek o przyznanie pomocy, o którym mowa w ustawie z 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich. Przewidziano utratę zaliczki, jeśli zostanie ona wydatkowana niezgodnie z przepisami.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie wniosła żadnych poprawek do nowelizacji. Takie stanowisko zajął też Senat na posiedzeniu plenarnym, jednomyślnie, głosami 88 senatorów, decydując o przyjęciu bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej.

Teraz nowelizacja trafi do podpisu prezydenta.

Nowelizację tę na podstawie projektu rządowego Sejm uchwalił na 61. posiedzeniu, 19 lutego 2010 r. Zawiera ona przepisy mające na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Wprowadza do polskiego porządku prawnego dyrektywę Rady 2008/73/WE, upraszczającą procedury podawania i publikowania informacji z dziedziny weterynarii i zootechniki.

Pracująca nad ustawą Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi wnosiła o jej przyjęcie bez poprawek. W trakcie dyskusji senator Lucjan Cichosz zgłosił propozycje 2 zmian.

Ostatecznie Izba przychyliła się do stanowiska komisji i w wyniku głosowania (51 głosów za, 37 - przeciw) zdecydowała o przyjęciu nowelizacji bez poprawek.

Teraz ustawę o zmianie ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej oraz o zmianie niektórych innych ustaw musi jeszcze podpisać prezydent.

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 61. posiedzeniu, 19 lutego 2010 r., na podstawie projektu rządowego, określa katalog środków przymusu bezpośredniego, które mogą zostać użyte przez strażników zarówno wobec osadzonych, jak i osób, które przychodzą do nich na widzenie, a zakłócą porządek w więzieniu. Do użycia dopuszczone zostaną elektryczne paralizatory i specjalna blokada na kolano, którą zakłada się skazanemu, by nie mógł uciec.

Wobec odwiedzających skazanego, którzy zakłócą porządek na terenie więzienia, możliwe będzie stosowanie: siły fizycznej, kajdanek lub prowadnic, siatki obezwładniającej, chemicznych środków obezwładniających, urządzeń oślepiających, paralizatorów, pałek służbowych i pocisków niepenetracyjnych z broni gładkolufowej.

Zlikwidowane mają zostać sądy dyscyplinarne Służby Więziennej. W zamian za to wymierzaniem odpowiedzialności służbowej mają się zająć dyrektorzy jednostek. Według autorów projektu, funkcjonowanie sądów dyscyplinarnych nie sprawdziło się w praktyce, a orzeczenia tych sądów kwestionowały sądy administracyjne. W skład sądów dyscyplinarnych wchodziły czasem osoby nieposiadające jakiejkolwiek wiedzy prawniczej. Jak argumentowali wnioskodawcy ustawy, sądów takich nie ma w wojsku, policji ani straży granicznej, nie będzie ich zatem także w Służbie Więziennej.

Ustawa przewiduje też wprowadzenie ograniczeń dla funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej - dotyczyłyby podejmowania przez nich działań mogących podważyć ich autorytet urzędowy lub działalności, w której wykorzystuje się służbowe informacje do celów pozasłużbowych. W regulacji pojawiły się również zakaz utrzymywania przez funkcjonariuszy jakichkolwiek pozasłużbowych kontaktów z osobami pozbawionymi wolności, a także zobowiązanie do utrzymania w tajemnicy informacji o osadzonych.

W ustawie przewidziano także, że kandydat do pracy w SW musi się poddać m.in. procedurze sprawdzającej (przesłanka dawania rękojmi zachowania tajemnicy) i otrzymać poświadczenie bezpieczeństwa na mocy ustawy o ochronie tajemnicy.

W nowej regulacji wymieniono też przesłanki do zawieszenia funkcjonariusza w czynnościach służbowych, a także jego uprawnienia w zakresie wysokości uposażenia otrzymywanego w okresie zawieszenia, podobnie jak w wypadku innych służb mundurowych. Chodzi o doprecyzowanie przepisów określających zasady zawieszenia w czynnościach służbowych funkcjonariuszy Służby Więziennej w razie ich aresztowania. Zastrzeżono, że zawieszenie w czynnościach służbowych powinno trwać przez cały okres aresztu. Obligatoryjne zawieszenie następowałoby w wypadku przestępstw umyślnych, a fakultatywne - przestępstw nieumyślnych i naruszenia przepisów dyscyplinarnych.

Ustawa określa także zasady ustalania zdolności fizycznej i psychicznej do służby, zadania jednostek służby medycyny pracy Służby Więziennej, zasady ustalania predyspozycji funkcjonariuszy do zajmowania określonych stanowisk służbowych, kwestie związane z bezpieczeństwem i higieną warunków pełnienia służby, odszkodowań należnych funkcjonariuszom, którzy doznali uszczerbku na zdrowiu lub ponieśli szkodę w mieniu na skutek wypadku w związku z pełnieniem służby.

W nowych przepisach zawarto też szczegółowe uregulowania dotyczące czasu służby funkcjonariuszy: określenie, jaki czas uważa się za czas pełnienia służby, normy określające czas pełnienia służby, rozkład czasu służby, prawo funkcjonariusza do czasu wolnego od służby oraz ekwiwalentu pieniężnego za pełnienie służby ponad ustawowy wymiar, czyli za nadgodziny.

Ustawa reguluje obowiązki i prawa funkcjonariuszy, w szczególności uprawnienia do podejmowania zajęć zarobkowych poza służbą, obowiązek składania oświadczeń majątkowych, zakaz członkostwa w partiach politycznych, kwestie związane z nabyciem prawa do emerytury. Wskazuje też wyróżnienia, jakie można przyznać funkcjonariuszowi, który wzorowo wykonuje swoje obowiązki służbowe.

Nowe przepisy dotyczą również uprawnień funkcjonariuszy do lokalu mieszkalnego albo przyznania pomocy finansowej.

Proponowane przepisy mają też wypełnić lukę prawną dotyczącą zakresu gromadzenia, przetwarzania informacji i danych osobowych o aresztowanych i skazanych, w tym także czekających na odbycie kary, oraz zasad i trybu udzielania przez Służbę Więzienną informacji o osobach obecnie lub w przeszłości pozbawionych wolności. Na mocy ustawy SW będzie mogła przetwarzać informacje i dane osobowe, także bez zgody i wiedzy osób, których dotyczą.

Pracująca nad ustawą Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wniosła o wprowadzenie 44 poprawek do ustawy, jej mniejszość zaś - o uchwalenie 2 zmian. Senatorowie: Bohdan Paszkowski, Tadeusz Gruszka i Ryszard Knosala także zaproponowali wprowadzenie zmian.

Ostatecznie Senat w wyniku głosowań uchwalił 36 poprawek do ustawy o Służbie Więziennej. Do katalogu podstawowych zadań Służby Więziennej dodano prowadzenie działań resocjalizacyjnych i obowiązek humanitarnego traktowania osób pozbawionych wolności. Senat uznał bowiem, że zadania te należy wyróżnić ze względu na postanowienia Europejskich Reguł Więziennych i ich realizację w Polsce.

W celu uelastycznienia form funkcjonowania jednostek organizacyjnych Służby Więziennej przyjęto 3 poprawki dostosowujące przepisy do rozwiązań przyjętych w ustawie o finansach publicznych i umożliwiające funkcjonowanie tych jednostek jako instytucji gospodarki budżetowej.

Ponieważ funkcjonariuszom Służby Więziennej umożliwiono stosowanie m.in. urządzeń powodujących blokadę stawu kolanowego, Izba uzupełniła o ten środek przepis wymieniający wszystkie dopuszczalne środki przymusu.

Senat uznał też za konieczne doprecyzowanie przepisu mówiącego o celu zastosowania środka przymusu poprzez szczegółowe wskazanie, jakie środki mogą być użyte w celu zapobiegania nawoływaniu do buntu.

Przedmiotem dwóch innych senackich poprawek było określenie rodzaju ochrony przysługującej pracownikowi w związku z wykonywaniem przez niego obowiązków w stałym i bezpośrednim kontakcie z osobami pozbawionymi wolności. Przepisy przyznają pracownikom Służby Więziennej szczególne uprawnienia, tj. mają oni w określonych w przepisie wypadkach prawo do otrzymania zwrotu kosztów obrony, poniesionych w związku z zakończonym postępowaniem karnym. Ponieważ ochrona prawna jest pojęciem znacznie szerszym od pojęcia kosztów obrony, zdaniem Izby, przepisy te należało doprecyzować i ujednolicić.

Izba przyjęła też zmiany ujednolicające okres oczekiwania na wyższy stopień w korpusie podoficerskim wzorem innych służb mundurowych, a także przyznające odpowiednio podwyższone dodatki za wysługę lat dla funkcjonariuszy z 25-letnim i 30-letnim stażem służby.

Zdaniem Senatu, przesłanka nieprzydatności na zajmowanym stanowisku jest zbyt ogólna, a decyzja o jej stwierdzeniu uznaniowa. Dwie kolejne poprawki mają na celu usunięcie przepisu, który pozwala przenieść funkcjonariusza na niższe stanowisko służbowe w wypadku stwierdzenia w opinii służbowej nieprzydatności na zajmowanym stanowisku. W opinii Izby, utrata kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku, wzorem innych służb, powinna stanowić podstawę przeniesienia funkcjonariusza na inne stanowisko służbowe, stąd 2 następne poprawki.

Zdaniem Senatu, każdy przełożony musi mieć obowiązek przeciwdziałania zjawisku mobbingu. Dlatego uchwalono zmianę, nakazującą w tych wypadkach stosowanie odpowiednich przepisów kodeksu pracy.

Senatorowie dodali też do katalogu przewinień dyscyplinarnych zachowanie funkcjonariusza, polegające na niehumanitarnym traktowaniu osób pozbawionych wolności, uwłaczającym ich godności.

Pozostałe poprawki Izby miały charakter redakcyjny i porządkowy, służyły poprawieniu czytelności ustawy.

Zmiany uchwalone przez Senat rozpatrzą teraz posłowie.

Senat jednomyślnie, 88 głosami, przyjął ustawę o zmianie ustawy o Trybunale Stanu wraz z 5 poprawkami. Najważniejsza zmiana wprowadzona przez Izbę jednoznacznie określa, że podstawą do wyłączenia członka Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej z czynności przesłuchania osoby objętej wnioskiem lub świadka nie może być podpisanie wstępnego wniosku o pociągnięcie do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu. Senat postanowił również, że osobie objętej wnioskiem przysługuje prawo do składania wyjaśnień oraz odmowy składania wyjaśnień. Pozostałe poprawki ujednolicają terminologię ustawy.

Ustawę o zmianie ustawy o Trybunale Stanu Sejm uchwalił 12 lutego 2010 r. na podstawie projektu komisyjnego. Zmiany uszczegółowiają procedurę postępowania przed sejmową Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej. Umożliwią one komisji przeprowadzanie niezbędnych czynności dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania karnego.

Pracujące nad nowelą Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich zaproponowały wprowadzenie do niej 5 poprawek. Senat przyjął te zmiany.

Poprawki uchwalone przez Senat rozpatrzą teraz posłowie.

Senatorowie jednogłośnie zdecydowali o przyjęciu ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych wraz z 22 poprawkami. Zastąpi ona dotychczas obowiązującą ustawę z 14 lutego 2003 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych.

Ustawa została uchwalona przez Sejm 19 lutego 2010 r., na podstawie przedłożenia rządowego. Wprowadza możliwość przekazywania informacji o zaległych zobowiązaniach przez wszystkich wierzycieli, a nie - jak dotychczas - tylko przez przedsiębiorców.

Ustawa zawiera katalog podmiotów uprawnionych do przekazywania informacji gospodarczych do biur informacji gospodarczej. Wprowadzono definicje wierzyciela i dłużnika. Na podstawie ustawy wierzyciel będzie mógł przekazać do biura informacji gospodarczej dane dłużnika tylko wtedy, gdy minimalna kwota wymagalnego zobowiązania wynosi 200 zł w wypadku dłużnika będącego konsumentem, a 500 zł w wypadku dłużnika niebędącego konsumentem i gdy zobowiązania te są wymagalne co najmniej od 60 dni. Dłużnik poprzez rejestr zapytań będzie miał prawo dostępu do informacji.

Ustawa wprowadziła również możliwość wymiany informacji pomiędzy biurami informacji gospodarczej a Biurem Informacji Kredytowej oraz podobnymi instytucjami działającymi w krajach Unii Europejskiej. Udostępnianie danych bankowych przez Biuro Informacji Kredytowej będzie możliwe wyłącznie na podstawie upoważnienia osoby, której dane dotyczą.

Komisji Gospodarki Narodowej rekomendowała Izbie przyjęcie ustawy wraz z 22 poprawkami. Senat poparł stanowisko komisji.

Izba postanowiła, że w skład organów biura informacji gospodarczej nie będą mogły wchodzić, oprócz osób skazanych prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne, także osoby skazane prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo skarbowe.

Senat rozszerzył krąg osób, które mogą zostać upoważnione do podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych o inne osoby, upoważnione na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy.

Jedna z poprawek usunęła niezamierzone przez ustawodawcę ograniczenia w zakresie możliwości prowadzenia przez biuro informacji gospodarczej działalności szkoleniowej lub edukacyjnej.

Senat uznał za zasadne doprecyzowanie, że nadzór nad biurem sprawuje minister gospodarki w zakresie zgodności wykonywanej przez biuro działalności gospodarczej z ustawą i regulaminem, a także, że to prawomocna decyzja o zakazie wykonywania działalności gospodarczej przez biuro jest powodem, a nie skutkiem, rozwiązania spółki, w formie której jest prowadzone biuro informacji gospodarczej.

Ponadto Senat przyjął poprawki o charakterze redakcyjnym i technicznym.

Teraz poprawki zostaną rozpatrzone przez Sejm.

Senat, wprowadzając poprawkę do ustawy o szczególnych uprawnieniach ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w niektórych spółkach kapitałowych lub grupach kapitałowych prowadzących działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej oraz paliw gazowych, zdecydował, że ostateczna decyzja wyrażająca sprzeciw ministra Skarbu Państwa wobec czynności prawnych organów spółki stanowiących zagrożenie dla infrastruktury krytycznej wywołuje skutek w postaci nieważności tych czynności dopiero w wypadku nieuwzględnienia skargi na decyzję przez właściwy sąd administracyjny albo po upływie terminu na jej wniesienie.

Ustawę, uchylającą tę dotychczas obowiązującą, z 3 czerwca 2005 r. o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego, Sejm uchwalił 12 lutego 2010 r. Przygotował ją rząd w związku z zarzutami Komisji Wspólnot Europejskich i orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości WE, które dotyczyły m.in. niewłaściwego określenia celu ustawy, nieprecyzyjnych pojęć, zbyt dużej uznaniowości ministra Skarbu Państwa w zakresie przysługującego mu prawa do wyrażania sprzeciwu wobec czynności prawnych zarządu spółki oraz zbyt obszernej listy sektorów gospodarki, do których stosuje się przepisy ustawy.

Zakres przedmiotowy nowej ustawy ograniczono do mienia spółek prowadzących działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej i paliw gazowych, ujawnionego w jednolitym wykazie obiektów, instalacji, urządzeń i usług wchodzących w skład infrastruktury krytycznej. Zgodnie z ustawą, sprzeciw ministra Skarbu Państwa będzie dotyczył czynności prawnych organów spółki, które stanowią rzeczywiste zagrożenie dla funkcjonowania, ciągłości działania oraz integralności infrastruktury krytycznej. Ponadto prawo do wniesienia sprzeciwu wobec czynności prawnych organów spółki będzie przysługiwało ministrowi w stosunku do wszystkich spółek objętych zakresem ustawy, a nie wyłącznie tych, w których zaangażowany jest kapitał Skarbu Państwa. Sprzeciw będzie miał formę decyzji administracyjnej, od której przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy i skarga do sądu administracyjnego. Spółce będzie przysługiwać roszczenie o odszkodowanie z tytułu strat majątkowych poniesionych w związku ze sprzeciwem wniesionym przez ministra.

Poprawkę doprecyzowującą okoliczności, w których uchwała lub czynność prawna jest nieważna zgłosił także senator Jan Wyrowiński, i to ona została zaakceptowana przez Izbę. Wykluczyło to głosowanie nad zmianą zaproponowaną przez Komisję Gospodarki Narodowej.

Teraz do poprawki ustosunkuje się Sejm.

Nowela, uchwalona przez Sejm 19 lutego 2010 r. na podstawie projektu rządowego, rozszerza katalog inwestycji towarzyszących przedsięwzięciom związanym z terminalem w Świnoujściu o budowę dwóch gazociągów - Jeleniów-Dziwiszów i Lasów-Taczalin-Radakowice-Wierzchowice wraz z infrastrukturą niezbędną do ich obsługi na Dolnym Śląsku.

Senator sprawozdawca Stanisław Iwan poinformował, że dzięki ustawie będzie można rozbudować interkonektor w Lasowie. Jego obecna zdolność przepustowa, która wynosi ok. 900 mln m³ rocznie, zostanie zwiększona do 1,5 mld m³. Drugi rurociąg ma zapewnić wystarczającą przepustowość do dostarczania gazu do zbiornika w Wierzchowicach. Ten podziemny magazyn gazu w najbliższych latach będzie rozbudowywany, tak aby zwiększyć jego pojemność z 700 mln m³ do około 3,5 mld m³ gazu.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Mikołaj Budzanowski zwrócił uwagę, że najważniejszą przyczyną problemu dostaw gazu do Polski jest brak połączenia polskiej sieci przesyłu gazu z siecią zachodnio- i południowoeuropejską. Poinformował również, że przygotowana przez Ministerstwo Gospodarki nowa ustawa specjalna o korytarzach przesyłowych celu publicznego, która będzie regulować budowę sieci gazociągowych, ropnych, paliwowych i elektroenergetycznych w Polsce, jest już na etapie konsultacji międzyresortowych.

Komisja Gospodarki Narodowej rekomendowała Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek. Senat poparł stanowisko komisji.

Senat zgodził się z decyzją Sejmu o wydłużeniu wieku strażaków ochotniczych straży pożarnych, biorących bezpośredni udział w działaniach ratowniczych, z 60. do 65. roku życia. Sejm uchwalił nowelę na 61. posiedzeniu, 19 lutego 2010 r., na podstawie projektu poselskiego.

Pracująca nad ustawą Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej wniosła o jej przyjęcie bez poprawek. Zmianę znoszącą górną granicę wieku strażaków, biorących bezpośredni udział w działaniach ratowniczych, zaproponował senator Tadeusz Skorupa. Nie uzyskała jednak akceptacji Izby.

Zgodnie z nowelizacją, uchwaloną przez Sejm 19 lutego 2010 r., lokale wyborcze w wyborach prezydenckich będą otwarte od 8 do 22, a nie jak obecnie od 6 do 20. Zdecydowano również, że wyborcy, którzy przybyli do lokalu wyborczego przed 22.00, będą mogli oddać głos nawet po zamknięciu głosowania. Inicjatorem tych zmian byli posłowie.

Podczas dyskusji senatorowie zgłaszali postulat ujednolicenia godzin głosowania we wszystkich wyborach w Polsce. Senatorowie: Władysław Dajczak, Grzegorz Banaś i Bohdan Paszkowski zaproponowali, aby głosowanie w wyborach prezydenckich odbywało się od 6 do 22, tak jak w referendum ogólnokrajowym. Senatorowie: Tadeusz Skorupa, Norbert Krajczy i Sławomir Sadowski uznali, że godziny otwarcia lokali wyborczych między 7 a 21 zachęcą do kandydowania do komisji wyborczych. Z kolei senator Wojciech Skurkiewicz zgłosił wniosek o odrzucenie ustawy, gdyż w Sejmie trwają prace nad projektem kodeksu wyborczego, w którym mają zostać ujednolicone godziny głosowań.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej wniosła o przyjęcie ustawy bez poprawek i taką decyzję, 53 głosami za i 35 przeciw, podjął Senat.

Teraz nowelizacja trafi do podpisu prezydenta.

Sejm uchwalił nowelę samorządowej ordynacji wyborczej, której inicjatorem był Senat, na 61. posiedzeniu, 19 lutego 2010 r.

Nowela stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20 lutego 2006 r. Znosi ona obowiązek wpisania się wyborcy do rejestru wyborczego prowadzonego w danej gminie nie później niż na 12 miesięcy przed dniem wyborów do rady gminy. Prawo wybierania (czynne prawo wyborcze) do danej rady będzie miał każdy obywatel polski i obywatel Unii Europejskiej, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat i stale zamieszkuje na obszarze działania tej rady.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej nie zgłosiła zastrzeżeń do nowelizacji. Stanowisko takie zajęła również Izba.

Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.

Sejm uchwalił tę ustawę na 61. posiedzeniu, 19 lutego 2010 r., na podstawie projektów: poselskich, komisyjnego i senackiego. Nowelizacja wprowadza 4 zmiany. Pierwsza umożliwia osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą - bez utraty prawa do opodatkowania 19% podatkiem - świadczenie usług swoim byłym pracodawcom, pod warunkiem że usługi te zaczną świadczyć od kolejnego roku podatkowego.

Druga zmiana, dotycząca centrów badawczo-rozwojowych, umożliwia centrom badawczo-rozwojowym zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów środków funduszu innowacyjności wykorzystanych w roku podatkowym, w którym nastąpiło ich przekazanie do funduszu lub w ciągu roku podatkowego następującego po tym roku. Obecne przepisy mówią, że w funduszach innowacyjności, stanowiących 20% przychodów, centra badawczo-rozwojowe gromadzą pieniądze na pokrycie kosztów prowadzenia badań i prac rozwojowych oraz kosztów związanych z uzyskaniem patentu na wynalazek. Środki z funduszu niewykorzystane w danym roku podatkowym zalicza się jednak do przychodów.

Trzecia zmiana polega na podniesieniu ze 100 do 200 zł limitu zwolnienia dla tak zwanego prezentów o małej wartości. Zgodnie z obecnymi przepisami, jeżeli wartość gadżetu reklamowego wręczonego np. klientowi przekracza 100 zł, firma musi złożyć deklarację PIT-8C. Nowelizacja przewiduje, że możliwe będzie zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów podatku VAT należnego od nieodpłatnie przekazanych towarów.

Czwarta zmiana dotyczy osób osiągających przychody z wynajmu np. mieszkania. Zyskają one więcej czasu na wybór zryczałtowanej formy opodatkowania. Według aktualnych przepisów podatnik, który w ciągu roku zaczyna uzyskiwać przychody z najmu, wynajmu lub dzierżawy, musi złożyć odpowiednią deklarację najpóźniej na dzień przed uzyskaniem pierwszego przychodu z najmu. Oznacza to, że osoba taka nie może w momencie podpisywania umowy najmu przyjąć żadnych pieniędzy, np. tytułem zaliczki, czynszu za pierwszy miesiąc, ponieważ straci prawo do wyboru zryczałtowanej formy opodatkowania w pierwszym roku uzyskiwania takich przychodów. Na podstawie nowelizacji deklaracje będzie można składać nie później niż do 20. dnia miesiąca następującego po tym, w którym podatnik osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zaproponowała 2 poprawki do nowelizacji. Pierwsza zmienia jej tytuł na: ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej. Zdaniem komisji bowiem, tego typu regulacje muszą przywoływać zmiany dokonywane we wszystkich ustawach, które są modyfikowane. Druga poprawka zaproponowana przez komisję miała charakter legislacyjny, precyzowała przepis przejściowy.

Obie zmiany uzyskały poparcie Izby. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2011 r.

Teraz nowelizacja trafi ponownie pod obrady Sejmu.

Sejm uchwalił tę ustawę na podstawie projektu komisyjnego podczas 61. posiedzenia, 19 lutego 2010 r. Jej celem jest umożliwienie uznania za koszty uzyskania przychodów należnego podatku od towarów i usług od towarów przekazywanych nieodpłatnie w ramach tak zwanej sprzedaży premiowej. W tym celu ustawa dokonuje nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zasadą jest, że podatek VAT nie stanowi kosztów uzyskania przychodów, ponieważ podatnikowi przysługuje prawo do jego obniżenia o podatek naliczony od towarów i usług wykorzystywanych do czynności opodatkowanych. Wyjątkiem są sytuacje, gdy: podatnik jest zwolniony od podatku VAT albo wytwarza towary zwolnione od tego podatku; nie przysługuje mu obniżenie podatku należnego; podatek należny w wypadku importu nie stanowi podatku naliczonego; towary lub usługi zostały przekazane lub zużyte w ramach reprezentacji i reklamy; podatnik dokonuje korekty podatku od wartości początkowej środków oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Nowelizacja wprowadza przepis, zgodnie z którym kosztem uzyskania przychodów będzie także podatek należny od nieodpłatnie przekazanych towarów w wypadku, gdy wyłącznym warunkiem ich przekazania jest uprzednie nabycie przez otrzymującego towarów lub usług w określonej ilości lub o sprecyzowanej wartości. Taka regulacja ma zwiększyć poczucie sprawiedliwości systemu podatkowego, a skłonić przedsiębiorców do częstszego stosowania sprzedaży premiowej jako instrumentu zwiększenia sprzedaży. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2011 r.

Nowelizacja nie budziła zastrzeżeń pracującej nad nią Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, która wniosła o jej przyjęcie bez poprawek. Stanowisko takie Izba poparła w wyniku głosowania (53 głosy za, 35 - przeciw).

Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.

Celem tej ustawy, uchwalonej przez Sejm na 61. posiedzeniu, 19 lutego 2010 r., na podstawie projektu komisyjnego, jest uproszczenie obowiązku, określonego w art. 96 ust. 12 ustawy z  11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w zakresie aktualizacji danych identyfikacyjnych podatników. Zgodnie z nowelizacją, obowiązek aktualizacji danych zawartych w zgłoszeniu rejestracyjnym nie będzie dotyczył wypadków, gdy następuje zmiana danych objęta obowiązkiem aktualizacji na podstawie ustawy z  13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników, chyba że zgłaszana zmiana powoduje zmianę właściwości organu podatkowego. Ułatwienia nie można by stosować, gdyby zgłaszana zmiana spowodowała zmianę właściwości organu podatkowego, czyli np. w razie zmiany miejsca zamieszkania lub adresu siedziby podatnika.

Zgodnie z obecnymi wymogami zarówno zgłoszenie identyfikacyjne (NIP), jak i rejestracyjne (dla celów VAT) powinny zostać dokonane przed wykonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zmienione przepisy przewidują, że podatnik będzie musiał zgłosić zmianę do naczelnika urzędu skarbowego w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana. W razie zmiany danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym i rejestracyjnym na podatniku ciąży obowiązek aktualizacji tych danych poprzez złożenie zgłoszenia aktualizacyjnego (NIP) oraz zgłoszenia zmiany danych (dla celów VAT).

W wyniku głosowania na posiedzeniu Izby senatorowie jednomyślnie, 88 głosami, poparli stanowisko Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, która wniosła o przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Nowe przepisy wejdą w życie w ciągu 14 dni od ich ogłoszenia.

Nowelizacja trafi teraz do podpisu prezydenta.

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm podczas 61. posiedzenia, 19 lutego 2010 r., służy poprawie komunikacji między organem podatkowym prowadzącym postępowanie a jego stroną, zapewnieniu przestrzegania zasad: czynnego udziału strony w postępowaniu, prawdy obiektywnej, wytworzenia partnerskich relacji między podatnikiem a administracją skarbową.

Zgodnie z dotychczas obowiązującymi przepisami, organ podatkowy pierwszej instancji, do którego wpłynęło odwołanie, przekazywał je wraz z aktami sprawy organowi odwoławczemu. Przekazując sprawę, organ pierwszej instancji był zobowiązany ustosunkować się do zarzutów odwołania. Nowelizacja nakłada na organ pierwszej instancji obowiązek poinformowania strony wnoszącej odwołanie o sposobie ustosunkowania się do przedstawionych zarzutów.

Obecnie obowiązujące przepisy nie dają podatnikowi gwarancji, że w toku postępowania prowadzonego przez organy podatkowe lub organy kontroli skarbowej będzie on otrzymywał aktualne informacje na temat bieżącej oceny prawnej sprawy. Nowelizacja ustawy, polegająca na zobowiązaniu organu odwoławczego do automatycznego przekazywania podatnikowi informacji o sposobie ustosunkowania się do zarzutów odwołania przez organ pierwszej instancji, zmienia sytuację niekorzystną dla wnioskodawcy.

Ustawa o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa ma wejść w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych po rozpatrzeniu nowelizacji zaproponowała Senatowi jej przyjęcie bez poprawek. Izba w wyniku głosowania jednomyślnie, głosami 88 senatorów, poparła ten wniosek.

Ustawę o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa musi jeszcze podpisać prezydent.

Senat 50 głosami, przy 36 przeciw, przyjął ustawę nowelizującą ustawę o Radzie Ministrów w brzmieniu uchwalonym przez Sejm 19 lutego 2010 r. na podstawie projektów poselskiego i rządowego.

Ustawa porządkuje przepisy określające wewnętrzną strukturę ministerstw oraz znosi obowiązek tworzenia w ministerstwach departamentów, biur i wydziałów lub wyodrębnionych stanowisk pracy do realizacji określonych spraw. Umożliwiono także łączenie komórek organizacyjnych ministerstwa oraz stanowisk samodzielnych.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rekomendowała Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek.

Ustawa czeka na podpis prezydenta.

Nowelizacja rozszerza katalog form ochrony zabytków o decyzje: o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, o warunkach zabudowy, o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej lub o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. W decyzjach tych będzie się uwzględniać w szczególności ochronę zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia oraz innych zabytków nieruchomych znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków. Gminna ewidencja zabytków będzie obejmowała wszystkie zabytki nieruchome położone na terenie gminy, a nie - jak dotychczas - tylko wpisane do wojewódzkiej ewidencji zabytków. Gminną ewidencję, w formie zbioru kart adresowych, będzie prowadził wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Uproszczono również regulacje dotyczące zasad wywozu zabytków z Polski. Dotychczasowy przepis mówiący, że zabytki mogą być wywożone za granicę na stałe, jeżeli ich wywóz nie spowoduje uszczerbku dla dziedzictwa kulturowego, zastąpiono katalogiem zabytków, dla których wymagane będzie jednorazowe pozwolenie na stały ich wywóz. Zabytków wpisanych do rejestru, wchodzących w skład zbiorów publicznych, znajdujących się w inwentarzach muzeów lub narodowym zasobie bibliotecznym, nie będzie można wywozić za granicę na stałe.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej wnosiła o wprowadzenie do ustawy 3 poprawek, a Komisja Kultury i Środków Przekazu - jednej. Zmiany zaproponowali również senatorowie: Andrzej Grzyb, Wojciech Skurkiewicz, Janusz Sepioł i Zbigniew Cichoń. Ostatecznie w wyniku głosowania Izba jednogłośnie przyjęła ustawę wraz z 8 poprawkami.

Senat m.in. rozszerzył katalog form ochrony zabytków o ustalenia ochrony w decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego. Zdaniem Izby, decyzja ta ma charakter prawny analogiczny do decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej oraz decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej i dlatego powinna zostać uwzględniona w katalogu.

Wydłużono - z roku do dwóch lat - termin na założenie gminnych ewidencji zabytków, gdyż uznano, że termin wprowadzony przez Sejm może być niewystarczający.

Precyzyjnie określono zakres obowiązków osoby, która odkryła w czasie prowadzenia robót na polskich obszarach morskich przedmiot, co do którego istnieje przypuszczenie, że jest zabytkiem.

Zgodnie z nowelizacją, uchwaloną przez Sejm na 60. posiedzeniu, 12 lutego 2010 r., związki zawodowe działające na danej uczelni niepublicznej będą miały 30 dni na zaopiniowanie zmian wprowadzanych do jej statutu. Ustawa dostosowuje przepisy ustawy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z kwietnia 2009 r. Na podstawie nowych przepisów wprowadzono też roczny termin na przedłożenie do zatwierdzenia ministrowi nauki i szkolnictwa wyższego statutów odpowiadających tym regulacjom. Dotyczy to uczelni, których statuty zostały nadane lub uchwalone bez zasięgania opinii działających w nich związków zawodowych. W uczelniach, w których nie działają organizacje związkowe, nie będzie obowiązku zatwierdzania statutów.

Statut uczelni niepublicznej (w Polsce działa ich ponad 320) reguluje m.in. sytuację prawną osób zatrudnionych w szkołach wyższych, w tym przede wszystkim nauczycieli akademickich. Określa też wymagania kwalifikacyjne, jakie musi spełniać kandydat na prorektora, kompetencje dziekana, tryb postępowania poprzedzającego zatrudnienie pracownika po raz pierwszy na podstawie mianowania, okresy zatrudnienia na stanowisku asystenta i adiunkta dla osób bez stopnia doktora i doktora habilitowanego, a także zasady i tryb przeprowadzania konkursu i kryteria oceny nauczycieli akademickich.

Komisja Nauki, Edukacji i Sportu zaproponowała poprawkę o charakterze porządkującym, zmierzającą do usunięcia wątpliwości dotyczących tego, czy zmiany w statucie uczelni niepublicznej nadanym po raz pierwszy wymagają zasięgnięcia opinii związków zawodowych. Izba poparła to stanowisko (85 głosów za, 1 - przeciw), uchwalając przyjęcie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym z tą zmianą.

Nowelizacja wróci teraz do Sejmu.

Sejm uchwalił nowelizację na 62. posiedzeniu, 5 marca 2010 r., na podstawie projektu poselskiego. Utrzymuje ona w mocy dotychczasowe przepisy wykonawcze nie dłużej niż do 23 kwietnia 2012 r. Poza tym usuwa przepis, który mówi o możliwości zatrudnienia doktorantów na stanowisku asystenta, ale w niepełnym wymiarze czasu, czyli na tak zwanym etacie cząstkowym. Po jego uchyleniu będzie można zatrudnić w pełnym wymiarze czasu pracy asystenta, który jest jednocześnie doktorantem.

Komisja Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisja Zdrowia wniosły o przyjęcie nowelizacji bez poprawek. Senatorowie jednomyślnie (88 głosów za) zaakceptowali ten wniosek.

Ustawę zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym musi jeszcze podpisać prezydent.

Senat głosami 86 senatorów, przy 1 przeciw, przyjął nowelizację bez poprawek. Sejm uchwalił ją na 62. posiedzeniu, 4 marca 2010 r. Przewiduje ona, że tylko rady gmin, rady powiatów i sejmiki wojewódzkie będą odpowiedzialne za nadzorowanie postępowań konkursowych na stanowisko dyrektora szkoły lub publicznej placówki oświatowej.

Przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym kompetencje w zakresie ogłaszania, przeprowadzania i nadzorowania konkursu na dyrektora publicznej szkoły i placówki będą przypisane w całości organowi wykonawczemu jednostki samorządu terytorialnego, a nie organowi uchwałodawczemu.

Nowelizacja przywraca wcześniejsze przepisy dotyczące tej kwestii. W ubiegłym roku parlament, nowelizując ustawę o systemie oświaty, zmienił przepisy dotyczące zadań i kompetencji w postępowaniach konkursowych. Rozszerzył wówczas liczbę podmiotów odpowiedzialnych za konkursy. Oprócz rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich zadania i kompetencje otrzymali także wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast oraz zarządy powiatów i województw. Teraz to zostało zniesione.

Obowiązujące rozwiązanie okazało się wadliwe. Nie pozwala bowiem jednoznacznie stwierdzić, który organ samorządu - stanowiący i kontrolny czy wykonawczy - i w jakim zakresie jest odpowiedzialny za przeprowadzenie kolejnych czynności nadzorczych, związanych z konkursami na stanowisko dyrektora.

Ustawa o zmianie ustawy o systemie oświaty trafi teraz do podpisu prezydenta.

Sejm uchwalił ustawę na podstawie projektu rządowego podczas 62. posiedzenia, 4 marca 2010 r. Zawiera ona przepisy mające na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej.

Celem ustawy jest stworzenie podstawy prawnej do przygotowania, zorganizowania i przeprowadzenia narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań w 2011 r. Konieczność przeprowadzenia spisu wynika z międzynarodowych zobowiązań Polski wobec ONZ i Unii Europejskiej.

Cały spis ma kosztować około 500 mln zł. Jest ogromnym przedsięwzięciem logistycznym, musi obejmować aktualizację i porządkowanie rejestrów. Trzeba też zadbać o zachowanie poufności danych, ochronę danych osobowych, zarządzanie danymi, zatrudnienie rachmistrzów, a także o promocję całego spisu i o szybką publikację wyników.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zaproponowała 12 poprawek do ustawy, senator Jan Sepioł zaś - jej przyjęcie bez poprawek. Senator Wojciech Skurkiewicz natomiast zgłosił wniosek o wprowadzenie zmiany.

Izba w wyniku głosowania (52 głosy za, 35 - przeciw) opowiedziała się za przyjęciem bez poprawek ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2011 r.

Ustawa zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Sejm uchwalił ustawę na 60. posiedzeniu, 12 lutego 2010 r. Celem umowy jest zapewnienie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego Polski i Australii. Projektowany stan prawny stworzy m.in. możliwość uzyskania polskich świadczeń częściowych lub australijskich emerytur osobom zamieszkałym w RP, a także w Australii, obecnie na podstawie przepisów wewnętrznych takiego prawa niemającym.

Skutkiem wejścia w życie umowy ma być ułatwienie przepływu osób między Polską a Australią dzięki zapewnieniu ochrony przed utratą praw z polskiego ubezpieczenia społecznego i australijskich okresów stałego pobytu, a także możliwości nieopłacania podwójnie składek na ubezpieczenie społeczne za pracę wykonywaną przejściowo w drugim państwie. Umowa zagwarantuje też równe traktowanie w obu państwach w zakresie praw i obowiązków wynikających z ustawodawstwa krajowego, dotyczących prawa do trzymywania i wypłat świadczeń.

Senatorowie 86 głosami poparli wnioski Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Teraz musi ją jeszcze podpisać prezydent.

Projekt ustawy stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 10 marca 2009 r. (sygn. akt P 80/08), stwierdzającego niezgodność przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa z konstytucją w zakresie, w jakim nie regulują trybu złożenia korekty deklaracji i wniosku o stwierdzenie nadpłaty podatku od towarów i usług przez byłych wspólników rozwiązanej spółki cywilnej będącej podatnikiem tego podatku.

W projekcie uregulowano kwestie techniczne, związane z możliwością złożenia korekty deklaracji i wniosku o stwierdzenie nadpłaty VAT oraz podatku akcyzowego przez byłych wspólników rozwiązanej spółki cywilnej, będącej podatnikiem tych podatków.

Izba zdecydowała, że senator Marek Trzciński będzie reprezentował Senat w dalszych pracach nad tym projektem.

Projekt ustawy wprowadza nowe przepisy dotyczące depozytu notarialnego. Mają one zwiększyć bezpieczeństwo obrotu w odniesieniu do obu stron aktu notarialnego, w szczególności wzmacniają pozycję zbywcy.

Obecnie przyjęcie na przechowanie pieniędzy w walucie polskiej lub obcej jest uzależnione od woli notariusza. Dzięki zmianie notariusz będzie miał obowiązek przyjęcia depozytu pieniężnego. Na żądanie jednej ze stron dokonywanej przez notariusza czynności obejmującej przeniesienie prawa za zapłatą ceny, wynagrodzenia lub innych należności, kwota przypadająca do zapłaty będzie składana na prowadzony przez notariusza rachunek powierniczy. Notariusz nie będzie miał obowiązku sporządzania odrębnego protokołu z tej czynności. Może być on sporządzony wyłącznie na żądanie jednej ze stron. Określono także zasady postępowania w wypadku nieodebrania depozytu.

Ponadto wyłączono odpowiedzialność notariusza za szkodę związaną z depozytem pieniężnym, jeżeli powstała ona z przyczyn leżących po stronie banku prowadzącego rachunek.

Senat zaproponował trzymiesięczne vacatio legis, tak aby kancelarie notarialne przygotowały się do świadczenia tego typu usług.

Do reprezentanta Senatu w dalszych pracach nad tym projektem wybrano senatora Mariusza Witczaka.

Projekt ustawy stanowi dostosowanie systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 21 września 2009 r. (sygn. akt P 46/08), stwierdzającego niezgodność z konstytucją przepisu art. 49b ust. 2 prawa budowlanego.

Projekt likwiduje wymóg, aby decyzja o warunkach zabudowy, konieczna do legalizacji samowoli budowlanej, zbudowanej na obszarze bez planu zagospodarowania przestrzennego, była ostateczna już w dniu wszczęcia postępowania rozbiórkowego na podstawie art. 49b prawa budowlanego. Nie zmieniono pozostałych elementów procedury legalizacyjnej. Pozostawiono konieczność przedstawienia tej decyzji i zgodność samowoli budowlanej z jej postanowieniami.

Izba zdecydowała, że senator Marek Trzciński będzie reprezentował Senat w dalszych pracach nad tym projektem.

Za wniesieniem do Sejmu projektu ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej opowiedziało się 51 senatorów, 32 było przeciw.

Celem ustawy jest dostosowanie ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej do zmian wynikających z traktatu z Lizbony. Ustawa opiera się na obowiązującej ustawie z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Utrzymuje m.in. system niewiążących opinii Sejmu i Senatu wobec stanowisk Rady Ministrów prezentowanych w trakcie procesu tworzenia prawa Unii Europejskiej.

Inicjatorzy projektu, Komisja Spraw Unii Europejskiej, uznali, że zmiany wprowadzone w ustawie są dość liczne i należy opracować projekt nowej ustawy. Największe zmiany nastąpiły w rozdziale dotyczącym współdziałania Sejmu i Senatu w zakresie opiniowania aktów prawodawczych oraz innych aktów prawnych Unii Europejskiej, a także ustalania (opiniowania) stanowiska Rzeczypospolitej Polskiej prezentowanego w instytucjach europejskich. Określono m.in. dokumenty, które są przekazywane do Sejmu i Senatu. Wydłużono termin na wydanie oceny merytorycznej projektu aktu prawodawczego, rozszerzono zakres przekazywanego stanowiska Rady Ministrów o informację stanowiącą ocenę zgodności projektu aktu wykonawczego z zasadą pomocniczości.

W projekcie określono również tryb monitorowania aktu prawodawczego i projektów innych aktów prawnych. Nowością są przepisy dotyczące współpracy w zakresie wnoszenia przez Sejm i Senat skarg do Trybunału Sprawiedliwości oraz podjęcia przez Rzeczpospolitą Polską decyzji o wystąpieniu z Unii Europejskiej. Skargę do Trybunału Sprawiedliwości wnosi prezes Rady Ministrów, a w postępowaniu przed Trybunałem Sprawiedliwości Rzeczpospolitą Polską reprezentuje Rada Ministrów. Tryb podejmowania odpowiedniej uchwały Sejmu lub Senatu w sprawie skargi będzie uregulowany w regulaminach izb. W wypadku decyzji o wystąpieniu z Unii Europejskiej Rada Ministrów będzie miała obowiązek uzyskania zgody Sejmu i Senatu w tej sprawie.

Senat upoważnił senatora Edmunda Wittbrodta do reprezentowania Izby w dalszych pracach nad tym projektem.

Podczas tego posiedzenia Izba zmieniła swój regulamin, dostosowując go do znowelizowanych przepisów ustawy o prokuraturze, które wejdą w życie 31 marca 2010 r. Zgodnie z nowelą, Senat będzie wybierał dwóch senatorów do nowo powołanej Krajowej Rady Prokuratury. W skład rady, oprócz senatorów, wchodzą: minister sprawiedliwości, prokurator generalny, przedstawiciel prezydenta RP, czterech posłów, wybierani przedstawiciele prokuratorów powszechnych i wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury oraz Instytutu Pamięci Narodowej. Krajowa Rada Prokuratury, poza dodatkowymi kompetencjami, zastąpi istniejącą dotychczas Radę Prokuratorów przy prokuratorze generalnym.

Po wyczerpaniu porządku 50. posiedzenia oświadczenia złożyli senatorowie: Małgorzata Adamczak, Grzegorz Banaś, Przemysław Błaszczyk, Lucjan Cichosz, Grzegorz Czelej, Władysław Dajczak, Jan Dobrzyński, Janina Fetlińska, Stanisław Gogacz, Ryszard Górecki, Maciej Grubski, Piotr Gruszczyński, Tadeusz Gruszka, Andrzej Grzyb, Stanisław Jurewicz, Piotr Kaleta, Ryszard Knosala, Marek Konopka, Norbert Krajczy, Krzysztof Kwiatkowski, Antoni Motyczka, Rafał Muchacki, Michał Okła, Jan Olech, Władysław Ortyl, Andrzej Owczarek, Andrzej Person, Czesław Ryszka, Wojciech Skurkiewicz, Eryk Smulewicz, Andrzej Szewiński, Marek Trzciński, Grzegorz Wojciechowski, Henryk Woźniak, Stanisław Zając.

10 i 11 marca 2010 r. odbyło się 59. posiedzenie Prezydium Senatu.

Podczas obrad wyrażono zgodę, na wniosek wicemarszałka Marka Ziółkowskiego, na zorganizowanie w Senacie konferencji "Samorządowy Lider Zarządzania 2010 - usługi techniczne i usługi zdrowotne". Stanowi ona ostatni etap realizacji projektu "Budowanie potencjału samorządów dla lepszego dostarczania usług publicznych 2007-2011". Podsumowanie konkursu i ogłoszenie jego laureatów zaplanowano na 22 czerwca 2010 r. Koszty organizacyjne pokryje współorganizator konferencji - Związek Miast Polskich. Jak podkreślił marszałek Bogdan Borusewicz, liczy na aktywny udział Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej w tym wydarzeniu.

Po zapoznaniu się z informacją na temat organizacji wystaw w ramach obchodów Roku Lokalnej Demokracji prezydium wyraziło zgodę na przedstawienie w Senacie:

• wystawy fotograficznej, obrazującej życie codzienne i trud pracy na Śląsku, widzianych obiektywem fotografika Tomasza Tomaszewskiego (wniosek wicemarszałek Krystyny Bochenek). Planowany termin wystawy 7 lipca 2010 r. Wystawa nie generuje kosztów po stronie Kancelarii Senatu.
• wystawy malarskiej "W kręgu przyjaciół Fryderyka Chopina" (wniosek senator Janiny Felińskiej). Planowany termin wystawy jesień 2010 r. Prezydium wyraziło zgodę na pokrycie kosztów przygotowania folderu z reprodukcjami wybranych obrazów do wysokości 1000 zł.

Wnioski odłożone:

• Dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski poinformował, że został już otwarty portal WILNOTEKA.LT, realizowany przez Fundację "Pomoc Polakom na Wschodzie". Rozpatrzenie wniosku na tę część zadania zostało wcześniej odłożone do czasu uzyskania informacji o portalu. Prezydium Senatu zdecydowało o pozytywnym rozpatrzeniu wniosku na tę część zadania i przyznaniu dotacji w wysokości 34 482,76 zł ( w tym koszty pośrednie do 4482,76 zł).
• Wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska": uroczyste obchody 200. rocznicy urodzin Fryderyka Chopina. Prezydium Senatu po zapoznaniu się z argumentacją stowarzyszenia, które miało wskazać na "polonijny aspekt" przedsięwzięcia, postanowiło odrzucić wniosek.

Wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie (kierunek 3: promowanie kultury polskiej i ochrona polskiego dziedzictwa narodowego poza granicami kraju).

Prezydium rozpatrzyło wnioski i postanowiło odłożyć następujące wnioski:

• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska": kurs animacji kultury polskiej dla środowisk polonijnych na Wschodzie,
• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska": warsztaty teatralne,
• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska": wystawy prezentowane w Domu Polonii w Warszawie.

Wniosek Towarzystwa Przyjaciół Archiwum Emigracji, Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu: wydanie katalogu malarstwa i rysunków Meli Muter z kolekcji Liny i Bolesława Nawrockich. Prezydium Senatu rozpatrzyło wniosek i zdecydowało przyznać dotację w wysokości 41 320 zł pod warunkiem przekazania pięćdziesięciu egzemplarzy katalogu organizacjom polonijnym.

Pozostałe wnioski prezydium rozpatrzyło i jednomyślnie podjęło decyzję zgodnie z zestawieniem.

Wnioski o zlecenie zadań o charakterze inwestycyjnym i przyznanie dotacji na ich wykonanie

Prezydium rozpatrzyło wnioski i jednomyślnie podjęło decyzję zgodnie z zestawieniem.

Wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym polegających na zakupie środków trwałych.

Prezydium rozpatrzyło wnioski i postanowiło:

• odłożyć wniosek Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie": zakup mikrobusa.

Pozostałe wnioski rozpatrzono i jednomyślnie podjęto decyzję zgodnie z zestawieniem.

Prezydium rozpatrzyło wniosek Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2010 r. - Media polonijne, dotyczący zmiany zakresu przeznaczenia części kwoty (25 000 zł), przyznanej dotacji z audycji "Polski Kwadrans" w Iwano-Frankowsku, na Ukrainie, na rzecz audycji "Polskofalówka" w Daugavpils, na Łotwie. Prezydium Senatu wyraziło zgodę na zmianę zakresu przeznaczenia przyznanej dotacji.

Dyrektor senackiego biura polonijnego poinformował o środkach, które pozostały do dyspozycji Prezydium Senatu na zadania o charakterze inwestycyjnym oraz zakup środków trwałych. Łączna kwota środków rozdysponowanych przez prezydium do 11 marca 2010 r. wynosi 4 205 105,62 zł.

Prezydium zapoznało się także z materiałem analitycznym, prezentującym nierozpatrzone wnioski inwestycyjne. Przedyskutowano również kwestię wynagradzania nauczycieli w polskich placówkach oświatowych poza granicami kraju

Następnie marszałek B. Borusewicz poinformował o spotkaniu z delegacją Zwiazku Polaków na Litwie, które miało miejsce na początku marca w Senacie. Spotkanie było okazją do podsumowania dotychczasowej współpracy między polskim Senatem a ZPL. Podczas rozmowy omówiono także udział Senatu w zadaniach inwestycyjnych, dotyczących polskich placówek oświatowych na Litwie.

2 marca 2010 r.

Senatorowie z Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrzyli pięć ustaw: o zmianie ustawy o Radzie Ministrów; o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw; o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej; o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej; o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Nowelizację ustawy o Radzie Ministrów omówił wiceprezes Rządowego Centrum Legislacji Piotr Gryska. Porządkuje ona przepisy określające wewnętrzną strukturę ministerstw oraz znosi obowiązek tworzenia w ministerstwach departamentów, biur oraz wydziałów lub wyodrębnionych stanowisk pracy do realizacji określonych spraw. Komórki organizacyjne ministerstwa oraz stanowiska samodzielne będą mogły być łączone.

Ustawa nie budziła zastrzeżeń ani senackiego biura legislacyjnego, ani senatorów. Przewodniczący komisji senator Mariusz Witczak zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, który komisja przyjęła. Na sprawozdawcę stanowiska komisji na posiedzeniu Senatu wybrano senatora M. Witczaka.

Ustawę o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, uchwaloną z inicjatywy Senatu, przedstawił kierownik Krajowego Biura Wyborczego Kazimierz Czaplicki. Nowela stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20 lutego 2006 r. i znosi obowiązek wpisania się wyborcy do rejestru wyborczego prowadzonego w danej gminie nie później niż na 12 miesięcy przed dniem wyborów do organów samorządu terytorialnego.

Ustawa ta także nie budziła zastrzeżeń biura legislacyjnego i senatorów. Komisja jednogłośnie przyjęła wniosek senatora M. Witczaka o jej przyjęcie bez poprawek. Ustalono, że stanowisko komisji na posiedzeniu Izby przedstawi senator Marek Konopka.

Kolejną ustawę omówił poseł sprawozdawca Marek Wójcik. Nowelizacja ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zmienia godziny głosowania. Dotychczas przeprowadzano je między 6.00 a 20.00. Teraz ma się odbywać od 8.00 do 22.00. Zgodnie z ustawą wyborcy, którzy przybyli do lokalu wyborczego przed 22.00, będą mogli oddać głos nawet po zamknięciu głosowania.

Przedstawiciel Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu nie zgłosił uwag o charakterze legislacyjnym.

Podczas dyskusji senatorowie pytali przedstawiciela rządu o możliwość ujednolicenia godzin otwarcia lokali wyborczych we wszystkich wyborach i odpowiednich zmian w innych ordynacjach wyborczych. Poseł M. Wójcik poinformował, że w Sejmie trwają prace nad kodeksem wyborczym, który ujednolici wszystkie przepisy dotyczące wyborów.

W wyniku głosowania komisja 7 głosami, przy 3 głosach przeciwnych, przyjęła wniosek senatora M. Witczaka o przyjęcie ustawy bez poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska komisji na posiedzeniu Izby wybrano senator Jadwigę Rotnicką.

Zmianę w ustawie o ochronie przeciwpożarowej przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Zbigniew Sosnowski. Polega ona na wydłużeniu wieku strażaków ochotniczych straży pożarnych, biorących bezpośredni udział w działaniach ratowniczych, z 60. do 65. roku życia.

Senackie biuro legislacyjne nie zgłosiło uwag do ustawy. W wyniku głosowania komisja jednogłośnie przyjęła wniosek senatora M. Witczaka o przyjęcie ustawy bez poprawek. Postanowiono, że sprawozdanie komisji na posiedzeniu plenarnym Izby przedstawi senator Zbigniew Meres.

Ostatnią rozpatrywaną na tym posiedzeniu ustawę omówił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Tomasz Merta. Nowela ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz o zmianie niektórych innych ustaw rozszerza katalog form ochrony zabytków i upraszcza zasady wywozu zabytków z Polski.

Przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego zgłosił jedną uwagę o charakterze legislacyjnym do przepisu dotyczącego pozwoleń na czasowe wywożenie zabytków za granicę.

Podczas dyskusji senatorowie pytali przedstawiciela rządu m.in. o możliwość rozszerzenia katalogu obszarów objętych ochroną zabytków o tereny lotniskowe. Interesowały ich również kwestie dotyczące katalogu zabytków, w stosunku do których wymagane jest jednorazowe pozwolenie na ich stały wywóz za granicę, gminnej ewidencji zabytków, terminów na ich uporządkowanie oraz remontów konserwatorskich obiektów znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków.

Odpowiadając na pytania senatorów, wiceminister T. Merta podkreślił, że sprawa lotnisk jest incydentalna i może być uregulowana w tej ustawie. Kwestie związane z gminnymi ewidencjami zabytków i remontami konserwatorskimi obiektów z gminnej ewidencji nie mogą być natomiast w niej rozwiązane, ponieważ dotyczą finansów gmin.

Przewodniczący komisji senator M. Witczak zaproponował przygotowanie inicjatywy ustawodawczej, dotyczącej remontów konserwatorskich obiektów znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków. Senatorowie poparli tę propozycję.

Ponadto senator Janusz Sepioł zaproponował objęcie szczególną, ustawową ochroną obrazu "Dama z łasiczką", będącego w zbiorach Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Wiceminister T. Merta zapewnił, że obecne przepisy dobrze chronią ten obraz. Przedstawiciel biura legislacyjnego zaś zwrócił uwagę, iż ustawa ma charakter ogólny i nie da się wpisać do niej jednego konkretnego obrazu.

Senator J. Sepioł zaproponował 3 poprawki doprecyzowujące przepisy ustawy, a senator M. Witczak - poprawkę legislacyjną. W wyniku głosowania komisja przyjęła 2 poprawki senatora J. Sepioła i poprawkę senatora M. Witczaka. Na sprawozdawcę stanowiska komisji na posiedzeniu Izby wybrano senatora J. Sepioła.

Komisja Kultury i Środków Przekazu na swoim posiedzeniu rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Przedstawił ją podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Tomasz Merta. Nowelizacja rozszerza katalog form ochrony zabytków o decyzje: o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, o warunkach zabudowy, o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej lub o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. W decyzjach tych będzie się uwzględniać w szczególności ochronę zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia oraz innych zabytków nieruchomych znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków. Gminna ewidencja zabytków będzie obejmowała wszystkie zabytki nieruchome położone na terenie gminy, a nie - jak dotychczas - tylko wpisane do wojewódzkiej ewidencji zabytków. Gminną ewidencję, w formie zbioru kart adresowych, będzie prowadził wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Uproszczono również regulacje dotyczące zasad wywozu zabytków z Polski. Dotychczasowy przepis mówiący, że zabytki mogą być wywożone za granicę na stałe, jeżeli ich wywóz nie spowoduje uszczerbku dla dziedzictwa kulturowego, zastąpiono katalogiem zabytków, dla których wymagane będzie jednorazowe pozwolenie na stały ich wywóz. Zabytków wpisanych do rejestru, wchodzących w skład zbiorów publicznych, znajdujących się w inwentarzach muzeów lub narodowym zasobie bibliotecznym, nie będzie można wywozić za granicę na stałe.

Przedstawiciel biura legislacyjnego przedstawił jedną uwagę o charakterze legislacyjnym. Senator Piotr Ł.J. Andrzejewski zgłosił ją jako poprawkę. Z kolei senator Janusz Sepioł zaproponował, aby wprowadzić zakaz wywozu za granicę obrazu Leonarda da Vinci "Dama z łasiczką", znajdującego się w zbiorach Muzeum Czartoryskich w Krakowie.

W wyniku głosowania komisja odrzuciła poprawkę senatora J. Sepioła, a przyjęła tę zaproponowaną przez senatora P.Ł.J. Andrzejewskiego. Zdecydowano, że sprawozdanie komisji na posiedzeniu Izby przedstawi senator J. Sepioł.

Podczas posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych senatorowie rozpatrywali ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.

W obradach uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Finansów: podsekretarz stanu Maciej Grabowski, dyrektor Departamentu Podatków Dochodowych Ewa Adamiak, zastępca dyrektora Departamentu Podatków Dochodowych Jarosław Szatański, zastępca dyrektora Departamentu Podatku od Towarów i Usług Tomasz Tratkiewicz, a także posłanka sprawozdawczyni Bożena Szydłowska i przedstawiciel Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz.

Nowelizację przedstawił wiceminister M. Grabowski. Ma ona na celu zwiększenie do 500 zł limitu kwoty zwolnienia dotyczącego jednorazowej wartości nieodpłatnych świadczeń otrzymywanych od świadczeniodawcy w związku z promocją i reklamą, zniesienia ograniczenia dla przedsiębiorców co do możliwości korzystania z uprawnienia do płacenia podatku według jednolitej stawki 19% podstawy obliczania podatku, jeżeli świadczą oni usługi na rzecz byłego pracodawcy, przesunięcia terminu na złożenie przez podatnika oświadczenia o wyborze opodatkowania na zasadach ryczałtu od przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, wprowadzenia do ustaw podatkowych ulgi umożliwiającej centrom badawczo-rozwojowym zaliczania do kosztów uzyskania przychodów środków z funduszu innowacyjności wykorzystanych w roku podatkowym, w którym nastąpiło ich przekazanie do funduszu lub w ciągu roku podatkowego następującego po tym roku.

Przedstawiciel biura legislacyjnego przedstawił opinię o rozpatrywanej ustawie i zaproponował dwie poprawki o charakterze legislacyjnym. Pierwsza dotyczyła tytułu ustawy, druga zaś - rozszerzenia odesłania, zawartego w art. 8, o ustawę o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej. Wiceminister M. Grabowski pozytywnie odniósł się do przedstawionych zmian.

Przewodniczący komisji senator Kazimierz Kleina postanowił zgłosić obie poprawki zaproponowane przez biuro legislacyjne. W wyniku głosowania komisja przyjęła je jednomyślnie. Na jej sprawozdawcę wybrano senatora Grzegorza Banasia.

W drugim punkcie porządku obrad znalazło się rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nowelizację przedstawił wiceminister M. Grabowski. Jej celem jest umożliwienie uznania za koszty uzyskania przychodu należnego podatku od towarów i usług (tzw. podatek VAT), naliczonego od towarów przekazanych nieodpłatnie w ramach tzw. sprzedaży premiowej. Zasadą jest, że podatek VAT nie stanowi kosztów uzyskania przychodu, ponieważ podatnikowi przysługuje prawo do jego obniżenia o podatek naliczony od towarów i usług wykorzystywanych do czynności opodatkowanych. Wyjątkiem są sytuacje, gdy:

- podatnik jest zwolniony od podatku VAT albo wytwarza towary zwolnione od tego podatku,

- nie przysługuje mu obniżenie podatku należnego,

- w wypadku importu podatek należny nie stanowi podatku naliczonego,

- towary lub usługi zostały przekazane lub zużyte w ramach reprezentacji i reklamy,

- podatnik dokonuje korekty podatku od wartości początkowej środków oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Nowelizacja dodaje do tego katalogu kolejną kategorię podatku należnego od nieodpłatnie przekazanych towarów, obliczonego zgodnie z odrębnymi przepisami, w wypadku gdy wyłącznym warunkiem ich przekazania jest uprzednie nabycie przez otrzymującego towarów lub usług od przekazującego w określonej ilości lub o ustalonej wartości.

Przedstawiciel biura legislacyjnego przedstawił opinię, w której wyrażono wątpliwość co do konieczności uchwalenia ustawy. Zgodnie z uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 marca 2009 r. bowiem, tzw. sprzedaż premiowa nie stanowi dostawy towarów. Oznacza to, że nieodpłatne przekazanie towarów na cele związane z działalnością podatnika nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wiceminister M. Grabowski podkreślił jednak, że ustawa jest potrzebna, szczególnie ze względu na przyszłą nowelizację ustawy o podatku VAT.

Przewodniczący komisji senator K. Kleina zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, w wyniku głosowania zaakceptowany przez komisję. Na jej sprawozdawcę wybrano senatora Piotra Gruszczyńskiego.

Podczas tego posiedzenia senatorowie z Komisji Budżetu i Finansów Publicznych rozpatrywali również ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Przedstawił ją wiceminister finansów M. Grabowski. Celem nowelizacji jest uproszczenie obowiązku, określonego w art. 96 ust. 12 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w zakresie aktualizacji danych indentyfikacyjnych podatników. Obowiązek aktualizacji danych zawartych w zgłoszeniu rejestracyjnym nie będzie dotyczył wypadków, gdy następuje zmiana danych objętych obowiązkiem aktualizacji na podstawie ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników, chyba że zgłaszana zmiana powoduje zmianę właściwości organu podatkowego.

Przedstawiciel biura legislacyjnego poinformował, że ustawa nie budzi zastrzeżeń legislacyjnych. Przewodniczący komisji senator K. Kleina zgłosił więc wniosek o przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Został on jednomyślnie, 6 głosami, zaakceptowany przez komisję. Na jej sprawozdawcę wybrano senatora G. Banasia.

W ostatnim punkcie posiedzenia komisji znalazło się rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa, którą przedstawił wiceminister M. Grabowski. Jak poinformował, nowelizacja zobowiązuje organ podatkowy do ustosunkowania się do przedstawionych przez podatnika zarzutów w chwili przekazywania sprawy organowi odwoławczemu. Ten zaś będzie zobligowany do poinformowania stron postępowania o sposobie ustosunkowania się do tych zarzutów.

Przedstawiciel biura legislacyjnego Sz. Giderewicz poinformował, że ustawa nie budzi zastrzeżeń legislacyjnych. Przewodniczący komisji senator K. Kleina zgłosił zatem wniosek o jej przyjęcie bez poprawek. Komisja przyjęła go jednomyślnie, 6 głosami. Na sprawozdawcę wybrano senatora Władysława Dobkowskiego.

* * *

Senatorowie z Komisji Gospodarki Narodowej rozpatrzyli trzy ustawy. Pierwszą z nich, o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu, przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Mikołaj Budzanowski. Nowela rozszerza katalog inwestycji towarzyszących przedsięwzięciom w zakresie terminalu w Świnoujściu o dwie nowe - budowę gazociągów Jeleniów-Dziwiszów i Lasów-Taczalin-Radakowice-Wierzchowice wraz z infrastrukturą niezbędną do ich obsługi na terenie województwa dolnośląskiego.

Uwag do ustawy nie zgłosiło senackie biuro legislacyjne ani senatorowie. W wyniku głosowania komisja jednogłośnie przyjęła wniosek senatora Jana Wyrowińskiego o przyjęcie ustawy bez poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska komisji na posiedzeniu Izby wybrano senatora Stanisława Iwana.

W drugim punkcie porządku posiedzenia komisja rozpatrzyła ustawę o szczególnych uprawnieniach ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w niektórych spółkach kapitałowych lub grupach kapitałowych prowadzących działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej oraz paliw gazowych. Uchyla ona dotychczas obowiązującą ustawę z 3 czerwca 2005 r. o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego. Jak podkreślił podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa M. Budzanowski, nowa ustawa została wniesiona przez rząd w związku z zarzutami Komisji Wspólnot Europejskich i orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości WE, które dotyczyły m.in. niewłaściwego określenia celu ustawy, nieprecyzyjnych pojęć, zbyt dużej uznaniowości ministra Skarbu Państwa w zakresie przysługującego mu prawa do wyrażania sprzeciwu wobec czynności prawnych zarządu spółki oraz zbyt obszernej listy sektorów gospodarki, do których stosuje się przepisy ustawy.

Zakres przedmiotowy nowej ustawy ograniczono do mienia spółek prowadzących działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej i paliw gazowych, ujawnionego w jednolitym wykazie obiektów, instalacji, urządzeń i usług wchodzących w skład infrastruktury krytycznej. Zgodnie z ustawą, sprzeciw ministra Skarbu Państwa będzie dotyczył czynności prawnych organów spółki, które stanowią rzeczywiste zagrożenie dla funkcjonowania, ciągłości działania oraz integralności infrastruktury krytycznej. Ponadto prawo do wniesienia sprzeciwu wobec czynności prawnych organów spółki będzie przysługiwało ministrowi w stosunku do wszystkich spółek objętych zakresem ustawy, a nie wyłącznie tych, w których zaangażowany jest kapitał Skarbu Państwa. Sprzeciw zyska formę decyzji administracyjnej, od której przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy i skarga do sądu administracyjnego. Spółce będzie przysługiwać roszczenie o odszkodowanie z tytułu strat majątkowych poniesionych w związku ze sprzeciwem wniesionym przez ministra.

Senatorowie zapoznali się z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zgłosiło 3 uwagi o charakterze doprecyzowującym. Jedną z nich, dotyczącą nieważności uchwały lub czynności prawnej zarządu spółki w związku ze sprzeciwem ministra Skarbu Państwa, po niewielkiej modyfikacji pozytywnie zaopiniował przedstawiciel tego resortu. Poprawkę tę zgłosił senator J. Wyrowiński.

W wyniku głosowania komisja jednomyślnie, 11 głosami, przyjęła poprawkę. Zdecydowano, że jej przyjęcie na posiedzeniu Izby będzie rekomendować senator J. Wyrowiński.

W trzecim punkcie porządku znalazło się rozpatrzenie ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Omówili ją poseł sprawozdawca Tomasz Nowak i podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Marcin Korolec. Ustawa ta zastępuje obowiązującą od 2003 r. ustawę o udostępnianiu informacji gospodarczych. Nowe zapisy mają na celu usprawnienie systemu informacji gospodarczych, poprawę warunków funkcjonowania biur informacji gospodarczej oraz nadzoru nad ich pracą, a także zapewnienie lepszej ochrony wierzycieli.

Przedstawicielka Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu przedstawiła 15 propozycji poprawek o charakterze legislacyjnym i doprecyzowującym. Pozytywnie zaopiniował je przedstawiciel Ministerstwa Gospodarki M. Korolec.

Prezes zarządu Związku Banków Polskich Krzysztof Pietraszkiewicz zwrócił uwagę na konieczność zmiany niektórych zapisów ustawy, m.in. art. 18 ust. 5, dotyczącego zobowiązań o charakterze ratalnym. W opinii Związku Banków Polskich, przepis ten zaburzy funkcjonowanie systemu udzielania kredytów, ponieważ uznanie spłaty jednej z wielu rat za spłatę zobowiązania i przekazanie takiej informacji do biur informacji gospodarczej nie będzie rzetelną informacją o faktycznej wiarygodności osoby spłacającej kredyt. Związek Banków Polskich przedstawił również uwagi do zapisów dotyczących wyrażania zgody konsumenta, możliwości przekazywania informacji gospodarczych o wierzytelnościach publicznoprawnych, a także aktualizacji informacji "pozytywnych".

Przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Narodowego Banku Polskiego i Komisji Nadzoru Finansowego zgodzili się z tymi uwagami. Postulowali również doprecyzowanie przepisu ust. 5 w art. 18.

Reprezentanci biur informacji gospodarczych pozytywnie ocenili zapisy ustawy. Ich zdaniem, może ona poprawić dostęp do informacji służących ocenie ryzyka kredytowego i ryzyka spłaty wszelkich zobowiązań oraz zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego. Podkreślali także, że w ustawie uwzględniono wnioski z analizy dotychczasowego funkcjonowania obrotu informacjami gospodarczymi.

Podczas dyskusji senatorów interesowały kwestie dotyczące m.in. przebiegu prac nad ustawą w Sejmie, ochrony danych osobowych i stanowiska generalnego inspektora ochrony danych osobowych, liczby zarejestrowanych wyłudzeń kredytów oraz przekazywania informacji gospodarczych o wierzytelnościach publicznoprawnych.

Senator Grzegorz Banaś zaproponował 3 poprawki, w tym uchylającą ust. 5 w art. 18. Poprawkę, która eliminuje wątpliwości interpretacyjne tego przepisu, zgłosił także senator S. Iwan. Ponadto obydwaj senatorowie poinformowali, że otrzymali pismo z Viewpoint Group z propozycjami poprawek do tej ustawy. Firma ta jest zarejestrowana jako podmiot prowadzący działalność lobbingową w stanowieniu prawa.

W związku z rozbieżnymi opiniami zaproszonych do udziału w posiedzeniu komisji przedstawicielami środowisk przewodniczący komisji senator J. Wyrowiński zaproponował, aby rozpatrywanie ustawy kontynuować na kolejnym posiedzeniu, 9 marca 2010 r. Senatorowie przyjęli propozycję przewodniczącego.

Na zakończenie senator J. Wyrowiński przypomniał, że na posiedzeniu 2 lutego 2010 r., na którym omówiono sytuację w spółce "Przewozy Regionalne", senatorowie Stanisław Kogut, S. Iwan i Stanisław Jurcewicz zobowiązali się przygotować projekt stanowiska komisji w tej sprawie. Przewodniczący poprosił członków komisji o propozycji przeanalizowanie przygotowanej przez senatorów i przedstawienie uwag na kolejnym posiedzeniu.

* * *

W pierwszym punkcie porządku obrad Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi znalazło się rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej. Uzasadnienie nowelizacji przedstawił sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke. Jej celem jest wprowadzenie do ustawy z 22 września 2006 r. o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej przepisów, które umożliwią zaliczkowanie wypłat środków na realizację działań, współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

Instytucja zaliczek została przewidziana w art. 38 ust. 2 i art. 56 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1974/2006 z 15 grudnia 2006 r., ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). W dodawanym art. 10i w ust. 1 wskazano działania, na podjęcie których beneficjenci będą mogli otrzymać zaliczkę. Stanie się to możliwe m.in. w ramach działań: modernizacja gospodarstw rolnych, różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, wdrażanie projektów współpracy, funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja. Zaliczka zostanie wypłacona, jeżeli beneficjent złoży wniosek o przyznanie pomocy, o którym mowa w ustawie z 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Podstawą wypłaty zaliczki będzie umowa, przewidziana w art. 22 ust. 1 ustawy. W przepisach dodawanych do nowelizowanej ustawy uregulowano także zasady zwrotu zaliczki wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem, pobranej nienależnie albo w nadmiernej wysokości.

Beneficjenci, którzy złożyli wniosek o przyznanie pomocy przed dniem wejścia w życie nowelizacji, również będą mogli otrzymać zaliczki, jeśli spełnią warunki, określone w art. 3 nowelizacji. W przepisie tym przyjęto, że zaliczka zostanie wypłacona, jeśli beneficjent złoży wniosek o jej wypłatę w terminie 30 dni od dnia: wejścia w życie nowelizacji - w wypadku przyznania pomocy przed tym dniem, albo też przyznania pomocy - gdy przyznano ją po dniu wejścia w życie opiniowanej ustawy. Pozytywne rozpatrzenie wniosku stanie się podstawą do zmiany umowy o przyznaniu pomocy, a w następstwie - wypłaty zaliczki. W art. 3 uregulowano także kwestie pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia, aneksowania umowy o przyznaniu pomocy. Wskazano też wypadki, w których beneficjentowi nie będzie przysługiwało prawo do zaliczki.

Przedstawiciel Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu zwrócił uwagę na szereg nieścisłości w sformułowaniu niektórych przepisów ustawy i przedstawił kilka uwag. Stanowiska tego nie poparli przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

W wyniku głosowania komisja jednomyślnie, 8 głosami, zaakceptowała wniosek o przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji na posiedzeniu Izby wybrano senatora Henryka Górskiego.

W drugim punkcie porządku posiedzenia komisja rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Uzasadnienie przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Tadeusz Nalewajk. Nowelizacja wprowadza do polskiego porządku prawnego postanowienia dyrektywy Rady 2008/73/WE z 15 lipca 2008 r., upraszczającej procedury dotyczące podawania i publikowania informacji z dziedziny weterynarii i zootechniki oraz zmieniającej dyrektywy 64/432/EWG, 77/504/EWG, 88/407/EWG, 88/661/EWG, 89/361/EWG, 89/556/EWG, 90/426/EWG, 90/427/EWG, 90/428/EWG, 90/429/EWG, 90/539/EWG, 91/68/EWG, 91/496/EWG, 92/35/EWG; 92/65/EWG, 92/66/EWG, 92/119/EWG, 94/28/WE, 2000/75/WE, decyzję 2000/258/WE oraz dyrektywy 2001/89/WE, 2002/60/WE i 2005/94/WE w zakresie dotyczącym weterynarii.

Przedstawiciel biura legislacyjnego zwrócił uwagę na nieścisłości w sformułowaniu niektórych przepisów ustawy i przedstawił szereg uwag. Stanowiska tego nie poparli jednak przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zwrócili uwagę na pilną potrzebę przyjęcia rozwiązań zawartych w ustawie.

W trakcie dyskusji senator Lucjan Cichosz zaproponował wprowadzenie do ustawy 3 poprawek. Wiceminister T. Nalewajk zapewnił, że rozwiązania zawarte w tych propozycjach zostaną ujęte podczas prac nad nowelizacją ustawy. W związku z tym senator wycofał zaproponowane zmiany.

Senator Ireneusz Niewiarowski natomiast zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. W wyniku głosowania komisja przyjęła go 5 głosami. Na sprawozdawcę stanowiska komisji wybrano senatora L. Cichosza.

Podczas tego posiedzenia senatorowie mieli się także zająć projektem stanowiska komisji dotyczącym wniosków zgłoszonych podczas konferencji "Gospodarka wodna na wsi i w rolnictwie". Z powodu nieobecności na posiedzeniu senatora Piotra Głowskiego, przewodniczącego zespołu do spraw opracowania stanowiska, komisja jednogłośnie postanowiła rozszerzyć o ten punkt porządek następnego posiedzenia.

Na koniec komisja jednogłośnie przyjęła plan pracy na pierwsze półrocze 2010 r.

4 marca 2010 r.

W pierwszym punkcie obrad Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o Trybunale Stanu. Omówił ją dyrektor Departamentu Legislacyjno-Prawnego w Ministerstwie Sprawiedliwości Jan Bołonkowski, a przebieg prac nad projektem ustawy przedstawił poseł Michał Stuligrosz.

Zmiany dotyczą procedury postępowania przed sejmową Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej. Umożliwią one komisji przeprowadzanie niezbędnych czynności dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania karnego.

Przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego omówił 5 propozycji poprawek do ustawy. Zmiany te zaproponował przewodniczący komisji senator Stanisław Piotrowicz. Komisja przyjęła je w wyniku głosowania. Na sprawozdawcę stanowiska komisji na posiedzeniu Izby wybrano senatora Pawła Klimowicza.

W drugim punkcie porządku posiedzenia komisji znalazło się rozpatrzenie ustawy o Służbie Więziennej. Ustawę i przebieg dotychczasowych prac legislacyjnych przedstawili sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Stanisław Chmielewski i poseł sprawozdawca Witold Pahl. Ustawa, określająca zadania, organizację i zakres uprawnień Służby Więziennej, zastąpi dotychczas obowiązującą ustawę z 26 kwietnia 1996 r. o Służbie Więziennej.

Senator S. Piotrowicz poinformował, że do komisji wpłynęły 4 opinie niezależnych ekspertów i opinia związków zawodowych funkcjonariuszy więziennictwa, zawierające wiele krytycznych uwag.

Podczas dyskusji senatorowie interesowali się przede wszystkim przebiegiem konsultacji z zainteresowanymi środowiskami w sprawie nowej ustawy.

Senator S. Piotrowicz stwierdził, że komisja potrzebuje jeszcze czasu na zapoznanie się ze wszystkim opiniami i przygotowanie propozycji poprawek. Zgłosił, zaakceptowany przez senatorów, wniosek o odroczenie prac nad ustawą.

5 marca 2010 r.

Podczas posiedzenia Komisji Ustawodawczej rozpatrzono wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 1 grudnia 2009 r. dotyczący ustawy - Prawo o adwokaturze (sygn. akt K 4/08).

Orzeczenie omówiła Katarzyna Konieczko z Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu. Trybunał stwierdził niezgodność z konstytucją art. 90 ust. 2 prawa o adwokaturze w części obejmującej zwrot "albo postępowania przed sądem dyscyplinarnym" oraz art. 95c pkt 1 tej ustawy w części obejmującej zwrot "z zastrzeżeniem art. 90 ust. 2". Trybunał podzielił zarzut, że przyznanie ministrowi sprawiedliwości uprawnienia do wydania polecenia wszczęcia postępowania dyscyplinarnego przed sądem dyscyplinarnym (w sytuacji, gdy nie było uprzedniego dochodzenia albo gdy zostało ono prawomocnie zakończone postanowieniem o umorzeniu) narusza art. 42 ust. 2 konstytucji. W konsekwencji więc stworzenie możliwości dla pominięcia fazy dochodzenia godziło w prawo do obrony, pozbawiając niektórych obwinionych możliwości wykazania niezasadności wszczęcia postępowania przed sądem dyscyplinarnym. Jak podniósł trybunał, okoliczność, że materiał dowodowy zgromadzony przez uprawnionego oskarżyciela, a w tym zwłaszcza dowody przedłożone przez samego obwinionego wskazywały na brak przesłanek dla wystąpienia z wnioskiem do sądu dyscyplinarnego, nie uniemożliwiałaby w takim wypadku wszczęcia kolejnego etapu postępowania. Zdaniem trybunału, taka regulacja podważała "logiczną spójność postępowania dyscyplinarnego" z uwagi na to, że przejście do następnej fazy w tym postępowaniu powinno być uzależnione od określonego sposobu zakończenia fazy poprzedniej. Jak poinformowała przedstawicielka senackiego biura legislacyjnego, rozpatrywany wyrok wywołał skutki prawne od 11 grudnia 2009 r., lecz dotychczas żaden z uprawnionych podmiotów nie wystąpił z inicjatywą ustawodawczą, której celem byłoby jego wykonanie.

Derogacja dekodowanej z obu tych przepisów normy prawnej przyznającej ministrowi sprawiedliwości kompetencję do polecenia wszczęcia postępowania przed sądem dyscyplinarnym bez przeprowadzenia dochodzenia lub niezależnie od wyniku dochodzenia powoduje przywrócenie w tym zakresie stanu prawnego istniejącego przed wejściem w życie ustawy z 29 marca 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo o adwokaturze i niektórych innych ustaw. Ministrowi będzie zatem przysługiwało nadal prawo żądania od rzecznika dyscyplinarnego wszczęcia dochodzenia stanowiącego pierwszy etap postępowania dyscyplinarnego, ale nie będzie już mógł polecić wszczęcia postępowania przed sądem dyscyplinarnym z pominięciem fazy dochodzenia, a także bez względu na jej wyniki.

Niemniej identyczne w treści regulacje znalazły się w ustawie z 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych - art. 67¹ pkt 1 oraz art. 68¹ ust. 1a. Tożsamość rozwiązań przyjętych w obu ustawach pozwala odnieść do nich te same zastrzeżenia natury konstytucyjnej, a fakt, że w wypadku prawa o adwokaturze zostały one uznane za słuszne, każe sądzić, iż analogiczne stanowisko Trybunał Konstytucyjny zająłby także w razie zaskarżenia powołanych art. 67¹ pkt 1 oraz art. 68¹ ust. 1a ustawy o radach prawnych. W związku z tym senackie biuro legislacyjne stanęło na stanowisku, że celowe jest zgłoszenie projektu ustawy nowelizującej ten ostatni akt normatywny. Projektowana ustawa winna zakładać skreślenie w art. 67¹ pkt 1 wyrazów "z zastrzeżeniem art. 68¹ ust. 1a,", zaś w art. 68¹ ust. 1a - odpowiednio wyrazów "albo postępowania przed sądem dyscyplinarnym".

Po zapoznaniu się z przedstawioną informacją przewodniczący Komisji Ustawodawczej senator Piotr Zientarski zgłosił wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu wykonanie rozpatrzonego wyroku. W głosowaniu wniosek uzyskał jednomyślne poparcie (4 głosy za). Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad zaaprobowanym przez komisję projektem ustawy upoważniono senatora P. Zientarskiego.

Następnie senatorowie przystąpili do rozpatrzenia dwóch postanowień Trybunału Konstytucyjnego: z 5 listopada 2009 r., dotyczącego ustawy o samorządzie gminnym (sygn. akt S 6/09), oraz z 12 maja 2009 r., dotyczącego ustawy o samorządzie gminnym (sygn. akt S 3/09).

Postanowienie z 5 listopada 2009 r. omówił Marek Jarentowski z senackiego biura legislacyjnego. Jak stwierdził, trybunał, badając zgodność przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 26 lipca 2005 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania miejscowościom statusu miasta, zasygnalizował uchybienia i luki w prawie, których usunięcie jest niezbędne dla zapewnienia spójności systemu prawnego RP. W uzasadnieniu postanowienia stwierdzono, że trybunał nie jest władny oceniać ani zasadność zmian granic poszczególnych gmin, ani tego czy dochowano wszystkich wymogów formalnych przy wydawaniu owych rozporządzeń Rady Ministrów, ponieważ nie zawierają one przepisów prawa - generalnych i abstrakcyjnych norm prawnych (przepisów), lecz tylko jednorazowe postanowienia wydawane na podstawie przepisów ustawy. Są aktami stosowania prawa, a nie aktami stanowienia prawa.

W celu wykonania rozpatrywanego postanowienia senackie biuro legislacyjne zaproponowało, by akt prawny Rady Ministrów dotyczący kwestii, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym miał formę decyzji (uchwały), podlegającej kontroli sądu administracyjnego. Za wskazane należy też uznać stosowanie do tej decyzji kodeksu postępowania administracyjnego, co oznaczałoby, że od decyzji Rady Ministrów nie służy odwołanie do organu wyższego stopnia, ale wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. M. Jarentowski zaproponował w art. 4a doprecyzowanie, że uznanie za spełniony wymóg zasięgnięcia opinii w wypadku jej niewyrażenia w ciągu 3 miesięcy nie zwalnia z obowiązku przeprowadzenia konsultacji. Zdaniem legislatora, celowe byłoby również przesądzenie, że konsultacji nie przeprowadza się w sytuacji, gdy wyłączenie (włączenie) obszaru lub części obszaru jednostki pomocniczej dotyczy niezamieszkanej jednostki pomocniczej. Zasadne byłoby także uznanie, że jeśli ponowny wniosek, merytorycznie tożsamy z poprzednim i przy niezmiennych uwarunkowaniach faktycznych i prawnych, składa rada tej samej kadencji, to ponowne przeprowadzanie konsultacji nie jest konieczne.

Ponadto M. Jarentowski poinformował, że w postanowieniu z 12 maja 2009 r., dotyczącym ustawy o samorządzie gminnym (sygn. akt S 3/09), trybunał zasygnalizował potrzebę stworzenia skutecznych mechanizmów prawnych chroniących jednostki samorządu terytorialnego przed pochopnymi zmianami ich granic, ponieważ "zbyt częste zmiany podziału terytorialnego państwa mogą destabilizować gminy i stwarzać przeszkody w ich harmonijnym rozwoju". W celu wykonania tego orzeczenia, oprócz norm zasygnalizowanych w wykonaniu postanowienia trybunału o sygn. akt S 6/09, zaproponowano wprowadzenie do ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o samorządzie powiatowym normy stanowiącej, że zmiany granic następują 1 stycznia roku nieparzystego. Ograniczenie możliwości dokonywania tych zmian raz na dwa lata, po pierwsze, bardziej ustabilizuje granice jednostek, a po drugie, w pewnym zakresie może ograniczyć zbyt pochopne inicjatywy zmiany tych granic.

W trakcie dyskusji senatorowie: Leon Kieres, Zbigniew Cichoń i Bohdan Paszkowski zwracali uwagę na potrzebę zapewnienia stabilności granic jednostek samorządu terytorialnego. Wskazywali jednak jednocześnie, że sama procedura zmian granic często trwa około 2 lat, w związku z tym nie jest celowe ograniczenie ich możliwości tylko do lat parzystych.

Wobec wspólnego rozpatrzenia postanowień Trybunału Konstytucyjnego: z 5 listopada 2009 r., dotyczącego ustawy o samorządzie gminnym, i z 12 maja 2009 r., dotyczącego ustawy o samorządzie gminnym, przewodniczący Komisji Ustawodawczej senator P. Zientarski przedstawił wniosek o podjęcie jednej inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wykonanie obu orzeczeń. Komisja jednogłośnie (5 głosów za) przyjęła przedstawiony wniosek. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad zaakceptowanym projektem ustawy został upoważniony senator L. Kieres.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie rozpatrzyli wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 14 grudnia 2009 r., dotyczący ustaw o finansowaniu niektórych szkół wyższych prowadzonych przez Kościół Katolicki (sygn. akt K 55/07). Orzeczenie dotyczące trzech ustaw z 5 kwietnia 2006 r. o finansowaniu: Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie, Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu oraz Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej "Ignatianum" w Krakowie, z budżetu państwa omówił przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego M. Jarentowski. Jak wyjaśnił, trybunał stwierdził zgodność wszystkich tych ustaw z art. 25 ust. 1-3 i art. 32 konstytucji, a także z art. 22 ust. 2 oraz art. 27 w związku z art. 15 ust. 3 Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzeczypospolitą Polską. Stanowią one, że uczelnie otrzymują dotacje i inne środki z budżetu państwa na zasadach określonych dla uczelni publicznych, z wyjątkiem finansowania kosztów realizacji inwestycji budowlanych. Ustawy te zostały zaskarżone do trybunału m.in. z powodu naruszenia ogólnej zasady równości i niedyskryminacji, zasady równoprawności kościołów i związków wyznaniowych oraz zasady bezstronności władzy wobec przekonań religijnych. Problem polega więc nie tyle na przyznaniu dotacji określonym uczelniom, ile na nieprzyznaniu podobnych dotacji uczelniom należącym do innych kościołów, a więc na zaniechaniu ustanowienia regulacji uwzględniających uczelnie prowadzone przez inne kościoły.

W konsekwencji trybunał wskazał na "potrzebę ustanowienia ogólnej regulacji ustawowej określającej obiektywne i racjonalne kryteria, które muszą spełnić uczelnie wyznaniowe przy ubieganiu się o dotacje ze strony państwa, tak aby zapobiec nieuzasadnionemu pomijaniu kościołów i związków wyznaniowych przy przyznawaniu takich dotacji, co uchroni ustawodawcę przed zarzutem arbitralności". W związku z tym senackie biuro legislacyjne zaproponowało, by w ustawie z 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym dodać przepis (art. 94a), przewidujący, że "szkoły wyższe prowadzone przez kościoły i związki wyznaniowe otrzymują dotacje i inne środki z budżetu państwa na zasadach określonych dla uczelni publicznych, z wyjątkiem finansowania kosztów realizacji inwestycji budowlanych". Jednocześnie zaproponowano, by dotacje nie obejmowały zadań związanych z kształceniem studentów, wobec których jako kandydatów na studia wymaga się spełnienia dodatkowych warunków (świadectwa lub opinie proboszczów itp.). Należałoby też wprowadzić wymóg, by uczelnie wyznaniowe mogły korzystać z dotacji tylko wtedy, gdy spełniają warunki, które są stawiane uczelniom publicznym. Chodzi o art. 163 ust. 2 ustawy: na uczelni publicznej liczba studentów studiów stacjonarnych nie może być mniejsza od liczby studentów studiów niestacjonarnych), oraz o art. 99: lista usług edukacyjnych świadczonych przez uczelnie, za które można pobierać opłaty. W związku z uchwaleniem proponowanej ustawy zachodzi konieczność uchylenia dotychczasowych ustaw przewidujących finansowanie uczelni wyznaniowych.

Po zapoznaniu się z informacją senackiego biura legislacyjnego Komisja Ustawodawcza postanowiła odroczyć decyzję w sprawie podjęcia decyzji dotyczącej inicjatywy ustawodawczej, realizującej rozpatrywane orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego do 9 marca 2010 r., ze względu na potrzebę przeprowadzenia szczegółowej analizy.

* * *

Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich oraz Komisja Ustawodawcza przeprowadziły pierwsze czytanie projektu uchwały Senatu w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.

Projekt uchwały przedstawił przewodniczący komisji senator Zbigniew Szaleniec. Podkreślił, że celem zmiany jest dostosowanie Regulaminu Senatu do znowelizowanych przepisów ustawy z 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze, dotyczących powołania dwóch członków Krajowej Rady Prokuratury. Zgodnie z nowelą, Senat będzie powoływał dwóch senatorów do nowo powołanej Krajowej Rady Prokuratury.

Senackie biuro legislacyjne nie przedstawiło uwag do projektu uchwały. Senator Z. Szaleniec zgłosił wniosek o przyjęcie projektu bez poprawek. Komisje przyjęły go. Na sprawozdawcę stanowiska połączonych komisji wybrano senatora Z. Szaleńca.

W punkcie drugim porządku obrad, w którym omawiano sprawy różne, przewodniczący komisji senator Z. Szaleniec poinformował, że przygotował propozycje zmian przepisów dotyczących usprawiedliwionych przeszkód uniemożliwiających senatorowi udział w posiedzeniu Senatu, komisji, Zgromadzenia Narodowego lub jego organu.

Podczas dyskusji senatorowie stwierdzili, że należałoby zapoznać się z problemem absencji senatorów na posiedzeniach komisji i Senatu. Senatorowie Mieczysław Augustyn i Zbigniew Cichoń zaproponowali spotkanie przewodniczących komisji z marszałkiem, na którym omówiono by problem nieobecności senatorów na posiedzeniach Senatu i jego organów. W opinii senatorów, należy też poinformować senatorów o możliwości skorzystania z urlopu. Ustalono, że komisje podejmą decyzję w sprawie nowelizacji art. 22 Regulaminu Senatu po spotkaniu marszałka z przewodniczącymi komisji.

* * *

Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich na swoim posiedzeniu rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o Trybunale Stanu.

Ustawę i przebieg prac nad nią przedstawił poseł sprawozdawca Michał Stuligrosz. Jak podkreślił, celem nowelizacji jest uszczegółowienie procedury postępowania przed Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej w zakresie rozpatrywania wstępnego wniosku o pociągnięcie do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu.

Zastępca dyrektora Departamentu Legislacyjno-Prawnego w Ministerstwie Sprawiedliwości Wojciech Ulitko ocenił nowelizację ustawy pozytywnie. Jest ona spójna pod względem systemowym, a jej regulacje cechują funkcjonalność i precyzja. Senatorowie zapoznali się również z opinią senackiego biura legislacyjnego, które przedstawiło uwagi do ustawy.

Podczas dyskusji senator Zbigniew Szaleniec zaproponował 5 poprawek do ustawy. W wyniku głosowania komisja przyjęła je jednomyślnie. Na jej sprawozdawcę wybrano senatora Piotra Zientarskiego.

Odbyło się posiedzenie Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, podczas którego zapoznano się ze sprawozdaniem senatorów, członków komisji, z wizytacji planowanych na 2010 rok zadań inwestycyjnych.

Senatorowie Łukasz Abgarowicz i Stanisław Zając omówili wizytację zadań planowanych na Ukrainie, senatorowie Marek Konopka i Sławomir Sadowski - wizytację zadań planowanych na Litwie, a senatorowie Tadeusz Skorupa i Andrzej Szewiński zadań planowanych w Czechach.

W drugim punkcie porządku dziennego przystąpiono do rozpatrzenia wniosków o zlecenie zadań o charakterze inwestycyjnym w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą. Gośćmi komisji byli m.in.: pierwszy radca w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Gerard Pokruszyński, pełnomocnik zarządu Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Barbara Rud, przedstawiciele Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" - prezes Jerzy Marek Nowakowski i wiceprezes Wiesław Turzański, proboszcz parafii św. Teresy w Pietropawłowsku, na Kamczatce, ks. Krzysztof Kowal, prezes Stowarzyszenia Polaków w Hiszpanii "Nasz Dom" Andrzej Janeczko, prezes Regionalnego Stowarzyszenia Wschód-Zachód w Płocku Wirginia Wanda Matusiak oraz zastępca komendanta Chorągwi Łódzkiej Związku Harcerstwa Polskiego Grzegorz Jurek,

Podczas obrad dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski przedstawił opinię kancelarii dotyczącą wniosków o charakterze inwestycyjnym - zadania kontynuowane, kierowanych do Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą i do Prezydium Senatu. Jak poinformował, istnieje możliwość zakupu nieruchomości we Lwowie z przeznaczeniem na dom polski. W oczekiwaniu na złożenie w Kancelarii Senatu wniosku w tej sprawie przez Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" opiniowanie wniosków o charakterze inwestycyjnym dotyczących zadań nowo rozpoczynanych zostało odłożone. Zostaną one skierowane do rozpatrzenia przez komisję na posiedzeniu 7 kwietnia 2010 r.

Następnie swoje zadania zaprezentowali przedstawiciele zaproszonych organizacji pozarządowych: Stowarzyszenia Polaków w Hiszpanii "Nasz Dom", Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", Regionalnego Stowarzyszenia Wschód-Zachód w Płocku, Związku Harcerstwa Polskiego Chorągiew Łódzka oraz Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie".

W dyskusji wzięli udział senatorowie: Barbara Borys-Damięcka, M. Konopka, S. Sadowski, Andrzej Person, Ł. Abgarowicz, Bronisław Korfanty, S. Zając, Janina Fetlińska, T. Skorupa, Stanisław Gogacz i Maria Pańczyk-Pozdziej.

Następnie dyrektor senackiego biura polonijnego A. Kozłowski zaprezentował opinię Kancelarii Senatu, dotyczącą wniosków o zakup środków trwałych.

W wyniku głosowania Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą jednogłośnie poparła przedstawioną opinię Kancelarii Senatu, dotyczącą rozpatrywanych wniosków o finansowanie ze środków Kancelarii Senatu:

Wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym polegających na zakupie środków trwałych i przyznanie dotacji na ich wykonanie

• Fundacja SEMPER POLONIA w Warszawie: elektroniczny system informacji o zasobach placówek polonijnych (ESI). Całkowity koszt realizacji zadania - 5102,04 zł, postulowana dotacja - 5102,04 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Fundacja SEMPER POLONIA w Warszawie: komputeryzacja biblioteki Polskiego Instytutu Naukowego w Nowym Jorku. Całkowity koszt realizacji zadania - 13 265,31 zł, postulowana dotacja - 13 265,31 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Stowarzyszenie Osób Internowanych i Represjonowanych w Stanie Wojennym w Radomiu: pomoc Polakom i środowiskom polskim na Ukrainie. Całkowity koszt realizacji zadania - 35 728,00 zł, postulowana dotacja - 35 728 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Stowarzyszenie Muzyczne BRZMIENIA w Poznaniu: zakup środków trwałych. Całkowity koszt realizacji zadania - 21 100 zł, postulowana dotacja - 21 100 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Stowarzyszenie Współpracy ze Wschodem MEMORAMUS w Poznaniu: pomoc rzeczowa dla Domu Polskiego w Smoleńsku. Całkowity koszt realizacji zadania - 44 000 zł, postulowana dotacja - 44 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 12 245 zł.
• Zarząd Okręgu Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Warszawie: zakup systemu wystawienniczego niezbędnego do wysyłki wystawy "Stany Zjednoczone Ameryki w polskiej historiografii i publicystyce 1764-1919" do ośrodków kultury w USA. Całkowity koszt realizacji zadania - 17 300 zł, postulowana dotacja - 17 300 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2010 r. Całkowity koszt realizacji zadania - 756 299,90 zł, postulowana dotacja - 756 299,90 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 245 698,27 zł.

Wnioski o zlecenie zadań o charakterze inwestycyjnym (zadania kontynuowane) i przyznanie dotacji na ich wykonanie

• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: roboty budowlano-instalacyjne w szkole średniej w Butrymańcach, na Litwie. Szacunkowy koszt realizacji zadania w 2010 r. - 669 481 zł, postulowana dotacja - 539 037 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: roboty budowlano-instalacyjne w pomieszczeniach dla grup przedszkolnych w szkole średniej w Trokach, na Litwie. Szacunkowy koszt realizacji zadania w 2010 r. - 419 887 zł, postulowana dotacja - 214 339 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: przebudowa obiektu na przedszkole w Niemenczynie, na Litwie. Szacunkowy koszt realizacji zadania w 2010 r. - 4 903 775 zł, postulowana dotacja - 2 069 471,00 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: roboty budowlane w Domu Polskim w Dydku, w Czechach. Szacunkowy koszt realizacji zadania w 2010 r. - 50 775 zł, postulowana dotacja - 50 267,00 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: roboty budowlano-instalacyjne w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Wilnie, na Litwie. Szacunkowy koszt realizacji zadania w 2010 r. - 522 767 zł, postulowana dotacja - 517 540 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 176 471 zł.
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: roboty budowlano-instalacyjne w szkole średniej w Landwarowie, na Litwie. Szacunkowy koszt realizacji zadania w 2010 r. - 632 564,00 zł, postulowana dotacja - 321 050 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Prowincja św. Antoniego i bł. Jakuba Strzemię Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych (franciszkanów): odbudowa i adaptacja polskiego klasztoru z przeznaczeniem na Młodzieżowe Centrum Pokoju i Pojednania w Bołszowcach, na Ukrainie. Szacunkowy koszt realizacji zadania w 2010 r. - 550 200 zł, postulowana dotacja - 510 200 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą rozpatrywała wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą.

W obradach wzięli udział pierwszy radca w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Gerard Pokruszyński, prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Maciej Płażyński, wiceprezes Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" Wiesław Turzański oraz prezes Fundacji "Semper Polonia" Marek Hauszyld.

Dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski przedstawił opinię kancelarii na temat wniosków skierowanych do Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą oraz Prezydium Senatu w ramach kierunku 3 - promowanie kultury i ochrona polskiego dziedzictwa narodowego poza granicami kraju, w czterech podkierunkach: 1 - wspieranie instytucji i placówek kultury polskiej poza granicami, 2 - wspieranie imprez promujących kulturę polską, 3 - pomoc dydaktyczna i metodyczna dla animatorów kultury polskiej oraz 4 - dokumentowanie śladów polskości.

Dyrektor A. Kozłowski zaprezentował także opinię Kancelarii Senatu dotyczącą dodatkowych wniosków o zlecenie zadań o charakterze programowym o bliskim terminie realizacji w ramach kierunku 2 - wspieranie oświaty.

Następnie głos zabrali przedstawiciele zaproszonych organizacji pozarządowych - Stowarzyszenia "Wspólnota Polska, Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie", Fundacji "Semper Polonia", którzy zaprezentowali swoje wnioski.

W dyskusji wnioski zgłosili senatorowie:

• Senator Stanisław Gogacz

• Senator Maria Pańczyk-Pozdziej

• Senator Barbara Borys Damięcka

• Senator Tadeusz Skorupa

• Senator Łukasz Abgarowicz

Senator B. Borys-Damięcka zwróciła się do prowadzącego obrady wiceprzewodniczącego komisji senatora Ł. Abgarowicza o przekazanie Prezydium Senatu jej odrębnego stanowiska w sprawie finansowania 16. Festiwalu Kultury Kresowej, zgodnie z wcześniej złożonym wnioskiem.

W głosowaniu Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą jednomyślnie poparła opinię Kancelarii Senatu dotyczącą omawianych wniosków o finansowanie zadań o charakterze programowym w ramach kierunku 3. oraz dodatkowych wniosków w ramach kierunku 2., z wyłączeniem odrębnie zaopiniowanych zadań. Komisja zaopiniowała następujące wnioski:

Wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie

Kierunek 3: promowanie kultury polskiej i ochrona polskiego dziedzictwa narodowego poza granicami kraju

Podkierunek: wspieranie instytucji i placówek kultury polskiej poza granicami

• Fundacja "Semper Polonia" w Warszawie: działania Fundacji "Semper Polonia" na rzecz Polonii i Polaków za granicą w 2010 r. - Instytut Piłsudskiego w Nowym Jorku. Całkowity koszt zadania - 266 870,61 zł, postulowana dotacja - 165 505,61 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: dofinansowanie kosztów funkcjonowania Biblioteki Polskiej w Brukseli w 2010 r. Całkowity koszt zadania - 140 000 zł, postulowana dotacja - 140 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 55 000 zł.
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: uzupełnienie polskich księgozbiorów w bibliotekach, stowarzyszeniach i szkołach za granicą. Całkowity koszt zadania - 37 500 zł, postulowana dotacja - 33 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Zarząd Okręgu Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Warszawie: doposażenie w polskojęzyczne książki Biblioteki Publiczną im. D. Eisenhowera w Harrwood, w USA. Całkowity koszt zadania - 49 000 zł, postulowana dotacja - 49 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.

Podkierunek: wspieranie imprez promujących kulturę polską

• Stowarzyszenie "Nasza Gmina" w Dulczy Małej: IV Dzień Polski na Ukrainie 2010. Całkowity koszt zadania - 27 750 zł, postulowana dotacja - 24 750 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Wielkopolskie Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w Ostrowitem: konkurs wiedzy "Fryderyk Chopin - życie i twórczość". Całkowity koszt zadania - 153 100 zł, postulowana dotacja - 123 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 109 582 zł.
• Zamojskie Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej w Zamościu: I Kresowy Festiwal Polonijny Młodzieży Szkolnej. Całkowity koszt zadania - 80 000 zł, postulowana dotacja - 45 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 33 300 zł.
• Stowarzyszenie Integracji i Rozwoju Kulturalnego Mniejszości Narodowych w Polsce CZEREMOSZ w Węgorzewie: "Taniec jednoczy". Całkowity koszt zadania - 326 050 zł, postulowana dotacja - 122 500 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 104 000 zł.
• Towarzystwo Ratowania Dziedzictwa Kulturowego Kresów Dawnych i Obecnych OJCOWIZNA w Węgorzewie: dofinansowanie udziału polskich twórców i zespołów folklorystycznych ze Wschodu w XXXIII Międzynarodowym Jarmarku Folkloru w Węgorzewie. Całkowity koszt zadania - 199 000 zł, postulowana dotacja - 48 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Fundacja "Semper Polonia" w Warszawie: działania Fundacji "Semper Polonia" na rzecz Polonii i Polaków za granicą w 2010 r. - Regionalny Festiwal Muzyki F. Chopina w Makiejewce, na Ukrainie. Całkowity koszt zadania - 22 853,93 zł, postulowana dotacja - 16 853,93 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 6741,57 zł.
• Polskie Towarzystwo Archiwalne w Warszawie: Festiwal Raperswilski. Całkowity koszt zadania - 80 000 zł, postulowana dotacja - 64 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 44 000 zł.
• Towarzystwo im. Marii Konopnickiej Zarząd Główny w Warszawie: XIX Światowy Festiwal Poezji Marii Konopnickiej. Całkowity koszt zadania - 235 700 zł, postulowana dotacja - 185 700 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 115 500 zł.
• Towarzystwo im. Marii Konopnickiej Zarząd Główny w Warszawie: centralne uroczystości rocznicowe 100. rocznicy śmierci Marii Konopnickiej. Całkowity koszt zadania - 91 500 zł, postulowana dotacja - 68 500 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 41 000 zł.
• Towarzystwo im. Marii Konopnickiej Zarząd Główny w Warszawie: II Polonijny Festiwal Pieśni i Piosenki Patriotycznej. Całkowity koszt zadania - 91 500 zł, postulowana dotacja - 55 500 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 28 858 zł.
• Towarzystwo im. Marii Konopnickiej Zarząd Główny w Warszawie: XII Polonijne Warsztaty Artystyczne. Całkowity koszt zadania - 91 500 zł, postulowana dotacja - 68 500 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 39 000 zł.
• Fundacja na rzecz Pomocy Dzieciom z Grodzieńszczyzny w Białymstoku: muzealno-teatralny pobyt w Warszawie. Całkowity koszt zadania - 17 450 zł, postulowana dotacja - 13 200 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Dobrzyńsko Kujawskie Towarzystwo Kulturalne we Włocławku: V Wakacyjny Festiwal Teatrów Dziecięcych zza granicy 2010. Całkowity koszt zadania - 99 600 zł, postulowana dotacja - 67 880 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Stowarzyszenie Samorządów Powiatu Dąbrowskiego w Dąbrowie Tarnowskiej: ETNO - inspiracje 2010 - Zalipie. Całkowity koszt zadania - 70 000 zł, postulowana dotacja - 60 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Stowarzyszenie Samorządów Powiatu Dąbrowskiego w Dąbrowie Tarnowskiej: Rock Paderewskiego. Całkowity koszt zadania - 90 000 zł, postulowana dotacja - 70 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Fundacja Rozwoju Szkoły Filmowej w Łodzi: Then and Now - u źródeł kinematografii i fotografii Polskiej Szkoły Filmowej: wystawa fotograficzna, prelekcje i projekcje filmowe. Całkowity koszt zadania - 147 688 zł, postulowana dotacja - 124 188 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Stowarzyszenie ARTSFERA w Opolu: Biennale Ars Polonia "W przestrzeni". Całkowity koszt zadania - 268 000 zł, postulowana dotacja - 65 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Stowarzyszenie "Zacheusz" w Ełku: rozwój muzyki wileńskiej w Polsce i na Litwie - warsztaty i koncerty "Młodzież ocala od zapomnienia muzykę wileńską". Całkowity koszt zadania - 139 740 zł, postulowana dotacja - 100 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 18 105 zł.
• Fundacja Ochrony i Promocji Dóbr Kultury NIKE w Warszawie: ekspozycje wystawy "Świątynie łączące narody - świątynie dawnej i obecnej Polski" na terenie Federacji Rosyjskiej (Południowa Syberia: Tiumen, Krasnojarsk, Irkuck, Ułan Ude). Całkowity koszt zadania - 323 500 zł, postulowana dotacja - 290 600 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: dofinansowanie koncertów organowych "Trzy polonezy" w parafiach polskich w Chicago. Całkowity koszt zadania - 11 200 zł, postulowana dotacja - 11 200 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: Rok Chopinowski w Wilnie. Całkowity koszt zadania - 88 870 zł, postulowana dotacja - 88 870 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 65 260 zł.
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: Koncerty organizowane przez Włosko-Polskie Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, część II. Całkowity koszt zadania - 280 000 zł, postulowana dotacja - 180 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 54 000 zł
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: koncerty z okazji Roku Chopinowskiego organizowane przez Włosko-Polskie Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, część I. Całkowity koszt zadania - 367 000 zł, postulowana dotacja - 267 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 55 095 zł.
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: dofinansowanie spektakli "Salonu Poezji, Muzyki i Teatru" im. Jerzego Pilitowskiego w 2010 r. Całkowity koszt zadania - 311 260 zł, postulowana dotacja - 269 660 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 120 356 zł.
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: konkurs chopinowski polonijnych talentów wokalnych "Życzenie" w Abakanie, na Syberii. Całkowity koszt zadania - 22 100 zł, postulowana dotacja - 20 100 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: XI Polish Film Festival Los Angeles. Całkowity koszt zadania - 551 900 zł, postulowana dotacja - 67 900 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Złotnicki Zespół Górali Czadeckich Dolina Nowego Sołońca w Żarach: V Warsztaty muzyczno, taneczno, śpiewacze górali czadeckich z udziałem zespołu "Sołonczanka" z Nowego Sołońca i Pojana Mikuli (Rumunia), "Kapeli czadecko-żywieckiej" z Żywca oraz zespołu "Dolina Nowego Słońca" ze Złotnika (Polska). Całkowity koszt zadania - 79 200 zł, postulowana dotacja - 31 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Zarząd Okręgu Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Warszawie: wysyłka wystawy "Stany Zjednoczone Ameryki w polskiej historiografii i publicystyce 1764-1919" do ośrodków kultury w USA. Całkowity koszt zadania - 21 400 zł, postulowana dotacja - 21 400 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Fundacja Teatru Ludowego w Krakowie: prezentacja spektaklu "Pyza za wielką wodą" dla dzieci i młodzieży polonijnej w Chicago w ramach polonijnych obchodów świąt 2 i 3 maja. Całkowity koszt zadania - 126 555,81 zł, postulowana dotacja - 116 755,81 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 76 392 zł.
• Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych w Bydgoszczy: "Chopin przyjechał". Całkowity koszt zadania - 120 000 zł, postulowana dotacja - 60 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 18 000 zł.
• Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej Oddział w Mrągowie: 16. Festiwal Kultury Kresowej. Całkowity koszt zadania - 440 890 zł, postulowana dotacja - 219 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 129 300 zł.
• Stowarzyszenie Promocji Kultury Ludowej w Poddębicach: zorganizowanie tournee zespołów ludowych oraz artystów powiatu poddębickiego do regionu partnerskiego Dolnej i Górnej Dubrawy (Chorwacja). Całkowity koszt zadania - 32 910 zł, postulowana dotacja - 29 910 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Stowarzyszenie Muzyczne BRZMIENIA w Poznaniu: Berlińczycy śpiewają Niemena. Całkowity koszt zadania - 22 000 zł, postulowana dotacja - 20 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 10 000 zł.

Podkierunek: pomoc dydaktyczna i metodyczna dla animatorów kultury polskiej

• Stowarzyszenie Przyjaciół i Wychowanków Zespołu Tańca Ludowego Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie: studium folklorystyczne dla instruktorów zespołów polonijnych w Lublinie. Całkowity koszt zadania - 253 650 zł, postulowana dotacja - 183 650 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 120 435 zł.
• Wschodnia Fundacja Kultury AKCENT w Lublinie: promocja twórczości artystycznej Polaków mieszkających poza granicami kraju. Całkowity koszt zadania - 141 800 zł, postulowana dotacja - 55 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 31 900 zł.
• Regionalne Stowarzyszenie Wschód-Zachód w Płocku: zakup strojów ludowych dla organizacji polonijnych w Ałtajskim Kraju (Rosja). Całkowity koszt zadania - 46 810 zł, postulowana dotacja - 41 940 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 21 096 zł.
• Fundacja "Semper Polonia" w Warszawie: Działania Fundacji "Semper Polonia" na rzecz Polonii i Polaków za granicą w 2010 r. Całkowity koszt zadania - 64 953,97 zł, postulowana dotacja - 40 190,21 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.

Podkierunek: dokumentowanie śladów polskości

• Towarzystwo Tradycji Akademickiej w Warszawie: prace konserwatorsko-restauratorskie w dawnym karcerze w Rydze. Całkowity koszt zadania - 231 764 zł, postulowana dotacja - 194 858 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 65 000 zł.
• Fundacja Ośrodka Karta w Warszawie: KARTA z Polakami na Wschodzie. Całkowity koszt zadania - 284 560 zł, postulowana dotacja - 228 460 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 129 396 zł.
• Fundacja "Semper Polonia" w Warszawie: działania Fundacji "Semper Polonia" na rzecz Polonii i Polaków za granicą w 2010 r. - konkurs "Ocalmy od zapomnienia - Polskie Losy". Całkowity koszt zadania - 25 819,10 zł, postulowana dotacja - 24 719,10 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Towarzystwo Przyjaciół Archiwum Emigracji Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu: Wydanie katalogu malarstwa i rysunków Meli Muter z kolekcji Liny i Bolesława Nawrockich. Całkowity koszt zadania - 65 460 zł, postulowana dotacja - 49 460 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 41 320 zł.
• Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSIRAS w Krakowie: wydanie Małego Leksykonu Kultury Polskiej dla Cudzoziemców. Całkowity koszt zadania - 78 639 zł, postulowana dotacja - 39 939 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Światowa Rada Badań nad Polonią w Warszawie: wydanie ksiązki "Polacy w Afganistanie do końca XX w." autorstwa Janusza Fedirko (UJ). Całkowity koszt zadania - 25 540 zł, postulowana dotacja - 17 740 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Światowa Rada Badań nad Polonią w Warszawie: "Historia wraku statku Poloniae" autorstwa Piotra Nawrota (Rutgers University of New Jersey). Całkowity koszt zadania - 23 420 zł, postulowana dotacja - 16 340 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Fundacja "Wileńszczyzna" w Warszawie: "W polskim obiektywie - od Grunwaldu po Katyń". Całkowity koszt zadania - 145 000 zł, postulowana dotacja - 128 500 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem, Oddział w Przemyślu: książka "Bukowińskie spotkania ze sztuką na Ukrainie, Rumunii, Mołdawii, Gaugazji i Polsce 2004-2009". Całkowity koszt zadania - 28 106 zł, postulowana dotacja - 27 656 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Towarzystwo Przyjaciół Archiwum Emigracji Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu: wydanie książki "Słyszę, jak śpiewa Ameryka" autorstwa Danuty Mostwin. Całkowity koszt zadania - 17 300 zł, postulowana dotacja - 13 600 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Towarzystwo Przyjaciół Archiwum Emigracji Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu: wydanie książki "Solidarność na Zachodzie 1980-1990" autorstwa Marka Garzteckiego. Całkowity koszt zadania - 37 790 zł, postulowana dotacja - 33 710 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Fundacja Ośrodka KARTA w Warszawie: digitalizacja materiałów ikonograficznych Instytutu Polskiego i Muzeum gen. Sikorskiego w Londynie zgodnie z podpisaną umową między Ośrodkiem Karta a Instytutem Polskim. Całkowity koszt zadania - 161 640 zł, postulowana dotacja - 38 700,00 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Stowarzyszenie SKWS "Nasza Gmina - Nasz Powiat" w Nowym Dworze Mazowieckim: upowszechnianie wiedzy o kulturze polskiej, dziedzictwie narodowym i atrakcyjności Polski we współczesnym świecie. Całkowity koszt zadania - 71 894 zł, postulowana dotacja - 58 594 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.

Wnioski obejmujące zadania z różnych podkierunków

• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie:Pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2010 r. Całkowity koszt zadania - 10 783 490,34 zł, postulowana dotacja - 5 467 402,49 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 3 282 931,97 zł.
• Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2010 r. Całkowity koszt zadania - 10 975 795,51 zł, postulowana dotacja - 10 975 795,51 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do kwoty 3 314 235,96 zł

Wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie o bliskim terminie realizacji

Kierunek 2: wspieranie oświaty

• Fundacja Przyjaciół Wilna i Grodna "SERCE DZIECIOM" w Gdyni: integracja dzieci pochodzenia polskiego z sierocińców litewskich z krajem przodków - przyjazd dzieci z Litwy do rodzin Pomorza na ferie wielkanocne 2010 r. Całkowity koszt zadania - 19 550 zł, postulowana dotacja - 6200 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Oddział Warszawski Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców w Warszawie: "Europa - wspólne dziedzictwo". Edukacja, kształcenie kulturowe i wyżywienie młodzieży polskiego pochodzenia ze Wschodu w Kolegium św. St. Kostki. Całkowity koszt zadania - 1 896 836 zł, postulowana dotacja - 544 080 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Fundacja Akademia Podmiotowego Wspierania Młodzieży w Policach: organizacja pobytu edukacyjnego dla młodzieży polonijnej z Litwy. Całkowity koszt zadania - 35 000 zł, postulowana dotacja - 10 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.

* * *

Senatorowie z Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji kontynuowali rozpatrywanie ustawy o Służbie Więziennej. Pierwsze posiedzenie w tej sprawie odbyło się 4 marca 2010 r.

W obradach komisji wzięli udział m.in. sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Stanisław Chmielewski, wicedyrektor Departamentu Legislacyjno-Prawnego w tym resorcie Dorota Kramarczyk, dyrektor generalny Służby Więziennej Kajetan Dubiel, przewodniczący NSZZ Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa Wiesław Żurawski, posłanka Iwona Arent oraz eksperci komisji.

Senatorowie wysłuchali opinii ekspertów: prof. Marka Konopczyńskiego, prof. Jerzego Kwaśniewskiego, prof. Teodora Szymanowskiego i dr Pawła Moczydłowskiego. Zgłosili oni dodatkowe uwagi i wyjaśnienia, uzupełniając przedłożone wcześniej opinie pisemne na temat rozpatrywanej ustawy.

W trakcie dyskusji poruszono m.in. zagadnienia dotyczące stworzenia nowoczesnego modelu służby więziennej, zwiększenia liczby pracowników cywilnych, lepszego wykorzystania wysokich kwalifikacji kadry więziennej, efektywnej resocjalizacji, a także kwestie związane z rekrutacją i odpowiedzialnością dyscyplinarną funkcjonariuszy.

Senatorowie zapoznali się także z opiniami przedstawicieli NSZZ Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa. Wysłuchali również uwag o charakterze legislacyjnym przedstawionych przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W wyniku dyskusji senatorowie zaproponowali szereg poprawek do rozpatrywanej ustawy, z których 44 zaakceptowano następnie w głosowaniu. Dwie ze zgłoszonych zmian - senatorów Zbigniewa Romaszewskiego i Jana Rulewskiego - nie uzyskały poparcia większości komisji i zostały poparte przez mniejszość.

Na sprawozdawcę stanowiska Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w sprawie ustawy o Służbie Więziennej wybrano senatora Stanisława Piotrowicza, który przedstawi również wnioski mniejszości komisji.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Ustawodawczej rozpatrzono wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 grudnia 2009 r. dotyczący ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (sygn. akt K 7/08).

Orzeczenie, stwierdzające niezgodność z konstytucją art. 15 ust. 2a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, dodanego przez art. 1 pkt 11 lit. b ustawy z 30 października 2002 r. o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, przedstawiła Katarzyna Konieczko z Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu. Przedmiotem rozważań trybunału była istota opłaty targowej, którą uiszcza się gminom w zamian za możliwość sprzedaży na ich terenie. Opłata ta wykazuje pewne cechy podatku, ponieważ nie posiada w pełni ekwiwalentnego charakteru – targowiskiem jest bowiem każde miejsce, w którym prowadzi się handel bez względu na to, czy zostało ono do tego celu specjalnie przeznaczone. Sam obowiązek uiszczania opłaty targowej powstaje natomiast zarówno wtedy, gdy teren targowiska jest własnością komunalną, jak i wtedy, gdy dany teren stanowi własność prywatną.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 15 ust. 2a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych obarczony jest poważną wadą polegającą na niemożności jednoznacznego wskazania desygnatów pojęcia “targowisko pod dachem”. Zdaniem trybunału, wada ta w pełni uzasadnia uchylenie domniemania konstytucyjności zaskarżonego przepisu, ponieważ w sferze prawa daninowego nie można domniemywać istnienia obciążeń. Pomimo zasady powszechności opodatkowania, mającej swe źródło w art. 84 konstytucji, zakazane jest rozszerzające interpretowanie przepisów nakładających obowiązek płacenia danin publicznych.

Zgodnie z pkt II sentencji wyroku, zakwestionowany przepis utraci moc obowiązującą po 18 miesiącach od dnia ogłoszenia orzeczenia, 8 czerwca 2011 r.

Jak wskazała K. Konieczko, trybunał nie zakwestionował niezwykle szerokiej definicji targowiska, a jedynie podzielił zastrzeżenia co do przyjętej przez ustawodawcę konstrukcji. Jej wadliwość powoduje, że definicja targowiska nie jest wystarczająco precyzyjna. Dlatego, w opinii legislatorki, można przyjąć, że wykonanie wyroku nie wymaga wprowadzenia wąskiego rozumienia pojęcia targowiska, np. jako miejsca specjalnie przeznaczonego do prowadzenia handlu w formach innych niż sprzedaż sklepowa. Skoro analizowane orzeczenie trybunału nie stoi na przeszkodzie pozostaniu przy dotychczasowym ujęciu zakresu przedmiotowego opłaty targowej (wydaje się to zresztą o tyle uzasadnione, że opłata ta stanowi dochód własny gminy), a niezbędne jest tylko przesądzenie, że od sprzedaży sklepowej nie pobiera się tego swoistego podatku, należałoby w art. 15 ust. 2 ustawy zrezygnować ze zwrotu “z zastrzeżeniem ust. 2a.”, a ponadto zmienić brzmienie skontrolowanego przez trybunał przepisu, czyli art. 15 ust. 2a, i wyraźnie stwierdzić, że “opłacie targowej nie podlega sprzedaż dokonywana w sklepach”.

W trakcie dyskusji senator Leon Kieres zgłosił wątpliwości dotyczące możliwości pozbawienia dochodów jednostek samorządu terytorialnego przez podjęcie zbyt pochopnej decyzji o inicjatywie ustawodawczej. Zdaniem senatora, ze szczególną uwagą należy podejść do nadsyłanych opinii na ten temat.

W wyniku głosowania, na wniosek przewodniczącego senatora Piotra Zientarskiego, Komisja Ustawodawcza postanowiła przedstawić wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu wykonanie rozpatrzonego wyroku. Tę propozycję poparło 5 senatorów, a 1 wstrzymał się od głosu. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad projektem ustawy został upoważniony senator Marek Trzciński.

Następnie przystąpiono do rozpatrzenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 listopada 2009 r. dotyczącego ustawy o zmianie ustawy o opłatach abonamentowych (sygn. akt Kp 1/08).

Jak poinformowała K. Konieczko z senackiego biura legislacyjnego, w swoim orzeczeniu trybunał stwierdził niezgodność z konstytucją art. 1 pkt 1 lit. b ustawy o zmianie ustawy o opłatach abonamentowych w zakresie, w jakim do art. 4 ust. 1 ustawy z 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych dodano pkt 7 lit. f – g, a także art. 2 ust. 3 i art. 3 ustawy zmieniającej przez to, że zostały uchwalone z naruszeniem proceduralnych zasad tworzenia prawa w demokratycznym państwie prawnym. Wzorcem kontroli, z którym trybunał skonfrontował zaskarżone przepisy ustawy zmieniającej, był w tym wypadku art. 2 (zasada demokratycznego państwa prawnego) w związku z art. 121 ust. 2 ustawy zasadniczej, stanowiącym, że Senat w ciągu 30 dni od dnia przekazania mu ustawy uchwalonej przez Sejm może przyjąć ją bez zmian, uchwalić poprawki lub uchwalić odrzucenie ustawy w całości. Ustawę, co do której Senat nie podjął żadnej uchwały, uznaje się za uchwaloną w brzmieniu przyjętym przez Sejm. Wprowadzanie do projektu nowych, istotnych treści na ostatnich etapach procesu ustawodawczego stanowi naruszenie konstytucyjnych nakazów dotyczących procedury legislacyjnej. Przede wszystkim ograniczenia te dotyczą poprawek wnoszonych podczas prac w Senacie. Ta faza procedury legislacyjnej cechuje się największym zaawansowaniem, chociażby z uwagi na to, że Senat zajmuje się już nie projektem ustawy, ale ustawą uchwaloną przez Sejm, która przeszła wszystkie czytania w Sejmie, a autor projektu nie ma już możliwości jego wycofania.

Wśród poprawek zaproponowanych przez Senat do ustawy zmieniającej znalazły się m.in. trzy poprawki, z których pierwsza polegała na dalszym poszerzeniu katalogu osób zwolnionych od obowiązku ponoszenia opłat za używanie odbiorników radiofonicznych oraz telewizyjnych (art. 4 ust. 1 pkt 7 lit. f i g), a dwie następne – na dodaniu przepisów art. 2 ust. 3 i art. 3. W art. 2 zawarto upoważnienie dla Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji do wydania rozporządzenia precyzującego sposób zwrotu opłat za 2008 r. wniesionych przez te osoby, na których wraz ze zmianą stanu prawnego przestałby ciążyć obowiązek opłacania abonamentu. Ponadto, zgodnie z art. 3 ustawy, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji miała ustalić na lata 2008 i 2009 nowe zasady podziału między jednostki publicznej radiofonii i telewizji wpływów, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o opłatach abonamentowych (zamieszczenie tego uregulowania w ustawie zmieniającej uznano za niezbędne w związku z przewidywanym zmniejszeniem wysokości środków pochodzących z opłat abonamentowych w ogólnej puli funduszy przeznaczonych na realizację misji publicznej). W opinii trybunału, poprawki te nie mieściły się w zakresie dopuszczalnych zmian Senatu do ustawy przedłożonej przez marszałka Sejmu zgodnie z art. 121 ust. 1 konstytucji. Jak podkreślono w motywach wyroku, celem ustawy zmieniającej było zwolnienie z opłat abonamentowych osób najuboższych.

Ponieważ zaskarżone przepisy były badane w ramach tzw. kontroli prewencyjnej, po uznaniu, że nie są one nierozerwalnie związane z całą ustawą, prezydent podpisał ustawę z pominięciem przepisów uznanych za niezgodne z konstytucją. Ustawa weszła w życie 3 marca 2010 r. Po jej wejściu w życie z jednej strony zaczęła obowiązywać podstawa do zwrotu odpowiedniej części abonamentu wniesionego z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc przez osoby, które nabyły prawo do zwolnienia z opłat za używanie odbiorników radiofonicznych lub telewizyjnych (art. 2 ust. 1 ustawy). Niemniej brak będzie podstawy, dzięki której Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji mogłaby dokonać uściślenia mechanizmu takiego zwrotu (art. 2 ust. 2 ustawy przewiduje wyłącznie, że za wykonanie usługi zwrotu operatorowi publicznemu należy się wynagrodzenie umowne). Z drugiej strony, nowelizacja ustawy o opłatach abonamentowych skutkować będzie zmniejszeniem wpływów z tytułu opłat abonamentowych. Pociąga to więc za sobą w szczególności pytanie o aktualność planu podziału środków ustalonego przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji na 2010 r.

Dlatego, w opinii senackiego biura legislacyjnego, zasadne jest zgłoszenie projektu ustawy nowelizującej ustawę z 13 czerwca 2008 r. o zmianie ustawy o opłatach abonamentowych. Znalazłoby się w nim zarówno upoważnienie do wydania aktu wykonawczego precyzującego sposób zwrotu nienależnych opłat abonamentowych, jak i podstawa umożliwiająca Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji przeprowadzenie niezbędnej rewizji założeń, wedle których w 2010 r. dzielone będą wpływy objęte wyliczeniem z art. 8 ust. 1 ustawy o opłatach abonamentowych.

W trakcie dyskusji na temat inicjatywy wykonującej przedmiotowe orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego senatorowie stwierdzali, że nie może ona zmieniać katalogu osób zwolnionych z abonamentu radiowo-telewizyjnego, gdyż jest to decyzja polityczna. W proponowanej inicjatywie zostanie uregulowane wprowadzenie upoważnienia ustawowego do wydania stosownego rozporządzenia przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji.

Wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu wykonanie rozpatrzonego wyroku Trybunału Konstytucyjnego zgłosił przewodniczący komisji senator P. Zientarski. Został on jednomyślnie przyjęty w głosowaniu. Do reprezentowania Komisji Ustawodawczej w dalszych pracach nad zaakceptowanym projektem ustawy upoważniono senatora Stanisława Gogacza.

Kolejnym rozpatrywanym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego było orzeczenie z 20 stycznia 2010 r. dotyczące ustawy o partiach politycznych (sygn. akt Kp 6/09).

Wyrok omówił przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego Marek Jarentowski. Trybunał stwierdził w nim, że art. 8 ust. 3 w związku z art. 10 ustawy z 24 kwietnia 2009 r. o zmianie ustawy o partiach politycznych oraz niektórych innych ustaw w zakresie, w jakim przewiduje zastosowanie sposobu obliczania wysokości rocznej subwencji, określonego w art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, do ustalania kwot rat należnych za kwartały zakończone lub rozpoczęte przed dniem wejścia w życie tej ustawy, jest niezgodny z zasadą prawidłowej legislacji wynikającą z art. 2 konstytucji. Jednocześnie trybunał stwierdził, że ta regulacja nie jest nierozerwalnie związana z całą ustawą, a finansowanie partii politycznych z budżetu państwa nie wynika z norm konstytucyjnych lecz ustawowych. Konstytucja nie rozstrzyga bowiem o sposobach finansowania partii politycznych, przewiduje jedynie zasadę jawności finansowania tych organizacji.

Ustawą epizodyczną z 24 kwietnia 2009 r. obniżono wysokość subwencji dla partii politycznych na okres 9 kwartałów: ostatnie trzy kwartały 2009 r. oraz na cały 2010 r. Ustawa zakładała zaoszczędzenie przez budżet państwa w tym okresie prawie 60 mln zł. Tymczasem oszczędności (z powodu zwłoki wejścia w życie ustawy) mogą wynieść co najwyżej 25 mln zł albo nawet mniej. Pożądane byłoby obniżenie wysokości subwencji na rok lub 2 lata przypadające po najbliższych wyborach do Sejmu, tak aby osiągnąć zakładane oszczędności.

Senator P. Zientarski uznając, że na obecnym etapie postępowania dysponentem projektu ustawy jest Sejm, senacka Komisja Ustawodawcza nie powinna występować z inicjatywą mającą na celu wykonanie przedmiotowego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. W związku z tym przewodniczący komisji zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania rozpatrzonego wyroku. Komisja jednogłośnie przyjęła przedstawiony wniosek.

Na zakończenie obrad Komisji Ustawodawczej kontynuowano rozpatrywanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 14 grudnia 2009 r. dotyczącego ustaw o finansowaniu niektórych szkół wyższych prowadzonych przez Kościół Katolicki (sygn. akt K 55/07). Pierwsze posiedzenie w tej sprawie odbyło się 5 marca 2010 r. Przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego M. Jarentowski omówił wówczas przedmiotowe orzeczenie.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, nie było podstaw do stwierdzenia niezgodności zaskarżonych ustaw z konstytucyjną zasadą bezstronności władz publicznych w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych. Uczelnie dotowane na podstawie tych ustaw kształcą nie tylko duchownych, ale także osoby świeckie, a otrzymane dotacje państwowe wiążą się z realizacją określonych zadań w zakresie kształcenia studentów na kierunkach uznanych przez państwo oraz prowadzeniem badań naukowych na identycznych zasadach jak na uczelniach publicznych.

Ponadto trybunał stwierdził, że dotacje dla uczelni kościelnych nie ograniczają autonomii i niezależności Kościoła Katolickiego w jego zakresie działania. Nie ograniczają również autonomii i niezależności państwa od kościoła w sferze właściwej państwu. Stanowią jedną z możliwych form realizacji przez państwo ciążących na nim zadań publicznych w zakresie szkolnictwa wyższego i urzeczywistniają konstytucyjne prawo dostępu do szkolnictwa.

Trybunał podkreślił, że zasada bezstronności wymaga ustanowienia regulacji ustawowych zapewniających dostęp do dotacji państwowych wszystkim kościołom i związkom wyznaniowym prowadzącym szkoły wyższe, które spełnią obiektywne kryteria ustanowione w ustawie.

W trakcie dyskusji senatorowie zgłosili szereg wątpliwości> Zastanawiano się m.in., czy w wypadku uprawnień niektórych uczelni do finansowania inwestycji budowlanych można uznać za prawa nabyte tych instytucji. Pytano, czy ustalając te same zasady dla tego samego rodzaju szkół wyższych, można pozbawić niektórych szczególnych uprawnień dopiero co im przyznanych, czy te same uprawnienia należy przyznać wszystkim szkołom. Pytano także, czy wobec niestwierdzenia przez trybunał sprzeczności badanych przepisów z konstytucją zasadne jest występowanie ze stosowną inicjatywą ustawodawczą.

W związku z wątpliwościami zgłaszanymi przez senatorów postanowiono zwrócić się do ministra nauki i szkolnictwa wyższego z pytaniem, czy podjął prace nad wykonaniem przedmiotowego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, a po uzyskaniu odpowiedzi podjąć dalsze działania w sprawie.

* * *

Komisja Gospodarki Narodowej na swoim posiedzeniu kontynuowała rozpatrywanie ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.

Przewodniczący komisji senator Jan Wyrowiński przypomniał, że ustawa została omówiona na posiedzeniu komisji 3 marca 2010 r. Zaproponował, aby poddać pod głosowanie poprawki zgłoszone przez senatorów, a następnie ustosunkować się do uwag zgłoszonych przez senackie biuro legislacyjne, Związek Banków Polskich oraz przedstawicieli biur informacji gospodarczych i finansowych. Senatorowie zaakceptowali tę propozycję.

W wyniku głosowania komisja przyjęła kilkanaście poprawek, zaproponowanych przez senackie biuro legislacyjne, a zgłoszonych przez senatora J. Wyrowińskiego, a także poprawkę senatora Stanisława Iwana, doprecyzowującą przepis art. 18 ust. 5, mimo że na poprzednim posiedzeniu komisji wycofał ją, poprawkę senatora Grzegorza Banasia i poprawkę senatora Antoniego Motyczki. Trzy poprawki senatora G. Banasia zostały poparte przez mniejszość komisji. Ostatecznie komisja przyjęła 22 poprawki. Zdecydowano, że ich przyjęcie będzie rekomendować Izbie na posiedzeniu senator Marek Trzciński, a wnioski mniejszości przedstawi senator G. Banaś.

Ponadto komisja jednogłośnie, 10 głosami, przyjęła stanowisko w sprawie sytuacji w spółce “Przewozy Regionalne”. Przewodniczący komisji senator J. Wyrowiński przypomniał, że 2 lutego 2010 r. odbyło się jej komisji poświęcone sytuacji kolejowych przewozów regionalnych w Polsce. Senatorowie otrzymali projekt stanowiska, w którym wzywa się ministra infrastruktury, władze spółek kolejowych, samorządów wojewódzkich oraz związków zawodowych do jak najszybszego przygotowania porozumienia i podjęcia działań, zmierzających do rozwiązania dramatycznej sytuacji spółki “Przewozy Regionalne”. Komisja zadeklarowała swoją pomoc w tej sprawie.

* * *

W porządku posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu przewidziano zapoznanie się ze strategią działania Zarządu Telewizji Polskiej SA po przeprowadzonej przez NIK kontroli gospodarowania mieniem oraz realizacji zadań nadawcy publicznego przez Telewizję Polską SA.

W obradach uczestniczyli prezes zarządu Telewizji Polskiej SA Romuald Orzeł i rzecznik prasowy Stanisław Wojtera.

Odnosząc się do przeprowadzonej przez NIK kontroli gospodarowania mieniem oraz realizacji zadań nadawcy publicznego przez Telewizję Polską SA, prezes zarządu TVP stwierdził, że traktuje ten dokument jako tzw. raport otwarcia, ponieważ kontrola przeprowadzona przez NIK dotyczyła poprzednich zarządów telewizji publicznej. Podkreślił, że obecnie TVP walczy o zachowanie płynności finansowej.

Prezes zapowiedział też, że w najbliższych dniach skieruje do ministra skarbu wniosek o zgodę na zaciągnięcie przez spółkę kredytu obrotowego w wysokości 100 mln zł. Do wniosku o zgodę na kredyt dołączony zostanie plan oszczędnościowy, który ma uchronić TVP przed utratą płynności finansowej, jaka grozi spółce w efekcie załamania systemu abonamentowego. Wśród zapowiadanych działań prezes R. Orzeł wymienił m.in. zwolnienia grupowe, wysyłanie pracowników na bezpłatne urlopy, zaniechanie wypłat 20-procentowych premii dla nich, czasowe zawieszenie działalności trzech kanałów tematycznych: TVP Historia, TVP Sport, TVP HD. Jak zaznaczył, tego rodzaju kroki są niezbędne, w sytuacji gdy ustawa o radiofonii i telewizji działa tylko połowicznie. TVP de facto bowiem została pozbawiona środków abonamentowych. Według szacunków KRRiT w tym roku spółka ma otrzymać 80-90 mln zł z abonamentu. Środki te w całości zostaną przekazane na funkcjonowanie ośrodków regionalnych. Ogólnopolskie anteny TVP zaś muszą się utrzymać ze środków komercyjnych. Dlatego TVP planuje również wzrost przychodów. Większe mają być wpływy z reklamy, w większym zakresie wykorzystywany będzie product placement. Telewizja chce też sięgnąć po fundusze unijne.

Oprócz zaprezentowanych przez prezesa R. Orła "działań doraźnych" do końca lipca 2010 r. ma powstać strategia TVP, której brak wytknęła telewizji m.in. Najwyższa Izba Kontroli.

Jak szacuje zarząd TVP, w sumie wszystkie te kroki powinny zapewnić oszczędności rzędu około 200 mln zł, a budżet TVP na koniec 2010 r. uda się zbilansować.

Podczas dyskusji senatorowie podkreślali, że rozumieją, iż TVP znalazła się w bardzo trudnej sytuacji finansowej. Apelowali jednak, by nawet w obliczu kryzysu nie traktować lekko sprawy finansowania TV Polonia, programów dla dzieci. Przestrzegali przed zawieszaniem działalności kanałów tematycznych, np. TVP Sport. Wskazywali na konieczność przyciągania do TVP fachowców i autorytetów dziennikarskich. Za istotne uznali również, aby zachowana została równowaga we wszystkich działaniach.

* * *

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Ustawodawczej senatorowie kontynuowali pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego

W posiedzeniu uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej: sekretarz stanu Czesław Piątas, szef oddziału w Departamencie Wychowania i Promocji Obronności płk Stanisław Piwowar, starszy specjalista w Oddziale Prac Parlamentarnych Departamentu Prawnego Ministerstwa Obrony Narodowej Joanna Siwik i członek gabinetu politycznego Ministerstwa Obrony Narodowej Jerzy Popiel, zastępca dyrektora Departamentu Legislacyjno-Prawnego w Ministerstwie Sprawiedliwości Wojciech Ulitko, zastępca dyrektora Biura Prawnego Służby Kontrwywiadu Wojskowego płk Jarosław Kanarek, dyrektor Biura Prawnego Służby Wywiadu Wojskowego Mariusz Jabłoński i jego zastępca płk Jacek Derlacki, zastępca sekretarza prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej Andrzej Siemieński oraz Marek Jarentowski i Beata Mandylis z Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Przewodniczący obradom senator Piotr Zientarski poinformował, że do komisji wpłynęła opinia Ministerstwa Sprawiedliwości i dodatkowa opinia Ministerstwa Obrony Narodowej. Dotyczyły one dostępu obrońcy do informacji niejawnych w trakcie postępowania dyscyplinarnego. Wiceminister Cz. Piątas podtrzymał wcześniejsze stanowisko Ministerstwa Obrony Narodowej, uznające konieczność ochrony niektórych informacji operacyjnych dotyczących przede wszystkim osób współpracujących z wywiadem wojskowym.

Wicedyrektor Departamentu Legislacyjno-Prawnego w Ministerstwie Sprawiedliwości W. Ulitko przedstawił opinię ministerstwa, w której zaproponowano odesłanie do kodeksu postępowania karnego m.in. spraw związanych z dostępem do materiałów niejawnych w czasie postępowania dyscyplinarnego.

Opinię w sprawie senackiego projektu ustawy przedstawił także przedstawiciel Naczelnej Rady Adwokackiej A. Siemieński. Krytycznie odniósł się do kwestii włączenia radców prawnych do katalogu obrońców w sprawach dyscyplinarnych.

Ustosunkowując się do wypowiedzi przedstawiciela Naczelnej Rady Adwokackiej, legislatorka B. Mandylis poinformowała, że intencją Trybunału Konstytucyjnego jest ujednolicenie regulacji dotyczących postępowań dyscyplinarnych wszystkich służb mundurowych. Usunięcie instytucji radcy prawnego z ustawy byłoby wyłomem w systemie prawnym.

Wobec braku innych wniosków legislacyjnych senator P. Zientarski postanowił zgłosić poprawkę o charakterze redakcyjnym, zaproponowaną przez biuro legislacyjne, i poddał ją pod głosowanie. Komisje zaakceptowały ją 11 głosami, przy 1 przeciw. Na sprawozdawcę stanowiska połączonych komisji wybrano senatora Zbigniewa Cichonia.

* * *

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senatorowie przystąpili do pierwszego czytania projektu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W spotkaniu uczestniczyli m.in. przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi: zastępca dyrektora Departamentu Doradztwa, Oświaty Rolniczej i Nauki Elżbieta Karnafel-Wyka i zastępca dyrektora Departamentu Finansów Grażyna Madej, Ministerstwa Gospodarki: podsekretarz stanu Marcin Korolec, zastępca dyrektora Departamentu Regulacji Gospodarczych Krzysztof Galas, naczelnik Wydziału Prawa Gospodarczego Adriana Regulska-Cegielska, Ministerstwa Finansów: podsekretarz stanu Maciej Grabowski, dyrektor Departamentu Podatków Dochodowych Ewa Adamiak, naczelnik Wydziału Legislacji w Departamencie Opinii Prawnych i Legislacji Prokuratorii Generalnej Zbigniew Śpiewak, a także reprezentanci Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych Rolników i Organizacji Rolniczych, Krajowej Rady Izb Rolniczych, Dolnośląskiej Izby Rolniczej, NSZZ Rolników Indywidualnych "Solidarność" i Michał Gil z Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przedstawił senator wnioskodawca Piotr Głowski. Ta inicjatywa ustawodawcza ma na celu umożliwienie prowadzenia przez rolników nieopodatkowanej i odformalizowanej produkcji i sprzedaży przetworzonych produktów rolnych w niewielkim zakresie. Obecnie rolnicy mogą wytwarzać, a następnie sprzedawać bez konieczności rejestrowania działalności gospodarczej i płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych jedynie nieprzetworzone produkty roślinne i zwierzęce. Nowelizacja wprowadza zwolnienia podatkowe przychodów uzyskanych ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, pochodzących z własnych upraw, hodowli lub chowu. Przyjęcie nowych rozwiązań spowoduje objęcie kontrolą sanitarną wyprodukowanej żywności przetworzonej.

Wnioskodawcy projektu proponują też zmianę ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, tak aby produkcja i sprzedaż przetworzonej przez rolników żywności została wyłączona z zakresu pojęcia działalności gospodarczej. Oferta sprzedaży produktów, wytwarzanych osobiście przez rolników, ma być kierowana bezpośrednio do konsumentów. Produkcja powinna wykorzystywać własne surowce i mieć charakter uboczny. Zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych objęłoby podatników prowadzących sprzedaż w niewielkim wymiarze, limitowaną kwotą 5000 zł przychodu rocznie. Nadwyżka zostałaby opodatkowana jako przychód z innych źródeł, jeśli nie pochodzi z pozarolniczej działalności gospodarczej i podatnik nie jest zobowiązanych do odprowadzania zaliczek na podatek, czy też do prowadzenia ksiąg podatkowych. Zwolnienie będzie warunkowane prowadzeniem ewidencji sprzedaży, w której wykazana zostanie wielkość przychodu.

Stanowisko Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie rozpatrywanej inicjatywy przedstawiła E. Karnafel-Wyka. W opinii resortu, uzasadnione są działania regulujące działalność dodatkową podejmowaną przez rolników w ograniczonym zakresie. Inicjatywa jest cenna i zasługuje na poparcie. Przedstawicielka ministerstwa zwróciła jednak uwagę na kwestie związane z bezpieczeństwem żywności, skalą działalności o charakterze ubocznym, ewentualnym rozszerzeniem zakresu przedmiotowego projektu i wprowadzeniem instrumentów uszczelniających system.

Zastępca dyrektora Departamentu Regulacji Gospodarczych w Ministerstwie Gospodarki K. Galas również przedstawił pozytywną opinię na temat projektu ustawy. Resort proponuje wprowadzenie wymiernego kryterium przekroczenia wymiarów przetwórstwa, co skutkowałoby obowiązkiem dokonania wpisu do ewidencji. Wicedyrektor K. Galas zwrócił uwagę na nieostrość przepisu określającego działalność mającą charakter uboczny.

Wiceminister finansów M. Grabowski poinformował, że resort pozytywnie ocenia rozwiązania zaproponowane w projekcie ustawy. Za konieczną uznał jednak zmianę polegającą na zastąpieniu aktualnie obowiązującego zwolnienia, określonego w art. 21 ust. 71 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnieniem dodawanym w projekcie ustawy, w art. 21 ust. 1 pkt 71a, oraz przesunięcie terminu wejścia w życie tych zmian na 1 stycznia 2011 r.

Sylwester Wańczyk z Dolnośląskiej Izby Rolniczej apelował o niewprowadzanie rozwiązań proponowanych w inicjatywie ustawodawczej Senatu.

Senator Jerzy Chróścikowski krytycznie ocenił zaliczenie tradycyjnej działalności rodzinnej rolników do "szarej strefy". Odnosząc się do projektu ustawy, stwierdził natomiast, że korzystniejszym rozwiązaniem będzie usprawnienie obowiązującego prawa poprzez poprawienie rozwiązań regulowanych rozporządzeniami dotyczącymi tego obszaru działalności rolniczej. Poruszył też kwestię zagrożenia "wypadnięciem z KRUS" tych rolników, którzy przekroczą limit dochodu.

Do problemów poruszonych w trakcie dyskusji odniósł się przedstawiciel wnioskodawców senator P. Głowski.

Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu zaproponowało kilka zmian legislacyjnych, głównie mających charakter porządkujący i doprecyzowujący. Zgłosił je senator P. Głowski. W wyniku głosowania komisje przyjęły proponowane poprawki i jednolity tekst projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji na posiedzeniu Izby został wybrany senator P. Głowski.

* * *

W porządku posiedzenia Komisji Obrony Narodowej znalazło się zapoznanie się z informacją Ministerstwa Obrony Narodowej o aktualnej sytuacji w polskich kontyngentach wojskowych w misjach NATO i Unii Europejskiej, informacją na temat działań podjętych na rzecz wzmocnienia PKW w Afganistanie, a także z podsumowaniem udziału Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w misjach zakończonych w 2009 r.

W posiedzeniu uczestniczyli m.in.: podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Stanisław Komorowski, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego generał Franciszek Gągor, dowódca operacyjny Sił Zbrojnych gen. broni Bronisław Kwiatkowski, szef Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych generał dywizji Zbigniew Tłok-Kosowski, szef Zarządu Organizacji i Uzupełnień Sztabu Generalnego Wojska Polskiego gen. dywizji Andrzej Wasilewski, szef Zarządu Planowania Operacyjnego Sztabu Generalnego Wojska Polskiego gen. brygady Janusz Adamczak, szef Zarządu Planowania Rzeczowego Sztabu Generalnego Wojska Polskiego gen. brygady Zbigniew Czerwiński, szef Zarządu Inżynierii Wojskowej Sztabu Generalnego Wojska Polskiego gen. brygady Janusz Lalka, szef Zarządu Wojskowej Służby Zdrowia gen. brygady Sławomir Marat, szef Oddziału w Zarządzie Analiz Wywiadowczych i Rozpoznawczych Sztabu Generalnego Wojska Polskiego płk Grzegorz Majewski, członek gabinetu politycznego Ministerstwa Obrony Narodowej Jerzy Popiel i płk Bogdan Sordyl z Biura Bezpieczeństwa Narodowego.

Przewodniczący komisji senator Stanisław Zając zaproponował łączne rozpatrzenie wszystkich punktów porządku obrad. Zostało to zaakceptowane przez senatorów.

Informację na temat aktualnej sytuacji w polskich kontyngentach wojskowych w misjach NATO i Unii Europejskiej, działań podjętych w sprawie kontyngentu w Afganistanie oraz o zakończonych misjach przedstawił podsekretarz stanu w MON S. Komorowski. Jak poinformował, Siły Zbrojne RP aktualnie biorą udział w czterech misjach poza granicami kraju, w trzech pod egidą NATO i jednej z mandatu Unii Europejskiej. Polski kontyngent wojskowy uczestniczący w operacji ISAF w Afganistanie liczy 2000 żołnierzy i należy do siedmiu najliczniej reprezentowanych. W rejon misji 25 lutego 2010 r. skierowano 200-osobowy odwód operacyjny.

Pozostałe kontyngenty polskich sił zbrojnych pod dowództwem NATO uczestniczą w operacji KFOR w Kosowie i w misji szkoleniowej NATO w Iraku. Polski kontyngent wojskowy bierze również udział w misji Unii Europejskiej EUFOR w Bośni i Hercegowinie, której celem jest umocnienie procesu pokojowego zgodnie z postanowieniami z Dayton.

Wiceminister S. Komorowski poinformował senatorów o wycofaniu w końcu 2009 r. polskich kontyngentów wojskowych z misji działających z mandatu ONZ: UNDOF na wzgórzach Golan, UNFIL w Libanie i MINCURAT (poprzednio operacja Unii Europejskiej EUFOR) w Republice Czadu. Działalność polskich kontyngentów wojskowych w misjach ONZ została wysoko oceniona przez społeczność międzynarodową.

Wiceminister wyjaśnił, że wszystkie decyzje dotyczące udziału polskich sił zbrojnych w misjach i operacjach wojskowych poza granicami Polski są ważnym instrumentem realizacji polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Wielkość kontyngentu zależy zarówno od mandatu misji i jej znaczenia, jak również od możliwości finansowych Polski. Przyjęto, że optymalnym rozwiązaniem na obecnym etapie rozwoju sił zbrojnych i zgodnie z możliwościami finansowymi państwa jest ekspedycja kontyngentów wojskowych liczących 3300-3800 żołnierzy.

Wiceminister obrony narodowej poinformował senatorów o działaniach podjętych na rzecz wzmocnienia polskiego kontyngentu wojskowego w Afganistanie. Podkreślił, że ich celem jest poprawa bezpieczeństwa polskich żołnierzy i zdolności bojowej kontyngentu. Działania te są częścią nowej strategii prowadzenia operacji ISAF.

W trakcie dyskusji senatorowie: Stanisław Zając, Władysław Sidorowicz, Bronisław Korfanty, Piotr Kaleta, Waldemar Kraska i Maciej Grubski pytali przedstawicieli Ministerstwa Obrony Narodowej m.in. o trafność wyboru misji, na które kierowane są polskie kontyngenty wojskowe, jakość i zakres wykorzystania sprzętu wojskowego, w jaki zostali wyposażeni żołnierze (śmigłowce, rosomaki, bezzałogowe środki pilotowe), liczbę ofiar, opiekę psychologiczną nad żołnierzami wracającymi z misji, stan opieki medycznej w kontyngentach wojskowych.

Odpowiadając na pytania senatorów, przedstawiciele MON wyjaśnili, że wybór misji zależał m.in. od jej znaczenia, pozostanie w strukturach misji z mandatu ONZ oznaczałoby ekspedycję ponad 4000 żołnierzy. Szef Sztabu Generalnego potwierdził plany zakupu i wyposażenia kontyngentu w Afganistanie w większą liczbę śmigłowców i bezzałogowych środków pilotowych. Dowódca operacyjny gen. B. Kwiatkowski przedstawił senatorom statystykę ofiar polskich kontyngentów w każdej z misji. Podkreślił również, że jest ona miarą stopnia trudności każdej operacji. Szef Wojskowej Służby Zdrowia gen. S. Marat potwierdził istnienie specjalnych programów leczenia stresu u żołnierzy wracających z misji.

Senator W. Sidorowicz poinformował uczestników posiedzenia, że jako członek Zgromadzenia Parlamentarnego NATO spotyka się z uznaniem dla dokonań polskich żołnierzy w misjach zagranicznych. Podkreślił też, że umacnia to polską pozycję w świecie.

Podsumowując obrady, przewodniczący komisji podziękował polskim dowódcom i żołnierzom za ich wkład w działalność w misjach, tak ważnych dla umacniania polskiej pozycji międzynarodowej.

* * *

Odbyło się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, podczas którego senatorowie zapoznali się z informacją ministra rolnictwa i rozwoju wsi na temat reformy Wspólnej Polityki Rybackiej w kontekście potrzeb i oczekiwań polskiego sektora rybołówstwa.

Informację przedstawił sekretarz stanu w tym resorcie Kazimierz Plocke. Jak stwierdził, Wspólna Polityka Rybacka w obecnej formie nie odpowiada na wyzwania związane m.in. z pojawianiem się takich problemów, jak przełowienie, nadmierna zdolność połowowa floty, ogromne dotacje na restrukturyzacje floty, słaba elastyczność gospodarcza sektora, a także spadek ilości ryb łowionych przez europejskich rybaków. Niezbędna jest gruntowna przemiana polityki morskiej. Całościowa i zasadnicza reforma wspólnej polityki rybołówstwa (WPRyb) i ponowna mobilizacja sektora rybołówstwa mogą w rezultacie spowodować zasadnicze zmiany, które są konieczne, aby odwrócić bieżące, negatywne tendencje. Sektor rybołówstwa ma podstawowe znaczenie jako źródło żywności dla obywateli Europy i jako źródło dochodów w europejskich strefach przybrzeżnych. Zagwarantowanie jego przyszłości jest i musi pozostać ważnym celem politycznym Unii Europejskiej, zależy jednak od dostępu do przestrzeni morskiej i zdrowych ekosystemów morskich. Z uwagi na coraz większe wykorzystywanie mórz i wybrzeży przez różnych użytkowników wzrasta konkurencja w zakresie dostępu do przestrzeni morskiej. Zmiana sposobu myślenia o WPRyb wymaga nowego spojrzenia na nią w szerszym kontekście, do czego zmierza zintegrowana polityka morska (Integrated Maritime Policy - IMP), której podstawę w zakresie ochrony środowiska stanowi ramowa dyrektywa w sprawie strategii morskiej.

W trakcie dyskusji zwracano uwagę na bardzo ważny i trudny problem niepożądanych przyłowów i odrzutów w rybołówstwie bałtyckim. Działalność połowowa powinna opierać się na racjonalnych zasadach gospodarczych. Floty rybackie muszą stać się bardziej elastyczne w sensie gospodarczym, przystosować do zmian, jakie nastąpiły w środowisku naturalnym i na rynkach. Zwracano uwagę, że należy podjąć dalsze działania zmierzające do zrównoważenia zdolności połowowej i dostępnych zasobów ryb w celu zapewnienia trwałości stad w Morzu Bałtyckim. Podnoszono również, że znacznie należy zwiększyć udział solidnego doradztwa naukowego w zakresie zarządzania rybołówstwem na Morzu Bałtyckim. Podczas dyskusji poruszano także problem pomocy finansowej, mówiono o procesie złomowania i rozbudowy floty rybackiej.

Odpowiadając na pytania senatorów, wiceminister K. Plocke poinformował, że zjawisko odrzutów występuje na całym akwenie Morza Bałtyckiego. Jest ono także problemem na pozostałych obszarach morskich UE. Aby zlikwidować nadmierny potencjał połowowy floty, należy określić optymalną zdolność połowową. Jak poinformował wiceminister, te zagadnienia są przedmiotem analiz ekspertów i naukowców państw bałtyckich na podstawie porozumienia ministrów ds. rybołówstwa. Zdaniem przedstawiciela resortu rolnictwa, państwom członkowskim należy umożliwić swobodę w zakresie decydowania o złomowaniu i rozbudowie tych segmentów floty, które w przyszłości będą w stanie realizować nowe wyzwania. Chodzi o polityczne, prawne i ekonomiczne zapewnienie możliwości wykorzystania posiadanych przez część państw członkowskich doświadczeń połowowych i wiedzy techniczno-technologicznej na tych akwenach, gdzie nie przyniesie to uszczerbku rybołówstwu wewnątrz Unii.

Następnie wiceminister K. Plocke przedstawił informację na temat perspektyw rozwoju rybactwa śródlądowego w Polsce. Jak stwierdził, podstawę rozwoju rybactwa śródlądowego stanowi Program Operacyjny "Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013". Środki finansowe przewidziane w tym programie na rozwój rybactwa śródlądowego to łącznie 368,5 mln zł. Ponadto przewidziano środki na ochronę i rozwój fauny i flory wodnej w kwocie 66,8 mln zł. Jak podkreślił wiceminister, w ramach SPO "Rybołówstwo i przetwórstwo ryb 2004-2006" na rozwój rybactwa śródlądowego przeznaczono około 58,9 ml zł. W latach 2007-2013 priorytetowym celem jest zapewnienie trwałego i zrównoważonego rozwoju tego sektora. Zostanie to osiągnięte poprzez tworzenie takich warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych prowadzenia działalności hodowlanej i połowowej, które w miarę możliwości zagwarantują jej ekonomiczną opłacalność, utrzymają korzystny wpływ na środowisko naturalne, zaspokoją potrzeby rynku i oczekiwania konsumentów, a także zachowają tradycyjny charakter i znaczenie tej działalności dla lokalnych i regionalnych społeczności.

Racjonalne prowadzenie rybołówstwa śródlądowego, w tym zorientowanego na potrzeby rekreacyjne społeczeństwa (turystyka wędkarska), przynosi szereg korzyści społecznych i środowiskowych. Ich ekonomiczną wartość trudno wycenić. Dlatego w okresie 2007-2013 planowane jest wzmocnienie korzystnego wizerunku rybołówstwa śródlądowego poprzez wsparcie kampanii służących upowszechnieniu informacji o roli i znaczeniu rybołówstwa śródlądowego dla środowiska naturalnego i rozwoju społeczno-gospodarczego na poziomie lokalnym.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się także z informacją Związku Producentów Ryb na temat ich aktualnych problemów. Informację przedstawił prezes związku Krzysztof Karoń. Zdaniem związku, należy szybko przeprowadzić prywatyzację stawowych gospodarstw rybackich będących w zasobach Agencji Nieruchomości Rolnych. Umożliwi to właściwe, porównywalne warunki do ekonomicznego gospodarowania, a także uchroni substancję materialną tych gospodarstw przed degradacją. Dopóki to nie nastąpi, agencja powinna czynnie uczestniczyć w inwestycjach ochraniających urządzenia hydrotechniczne i budowle stawowe przed ich niszczeniem. Obecnie agencja dysponuje około 30,5 tys. ha stawów. W opinii związku, należy także zobowiązać agencję do przeprowadzenia aktualizacji geodezyjnej stawów rybnych. W wielu gospodarstwach rybackich dzierżawionych od agencji dzierżawcy ponoszą niesłuszne, bardzo wysokie opłaty podatkowe, bo w ewidencji geodezyjnej grunty pod stawami nie są zakwalifikowane jako wodnośrodowiskowe.

W trakcji dyskusji wskazywano, że konieczne jest usunięcie ust. 3 w art. 52 ustawy o ochronie przyrody, obejmującego ptaki szeroką ochroną nawet wtedy, gdy stanowią one przyczynę poważnych szkód, w szczególności w gospodarstwach rybackich - chodzi tutaj o kormorana i czaplę. Zdaniem związkowców, ochrona tych ptaków zupełnie bezpodstawnie jest rozszerzona. To sprzeczne z tzw. dyrektywą ptasią, która nie chroni kormorana i czapli, a przede wszystkim wobec rosnącej populacji tych ptaków bardzo krzywdzące dla polskiej gospodarki rybackiej. Postulowano także szybkie wdrożenie pomocy finansowej ze środków UE w ramach SPO na lata 2007-2013, szczególnie programu dopłat wodnośrodowiskowych dla gospodarstw stawowych.

Obecni na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiciele organizacji i stowarzyszeń rybackich bardzo negatywnie ocenili rozpowszechniane przez Ministerstwo Środowiska informacje, że rybacy otrzymują 600 zł dopłaty dla stawów znajdujących się na obszarach Natura 2000. Jak podkreślali, jeszcze żaden rybak tych dopłat nie otrzymał. Realizacja płatności wyniesie tylko około 34%. Powoduje to ogromne niezadowolenie w środowisku rybaków, zwłaszcza w kontekście "wolnej amerykanki", związanej z brakiem czytelnych zasad, sporządzania i przyjmowania wniosków rybaków przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, a także kilkakrotnej zmiany zasad sporządzania wniosków i ich dokumentowania w czasie przyjmowania ich przez tę agencję.

Podczas obrad komisji ze względu na brak kworum nie przyjęto stanowiska komisji dotyczącego wniosków zgłoszonych podczas konferencji "Gospodarka wodna na wsi i w rolnictwie", która odbyła się w Senacie 17 listopada 2009 r.

* * *

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej, Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich przeprowadzono pierwsze czytanie projektu uchwały Senatu w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.

W imieniu wnioskodawców, Komisji Spraw Unii Europejskiej, projekt przedstawił senator Edmund Wittbrodt. Jak stwierdził, jego celem jest dostosowanie regulaminu Izby do nowych zadań wynikających z Traktatu Lizbońskiego. Wzrost roli parlamentów narodowych wynikający z protokołów dołączonych do Traktatów o Unii Europejskiej oraz o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oznacza konieczność przygotowania odpowiednich procedur funkcjonowania Senatu i jego organów. Mają one zagwarantować Senatowi, jego organom i wszystkim senatorom udział w procesie realizacji zadań Senatu jako izby parlamentu narodowego z zachowaniem zasad sprawności postępowania, prawa do informacji oraz czynnego udziału w procesie podejmowania decyzji w zakresie określonym w tych protokołach. Prawa i obowiązki Senatu związane z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej wynikają także z ustawy z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Łącznie z uprawnieniami wynikającymi z traktatów Senat ma prawo do: 1) informacji przekazywanej przez rząd oraz organy Unii Europejskiej w postaci otrzymywania określonych dokumentów, 2) monitorowania przebiegu tworzenia prawa Unii Europejskiej, realizowanego poprzez ocenę projektów aktów prawnych, stanowisk, które będą zajmowane przez Radę Ministrów w trakcie podejmowania decyzji o tych aktach prawnych oraz badanie każdego aktu prawodawczego pod względem zgodności z zasadą pomocniczości, łącznie z prawem do bezpośredniego przesłania opinii stwierdzającej jej naruszenie do organów UE oraz prawem do wystąpienia do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ze skargą w sprawie naruszenia przez akt prawodawczy zasady pomocniczości. Senat uzyskuje prawo zgłoszenia sprzeciwu wobec decyzji wydawanych na podstawie art. 48 ust. 7 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 81 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

W stosunku do dotychczasowych uprawnień i obowiązków realizacja powyższych zadań nie może odbyć się bez szerszego zaangażowania Senatu in pleno oraz wszystkich komisji branżowych. W projekcie zaproponowano dodanie nowego działu dotyczącego wyłącznie postępowania w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Przy tworzeniu tych przepisów kierowano się zasadą, że Komisja Spraw Unii Europejskiej pozostaje komisją wiodącą w tych sprawach, co wynika z jej właściwości, przyczyn praktycznych - jednego miejsca kontaktowego zarówno dla Rady Ministrów, jak i organów Unii Europejskiej, a także z przyczyn traktatowych, zgodnie z którymi komisja ma określone zadania w ramach konferencji organów parlamentarnych wyspecjalizowanych w sprawach Unii, znanej jako COSAC.

Zgodnie z zaproponowaną procedurą wszystkie dokumenty przedkładane Senatowi, niezależnie od źródła - rządu czy organów europejskich - marszałek Senatu będzie kierował do Komisji Spraw Unii Europejskiej. Na wniosek przewodniczącego tej komisji, a właściwe prezydium komisji ze względu na dotychczasową praktykę, marszałek Senatu skieruje dokumenty do właściwych komisji branżowych. Komisje będą zobowiązane do wyrażenia opinii o projekcie aktu prawnego lub stanowisku rządu. Ta opinia będzie kierowana do Komisji Spraw Unii Europejskiej, która podejmie ostateczną opinię. W wypadku, jeżeli komisja nie weźmie pod uwagę opinii komisji branżowej, decyzja ta będzie wymagała uzasadnienia. Procedura ta dotyczy oceny merytorycznej odnoszącej się do projektu lub stanowiska rządu i jest adresowana do Rady Ministrów jako uczestnika procesu tworzenia prawa UE. Termin na przeprowadzenie tej procedury będzie związany z terminami wynikającymi z ustawy z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. W wypadku, gdy komisja branżowa stwierdzi, że akt ten narusza zasadę pomocniczości, wówczas złoży do marszałka Senatu wniosek o podjęcie inicjatywy uchwałodawczej przez Senat. Do dalszego postępowania będą miały zastosowanie przepisy dotyczące uchwał podejmowanych przez Senat, z jednym wyjątkiem - określonym w art. 75d ust. 2 - pierwsze czytanie projektu uchwały odbędzie się na wspólnym posiedzeniu komisji branżowej i Komisji Spraw Unii Europejskiej (a nie Komisji Ustawodawczej - jak w wypadku innych uchwał). Zakończenie tego procesu będzie miało miejsce na posiedzeniu Senatu. W wyniku głosowania Izba podejmie decyzję, której skutkiem może być wysłanie do organów UE opinii stwierdzającej naruszenie przez akt prawodawczy zasady pomocniczości (co może prowadzić do uruchomienia procedur tzw. żółtej lub pomarańczowej kartki). Cała procedura będzie musiała być przeprowadzona w ciągu 8 tygodni od dnia otrzymania polskiej wersji językowej projektu aktu. W wypadku notyfikowania zamiaru podjęcia decyzji na podstawie art. 48 ust. 7 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 81 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej traktaty przewidują możliwość złożenia sprzeciwu przez parlamenty narodowe. Ponieważ sprzeciw którejkolwiek z izb 27 krajów członkowskich spowoduje odstąpienie od decyzji podejmowanych na podstawie tych przepisów, uznano, że decyzja ta powinna być podjęta szczególnie rozważnie, tj. większością bezwzględną. Senat na podjęcie uchwały w tej sprawie będzie miał 6 miesięcy. Ponieważ sama uchwała w sprawie sprzeciwu nie wymaga wnoszenia poprawek a jedynie oceny merytorycznej, proponuje się, aby ocenę w tej sprawie wyrażały dwie komisje wspólnie - branżowa i Komisja Spraw Unii Europejskiej. Senat po wysłuchaniu opinii tych komisji i przeprowadzeniu dyskusji podejmie decyzję w głosowaniu.

Wśród zaproponowanych zmian znalazł się także przepis, zgodnie z którym w wypadku, gdy do oceny danego dokumentu wymagana będzie opinia całego Senatu, marszałek, na wniosek przewodniczącego Komisji Spraw Unii Europejskiej, skieruje sprawę do rozparzenia do właściwej komisji, która złoży stosowny wniosek o podjęcie inicjatywy uchwałodawczej. Podobnie jak w wypadku badania pomocniczości pierwsze czytanie projektu uchwały Senatu odbędzie się na posiedzeniu komisji branżowej oraz Komisji Spraw Unii Europejskiej. W obecnym brzmieniu przepisy art. 84-85 dotyczące podejmowania uchwał rozróżniają jedynie projekty uchwał okolicznościowych (rozpatrywane w dwóch czytaniach) oraz projekty zmierzające do nowelizacji Regulaminu Senatu (trzy czytania). Konieczna jest zatem taka ich modyfikacja, aby mogły znaleźć zastosowanie do postępowania w sprawie uchwał (opinii) Senatu podejmowanych w sprawach związanych z polskim członkostwem w Unii Europejskiej. W tym celu zaproponowano nadanie tym przepisom charakteru ogólnego, bez wyszczególniania poszczególnych kategorii projektów. Wprowadzony w 2006 r. tryb dwóch czytań okazał się nieadekwatny, ponieważ projekty uchwał okolicznościowych podlegają zwykle istotnym zmianom podczas pierwszego czytania. W trakcie dyskusji na posiedzeniu komisji zgłaszanych jest wiele wniosków, a i tak debata podczas drugiego czytania na posiedzeniu plenarnym ujawnia potrzebę wprowadzenia nowych poprawek. Dlatego jako zasadę w odniesieniu do wszystkich projektów uchwał zaproponowano niebudzącą wątpliwości procedurę trzech czytań stosowaną do inicjatyw ustawodawczych z kilkoma istotnymi modyfikacjami uproszczającymi i przyspieszającymi postępowanie. Po pierwsze, marszałek Senatu będzie mógł (tak jak dotychczas) w razie potrzeby skrócić 14-dniowy termin na zapoznanie się senatorów z projektem przed pierwszym czytaniem oraz 7-dniowy termin na zawiadomienie o pierwszym posiedzeniu komisji. Po drugie, sprawozdanie komisji po pierwszym czytaniu będzie przygotowywane niezwłocznie (tak jak dotychczas w wypadku uchwał okolicznościowych). Po trzecie, komisje będą mogły połączyć projekty, tj. postanowić o łącznym rozpatrzeniu w pierwszym czytaniu skierowanych do nich projektów uchwał; w takim wypadku we wspólnym sprawozdaniu komisje przedstawią wniosek o przyjęcie projektów w formie jednego tekstu jednolitego albo wnioski o odrzucenie każdego projektu. Po czwarte, projekty uzgodnione ze wszystkimi klubami i kołami senackimi marszałek Senatu będzie mógł włączyć do projektu porządku obrad Senatu z pominięciem pierwszego czytania.

W trakcie dyskusji senator Zbigniew Cichoń zgłosił zastrzeżenie do art. 75 g, stanowiącego, że Senat podejmuje uchwałę w sprawie wyrażenia sprzeciwu, o którym mowa w art. 48 ust. 7 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 81 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów. Jak wyjaśnił przedstawiciel Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, zapis ten jest zgodny z art. 3 ust. 1 Regulaminu Senatu.

Senator Piotr Ł.J. Andrzejewski zgłosił poprawki, aby w art. 75 d i 75e dopisać wyrazy "koliduje z krajowym porządkiem konstytucyjnym". W wyniku głosowania połączone komisje odrzuciły zgłoszone przez senatora wnioski.

Następnie, na wniosek senatora E. Wittbrodta, przeprowadzono głosowanie w sprawie przyjęcia bez poprawek rozpatrzonego projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu. Połączone komisje przyjęły ten wniosek. Do przedstawienia sprawozdania komisji na posiedzeniu Senatu wybrano senatora E. Wittbrodta.

* * *

Posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych zwołano w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie zakresu obowiązywania Europejskiej Karty Społecznej sporządzonej w Turynie dnia 18 października 1961 r.

Założenia ustawy przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Radosław Mleczko. Jej przedmiotem jest wyrażenie zgody na dokonanie przez prezydenta RP zmiany zakresu obowiązywania Europejskiej Karty Społecznej. Zmiana ta dotyczy wyłączenia z tego zakresu art. 8 ust. 4 pkt b i ma na celu uniknięcie niezgodności przepisów polskiego prawa wewnętrznego z przepisami wspólnotowymi, a tym samym niedopuszczenie do wniesienia przez Komisję Europejską skargi na polski rząd.

Materia wyłączanego art. 8 ust. 4 pkt b obejmuje zakaz zatrudniania kobiet w kopalniach pod ziemią oraz, jeżeli ma to miejsce, przy wszelkich innych pracach nieodpowiednich dla kobiet z powodu niebezpiecznego, niezdrowego lub uciążliwego charakteru. Zakaz pracy pod ziemią dla kobiet wprowadzono do prawa polskiego w związku z konwencją Międzynarodowej Organizacji Pracy nr 45 oraz Europejską Kartą Społeczną. Komisja Europejska w 2007 r. skierowała pod adresem Polski zarzuty dotyczące transpozycji dyrektywy 2002/73/WE, zmieniającej dyrektywę 76/207/EWG w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w zakresie dostępu do zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego oraz warunków pracy. Zdaniem Komisji Europejskiej, zakaz zatrudniania kobiet w kopalniach pod ziemią stoi na przeszkodzie równouprawnieniu płci.

W następstwie tych zarzutów w stosunku do Polski w 2008 r. wypowiedziano Konwencję MOP nr 45, a wyłączenie z zakresu obowiązywania w stosunku do Polski tego uregulowania Europejskiej Karty Społecznej stanowi kolejny etap przed wprowadzeniem zmian w prawie wewnętrznym, polegających na znowelizowaniu stosownych uregulowań polskiego prawa pracy - kodeksu pracy i rozporządzenia w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla kobiet. W 2009 r. Komisja Europejska skierowała do Polski uzasadnioną opinię w związku z dalszym brakiem transpozycji do prawa krajowego dyrektywy 2002/73/WE, zmieniającej dyrektywę 76/207/EWG. W opinii Komisji Europejskiej, zupełne wykluczenie kobiet z zajmowania niektórych stanowisk z powodu ogólnego zagrożenia dla zdrowia nie mieści się w granicach dozwolonych różnic w traktowaniu i nie jest dostatecznie uzasadnione, także z naukowego punktu widzenia.

Zastępca dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Zbigniew Czech przypomniał, że Europejska Karta Społeczna została ratyfikowana przez Polskę w 1997 r. jeszcze przed przyjęciem konstytucji, dlatego wszelkie zmiany winny się odbywać na drodze tzw. dużej ratyfikacji.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło żadnych uwag o charakterze legislacyjnym do rozpatrywanej ustawy.

W czasie dyskusji, w której wzięli udział senatorowie Leon Kieres, Włodzimierz Cimoszewicz, Dorota Arciszewska-Mielewczyk i Janusz Rachoń, mówiono m.in. o definicji pojęcia dyskryminowania i jego braku, a także zwracano uwagę na nadmierne, zdaniem senatorów, stosowanie zasady poprawności politycznej w legislacji europejskiej.

W wyniku głosowania, na wniosek przewodniczącego komisji senatora L. Kieresa, Komisja Spraw Zagranicznych postanowiła zarekomendować Izbie przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie zakresu obowiązywania Europejskiej Karty Społecznej sporządzonej w Turynie dnia 18 października 1961 r. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Grzegorza Czeleja.

* * *

Gościem Komisji Środowiska był prof. Andrzej Kraszewski, od 2 lutego 2010 r. nowy minister środowiska. Minister przedstawił senatorom swoje priorytety. Jako najważniejsze wymienił m.in. klimat, szczególnie handel uprawnieniami do emisji CO², gospodarkę odpadami i gospodarkę wodną.

Minister A. Kraszewski zapowiada zdecydowane działania w obszarze odpadów komunalnych oraz walkę z szarą strefą w recyklingu zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Jego celem jest zbudowanie ram systemowych, które umożliwią polskim samorządom nowoczesną, zgodną z normami unijnymi i racjami ochrony środowiska, gospodarkę odpadami. Przyspieszenia wymaga przede wszystkim realizacja krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych, tak by polskie rzeki, jeziora i wody podziemne odzyskały dobrą jakość i zdolność biologiczną jako bardzo ważny ekosystem.

Prof. A. Kraszewski zapowiada także wzmocnienie Inspekcji Ochrony Środowiska i nadanie jej uprawnień, które pozwolą skuteczniej niż dotychczas egzekwować prawo ochrony środowiska.

Podczas obrad minister A. Kraszewski omówił również stan prac nad zmianą ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

* * *

Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich na swoim posiedzeniu sprawdzała formalną poprawność oświadczenia senatora Wiesława Dobkowskiego z 3 marca 2010 r. o wyrażeniu zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności za czyn z art. 97 ustawy z 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym, określony we wniosku komendanta głównego Policji z 29 stycznia 2010 r., złożonym za pośrednictwem ministra sprawiedliwości - prokuratora generalnego.

Oceniając oświadczenie senatora W. Dobkowskiego o zrzeczeniu się immunitetu, komisja stwierdziła, że zostało ono złożone na piśmie i podpisane przez senatora w terminie wyznaczonym przez marszałka Senatu. W opinii komisji, oświadczenie dotyczy czynu, który został opisany we wniosku komendanta głównego Policji z 29 stycznia 2010 r., złożonym za pośrednictwem ministra sprawiedliwości - prokuratora generalnego. Zdaniem komisji, badane oświadczenie budzi jednak wątpliwości formalnoprawne, ponieważ senator W. Dobkowski uzależnił zrzeczenie się immunitetu od rozpatrzenia wniosku komendanta głównego Policji, a tego ustawa o wykonywaniu mandatu posła i senatora nie przewiduje.

Senator W. Dobkowski oświadczył, że nie zrzeknie się immunitetu do czasu rozpatrzenia przez Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich poprawności wniosku złożonego przez komendanta głównego Policji. W związku z tym komisja uznała, że z punktu widzenia prawa oświadczenie senatora W. Dobkowskiego o dobrowolnym zrzeczeniu się immunitetu jest nieskuteczne.

* * *

Senatorowie z Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Spraw Unii Europejskiej spotkali się z ambasadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym RP w Królestwie Hiszpanii Ryszardem Schnepfem. Posiedzenie poświęcone było prezydencji hiszpańskiej w UE oraz stosunkom polsko-hiszpańskim. W obradach wzięła udział wiceminister spraw zagranicznych Grażyna Bernatowicz.

Ambasador R. Schnepf przedstawił stan realizacji najważniejszych priorytetów prezydencji hiszpańskiej w kontekście polityki narodowej tego kraju oraz oddziaływania na stosunki bilateralne z Polską. Jak stwierdził, prezydencja hiszpańska ma specyficzny przebieg zarówno ze względu na wybory do Komisji Europejskiej oraz implementację Traktatu Lizbońskiego i nowych procedur, jak również budowanie nowych instytucji europejskich. Ambasador poinformował także o współpracy Polski i Hiszpanii w zakresie udziału polskich specjalistów w hiszpańskich strukturach rządowych i parlamentarnych.

Nawiązując do stosunków UE z Ameryką Łacińską i Karaibami, podkreślił, że to właśnie Hiszpania jest szczególnie predestynowana do zbliżenia krajów tego regionu z UE. Pewne aspekty polityki narodowej utrudniają jednak pełne otwarcie Hiszpanii w tym kierunku, a mianowicie wspieranie przez Wenezuelę i Kubę działaczy i struktur ETA. Szczyt UE-Ameryka Łacińska i Karaiby, który odbędzie się 18 maja 2010 r. w Madrycie, obfitować będzie w wyzwania nie tylko w odniesieniu do wenezuelskiego rządu Chaveza, lecz również do stosunków z Boliwią i Ekwadorem. Z kolei polityka prezydencji hiszpańskiej wobec Maghrebu obciążona jest uzależnieniem Hiszpanii od algierskich i marokańskich dostaw gazu. Dlatego tematyka dotycząca migracji i kwestii bezpieczeństwa, związanych z Układem z Schengen, poruszana na szczycie UE-Maroko (6 i 7 marca 2010 r.) była dla Hiszpanii kolejnym wyzwaniem.

Dialog z Rosją, rozpoczęty styczniową wizytą ministra Moratinosa w Moskwie, wydaje się podążać we właściwym kierunku. Hiszpania docenia rolę, jaką pełni Partnerstwo Wschodnie w kontekście Polityki Europejskiego Sąsiedztwa, rozumiejąc, że jest ona komplementarna w stosunku do kierunku południowego, wyznaczonego przez Unię dla Śródziemnomorza.

Podczas posiedzenia wiceminister G. Bernatowicz zwróciła uwagę na problemy związane z implementacją Traktatu Lizbońskiego w ponad 30 obszarach działalności UE. Podniosła też kwestię osłabienia roli prezydencji w związku z ustanowieniem instytucji przewodniczącego Rady Europejskiej i wysokiego przedstawiciela Unii Europejskiej ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa.

Dyskusja, w której udział wzięli senatorowie: Leon Kieres, Włodzimierz Cimoszewicz, Stanisław Iwan, Janusz Rachoń, Edmund Wittbrodt, Maciej Klima i Tadeusz Gruszka, dotyczyła m.in. kwestii polityki hiszpańskiej wobec mniejszości narodowych, stosunków bilateralnych Hiszpanii z Kubą, współpracy polsko-hiszpańskiej w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, miejsca Strategii Morza Bałtyckiego w wizji globalnej polityki europejskiej realizowanej przez prezydencję hiszpańską, roli kościoła katolickiego w tym kraju, a także perspektyw współpracy Hiszpanii z krajami Afryki Płn.

* * *

Senatorowie z Komisji Spraw Unii Europejskiej zapoznali się z informacją rządu na temat priorytetów prezydencji polskiej w 2011 r. i stanu przygotowań do polskiego przewodnictwa w UE.

Informację przedstawił sekretarz ds. europejskich, wiceminister spraw zagranicznych Mikołaj Dowgielewicz. Jak przypomniał, priorytety strategiczne polskiej prezydencji to europejska polityka energetyczna, unijny budżet i perspektywa finansowa 2014-2020, europejska polityka obrony i bezpieczeństwa, Partnerstwo Wschodnie i funkcjonowanie jednolitego rynku, a także przegląd strategii Morza Bałtyckiego.

Do zadań polskiej prezydencji będzie należało przewodniczenie pracom Rady UE, jej komitetom, grupom roboczym, a także spotkaniom Rady Europejskiej - ma to na celu zapewnienie dobrej organizacji spotkaniom merytorycznym. Zadaniem prezydencji jest też reprezentowanie Rady wobec innych instytucji Unii, zwłaszcza Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego.

Jak poinformował wiceminister M. Dowgielewicz, obecnie trwają prace w poszczególnych resortach nad priorytetami sektorowymi. Dokument w tej sprawie zostanie przygotowany przez rząd w październiku 2010 r.

W czerwcu 2009 r. rząd zatwierdził program polskiej prezydencji w UE, który zakłada, że Polska przeznaczy 430 mln zł na przygotowania oraz realizację polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej. Rada Ministrów wówczas podjęła uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego "Przygotowanie, obsługa i sprawowanie przewodnictwa Polski w Radzie Unii Europejskiej w II połowie 2011 roku". 377 mln zł będzie pochodziło z budżetu państwa, a pozostałe kwota - 53 mln zł ze środków pozabudżetowych, np. z niewykorzystanych resztek funduszy przedakcesyjnych.

Przyjęcie tego programu pozwoliło rozpocząć projekty, które wymagają dłuższego planowania, m.in. realizację przetargów i rozpoczęcie szkoleń językowych z wiedzy o Unii Europejskiej dla urzędników. 430 mln zł będzie wykorzystywane dopiero w latach 2010-2012. W opinii rządu, przewodnictwo w Unii Europejskiej będzie okazją do wzmocnienia pozycji Polski wśród państw członkowskich. Prezydencja jest też wyjątkową okazją do kreowania wizerunku naszego kraju jako państwa skutecznego i zaangażowanego we wzmacnianie Unii Europejskiej. Przewodnictwo umożliwi również realizację przedsięwzięć uznanych przez Polskę za najważniejsze dla Wspólnoty w kontekście wyzwań i potrzeb obecnej oraz przyszłej polityki europejskiej.

Podczas posiedzenia wiceminister M. Dowgielewicz przedstawił także informację Ministerstwa Spraw Zagranicznych o wniosku Republiki Serbii o członkostwo w Unii Europejskiej.

Następnie Komisji Spraw Unii Europejskiej, zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, zaopiniowała następujące projekty aktów prawnych UE.

Rozpatrzenie w trybie art. 6 ust. 1

• Projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie wkładów finansowych Unii Europejskiej do Międzynarodowego Funduszu na rzecz Irlandii (2007-2010) wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2010) 012.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.

Referent: senator Edmund Wittbrodt.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Waldemar Sługocki.

Komisja nie zgłosiła uwag do projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady.

• Wnioski nierozpatrywane - propozycja zaakceptowana przez Komisję Spraw Unii Europejskiej:

- w trybie art. 6 ust. 1 - COM (2010) 050, COM (2010) 049, COM (2010) 048, COM (2010), COM (2010) 044, COM (2010) 033, COM (2010) 023, COM (2010) 021, COM (2010) 020, COM (2010) 016, COM (2010) 014, COM (2009) 701,

- w trybie art. 6 ust. 4 - COM (2010) 029, sygnatury Rady UE: 5806/10, 5789/10, 5534/10, 5502/10,

- w trybie art. 8 - decyzja Rady UE przedłużająca środki ograniczające wobec władz regionu Naddniestrza Republiki Mołdowy.

10 marca 2010 r.

Senatorowie z Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisji Zdrowia rozpatrzyli ustawę zmieniającą ustawę o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym. Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Marek Twardowski przedstawił zmiany, które wprowadził do ustawy Sejm. Pierwsza z nich ma charakter techniczny. Wydłuża o dwa lata ważność przepisów, na podstawie których zostały wydane rozporządzenia normujące kwestie związane z kształceniem specjalizacyjnym lekarzy i lekarzy dentystów, gdyż przepisy te wygasają 23 kwietnia 2010 r. Druga zmiana umożliwia pracę w pełnym wymiarze czasu wszystkim doktorantom. Sejm zdecydował również, aby ustawa weszła w życie już 23 kwietnia tego roku.

Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu nie przedstawiło uwag o charakterze legislacyjnym. Senator Kazimierz Wiatr zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, komisja zaś przyjęła go. Postanowiono, że sprawozdanie połączonych komisji na posiedzeniu Izby przedstawi senator Ryszard Knosala.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej senatorowie rozpatrywali ustawę o narodowym spisie ludności i mieszkań w 2011 r.

W obradach uczestniczyli m.in. wiceprezes Głównego Urzędu Statystycznego Janusz Witkowski, naczelnik w Departamencie Programowania i Koordynacji Badań GUS Magdalena Janczur-Knapek, Małgorzata Dytman z Departamentu Polityki Finansowej, Analiz i Statystyki w Ministerstwie Finansów oraz Danuta Drypa z Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Ustawa dotyczy przeprowadzenia spisu ludności i mieszkań w roku 2011 metodą mieszaną, czyli z wykorzystaniem systemów informacyjnych administracji publicznej oraz danych zbieranych w badaniu pełnym i reprezentatywnym.

Senator Janusz Sepioł zwrócił się do wiceprezesa GUS z pytaniem o szczegółowy wykaz tematów i danych zbieranych w spisie wyłącznie dla potrzeb krajowych, zawarty w załączniku nr 1. Wiceprezes J. Witkowski wyjaśnił, że załącznik ten jedynie definiuje obszary. Informacje dotyczące tematów badawczych zostaną szczegółowo zaprezentowane w badaniach. Dane na temat postaw obywatelskich mają być pozyskiwane w inny sposób niż w trakcie spisu.

W czasie dyskusji senatorowie zwracali uwagę na różnicę pomiędzy zbieraniem danych w badaniu pełnym a reprezentacyjnym.

Legislatorka D. Drypa zwróciła uwagę na nieścisłości w sformułowaniu niektórych przepisów ustawy i zaproponowała stosowne poprawki. Zyskały one aprobatę przedstawicieli GUS.

Przewodniczący komisji senator Mariusz Witczak zgłosił większość tych poprawek i poddał je pod głosowanie łączne. W jego wyniku komisja jednogłośnie przyjęła wszystkie (12) zaproponowane zmiany. Na sprawozdawcę stanowiska komisji na posiedzeniu Izby wybrano senatora J. Sepioła.

* * *

Na swym posiedzeniu senatorowie z Komisji Ustawodawczej rozpatrzyli trzy orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego:

• wyrok z 8 grudnia 2009 r. dotyczący ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (sygn. akt SK 34/08),
• wyrok z 16 grudnia 2009 r. dotyczący ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej (sygn. akt K 49/07),
• postanowienie z 5 maja 2009 r. dotyczące ustawy - Kodeks karny (sygn. akt S 2/09).

Po zapoznaniu się ze szczegółowym omówieniem tych orzeczeń przez przedstawicielkę Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu i wysłuchaniu sugestii co do ewentualnych zapisów je realizujących postanowiono skierować wniosek do marszałka Senatu o podjęcie dwóch inicjatyw ustawodawczych dotyczących projektów nowelizacji ustawy - Kodeks cywilny (reprezentant wnioskodawców Leon Kieres) oraz ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej (reprezentant wnioskodawców Stanisław Gogacz). Postanowiono natomiast nie podejmować inicjatywy ustawodawczej w sprawie ustawy - Kodeks karny.

* * *

Komisja Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrzyły ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty. Przedstawiła ją Krystyna Szumilas, sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Zmiana przyznaje kompetencje w zakresie przeprowadzania konkursu na dyrektora publicznej szkoły i placówki publicznej tylko radzie gminy, powiatu, sejmikowi województwa. Dotychczas kompetencje te były przypisane zarówno radzie gminy, radzie powiatu, sejmikowi województwa, jak i wójtowi, burmistrzowi oraz prezydentowi miasta.

Przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego nie zgłosił uwag o charakterze legislacyjnym. Przewodniczący komisji senator Mariusz Witczak zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. Komisja przyjęła tę propozycję. Na sprawozdawcę jej stanowiska na posiedzeniu Izby wybrano senatora Andrzeja Misiołka.

* * *

Senatorowie z Komisji Rodziny i Polityki Społecznej rozpatrzyli ustawę o zmianie zakresu obowiązywania Europejskiej Karty Społecznej sporządzonej w Turynie dnia 18 października 1961 r. Ustawę omówili podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior oraz zastępca dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Misztal. Wiceminister M. Bucior podkreślił, że celem ustawy jest uniknięcie niezgodności przepisów polskiego prawa wewnętrznego z europejskimi przepisami wspólnotowymi, dotyczącymi równouprawnienia płci. Zmiana ta zapobiegnie wniesieniu przez Komisję Europejską skargi na rząd polski.

Komisja zarzuca Polsce, że zakaz zatrudniania kobiet w kopalniach pod ziemią jest sprzeczny z zasadą równouprawnienia. W Polsce obowiązuje zakaz zatrudniania kobiet w kopalniach pod ziemią, zgodnie z ratyfikowanymi Konwencją MOP nr 45 oraz Europejską Kartą Społeczną (art. 8 ust. 4 pkt b), co powoduje, że polskie ustawodawstwo jest sprzeczne z prawem europejskim w zakresie dyrektyw 2002/73/WE oraz 76/207/EWG w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w zakresie dostępu do zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego oraz warunków pracy.

Podczas dyskusji senator Jan Rulewski wyraził obawy o możliwość zapewnienia ochrony macierzyństwa po wejściu w życie tej ustawy i był przeciwny jej przyjęciu. Z kolei senator Łukasz Abgarowicz stwierdził, że prawo europejskie i stanowisko Komisji Europejskiej w tej sprawie to przejaw mylenia równouprawnienia z bezpieczeństwem pracy. Postulował, aby Polska wystąpiła z inicjatywą o wprowadzeniu w Unii Europejskiej zakazu zatrudniania kobiet w kopalniach i w szczególnie trudnych warunkach.

Senator Mieczysław Augustyn zwrócił uwagę, że praca w kopalniach i trudnych warunkach jest podobnym zagrożeniem dla mężczyzn i kobiet. Podkreślił, że niezależnie od kwestii równouprawnienia w Unii Europejskiej, polskie przepisy muszą zapewnić ochronę zdrowia pracujących i macierzyństwa. Senator M. Augustyn opowiedział się za przyjęciem ustawy.

Przedstawicielka senackiego biura legislacyjnego nie zgłosiła uwag do ustawy. W wyniku głosowania komisja odrzuciła wniosek senatora M. Augustyna o przyjęcie ustawy bez poprawek (2 senatorów za, 3 - przeciw) i przyjęła wniosek senatora Piotra Kalety o odrzucenie ustawy (3 senatorów za, 2 - przeciw).

Na sprawozdawcę stanowiska komisji na posiedzeniu Izby wybrano senatora P. Kaletę.

* * *

Komisja Zdrowia oraz Komisja Rodziny i Polityki Społecznej rozpatrzyły ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Ustawą z 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw znowelizowano m.in. ustawę o świadczeniach rodzinnych z 28 listopada 2003 r. Wprowadzono rozwiązanie, które uzależniło prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka oraz jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka od zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego pozostawanie przez kobietę w ciąży pod opieką medyczną nie później niż od 10. tygodnia ciąży. Nowela weszła w życie 1 stycznia 2009 r., a 1 listopada 2009 r. zaczęły obowiązywać nowe przepisy dotyczące zasad otrzymywania dodatków z tytułu urodzenia dziecka. Niestety, wprowadzenie tej zmiany spowodowało, że część kobiet składających wniosek o świadczenie rodzinne nie otrzymała go z powodu braku zaświadczenia lekarskiego. Jak podkreślała posłanka sprawozdawczyni Janina Okrągły, wynikało to z braku informacji na ten temat lub możliwości skorzystania ze świadczeń w określonym terminie.

Ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawę o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior. Zwrócił uwagę, że wprowadza ona przejściowo - od dnia ogłoszenia nowelizacji do 31 grudnia 2011 r. - złagodzenie wymogów ustawy o świadczeniach rodzinnych. W tym czasie kobieta w ciąży obowiązek pozostawania przez nią pod opieką lekarską nie później niż od 10. tygodnia ciąży może potwierdzić nie tylko zaświadczeniem wystawionym przez lekarza, ale również przez położną.

Przedstawicielka senackiego biura legislacyjnego Bożena Langner zwróciła uwagę na nieprecyzyjne sformułowania niektórych przepisów ustawy i przedstawiła propozycje zmian. Dotyczyły one m.in. terminologii ustawy (art. 3 i art. 4 ust. 2) oraz niejednoznacznie brzmiącego przepisu art. 4 ust. 1 i 2. 

Senatorowie zadawali wiele pytań przedstawicielom rządu, m.in. dotyczących wpływu przyjętych przepisów na sektor finansów publicznych i budżety jednostek samorządu terytorialnego. Proponowana zmiana spowoduje bowiem wzrost wydatków z budżetu państwa w 2010 r. o ok. 23 mln zł, tj. o kwotę świadczeń rodzinnych związanych z urodzeniem dziecka, które nie zostały przyznane w 2009 r.

Senator Mieczysław Augustyn zaproponował 2 poprawki doprecyzowujące przepisy ustawy. W wyniku głosowania komisje odrzuciły wniosek o przyjęcie ustawy z poprawkami i przyjęły wniosek senatora Norbert Krajczego o jej odrzucenie. Postanowiono, że sprawozdanie komisji na posiedzeniu Izby przedstawi senator N. Krajczy.

* * *

Na wspólnym posiedzeniu Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Ustawodawcza przystąpiły do pierwszego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce komunalnej, ustawy o samorządzie województwa i ustawy o samorządzie powiatowym.

W imieniu wnioskodawców, grupy senatorów, projekt przedstawił i uzasadnił senator Mariusz Witczak.

W projekcie zaproponowano istotne zmiany w zasadach prowadzenia gospodarki komunalnej w formie spółek handlowych przy jednoczesnym uporządkowaniu obecnie obowiązującej regulacji.

Jak stwierdzili wnioskodawcy, w obecnym stanie prawnym zasady tworzenia i przystępowania jednostek samorządu terytorialnego do spółek handlowych są bardzo zróżnicowane w zależności od szczebla samorządu. Te niespójne często regulacje prowokują do podejmowania niekonsekwentnych prób zmian legislacyjnych. Aktualnie trwają prace sejmowe nad co najmniej trzema projektami przewidującymi zmiany w tym zakresie. W opinii wnioskodawców, wyrywkowe zmiany nie są jednak w stanie doprowadzić do stworzenia docelowego, spójnego systemu. Dlatego uzasadnione jest uregulowanie zasad tworzenia i przystępowania do spółek handlowych. Zaproponowany przez wnioskodawców projekt opiera się na następujących założeniach: całość regulacji będzie zawarta w ustawie o gospodarce komunalnej, a wszystkie szczeble samorządu terytorialnego zostają potraktowane w identyczny sposób. Jak stwierdzono w uzasadnieniu, konstytucyjna zasada wskazująca na podstawową rolę gmin nie wymaga bowiem, by gmina była w sposób szczególny wyróżniona w zakresie możliwości prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółek handlowych.

Przewidywany przez proponowaną nowelizację katalog przypadków, w których możliwe jest tworzenie lub przystępowanie do spółek handlowych przedstawiono na tle obecnej regulacji dotyczącej samorządu gminnego. I tak w projekcie rezygnuje się z możliwości uczestniczenia w spółkach ze względów społecznych. Zrezygnowano także z możliwości udziału w spółkach jako konsekwencji zagospodarowania mienia, którego w inny sposób - bez poważnej straty majątkowej - zagospodarować się nie da. W projekcie pozostawiono możliwość udziału w spółkach zajmujących się działalnością doradczą, promocyjną, edukacyjną i wydawniczą na rzecz samorządu terytorialnego. Odstąpiono natomiast od udziału w spółkach prowadzących czynności bankowe lub ubezpieczeniowe.

Ratio tej regulacji nawiązywało do znanej w wielu krajach instytucji banków komunalnych. Wydaje się jednak, że ewentualne umożliwienie jednostkom samorządu terytorialnego takiej działalności wymaga szerszej regulacji.

Dotychczasowa przesłanka znaczenia spółki dla rozwoju gminy została przeredagowana w ten sposób, że z jednej strony zastrzeżono, iż spółka taka musi mieścić się z zakresem swojej działalności w zadaniach własnych danej jednostki samorządu terytorialnego, a z drugiej - że znaczenie dla rozwoju gminy jest oceniane przez pryzmat strategii rozwoju, w której winno się znaleźć odwołanie do możliwości utworzenia (przystąpienia) do spółki handlowej prowadzącej określoną działalność. W związku z tymi zmianami konieczne stało się wprowadzenie przepisu przejściowego umożliwiającego jednostkom samorządu terytorialnego dostosowanie się do nowych zasad.

Jak stwierdzono w uzasadnieniu projektu, nie powoduje on skutków finansowych dla budżetu państwa i dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego, a także poważniejszych skutków gospodarczych. Wywiera natomiast skutek społeczny i prawny. Z prawnego punktu widzenia przedłożony projekt ujednolica zasady udziału jednostek samorządu terytorialnego w spółkach handlowych, rozszerzając w szczególności katalog dopuszczeń w odniesieniu do powiatów i województw. Tym samym na tych dwóch szczeblach stworzone zostają nowe możliwości realizacji zadań własnych, co przekłada się bezpośrednio na poziom zaspokojenia potrzeb poszczególnych wspólnot samorządowych.

W uzasadnieniu osobno omówiono kwestię kwalifikacji projektowanych rozwiązań pod kątem przepisów wspólnotowych dotyczących pomocy publicznej. W podsumowaniu podkreślono, że każdorazowa decyzja o wspieraniu lub podjęciu działalności gospodarczej przez jednostkę samorządu terytorialnego poza sferą użyteczności publicznej wymagać będzie, po jej stronie, indywidualnej i kompleksowej oceny z punktu widzenia dopuszczalności pomocy publicznej.

Zdaniem wnioskodawców, projektowane zmiany nie wymagają wydania nowych aktów wykonawczych, ani też nowelizacji aktów już wydanych, a projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

W dyskusji wątpliwości dotyczące przedstawionego przez grupę senatorów projektu zgłosili m.in. senatorowie Leon Kieres i Władysław Ortyl. W celu wyjaśnienia poruszanych zagadnień i zasięgnięcia dodatkowych opinii prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o gospodarce komunalnej, ustawy o samorządzie województwa i ustawy o samorządzie powiatowym odroczono.

 

do góry

Kontakty międzynarodowe

3 marca 2010 r. wizytę w Senacie złożył minister ds. europejskich i międzynarodowych Republiki Austrii Michael Spindelegger. Gościa przyjął marszałek Bogdan Borusewicz.

W czasie rozmowy M. Spindelegger stwierdził, że relacje pomiędzy Polską i Austrią są bardzo dobre. Obydwa kraje mają także wspólne interesy, m.in. w rejonie basenu Morza Czarnego. "Region ten będzie się w przyszłości rozwijał, dlatego Austria i Polska powinny być tam obecne" - podkreślił minister.

M. Spindelegger poinformował, że Austria będzie partycypować w kosztach utrzymania muzeum w Auschwitz-Birkenau. Podkreślił, że jest to zobowiązanie wobec przeszłości. Marszałek B. Borusewicz podziękował za tę decyzję i dodał, że "Polska będzie dbała o to miejsce niezależnie od wsparcia z zewnątrz".

Marszałek, zapytany o stopień akceptacji Polaków dla członkostwa Polski w Unii Europejskiej, powiedział, że jest on wysoki, sięga 80%. Polacy akceptują także integrację w ramach samej Unii. Jak powiedział marszałek, Polska jest zainteresowana rozszerzaniem Unii Europejskiej o kraje Bałkanów Zachodnich, ale chce, żeby Unia pamiętała o krajach na wschód od naszej granicy. "Istotne jest to, żeby integracja Europy przynosiła konkretne rezultaty. W tym kontekście najważniejsze dla nas jest bezpieczeństwo energetyczne. Musimy wspólnie dążyć, aby nośniki energii były normalnym towarem i nie były wiązane z innymi sprawami" - dodał marszałek.

Podczas spotkania rozmawiano również o roli parlamentów narodowych po wejściu w życie Traktatu Lizbońskiego. Rozmówcy zgodzili się, że parlamenty narodowe muszą aktywnie uczestniczyć w procesie stanowienia europejskiego prawa.

* * *

10 marca 2010 r. wizytę w Senacie złożył przewodniczący parlamentu Gruzji Dawid Bakaradze. Gościa przyjął marszałek Bogdan Borusewicz. Rozmawiano o polsko-gruzińskich stosunkach dwustronnych, współpracy parlamentarnej oraz sytuacji w państwach Kaukazu.

Marszałek B. Borusewicz podkreślił, że relacje pomiędzy Polską i Gruzją są dobre, a nasz kraj uważnie śledzi wydarzenia na Kaukazie. Przewodniczący D. Bakaradze wyraził wdzięczność dla Polski i Polaków za okazywane wsparcie. Dodał, że Gruzja uważa Polskę za jednego z najważniejszych przyjaciół w Europie i postrzega jako lidera na “starym kontynencie”, zwłaszcza jeśli chodzi o inicjatywy związane ze zbliżeniem państw Europy Wschodniej do Unii Europejskiej.

Marszałek stwierdził, że Polska jest zainteresowana jak najlepszymi rezultatami realizacji unijnego Partnerstwa Wschodniego. “Chcemy tym projektem objąć cały region Kaukazu, choć wiemy o istniejącym konflikcie pomiędzy Azerbejdżanem a Armenią” – podkreślił marszałek.

Podczas spotkania rozmawiano również o przebiegu procesu demokratyzacji życia politycznego i społecznego w Gruzji oraz perspektywach rozwiązania konfliktu gruzińsko-rosyjskiego.

 

do góry

Wydarzenia

3 marca 2010 r. prezes Związku Polaków na Litwie Michał Mackiewicz wręczył marszałkowi Bogdanowi Borusewiczowi Złotą Odznakę za zasługi w krzewieniu polskości na Litwie. Uchwałą Rady ZPL Senat RP został nagrodzony tym wyróżnieniem za aktywną działalność na rzecz społeczności polskiej na Litwie.

Podczas spotkania, w którym uczestniczyli także przewodniczący senackiej Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senator Andrzej Person i wiceprzewodniczący senator Łukasz M. Abgarowicz, działacze ZPL przedstawili informacje o działalności związku, swoich sukcesach i problemach nurtujących środowisko Polaków na Litwie. Marszałek B. Borusewicz podkreślił, że sytuacja Polaków na Litwie rzutuje na stosunki pomiędzy Polską i Litwą we wszystkich dziedzinach.

Polacy stanowią najliczniejszą mniejszość narodową na Litwie. Mieszka tam około 235 tys. naszych rodaków, co stanowi 6,74% ogółu ludności. Rosnąca rola mniejszości polskiej zauważalna jest zwłaszcza w życiu politycznym dzięki osiągnięciom utworzonej w 1994 r. polskiej partii, Akcji Wyborczej Polaków na Litwie. Odniosła ona sukcesy między innymi w ostatnich wyborach samorządowych i parlamentarnych. Przewodniczący AWPL Waldemar Tomaszewski uzyskał spore poparcie w wyborach prezydenckich i zdobył mandat posła do Parlamentu Europejskiego.

Główne problemy mniejszości polskiej na Litwie to trudna sytuacja szkolnictwa polskiego, brak postępów w dziedzinie zwrotu ziemi na Wileńszczyźnie, kwestia pisowni imion i nazwisk osób należących do mniejszości polskiej oraz polskiego nazewnictwa ulic na obszarach zamieszkanych przez mniejszość polską.

* * *

6-14 marca 2010 r. odbyły się VIII Światowe Zimowe Igrzyska Polonijne w Zakopanem, nad którymi mecenat sprawował Senat. W zawodach sportowych uczestniczyło ponad 750 osób z 26 krajów.

W imieniu Senatu rodaków z całego świata powitał przewodniczący Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senator Andrzej Person. Przypomniał, że niedawno minęło 20 lat istnienia Senatu w niepodległej Polsce i ten okres to "bliski kontakt, patronat i opieka nad Polonią". "Tak było w okresie międzywojennym, tak jest teraz od 1989 r., czyli od czasu pierwszych wolnych wyborów, jakie odbyły się właśnie do Senatu. Wśród tych wielu zadań, które wykonujemy, sport ma miejsce szczególne i wyjątkowe. To on tak bardzo podtrzymuje tożsamość, to on nas tak wszystkich łączy. To Wy wiecie, że tutaj biją Wasze serca i że tu jest Wasza Ojczyzna" - powiedział senator A. Person.

Zawodnicy wzięli udział w 14 konkurencjach sportowych, m.in. w biegu, slalomie, short tracku, nordic walkingu, wieloboju łyżwiarskim, biathlonie, snowboardzie, carwingu i saneczkarstwie. Po raz pierwszy w historii tych zawodów rozegrano konkurencje w hokeju i skokach narciarskich.

Patronat honorowy nad igrzyskami sprawował prezydent Lech Kaczyński. Organizatorami byli: Stowarzyszenie "Wspólnota Polska", Centralny Ośrodek Sportu w Zakopanem i Urząd Miasta Zakopane. Organizację igrzysk finansowo wsparli: Senat, Ministerstwo Sportu i Turystyki oraz Małopolski Urząd Wojewódzki.

* * *

8 marca 2010 r. w Bibliotece Śląskiej w Katowicach wręczono wyróżnienia Lady D, przyznane przez kapitułę, której przewodniczącą jest wicemarszałek Krystyna Bochenek.

Od 2002 r. nagrody te otrzymują kobiety, które pomimo codziennych zmagań z własną niepełnosprawnością pozostają aktywne społecznie. Tytuł Lady D. jest skrótem angielskiego wyrażenia "Lady Disabled" (dama niepełnosprawna). W tym roku wyróżnienia Lady D. zostały przyznane w sześciu kategoriach.

 

do góry

Wykaz numerów "Diariusza"