Diariusz Senatu nr 47
1-15 grudnia 2009 r.

2 i 3 grudnia odbyło się 45. posiedzenie Senatu.

Sejm uchwalił tę ustawę na podstawie pilnego projektu rządowego na 54. posiedzeniu, 19 listopada 2009 r. Uchylane przepisy określają mechanizm negocjacji w sprawie przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców. Do tej pory te negocjacje odbywały się na forum Komisji Trójstronnej i brała w nich udział strona rządowa. Po uchyleniu przedmiotowej ustawy, od 1 stycznia 2010 r., strona rządowa będzie wyłączona z negocjacji w sprawie tych wynagrodzeń, a wysokość przyrostu przeciętnych wynagrodzeń przedsiębiorców będą ustalać organizacje społeczne, czyli związki zawodowe i pracodawca.

To rozwiązanie przyjęte w pakiecie działań antykryzysowych. Organizacje związkowe zwracały uwagę, że prowadzenie negocjacji, ustalanie wskaźnika przyrostu przeciętnych wynagrodzeń centralnie nie zawsze odpowiada lokalnym potrzebom i sytuacji konkretnego przedsiębiorstwa.

Po zmianie ustawy w sprawie tego wskaźnika w przedsiębiorstwach państwowych negocjacje przeprowadzane będą między pracodawcami a związkami zawodowymi. Nie odniesie się to do konsekwencji, jakie mógł ponieść dyrektor przedsiębiorstwa, w którym przeciętny wskaźnik wzrostu miesięcznych wynagrodzeń na 2009 r. przekroczył 0,8% (wskaźnik określony przez rząd) i wpłynęło to negatywnie na kondycję finansową zakładu. Zgodnie z przepisem przejściowym, organ założycielski takiego przedsiębiorstwa będzie mógł odwołać dyrektora po 31 grudnia 2010 r., kiedy to wzrost wynagrodzeń za 2009 r. zostanie już obliczony.

Senatorowie 50 głosami, przy 33 przeciw, zdecydowali o przyjęciu ustawy bez poprawek. Zostanie ona teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Senat uchwalił 4 poprawki do nowelizacji ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego, uchwalonej przez Sejm na 53. posiedzeniu, 5 listopada 2009 r. Wprowadza ona pojęcie tzw. najmu okazjonalnego. Umowę w jego sprawie będzie mógł zawrzeć właściciel mieszkania, będący osobą fizyczną, który nie prowadzi działalności gospodarczej związanej z wynajmowaniem lokali. W wypadku tej umowy nie będzie obowiązywał wymóg zapewnienia eksmitowanemu pomieszczenia socjalnego. Umowa najmu okazjonalnego ma być zawierana maksymalnie na 10 lat. Najemca zobowiąże się w niej, że jeśli nie będzie przestrzegał warunków umowy, wyprowadzi się z zajmowanego mieszkania. Będzie też musiał wskazać w umowie inny lokal, w którym zamieszka w razie eksmisji. Na żądanie wynajmującego musi dołączyć do umowy oświadczenie z notarialnie poświadczonym podpisem. Powinno to zapobiec podawaniu fikcyjnych adresów. Właściciel, chcąc skorzystać z przepisów dotyczących najmu okazjonalnego, będzie musiał zgłosić zawarcie umowy w urzędzie skarbowym. Ma to służyć zmniejszeniu tzw. szarej strefy na rynku wynajmu mieszkań i zwiększeniu liczby legalnie wynajmowanych lokali.

Od 1 stycznia 2010 r. właściciele mieszkań, którzy zdecydują się je wynająć, zapłacą 8,5-procentowy podatek ryczałtowy od przychodów z najmu. Obecnie w takiej wysokości płacą go osoby, których przychody z najmu nie przekraczają równowartości 4 tys. euro. Po przekroczeniu tej kwoty kwota podatku wzrasta do 20%.

Trzy spośród senackich poprawek miały charakter doprecyzowujący i zmierzały do zapewnienia jednolitej terminologii i usunięcia nieprawidłowości w tym zakresie. Ponadto Izba uchwaliła zmianę, która przedłuża z 7 do 21 dni termin na wskazanie przez najemcę lokalu, w którym mógłby zamieszkać w razie obowiązku opuszczenia zajmowanego lokum.

Nowelizacja wróci teraz do Sejmu.

Senatorowie przyjęli trzy poprawki do ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy - Kodeks postępowania karnego. Jedna z nich przewiduje rozszerzenie możliwości nadzwyczajnego złagodzenia kary wobec sprawcy, który sam zwolnił zakładnika. Takie ukształtowanie przepisów może, zdaniem Senatu, służyć ochronie osoby pokrzywdzonej, a także stanowić zachętę dla sprawców do odstąpienia od przestępstwa, gdyż zawiera możliwość stosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary wobec sprawcy przestępstwa typu kwalifikowanego, który choć odstąpił, to nie czynił tego dobrowolnie. "Oznacza to danie sprawcy sygnału, że jeżeli tylko odstąpi od zamiaru wymuszenia i zwolni zakładnika, będzie mógł liczyć na łagodniejsze potraktowanie przez sąd" - jak napisano w uzasadnieniu uchwały.

Senatorowie uchwalili także podwyższenie z 3 do 5 lat więzienia, gdyby pozbawienie kogoś wolności łączyło się z jego szczególnym udręczeniem. Senatorowie zaproponowali, by kara za ten czyn wynosiła od 5 do 25 lat pozbawienia wolności. Obecnie, kto przetrzymuje zakładnika, podlega karze od 1 roku do 10 lat, a jeśli następstwem tego czynu jest "śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12".

Przestępstwa związane z braniem zakładnika są formalnie występkami, więc teoretycznie można zawiesić wykonanie kary przez sąd. Po wprowadzeniu zmian czyny takie będą traktowane jako zbrodnie i możliwość zawieszenia wykonania kary zostanie wyeliminowana. Za przetrzymywanie zakładnika skazywanych jest od kilku do kilkunastu osób rocznie. Najwięcej, bo 47, takich kar było w roku 2004, z kolei w 2007 r. sądy skazały za ten czyn 10 osób.

Nowelizację wraz z poprawkami Senatu rozpatrzą teraz posłowie.

Senatorowie zdecydowali także o wprowadzeniu 9 poprawek do ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, uchwalonej przez Sejm 53. na posiedzeniu, 5 listopada 2009 r., na podstawie rządowego i dwóch senackich projektów ustaw. Powstała jako wykonanie wyroków Trybunału Konstytucyjnego, służy też dostosowaniu niektórych przepisów do standardów określonych w orzeczeniach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Nowelizacja wprowadza m.in. nowe zasady doręczania pism procesowych, a więc likwidację monopolu Poczty Polskiej, i możliwość uzyskania pomocy prawnej z urzędu nawet przez osoby niezwolnione z kosztów sądowych.

Dwie poprawki, mające na celu realizację wskazań zawartych w uzasadnieniu orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, który uznał za niekonstytucyjne ścisłe powiązanie możliwości ubiegania się przez stronę procesu cywilnego o pomoc prawną z urzędu z wcześniejszym zwolnieniem jej z kosztów sądowych w całości bądź w części. Senat stwierdził, że ustawa sejmowa nadal pozwala odmiennie traktować osoby ubiegające się o pomoc od tego, czy zostały zwolnione z kosztów sądowych za sprawą orzeczenia sądu, czy też przysługuje im to ustawowo. Senat uznał za wskazane całkowite oderwanie instytucji pomocy prawnej z urzędu od instytucji zwolnienia z kosztów sądowych. Izba zaproponowała też ujednolicenie kryteriów oceniania wniosków osób prawnych o przyznanie pomocy prawnej z urzędu. Osoby prawne również musiałyby składać oświadczenia o majątku i dochodach.

W innej zmianie Senat wprowadził utrzymanie dotychczasowej regulacji, zgodnie z którą właściwa okręgowa rada adwokacka lub rada okręgowej izby radców prawnych zwalnia adwokata lub radcę prawnego i wyznacza innego.

Senatorowie zaproponowali też usunięcie przepisu, stanowiącego, że gdy ustanowiony przez sąd adwokat lub radca prawny, mający podjąć czynności poza siedzibą sądu orzekającego, chce wystąpić o wyznaczenie zastępcy z innej miejscowości, powinien zwrócić się o to z wnioskiem do sądu, sąd zaś zwróci się o wyznaczenie zastępcy do właściwych organów samorządu zawodowego. W trakcie debaty senackiej podnoszono, że to kolejny obowiązek sądu, mający być formą kontroli nad wykonywaniem czynności przez adwokata lub radcę prawnego ustanowionego przez sąd. Senatorowie uznali, że ogranicza to samodzielne decydowanie adwokatów i radców prawnych o tym, w której sprawie wezmą udział osobiście, i uzależni od decyzji sądu możliwość ustanawiania zastępcy procesowego w poszczególnych sprawach.

Według kolejnej propozycji Senatu adwokat lub radca prawny ustanowiony przez sąd będzie go zawiadamiał na piśmie o stwierdzeniu braku podstaw do wniesienia skargi, a sąd nie będzie wydawał opinii w tej sprawie. Według senatorów rozwiązanie takie pozwoli uniknąć pojawiających się, a podnoszonych w debacie, wątpliwości związanych z przesyłaniem sądowi wydającemu dane orzeczenie opinii o braku podstaw do wniesienia skargi.

Izba wprowadziła także możliwość dokonywania zmiany powództwa w formie ustnej, gdy odbędzie się to na rozprawie w obecności pozwanego. W opinii senatorów, przyspieszy to postępowanie, zniknie konieczność każdorazowego odraczania rozprawy w celu sporządzania i ewentualnego opłacenia wniosku o zmianę powództwa.

Ostatnia poprawka miała charakter redakcyjny.

Nowelizacja wraz z senackimi zmianami wróci teraz do Sejmu.

Senat wprowadził zmiany do ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym

Sejm uchwalił tę ustawę na 53. posiedzeniu, 5 listopada 2009 r., na podstawie projektu rządowego. Nowe przepisy mają pozwolić osobom, które poniosły szkodę w jednym zdarzeniu, dochodzić roszczeń w jednym, zbiorowym postępowaniu. Pozew zbiorowy będzie mogło złożyć przynajmniej 10 osób. Warunkiem złożenia takiego pozwu będzie oparcie go na jednakowej podstawie. Mogłyby go złożyć np. osoby poszkodowane w wyniku korzystania z tego samego leku, usług tej samej firmy lub związane umową o przewóz i uczestniczące w tym samym wypadku komunikacyjnym. Ustawa może pomóc także firmom mającym problemy z powodu opcji walutowych i umożliwi im wspólne występowanie do sądu z roszczeniami.

W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości, postępowanie grupowe ułatwi dostęp do sądu np. w wypadku małych roszczeń, gdy składanie pozwów indywidualnych nie jest opłacalne. Ponadto wejście w życie ustawy ma odciążyć sądy od rozpatrywania wielu podobnych spraw i zmniejszyć koszty postępowań.

Według proponowanych rozwiązań, zbiorowe powództwo powinien złożyć reprezentant grupy, którym mógłby być jeden z jej członków lub lokalny rzecznik konsumentów. Członkowie grupy musieliby się także zgodzić na ujednolicenie wysokości należnego każdemu z nich odszkodowania.

Ze względu na rangę spraw rozpatrywanych mogłyby być one prowadzone jedynie przed sądami okręgowymi i rozpoznawane w składzie trzech sędziów zawodowych. Wszczęcie postępowania grupowego nie wykluczałoby jednak indywidualnego dochodzenia roszczeń przez osoby, które nie przystąpiłyby do grupy.

Ustawa zakłada, że uczestnicy sami muszą zgłosić pozew i wybrać reprezentanta. Wynagrodzenie prawnika reprezentującego grupę nie będzie mogło przekroczyć 20% wartości pozwu.

Jedna z poprawek Senatu doprecyzowuje, że "ustawa ma zastosowanie w sprawach o roszczenia o ochronę konsumentów z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz z tytułu czynszów niedozwolonych z wyjątkiem roszczeń o ochronę dóbr osobistych".

Senat uznał za konieczne wyeliminowanie wątpliwości co do liczby osób, dla których możliwe jest ujednolicenie wysokości roszczeń w podgrupie. We wprowadzonej poprawce uszczegółowiono, że podgrupa liczy co najmniej 2 osoby.

Senackie propozycje zmian rozpatrzy teraz Sejm.

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 53. posiedzeniu, 5 listopada 2009 r., na podstawie projektu wniesionego przez Senat 23 kwietnia 2009 r. W trakcie prac legislacyjnych zmieniono jedynie termin wejścia ustawy w życie z 14 dni od dnia ogłoszenia na 1 stycznia 2010 r.

Nowelizacja ma na celu dostosowanie systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 12 czerwca 2008 r. w zakresie zasad i procedury zaliczania podatku od towarów i usług do kosztów sądowych z tytułu należności poddanych opodatkowaniu tym podatkiem biegłych sądowych i innych osób wykonujących czynności im zlecone w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym. Ustawa powoduje, iż wynagrodzenie biegłego, który jest podatnikiem podatku od towarów i usług, będzie podwyższane o stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach o podatku od towarów i usług obowiązującą w dniu orzekania o tym wynagrodzeniu.

Senatorowie 62 głosami za, przy 22 wstrzymujących się, zdecydowali o przyjęciu bez poprawek rozpatrywanej nowelizacji. Zostanie ona teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy - Kodeks pracy

Aprobatę senatorów (79 głosów za, 2 - przeciw) uzyskała ustawa o zmianie ustawy - Kodeks pracy. Została ona uchwalona na podstawie senackiego projektu na 53. posiedzeniu Sejmu, 5 listopada 2009 r. Zgodnie z nowelizacją pracownicy korzystający z urlopów przeznaczonych na opiekę nad dzieckiem (dodatkowy urlop macierzyński, dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlop ojcowski) będą korzystać z gwarancji, jakie daje zeszłoroczna nowelizacja kodeksu pracy, obowiązująca od stycznia.

Wprowadziła ona m.in. urlopy macierzyńskie złożone z części obligatoryjnej i dodatkowej, którą pracownik może, ale nie musi wykorzystać, a także mechanizmy chroniące pracowników po powrocie do pracy przed zwolnieniem. W myśl ustawy od 2010 r. możliwe będzie korzystanie z urlopu ojcowskiego, a ojcowie po jego zakończeniu będą objęci identyczną ochroną, z jakiej korzystają pracownice powracające do pracy z urlopu macierzyńskiego.

W nowelizacji chodzi o wyraźne zapewnienie, że pracownikom po zakończeniu urlopu zagwarantuje się powrót na dotychczasowe stanowisko bądź na stanowisko równorzędne, a wynagrodzenie za pracę będzie odpowiadać temu, jakie otrzymywali przed odejściem na urlop. Podobne uprawnienia obejmą nie tylko rodziców biologicznych, ale także rodziców prawnych, czyli będą dotyczyć urlopu adopcyjnego - podstawowego i dodatkowego.

Nowelizacja kodeksu pracy przewiduje także maksymalne zrównanie sytuacji prawnej rodziców biologicznych i adopcyjnych. Chodzi m.in. o prawo do wykorzystania urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, dzielenie się urlopem macierzyńskim między rodzicami dziecka, prawo ojca wychowującego dziecko do korzystania z części urlopu macierzyńskiego w razie hospitalizacji matki dziecka czy o szczególną ochronę stosunku pracy.

Nowelizacja zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Nowelizację Sejm uchwalił podczas 54. posiedzenia, 19 listopada 2009 r., na podstawie projektu wniesionego przez rząd. Jest ona ściśle związana z ustawą budżetową na rok 2010, a jej przyjęcie wynika z potrzeb przyszłorocznego budżetu. Zawarte w niej propozycje zmian niektórych ustaw znajdują odzwierciedlenie w kwotach ujętych w projekcie ustawy budżetowej i są z nimi skorelowane.

Wprowadzono m.in. zmiany w ustawach: o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, Karcie Nauczyciela, o zawodach pielęgniarki i położnej, o zawodach lekarza i lekarza dentysty, o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, prawie o ustroju sądów powszechnych, o prokuraturze, prawie o ustroju sądów administracyjnych, o świadczeniach rodzinnych, prawie zamówień publicznych, o pomocy społecznej, o służbie cywilnej i w przepisach wprowadzających ustawę o finansach publicznych.

Pracująca nad ustawą Komisja Budżetu i Finansów Publicznych wnosiła o jej przyjęcie bez poprawek, senatorowie Wiesław Dobkowski, popierany przez mniejszość komisji, i Jan Rulewski zaś - postulowali wprowadzenie zmian. Ostatecznie 52 osoby głosowały za przyjęciem nowelizacji, 30 - przeciw, a 2 wstrzymały się od głosu.

Izba zaakceptowała zatem bez poprawek ustawę o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją wydatków budżetowych. Musi ją jeszcze podpisać prezydent.

Sejm uchwalił nowelizację podczas 53. posiedzenia, 5 listopada 2009 r., na podstawie projektu rządowego. Przewiduje ona, że minister rolnictwa będzie przygotowywać wykaz uznanych związków hodowców lub innych podmiotów prowadzących w Polsce księgi hodowlane dla bydła, świń, owiec, kóz i koniowatych. Wykaz ten ma być umieszczony na stronie internetowej resortu rolnictwa. Ponadto ustawa dla potrzeb oceny wartości użytkowej i hodowlanej wprowadza system teleinformatyczny. Jednoznacznie wskazuje, że w Polsce ma być prowadzona tylko jedna księga dla rodów drobiu, każdego z gatunków zwierząt futerkowych i linii hodowlanych pszczół. Prowadzenie księgi tylko przez jeden podmiot sprawi, że na terenie całego kraju realizowany będzie jednolity program hodowlany, a uzyskane wyniki z oceny wartości użytkowej hodowanych zwierząt będą porównywalne.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi rekomendowała przyjęcie ustawy z jedną poprawką uszczegóławiającą, a senator Przemysław Błaszczyk zgłosił propozycje 2 zmian. Senator Stanisław Gorczyca natomiast wniósł o przyjęcie nowelizacji bez poprawek. Poparła go Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a następnie Izba, głosując (53 głosy za, 8 - przeciw, 23 wstrzymujące się) za przyjęciem ustawy o zmianie ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich w wersji uchwalonej przez Sejm.

Nowelizacja zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Sejm uchwalił tę ustawę na 53. posiedzeniu, 5 listopada 2009 r. Na jej mocy 21 pounickich nieruchomości na Podkarpaciu, na których stoją cerkwie prawosławne, ich stan prawny był od lat nieuregulowany, a przeszły na własność państwa na podstawie dekretu z 1947 r., formalnie nieodpłatnie staną się własnością Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Za przekazanie części świątyń wojewodowie mają zapłacić odszkodowania Kościołowi greckokatolickiemu. Według Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji będzie to 760 tys. zł.

Senatorowie zaproponowali do tej ustawy dwie poprawki o charakterze doprecyzowującym, zgodne z sugestiami Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Ustawa wróci teraz do Sejmu.

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm 53. posiedzeniu, 5 listopada 2009 r., dotyczy obowiązku używania na stokach narciarskich kasków ochronnych przez narciarzy i snowboardzistów do 15. roku życia. Dorośli opiekunowie za dopuszczenie do jazdy bez kasku ochronnego młodocianych narciarzy i snowboardzistów będą podlegali karze grzywny lub nagany. Ustawa ma wejść w życie przed sezonem narciarskim 2009/2010.

Senatorowie: Tadeusz Skorupa, Zbigniew Szaleniec, Kazimierz Wiatr i Tadeusz Gruszka zgłosili propozycje poprawek do ustawy. Senator Stanisław Gorczyca zaś wniósł o jej przyjęcie bez poprawek. Izba 43 głosami za, przy 31 przeciw i 7 wstrzymujących się, zaakceptowała tę propozycję.

Teraz nowelizacja zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Na podstawie senackiego projektu Sejm uchwalił tę ustawę podczas 53. posiedzenia, 9 listopada 2009 r. Określa ona zasady dotowania wychowania przedszkolnego dzieci uczęszczających do przedszkoli w innych gminach niż gminy ich zamieszkania.

Senatorowie jednomyślnie, 84 głosami, zdecydowali o przyjęciu nowelizacji bez poprawek. Teraz musi ją jeszcze podpisać prezydent.

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm na 55. posiedzeniu, 2 grudnia 2009 r., przewiduje podniesienie limitu obrotów, zwalniającego z obowiązku płacenia tego podatku. W 2010 r. będzie to 100 tys. zł, w 2011 r. zaś - 150 tys. zł. Za przyjęciem sejmowych zmian głosowało 51 senatorów, 31 było przeciw, a 1 wstrzymał się od głosu.

Według szacunków resortu, po zmianach wpływy do budżetu w 2010 r. będą mniejsze o 300 mln zł, w 2011 r. zaś - o kolejne 200 mln zł.

Zgodnie z nowelizacją, minister finansów wyda kolejne rozporządzenie, dotyczącego zwolnienia niektórych podatników z obowiązku stosowania kas fiskalnych. Projekt rozporządzenia, dołączony do nowelizacji, przewiduje, że w 2010 r. z obowiązku stosowania kas mają być zwolnione m.in. osoby świadczące porady prawne czy usługi w zakresie opieki zdrowotnej.

Nowelizacja trafi teraz do podpisu prezydenta.

Sejm uchwalił ustawę na 55. posiedzeniu, 2 grudnia 2009 r. Zaproponowane zmiany odnoszą się do opodatkowania akcyzą niektórych wyrobów energetycznych. Ponadto są one związane z koniecznością dostosowania krajowego poziomu stawek podatku akcyzowego na papierosy do wymogów wynikających z dyrektywy Rady 92/79/EWG w sprawie zbliżenia podatków od papierosów.

Nowelizacja przewiduje wzrost podatku od papierosów. W 2010 r. akcyza wzrośnie o 5,19%, co spowoduje wzrost ceny paczki papierosów mniej więcej o 33 gr.

Zmiana wynika z konieczności wypełnienia przez Polskę zobowiązań przewidywanych traktatem akcesyjnym i dostosowania wysokości polskiej akcyzy na papierosy do wymogów unijnych. Zgodnie z przepisami wspólnotowymi minimalna stawka akcyzy na papierosy wynosi 57% ceny sprzedaży detalicznej papierosów z kategorii cenowej o najwyższym popycie. Nie może być jednak niższa niż 64 euro za 1000 sztuk. Stawka podatku zależy także od przyjętego do obliczenia akcyzy tzw. referencyjnego kursu wymiany walut Europejskiego Banku Centralnego w 2010 r., opublikowanego 1 października 2009 r. Zgodnie z nim kurs euro wyniósł 4,245 zł.

Resort finansów przewiduje, że po zmianach średnia cena detaliczna paczki papierosów wyniesie 8,09 zł. W związku z dostosowaniem stawek akcyzy do wartości euro i minimów unijnych wzrosną także stawki podatku na inne wyroby akcyzowe. Podniesiona zostanie akcyza na paliwa do silników odrzutowych z 1072 zł na 1401 zł za 1000 l, oleje opałowe niepodlegające obowiązkowi barwienia z 60 zł na 64 zł za 1 t, gaz ziemny przeznaczony do napędu silników spalinowych - ze 100 zł za 1 t do 521 zł za 1 t, a także węgiel, koks i gaz ziemny, przeznaczone do celów opałowych - z 1,18 zł do 1,28 zł za GJ.

Nowelizacja zakłada, że faktyczne podwyżki obejmą jednak tylko papierosy. Węgiel i koks do celów opałowych są zwolnione z akcyzy do 1 stycznia 2012 r. Do końca 2013 r. ma obowiązywać zerowa stawka akcyzy na gaz ziemny do silników spalinowych. Z kolei ten sam gaz do celów opałowych będzie zwolniony z podatku do 31 grudnia 2013 r. lub do czasu, kiedy przekroczy 25-procentowy udział w konsumpcji energii. Zwolnienie z akcyzy nadal będzie obejmowało paliwo do silników odrzutowych. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2010 r.

Za przyjęciem nowelizacji głosowało 54 senatorów, 7 było przeciw, 24 wstrzymało się od głosu. Nowelizacja zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

To inicjatywa ustawodawcza Senatu, uwzględniająca wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Przewiduje możliwość wymierzania kary 12 lat, 25 lat lub dożywotniego więzienia za zabójstwo ze szczególnym okrucieństwem, ze zgwałceniem, wzięciem zakładnika, rozbojem, z użyciem broni palnej lub materiałów wybuchowych.

Poprzedni kodeks karny zakwestionował Trybunał Konstytucyjny w kwietniu 2009 r. Po ogłoszeniu wyroku w "Dzienniku Ustaw" został skreślony przepis mówiący: "Kto zabija człowieka: ze szczególnym okrucieństwem; w związku z wzięciem zakładnika, zgwałceniem albo rozbojem; w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie; z użyciem broni palnej lub materiałów wybuchowych - podlega karze 25 lat pozbawienia wolności, albo karze dożywotniego pozbawienia wolności".

Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego w wypadku każdego rodzaju zabójstwa sędziowie stosowali § 1 art. 148, który stanowi: "Kto zabija człowieka, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności".

Obecnie w stosunku do przestępców, którzy nie ukończyli 18 lat, sędzia nie może różnicować kary, ponieważ wobec nich nie wolno orzec kary dożywotniego pozbawienia wolności, a jedynie 25 lat. W tym wypadku wyłączono też możliwość nadzwyczajnego złagodzenia kary, nawet gdy zgodnie z przepisami kodeksu byłoby ono obligatoryjne.

Teraz projekt trafi do Sejmu, gdzie przejdzie całą procedurę legislacyjną. Do reprezentowania Senatu w pracach nad projektem upoważniono senatora Piotra Zientarskiego.

Przeprowadzono też drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym. Podczas debaty zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym i projekt odesłano do komisji.

Ponadto po przeprowadzeniu drugiego czytania Senat przyjął projekty ustaw i podjął uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu następujących projektów ustaw:

• o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego,
• o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji,
• o zmianie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora.

Po wyczerpaniu porządku 45. posiedzenia oświadczenia złożyli senatorowie: Małgorzata Adamczak, Ryszard Bender, Stanisław Bisztyga, Krystyna Bochenek, Grzegorz Czelej, Władysław Dajczak, Jan Dobrzyński, Janina Fetlińska, Stanisław Gogacz, Maciej Grubski, Tadeusz Gruszka, Witold Idczak, Stanisław Jurcewicz, Piotr Kaleta, Maciej Klima, Ryszard Knosala, Sławomir Kowalski, Norbert Krajczy, Krzysztof Kwiatkowski, Rafał Muchacki, Jan Olech, Andrzej Person, Antoni Piechniczek, Marek Rocki, Zbigniew Romaszewski, Wojciech Skurkiewicz, Eryk Smulewicz, Zbigniew Szaleniec i Stanisław Zając.

2 grudnia 2009 r. odbyło się 53. posiedzenie Prezydium Senatu RP.

W pierwszym punkcie porządku obrad prezydium rozpatrzyło wniosek przewodniczącego Komisji Kultury i Środków Przekazu o wyrażenie zgody na zorganizowanie konferencji "Słowacki współczesny" oraz jubileuszowego koncertu z okazji 200. rocznicy urodzin Juliusza Słowackiego. Konferencja i uroczysty koncert zostaną zorganizowane przy współudziale Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza.

Prezydium Senatu wyraziło zgodę na zorganizowanie konferencji i koncertu 15 grudnia 2009 r. Odbędą się one w Muzeum Literatury im. Adam Mickiewicza w Warszawie.

Prezydium rozpatrzyło także wniosek przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o wyrażenie zgody na zorganizowanie konferencji "Nowe narzędzia rozwoju społeczno-gospodarczego polskich regionów". Zostaną na niej zaprezentowane założenia zmiany ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, przewidującej przekazanie samorządom województw zadań dotyczących zakładania i prowadzenia tego typu szkół. Zostanie także poruszona tematyka regionalnych programów odnowy wsi. W konferencji wezmą udział przedstawiciele rządu, parlamentu i samorządu terytorialnego.

Prezydium Senatu wyraziło zgodę na zorganizowanie konferencji 15 grudnia 2009 r. w budynku Senatu i zaakceptowało przedstawiony kosztorys.

Następnie rozpatrzono wniosek senatora Stanisława Iwana o wyrażenie zgody na zorganizowanie wystawy poświęconej wydarzeniom zielonogórskim z 30 maja 1960 r. w ich 50. rocznicę. Przypomnienie zrywu społeczności zielonogórskiej wpisuje się w szeroko rozumiane przesłanie, zawarte w podjętej przez Senat RP uchwale o ustanowieniu 2010 r. Rokiem Demokracji Lokalnej. Wystawa przygotowana zostanie przez Archiwum Państwowe w Zielonej Górze wraz z Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu.

Prezydium wyraziło zgodę na zorganizowanie wystawy w budynku Senatu pod koniec maja 2010 r. i zaakceptowało pokrycie kosztów wydrukowania i wysłania zaproszeń.

Prezydium Senatu rozpatrzyło także wniosek senatorów ziemi śląskiej o wyrażenie zgody na zorganizowanie wystawy poświęconej św. Józefowi Bilczewskiemu, który zasłynął nie tylko jako wybitny duszpasterz, ale także jako wielki patriota. Po uzyskaniu informacji, iż Kancelaria Senatu nie będzie obciążona kosztami związanymi z wystawą, prezydium wyraziło zgodę na przedstawienie wystawy w budynku Senatu pod koniec kwietnia 2010 r.

Następnie rozpatrzono wniosek wicemarszałka Marka Ziółkowskiego o wyrażenie zgody na zorganizowanie w Senacie wystawy karykatur i portretów senatorów VI i VII kadencji Senatu i wydanie pozycji je zawierającej. Prezydium wyraziło zgodę na prezentację wystawy w budynku Senatu i na pokrycie kosztów oprawy karykatur do wysokości 5000 zł.

Po wysłuchaniu opinii Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich prezydium podjęło uchwałę zmieniającą uchwałę nr 200 Prezydium Senatu z 5 lipca 2001 r. w sprawie zasad korzystania przez senatorów z zakwaterowania w mieście stołecznym Warszawie oraz wysokości środków finansowych przeznaczonych na pokrycie niektórych kosztów działalności senatora. Uchwała wejdzie w życie 15 grudnia 2009 r., z wyjątkiem § 1 pkt 3, który zaczął obowiązywać 2 grudnia 2009 r.

I. Prezydium Senatu rozpatrzyło wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym, inwestycyjnym oraz o zlecenie zadania polegającego na zakupie środków trwałych
i przyznanie dotacji na ich wykonanie. Prezydium rozpatrzyło wnioski i podjęło decyzję zgodnie z zestawieniem.

Zapoznano się również z pismem Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", dotyczącym rezygnacji z realizowania zadania: "Przebudowa Domu Kultury Polskiej im. Sanguszki w Sao Paulo w Brazylii" i niemoaliwoœci wykonania zadania: "Przebudowa archiwum Instytutu Literackiego w Maisons-Laffitte we Francji" w zakresie przewidzianym zawart1 umow1. W związku z powyższym stowarzyszenie wniosło o zmniejszenie przyznanej dotacji o 397 102 zł. Prezydium Senatu podjęło decyzję o postulowanym zmniejszeniu dotacji na realizację tego zadania.

II. Prezydium Senatu zapoznało się z informacją o wnioskach o zlecenie zadania
o charakterze inwestycyjnym i programowym, które zostały złożone z naruszeniem terminu i podjęło decyzje.

• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: roboty budowlane w szkole podstawowej w Podborzu, na Litwie. Stowarzyszenie wniosło o zmniejszenie dotacji o 290 115 zł. Prezydium Senatu zdecydowało o dopuszczeniu wniosku do procedury. Prezydium Senatu, działając na podstawie § 7 ust. 2 uchwały nr 30 Prezydium Senatu z 26 lutego 2008 r. w sprawie zlecania zadań w zakresie opieki nad Polonią
  i Polakami za granicą, zdecydowało o zmniejszeniu kwoty dotacji o 290 115 zł.
• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: roboty budowlano-instalacyjne w przedszkolu w Kowalczukach, na Litwie. Stowarzyszenie wniosło o zmianę zakresu rzeczowego zadania przyznanej dotacji. Prezydium Senatu zdecydowało o dopuszczeniu wniosku do procedury. Prezydium Senatu, działając na podstawie § 7 ust. 2 uchwały nr 30 Prezydium Senatu z 26 lutego 2008 r., w sprawie zlecania zadań w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą, wyraziło zgodę na zmianę zakresu przeznaczenia przyznanej dotacji.
• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: roboty budowlano-instalacyjne w Domu Polskim w Rosario, w Argentynie, wniosła dotacja 66 417 zł. Prezydium Senatu, działając na podstawie § 7 ust. 2 uchwały nr 30 Prezydium Senatu z 26 lutego 2008 r. w sprawie zlecania zadań w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą, zdecydowało o przyznaniu 66 417 zł.

• Wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą, postulowana dotacja 22 547,91 zł. Prezydium Senatu zdecydowało o niedopuszczeniu wniosku do procedury.
• Wniosek Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą, postulowana dotacja 39 325,84 zł. Prezydium Senatu zdecydowało o niedopuszczeniu wniosku do procedury.

Ponadto 2 grudnia 2009 r. do Kancelarii Senatu wpłynęły cztery wnioski Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" o zlecenie następujących zadań:

• zakup autokaru dla Związku Polaków na Białorusi,
• zakup samochodu osobowego dla Związku Polaków na Białorusi,
• roboty budowlano-instalacyjne, zakup i montaż wyposażenia studia emisyjnego dla Radia znad Wilii w Wilnie na Litwie,
• zakup 5 mikrobusów dla szkół w Niemenczynie, Kowalczukach, Bujwidzach, Radominie i Wesołówce, na Litwie.

Prezydium Senatu zdecydowało o niedopuszczeniu tych wniosków do procedury.

Dyrektor Biura Polonijnego Artur Kozłowski poinformował Prezydium Senatu o środkach finansowych, jakie pozostały w budżecie Kancelarii Senatu na rok 2009, na realizację zadań zleconych w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą. Prezydium Senatu upoważniło szefa Kancelarii Senatu minister Ewę Polkowską do wystąpienia do ministra finansów z decyzją dotyczącą blokowania planowanych na rok 2009 wydatków w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą, przeznaczonych na zadania i zakupy inwestycyjne (§ 6230).

W stosunku do środków pozostających do dyspozycji Prezydium Senatu na realizację zadań o charakterze programowym podjęto decyzję o zwiększeniu dotacji o 20 479 zł dla Caritas Polska w Warszawie na realizację zadania: paczki świąteczne dla Polaków na Wschodzie.

1 grudnia 2009 r.

W pierwszym punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Rodziny i Polityki Społecznej rozpatrywano ustawę o uchyleniu ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw.

Przyjęcie ustawy, która była pilnym przedłożeniem rządowym, omówił podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Maciej Grabowski. Jak podkreślił, w obecnych warunkach społeczno-ekonomicznych uchylana ustawa jest anachroniczna. Uchyla ona dotychczasową ustawę z 1994 r., która ograniczała wpływ przedsiębiorców na kształtowanie wynagrodzeń pracowników, narzucając m.in. terminy podwyżek i ich wysokość. Po wejściu w życie nowej ustawy (1 stycznia 2010 r.) przedsiębiorcy w porozumieniu ze związkami zawodowymi działającymi w przedsiębiorstwie będą mogli w trybie negocjacji swobodnie określać wysokość wynagrodzeń. W wypadku przedsiębiorstw państwowych, w których w 2009 r. przekroczono wskaźniki przyrostu wynagrodzeń, ograniczenia będą obowiązywać do końca 2010 r.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które stwierdziło, że ustawa nie budzi zasadniczych zastrzeżeń legislacyjnych.

W trakcie dyskusji senator Jan Rulewski zauważył, że ustawa jest wyrazem postawy kapitulanckiej wobec niemożności wyegzekwowania jej przepisów. Senator zaproponował wniesienie poprawki, w myśl której rząd byłby zobowiązany do przedstawiania parlamentowi corocznych informacji o skutkach rozpatrywanej ustawy. Komisja Rodziny i Polityki Społecznej odrzuciła jednak ten wniosek (za głosował 1 senator, przeciw było 4, a 1 osoba wstrzymała się od głosu). Ostatecznie w wyniku głosowania opowiedziano się za przyjęciem bez poprawek ustawy o uchyleniu ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw (5 głosów za, 1 wstrzymujący się). Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Rafała Muchackiego.

Podczas posiedzenia rozpatrzono także ustawę o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Nowelizację, uchwaloną z przedłożenia rządowego, przedstawiła podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Czesława Ostrowska. Umożliwi ona pracownikom wypłatę przez Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zaliczek w jednakowej wysokości na poczet świadczeń, w sytuacji gdy pracodawca zaprzestał działalności na okres dłuższy niż dwa miesiące.

Przedstawicielka senackiego biura legislacyjnego zaproponowała wprowadzenie dwóch poprawek do ustawy: jednej o charakterze legislacyjnym, drugiej pozwalającej objąć korzystnymi przepisami pracowników przedsiębiorstw, które zaprzestały działalności na dłużej niż dwa miesiące w okresie od 1 października 2006 r., tj. od obowiązywania ustawy zmienianej. Proponowane zmiany przejął i zgłosił jako wnioski senator Mieczysław Augustyn.

W trakcie dyskusji senator J. Rulewski wyraził opinię, że ustawa nie chroni w wystarczającym stopniu płac pracowników upadłych przedsiębiorstw i postulował wprowadzenie poprawki, dzięki której wysokość wypłacanej zaliczki byłaby wyższa od obecnej, ponieważ podstawą wyliczenia jej wysokości byłoby przeciętne wynagrodzenie w gospodarce, a nie wynagrodzenie minimalne, jak przewiduje ustawa. W wyniku głosowania ten wniosek nie uzyskał jednak poparcia komisji (za był 1 senator, przeciw - 5, a 1 osoba wstrzymała się od głosu). Akceptację senatorów uzyskały natomiast poprawki zgłoszone przez senatora M. Augustyna.

Ostatecznie Komisja Rodziny i Polityki Społecznej przyjęła ustawę o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy wraz z poprawkami senatora M. Augustyna 5 głosami, przy 2 wstrzymujących. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora J. Rulewskiego.

Na zakończenie posiedzenia przeprowadzono dyskusję nad ustawą o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją wydatków budżetowych. Senatorowie zajęli się tą ustawą z własnej inicjatywy, ponieważ wprowadza ona zmiany z zakresu przedmiotowego Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Marszałek Senatu skierował ją jedynie do Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Ustawę omówił dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów Dariusz Atłas. Skoncentrował się na zmianach dotyczących Funduszu Pracy, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, świadczeń rodzinnych, pomocy społecznej. Mówiąc o zmianie dotyczącej programu dożywiania dzieci, dyrektor zwrócił uwagę, że ustawa przedłuża ten rządowy program na kilka kolejnych lat.

Zdaniem senatora J. Rulewskiego, ustawa w części dotyczącej Funduszu Pracy nie sprzyja zatrudnianiu, a przeznaczenie środków na staże w ochronie zdrowia odbywa się kosztem działań stymulujących zatrudnienie osób niepełnosprawnych.

Dyrektor D. Atłas wyjaśniał, że zwiększenie wysokości środków przeznaczonych na staże zapewni ich odbycie wszystkim absolwentom wyższych szkół medycznych.

Senator J. Rulewski postulował wprowadzenie poprawki do ustawy w części dotyczącej zagwarantowania dotacji dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na zatrudnienie osób niepełnosprawnych w wysokości nie mniejszej niż 25% środków zaplanowanych na dany rok. Pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych Jarosław Duda przyznał, że rząd przeznaczy w 2010 r. mniej środków na ten cel niż powinien, ale są to niezbędne oszczędności wymuszone przez stan finansów publicznych. Wiceminister potwierdził, że samorządy otrzymają w 2010 r. o 10% mniej środków na turnusy rehabilitacyjne. Zapewnił jednak, że nie wpłynie to na sytuację dzieci niepełnosprawnych.

W trakcie dyskusji postulowano, aby świadczenia rodzinne były kierowane nie tylko do dzieci, ale także do pełnoletnich członków rodzin, m.in. osób niesamodzielnych i starych.

Podczas posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu rozpatrywano projekt ustawy budżetowej na rok 2010 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji:

część 24 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego;

część 09 – Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji;

część 01 – Kancelaria Prezydenta RP:

rozdział 92123 – Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Zabytków Krakowa.

Projekt ustawy budżetowej w części 24 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego przedstawiła podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Monika Smoleń. Jak poinformowała, w jej ramach założono wydatki budżetowe w łącznej kwocie 2 565 329 tys. zł. Oznacza to nominalny wzrost o 3,1% w stosunku do ustawy budżetowej na rok 2009, co przy inflacji określonej na poziomie 101% daje realny wzrost o 2,1%. Po dodaniu środków zaplanowanych na 2010 r. w ramach “budżetu środków europejskich” w kwocie 116 270 tys. zł wydatki na 2010 r. tej części projektu ustawy budżetowej wzrosną w stosunku do 2009 r. nominalnie o 8,5%, a realnie o 7,5%. W wydatkach budżetu państwa zaplanowanych dla części 24 wydatki bieżące stanowią 2 002 871 tys. zł, wydatki majątkowe – 154 981 tys. zł, a wydatki na współfinansowanie z udziałem środków Unii Europejskiej – 97 477 tys. zł.

Środki finansowe dla działu 921 w wysokości 1 130 812 tys. zł, będące w dyspozycji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, stanowią 81,4% wydatków ogółem tego działu, zaplanowanych na 2010 r. Wydatki budżetu państwa działu 921 – kultura i ochrona dziedzictwa narodowego, będące w dyspozycji resortu kultury w budżecie na 2010 r., stanowią 96,6% wydatków przewidzianych w ustawie budżetowej na rok 2009. Po dodaniu środków zaplanowanych na 2010 r. w ramach “budżetu środków europejskich” wzrosną one nominalnie o 4,9%, a realnie o 3.9% w stosunku do ustawy budżetowej na 2009 r. Wynika to głównie z potrzeby zapewnienia środków na: realizację wieloletnich programów rządowych na ogólną kwotę 85 200 tys. zł; działalność instytucji kultury prowadzonych przez ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wspólnie z jednostkami samorządu terytorialnego – 67 495 tys. zł; realizację priorytetowych kierunków działań w sferze kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oraz na realizację projektów z udziałem środków Unii Europejskich.

W dyspozycji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego znajdują się ponadto środki dla:

• działu 801 – oświata i wychowanie. Wydatki zaplanowane na 2010 r. to 615 347 tys. zł. Wydatki bieżące to 603 589 tys. zł, majątkowe – 10 500 tys. zł, współfinansowanie projektów z udziałem środków UE 1258 tys. zł;
• działu 803 – szkolnictwo wyższe. Wydatki zaplanowane na 2010 r. to 428 .543 tys. zł. Wydatki bieżące to 416 317 tys. zł, majątkowe – 8600 tys. zł, współfinansowanie projektów z udziałem środków UE – 3626 tys. zł na;
• działu 750 – administracja publiczna. Wydatki zaplanowane na 2010 r. to 55 432 tys. zł. Wydatki bieżące to 45 625 tys. zł, na majątkowe – 3306 tys. zł oraz 6501 tys. zł na współfinansowanie projektów z udziałem środków UE;
• działu 854 – edukacyjna opieka wychowawcza. Wydatki zaplanowane na 2010 r. to 25 119 tys. zł, w całości przeznaczone na wydatki bieżące;
• działu 752 – obrona narodowa. Wydatki zaplanowane na 2010 r. to 71 tys. zł.
• działu 754 – bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa. Wydatki zaplanowane na 2010 rok to 5 tys. zł.

Budżet państwa dla części 24 – kultura i ochrona dziedzictwa narodowego zakłada dochody budżetowe w wysokości 5034 tys. zł. W stosunku do łącznych dochodów budżetu państwa stanowią one zaledwie 0,002% tej kwoty. Zakłada się natomiast, że dział 921 osiągnie dochody w wysokości 3958 tys. zł.

Projekt ustawy budżetowej w części 09 – Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji przedstawił przewodniczący KRRiT Witold Kołodziejski. W projekcie ustawy budżetowej na rok 2010 w ramach części 09 założono wydatki budżetowe w łącznej kwocie 19 742 tys. zł, w tym związane z działalnością KRRiT, wynikające z zadań KRRiT określonych w przepisach ustawy o radiofonii i telewizji oraz innych ustaw – 17 817 tys. zł, (90.25%), oraz z zadań KRRiT wynikających z implementacji dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych – 1 925 tys. zł.

Projekt ustawy budżetowej dla części 09 zakłada dochody budżetowe w wysokości 4132 tys. zł. Na kwotę tę składają się: wpływy z opłat koncesyjnych w łącznej kwocie 3876 tys. zł; rejestracji programów rozprowadzanych w sieciach kablowych 250 tys. zł oraz opłaty prolongacyjne 6 tys. zł. Obecnie przewidywane wykonanie dochodów KRRiT w 2009 r. określa się na poziomie minimum 22 227 tys. zł.

Ponadto przewodniczący KRRiT podkreślił, że nowelizacja ustawy o abonamencie radiowo-telewizyjnym jest bardzo potrzebna, ponieważ należy uszczelnić system poboru abonamentu, tak by urzędy skarbowe miały prawo i obowiązek ścigać zalegających z opłatą za radio i telewizję. Przypomniał również, że w 2005 r. Ministerstwo Finansów wydało rozporządzenie, które wycofało urzędy skarbowe z egzekucji zaległości abonamentowych.

Przewodniczący komisji senator Piotr Ł.J. Andrzejewski zadeklarował gotowość wystąpienia przez komisję z inicjatywą ustawodawczą, dotyczącą nowelizacji tej ustawy.

Senatorowie z Komisji Spraw Zagranicznych postanowili nie zgłaszać zastrzeżeń do ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec w sprawie zmian do Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, podpisanego w Szczecinie dnia 16 kwietnia 2009 r.

Jak poinformował zastępca dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Misztal, celem przedmiotowego porozumienia jest zmiana przepisów konwencji regulującej zasady funkcjonowania Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego. Przedmiotem zmian jest nowy status kwatery głównej korpusu na dowództwo NATO niższej gotowości. Rodzi to określone skutki prawne. Strony konwencji uzgodniły m.in., że rozszerzony zostanie krąg podmiotów mających dostęp do Kwatery Głównej Korpusu, wyznaczono nowe jego zadania i misje, a wysokość składek do budżetu będzie określona na drodze wzajemnego porozumienia. Wicedyrektor dodał, że Królestwo Danii chce ograniczyć swój udział w pracach korpusu poprzez wyłączenie brygady duńskiego batalionu łączności.

Senatorowie zapoznali się także z opinią wiceministra obrony narodowej Marcina Idzika, który nie zgłosił żadnych uwag do omawianej ustawy. Nie miało ich także Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W czasie dyskusji senator Maciej Grubski pytał o powody, dla których Duńczycy opuszczają korpus. Jak wyjaśnił wiceminister obrony narodowej, to autonomiczna decyzja Królestwa Danii. Dodał, że wystąpienie Duńczyków pociąga za sobą zmianę przepisów konwencji i skutki finansowe dla pozostałych członków. Szef Zarządu Analiz Wywiadowczych i Rozpoznawczych P-2 Sztabu Generalnego WP gen. dyw. Anatol Wojtan uzupełnił informację, twierdząc, że ograniczenie działalności Duńczyków w korpusie wynika ze strategii bezpieczeństwa tego kraju. Zaznaczył też, że na miejsce duńskiego korpusu został wysłany odpowiedni korpus polski.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora Marka Rockiego, Komisja Spraw Zagranicznych opowiedziała się jednomyślnie za przyjęciem bez poprawek rozpatrzonej ustawy ratyfikacyjnej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora M. Grubskiego.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia rozpatrzono ustawę o ratyfikacji Statutu Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA), przyjętego w Bonn dnia 26 stycznia 2009 r.

Jak poinformował wicedyrektor Departamentu Prawno-Traktatowego w MSZ A. Misztal, celem Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA) jest zrównoważone wykorzystanie wszelkich form energii odnawialnej w zakresie wiedzy i technologii, a także podniesienie jakości badań związanych z odnawialnymi źródłami energii. Przyjęcie przez Polskę statutu podlegającego ratyfikacji przez prezydenta powinno wpłynąć na zwiększenie liczby miejsc pracy w branży energetyki odnawialnej, a poprzez aktywność przedsiębiorstw i zwiększenie działalności instytutów naukowych - pozytywnie wpłynąć na rozwój gospodarczy naszego kraju. Działalność agencji będzie finansowana ze składek państw członkowskich.

Wicedyrektor Departamentu Energetyki w Ministerstwie Gospodarki Marek Kucharski poinformował, że siedziba Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej znajduje się w Emiratach Arabskich, a składki do tej organizacji zostały ustalone na podstawie dochodów narodowych poszczególnych państw członkowskich. Największymi płatnikami są: USA, Japonia, Wielka Brytania i Niemcy. Polska składka wynosi 104 tysiące USD. Do tej pory statut ratyfikowało 7 państw.

Senatorowie zapoznali się także z opinią senackiego biura legislacyjnego, które nie zgłosiło żadnych uwag o charakterze legislacyjnym do omawianej ustawy.

Odpowiadając na pytanie senatora M. Rockiego dotyczące wejścia w życie ustawy, wicedyrektor M. Kucharski, poinformował, że zacznie ona obowiązywać po jej podpisaniu przez 25 państw, prawdopodobnie w marcu 2010 r.

W wyniku głosowania, na wniosek przewodniczącego obradom senatora M. Rockiego, Komisja Spraw Zagranicznych jednomyślnie opowiedziała się za przyjęciem bez poprawek rozpatrzonej ustawy ratyfikacyjnej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Janusza Rachonia.

W pierwszym punkcie porządku posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej pozytywnie zaopiniowano ustawę o ratyfikacji Statutu Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA), przyjętego w Bonn dnia 26 stycznia 2009 r.

Informację na ten temat przedstawili wicedyrektor Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Misztal i wicedyrektor Departamentu Energetyki w Ministerstwie Gospodarki Marek Kucharski. Przyjmując statut, który dotychczas podpisało 137 krajów i UE, Polska stanie się członkiem agencji. IRENA jest pierwszą organizacją o światowym zasięgu, zajmującą się problematyką energii odnawialnej. Głównym założeniem jej działalności jest wspieranie członków w zrównoważonym rozwoju technologii wykorzystujących odnawialne źródła energii. Działania podejmowane przez agencję będą polegać na transferze technologii i wspieraniu zwiększania umiejętności, wzmacnianiu więzi naukowo-badawczych, a także efektywnym finansowaniu odnawialnych źródeł energii i zwiększaniu świadomości społecznej w tym zakresie. Tymczasową siedzibą agencji jest Abu Dhabi.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło żadnych uwag o charakterze legislacyjnym.

W czasie dyskusji senatorowie interesowali się m.in. wysokością składek członkowskich, udziałem Polski we władzach agencji oraz relacjami IRENY z Międzynarodową Agencją Energii. Odpowiedzi na pytania senatorów udzielał wicedyrektor M. Kucharski.

Wobec braku zastrzeżeń legislacyjnych przewodniczący obradom senator Jan Wyrowiński poddał pod głosowanie wniosek o przyjęcie rozpatrywanej ustawy ratyfikacyjnej bez poprawek. Komisja przyjęła go 6 głosami, przy 1 wstrzymującym się. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Stanisława Jurcewicza.

Następnie przystąpiono do rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, uchwalonej z przedłożenia rządowego. Przyjęcie jej rekomendowała senatorom Małgorzata Kozak, wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Implementuje ona do polskiego prawa uregulowania unijne dotyczące m.in. monitorowania udzielonej oraz zwrotu nienależnie przyznanej pomocy publicznej. Nowelizacja zakłada, że przedsiębiorca, który nie zwrócił udzielonej mu pomocy publicznej, mimo że miał taki obowiązek, nie otrzyma nowego wsparcia do czasu, aż nie odda otrzymanych wcześniej pieniędzy.

Nowe przepisy przewidują też m.in. dołączenie niezbędnej dokumentacji do projektowanych ustaw, które są programami pomocy publicznej. Jest ona potrzebna, by prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał opinię o dopuszczalności pomocy publicznej, jaką Sejm zamierza zapisać w ustawie.

Nowela ma też sprecyzować zakres informacji o udzielonej pomocy w rolnictwie lub rybołówstwie, które trzeba podać do publicznej wiadomości. Ma wejść w życie po upływie dwóch miesięcy od ogłoszenia.

Komisja Gospodarki Narodowej zapoznała się z opinią senackiego biura legislacyjnego, które zasygnalizowało potrzebę wprowadzenie trzech poprawek o charakterze legislacyjno-doprecyzowującym. Zwróciło także uwagę na nieprecyzyjne odesłanie do innych aktów prawnych w art. 37 ust. 8.

Propozycje zmian pozytywnie oceniła wiceprezes M. Kozak. Ustawa nie budziła większych kontrowersji wśród senatorów. Prowadzący obrady senator J. Wyrowiński zgłosił formalnie 3 poprawki proponowane w opinii biura legislacyjnego.

W wyniku głosowania Komisja Gospodarki Narodowej poparła proponowane zmiany oraz całość ustawy wraz z poprawkami (4 głosy za, 2 przeciw). Na sprawozdawcę stanowiska komisji podczas posiedzenia plenarnego Izby wybrano senatora Stanisława Iwana.

Senatorowie z Komisji Środowiska zapoznali się z informacją ministra środowiska na temat planów powiększenia Puszczy Białowieskiej.

W posiedzeniu wzięli udział m.in. przedstawiciele Ministerstwa Środowiska: podsekretarz stanu Janusz Zaleski, doradca Tomasz Grabowski, dyrektor Departamentu Ochrony Przyrody Agnieszka Dalbiak, naczelnik Wydziału Parków Narodowych w tym departamencie Wojciech Hurkała, przedstawiciele Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych: dyrektor generalny Marian Pigan, wicedyrektor Grzegorz Furmański, naczelnik Wydziału Ochrony Przyrody Jolanta Błasiak i dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku Ryszard Ziemblicki, prezes PIG Ekorozwój Krzysztof Zaręba, kierownik Wydziału Ochrony Przyrody w NFOŚiGW Leszek Józkowiak oraz wicedyrektor Departamentu Ochrony Przyrody w Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska Helena Kamińska.

Wiceminister środowiska J. Zaleski przedstawił informację na temat zaawansowania negocjacji prowadzonych przez resort z przedstawicielami samorządów lokalnych w sprawie poszerzenia granic Białowieskiego Parku Narodowego. Jak stwierdził, obecnie doprecyzowywane są przesłanki społeczno-ekonomiczne powiększenia obszaru parku. Nadrzędnym celem jest dążenie do zachowania fragmentów lasu naturalnego i półnaturalnego i włączenia ich w granice parku narodowego. W tej kwestii prowadzone są konsultacje z władzami samorządowymi.

Uzgodnienia mają doprowadzić do wypracowania właściwej koncepcji ochrony Puszczy Białowieskiej, akceptowanej przez wszystkie zainteresowane strony, a przede wszystkim przez miejscowe samorządy, które - zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody - uzgadniają zmianę przebiegu granicy parku.

Inauguracyjne spotkanie w tej sprawie odbyło się w Ministerstwie Środowiska 6 lutego 2009 r. Jego celem było przede wszystkim omówienie możliwości wsparcia gmin i samorządów w regionie Puszczy Białowieskiej poprzez realizację programów poprawy stanu środowiska i warunków życia mieszkańców przy równoczesnym zachowaniu standardów ochrony przyrody. Wzięli w nim udział przedstawiciele władz samorządowych związanych bezpośrednio z regionem Puszczy Białowieskiej, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Ekofunduszu, Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych, Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych oraz innych jednostek resortu środowiska, związanych z ochroną przyrody i leśnictwem.

Uzgodniono, że przy wsparciu Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych zostaną opracowane koncepcja i program rozwoju regionu, uwzględniające oczekiwania i potrzeby samorządów regionu Puszczy Białowieskiej. Po określeniu najważniejszych problemów zostaną wskazane źródła finansowania, a eksperci pomogą przedstawicielom samorządów opracować wnioski o sfinansowanie ich zamierzeń.

19 czerwca 2009 r., podczas obchodów Światowego Dnia Ochrony Środowiska w Puszczy Białowieskiej, minister środowiska ogłosił rozpoczęcie konsultacji na temat Białowieskiego Programu Rozwoju. Zaproponował lokalnej społeczności gmin puszczańskich realizację pilotażowego programu zrównoważonego rozwoju. Szacuje się, że wsparcie finansowe w ramach tego projektu wyniesie ponad 100 mln zł, środki będą pochodziły z NFOŚiGW i innych źródeł.

11 maja 2009 r. zarząd NFOŚiGW podjął uchwałę (nr B/19/10/2009), zawierającą projekt rozszerzenia listy priorytetowych programów planowanych do finansowania w 2009 r. o program dla przedsięwzięć służących zrównoważonemu rozwojowi rejonu Puszczy Białowieskiej. Swoją uchwałą z 26 maja 2009 r. (nr 98/09) Rada Nadzorcza NFOŚiGW zatwierdziła natomiast rozszerzenie listy o ten program.

Intencją ministra środowiska jest realizacja pilotażowego w skali kraju projektu łączącego ochronę unikatowego obszaru Puszczy Białowieskiej z rozwojem społecznym i gospodarczym. Białowieski Program Rozwoju to kompleksowe przedsięwzięcie, zawierające szereg projektów, które w znaczący sposób nie tylko zwiększą konkurencyjność obszaru wokół Puszczy Białowieskiej, ale też wpłyną pozytywnie na jakość życia mieszkańców całego Podlasia. Działania podejmowane w ramach programu dotyczyć będą gospodarki odpadami (budowa zakładu zagospodarowania odpadów w Hajnówce wraz z infrastrukturą towarzyszącą, stworzenie kompleksowego systemu zbierania i transportu odpadów, rekultywacja istniejących składowisk, promocja selektywnej zbiórki odpadów), gospodarki wodno-ściekowej (budowa lub modernizacja sieci wodociągowej i stacji uzdatniania wody, modernizacja oczyszczalni ścieków, szczególnie w zakresie zagospodarowania osadów ściekowych, rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej oraz przydomowych oczyszczalni ścieków i zbiorczych lokalnych oczyszczalni biologicznych) i wiele innych. Program został przygotowany przez Ministerstwo Środowiska na podstawie wstępnego rozpoznania lokalnych potrzeb mieszkańców.

Prezentacji Białowieskiego Programu Rozwoju towarzyszyła propozycja zmiany granic parku narodowego. Zakłada ona trzykrotne powiększenie jego powierzchni. Po zmianach zajmowałby on obszar około 33 tys. ha. Wielkość Białowieskiego Parku Narodowego nie została jednak jeszcze dokładnie określona i będzie przedmiotem dalszych konsultacji zarówno społecznych, jak i ze środowiskami naukowymi.

W ramach konsultacji na temat Białowieskiego Programu Rozwoju 17 września 2009 r. odbyło się spotkanie, zorganizowane przez starostę powiatu hajnowskiego. Wzięli w nim udział wójtowie gmin: Narewka, Białowieża i Hajnówka, a także przedstawiciele rad gmin i ich przewodniczący. Ministerstwo Środowiska reprezentował główny konserwator przyrody wiceminister J. Zaleski. Podczas spotkania zdecydowano także o przygotowaniu umowy społecznej, dotyczącej działania poszerzonego Białowieskiego Parku Narodowego. Ma ona zostać przygotowana wspólnie przez wojewodę podlaskiego, marszałka województwa podlaskiego, Lasy Państwowe i Ministerstwo Środowiska. Powinna zapewnić jak najlepszą realizację programu na dalsze lata, jeżeli gminy zgodzą się na jego wdrożenie. Jak stwierdził wiceminister J. Zaleski, liczy na podpisanie na przełomie 2009 i 2010 r. umowy, umożliwiającej jeśli nie pełne, to przynajmniej częściowe, poszerzenie granic parku. Zapewnił, że resort nie zrezygnuje z dalszych negocjacji w tej sprawie, dopóki park nie zostanie powiększony.

W trakcie dyskusji wskazywano m.in. na potrzebę przekonania mieszkańców gmin okołopuszczańskich do idei poszerzenia i wykazania, że nie zagraża to ich bytowi. Omówiono także zasady ochrony parku po zwiększeniu jego obszaru i ograniczeniu łowiectwa. Wiele uwagi poświęcono problemowi niewystarczających środków na funkcjonowanie lasów i parków, co powoduje problemy w wykonywaniu nawet ich funkcji statutowych.

Senator Jadwiga Rotnicka nawiązała do stanowisk nadesłanych do Komisji Środowiska przez organizacje pozarządowe - Towarzystwo Ochrony Puszczy Białowieskiej i Towarzystwo Ochrony Krajobrazu. Zwróciła się też z prośbą o wyjaśnienie postawionych tam zarzutów, skierowanych przede wszystkim do leśników i lobby łowieckiego. Na pytania odpowiadali wiceminister J. Zaleski i wicedyrektor Lasów Państwowych G. Furmański.

Senatorowie wyrazili ubolewanie, że mimo zaproszenia zarówno władz gminnych, jak i wojewódzkich w posiedzeniu nie uczestniczyli przedstawiciele samorządów.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Gospodarki Narodowej rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

W obradach wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Finansów - dyrektor Departamentu Długu Publicznego Piotr Marczak, wicedyrektor Departamentu Rozwoju Rynku Finansowego Piotr Koziński i naczelnik Cezary Komorowski, przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury - podsekretarz stanu Radosław Stępień, dyrektor i wicedyrektor Departamentu Dróg i Autostrad Jarosław Waszkiewicz i Agnieszka Krupa, a także prezes Banku Gospodarstwa Krajowego Tomasz Mirończuk.

Ustawa uchwalona przez Sejm na 54. posiedzeniu pochodziła z przedłożenia rządowego. Rada Ministrów zadeklarowała, że projekt ustawy ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. W Sejmie zajmowała się nim Komisja Infrastruktury. W toku prac nad projektem zaproponowano do niego poprawki obniżające wysokość opłaty paliwowej - nie znalazły one jednak poparcia posłów.

Nowelizacja ma wdrożyć do polskiego systemu prawnego unijną dyrektywę z października 2003 r. Zobowiązuje ona państwa członkowskie do opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej, a także ustala jego minimalny poziom. Zgodnie z jej zapisami, minimalne opodatkowanie benzyny bezołowiowej wynosi 359 euro za 1000 l, a oleju napędowego - 330 euro za 1000 l. Polska znajduje się w okresie przejściowym, więc od 1 stycznia 2010 r. opodatkowanie oleju napędowego nie może być niższe niż 302 euro za 1000 l, a poziom 330 euro osiągnie 1 stycznia 2012 r. W wypadku benzyny stawka określona dyrektywą obowiązuje od początku tego roku.

Zgodnie z szacunkami planowany wzrost dochodów z tytułu wzrostu stawki opłaty paliwowej wyniósłby 2 mld 200 mln zł rocznie, z czego 1 mld 800 mln zł stanowiłoby dochód Krajowego Funduszu Drogowego, pozostałe środki natomiast - dochód Funduszu Kolejowego. Z tych pieniędzy mają być finansowane budowy i przebudowy dróg krajowych, głównie autostrad i dróg ekspresowych oraz inwestycje poprawiające bezpieczeństwo na przejazdach kolejowych i skrzyżowaniach dróg z liniami kolejowymi.

Według przyjętego w dyrektywie kursu euro, czyli 4,245 zł, w przyszłym roku stawka opłaty paliwowej od oleju napędowego wyniesie 233,99 zł za 1000 l. Dla paliw i gazów silnikowych innych niż olej napędowy i benzyna opłata paliwowa będzie wynosić 119,82 zł za 1000 kg. Na przyszły rok obowiązuje kurs euro z pierwszego dnia roboczego października, opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Nowelizacja zakłada też umożliwienie nabywania i zbywania bez zezwolenia na prowadzenie działalności maklerskiej obligacji emitowanych na rzecz Funduszu Drogowego przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Na razie nie ma takiej możliwości, przez co banki nie mogą obracać obligacjami na rynku międzybankowym, nie korzystając z usług pośredników. Powoduje to wzrost kosztów obsługi obligacji.

W wyniku głosowania połączone komisje budżetu i gospodarki opowiedziały się za przyjęciem bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Piotra Gruszczyńskiego.

Na swym posiedzeniu Komisja Ustawodawcza rozpatrywała wyroki Trybunału Konstytucyjnego. Pierwszy punkt porządku dziennego dotyczył orzeczenia z 12 stycznia 2000 r. w sprawie ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.

Wyrok (sygn. akt P 11/98) omówiła przedstawicielka Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu Anna Michalak. Trybunał orzekł o niezgodności art. 56 ust. 2 w związku z art. 25 i art. 26 ustawy z art. 64 ust. 3 w związku z art. 2 i art. 31 ust. 3 konstytucji oraz w związku z art. 1 Protokołu Nr 1 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności przez to, że wprowadzone w nim ograniczenia prawa własności ustanowiono z naruszeniem wymagań określonych w tych przepisach konstytucyjnych.

Trybunał podkreślił, że obecnie obowiązuje - uznana konstytucyjnie - konieczność ochrony praw lokatorów, a więc nie tylko najemców, i może ona znajdować wyraz m.in. w przepisach ustalających maksymalną wysokość czynszów. Nie jest jednak konstytucyjną koniecznością, aby realizacja tej ochrony odbywała się przede wszystkim na koszt osób fizycznych będących właścicielami budynków, ponieważ nie tylko na nich ciąży obowiązek solidaryzmu społecznego i pomocy słabszym. Możliwe jest przyjęcie innych rozwiązań prawnych, tak aby zapewnić najemcy niezbędną ochronę, właścicielowi natomiast - minimum środków pozwalających na pokrywanie niezbędnych kosztów, które częściowo wylicza art. 21 ustawy. Trybunał uznał, że nie ma argumentów konstytucyjnych uzasadniających konieczność nałożenia tych kosztów przede wszystkim na właścicieli. Możliwe jest bowiem przyjęcie innych rozwiązań, mniej uciążliwych dla właścicieli, a w równym stopniu chroniących najemców. Rozwiązania te zostały przyjęte w ustawie z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o dodatkach mieszkaniowych, na mocy których w omawianym wyroku uchylono przepisy uznane za niekonstytucyjne. Dlatego, w opinii senackiego biura legislacyjnego, nie jest celowe podejmowanie inicjatywy ustawodawczej w tej sprawie przez Komisję Ustawodawczą.

Po wysłuchaniu informacji legislatora przewodniczący komisji senator Piotr Zientarski zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania rozpatrzonego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. W wyniku głosowania senatorowie jednomyślnie poparli przedstawiony wniosek.

Następnie rozpatrzono wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 23 kwietnia 2009 r. dotyczący ustawy - Karta Nauczyciela. Orzeczenie omówiła A. Michalak z senackiego biura legislacyjnego. Jak wyjaśniła, trybunał orzekł o niezgodności art. 91b ust. 2 pkt 4 ustawy z art. 32 ust. 1 i art. 2 konstytucji (zasada równości wobec prawa) w zakresie, w jakim wyłącza on stosowanie art. 88 ust. 1 tej ustawy do nauczyciela zatrudnionego w przedszkolu niepublicznym w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć. Szczególne warunki przejścia nauczycieli na emeryturę, określone w art. 88 ust. 1 Karty Nauczyciela, dopuszczają, że nauczyciele mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, nauczyciele szkół, placówek, zakładów specjalnych oraz zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich zaś - dwudziestopięcioletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym, mogą - po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy - przejść na emeryturę.

A. Michalak poinformowała, że 23 czerwca 2009 r. ogłoszono ustawę z 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych, której przepisy dostosowały m.in. Kartę Nauczyciela do norm konstytucyjnych. Dlatego podjęcie inicjatywy ustawodawczej w celu wykonania omawianego wyroku nie jest zasadne.

W związku z przedstawioną informacją przewodniczący Komisji Ustawodawczej senator P. Zientarski zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania omówionego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. W wyniku głosowania wniosek komisji uzyskał jednomyślne poparcie senatorów.

Trzecim rozpatrywanym orzeczeniem był wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 21 września 2009 r., dotyczący ustawy - Prawo budowlane (sygn. akt P 46/08). Omówiła go przedstawicielka senackiego biura legislacyjnego A. Michalak. Jak poinformowała, wywołuje on skutki prawne z dniem publikacji, 29 września 2009 r. Trybunał orzekł w nim o niezgodności z art. 32 ust. 1 konstytucji art. 49b ust. 2 ustawy w części obejmującej wyrażenie "w dniu wszczęcia postępowania" użytego w warunkach legalizacji samowoli budowlanej, powstałej w wyniku robót budowlanych prowadzonych bez zgłoszenia lub mimo decyzji o sprzeciwie. Niespełnienie warunków legalizacji samowoli budowlanej powoduje bezwzględne wydanie decyzji o rozbiórce samowoli budowlanej, niezależnie od jakichkolwiek okoliczności danego wypadku, np. powodów złamania prawa budowlanego. Nie ma tu bowiem możliwości zastosowania lżejszych sankcji, np. nałożenia obowiązku usunięcia nieprawidłowości we wskazanym terminie, co jest możliwe w wypadku obiektów wybudowanych bez pozwolenia na budowę.

Jak dodała A. Michalak, zasady legalizacji samowoli budowlanej miały zostać zmienione ustawą z 23 kwietnia 2009 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, uchwaloną z inicjatywy sejmowej Komisji "Przyjazne Państwo". Nie weszła ona jednak w życie, a jej przyszłość jest niepewna, ponieważ 16 maja 2009 r. została ona skierowana przez prezydenta do Trybunału Konstytucyjnego. W ustawie znacznie zliberalizowano zasady nadzoru budowlanego, także jeżeli chodzi o procedury legalizacyjne. Przewiduje ona m.in. likwidację decyzji o pozwoleniu na budowę, a tym samym usunięcie z art. 49b ust. 2 Prawa budowlanego zaskarżonego fragmentu. Należy jednocześnie zauważyć, że prezydent nie zakwestionował bezpośrednio zmian w art. 49b ust. 2 prawa budowlanego.

Mając na uwadze treść wyroku oraz jego sentencji, senackie biuro legislacyjne zaproponowało skreślenie w art. 49b ust. 2 tych części wskazanego przepisu, które zostały uznane za niekonstytucyjne, i nadać regulacji nowe brzmienie.

Wobec tego senator P. Zientarski przedstawił wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wykonanie rozpatrzonego wyroku. W wyniku głosowania wniosek uzyskał jednomyślne poparcie komisji. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad projektem nowelizacji prawa budowlanego upoważniono senatora Marka Trzcińskiego.

Następnie przystąpiono do rozpatrzenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 9 lipca 2009 r., dotyczącego ustawy o dyscyplinie wojskowej, a także ustawy o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego. Orzeczenie z 9 lipca 2009 r. (sygn. akt K 31/08) omówił przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego Marek Jarentowski. Trybunał orzekł o niezgodności z konstytucją następujących przepisów:

• art. 53 ust. 3 ustawy z 4 września 1997 r. o dyscyplinie wojskowej w zakresie, w jakim uniemożliwia on żołnierzowi objętemu postępowaniem dyscyplinarnym ustanowienie obrońcy spośród adwokatów lub radców prawnych,
• art. 129 ust. 1 pkt 5 ustawy z 9 czerwca 2006 r. o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego w zakresie, w jakim umożliwia on osobie obwinionej wybór obrońcy w postępowaniu dyscyplinarnym wyłącznie spośród funkcjonariuszy.

Zaskarżone przepisy ściśle określały, kto mógł być obrońcą w tych postępowaniach dyscyplinarnych - odpowiednio tylko żołnierz lub tylko funkcjonariusz. Zdaniem trybunału, naruszyły one art. 42 ust. 2 konstytucji, określający prawo do obrony w wymiarze materialnym (prawo do bronienia się przez oskarżonego np. poprzez odmowę składania wyjaśnień i poprzez składanie wniosków dowodowych) oraz formalnym (prawo do korzystania z obrońcy).

Trybunał zaznaczył, że prawo do obrony nie jest prawem absolutnym i może podlegać ograniczeniu w trybie art. 31 ust. 3 konstytucji, ale musi mieć odpowiednie uzasadnienie i być proporcjonalne. Nie można uznać, że specyfika służb mundurowych jest wystarczającym uzasadnieniem ograniczenia możliwości wyboru obrońcy w postępowaniu dyscyplinarnym.

Jak poinformowano, w Sejmie trwają prace nad projektem ustawy o dyscyplinie wojskowej, którego art. 51 ust. 2 brzmi następująco: "Obwiniony może wybrać obrońcę spośród żołnierzy lub ustanowić swoim obrońcą radcę prawnego lub adwokata". Projekt przeszedł już etap prac komisyjnych. Ponieważ brak jednak inicjatywy dotyczącej ustawy o służbie funkcjonariuszy SKW oraz SWW, za zasadne uznano podjęcie przez Komisję Ustawodawczą inicjatywy w tym zakresie, zmierzającej do wprowadzenia w art. 129 w ust. 1 pkt 5 możliwości powołania obrońcy nie tylko spośród funkcjonariuszy, ale także spośród adwokatów lub radców prawnych.

Po zapoznaniu się z informacją senackiego biura legislacyjnego przewodniczący komisji senator P. Zientarski zgłosił wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wykonanie rozpatrzonego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Komisja jednogłośnie (7 głosów za) przyjęła przedstawiony wniosek. Do jej reprezentowania w dalszych pracach nad tym projektem ustawy została upoważniona senator Grażyna Sztark.

Piątym rozpatrywanym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego było orzeczenie z 7 grudnia 2005 r., dotyczące ustawy o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy (sygn. akt Kp 3/05). Wyrok omówił przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego M. Jarentowski. Trybunał w ramach kontroli prewencyjnej orzekł o niezgodności z art. 16 ust. 2, art. 163 oraz art. 164 ust. 1 i 3 konstytucji art. 1 pkt 3 lit. b i c ustawy z 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy w zakresie, w jakim pozbawia on gminę m.st. Warszawa prawa do wykonywania zadania własnego, obejmującego sprawy ochrony zdrowia i prowadzenie żłobków, oraz przekazuje organom dzielnicy uprawnienia stanowiące i wykonawcze przewidziane prawem, związane z wykonywaniem tego zadania. Jednocześnie trybunał stwierdził, że art. 1 pkt 3 lit. b i c ustawy nie jest nierozerwalnie związany z całą ustawą. O "niekonstytucyjności przyjętego rozwiązania przesądziła jedna przyczyna - bezwarunkowe przeniesienie zadań na dzielnice, niestanowiące ani jednostek samorządu terytorialnego, ani organów "innej władzy publicznej". Dzielnice nie mają bowiem samodzielności w sferze prawa publicznego, nie mogą działać w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Przekazanie im zadań przez miasto nie powoduje przeniesienia odpowiedzialności na te struktury - odpowiedzialność nadal ponosi miasto, mimo że nie ma już wpływu na wykonywanie zadań publicznych związanych z ochroną zdrowia i prowadzenia żłobków.

Od czasu wydania wyroku ustawa warszawska była nowelizowana trzykrotnie i część przepisów zakwestionowanych przez trybunał została już uwzględniona w tych nowelizacjach. Pewne kwestie uregulowano natomiast w statucie Warszawy i w statutach dzielnic warszawskich w sposób zbieżny z intencjami tej ustawy. Inną kwestią jest natomiast fakt, że ustawa warszawska wymaga dalszej nowelizacji, która miałaby na celu m.in. zbliżenie regulacji dotyczących organizacji i funkcjonowania organów wykonawczych dzielnicy do tych, które - na mocy ustawy o samorządzie gminnym - obowiązują w gminach, w tym w Warszawie, a zmieniały się po 2002 r. (np. likwidacja kolegialnego organu wykonawczego, czyli zarządu, wprowadzenie burmistrza i jego z zastępców). Te konieczne zmiany nie miałyby jednak związku z omawianym wyrokiem. Dlatego, zdaniem senackiego biura legislacyjnego, podejmowanie inicjatywy ustawodawczej w trybie "powyrokowym" nie jest celowe.

Po zapoznaniu się z przedstawioną informacją przewodniczący komisji senator P. Zientarski zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania rozpatrzonego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. W wyniku głosowania senatorowie jednomyślnie poparli zgłoszony wniosek.

Komisja Ustawodawcza rozpatrzyła także wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 21 lipca 2009 r., dotyczący ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy - Ordynacja wyborcza do Parlamentu Europejskiego oraz ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (sygn. akt K 7/09). Orzeczenie omówił przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego M. Jarentowski. Jak poinformował, trybunał orzekł w nim o niezgodności z konstytucją art. 91 ust. 3 zdanie drugie ordynacji wyborczej do Sejmu i Senatu, art. 74 ust. 3 zdanie drugie ordynacji wyborczej do PE oraz art. 80 ust. 2 zdanie piąte ustawy o wyborze prezydenta w zakresie, w jakim wskazane przepisy wyłączają dopuszczalność wznowienia postępowania w tzw. procesach wyborczych. Trybunał uznał, że zaskarżone regulacje nie czynią zadość gwarancjom płynącym z art. 45 ust. 1 konstytucji i art. 77 ust. 2 konstytucji (prawo do sądu ujęte od strony negatywnej, tj. jako zakaz zamykania przez ustawę sądowej drogi dochodzenia naruszonych wolności i praw.

Formuła zakresowa orzeczenia, którą trybunał posłużył się w tej sprawie, sprawia, że interwencja ustawodawcy nie jest bezwzględnie konieczna. Nie powstała bowiem luka prawna, której naprawienie wymagałoby zainicjowania procesu legislacyjnego. Stanowisko takie znajduje wsparcie w wypowiedzi samego trybunału, analizowany wyrok stwarza bowiem możliwość zastosowania instytucji wznowienia postępowania, uregulowanej w ustawie - Kodeks postępowania cywilnego, bez potrzeby wprowadzania dodatkowych zmian prawodawczych.

W związku z przedstawioną opinią przewodniczący komisji senator P. Zientarski zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania rozpatrzonego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. W wyniku głosowania Komisja Ustawodawcza jednomyślnie przyjęła przedstawiony wniosek.

Tego samego dnia Komisja Ustawodawcza kontynuowała rozpatrywanie ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Jak przypomniał senator P. Zientarski, nowelizacja została już szczegółowo przedstawiona na poprzednim posiedzeniu komisji. Senackie biuro legislacyjne przedstawiło propozycje dwóch poprawek, zmierzających do ujednolicenia terminologii i sprecyzowania odesłania. Do rozstrzygnięcia pozostała kwestia zastrzeżeń zgłoszonych przez Krajową Radę Notarialną (zbędność ustawy, postulat uchylenia art. 1046 § 4 kpc, dotyczącego obowiązku dostarczenia eksmitowanemu tymczasowego pomieszczenia) i wysłuchanie stanowiska Ministerstwa Infrastruktury w ich przedmiocie.

Senatorowie zgłosili szereg pytań do przedstawiciela rządu, obecnego na posiedzeniu. Dotyczyły one m.in. dopuszczenia zawierania jedynie umów najmu okazjonalnego na czas określony i sposobów wypowiadania takich umów.

Wiceminister infrastruktury Piotr Styczeń wskazał, że stanowisko KRN nie było dotychczas uwzględnione w procesie legislacyjnym, gdyż wpłynęło już po zakończeniu konsultacji społecznych. Dodał ponadto, że tak długo, jak będzie obowiązywała ustawa o ochronie praw lokatorów, wskazane byłoby stworzenie tak szczegółowej ustawy, w tym określającej nawet wysokość taksy notarialnej. Odnosząc się do konkretnych zastrzeżeń, stwierdził, że konstrukcja ustawy opiera się na akcie notarialnym, w którym dłużnik poddał się egzekucji, przewidującym obowiązek wydania lokalu. Pojęcie właściciela lokalu zostało wyraźnie określone na użytek tej ustawy w art. 2 ustawy o ochronie praw lokatorów. Wiceminister infrastruktury pozytywnie odniósł się natomiast do kwestii nowego brzmienia niewłaściwe sformułowanego przepisu art. 19d ustawy, w którym błędnie użyto zwrotu "rozwiązanie umowy".

Podczas obrad przedstawicielka senackiego biura legislacyjnego zwróciła uwagę na szereg nieścisłości w sformułowaniu niektórych przepisów ustawy i przedstawiła kilka uwag.

Senator P. Zientarski zaproponował 3 poprawki precyzujące przepisy ustawy, które zostały poparte przez Ministerstwo Infrastruktury. W wyniku głosowania Komisja Ustawodawcza przyjęła wszystkie zgłoszone poprawki. Ustalono, że ich wprowadzenie zarekomenduje Izbie senator Zbigniew Cichoń.

Posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zwołano w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych.

Rozwiązania zawarte w ustawie sejmowej, uchwalonej na podstawie projektu poselskiego, omówił wicedyrektor Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu Adam Niemczewski. Zgodnie z uzasadnieniem “ma ona na celu podniesienie rangi uroczystości oraz rocznic i świąt państwowych”. Nowelizacja wprowadza zalecenie, by polską flagę państwową podnosić lub umieszczać na budynkach mieszkalnych lub w innych miejscach z okazji świąt i rocznic państwowych oraz innych uroczystości o zasięgu państwowym lub lokalnym.

W opinii senackiego biura legislacyjnego, w nowelizacji zapisano zalecenie, które nie jest normą prawną i nie powinno znajdować się w ustawie. Z tą uwagą zgodził się obecny na posiedzeniu komisji przedstawiciel Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Komisja wysłuchała także posła sprawozdawcy Artura Górskiego, który wyjaśnił motywy wprowadzenia rozpatrywanej nowelizacji.

Senator Władysław Dajczak pytał o stanowisko rządu podczas prac sejmowych nad tą ustawą. Jak wyjaśnił przedstawiciel resortu spraw wewnętrznych, rząd poparł nowelizację, po wprowadzeniu nowego zapisu pojawiły się jednak wątpliwości interpretacyjne.

W trakcie dyskusji senatorowie zwracali uwagę na zagrożenie, jakie może pociągać za sobą nowelizacja, która jest nieczytelna dla przeciętnego obywatela, i zawęża obowiązujące przepisy.

Senator Jadwiga Rotnicka zgłosiła wniosek o odrzucenie ustawy. W wyniku głosowania Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej poparła przedstawiony wniosek i postanowiła zarekomendować Izbie odrzucenie ustawy o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senator J. Rotnicką.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą rozpatrzono wnioski o zlecenie zadań państwowych w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą.

Dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski poinformował senatorów o wysokości środków na opiekę nad Polonią i Polakami za granicą, pozostających w dyspozycji Kancelarii Senatu w 2009 r. Omówił także wnioski, które były przedmiotem obrad Zespołu Finansów Polonijnych 24 listopada 2009 r.

Następnie prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Maciej Płażyński zaprezentował złożone w Kancelarii Senatu po terminie wnioski o charakterze programowym i inwestycyjnym na 2009 r.

Po przerwie w obradach dyrektor A. Kozłowski przedstawił opinię Kancelarii Senatu w sprawie wniosków złożonych przez Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" o finansowanie w 2009 r. zadań o charakterze programowym i inwestycyjnym.

W wyniku głosowania komisja większością głosów poparła opinię Kancelarii Senatu dotyczącą finansowania wniosków na realizację zadań o charakterze programowym i inwestycyjnym i przyjęła opinię dla Prezydium Senatu, dotyczącą wniosków o dotację z budżetu Kancelarii Senatu dla organizacji pozarządowych:

• Fundacja Oświata Polska za Granicą w Warszawie: sfinansowanie kursu instruktorskiego oraz profesjonalnych butów do tańca dla choreografa zespołu "Syberyjski Krakowiak" oraz wysyłki strojów i butów do tańca ludowego dla Stowarzyszenia "Wanda" w Argentynie. Całkowity koszt realizacji zadania - 2345 zł, postulowana dotacja - 2345 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.

• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: zakup sprzętu komputerowego dla redakcji "Nowego Dziennika" w Nowym Jorku, w USA. Całkowity koszt realizacji zadania - 148 124 zł, postulowana dotacja - 148 124 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Regionalne Stowarzyszenie Wschód-Zachód w Płocku: zakup pianina dla Polskiej Misji Katolickiej w Dortmundzie. Całkowity koszt realizacji zadania - 43 500 zł, postulowana dotacja - 40 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.

• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: przebudowa Domu Polskiego w Buenos Aires, w Argentynie. Całkowity koszt realizacji zadania - 2 369 645 zł, postulowana dotacja - 374 332 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, kwotę dotacji zmniejszyć jednak do 204 082 zł.

Podczas posiedzenia senator Barbara Borys-Damięcka zwróciła uwagę na częstą i niezbyt, jej zdaniem, właściwą praktykę zakupu przez fundacje i stowarzyszenia ze środków Kancelarii Senatu środków trwałych i nieruchomości, które są następnie oddawane w użyczenie Polonii i Polakom za granicą. Senator podkreśliła, że w ten sposób organizacje stają się właścicielami znacznego majątku.

Senator Janina Fetlińska zaproponowała zorganizowanie posiedzenia komisji poświęconego problemom Polonii niemieckiej. Przewodniczący komisji senator Andrzej Person potwierdził, że takie posiedzenie zostało wstępnie zaplanowane na początek 2010 r.

Senator J. Fetlińska zwróciła się także z prośbą o przychylność w rozpatrzeniu wniosku na 2010 r., dotyczącego dofinansowania tłumaczenia na język angielski książki autorstwa dr Teresy Kaczorowskiej, poświęconej Mieczysławowi Haimanowi i Polonii amerykańskiej. Senator wyraziła opinię, że książka jest potrzebna, ponieważ ukazuje w nowym świetle zasługi Polonii.

Dyrektor senackiego biura polonijnego A. Kozłowski poinformował senatorów o spodziewanych kolejnych zwrotach niewykorzystanych dotacji na realizację dwóch zadań inwestycyjnych na kwotę około 500 tys. zł przez Stowarzyszenie "Wspólnota Polska". W związku z tym, że na wykorzystanie tych środków do końca grudnia 2009 r. pozostało około 20 dni roboczych, najprawdopodobniej będą one musiały zostać zwrócone do budżetu państwa.

Na zakończenie posiedzenia przewodniczący komisji senator A. Person zaprosił senatorów na seminarium "Sport polonijny - stan i potrzeby", odbywającego się w siedzibie Polskiego Komitetu Olimpijskiego.

Senatorowie z Komisji Budżetu i Finansów Publicznych postanowili nie zgłaszać zastrzeżeń do ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym. Ustalono, że przyjęcie bez poprawek sejmowej nowelizacji zaproponuje Izbie w imieniu komisji senator Antoni Motyczka.

Nowelizację rekomendował komisji podsekretarz stanu w Ministerstwie finansów Dariusz Daniluk. Ustawa, uchwalona z przedłożenia rządowego, wydłuża do 31 grudnia 2010 r. możliwość udzielenia wsparcia instytucjom finansowym przez Skarb Państwa. Dotychczas obowiązująca ustawa przewidywała tę pomoc tylko do końca 2009 r. Wydłużenie terminu pomocy wymaga zgody Komisji Europejskiej.

Ze wsparcia mogą skorzystać takie instytucje, jak: bank krajowy, spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa, krajowy zakład ubezpieczeń, fundusz inwestycyjny, dom maklerski czy fundusz emerytalny. Pomoc taka może być udzielona np. w formie sprzedaży skarbowych papierów wartościowych.

W opinii resortu finansów, jest mało prawdopodobne, że minister skorzysta z tego rozwiązania, gdyż zyski sektora bankowego za trzy kwartały tego roku wynoszą 7 mld zł, a jakość portfela kredytowego, mimo pewnego pogorszenia, w dalszym ciągu spełnia wysokie standardy.

W obradach uczestniczyli także przedstawiciele Komisji Nadzoru Finansowego, Narodowego Banku Polskiego, Związku Banków Polskich i Banku Gospodarstwa Krajowego.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się też z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zgłosiło uwagi szczegółowe do rozpatrywanej nowelizacji i sugerowało wprowadzenie dwóch poprawek. Nie uzyskały one jednak poparcia senatorów.

Senatorowie z Komisji Budżetu i Finansów Publicznych rozpatrzyli także ustawę o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją wydatków budżetowych. Jest ona ściśle związana z ustawą budżetową na rok 2010, a jej przyjęcie wynika z potrzeb przyszłorocznego budżetu. Zawarte w niej propozycje zmian niektórych ustaw znajdują odzwierciedlenie w kwotach ujętych w projekcie ustawy budżetowej i są z nimi skorelowane.

Wprowadza się zmiany m.in. w ustawach: o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, Karcie Nauczyciela, o zawodach pielęgniarki i położnej, o zawodach lekarza i lekarza dentysty, o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, prawie o ustroju sądów powszechnych, o prokuraturze, prawie o ustroju sądów administracyjnych, o świadczeniach rodzinnych, prawie zamówień publicznych, o pomocy społecznej, o służbie cywilnej i w przepisach wprowadzających ustawę o finansach publicznych.

Przyjęcie ustawy, uchwalonej przez Sejm na podstawie projektu wniesionego przez Radę Ministrów, rekomendowała senatorom sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Elżbieta Suchocka-Roguska. Na temat zapisów nowelizacji wypowiadali się także podsekretarz stanu Ministerstwie Edukacji Narodowej Lilla Jaroń, wicedyrektor Departamentu Strategii w tym resorcie Anna Chrościcka, podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Marcin Idzik i sędzia Irena Piotrowska z Krajowej Rady Sądownictwa.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zapoznała się także z opinią senackiego biura legislacyjnego, które przedstawiło uwagi szczegółowe i propozycje stosownych poprawek.

Ostatecznie w wyniku głosowania, na wniosek przewodniczącego obradom senatora Kazimierza Kleiny, senatorowie postanowili zarekomendować Izbie przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją wydatków budżetowych. Wniosek poparło 5 senatorów, a 3 wstrzymało się od głosu. Ustalono, że podczas obrad plenarnych sprawozdanie w tej sprawie złoży w imieniu komisji senator K. Kleina.

W pierwszym punkcie posiedzenia Komisji Obrony Narodowej znalazło się rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec w sprawie zmian do Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec, dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, podpisanego w Szczecinie dnia 16 kwietnia 2009 r.

Rozpatrywaną ustawę przedstawił zastępca dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Misztal. Jej celem jest wyrażenie zgody na ratyfikację porozumienia, którego przedmiotem jest zmiana przepisów konwencji regulującej podstawy i zasady funkcjonowania Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego. Ustawa wprowadza nowy status kwatery głównej korpusu jako dowództwa NATO niższej gotowości. Dostosowuje również postanowienia konwencji do postanowień -ratyfikowanego przez Rzeczpospolitą Polską 21 października 1999 r. - Protokołu Paryskiego, który reguluje status międzynarodowych dowództw wojskowych.

Sygnatariusz porozumienia, szef Zarządu Analiz Wywiadowczych i Rozpoznawczych P-2 Sztabu Generalnego Wojska Polskiego gen. dyw. Anatol Wojtan uzupełnił informację MSZ, przedstawiając skutki dla działania korpusu, wynikające z decyzji rządu Królestwa Danii w sprawie wycofania niektórych komponentów struktur wojskowych z Kwatery Głównej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego.

Po dyskusji przewodniczący obradom senator Henryk Górski zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. W wyniku głosowania komisja zaakceptowała go jednomyślnie, 7 głosami. Na sprawozdawcę komisji na posiedzenie Izby wybrano senatora Macieja Grubskiego.

W drugim punkcie porządku obrad odbyła się dyskusja nad ustawą o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją wydatków budżetowych - w zakresie wydatków na obronę narodową. Przewodniczący obradom senator H. Górski wyjaśnił, że formalnie ustawa ta nie została skierowana do komisji, jej przewodniczący senator Stanisław Zając uznał jednak za właściwe przyjrzeć się jej, gdyż zawarte są w niej przepisy dotyczące wydatków na obronę narodową.

Zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów Grażyna Żywiecka przedstawiła zmiany dokonane na mocy ustawy nowelizującej w przepisach regulujących niektóre wydatki związane z finansowaniem obrony narodowej. Informację tę uzupełnił podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Marcin Idzik.

W trakcie dyskusji senatorów z Komisji Obrony Narodowej interesowały głównie zmiany dokonane w art. 12 ustawy nowelizującej. Wątpliwości dotyczyły interpretacji zapisów art. 67a ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, dotyczących świadczeń stomatologicznych.

Po podsumowaniu dyskusji przewodniczący obradom Senator H. Górski poddał pod głosowanie wniosek, zgłoszony przez senatora Macieja Grubskiego, o uznanie, że komisja nie wnosi uwag do omawianej ustawy. W głosowaniu oddano 3 głosy za przyjęciem tego wniosku i 3 wstrzymujące się.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Ustawodawczej przeprowadzono pierwsze czytanie projektu uchwały w sprawie uczczenia pamięci wielkiego poety Juliusza Słowackiego w Jego 200. rocznicę urodzin i 160. rocznicę śmierci.

Projekt uchwały w imieniu wnioskodawców przedstawiła senator Janina Fetlińska. Przypomniała, że Juliusz Słowacki to jeden z największych polskich poetów, wieszcz narodowy. Podkreśliła, że jego poezja bardzo wiele wniosła do naszej narodowej tożsamości, do naszego wykształcenia literackiego i kulturalnego.

Zdaniem senator J. Fetlińskiej, dotychczas w Polsce nie organizowano zbyt wielu uroczystości upamiętniających jego postać, a 200. rocznica urodzin oraz 160. rocznica śmierci wieszcza są godne uczczenia.

“Według poety najwyższe wartości to prostota, pokora i ofiara oraz patriotyzm, przejawiający się w tworzeniu siebie doskonalszego, po to, by godnie i mądrze wspomagać naród. (...) Utwory Juliusza Słowackiego stały się duchową inspiracją dla wielu pokoleń polskich twórców i Polaków walczących o niepodległość ojczyzny” – napisano w uchwale. Senatorowie zaapelowali w niej również do środowisk wychowawczo-oświatowych i naukowych o popularyzowanie postaci i zasług J. Słowackiego – wielkiego Polaka, poety, wieszcza narodowego i patrioty.

Na zakończenie posiedzenia senator Piotr Ł.J. Andrzejewski zwrócił uwagę, że uchwała została podjęta trochę za późno, bo na zakończenie Roku Słowackiego. Przypomniał też, że 15 grudnia Komisja Kultury i Środków Przekazu razem z Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza organizuje konferencję “Słowacki współczesny”, która ma się stać formą podsumowania obchodów roku poświęconego poecie.

W trakcie dyskusji uwagę do projektu uchwały zgłosił senator Zbigniew Cichoń. Ostatecznie Komisja Kultury i Środków Przekazu oraz Komisja Ustawodawcza jednogłośnie (11 głosów za) poparły poprawkę, nadającą nowe brzmienie projektowi uchwały w sprawie uczczenia pamięci wielkiego poety Juliusza Słowackiego w Jego 200. rocznicę urodzin i 160. rocznicę śmierci. Do przedstawienia sprawozdania komisji na posiedzeniu Senatu zobowiązano senatora P.Ł.J. Andrzejewskiego.

Podczas posiedzenia Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich przygotowano opinię dla marszałka Senatu na temat projektu zmiany uchwały Prezydium Senatu w sprawie zasad korzystania przez senatorów z zakwaterowania w m.st. Warszawie oraz wysokości środków finansowych przeznaczonych na pokrycie niektórych kosztów działalności senatora.

Projekt zmiany uchwały nr 200 Prezydium Senatu z lipca 2001 r. przedstawił dyrektor Biura Spraw Senatorskich Kancelarii Senatu Piotr Świątecki. Jak stwierdził, celem proponowanej nowelizacji jest zaostrzenie i sprecyzowanie zasad korzystania z zakwaterowania w Domu Poselskim. Inspiracją zmiany przepisów uchwał prezydiów Senatu i Sejmu były wyniki kontroli zarządzonej przez marszałka Sejmu w Domu Poselskim. Proponowane zmiany zmierzają do zaostrzenia i doprecyzowania przepisów dotyczących uprawnienia do korzystania z zakwaterowania w Domu Poselskim oraz w mieszkaniach w Warszawie. Pierwsza zmiana wskazuje, że prawo do zakwaterowania w Domu Poselskim przysługuje senatorowi, który nie jest zameldowany w Warszawie, nie ma tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego ani jego części, nie włada lokalem mieszkalnym ani jego częścią. Druga zasadnicza zmiana polega na ustaleniu katalogu osób, które mogą być nieodpłatnie dokwaterowane w pokoju przydzielonym senatorowi w Domu Poselskim. To: małżonka senatora, osoba pozostająca we wspólnym pożyciu, wstępny, zstępny, a także osoba towarzysząca senatorowi niepełnosprawnemu lub wymagającemu opieki ze względu na stan zdrowia. Szef Kancelarii Senatu może wyrazić zgodę na nieodpłatne zakwaterowanie byłego senatora i osób przybywających do Senatu na zaproszenie jego organów. Dyrektor P. Świątecki omówił także różnicę między uchwałą Prezydium Sejmu a projektem senackim.

Podczas dyskusji senatorowie zgłosili szereg bardzo poważnych wątpliwości i zapytań w sprawie przedstawionego projektu uchwały. W wyniku dyskusji komisja zgłosiła propozycje dwóch korekt projektu uchwały Prezydium Senatu. Uznano, że nałożenie na senatorów obowiązku składania dyrektorowi Domu Poselskiego wniosku w formie ustalonej w załączniku do uchwały nawet w wypadku okazjonalnego, jednego noclegu osoby bliskiej jest zbędne. Parlamentarzysta i tak bierze bowiem na siebie odpowiedzialność za prawidłowe korzystanie z przydzielonego mu lokalu. Ponadto w wielu wypadkach może się to wiązać z trudnościami, gdy na przykład małżonek przybędzie późnym wieczorem i nie będzie na miejscu przedstawiciela administracji uprawnionego do przyjęcia oświadczenia. Sformalizowane pisemne oświadczenia parlamentarzystów są zbędne wobec prowadzenia ewidencji gości w recepcji Domu Poselskiego.

W opinii komisji, w projekcie należy skreślić określenie przesłanek wyłączających prawo do zakwaterowania, ponieważ zawiera ono powtórzenie. Pojęcie "władanie lokalem lub jego częścią" jest szersze niż posiadanie tytułu prawnego do tego władania.

Podczas posiedzenia Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich dyrektor P. Świątecki przedstawił także wstępne nowe założenia zasad korzystania z transportu przez senatorów. Jego zdaniem, należy utrzymać obecny system korzystania z przejazdów koleją bez przechodzenia na system rozliczeń indywidualnych poszczególnych biletów. Celowe byłoby natomiast przejście na nowy system rozliczania przejazdów senatorów PKS-ami. Po dyskusji uznano, że nie jest to odpowiedni czas na zmianę systemu.

Senatorowie z Komisji Zdrowia omówili zagadnienia wynikające z korespondencji napływającej do komisji, a także z bieżących prac legislacyjnych.

Zagadnienia o tematyce wynikającej z korespondencji napływającej do komisji omówił przewodniczący senator Władysław Sidorowicz. Jak podkreślił, w ostatnim czasie znaczna część korespondencji dotyczy podziału środków finansowych z Narodowego Funduszu Zdrowia w 2009 r. Przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego wyrażają sprzeciw wobec zapowiadanego obniżenia poziomu finansowania lecznictwa szpitalnego w 2010 r., a także braku zapłaty w 2009 r. za nadwykonania, czyli świadczenia udzielone ponad poziom wynikający z kontraktu z NFZ. Zły sposób alokacji środków finansowych i niestabilna polityka finansowa NFZ mogą doprowadzić, zdaniem samorządowców, do obniżenia poziomu finansowania szpitali w 2010 r., a także spowodować drastyczne ograniczenie działalności placówek, a co za tym idzie - w wielu wypadkach pogorszenie dostępności do świadczeń zdrowotnych. Stanie się to z kolei zagrożeniem dla zdrowia i życia pacjentów. Wobec niezwykle trudnej sytuacji związanej z finansowaniem świadczeń przez NFZ senator W. Sidorowicz zaproponował zwołanie posiedzenia Komisji Zdrowia w tej sprawie.

Podczas posiedzenia senatorowie ustalili także plan pracy komisji na styczeń 2010 r. Omówione zostaną sprawy związane z funkcjonowaniem koszyka świadczeń gwarantowanych oraz rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie ograniczenia sprzedaży preparatów w punktach aptecznych.

Odbyło się posiedzenie seminaryjne Komisji Zdrowia, poświęcone wpływowi profilaktyki na zdrowie publiczne w Polsce w kontekście perspektyw szczepień ochronnych w profilaktyce zdrowotnej dzieci i młodzieży.

Spotkanie zorganizowano we współpracy z Europejskim Stowarzyszeniem Promocji Zdrowia PRO-SALUTEM. Wzięli w nim udział m.in. poseł Aleksander Sopliński, przewodniczący sejmowej Podkomisji stałej o spraw zdrowia publicznego,przewodniczący Rady Sanitarno-Epidemiologicznej przy Głównym Inspektorze Sanitarnym prof. Andrzej Wojtczak, prezes Polskiego Towarzystwa Mikrobiologów prof. Waleria Hryniewicz, konsultant krajowy w dziedzinie epidemiologii prof. Andrzej Zieliński, główny inspektor sanitarny Andrzej Wojtyła, dr Piotr Kramarz - zastępca szefa Działu Naukowego ECDC (Europejskie Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób, Agencja Komisja Europejskiej), prof. Ewa Bernatowska z Polskiego Towarzystwa Wakcynologicznego, wiceminister zdrowia Cezary Rzemek, prezes Stowarzyszenia "Parasol dla życia" Sabina Szafraniec, dr Marek Mazur - były wiceprezes NFZ ds. finansowych (2003-2005).

Wystąpienia podczas posiedzenia obejmowały następujące zagadnienia:

• współczesne zagrożenia zdrowia społeczeństw w kontekście roli szczepień ochronnych, korzyści wynikające z monitorowania sytuacji epidemiologicznych;
• sytuacja epidemiologiczna nowej grypy A/H1N1 w Polsce;
• ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control): przegląd sytuacji pandemicznej na podstawie doświadczeń krajów dotkniętych pandemią;
• aktualna sytuacja formalnoprawna w zakresie szczepień ochronnych dzieci i młodzieży w Polsce w świetle ustawy o chorobach zakaźnych - kalendarz szczepień;
• rekomendacja do priorytetów polityki zdrowotnej państwa w zakresie szczepień ochronnych dzieci i młodzieży;
• planowane kierunki zmian w polityce państwa w zakresie szczepień ochronnych dla dzieci i młodzieży w latach 2010-2015;
• korzyści ze stosowania powszechnych szczepień przeciwko pneumokokom - próba makroszacunku dla polskiej populacji na przykładzie województwa świętokrzyskiego;
• prezentacja przypadku IChP u dziecka.

Posiedzenie seminaryjne Komisji Zdrowia zakończyła debata na temat propozycji rozwiązań w zakresie finansowania szczepień ochronnych dzieci i młodzieży w Polsce w latach 2010-2015.

Jak wynika z danych Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), przedstawionych w podczas obrad, zachorowalność na grypę w Polsce jest bardzo duża i cały czas rośnie. Dr P. Kramarz z ECDC podkreślił, że większość osób, które umierają na grypę, choruje także na choroby przewlekłe, ale 30% to ludzie zdrowi, nieobciążeni żadnymi poważnymi schorzeniami.

Krajowy konsultant ds. epidemiologii prof. A. Zieliński ocenił, że tak dużej liczby niewydolności oddechowych nie było w ostatnim dwudziestoleciu. Jak mówił, 10% chorych na grypę trafia do Oddziałów Intensywnej Opieki Medycznej. Jego zdaniem, mamy do czynienia z poważną pandemią, ale nie jest ona na pewno tak groźna, jak np. hiszpanka w 1918 r. "Chodzi o to, żeby epidemia narastała wolno. Jeżeli wolno narasta, służby medyczne dadzą sobie radę. Ważne są działania zapobiegawcze" - dodał krajowy konsultant ds. epidemiologii.

Prof. A. Zieliński przypomniał też, że w listopadzie wystąpił ogromny wzrost zachorowań. O tym, że w większości jest to grypa wywołana A/H1N1, w jego opinii, świadczy fakt, że największa zapadalność występuje w grupie dzieci do 14. roku życia, przy grypie sezonowej największą zapadalność odnotowuje się wśród osób po 65. roku życia. Jak zauważył, jeżeli 80% chorych pozostaje w domu, epidemia wygasa szybko. "Nie możemy powiedzieć, jak się to zakończy" - dodał.

Jak informuje Główny Inspektorat Sanitarny, do tej pory w Polscei potwierdzono 1360 przypadków zakażenia wirusem A/H1N1, 38 osób zmarło.

W pierwszym punkcie posiedzenia Komisji Rodziny i Polityki Społecznej senatorowie przeprowadzili dyskusję na temat usytuowania, roli i zadań Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych po roku 2011.

W obradach uczestniczyli m.in. przedstawiciele Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej: sekretarz stanu, pełnomocnik rządu do spraw osób niepełnosprawnych Jarosław Duda, podsekretarz stanu Marek Bucior, dyrektor Departamentu Ubezpieczeń Społecznych Przemysław Żółtowski, zastępca dyrektora Biura Pełnomocnika Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych Krzysztof Kosiński, prezes Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Wojciech Skiba i jego zastępca Andrzej Sochaj, dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów Dariusz Atłas, naczelnik wydziału w Departamencie Wynagrodzeń i Ubezpieczeń Społecznych tego resortu Grażyna Kałużna, zastępca dyrektora Departamentu Legislacyjno-Prawnego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Elżbieta Łozińska, radca prezesa Rady Ministrów Jan Wolszczak, ekspert Piotr Sarnecki z Konfederacji Pracodawców Prywatnych "Lewiatan", ekspert Magdalena Janczewska z Konfederacji Pracodawców Polskich, wiceprezydent Bussines Centre Club - Związek Pracodawców Zofia Żuk, prezes Krajowej Izby Gospodarczo-Rehabilitacyjnej Włodzimierz Sobczak, przewodnicząca Krajowej Sekcji Osób Niepełnosprawnych NSZZ Solidarność Jadwiga Smułko, przewodniczący Krajowej Sekcji Osób Niewidomych Marian Sowiński, a także przedstawiciele Krajowego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Inwalidów i Spółdzielni Niewidomych oraz Polskiego Związku Niewidomych.

W świetle ustawy o finansach publicznych oraz ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych z 27 sierpnia 2009 r. PFRON, począwszy od 2012 r., utraciłby osobowość prawną, samodzielność i stałby się zwykłym państwowym funduszem celowym. Komisja Rodziny i Polityki Społecznej krytycznie oceniła propozycje rządowych rozwiązań przyjętych w tych ustawach, czemu dała już wyraz w stanowisku, które przyjęto 27 lipca 2009 r.

W trakcie dyskusji podczas obecnego posiedzenia komisji wszyscy jej uczestnicy -senatorowie, pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Jarosław Duda, prezes Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Wojciech Skiba, przedstawiciele środowiska osób niepełnosprawnych i organizacji pracodawców - opowiedzieli się za zachowaniem osobowości prawnej i odrębności PFRON, a także usytuowaniem pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych przy prezesie Rady Ministrów, a nie jak dotychczas - w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Podkreślano, że ranga i rola pełnomocnika muszą być wzmocnione, PFRON zaś powinien być skutecznym narzędziem zwiększania szans na samodzielność osób niepełnosprawnych. Przedstawiciel Ministerstwa Finansów nie zajął wiążącego stanowiska podczas dyskusji.

W jej trakcie podkreślano także, iż utworzenie PFRON w 1991 r. było wynikiem swoistej umowy społecznej. Przyjęte wówczas, korzystne dla osób niepełnosprawnych, rozwiązania finansowe zapewniały jednocześnie społeczną kontrolę nad realizacją zadań związanych z rehabilitacją zawodową i społeczną ze środków finansowych funduszu, wpłacanych na jego rzecz przez pracodawców. Rozwiązania ustawowe przyjęte przez parlament w lipcu 2009 r. w ustawach o finansach publicznych zakwestionowały to społeczne porozumienie i wymagają rewizji. Nowa ustawa o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych powinna zagwarantować silną pozycję pełnomocnika, autonomię funduszu i wpływ partnerów społecznych na efektywną realizację jego celów.

Pełnomocnik rządu ds. niepełnosprawnych J. Duda podkreślał, że kiedy PFRON przestanie być samodzielnym funduszem celowym, może istnieć jako jednostka posiadająca osobowość prawną bądź organ, który jest narzędziem pełnomocnika ds. osób niepełnosprawnych.

Prezes PFRON W. Skiba zaznaczył, że obecnie samodzielność PFRON jest znacznie ograniczona, gdyż ponad 90% środków, jakimi dysponuje, to tzw. wydatki sztywne, zaplanowane. "Tylko kilkaset milionów daje możliwość kreowania polityki, ściśle nadzorowanej przez Radę Nadzorczą PFRON" - powiedział. Zdaniem prezesa, proponowane zmiany "nie polepszą sytuacji PFRON, ale mogą sparaliżować całkowicie jego działalność".

Tegoroczne przychody PFRON zaplanowano na poziomie 4,5 mld zł, z czego 3,5 mld zł stanowić mają wpłaty przedsiębiorców, którzy nie zatrudniają wśród swoich pracowników odpowiedniej liczby osób niepełnosprawnych (6%). Prezes W. Skiba za niekorzystne rozwiązania nowelizacji ustawy o finansach publicznych uznał m.in. brak jasnego określenia kompetencji PFRON, rozdzielenia ich między ministra pracy i polityki społecznej a pełnomocnika ds. niepełnosprawnych. Nowe rozwiązania przewidują też odejście od postępowania dwuinstancyjnego w sferze dofinansowania wynagrodzeń i ubezpieczeń społecznych, co - zdaniem prezesa W. Skiby - może powodować problemy związane z konstytucyjnością tych przepisów.

Senator Stanisław Kogut (PiS) podkreślał, że nie wyobraża sobie, by fundusz nie miał osobowości prawnej. Apelował także o podporządkowanie urzędu pełnomocnika ds. niepełnosprawnych premierowi.

Senator Mieczysław Augustyn (PO) zwrócił uwagę, że nowelizacja ustawy o finansach publicznych, przewidująca zmianę statusu PFRON, została opracowana bez konsultacji z partnerami społecznymi.

W trakcie dyskusji za utrzymaniem odrębnej osobowości prawnej PFRON opowiadała się też prezes BCC Z. Żuk. P. Sarnecki z PKPP "Lewiatan" optował za utrzymaniem większego wpływu partnerów społecznych na PFRON.

Jerzy Szreter z Krajowego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Inwalidów i Spółdzielni Niewidomych zaznaczył, że w istnienie PFRON "wpisane jest samounicestwienie", gdyż zwiększenie zatrudnienia oznacza zmniejszenie środków na fundusz, wpłacanych przez pracodawców niezatrudniających wymaganych 6% osób niepełnosprawnych.

Prezes Polskiego Związku Niewidomych Anna Woźniak-Szymańska również opowiedziała się za podporządkowaniem urzędu pełnomocnika premierowi i utrzymywaniem osobowości prawnej PFRON.

Członkowie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej jednogłośnie przyjęli stanowisko w sprawie usytuowania i roli Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych po wejściu w życie przepisów ustawy o finansach publicznych. W związku z przewidzianą w znowelizowanej ustawie o finansach publicznych likwidacją z końcem 2011 r. Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jako samodzielnego funduszu celowego komisja uznała za ważne i pilne określenie przyszłej formuły i zasad funkcjonowania funduszu. Niepewność w tym zakresie nie służy dobrze planowaniu i wdrażaniu koniecznych zmian zmierzających do zwiększenia skuteczności działania PFRON oraz rodzi zaniepokojenie realizatorów licznych programów rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.

Zdaniem komisji przekształcenie funduszu powinno się dokonywać z poszanowaniem założeń zawartej z partnerami społecznymi swoistej "umowy społecznej" w sprawie zasad finansowania i organizacji PFRON. Komisja opowiada się za utrzymaniem osobowości prawnej funduszu i zachowaniem jego odrębności. W szczególności nowe usytuowanie i reguły funkcjonowania funduszu powinny zapewniać pracodawcom i organizacjom pozarządowym realny wpływ na kształtowanie programów i wytyczanie kierunków działania PFRON oraz dawać im możliwość kontroli racjonalności i poprawności wydatkowania środków wpłacanych przez pracodawców na cele rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.

Komisja uważa, że PFRON powinien być w dalszym ciągu podporządkowany pełnomocnikowi rządu do spraw osób niepełnosprawnych, ponieważ jest to jeden z najistotniejszych sposobów kreowania polityki rządu w zakresie wspierania integracji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.

Określenie nowej formuły funkcjonowania PFRON powinno uwzględniać potrzebę zwiększania efektywności rehabilitacji zawodowej oraz integracji społecznej osób niepełnosprawnych. Wymaga to uprzedniego przyjęcia programu zmian w tym zakresie.

Komisja poparła bezpośrednie podporządkowanie prezesowi Rady Ministrów pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych, ponieważ podniesie to rangę pełnomocnika, umożliwi lepszą ochronę praw osób niepełnosprawnych oraz kreowanie ponadresortowej polityki na rzecz poprawy sytuacji osób niepełnosprawnych w każdej dziedzinie.

Komisja zwróciła się do prezesa Rady Ministrów o podjęcie prac nad określeniem nowej roli, usytuowania i zasad funkcjonowania zarówno pełnomocnika do spraw osób niepełnosprawnych, jak i PFRON.

Komisja zwróciła się również do projektodawców nowelizowanych przepisów o przeprowadzenie rzeczowej i merytorycznej dyskusji z partnerami społecznymi zainteresowanymi tym zagadnieniem.

W drugim punkcie porządku obrad komisji znalazło się rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Nowelizację, która była pilnym przedłożeniem rządowym, przedstawił podsekretarz stanu ministerstwie pracy M. Bucior. Zgodnie z obecnymi przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, na dochody FUS składają się składki pracowników i dotacje z budżetu państwa. Jeżeli FUS brakuje pieniędzy, może zaciągać jedynie pożyczki w bankach komercyjnych.

Nowa ustawa przewiduje, że w takich wypadkach Fundusz Ubezpieczeń Społecznych będzie mógł dostać nieoprocentowaną pożyczkę z budżetu, którą przeznaczy wyłącznie na wypłatę świadczeń emerytalno-rentowych oraz zasiłków gwarantowanych przez państwo. Druga zmiana zawarta w nowelizacji daje FUS możliwość zaciągania nieoprocentowanych pożyczek także w Funduszu Rezerwy Demograficznej. Miałyby być one przeznaczone na poprawę płynności finansowej FUS i zostać zwrócone do FRD najpóźniej w ciągu 6 miesięcy od ich otrzymania. Wiceminister M. Bucior zwrócił uwagę na to, że o wykorzystaniu środków z FRD zdecyduje Rada Ministrów. Dzięki środkom z tego funduszu pozyskanie pożyczki przez FUS będzie nieomal bezkosztowe, inaczej niż w bankach komercyjnych.

Według szacunków resortu pracy, na koniec 2009 r. kredyty zaciągnięte przez FUS wyniosą ponad 4 mld zł, na koniec 2010 r. zaś szacowane są na ponad 3,7 mld zł. Ich obsługa w 2009 r. ma kosztować 20,1 mln zł, w 2010 r. zaś - 164,5 mln zł. Uchwalenie ustawy w 2009 r. pozwoli na zaciągnięcie przez FUS pożyczki w wysokości 5,5 mld zł jeszcze w grudniu tego roku.

Nowelizacja nie budziła zastrzeżeń Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

W trakcie dyskusji senator Piotr Kaleta wyrażał obawy, iż realizacja ustawy może prowadzić do nieograniczonego wpływu rządu na korzystanie ze środków zgromadzonych w FRD. Minister M. Bucior podkreślił, iż pożyczka, zgodnie z rozpatrywaną ustawą, nie jest dotacją, podlega zwrotowi i nie wolno jej zaciągać bez potrzeby. Minister nie zgodził się z opinią wyrażoną przez senatora Jana Rulewskiego, iż uchwalenie tej nowelizacji dowodzi niestabilności polskiego systemu ubezpieczeń społecznych.

Na wniosek senatora Mieczysława Augustyna ustawę przyjęto bez poprawek. Zdecydowano, że sprawozdawcą komisji na posiedzeniu Izby zostanie senator M. Augustyn.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przeprowadzono kontrolę zasady pomocniczości, rozpatrując wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń sądowych i dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie utworzenia europejskiego certyfikatu spadkowego; sygnatura Komisji Europejskiej COM (2009) 154.

Senatorowie zapoznali się z opinią eksperta prof. Maksymiliana Pazdana z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, wysłuchali także analityka Komisji Spraw Unii Europejskiej Magdaleny Słok-Wódkowskiej. Stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanego rozporządzenia przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Igor Dzialuk. Rozporządzenie zreferował senator Mariusz Witczak.

Po zapoznaniu się z przedstawionymi opiniami połączone komisje stwierdziły, że nie została naruszona zasada pomocniczości. Postanowiono, że raport w tej sprawie zostanie przekazany do sekretariatu COSAC. Komisja Spraw Unii Europejskiej zdecydowała natomiast, że popiera projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady wraz z uwagami rządu.

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Unii Europejskiej, zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, zaopiniowała następujące projekty aktów prawnych UE:

• Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady UE nakładającego ostateczne cło antydumpingowe na przywóz alkoholu furfurylowego pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej w następstwie przeglądu wygaśnięcia zgodnie z art. 11 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 384/96 - wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie - sygnatura Komisji Europejskiej COM (2009) 625.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Gospodarki.

Referent: senator Janusz Rachoń.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Marcin Korolec.

Komisja Spraw Unii Europejskiej nie poparła projektu rozporządzenia Rady.

• Projekt decyzji Rady UE w sprawie podpisania w imieniu Unii Europejskiej Umowy pomiędzy Unią Europejską i Stanami Zjednoczonymi Ameryki o ujawnianiu
  i przekazywaniu USA komunikatów finansowych w celu realizacji programu zwalczania finansowania terroryzmu (TFTP - Terrorist Financing Tracking Program) - wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie - sygnatura Rady UE 15671/09.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Finansów.

Referent: senator Maciej Klima.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Jacek Dominik.

Komisja Spraw Unii Europejskiej zapoznała się ze stanowiskiem rządu zajętym na Radzie Unii Europejskiej.

• Wnioski nierozpatrywane - propozycje zaakceptowane przez Komisję Spraw Unii Europejskiej:

Porządek posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej przewidywał rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

W obradach uczestniczyli m.in. poseł sprawozdawca Andrzej Czerwiński, przedstawiciele: Ministerstwa Gospodarki - podsekretarz stanu Joanna Strzelec-Łobodzińska, wicedyrektor Departamentu Energetyki Tomasz Dąbrowski, Urzędu Regulacji Energetyki - dyrektor Biura Prawnego Robert Samoraj i dyrektor Departamentu Przedsiębiorstw Energetycznych Zdzisław Muras, doradca prezesa PSE Operator SA Andrzej Nehrebecki, prezes i wiceprezes Polskiej Izby Gospodarczej Energii Odnawialnej Wiesław Wójcik i Adam Stadnik, sekretarz generalny Stowarzyszenia Elektryków Polskich Joanna Arendarska, przewodniczący Forum Odbiorców Energii Elektrycznej i Gazu Henryk Kaliś, dyrektor Grażyna Bąk z Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej, przewodniczący rady programowej Polskiego Instytutu Dyrektorów Wiesław Rozłucki, Janusz Ryk z Polskiego Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodowych, Marek Kulesa z Towarzystwa Obrotu Energią, dyrektor Biura Taryf w Departamencie Regulacji Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa SA, Rafael Świąder z Polskiego Towarzystwa Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej, ekspert Jerzy Bahr z Izby Gospodarczej Gazownictwa, dyrektor ds. regulacji i rozwoju rynku Vatenfall Poland Sp. z o.o. Janusz Bil.

W imieniu rządu przyjęcie ustawy rekomendowała senatorom wiceminister gospodarki J. Strzelec-Łobodzińska. Rozpatrywana nowelizacja implementuje dyrektywę 2005/89/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 18 stycznia 2006 r., dotyczącą działań na rzecz zagwarantowania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej i inwestycji infrastrukturalnych. Zawiera także zmiany służące wdrożeniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1228/2003/WE z 26 czerwca 2003 r. w sprawie warunków dostępu do sieci w odniesieniu do transgranicznej wymiany energii elektrycznej, wprowadzonej decyzją Komisji z 9 listopada 2006 r. Zdaniem rządu, nowe prawo energetyczne usprawni i ujednolici procedury zmiany sprzedawcy energii elektrycznej.

Nowela stanowi m.in., że przedsiębiorstwa wchodzące w skład grup energetycznych, uprawnionych do pomocy publicznej w związku z przedterminowym rozwiązaniem kontraktów długoterminowych (KDT), będą zobowiązane do sprzedaży 100% wytworzonej energii przez giełdę towarową, na internetowej platformie handlowej lub w drodze otwartego przetargu.

Pozostałe zintegrowane firmy energetyczne, nieobjęte pomocą publiczną z tytułu rozwiązania KDT, będą miały czas na dostosowanie się. Poprzez giełdę towarową, na internetowej platformie handlowej lub w drodze otwartego przetargu będą musiały zbyć najpierw 30% energii wytworzonej w 2011 r., 40% w 2012 r. i 50% w 2013 r. Wyłączona z obowiązku handlu na giełdzie będzie m.in. energia wytworzona ze źródeł odnawialnych i w kogeneracji (energia wytworzona w skojarzeniu z ciepłem).

Wszyscy wytwórcy będą musieli - zgodnie z poprawkami zaproponowanymi przez klub PSL i przyjętymi przez Sejm - sprzedawać co najmniej 15% energii elektrycznej na giełdach towarowych lub na internetowej platformie handlowej. W swoim projekcie rząd proponował, by było to 20%

Zmiany wprowadzają obowiązek wpłaty zaliczki za przyłączenie do sieci przesyłowej mocy wytwarzanej w odnawialnych źródłach energii. Zaliczka ma przerwać spekulację zarezerwowanymi mocami przyłączeniowymi dla farm wiatrowych. Teraz inwestor ubiegający się o przyłączenie wiatraka do sieci elektroenergetycznej o napięciu wyższym niż 1 kV będzie wnosić zaliczkę w wysokości 30 zł za każdy kilowat mocy przyłączeniowej. Zaliczkę trzeba będzie wpłacić do 7 dni od złożenia wniosku o określenie warunków przyłączenia.

W polityce energetycznej zapisano, że dla wypełnienia obowiązku Polski w zakresie odnawialnych źródeł energii około 10 tys. MW powinno być wytwarzanych w energetyce wiatrowej. Obecnie wydane już prawa do przyłączenia to 10 tys. MW, a kolejnych wniosków złożono na 70 tys. MW. Cały system elektroenergetyczny kraju to 36 tys. MW.

Z zasadami wpłacania zaliczek nie zgadzał się w trakcie prac sejmowej komisji gospodarki klub Lewicy, jego poprawki przepadły jednak podczas głosowania przez komisje. Klub PiS opowiadał się za odrzuceniem projektu w całości, ale wycofał wniosek mniejszości w tej sprawie.

Nowelizacja tworzy też podstawy prawne podłączenia biogazowni do niskociśnieniowej sieci gazowej. Ustawa przenosi nadzór właścicielski nad operatorem sieci przesyłowej PSE Operator z resortu skarbu do gospodarki.

Podczas posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej przebieg prac sejmowych omówił poseł sprawozdawca A. Czerwiński. Przedstawił m.in. zmiany wprowadzone przez Sejm.

W opinii dyrektora Departamentu Przedsiębiorstw Energetycznych w Urzędzie Regulacji Energetyki Z. Murasa, zasadniczym celem ustawy jest większa przejrzystość zasad funkcjonowania rynku obrotu energią. Ustawa wychodzi naprzeciw zaleceniom Unii Europejskiej w kwestii ich liberalizacji w Polsce. W trakcie prac nad ustawą w Sejmie została wprowadzona, budząca kontrowersje, możliwość sprzedaży części energii elektrycznej na internetowej platformie handlowej.

Na temat przeprowadzania transakcji energią elektryczną na internetowej platformie handlowej wypowiadał się były prezes Giełdy Papierów Wartościowych W. Rozłucki. Opierając się na swoich doświadczeniach z obrotu giełdowego, wskazał na poważne, jego zdaniem, konsekwencje wynikające z wprowadzenia w ustawie tego zapisu.

Podczas posiedzenia swoje opinie, uwagi i propozycje poprawek przedstawili także reprezentanci podmiotów związanych z branżą energetyczną.

W trakcie dyskusji nad ustawą senatorowie poruszali m.in. zagadnienia związane z kosztami przyłączenia do sieci odbiorcy energii, bezpieczeństwem dostaw energii, odszkodowaniami wynikającymi ze strat powstałych w związku z brakiem dostaw energii, wpływem ustawy na wzrost cen energii, przyszłością kontraktów długoterminowych (KDT) zawieranych przez elektrownie z PSE SA oraz z wysokością stawki procentowej energii elektrycznej sprzedawanej na internetowej platformie handlowej, wprowadzonej w trakcie prac nad ustawą w Sejmie.

Przewodniczący Komisji Gospodarki Narodowej senator Jan Wyrowiński zaproponował, aby ze względu na dużą liczbę poprawek zawartych w opiniach podmiotów związanych z branżą energetyczną i na wątpliwości dotyczące wprowadzenia sprzedaży energii elektrycznej na internetowej platformie handlowej komisja kontynuowała prace nad rozpatrywaną nowelizacją na swoim następnym posiedzeniu. Ustalono, że komisja zajmie stanowisko w sprawie nowelizacji prawa energetycznego 15 grudnia 2009 r.

Podczas posiedzenia Komisji Obrony Narodowej senatorowie zapoznali się z informacją Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli realizacji zobowiązań offsetowych wynikających z kontraktu na zakup samolotów F-16, informacją ministra gospodarki oraz ministra obrony narodowej na temat stanu realizacji zobowiązań offsetowych wynikających z realizacji kontraktów na zakup uzbrojenia i sprzętu wojskowego, a także z informacją ministra gospodarki o stanie prac nad przygotowaniem strategii offsetowej.

W posiedzeniu uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej: podsekretarz stanu Marcin Idzik, zastępca Szefa Sztabu Dowództwa Sił Powietrznych gen. bryg. Jerzy Fryczyński, dyrektor Departamentu Zaopatrywania Sił Zbrojnych płk Jerzy Pikuła, pełnomocnik MON ds. programu wdrażania na wyposażenie sił zbrojnych samolotu wielozadaniowego płk Andrzej Wąsiewicz, Najwyższej Izby Kontroli: wiceprezes Stanisław Jarosz, dyrektor Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Andrzej Otrębski,

wicedyrektor Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Andrzej Sowiński, dyrektor Departamentu Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Wewnętrznego Włodzimierz Zegadło, Ministerstwa Gospodarki: podsekretarz stanu Dariusz Bogdan, dyrektor Departamentu Programów Offsetowych Hubert Królikowski, Ministerstwa Skarbu Państwa: dyrektor Departamentu Nadzoru Właścicielskiego i Prywatyzacji V Adam Niemiec, a także szef Zespołu Analiz i Ocen w Departamencie Systemu Obronnego Biura Bezpieczeństwa Narodowego płk Roman Lewandowski.

Informację o wynikach kontroli realizacji umów offsetowych zawartych w związku z kontraktem na zakup samolotów wielozadaniowych F-16 przedstawił wiceprezes NIK S. Jarosz. We wnioskach pokontrolnych, sformułowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli, wskazano przede wszystkim na potrzebę wypracowania metodyki oceny wykorzystania offsetu do celów restrukturyzacji i wspierania spółek przemysłowego potencjału obronnego. Zalecenia izby są skierowane zarówno do przedsiębiorców, jak i do strony rządowej, reprezentowanej przez Ministerstwo Gospodarki. Najwyższa Izba Kontroli wskazała m.in. na potrzebę podjęcia działań, których celem jest zapewnienie realizacji offsetu zgodnie ze zgłoszeniem offsetodawców przy zawieraniu umowy, niezbędnej staranności offsetobiorców przy podpisywaniu umów biznesowych. Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że offset bezpośredni jest najbardziej efektywny.

Informację o realizacji i problemach związanych z wykorzystaniem umów offsetowych przedstawili podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki D. Bogdan i dyrektor Departamentu Programów Offsetowych H. Królikowski. Przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki wskazywali na kierunki działań, które uatrakcyjniały offset jako skuteczną metodę wspierania rozwoju przedsiębiorstw przemysłowego potencjału obronnego.

Wiceminister gospodarki D. Bogdan zapewnił senatorów, że prace nad dokumentem dotyczącym strategicznych kierunków offsetu zostaną zakończone do końca roku. Dokument zostanie przekazany senatorom. Informację uzupełnił wiceminister obrony narodowej M. Idzik.

W trakcie dyskusji senatorowie: Stanisław Zając, Maciej Grubski, Bronisław Korfanty, Maciej Klima i Waldemar Kraska, zadawali wiceministrowi gospodarki pytania, dotyczące przede wszystkim skuteczności offsetu jako instrumentu wspierającego podmioty przemysłowego potencjału obronnego, przyczyn niepowodzenia w realizacji niektórych umów offsetowych i działań podejmowanych przez rząd.

Wiceminister gospodarki D. Bogdan zgodził się z uwagami NIK. Wyjaśnił też, że kłopoty z realizacją niektórych umów offsetowych w znacznej mierze wynikają z braku doświadczenia zarówno przedsiębiorców, jak i strony rządowej. W jego ocenie, offset przyniósł wiele pozytywnych zmian w działalności przemysłowego potencjału obronnego.

Z uwagi na obszerną problematykę komisja postanowiła podjąć dyskusję nad strategicznymi kierunkami polityki offsetowej w późniejszym terminie.

Tego samego dnia Komisja Obrony Narodowej wstępnie rozpatrzyła projekt ustawy budżetowej na rok 2010 w zakresie przedmiotowego działania komisji. Informację na ten temat przedstawił sekretarz stanu w tym resorcie Czesław Piątas. Poinformował senatorów, że nakłady na obronę narodową zostaną zwiększone w stosunku do obecnego budżetu o blisko 3%. Łącznie na wydatki obronne przeznaczono 25 718 989 tys. zł. Decyzją rządu jednak na ewentualną blokadę środków resort przeznacza 1 996 438 tys. zł. Wiceminister Cz. Piątas podkreślił, że wcześniejsze ustalenie możliwej blokady środków budżetowych umożliwiło ministerstwu odpowiednie przygotowanie się do tej sytuacji.

Dyrektor Departamentu Budżetowego MON gen. bryg. Grzegorz Sodolski przedstawił prezentację dotyczącą projektu budżetu ministerstwa. Zaprezentował również wersję projektu budżetu w ujęciu zadaniowym.

Przewodniczący komisji senator S. Zając wyraził duże zaniepokojenie kolejnym ograniczaniem wydatków resortu przez blokowanie blisko 2 mld zł. Zaznaczył, że to głównie wydatki na planowane inwestycje, czyli modernizację polskiej armii.

Podczas dyskusji senatorowie zadawali szereg szczegółowych pytań przedstawicielom Ministerstwa Obrony Narodowej i Ministerstwa Finansów, na które otrzymali wyczerpujące odpowiedzi.

W dalszej części posiedzenia informację o projekcie budżetu Biura Bezpieczeństwa Narodowego na rok 2010 przedstawiła dyrektor gabinetu szefa BBN Agnieszka Wieliczko. Poinformowała senatorów, że projekt budżetu BBN na rok 2010 został pomniejszony przez sejmową Komisję Finansów Publicznych o 2,5 mln zł. Dyrektor A. Wieliczko zaznaczyła, że w projekcie budżetu przewidywano środki na poziomie roku bieżącego.

Na zakończenie obrad przewodniczący komisji senator S. Zając poinformował, że rozpatrzy ona ustawę budżetową na kolejnym posiedzeniu.

Senatorowie z Komisji Zdrowia rozpatrywali ustawę o zmianie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz niektórych innych ustaw.

W obradach uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia: główny inspektor sanitarny Andrzej Wojtyła, Beata Zmysłowska z Departamentu Prawnego i Maria Grochowska z Departamentu Żywności i Żywienia w Głównym Inspektoracie Sanitarnym oraz posłanka sprawozdawczyni Agnieszka Kozłowska-Rajewicz.

Przyjęcie nowelizacji rekomendował senatorom wiceminister A. Wojtyła. Jak stwierdził, ustawa dostosowuje dotychczasowe przepisy do aktualnego stanu prawa wspólnotowego w zakresie bezpieczeństwa żywności. Wprowadza także zmiany, polegające na doprecyzowaniu przepisów budzących wątpliwości interpretacyjne.

Jak podkreślił przedstawiciel resortu zdrowia, nowelizacja ułatwi przedsiębiorcom prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie produkcji żywności oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością i obrotu żywnością oraz materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z nią przy zachowaniu ram prawnych i bezpieczeństwa konsumentów. Wiceminister A. Wojtyła wskazał, że liberalizacja przepisów dotyczy m.in. rezygnacji z prowadzenia przez przedsiębiorców książki kontroli sanitarnej wyłącznie dla potrzeb organów PIP w czasie kontroli, a także rezygnacji z obowiązku pobierania i przechowywania próbek żywności przez zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego. Zdaniem głównego inspektora sanitarnego, te zmiany przyczynią się do skuteczniejszego zapewnienia odpowiednich warunków zdrowotnych produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności. Pozwolą także lepiej dbać o bezpieczeństwo zdrowia konsumentów.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zgłosiło uwagi o charakterze legislacyjnym i zaproponowało wprowadzenie poprawek, zmierzających do doprecyzowania i uporządkowania zapisów sejmowej nowelizacji. Większość przedstawionych wniosków przejął przewodniczący Komisji Zdrowia senator Władysław Sidorowicz. W wyniku głosowania uzyskały one poparcie senatorów. Ustalono, że w imieniu komisji przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz niektórych innych ustaw wraz z 19 poprawkami zarekomenduje Izbie senator W. Sidorowicz.

Tego samego dnia Komisja Zdrowia zapoznała się informacją Ministerstwa Zdrowia na temat finansowania świadczeń zdrowotnych z Narodowego Funduszu Zdrowia. Jak zapowiedział wiceminister zdrowia Jakub Szulc, w 2010 r. na lecznictwo szpitalne zostanie przekazane 870 mln zł więcej niż zakładał pierwotnie plan finansowy Narodowego Funduszu Zdrowia. Będzie to możliwe dzięki racjonalizacji listy leków refundowanych, regulacjom cen leków, które przewiduje pakiet ustaw farmaceutycznych, oraz uruchomieniu rezerwy ogólnej Narodowego Funduszu Zdrowia (około 500 mln zł). Jak powiedział wiceminister, w ten sposób uda się "załatać dziurę" w lecznictwie szpitalnym. Zapewnił też, że dzięki temu wysokość kontraktów szpitali z NFZ nie będzie niższa niż w 2009 r. Plan finansowy funduszu na 2010 r. ma być przedstawiony w najbliższych dniach, wtedy też będzie wiadomo, jaka suma środków zostanie przeznaczona na lecznictwo szpitalne w 2010 r.

Minister zdrowia Ewa Kopacz podczas posiedzenia Komisji Trójstronnej, 10 grudnia 2009 r., zapowiedziała, że w 2010 r. szpitale dostaną więcej pieniędzy niż przewidywał wstępnie projekt planu finansowego NFZ.

Podczas posiedzenia Komisji Zdrowia senatorowie wysłuchali także wiceprezesa NFZ Macieja Dworskiego, który omówił założenia, przedstawionego na początku grudnia sejmowej komisji zdrowia, projektu planu finansowego funduszu na 2010 r. Zakłada on zwiększenie wydatków na podstawową opiekę zdrowotną o ponad 290 mln zł (4,18%) do kwoty 7,23 mld zł, a na refundację cen leków o prawie 127 mln zł (1,58%), do 8,17 mld zł. Rezerwa na koszty świadczeń opieki zdrowotnej w ramach migracji ubezpieczonych ma wzrosnąć o ponad 333 mln zł (15,30%) i wynieść około 2,51 mld zł.

Według planów NFZ o prawie 262 mln zł (1,13%) mniejsze niż zakładano byłyby natomiast środki na leczenie szpitalne, które wyniosłyby 22,93 mld zł. O ponad 94 mln zł (5,16%) mniejsze mają być środki na opiekę psychiatryczną i leczenie uzależnień, które wyniosą w sumie 1,74 mld zł. Mniej pieniędzy NFZ planuje wydać także m.in. na rehabilitację leczniczą, świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze w ramach opieki długoterminowej, opiekę paliatywną i hospicyjną, leczenie stomatologiczne, lecznictwo uzdrowiskowe i zaopatrzenie w sprzęt ortopedyczny i środki pomocnicze. Inny ma być także podział środków między wojewódzkie oddziały funduszu, ponieważ zgodnie z nowelizacją ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, uchwalonej przez Sejm pod koniec września 2009 r., wysokość kosztów finansowania świadczeń opieki zdrowotnej przez dany oddział nie może być niższa niż koszty przewidziane w planie na 2009 r., obowiązującym 30 czerwca 2009 r. Więcej pieniędzy niż zakładał plan z lipca 2009 r. dostać ma w 2010 r. 10 oddziałów wojewódzkich, a 6 – mniej.

Dodatkowe środki na lecznictwo szpitalne w 2010 r. będą pochodziły ze spodziewanych oszczędności dotyczących refundacji leków, a także z rezerwy NFZ. Oszczędności związane z refundacją leków powstaną natomiast dzięki regulacji ich cen, a środki z rezerwy funduszu będą uruchomione po podpisaniu planu finansowego. Dodatkowe środki finansowe zawarto już w prognozowanych przychodach lub rezerwach NFZ i będą uruchamiane dwutorowo. Jedna część stanowi konsekwencję zmian planu finansowego przed jego zatwierdzeniem, którego musi dokonać minister zdrowia, przesuwając część środków finansowych z pozycji refundacja cen leków. Pieniądze będą pochodziły też z rezerwy ogólnej funduszu, która zostanie uruchomiona po zatwierdzeniu planu finansowego.

Po koniec listopada 2009 r. resort zdrowia przedstawił założenia do pakietu tzw. ustaw farmaceutycznych. Zakładają one m.in. wprowadzenie sztywnych cen i marż leków oraz odejście od ustalania wykazów refundacyjnych w formie rozporządzeń. Według resortu zdrowia przyniesie to oszczędności.

Senatorowie z Komisji Nauki, Edukacji i Sportu zapoznali się z informacją Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, dotyczącą ocen parametrycznych jednostek naukowych. Informację przedstawił wiceminister Jerzy Szwed, który omówił działania resortu w tym zakresie.

Wprowadzone ostatnio rozporządzeniem ministra nauki i szkolnictwa wyższego w sprawie kryteriów i trybu przyznawania oraz rozliczania środków finansowych na działalność statutową zmiany polegają m.in. na wydłużeniu terminu składania ankiet, a przede wszystkim na wprowadzeniu zróżnicowania kategorii jednostek naukowych na: nauki humanistyczne, społeczne i dziedziny sztuki, nauki ścisłe i techniczne oraz na nauki o życiu. Wiceminister zapowiedział też odmienne -enumeratywne - kategoryzacje takich jednostek, jak Polska Akademia Nauk i Polska Akademia Umiejętności, a także Cyfronetu.

W dyskusji zastanawiano się nad zasadnością wprowadzenia tych zmian. Odpowiadając na pytania senatorów, wiceminister J. Szwed zapowiedział wydawanie w języku angielskim tłumaczeń periodyków z zakresu nauk humanistycznych. Poinformował także o planach stworzenia wirtualnej biblioteki nauki.

Podczas posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej senatorowie kontynuowali rozpatrywanie ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

W obradach uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki: podsekretarz stanu Joanna Strzelec-Łobodzinska, dyrektor i zastępca dyrektora Departamentu Energetyki Henryk Majchrzak i Tomasz Dąbrowski, główny specjalista ds. legislacji w Biurze Prawnym Ewa Głuszek, główny specjalista w Departamencie Energetyki Bernarda Kazimierczak; wiceprezes Urzędu Regulacji Energetyki Marek Woszczyk; dyrektor Departamentu Przedsiębiorstw Energetycznych Zdzisław Muras; poseł Antoni Mężydło, a także Michał Gil i Szymon Giderewicz z Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Przewodniczący obradom senator Jan Wyrowiński przypomniał, że ustawa została już omówiona na posiedzeniu komisji 9 grudnia 2009 r. Zaproponował, aby na bieżącym posiedzeniu przystąpić do głosowania nad poprawkami zgłoszonymi przez senatorów i do rozpatrzenia propozycji zmian zgłoszonych przez biuro legislacyjne oraz podmioty samorządu gospodarczego branży energetycznej. Senatorowie zaakceptowali zaproponowany tryb procedowania.

Przedstawiciel biura legislacyjnego zaprezentował kilkanaście propozycji poprawek, doprecyzowujących zapisy ustawy. Zasygnalizował też niezgodność z konstytucją art. 11e ustawy w zakresie ochrony prawnej prawa własności, praw majątkowych i prawa dziedziczenia.

Reprezentująca stronę rządową wiceminister J. Strzelec-Łobodzińska wyraziła pozytywną opinię na temat zdecydowanej większości propozycji biura legislacyjnego. Poprosiła senatorów o wprowadzenie zmian dotyczących zapisów przejściowych i internetowej platformy handlowej.

W wyniku głosowania komisja przyjęła 18 poprawek zgłoszonych przez senatora J. Wyrowińskiego (w tym większość zaproponowanych przez biuro legislacyjne i część sugerowanych przez Ministerstwo Gospodarki), 1 poprawkę zgłoszoną przez senatorów J. Dobrzyńskiego i Witolda Idczaka (doprecyzowanie zapisów dotyczących kompetencji operatora w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej), 2 poprawki senatora Stanisława Iwana (1 zaproponowana przez Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej, dotycząca pisemnego potwierdzenia złożonego wniosku i 1 zasugerowana przez Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych, wyłączającą obowiązywanie art. 49 wobec umów sprzedaży energii elektrycznej, zawartych przed dniem wejścia w życie rozpatrywanej ustawy).

Mniejszość komisji poparła 2 poprawki (1 zaproponowana przez Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej, dotycząca planów zagospodarowania przestrzennego, 1 zasugerowana przez Ministerstwo Gospodarki, dotycząca funkcjonowania internetowej platformy handlowej).

Całość ustawy wraz z wprowadzonymi zmianami została przyjęta 7 głosami, przy 2 wstrzymujących się. Na sprawozdawcę komisji na posiedzeniu Izby wybrano senatora Stanisława Iwana. Postanowiono, że wnioski mniejszości komisji przedstawią senatorowie Grzegorz Banaś i Krzysztof Majkowski.

Senatorowie z Komisji Spraw Zagranicznych spotkali się z ambasadorami nadzwyczajnymi i pełnomocnymi Rzeczypospolitej Polskiej: w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokaratycznej - Edwardem Pietrzykiem i w Kanadzie - Zenonem Kosiniakiem-Kamyszem.

Posiedzenie komisji miało charakter zamknięty ze względu na informacje chronione ustawą z 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych.

Senatorowie z Komisji Ustawodawczej podsumowali swoją dwuletnią działalność. Jak przypomniał przewodniczący komisji senator Piotr Zientarski, od 9 listopada 2007 r. do 14 grudnia 2009 r. komisja rozpatrzyła 82 projekty ustaw, 48 ustaw, 33 uchwały okolicznościowe, a także 147 orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. W wypadku 65 orzeczeń, na podstawie art. 85a ust. 3 pkt 1 regulaminu Izby, Komisja Ustawodawcza złożyła do marszałka wniosek o wszczęcie inicjatywy ustawodawczej; 32 ustawy uchwalone na podstawie tych inicjatyw zostały już ogłoszone w "Dzienniku Ustaw" lub czekają na ogłoszenie. Jeden wniosek dotyczący wyroku odnoszącego się do nowelizacji kodeksu pracy został odrzucony przez Senat w trzecim czytaniu na prośbę rządu, który argumentował, że ten wyrok nie wymaga wykonania. W 10 wypadkach komisja wycofała swoje wnioski, ponieważ w tym samym czasie inicjatywy ustawodawcze wniosły do Sejmu inne podmioty. Jedna inicjatywa, czyli projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, nie została przez Sejm w pełni uwzględniona, 21 inicjatyw znajduje się natomiast na różnym etapie procesu legislacyjnego.

Podczas posiedzenia przewodniczący Komisji Ustawodawczej został odznaczony medalem ministra sprawiedliwości w uznaniu za dotychczasową pracę i kontynuowanie celów wskazanych przez swego poprzednika.

Zaproszeni goście, m.in. marszałek Bogdan Borusewicz, prezes Trybunału Konstytucyjnego Bohdan Zdziennicki, minister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski, a także wiceprezes Rządowego Centrum Legislacyjnego Piotr Gryska gratulowali senatorom skuteczności w realizowaniu wyroków Trybunału Konstytucyjnego. Podkreślali, że komisja swoją ciężką pracą nadrobiła wieloletnie opóźnienia w realizacji orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, dzięki czemu odbywa się to na bieżąco. Poza tym komisja zmobilizowała do zdrowej i owocnej rywalizacji inne podmioty uprawnione do składania inicjatyw ustawodawczych.

Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej Joanna Agacka-Indecka, sędzia Ryszard Pęk z Krajowej Rady Sądownictwa i ekspert Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka Piotr Kładoczny dziękowali senatorom za skuteczną współpracę w stanowieniu prawa, uwzględnianie potrzeby ochrony praw człowieka, a także za głos w kwestiach ważnych dla państwa. Chodziło m.in. o zorganizowanie konferencji "Kariera prawnika w Polsce" i debaty o modelu polskiego sądownictwa.

Zarówno obecny przewodniczący Komisji Ustawodawczej senator P. Zientarski, jak i jego poprzednik, a obecnie minister sprawiedliwości senator K. Kwiatkowski podziękowali senatorom, legislatorom i sekretarzom komisji za dotychczasową pracę, a także złożyli życzenia świąteczno-noworoczne.

Tego samego dnia Komisja Ustawodawcza rozpatrzyła wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 23 czerwca 2009 r., dotyczący ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (sygn. akt K 54/07). Omówił je przedstawiciel Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu Marek Jarentowski. Jak wyjaśnił, trybunał stanął na stanowisku, że nie można uznać za sprzeczne z konstytucją samego powołania CBA. Trybunał nie czuł się uprawniony do oceny celowości rozwiązań instytucjonalnych przyjętych przez ustawodawcę, orzekł jednak o niezgodności z konstytucją czterech grup przepisów ustawy o CBA. Trybunał orzekł o niekonstytucyjności art. 1 ust. 3, zawierającego definicję korupcji, ze względu na użycie wyrażeń niejasnych znaczeniowo oraz na skutek sformułowania go w sposób uchybiający wymogom logiki formalnej, prawniczej.

Ponadto uznano, że przepis ten jest niezgodny z konstytucyjną zasadą ochrony wolności gospodarczej w zakresie, w jakim za korupcję w sektorze prywatnym uznaje zachowanie osoby niepełniącej funkcji publicznej, nie zawężając tego określenia za pomocą przesłanek "szkodliwych społecznie odwzajemnień".

Ponadto trybunał orzekł o zakresowej niezgodności z konstytucją art. 22 ust. 4-7 ustawy o CBA, dotyczących korzystania z tzw. danych wrażliwych i z informacji uzyskanych w wyniku wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych bez wiedzy i zgody osoby, której dotyczą, bez jednoczesnego zagwarantowania instrumentów kontroli sposobu przechowywania i weryfikacji tych danych, a także sposobu usuwania danych zbędnych z punktu widzenia realizacji ustawowych zadań CBA. Unormowania te zostały uznane za niezgodne z art. 47 i art. 51 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 30 konstytucji, a ponadto z art. 8 i 18 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz z preambułą i art. 5-7 Konwencji nr 108 Rady Europy o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych. Ze względu na naruszenie zasady wyłączności regulacji ustawowej trybunał uznał za niezgodne z art. 51 ust. 5 konstytucji postanowienia art. 22 ust. 8-10 ustawy o CBA. Orzeczenie o niekonstytucyjności dotyczy również art. 40 kwestionowanej ustawy. Trybunał uznał za niezgodne z art. 47 i art. 50 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji i z art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka dopuszczenie oględzin nieruchomości lub innych składników majątkowych bez określenia sposobu wykorzystywania i przechowywania uzyskanych tą drogą danych, w szczególności dotyczących osób trzecich, niezobowiązanych do składania oświadczeń majątkowych.

Ponadto trybunał stwierdził niekonstytucyjność § 3 i § 6 ust. 1 rozporządzenia prezesa Rady Ministrów z 27 września 2006 r. w sprawie zakresu, warunków i trybu przekazywania CBA informacji przez organy, służby i instytucje państwowe. Wskazane przepisy uznano za niezgodne z art. 51 ust. 5 konstytucji, statuującym zasadę wyłączności ustawowej regulacji tego typu spraw. Ponadto stwierdzono niezgodność obu wskazanych przepisów rozporządzenia z art. 22 ust. 9 w związku z art. 22 ust. 2 ustawy o CBA, a także z art. 8 w związku z art. 18 Konwencji o ochronie praw człowieka i z preambułą oraz postanowieniami art. 5-7 Konwencji nr 108 Rady Europy.

Kierując się potrzebą podjęcia prac ustawodawczych nad dostosowaniem ustawy o CBA i rozporządzenia prezesa Rady Ministrów do wymogów wynikających z wykonania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, przy jednoczesnym zapewnieniu stabilnych uwarunkowań prawnych rozpoznawania, wykrywania i zwalczania przestępstw o charakterze korupcyjnym, trybunał orzekł, że zakwestionowane przepisy tracą moc obowiązującą z upływem 12 miesięcy od ogłoszenia wyroku w "Dzienniku Ustaw" 2 lipca 2010 r.

M. Jarentowski poinformował, że rozpatrywany wyrok nie został dotychczas wykonany i żaden podmiot nie wystąpił z inicjatywą ustawodawczą, mającą na celu jego wykonanie. Dlatego, jego zdaniem, celowe jest podjęcie inicjatywy ustawodawczej, zwłaszcza w zakresie ustalenia nowego brzmienia definicji korupcji. Nowelizacja większości zaskarżonych przepisów ustawy o CBA powinna jednak uwzględniać spójną politykę bezpieczeństwa danych osobowych i inicjatywa ustawodawcza w tym zakresie powinna należeć do rządu.

Obecny na posiedzeniu komisji wiceprezes Rządowego Centrum Legislacji wyjaśnił, iż zajęło się ono już przygotowywaniem stosownego projektu z uwagi na konieczność wejścia zmian przed lipcem 2010 r., tj. zanim dotychczasowe unormowania utracą moc obowiązującą.

W związku z powyższym przewodniczący komisji senator P. Zientarski zgłosił wniosek o niepodejmowaniu inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wykonie przedmiotowego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Komisja przyjęła go jednogłośnie (4 głosy za).

W następnym punkcie posiedzenia Komisja Ustawodawcza rozpatrzyła wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 15 kwietnia 2009 r., dotyczący ustawy - Kodeks postępowania cywilnego (sygn. akt SK 28/08). Omówiła go przedstawicielka biura legislacyjnego Katarzyna Konieczko. Wyjaśniła, że trybunał orzekł o niezgodności z konstytucją art. 4798a § 5 zdanie drugie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego w zakresie, w jakim przepis ten przewiduje, że w postępowaniu w sprawach gospodarczych sąd odrzuca, zawierające braki formalne, zarzuty od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym i sprzeciw od nakazu zapłaty, wydanego w postępowaniu upominawczym, wniesione przez przedsiębiorcę reprezentowanego przez adwokata lub radcę prawnego bez uprzedniego wezwania do ich uzupełnienia. U podstaw tego stwierdzenia legło stwierdzenie, że zaskarżona regulacja narusza zarówno prawo do sądu, zagwarantowane w art. 45 ust. 1 konstytucji, jak i zasadę równości, co przejawia się w nadmiernym uprzywilejowaniu powoda kosztem pozwanego, w sytuacji gdy obie strony korzystają z profesjonalnej pomocy prawnej. Regulacja narusza także art. 78 konstytucji, poręczający prawo do zaskarżania orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji.

Jak zauważył trybunał, art. 4798a § 5 zdanie drugie k.p.c. wyraźnie różnicował możliwość obrony praw obu stron procesu. Zawęził ją wobec strony pozwanej w sposób nieproporcjonalny już na etapie wnoszenia przez nią pierwszego pisma procesowego w sprawie obejmującego specyficzny środek zaskarżenia orzeczenia wstępnego w postaci nakazu zapłaty, a zatem koniecznego do merytorycznego rozpoznania sporu przez sąd. Odrzucenie pisma procesowego przez sąd pierwszej instancji ze względu na błędy formalne bez prawa ich uzupełnienia, zdaniem trybunału, oznacza, iż w zaistniałej sytuacji strona pozwana w ogóle nie dysponuje możliwością przedstawienia sądowi własnego stanowiska. Wyłączone zostało prawo do wysłuchania, uznawane powszechnie za aspekt prawa do sądu, którego korzenie odnaleźć można w rzymskiej zasadzie audiatur et altera pars.

Trybunał stanowczo podkreślił, że wszelkie przepisy, których istota sprowadza się do ograniczenia praw czy wolności obywatelskich, muszą cechować się odpowiednim stopniem określoności. Zakwestionowany przepis nie spełniał tego wymogu, ponieważ regulował podstawę odrzucenia środka zaskarżenia za pomocą klauzuli generalnej, nie precyzując, które warunki formalne uniemożliwiają nadanie sprawie dalszego biegu.

Przedstawicielka biura legislacyjnego wskazała, że jeszcze przed wydaniem orzeczenia przez trybunał ustawodawca zdecydował się na uchylenie całego art. 4798a k.p.c. Przepis ten utracił moc obowiązującą 1 lipca 2009 r. Analizowany wyrok otworzył drogę do wznowienia postępowań w tych sprawach, w których na podstawie kwestionowanego przepisu podjęto rozstrzygnięcia w przedmiocie odrzucenia zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty poprzez. art. 399 § 2 k.p.c. W tych wypadkach zatem podmioty dotknięte negatywnymi rozstrzygnięciami sądów dysponowały środkiem prawnym lub skargą o wznowienie, dzięki któremu mogły doprowadzić do przywrócenia stanu konstytucyjności. Wobec powyższego nie zachodzi potrzeba występowania z inicjatywą ustawodawczą, mającą na celu wykonanie orzeczenia z 15 kwietnia 2009 r. Przewodniczący komisji senator P. Zientarski zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Komisja jednogłośnie (4 głosy za) przyjęła przedstawiony wniosek.

Przedstawicielka Biura Legislacyjnego Katarzyna Konieczko omówiła również wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 24 października 2000 r., dotyczący ustawy o zmianie ustawy - Prawo spółdzielcze (sygn. akt SK 7/00). Trybunał orzekł, że zaskarżony art. 1 ustawy z 20 stycznia 1990 r., uchylającej art. 274 ustawy - Prawo spółdzielcze, jest niezgodny z Konstytucją RP w zakresie, w jakim dotyczy spółdzielni rolnej, wobec której - z naruszeniem przepisów o terminach załatwiania spraw administracyjnych - nie wydano decyzji. Uchylony art. 274 stanowił, że nieruchomości rolne stanowiące własność Skarbu Państwa, a użytkowane przez Rolnicze Spółdzielnie Produkcyjne, przechodzą odpłatnie na własność spółdzielni. Warunkiem tego było złożenie wniosku w ciągu 2 lat od dnia wejścia w życie ustawy. Nowelizacja prawa spółdzielczego z 20 stycznia 1990 r., nie przewidując uregulowań przejściowych dla spółdzielni, które nie uzyskały decyzji administracyjnej, naruszyła konstytucyjnie chronioną ekspektatywę prawa majątkowego - prawa własności, wynikającą z uchylonego art. 274 prawa spółdzielczego (art. 64 konstytucji w związku z art. 2 i art. 21 ust. 1 konstytucji). W tym przepisie przyjęto, że już samo wystąpienie z wnioskiem przesądzało o ostatecznym wyniku postępowania. Jeżeli bowiem wniosek ten spełniał wszelkie wymagania formalne i został złożony w odpowiednim terminie, to musiało dojść do wydana decyzji administracyjnej zgodnej z żądaniem zawartym w jego petitum, a następnie do przeniesienia własności.

Zakresowa formuła rozstrzygnięcia, jaką posłużył się Trybunał Konstytucyjny, w połączeniu z ograniczonym polem oddziaływania analizowanego wyroku sprawia, że interwencja ustawodawcy nie jest konieczna. Samo orzeczenie trybunału poprzez derogację wycinka zaskarżonej normy doprowadziło do przywrócenia stanu konstytucyjności, a nade wszystko umożliwiło wznowienie umorzonych postępowań w sprawie nabycia nieruchomości. Tym samym orzeczenie trybunału nie spowodowało powstania luki prawnej, która mogłaby rzutować na poręczone konstytucyjnie prawa czy wolności.

W związku z powyższym przewodniczący komisji senator P. Zientarski zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Komisja jednogłośnie (4 głosy za) przyjęła przedstawiony wniosek.

W ostatnim punkcie porządku posiedzenia komisja rozpatrzyła wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 22 września 2009 r., dotyczący ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (sygn. akt P 46/07). Omówiła go również przedstawicielka biura legislacyjnego K. Konieczko. Trybunał orzekł, że art. 5 ustawy z 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej jest niezgodny z art. 2 i art. 31 ust. 3 konstytucji z uwagi na niejasne i nieprecyzyjne sformułowania, mogące wywoływać u adresatów regulacji niepewność co do przysługujących im uprawnień, a także jako źródło potencjalnych nadużyć (dowolność działania) przez organy stosujące prawo. Zakwestionowany przepis regulował tryb zatrzymywania prawa jazdy dłużnikom alimentacyjnym, wobec których skierowano wniosek o ściganie za przestępstwo przewidziane w art. 209 § 1 ustawy - Kodeks karny, czyli tzw. przestępstwo niealimentacji, lecz nie przewidywał trybu odwoławczego od tej decyzji.

Ustawa o dłużnikach alimentacyjnych 1 grudnia 2008 r. utraciła moc obowiązującą, niemniej analogiczne rozwiązanie w zakresie zatrzymywania prawa jazdy dłużnikom alimentacyjnym wprowadzone zostało w art. 5 ust. 3, 5 i 6 ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Aktualnie zatem to właśnie te przepisy kształtują stan prawny. Zdaniem trybunału, zatrzymywanie prawa jazdy dłużnikom alimentacyjnym powinno służyć realizacji podstawowego celu tej ustawy, czyli zapewnieniu skutecznego egzekwowania należności alimentacyjnych. W ocenie trybunału, takiego celu nie można osiągnąć poprzez zatrzymanie prawa jazdy dłużnikowi alimentacyjnemu, którego aktywność zawodowa łączy się niejednokrotnie z posiadaniem prawa jazdy.

Zdaniem przedstawicielki biura legislacyjnego, o pełnej realizacji wskazań zawartych w motywach wyroku z 22 września 2009 r. będzie można mówić jedynie w razie całkowitego wyeliminowania możliwości zatrzymywania prawa jazdy dłużnikom alimentacyjnym. Wymagałoby to uchylenia przepisów art. 5 ust. 5 i 6 przedmiotowej ustawy i znowelizowania jej art. 5 ust. 3, przy czym zmiana brzmienia tego ostatniego przepisu miałaby polegać wyłącznie na usunięciu jego końcowego fragmentu, tj. słów: "oraz kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego".

Wobec tego przewodniczący komisji senator P. Zientarski przestawił wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu wykonanie tego wyroku. Komisja przyjęła go jednogłośnie (4 głosy za). Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad tym projektem ustawy upoważniono senator Grażynę Sztark.

Senatorowie z Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapoznali się z informacją na temat oceny funkcjonowania i programu restrukturyzacji jednostek badawczo-rozwojowych podległych Ministerstwu Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

W obradach wzięli udział m.in.: podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marian Zalewski, dyrektor Instytutu Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego w Warszawie prof. Roman Grzybowski, dyrektor Instytutu Melioracji i Użytków Zielonych prof. Edmund Kaca, dyrektor Instytutu Zootechniki - Państwowego Instytutu Badawczego prof. Jędrzej Krupiński, dyrektor Instytutu Ochrony Roślin Państwowy - Instytutu Badawczego doc. Marek Mrówczyński, sekretarz naukowy Instytutu Weterynarii - Państwowego Instytutu Badawczego prof. Jacek Kuźniak, wicedyrektor ds. naukowo-badawczych Instytutu Upraw Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowego Instytutu Badawczego prof. Stanisław Krasowicz, dyrektor Instytutu Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa prof. Andrzej Myczko, dyrektor Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich prof. Grzegorz Spychalski, dyrektor Instytutu Warzywnictwa im. Emila Chroboczka prof. Franciszek Adamicki, wicedyrektor ds. naukowo-badawczych Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa prof. Edward Żurawicz, dyrektor Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin prof. Edward Arseniak, prezes Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych Stanisław Kasperczyk, a także poseł Eugeniusz Kłopotek.

Informację na temat oceny funkcjonowania i programu restrukturyzacji jednostek badawczo-rozwojowych podległych resortowi rolnictwa przedstawił wiceminister M. Zalewski. Obecnie pod nadzorem ministra rolnictwa pozostaje 14 jednostek badawczo-rozwojowych, które funkcjonują jako instytuty naukowe. Ich liczba zmieni się w wyniku konsekwentnie prowadzonej restrukturyzacji, mającej na celu powstanie silnych kadrowo, organizacyjnie i naukowo podmiotów. Restrukturyzacja jednostek badawczo-rozwojowych, polegająca na ich łączeniu lub likwidacji, jest prowadzona przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi na podstawie przyjętego do realizacji 21 września 2007 r. dokumentu pod nazwą "Kierunkowe propozycje zmian w zapleczu badawczo-rozwojowym Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na tle powstającego programu zmian w systemie polskiej nauki i szkolnictwa wyższego".

Zdaniem przedstawiciela ministerstwa rolnictwa, w ramach europejskiej współpracy rolnicze jednostki badawczo-rozwojowe nie są może liderami w swoich obszarach, ale stają się coraz aktywniejsze i efektywniejsze. Wszystkie uczestniczyły w 6 programie ramowym UE, a także realizują badania w ramach 7 programu ramowego i innych inicjatywach międzynarodowych, korzystając z dostępnych funduszy na badania w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej. Wysoki poziom naukowo-wdrożeniowy rolniczych jednostek badawczo-rozwojowych potwierdza także ocena dokonywana przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które zakwalifikowało wszystkie do I i II kategorii, a 8 z nich Rada Ministrów ustanowiła programy wieloletnie. W ich ramach realizowane są zadania o charakterze służb publicznych, szczególnie istotne z punktu widzenia polityki państwa.

W trakcie dyskusji dyrektorzy instytutów podkreślali, że to jednostki znane na świecie, mające osiągnięcia na poziomie europejskim. Mimo że sektor rolno-spożywczy w decydującej mierze jest prywatny, a większość międzynarodowych koncernów prowadzi własne badania naukowo-badawcze, instytuty bardzo dobrze zaadaptowały się do nowych warunków wolnorynkowych. Realizują wieloletnie programy badawcze, uchwalone przez Radę Ministrów, a 5 z nich posiada prestiżowy status Państwowego Instytutu Badawczego. Zatrudniają kadrę przygotowaną do rozwiązywania wszystkich problemów z zakresu rolnictwa i gospodarki żywnościowej, gotową do podjęcia poważnych zobowiązań krajowych i międzynarodowych. Zwracano również uwagę na niespójny system finansowania nauki, negatywnie oceniono proponowane zmiany finansowania jednostek badawczo-rozwojowych w Polsce.

W dalszej części dyskusji głos zabrał prof. G. Spychalski, dyrektor Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich, pierwszej instytucji powstałej z połączenia Instytutu Roślin i Przetworów Zielarskich oraz Instytutu Włókien. Instytut prowadzi badania nad roślinami i przetworami zielarskimi oraz roślinnymi produktami leczniczymi, dietetycznymi środkami spożywczymi i żywnością funkcjonalną. W Instytucie Roślin i Przetworów Zielarskich opracowano większość receptur i technologii polskich ziołowych produktów leczniczych (ponad 350 produktów). IRiPZ jako partner w Centrum Zaawansowanych Technologii planuje i wdraża nowe substancje naturalne, mogące znaleźć zastosowanie w profilaktyce chorób cywilizacyjnych, inżynierii komórkowej mającej na celu modyfikację i wzbogacenie profilu zawartości substancji aktywnych biologicznie. Instytut będzie również prowadził badania nad nutraceutykami i dodatkami żywieniowymi, związane z diagnostyką farmakogenetyczną (zwiększenie bezpieczeństwa i efektywności terapii i poszukiwanie nowych markerów farmakogenetycznych) i z diagnostyką nutrogenomiczną na rzecz bezpieczeństwa żywności i konsumenta. Niepodważalnym dorobkiem instytutu w zakresie hodowli są zarówno prace nad wyhodowaniem nowych odmian, jak i te związane z biologią roślin, oceną działania czynników mutagennych, analizą materiału wyjściowego do hodowli. Dotychczas uzyskano rejestr 19 oryginalnych odmian. Wraz z opracowaniem całokształtu warunków uprawy i nawożenia instytut przekazał do praktycznego stosowania instrukcje uprawy 44 gatunków roślin zielarskich.

W podsumowaniu posiedzenia wskazywano, że równie ważne jak finansowanie prowadzonych badań jest dofinansowanie z budżetu państwa, przeznaczonego na naukę, działalności wspomagającej badania i popularyzatorskiej, co przede wszystkim gwarantuje efektywne zastosowanie wiedzy teoretycznej w praktyce. Ten aspekt odgrywa szczególnie ważną rolę w sektorze rolnym, o znacznym rozdrobnieniu organizacyjnym podmiotów gospodarczych zainteresowanych wykorzystaniem najnowszych osiągnięć nauki. Stwierdzono, że stan nakładów na naukę i warunki finansowania badań i działalności statutowej instytutów, nad którymi nadzór sprawuje minister rolnictwa, są wysoce niezadowalające. Mimo tych niekorzystnych uwarunkowań jednostki te prowadzą badania naukowe na wysokim poziomie, a ich wyniki skutecznie wspierają procesy decyzyjne w polityce realizowanej przez ministra rolnictwa.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Ustawodawczej przystąpiono do pierwszego czytania projektu apelu o poszanowanie Krzyża oraz do pierwszego czytania projektu uchwały w sprawie orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu dotyczącego obecności znaku krzyża w miejscach publicznych.

O podjęcie inicjatywy w sprawie apelu wnosił senator Piotr Ł.J. Andrzejewski, projekt uchwały zgłosiła natomiast grupa senatorów PiS, których reprezentował senator Zbigniew Cichoń.

Oba projekty powstały w związku z orzeczeniem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, zakazującym obecności krzyży w klasach szkolnych we Włoszech.

W listopadadzie 2009 r. trybunał, rozpatrując skargę złożoną przez obywatelkę włoską pochodzącą z Finlandii, orzekł, że wieszanie krzyży w klasach to naruszenie "prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami", a także "wolności religijnej uczniów". Ponadto trybunał nakazał państwu włoskiemu wypłatę kobiecie odszkodowania w wysokości 5 tysięcy euro za "straty moralne".

Na początku grudnia 2009 r. Sejm przyjął uchwałę w sprawie ochrony wolności wyznania i promocji wartości będących wspólnym dziedzictwem narodów Europy, w którym krytycznie odniósł się do wyroku trybunału.

Jak uzasadniał senator P.Ł.J Andrzejewski, oba projekty powstały, ponieważ coraz częściej dochodzi do prześladowania chrześcijan, a uniwersalny symbol krzyża przestaje być traktowany jako symbol walki o prawa człowieka na całym świecie. Zdaniem senatora, nieporozumieniem jest traktowanie krzyża jedynie jako symbolu religii katolickiej.

W opinii senatora Jana Rulewskiego, projekt uchwały wzywającej do poszanowania krzyża jest zbyt wąski. "Widzę szersze zjawisko: świat przechodzi jakaś fala negacji symboli religijnych: talibowie w Afganistanie, w Chinach walki ze znakiem Buddy, w Europie mamy do czynienia z kwestionowaniem nie tylko krzyża, i innych symboli religijnych" - stwierdził. Zdaniem senatora, projekt powinien także mówić o poszanowaniu innych symboli religijnych, które "głoszą poszanowanie miłości, godności, tolerancji".

Podczas posiedzenia poprawkę do przedstawionego projektu zgłosił wicemarszałek Zbigniew Romaszewski.

W wyniku dyskusji połączone komisje postanowiły powołać zespół w składzie senatorowie Z. Cichoń, Bohdan Paszkowski, Z. Romaszewski i Piotr Zientarski do przygotowania projektu uchwały w sprawie poszanowania symbolu krzyża. Wcześniej zdecydowano, że projekt zostanie przygotowany w formie uchwały a nie apelu.. Senator Zbigniew Cichoń proponował, aby w uchwale Senat wyraził "stanowczy protest" przeciwko wyrokowi trybunału w Strasburgu, a w apelu wezwał "wszystkich ludzi dobrej woli w Polsce, Europie i na całym świecie o szacunek dla znaku krzyża, w jego nie tylko chrześcijańskim, ale i uniwersalnym wymiarze".

Ustalono, że kolejne posiedzenie połączonych komisji w tej sprawie odbędzie się 16 grudnia 2009 r.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senatorowie zapoznali się z informacją Ministerstwa Spraw Zagranicznych na temat przyczyn likwidacji Konsulatu Generalnego RP w Katanii. Informację przedstawił dyrektor Departamentu Konsularnego Jarosław Czubiński. Jak stwierdził, powodem likwidacji tej placówki były przede wszystkim zbyt wysokie koszty jej utrzymania w stosunku do niewielkich potrzeb, jeśli chodzi o wykonywanie czynności konsularnych. W 2009 r. zlikwidowano ogółem 17 polskich konsulatów. Jak wyjaśnił dyrektor, rosną koszty utrzymania placówek konsularnych, a jednocześnie w innych krajach pojawia się pilna potrzeba utworzenia nowych, dlatego niektóre z dotychczas funkcjonujących konsulatów muszą zostać zamknięte. Poinformował, że w celu zapewnienia prawidłowego wykonywania czynności konsularnych w Katanii wzmocniono działalność Konsulatu Generalnego RP w Rzymie, nawiązano także ścisłą współpracę z włoskimi samorządami. Ponadto od stycznia 2010 r. planowane jest wprowadzenie dyżurów konsularnych poza siedzibą konsulatu, a także uruchomienie systemów informatycznych umożliwiających załatwianie części spraw konsularnych za pomocą Internetu, w ramach tzw. e-konsulatu.

W trakcie dyskusji senator Barbara Borys Damięcka zwróciła uwagę, że konsulat w Katanii został zlikwidowany w pośpiechu, zaledwie po 1,5 roku funkcjonowania, a do najbliższych polskich placówek w Rzymie i Mediolanie jest około 800 km. Senator podkreśliła, że Polonia w Katanii czuje się rozczarowana decyzją resortu spraw zagranicznych, zwłaszcza że nie otrzymała szczegółowej informacji na ten temat.

Następnie Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą zapoznała się ze sprawozdaniem posła Jerzego Fedorowicza z dofinansowanego ze środków Kancelarii Senatu tournée Teatru Ludowego po Syberii Wschodniej, które odbyło się we wrześniu 2009 r., na zaproszenie akademickiego Irkuckiego Teatru Akademickiego i Stowarzyszenia Polonijnego Autonomii Buriackiej "Nadzieja" z Ułan-Ude i okazało się dużym sukcesem. Poseł J. Fedorowicz zaprezentował także projekt nowego spektaklu Teatru Ludowego "Pyza za Wielką Wodą", którego wystawienie jest planowane podczas uroczystości związanych z obchodami Dnia Polonii i Polaków za Granicą 2 maja 1010 r. w Chicago.

Senatorowie wysłuchali także sprawozdania senatora Stanisława Zająca z wizyty w Argentynie, w dniach 9-15 listopada 2009 r., delegacji Senatu pod przewodnictwem marszałka Bogdana Borusewicza. W skład delegacji wchodzili senatorowie Andrzej Person i S. Zając, oraz minister Ewa Polkowska, szef Kancelarii Senatu. Podczas wizyty senatorowie wzięli udział w uroczystości otwarcia Domu Polskiego w Buenos Aires, którego remont wsparła Kancelaria Senatu. Delegacja odbyła także liczne spotkania z przedstawicielami argentyńskich władz i Polonii. Oprócz Buenos Aires odwiedzono Rosario i dwie miejscowości w prowincji Misiones - Oberá i założoną w 1938 r. przez polskich osadników Wandę. Senator S. Zając podkreślił, że Polonia w Argentynie jest bardzo dobrze zorganizowana i pieczołowicie dba o kultywowanie polskich tradycji.

Podczas posiedzenia senator Andrzej Szewiński zdał relację ze swojego udziału (6-10 listopada 2009 r.) w jubileuszu 15-lecia Krasnodarskiej Organizacji Regionalnej - Polskie Centrum Narodowo-Kulturalne "Jedność" w Krasnodarze. Senator omówił przebieg uroczystości, mówił także na temat aktywności krasnodarskiej organizacji pod przewodnictwem Aleksandra Sielickiego, członka Polonijnej Rady Konsultacyjnej przy Marszałku Senatu RP. W Krasnodarze senator A. Szewiński uczestniczył także w naradzie prezesów organizacji polonijnych z południowej Rosji i w konferencji naukowej poświęconej Polakom w Rosji. Jak podkreślił, dla Polaków z Krasnodaru wizyta przedstawiciela polskiego Senatu stanowiła niezwykle doniosłe wydarzenie.

Senatorowie z Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą zapoznali się także z informacją o złożonych na 2010 r. wnioskach o zlecenie zadań państwowych w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą, a także z propozycją harmonogramu posiedzeń komisji dotyczących rozpatrywania tych wniosków do kwietnia 2010 r.

Informację na ten temat przedstawił dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski. Zwrócił uwagę, że w porównaniu do 2009 r. do Kancelarii Senatu wpłynęło więcej wniosków, a postulowane w nich kwoty znacznie przekraczają możliwości budżetu Kancelarii Senatu.

Na zakończenie posiedzenia, na prośbę przewodniczącego komisji senatora A. Persona, dyrektor A. Kozłowski zaproponował senatorom udostępnianie w formie elektronicznej materiałów przygotowywanych na posiedzenia, co pozwoli na zapoznanie się z nimi z odpowiednim wyprzedzeniem.

Przewodniczący komisji senator A. Person zwrócił się do senatorów o przygotowanie pisemnej propozycji tematów do rozpatrzenia podczas posiedzeń w 2010 r.

Senatorowie z Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrzyli petycje dotyczące: obowiązku opłacenia wielokrotnej składki od przychodów uzyskanych z różnych tytułów w ramach tej samej działalności gospodarczej; podniesienia rangi Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz reaktywowania Państwowego Funduszu Kombatantów; podjęcia inicjatywy uchwałodawczej w sprawie złożenia hołdu żołnierzom Polskiego Państwa Podziemnego prześladowanym, aresztowanym i skazanym w Polsce w latach 1944-1956 za działalność w szeregach Armii Krajowej; podjęcia inicjatywy ustawodawczej mającej na celu przywrócenie inwalidom wojennym prawa do pobierania dwóch świadczeń (renty i emerytury) w pełnej wysokości.

Petycje omówiła kierownik Działu Petycji i Korespondencji Biura Komunikacji Społecznej Danuta Antoszkiewicz. W wypadku pierwszej petycji, wniesionej przez Franciszka Świtałę, senatorowie uznali, że zgodnie z zasadą równości i solidaryzmu społecznego wszyscy obywatele są uprawnieni do równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, niezależnie od wysokości indywidualnego wkładu do funduszu powstałego ze składek na ubezpieczenia zdrowotne. Przewodniczący komisji senator Stanisław Piotrowicz zaproponował kontynuowanie prac nad tą petycją, jednak senatorowie w głosowaniu nie poparli tej propozycji. Komisja zadecydowała o podjęciu prac nad pozostałymi trzema petycjami.

Przewodniczący komisji senator Stanisław Piotrowicz poinformował, że prace nad petycją indywidualną, dotyczącą uchylenia art. 5 ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, zostały zakończone, gdyż 2 grudnia 2009 r. Sejm uchwalił ustawę, która zrealizowała tę petycję.

Komisja zadecydowała również o kontynuowaniu prac nad przedstawionym przez senatora Jana Rulewskiego projektem stanowiska komisji w sprawie publikacji prasowych dotyczących senatora Krzysztofa Piesiewicza.

1 grudnia 2009 r. wicemarszałek Zbigniew Romaszewski, przewodniczący Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senator Andrzej Person, senatorowie: Barbara Borys-Damięcka, Piotr Gruszczyński i Henryk Woźniak, wzięli udział w uroczystości nadania prymasowi Polski kardynałowi Józefowi Glempowi najwyższego odznaczenia przyznawanego przez Stowarzyszenie "Wspólnota Po1ska" - Wawrzynu Polonijnego. Prymas Polski został uhonorowany za opiekę duszpasterską nad Polonią.

Wicemarszałek Z. Romaszewski przekazał też prymasowi Medal Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękując za wieloletnią posługę duszpasterską, w swoim wystąpieniu powiedział m.in. o doniosłej roli Kościoła w utrzymywaniu polskości wszędzie tam, gdzie emigrowali nasi rodacy. "Jako przedstawiciel Senatu, dawnego i obecnego opiekuna Polonii i Polaków za granicą, zazdroszczę Kościołowi skuteczności w dziele wspierania i wspomagania Polaków poza Ojczyzną" - powiedział wicemarszałek.

Kardynał J. Glemp 18 grudnia 2009 r. skończy 80 lat i zakończy posługę jako urzędujący prymas Polski i jednocześnie duchowy opiekun Polaków żyjących poza krajem.

Złotym Medalem "Wspólnoty Polskiej" został odznaczony ordynariusz archidiecezji mińsko-mohylewskiej abp Tadeusz Kondrusiewicz za opiekę duszpasterską nad Polakami na Wschodzie.

Przy tej okazji otwarto też wystawę poświęconą biskupowi Antoniemu Maleckiemu, duszpasterzowi petersburskiej Polonii, opiekunowi i wychowawcy biednych dzieci i młodzieży. Wystawę przygotował ksiądz Krzysztof Pożarski, proboszcz parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Sankt Petersburgu.

W uroczystości, która odbyła się w warszawskim Domu Polonii, wzięli także udział m.in. wiceminister edukacji narodowej Krzysztof Stanowski, posłanka Halina Rospondek, księża, siostry zakonne oraz przyjaciele i sympatycy "Wspólnoty Polskiej".

* * *

5 grudnia 2009 r. z okazji Międzynarodowego Dnia Wolontariusza marszałek Bogdan Borusewicz wystosował list do osób działających w wolontariacie:

"Szanowni Państwo!

Dzień 5 grudnia jest Światowym Dniem Wolontariusza. Jest to święto ochotników, którzy swoje serce darowują bliźnim. W Polsce osób gotowych poświęcić innym swój czas, energię i umiejętności, wykazać dobrą wolę, jest ponad 5 milionów.

Im wszystkim, nieobojętnym wobec ludzkich cierpień i bezradności, czułych na ból i znajdujących się w potrzebie, składam serdeczne podziękowanie.

Wszystkim wolontariuszom życzę w dniu ich święta, żeby z satysfakcją i poczuciem, że jest się komuś potrzebnym, łączyło się zadowolenie z podniesienia kwalifikacji zawodowych, spełnienia marzeń i możliwości sprawdzenia się".

* * *

7 grudnia 2009 r. w związku z tragicznym pożarem w Permie marszałek Bogdan Borusewicz wystosował do przewodniczącego Rady Federacji Zgromadzenia Federalnego Federacji Rosyjskiej Siergieja Michajłowicza Mironowa depeszę kondolencyjną:

"Z głębokim smutkiem przyjąłem wiadomość o tragicznym w skutkach pożarze w Permie. Ta straszna tragedia, która pochłonęła wiele młodych istnień ludzkich, poruszyła opinię publiczną w Polsce.

Żadne słowa nie są w stanie oddać skali ludzkiego nieszczęścia, ani tym bardziej ukoić bólu tych, którzy stracili swoich najbliższych. Pragnę jednak zapewnić Pana, Panie Przewodniczący, że w tych trudnych chwilach łączymy się w smutku z Narodem Rosyjskim i rodzinami wszystkich poszkodowanych.

Poruszony tą tragedią składam na Pana ręce wyrazy szczerego współczucia i żalu w imieniu własnym oraz Senatu Rzeczypospolitej Polskiej."

* * *

7 grudnia 2009 r. wicemarszałek Krystyna Bochenek, przewodnicząca Rady Śląskiego Funduszu Stypendialnego im. Adama Graczyńskiego, wspólnie z wojewodą śląskim Zygmuntem Łukaszczykiem w Muzeum Śląskim w Katowicach wręczyła stypendia 36 śląskim studentom z niezamożnych rodzin. Była to już XVIII edycja programu stypendialnego Śląskiego Funduszu Stypendialnego im. Adama Garczyńskiego, senatora RP IV i V kadencji, zmarłego w 2004 r. Z pomocy funduszu skorzystało do tej pory prawie 500 zdolnych młodych ludzi.

* * *

10 grudnia 2009 r. w Berlinie, w Muzeum Muru Berlińskiego przy Checkpoint Charlie marszałek Bogdan Borusewicz odebrał Międzynarodową Nagrodę Praw Człowieka im. Reinera Hildebrandta. Kapituła tej nagrody 20 lat po upadku muru berlińskiego postanowiła uhonorować zasługi marszałka w walce o prawa człowieka.

Odbierając wyróżnienie, marszałek B. Borusewicz powiedział, że prawa człowieka, a nie pragmatyzm gospodarczy, powinny być częściej uwzględniane w kontaktach międzynarodowych. Ocenił, że Unia Europejska, która się "świetnie organizuje" i jest grupą państw demokratycznych, nieraz zapomina o tym, że gdzie indziej tej demokracji nie ma. "Raczej częściej niż rzadziej pragmatyzm kontaktów gospodarczych przesłania to, co naprawdę dzieje się w tych państwach (...). Staram się o tym pamiętać, choć nie zawsze mój rząd jest z tego zadowolony" - mówił marszałek.

Dziękując za nagrodę, powiedział, że to wyróżnienie nie tylko dla niego, ale przede wszystkim dla jego kolegów i koleżanek z "Solidarności", a także dla jego nieżyjącej żony Aliny Pienkowskiej. Podkreślił, że nie może zapominać o swoim życiorysie i w kontaktach z przywódcami innych państw mówić tylko o gospodarce i dobrych stosunkach politycznych. "Powinniśmy wrócić do tego, o czym rządy demokratycznych państw mówiły z bardzo trudnym i twardym przeciwnikiem, czyli dyktaturą komunistyczną, a przecież mówiły o prawach człowieka" - przypomniał marszałek.

Nagrodę marszałkowi wręczyła przewodnicząca Rady Muzeum Muru Berlińskiego przy Checkpoint Charlie Alexandra Hildebrandt, żona nieżyjącego już założyciela muzeum, Rainera Hildebrandta. Podkreśliła ona, że przyznanie nagrody marszałkowi polskiego Senatu jest wyrazem wdzięczności narodowi polskiemu za wkład w walkę o wolność w Europie. "Dzisiaj mamy X Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka, za trzy dni mój mąż skończyłby 95 lat. Dzisiaj przekazujemy ten medal, czyniąc to ze względu na związki z narodem polskim i na wkład tego kraju w walkę o odzyskanie wolności" - powiedziała A. Hildebrandt.

Uczestniczący w uroczystości wiceprzewodniczący niemieckiego Bundestagu Hermann Otto Solms podkreślał, że to m.in. dzięki marszałkowi B. Borusewiczowi Polska, a także Europa może się cieszyć wolnością, niezależnością i demokracją. Powiedział, że walcząc o zmiany polityczne, marszałek ryzykował osobistą wolność. "Serdecznie dziękuję panu w imieniu niemieckiego Bundestagu" - powiedział.

Decyzję o przyznaniu tegorocznej nagrody marszałkowi B. Borusewiczowi podjęło jury, w którego skład wchodzą m.in. b. sekretarz stanu USA Henry Kissinger, działacz opozycyjny w NRD Joachim Gauck i b. szef niemieckiego MSZ Hans-Dietrich Genscher. Przyznawana jest osobistościom zaangażowanym w działania na rzecz praw człowieka. Jej dotychczasowi laureaci to m.in.: b. premier Izraela Yitzhak Rabin, żona premiera Egiptu Suzanne Mubarak (2006 r.), przewodniczący Niemieckiego Czerwonego Krzyża dr Rudolf Seiters (2008 r.), dyrektor Muzeum Sacharowa w Moskwie Jurij Samodurow (2008 r.) oraz międzynarodowi działacze zaangażowani w walkę o prawa człowieka, m.in. z Chin i Kuby. Nagroda przyznawana jest od 2005 r. Uroczystość jej wręczenia odbywa się tradycyjnie w grudniu, tj. w rocznicę urodzin Reinera Hildebrandta (14.12.1914 r.), a 10 grudnia jest Międzynarodowym Dniem Praw Człowieka.

Dr R. Hildebrandt (zm. w 2004 r.) to uczestnik antyhitlerowskiej konspiracji, twórca unikatowego Muzeum Muru, rzecznik praw obywatelskich, założyciel Towarzystwa Pracy 13 Sierpnia. Stworzone przez niego muzeum przy słynnym przejściu granicznym między wschodnim a zachodnim Berlinem dla wojskowych i dyplomatów gromadzi pamiątki związane z murem berlińskim i zimną wojną. Znajdują się tam dokumenty dotyczące budowy muru jak i ruchu oporu i prób ucieczek obywateli NRD na Zachód. Działalność dr R. Hildebrandta kontynuuje jego żona A. Hildebrandt.

* * *

11 grudnia 2009 r. w Sali Kolumnowej Sejmu odbyła się konferencja "90 lat kurateli sądowej w Polsce. Historia - teraźniejszość - przyszłość", którą zorganizowała Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wspólnie z sejmową Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka, Ministerstwem Sprawiedliwości i Krajową Radą Kuratorów.

Spotkanie, zorganizowane z okazji jubileuszu 90-lecia służby kuratorskiej, wpisuje się w zainteresowanie parlamentarzystów tą problematyką. W poprzednich latach odbyły się 4 konferencje poświęcone stosowaniu probacyjnych środków w polityce karnej i roli kuratorów sądowych w społeczeństwie obywatelskim. Duże znaczenie miał także udział senatorów, jak podkreślano podczas konferencji, w przygotowaniu nowoczesnej, odrębnej ustawy o kuratorach sądowych w 2001 r.

Otwierając konferencję, wicemarszałek Zbigniew Romaszewski zwrócił uwagę na zasadniczy, jego zdaniem, problem, czy powinna istnieć polityka karna państwa, kto ma ją kreować i za pomocą jakich instrumentów. Wicemarszałek wyraził zaniepokojenie nieustannym nowelizowaniem kodeksu karnego, niewątpliwie podstawowego elementu tej polityki. Jak mówił, powstaje obawa o spójność i skorelowanie funkcjonowania prawa, a także jego stabilność. Wicemarszałek wyraził także żal, że w ostatnich kadencjach podczas prac legislacyjnych Senatu skoncentrowano się przede wszystkim na wykonywaniu wyroków Trybunału Konstytucyjnego.

W opinii wicemarszałka Z. Romaszewskiego, kara powinna być przede wszystkim racjonalna, dlatego wtórne znaczenie ma odpowiedź na pytanie, czy powinna być łagodna czy surowa. By wymiar sprawiedliwości był spójny, trzeba stosować adekwatne środki. Zdaniem wicemarszałka, zupełnie niezły kodeks karny zbyt duży nacisk kładzie na orzekanie kary, podczas gdy podstawową kwestią jest zapewnienie sprawnego sposobu jej wykonywania.

W kontekście wykonywania kar wolnościowych zaś podstawowe znaczenie ma służba kuratorska. Życząc kuratorom sukcesów i satysfakcji z wykonywanej pracy, życzył im także polityki karnej, która będzie sprzyjała właściwemu sprawowaniu kurateli sądowej.

Przewodniczący sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka poseł Ryszard Kalisz przypomniał, że kuratorzy byli jedną z pierwszych służb odrodzonej II RP, powołaną w lutym 1919 r. dekretem naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego. Jak powiedział poseł, to dowód, że odrodzona Polska przywiązywała ogromną wagę do kształtowania profesjonalnych kadr, uważając, że każdy człowiek ma swoją godność i prawo do poprawy, nawet jeśli popełnił błąd. Jak mówił poseł R. Kalisz, 90 lat to bardzo wielu uratowanych ludzi, którzy powrócili do normalnego życia, a przecież nawet jeden, który otrzymał pomoc, to dużo. "Kiedy skazani są warunkowo, przedterminowo zwolnieni lub kiedy mają zawieszone wykonanie kary pozbawienia wolności, to właśnie kontakt z kuratorem sądowym powoduje, że mogą przemyśleć, zmienić się albo po prostu zrozumieć, że dla każdego człowieka lepiej jest być w zgodzie z prawem" - powiedział.

Jak podkreślił poseł R. Kalisz, kuratorzy działają w imieniu państwa na rzecz powrotu do społeczeństwa, a więzienie zawsze jest złem. To kontakt z kuratorem pozwala skazanym zrozumieć, co jest naprawdę ważne, i wrócić do społeczeństwa.

Podczas konferencji o ogromnej roli kuratorów sądowych i społecznych mówił także minister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski. Podkreślił, że kuratela sądowa na stałe wpisała się w polski system wymiaru sprawiedliwości, a służbę kuratorską wybierają osoby wrażliwe, gotowe do poświęceń i odważne. "Państwo najlepiej wiedzą, w jak trudnym środowisku przychodzi wam pracować, jak często niesiecie pomoc tym, którzy nie do końca chcą z niej skorzystać, i do środowisk, które na waszą pracę patrzą, jeżeli nie wrogo, to z przymrużeniem oka" - powiedział minister. Jak stwierdził, kuratorzy to jedno z najważniejszych środowisk, z którym chciałby rozwiązywać wspólnie problemy polskiego wymiaru sprawiedliwości. Podejmowany przez kuratorów wysiłek będzie sprzyjał tworzeniu dobrej polityki karnej państwa. Nie uda się jednak tego osiągnąć bez współdziałania instytucji państwowych, społecznych, a także osób indywidualnych. Minister wyraził przekonanie, że kuratorzy swoje obowiązki traktują jako honorową powinność wobec tych, których życie ułożyło się w skomplikowany sposób. Podkreślił, że nie wyobraża sobie sprawnego działania ministra sprawiedliwości bez kuratorów. Jego zdaniem, ci, którzy mówią o nowocześniejszych modelach, nie mają racji.

Przewodniczący Krajowej Rady Kuratorów Andrzej Martuszewicz przypomniał m.in., że wraz z przemianami ustrojowymi w 1989 r. rozpoczął się niezwykle dynamiczny proces modernizacji kurateli sądowej. To właśnie wtedy zespół, złożony z przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości, naukowców i kuratorów sądowych, przygotował pierwszy projekt ustawy o kurateli sądowej. Kolejne lata to coraz dojrzalsze próby określenia statusu społeczno-zawodowego kuratorów, wskazywanie odrębności tego zawodu i jego specyficznej funkcji w wymiarze sprawiedliwości, uwieńczone nieomal jednomyślnym, bez względu na przynależność partyjną - to fakt, zdaniem A. Martuszewicza, nieomal bez precedensu - uchwaleniem przez parlament ustawy o kuratorach sądowych w 2001 r. Podkreślił także niezwykłą aktywność środowiska kuratorskiego i jego liderów, którzy przez lata uczestniczyli w różnych gremiach i inicjatywach sukcesywnie tworzących zręby organizacyjne, metodyczne i legislacyjne tej służby, poparcie środowisk naukowych i politycznych bez względu na partyjną przynależność. Dziękował m.in. wicemarszałkowi Zbigniewowi Romaszewskiemu i senatorowi Krzysztofowi Piesiewiczowi. Podkreślił, że komisje sprawiedliwości i praw człowieka Sejmu i Senatu od 1997 r. nieprzerwanie wykazywały zainteresowanie sytuacją organizacyjną i budżetową kuratorów sądowych w Polsce.

Przewodniczący Krajowej Rady Kuratorów zauważył też, że na barkach kuratorów sądowych faktycznie spoczywa główny ciężar wykonywania i nadzorowania wszystkich sankcji i środków, stanowiących alternatywę dla izolacji i umieszczenia poza środowiskiem rodzinnym. Zwrócił też uwagę, że w innych krajach europejskich zadania te są wykonywane nie tylko przez znacznie liczniejszy personel, ale także przez wiele służb.

Za niezbędne uznał zwiększenie nakładów przeznaczanych na funkcjonowanie kurateli sądowej, m.in. na nowoczesny sprzęt i programy wspomagające pracę kuratorów. "Wydatki na kuratelę sądową w 2007 r. wyniosły niecałe 350 mln zł, co oznacza około 30 zł miesięcznie na prowadzenie jednej sprawy w postępowaniu wykonawczym. Dla porównania przybliżony miesięczny koszt dozoru w USA wynosi 287 dolarów, w Anglii 300 funtów, a w Danii - 299 euro" - powiedział A. Martuszewicz.

W jego ocenie, konieczne są też zmiany w obowiązującym prawie, zgodne z zaleceniami Rady Europy. W szczególności dotyczą one opracowania norm i zasad polityki kadrowej i procedur naboru kadry kuratorskiej, jej przygotowania do zawodu i doskonalenia zawodowego, sformułowania jasnych zasad i procedur postępowania pracowników odpowiedzialnych za wykonywanie sankcji. Dodał, że niezbędne jest także powołanie na szczeblu Ministerstwa Sprawiedliwości odpowiedniej komórki organizacyjnej, zajmującej się zarządzaniem służbą kuratorską.

Obecnie kuratorzy realizują działania w ramach dwóch specjalizacji - rodzinnej i dla dorosłych. Kuratorzy rodzinni zajmują się nieletnimi sprawcami czynów karalnych bądź zagrożonymi demoralizacją, prowadzą działania profilaktyczno-wychowawcze w rodzinach z problemami i wśród osób uzależnionych od alkoholu. Zespoły kuratorskiej służby sądowej wykonujące orzeczenia w sprawach karnych zajmują się sprawcami, wobec których zastosowano kary alternatywne dla pozbawienia wolności.

Aktualnie kuratela sądowa w Polsce to 5196 kuratorów zawodowych i 30 750 kuratorów społecznych - wolontariuszy. Wykonywali oni zadania w 656 595 sprawach, w tym w 453 603 sprawach skazanych i 202 992 sprawach opiekuńczych, nieletnich i osób zobowiązanych do leczenia odwykowego. Dla potrzeby sądu i innych uprawnionych podmiotów kuratorzy przeprowadzili 611 777 wywiadów środowiskowych, w tym 271 692 w sprawach karnych i 340 085 w sprawach rodzinnych i nieletnich. Do kuratorów dla dorosłych wpłynęło 303 958 nowych spraw, zamknięto 497 718 z nich. Do kuratorów rodzinnych wpłynęło 88 992 spraw, a zakończono wykonywanie zadań w 91 709 sprawach. Kuratorzy obejmowali swoimi działaniami blisko 2 mln obywateli w różnym wieku, o zróżnicowanych potrzebach i problemach. Jak zażartował przewodniczący Krajowej Rady Kuratorów, de facto kurator w Polsce jest dobry na wszystko.

Na zakończenie A. Martuszewicz powiedział, że pragnieniem tego środowiska jest nowoczesna, świetnie wyszkolona i odpowiednio wyposażona służba kuratorska, mogąca sprostać zadaniom nałożonym na nią przez ustawodawcę w ramach sądownictwa. Pokolenia kuratorów w ciągu 90 lat pracowały, by zapewnić opiekę i ochronę dzieciom i rodzinom w najtrudniejszych sytuacjach, chronić podstawowe wartości społeczne, reintegrować osoby, które znalazły się z rożnych powodów na marginesie społeczeństwa. Kuratorzy mają świadomość poważnych zadań, jakie przed nimi stoją. W ich opinii, będą one jednak skuteczniej rozwiązywane, jeśli uda się wzmocnić podstawowe wspólnoty, jakimi są rodziny, czy funkcję wychowawczą szkoły oraz ustabilizować rynek pracy.

Podczas konferencji w związku z jubileuszem 90-lecia służby kuratorskiej złote, srebrne i brązowe krzyże zasługi, przyznane przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego, zasłużonym kuratorom wręczył podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Andrzej Duda. Powiedział, że służba kuratorska jest jedną z najstarszych w Polsce i niezwykle odpowiedzialną, bo kuratorzy często dzielą odpowiedzialność sędziego. "Choćby przy wydaniu zarządzenia tymczasowego o umieszczeniu dziecka poza domem rodzinnym to kurator ocenia, czy sytuacja w domu rodzinnym jest dla dziecka na tyle niebezpieczna, by ta trudna decyzja o odseparowaniu go od jego najbliższej rodziny została podjęta" - ocenił.

Stwierdził, że ogromne znaczenie służby kuratorskiej widać chociażby podczas podejmowania przez prezydenta decyzji o ułaskawieniach. Wiceminister złożył także kuratorom życzenia na następne 90 lat służby.

Minister sprawiedliwości K. Kwiatkowski wręczył natomiast odznaczenia resortowe najbardziej zasłużonym kuratorom.

Podczas spotkania dyskutowano m.in. o miejscu kurateli w realizacji polityki karnej w Polsce, kuratorze jako organie postępowania wykonawczego, resocjalizacyjnej roli kuratorów sądowych, a także o etosie ich pracy, jej blaskach i cieniach.

W konferencji wzięli udział parlamentarzyści, przedstawiciele administracji rządowej, organizacji pozarządowych, prokuratorzy, sędziowie, kuratorzy i naukowcy specjalizujący się w prawie karnym.

* * *

11 grudnia 2009 r. wicemarszałek Zbigniew Romaszewski spotkał się w Senacie z ponadtrzydziestoosobową grupą parlamentarzystów i samorządowców polskiego pochodzenia z Litwy, Łotwy, Ukrainy i Rumunii, którzy uczestniczą w pierwszej polskiej edycji projektu "Utwórzmy Forum Parlamentarzystów i Samorządowców za Granicą". W spotkaniu udział wzięli m.in. litewski europoseł polskiego pochodzenia Waldemar Tomaszewski, posłowie litewskiego Sejmasu Michał Mackiewicz, Lenard Talmont i Jarosław Narkiewicz oraz rumuński poseł Gerwazy Longher.

Projekt ten realizuje, z dotacji senackiej, Stowarzyszenie "Wspólnota Polska". To inicjatywa mająca na celu stworzenie platformy wymiany doświadczeń wśród parlamentarzystów i samorządowców działających na rzecz lokalnych polskich mniejszości, a także integrację środowisk oraz promocję Polski w krajach działania parlamentarzystów i samorządowców. Dotychczas odbyły się spotkania oraz warsztaty na Litwie i Ukrainie. Prezentowano tam polskie doświadczenia w dziedzinie samorządności.

Wicemarszałek Z. Romaszewski podkreślił, że utrzymywanie polskiej tożsamości, nauka języka polskiego i upowszechnianie Karty Polaka to główne kierunki działań, które posłowie i samorządowcy polskiego pochodzenia mogą wspólnie z Senatem realizować na rzecz wspierania polskich mniejszości poza granicami kraju. "Okazuje się, że Polacy istnieją nie tylko jako jakaś mniejszość narodowa, ale również jako parlamentarzyści i samorządowcy, którzy mogą wpływać na to, co dzieje się w ich krajach" - powiedział wicemarszałek. Podkreślił, że inicjatywa utworzenia forum polskich parlamentarzystów i samorządowców za granicą jest niezwykle cenna i w istotny sposób może wpłynąć na skuteczność realizowanych przedsięwzięć na rzecz Polonii.

Wicemarszałek Z. Romaszewski zaznaczył, że współpraca z samorządowcami i parlamentarzystami polskiego pochodzenia jest nową formą współpracy z Polonią, którą Senat aprobuje i wspiera. "Jako Senat, ustawowo opiekujący się Polonią, mamy za zadanie wspieranie infrastruktury i bazy lokalowej polskich organizacji, wspieranie działalności programowej, wspieranie realizacji ustawy o Karcie Polaka, doradztwo prawne oraz pomoc w pozyskiwaniu funduszy europejskich i lokalnych, a także wspieranie integracji polonijnej. Myślę, że w tym gronie, w jakim jesteśmy, możemy te działania jeszcze skuteczniej prowadzić i bardzo zachęcam państwa do działania" - zwrócił się do uczestników forum.

"Od państwa przede wszystkim oczekujemy, żebyście monitorowali sytuację w swoich krajach, abyście dawali nam znać o problemach, które macie. W miarę naszych możliwości będziemy usiłowali te problemy rozwiązywać i podejmować je w rozmowach z odpowiednimi członkami rządów" - zapewnił wicemarszałek Z. Romaszewski. Zachęcał także zebranych parlamentarzystów i samorządowców polskiego pochodzenia, aby w swoich krajach korzystali w jak najpełniejszy sposób ze swych uprawnień, służąc tym Polakom mieszkającym poza ojczyzną. Zaapelował o współpracę, podejmowanie wspólnych projektów i promocję Polski nie tylko w środowiskach polskich.

Wicemarszałek przedstawił także najważniejsze kierunki działań Izby na rzecz Polonii. W nadchodzącym roku, tak jak od lat, największa pomoc - przy ograniczonych możliwościach budżetowych - będzie udzielana rodakom z krajów dawnego obozu socjalistycznego. Wicemarszałek wyraził ubolewanie z powodu ograniczenia w przyszłorocznym budżecie funduszy Senatu na wspieranie polskich mniejszości. "W tej chwili rozwój senackich działań na rzecz Polonii będzie w jakiś sposób ograniczony, gdyż wsparcie dla Polonii na rok przyszły jest ustalone na poziomie roku poprzedniego. To będzie pewną przeszkodą w naszych działaniach (...), ale po prostu musimy się z tym pogodzić" - powiedział.

Parlamentarzyści z Litwy Łotwy, Ukrainy i Rumunii przedstawili sytuację naszych rodaków w krajach ich zamieszkania. Jarosław Narkiewicz z Litwy informował o działalności mniejszości polskiej na wszystkich szczeblach litewskiej władzy samorządowej. Aktywność samorządową rodaków na Ukrainie przedstawił Jan Matkowski. Gerwazy Longher z Rumunii podziękował za inwestycję, dzięki której dzieci polskie w Rumunii zyskały nową szkołę. Za pomoc z Polski dziękował też Józef Bobkiewicz z Łotwy.

W trakcie dyskusji goście Senatu zgłaszali problemy oświaty polskiej na Litwie, problemy finansowe oświaty na Łotwie. Apelowali o niezdejmowanie z anteny TVP programu "Goniec kresowy". Prosili też o zainteresowanie ich środowiskami, kontakt, współpracę, dziękowali za realizację projektu "Utwórzmy Forum Parlamentarzystów i Samorządowców za Granicą".

Inicjator projektu, Michał Dworczyk ze "Wspólnoty Polskiej", podkreślił, że jednym z celów forum jest pokazanie polskim politykom, iż na Wschodzie i poza granicami Polski polscy posłowie i samorządowcy stanowią potencjał wart wykorzystywania przez państwo polskie. "Poza Polską są nie tylko Polacy, którzy proszą o pomoc, ale są też i samorządowcy, i politycy, którzy do tej pory są chyba nie do końca dostrzegani. Mamy nadzieje, że to będzie się zmieniać z obopólną korzyścią" - zaznaczył.

* * *

12 grudnia 2009 r. marszałek Bogdan Borusewicz wziął udział w Nadzwyczajnej Konferencji Przewodniczących Parlamentów Państw Unii Europejskiej, odbywającej się w Sztokholmie. Jej tematem było przygotowanie do funkcjonowania w ramach Traktatu Lizbońskiego. Przewodniczący parlamentów dyskutowali m.in. o jego konsekwencjach dla parlamentów narodowych i współpracy między Parlamentem Europejskim a parlamentami narodowymi. Omawiano również zmiany pracy parlamentów narodowych.

Po konferencji marszałek B. Borusewicz spotkał się ze szwedzką Polonią w budynku dawnego Instytutu Polskiego w Sztokholmie. Obiecał, że Polska będzie teraz wspierać rodaków również w bogatych krajach, takich jak Szwecja. Podkreślił, że dla potrzeb Polonii na Wschodzie stworzono już instytucjonalne fundamenty współpracy, teraz przyszedł czas na inne państwa. "Polska jest coraz bardziej zasobnym krajem, możemy sobie pozwolić na wspieranie Polonii nawet w Stanach Zjednoczonych, co robimy od dwóch lat, choć, jak mówi przysłowie, nie nosi się drzewa do lasu" - powiedział marszałek.

Marszałek obiecał stowarzyszeniom polonijnym w Szwecji pomoc finansową na promowanie kultury polskiej. Szwedzka Polonia przygotowała występ Teresy Tutinas, polskiej piosenkarki na stałe mieszkającej w Sztokholmie. Artystka zaśpiewała unowocześnioną wersję kolędy "Jezus Bóg i człowiek w stajence betlejemskiej narodzony", której tekst wywieziony został z Polski przez Szwedów podczas potopu. Marszałek poprosił o tekst pieśni i obiecał rozpowszechnić ją w Polsce, aby po 350 latach kolęda wróciła do ojczyzny. Pogratulował też artystce pięknego wykonania utworu.

* * *

14 grudnia 2009 r. Komisja Środowiska, wspólnie z Senackim Zespołem Infrastruktury, zorganizowała w Senacie konferencję "Ochrona środowiska a inwestycje infrastrukturalne". Jej celem jest zdiagnozowanie głównych przeszkód w budowie polskiej infrastruktury i określenie kierunków pożądanych zmian legislacyjnych w tym zakresie.

Zastępca dyrektora Departamentu Dróg i Autostrad Ministerstwa Infrastruktury Agnieszka Krupa poinformowała, że do 2012 r. na budowę dróg rząd przeznaczył 110 mld zł. Szybka realizacja inwestycji drogowych musi być jednak przeprowadzona zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Obecnie aspekt ochrony środowiska jest uwzględniany na każdym etapie inwestycji drogowych - od programowania po eksploatację. W opinii A. Krupy, "ochrona środowiska nie jest rzeczą trudną, jeśli są dobre chęci i dobre, stabilne prawo, dostosowane do wymogów Unii Europejskiej".

Generalny dyrektor ochrony środowiska Michał Kiełsznia omówił zadania Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska ze szczególnym uwzględnieniem tych związanych z programem "Natura 2000".

Środowiskowe uwarunkowania inwestycji drogowych, kolejowych i lotniczych przedstawili: prezes zarządu Biura Projektowo-Badawczego Dróg i Mostów "Transprojekt-Warszawa" Tadeusz Suwara, dyrektor generalny dróg krajowych i autostrad Paweł Mickiewicz, prezes zarządu Portu Lotniczego "Rzeszów-Jesionka" Stanisław Nowak i wiceprezes zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych Marek Pawlik.

O problemach związanych z udziałem ekologicznych organizacji pozarządowych w procedurze przygotowywania ocen oddziaływania na środowisko mówił Wojciech Szymalski, członek zarządu stowarzyszenia "Zielone Mazowsze".

* * *

15 grudnia 2009 r. w Muzeum Literatury w Warszawie odbyła się konferencja "Słowacki współczesny", zorganizowana przez Komisję Kultury i Środków Przekazu wspólnie z Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza. Zakończyła ona obchody Roku Słowackiego.

Wzięli w niej udział przedstawiciele świata kultury i nauki. Referaty przedstawili wybitni znawcy życia i twórczości poety: Alina Kowalczykowa, Janusz Odrowąż-Pieniążek, Jarosław Ławski, Aleksander Nawarecki i Tomasz Makowski.

Znawca życia i twórczości J. Słowackiego, pracownik Instytutu Badań Literackich PAN, dr Marek Troszyński opowiadał o tym, że poeta cenił sobie przyjaźń bardzo wysoko. "W tej sferze życia nie wiodło mu się jednak szczególnie dobrze". "Przyjaciel jego młodości w niewyjaśnionych okolicznościach popełnił samobójstwo (...). Nie przetrwała też próby czasu przyjaźń, jaka połączyła poetę z Zygmuntem Krasińskim. Mimo wspólnoty zapatrywań artystycznych rozbieżność ideowa (...) spowodowała rozluźnienie stosunków pomiędzy nimi" - zwrócił uwagę dr M. Troszyński. Tłumaczył też, że dlatego w tekstach Słowackiego przez długi czas słowo "przyjaźń" pojawiało się "w kontekście zdrady, a najczęściej jest mowa o samotności".

Pod koniec życia, na przełomie 1847 i 1848 r., Juliusz Słowacki poznał Zygmunta Szczęsnego Felińskiego, arcybiskupa warszawskiego w latach 1862-1883, który w październiku 2009 r. został ogłoszony świętym. "Panowie nie mieli zbyt wiele czasu. Poznali się na kilkanaście miesięcy przed śmiercią Słowackiego. Przyszły święty przebywał w jego pobliżu zaledwie kilka miesięcy, pewnie niecałe 5, i to z przerwami. To, co ich spotkało, bardziej niż przyjaźnią można określić braterstwem dusz" - ocenił dr M. Troszyński. Zwrócił uwagę, że Szczęsny Feliński był jedynym Polakiem obecnym przy śmierci J Słowackiego. "Dzień przed śmiercią odchodzący poeta dyktował Szczęsnemu Felińskiemu «Króla-Ducha». Zeszyt pisany ręką Felińskiego zachował się do dziś i jest we wrocławskim Ossolineum. Feliński zawsze podkreślał wagę swych kontaktów z poetą, wagę obecności przy jego zgonie dla swego duchowego rozwoju" - podkreślił badacz.

Historyk literatury prof. A. Kowalczykowa podkreślała wielką europejskość, jaka cechowała Juliusza Słowackiego. "Był wielkim patriotą, przywiązanym do naszej ojczyzny, ale także prawdziwym Europejczykiem" - uznała. "Słowacki przekazał nam, Polakom, wiele wyznaczników europejskości. Choćby sposób życia, traktowania świata w sposób otwarty. Jego postawą wobec życia była ciekawość poznawcza. Będąc w Dreźnie, Słowacki oglądał i chłonął, co tylko mógł, nawiązał mnóstwo znajomości, nie zamknął się w sobie. W Londynie, Paryżu i podczas podróży na Wschód zachwycał się europejskim rozwojem techniki, np. giełdą i koleją. Był zauroczony pejzażami współczesności do tego stopnia, że potrafił zachwycać się kłębami dymu fabrycznego, układającego się - jego zdaniem - w przepiękne obrazy na niebie" - opowiadała prof. A. Kowalczykowa. W jej opinii, J. Słowacki był Europejczykiem także w swej twórczości. "Był najwybitniejszym romantycznym dramaturgiem ówczesnej Europy (...), zapomina się także, że Słowacki wprowadził w swych dziełach ironię romantyczną i groteskę" - podkreśliła.

Konferencję zakończył uroczysty koncert jubileuszowy z udziałem Urszuli Krygier - śpiew i Katarzyny Jankowskiej - fortepian.

Rok 2009 uchwałą Sejmu obchodzony był jako Rok Słowackiego. Planowane jest także podjęcie przez Senat uchwały w sprawie uczczenia pamięci wielkiego poety Juliusza Słowackiego w Jego 200. rocznicę urodzin i 160. rocznicę śmierci. Jak napisano w projekcie wniesionym przez grupę senatorów, "według poety najwyższe wartości to prostota, pokora i ofiara oraz patriotyzm, przejawiający się w tworzeniu siebie doskonalszego, po to, by godnie i mądrze wspomagać naród". Podkreślono także, że utwory Juliusza Słowackiego stały się duchową inspiracją dla wielu pokoleń polskich twórców i Polaków walczących o niepodległość ojczyzny. Senatorowie zaapelowali również do środowisk wychowawczo-oświatowych i naukowych o popularyzowanie postaci i zasług J. Słowackiego - wielkiego Polaka, poety, wieszcza narodowego i patrioty.

* * *

15 grudnia 2009 r. wicemarszałek Sejmu Stefan Niesiołowski wraz z naczelnym rabinem Polski Michaelem Schudrichem zapalili w Sejmie świece chanukowe. W spotkaniu uczestniczył wicemarszałek Senatu Marek Ziółkowski.

Naczelny rabin Polski wyjaśnił symbolikę tego święta: mówi ono o tym, że należy wierzyć, iż rzeczy niemożliwe mogą się zdarzyć. Dlatego trzeba podejmować wysiłki, by osiągnąć nawet to, co wydaje się nieosiągalne. Powiedział, że przekonanie, iż możemy dokonać rzeczy, które pozornie wyglądają na niemożliwe, nadal żyje zarówno wśród Żydów, jak i wśród Polaków. Rabin życzył też "wesołej Chanuki" wszystkim zgromadzonym gościom i zaprosił ich na tradycyjny chanukowy poczęstunek.

Wicemarszałek S. Niesiołowski z okazji święta Chanuki otrzymał pamiątkowy świecznik żydowski. Wyraził radość z faktu, że "to wielkie święto wielkiego narodu żydowskiego jest obchodzone również w gmachu polskiego parlamentu". Jak zaznaczył, Chanuka to święto "pokoju, tolerancji, wzajemnego szacunku naszych narodów, których losy na dobre i na złe od setek lat są splecione ze sobą".

Rabin Szalom Ber Stambler, przewodniczący Chabad Lubawicz - Polska, przypomniał, że ta uroczystość to już trzecie zapalenie świec chanukowych w Sejmie. Zaznaczył, że to spotkanie jest wyrazem otwartości narodu polskiego.

W spotkaniu uczestniczyli posłowie i senatorowie, a także ambasadorowie Kanady, Słowacji i Austrii w Polsce.

Wykaz numerów "Diariusza"