Diariusz Senatu nr 33
1-15 kwietnia 2009 r.

1 i 2 kwietnia odbyło się 30. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli marszałek Bogdan Borusewicz i wicemarszałkowie - Krystyna Bochenek, Zbigniew Romaszewski i Marek Ziółkowski.

Senatorowie jednomyślnie, 82 głosami, przyjęli bez poprawek nowelizację ustawy o pomocy społecznej, uchwaloną przez Sejm na 37. posiedzeniu, 5 marca 2009 r. Stanowi ona wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 3 października 2006 r., stwierdzającego niezgodność ustawy z  12 marca 2004 r. o pomocy społecznej z konstytucją. Zgodnie z art. 190 ust. 1 konstytucji orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne.

W nowelizacji proponuje się, aby w stosunku do osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach określonych w przepisach o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne za dochód przyjmować kwotę zadeklarowaną w oświadczeniu tej osoby. Zmiana ta eliminuje wadliwie wyodrębnioną kategorię podmiotów. Zgodnie z konstytucją i zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, dobrym kryterium wyodrębnienia jest rzeczywista wysokość dochodów osoby, tak zwane kryterium dochodowe. Zmiana umożliwia uznanie za dochód osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, opodatkowaną na zasadach określonych w przepisach o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne, również kwoty niższej od najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Sposób ustalenia dochodu, który warunkuje prawo do pomocy społecznej, został dzięki temu powiązany z faktyczną sytuacją życiową osób ubiegających się o świadczenia pieniężne.

Ustawa powoduje skutki finansowe dla budżetu państwa. Zmiana definicji dochodu osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, opodatkowanego na zasadach określonych w przepisach o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne, zwiększy bowiem dostęp do pomocy społecznej tej kategorii osób.

Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Jednomyślną akceptację Senatu (84 głosy za) uzyskała także ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Oznacza to zwiększenie z 50 tys. do 100 tys. euro limitu tzw. ulgi inwestycyjnej. Przygotowana przez rząd zmiana w ustawach o PIT i CIT, przewidująca zwiększenie tej ulgi, jest częścią antykryzysowego rządowego "Planu stabilności i rozwoju". Podwyższony limit będzie obowiązywać w latach 2009-2010. Ma dotyczyć małych firm i przedsiębiorstw, które rozpoczną działalność w latach 2009-2010, a także tych, które zaczęły działać już w 2008 r.

Zgodnie z obecnymi przepisami, ulga inwestycyjna przysługuje małym, średnim i dużym przedsiębiorcom, ale tym ostatnim tylko w pierwszym roku ich działalności. Polega na możliwości przyspieszonej jednorazowej amortyzacji (zaliczenie do kosztów podatkowych) zakupionego środka trwałego do kwoty 50 tys. euro. Zdaniem Ministerstwa Finansów, zmiana powinna zachęcić podatników do inwestowania i rozszerzania działalności gospodarczej.

Zaproponowane przez rząd i uchwalone przez Sejm i Senat rozwiązania przewidują także zwiększenie z 800 tys. do 1,2 mln euro limitu przychodów, po przekroczeniu którego firma traci status małego podatnika.

Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.

Nowelizacja, uchwalona na 37. posiedzeniu, 5 marca 2009 r., ma umożliwić efektywniejsze pozyskiwanie przez Narodowy Bank Polski danych statystycznych od podmiotów spoza sektora bankowego, a zwłaszcza od funduszy inwestycyjnych, oczywiście w celu ustalania i realizowania przez Narodowy Bank Polski polityki pieniężnej oraz sporządzania okresowych ocen sytuacji pieniężnej państwa. Zmiany zaproponowane w nowelizacji mają ponadto zapewnić spójność statystyki funduszy inwestycyjnych z wymogami sprawozdawczości określonymi przez Europejski Bank Centralny. W nowych przepisach zawarto również zasady wymiany informacji między Narodowym Bankiem Polskim a Głównym Urzędem Statystycznym oraz przepisy pozwalające na przekazywanie danych statystycznych w formie elektronicznej.

Nowela nakłada na określone podmioty obowiązek przekazywania Narodowemu Bankowi Polskiemu, bez konieczności występowania z żądaniem przez bank centralny, danych niezbędnych do ustalania polityki pieniężnej i okresowych ocen sytuacji pieniężnej. Zamieszcza podstawę prawną do określenia w akcie wykonawczym sposobu, szczegółowego zakresu i terminu przekazywania tych danych. Określa zasady wymiany informacji między NBP a GUS, ustala obowiązek przekazywania do Narodowego Banku Polskiego danych w postaci elektronicznej. Precyzuje również obowiązek spoczywający na rezydentach dokonujących obrotu dewizowego oraz przedsiębiorcach wykonujących działalność kantorową.

Pewną kontrowersję wśród senatorów wzbudziło, że w proponowanej noweli nie ma przepisów określających wzór dokumentu papierowego, w formie którego dane mogliby przekazywać dokonujący obrotu dewizowego rezydenci będący osobami fizycznymi. Jak jednak wynika z informacji przekazanych przez Narodowy Bank Polski, tego typu wzór dokumentu istnieje i jest zawarty w przepisach niższego rzędu niż ustawa.

Senatorowie jednomyślnie, 84 głosami, opowiedzieli się za przyjęciem nowelizacji bez poprawek.

Teraz czeka ona na podpis prezydenta.

Senat poparł (82 senatorów za, 2 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu) ustawę o zmianie ustawy o objęciu poręczeniami Skarbu Państwa spłaty niektórych kredytów mieszkaniowych, uchwaloną przez Sejm 19 marca 2009 r. Umożliwia ona spółdzielniom mieszkaniowym mającym dług wobec Skarbu Państwa wystąpienie o odroczenie jego spłaty, rozłożenie na raty albo umorzenie. Całkowite umorzenie długu następowałoby, gdyby koszty egzekucji okazały się wyższe niż należności, które w jej efekcie mogłyby zostać odzyskane.

Zadłużona spółdzielnia musiałaby złożyć wniosek o restrukturyzację zadłużenia do ministra finansów. Analizowałby on indywidualnie każdą sytuację, biorąc pod uwagę kondycję finansową spółdzielni oraz interes społeczny i Skarbu Państwa. Ustawa dotyczy kilkunastu spółdzielni, których łączny dług do restrukturyzacji wynosi ok. 40 mln zł.

Jak zauważył sprawozdawca Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Gospodarki Narodowej senator Grzegorz Banaś, wejście w życie tej nowelizacji spowoduje powstanie korzyści po stronie spółdzielni będących dłużnikami Skarbu Państwa. Zyskają możliwość określenia klarownej sytuacji prawnej i finansowej, a w szczególności uniknięcia uciążliwości i kosztów postępowań egzekucyjnych i niebezpieczeństwa ogłoszenia upadłości. W uzasadnionych wypadkach spółdzielnia będzie mogła uzyskiwać wymierne korzyści finansowe w postaci umorzenia jej długów wobec Skarbu Państwa.

Ustawa o zmianie ustawy o objęciu poręczeniami Skarbu Państwa spłaty niektórych kredytów mieszkaniowych trafi teraz do podpisu prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa stanowiła inicjatywę ustawodawczą Rady Ministrów i została niemal jednomyślnie uchwalona przez Sejm 19 marca 2009 r.

Podstawowe zadanie Prokuratorii Generalnej, reaktywowanej w Polsce w 2006 r., to reprezentacja Skarbu Państwa w procesach sądowych, z reguły wytaczanych przeciwko Skarbowi Państwa. Do jej kompetencji należy również wydawanie opinii prawnych w sprawach dotyczących ważnych praw lub interesów Skarbu Państwa, w tym także opiniowanie projektów umów, których stroną jest lub ma być Skarb Państwa.

Zgodnie z art. 10 nowelizowanej ustawy wszystkie podmioty reprezentujące Skarb Państwa - urzędy państwowe, starostowie czy jednostki Lasów Państwowych, mogą się zwrócić do Prokuratorii Generalnej o opinię prawną. Jeżeli wartość sprawy przewyższa 1 mln zł, nie może odmówić wydania opinii. Obecna ustawa pozwala zatem na zasięganie opinii prokuratorii w każdej sprawie istotnej z punktu widzenia interesów Skarbu Państwa. Do 31 grudnia 2008 r. Prokuratoria Generalna wydała 209 opinii prawnych. Opiniuje również projekty aktów normatywnych dotyczących spraw związanych z gospodarowaniem mieniem Skarbu Państwa. Do końca 2008 r. wpłynęło do niej 927 wniosków o opinie legislacyjne.

Od początku swej działalności, czyli od 15 marca 2006 r., do końca 2008 r. Prokuratoria Generalna prowadziła przed sądami powszechnymi i polubownymi blisko 4400 spraw sądowych o łącznej wartości przedmiotu 29,5 mld zł, a także kilkuset milionów dolarów i euro. Ponadto w arbitrażach międzynarodowych z udziałem Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa wartość roszczeń dochodzonych od Rzeczypospolitej Polskiej przekracza 47 mld zł.

Do końca 2008 r. Prokuratoria Generalna uzyskała rozstrzygnięcia korzystne dla Skarbu Państwa w 1288 sprawach, przegrała 166 spraw. Dotychczas prawomocnie oddalono roszczenia wobec Skarbu Państwa o wartości około 5,2 mld zł. Łączna kwota spraw przegranych wynosi dotychczas zaledwie 70 mln zł. Jak stwierdził sprawozdawca Komisji Gospodarki Narodowej senator Jan Wyrowiński, dane te świadczą o skuteczności działania tego urzędu i o potrzebie jego istnienia.

Rozpatrywana nowelizacja określa zasady działania Prokuratorii Generalnej. Podstawowa zmiana dotyczy rozszerzenia zakresu spraw sądowych prowadzonych przez nią na wszystkie rozpatrywane przez sądy okręgowe w pierwszej instancji, czyli takie, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa 75 tys. zł. Dotychczasowa górna granica to 1 mln zł, teraz - 75 tys. zł.

Obowiązkowe zastępstwo procesowe Skarbu Państwa na mocy nowej ustawy będzie wykonywane przez prokuratorię również w należących do właściwości sądów rejonowych sprawach o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym oraz o stwierdzenie zasiedzenia.

Kolejna istotna zmiana dotyczy najważniejszych z punktu widzenia budżetu państwa postępowań przed międzynarodowymi trybunałami arbitrażowymi. Nowelizacja przesądza, że w postępowaniach takich Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa będzie mogła wykonywać zastępstwo Rzeczypospolitej Polskiej. Nowelizacja pozwala też uelastycznić w razie potrzeby zasady, na jakich odbywa się reprezentacja procesowa Skarbu Państwa.

Nowelizacja rozszerza też zadania Prokuratorii Generalnej w sferze opiniowania projektów aktów normatywnych na wszystkie projekty aktów prawnych dotyczących praw lub interesów Skarbu Państwa, a także tych, które regulują postępowania przed sądami, trybunałami i innymi organami orzekającymi.

W nowelizacji znalazła się też grupa zmian dotyczących statusu materialnego radców i starszych radców Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. W tym zakresie proponuje się rzeczywiste powiązanie wysokości wynagrodzeń radców i starszych radców Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa z wynagrodzeniami sędziów sądów powszechnych poprzez jednoznaczne ustalenie, iż wysokość wynagrodzenia zasadniczego radcy prokuratorii nie może przewyższać 130% maksymalnego wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu okręgowego w najwyższej stawce, może natomiast być od niego niższa.

Wprowadzono również zmiany polegające na przyznaniu radcom i starszym radcom Prokuratorii Generalnej prawa co najmniej do 65% kosztów zastępstwa procesowego. Chodzi o to, aby ranga pracownika prokuratorii była wysoka, porównywalna z rangą innych funkcjonariuszy organów sądowniczych.

W wyniku głosowania senatorowie odrzucili wniosek Komisji Gospodarki Narodowej o przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Poparli natomiast (46 głosów za, 38 - przeciw, 4 wstrzymujące się) propozycję senatora Leona Kieresa o wprowadzenie do niej jednej zmiany.

Akceptując zatem przyjęte przez Sejm doprecyzowanie przepisów, polegające na wskazaniu, że Prokuratoria Generalna nie wykonuje zastępstwa procesowego Skarbu Państwa w postępowaniu karnym, Senat wprowadził poprawkę umożliwiającą wykonywanie przez prokuratorię takiego zastępstwa w postępowaniu karnym, ale tylko w celu dochodzenia roszczeń majątkowych, wynikających bezpośrednio z popełnienia przestępstwa.

Jak napisano w uzasadnieniu uchwały, zmiana przyczyni się, zdaniem Senatu, do lepszej ochrony interesów Skarbu Państwa, umożliwia bowiem skorzystanie z szybszej drogi dochodzenia roszczeń majątkowych.

Poprawką Senatu musi się teraz zająć Sejm.

Senatorowie jednomyślnie, 88 głosami, uchwalili jedną zmianę spośród dwóch zgłoszonych przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi do ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Wcześniej odrzucili (1 głos za, 87 - przeciw) propozycję Komisji Rodziny i Polityki Społecznej o jej przyjęcie bez poprawek.

Celem nowelizacji, uchwalonej przez Sejm na 37. posiedzeniu, 6 marca 2009 r., jest zwiększenie udziału niektórych ubezpieczonych w finansowaniu wydatków na świadczenia emerytalno-rentowe. Ma to zlikwidować nierównomierne - z punktu widzenia dochodu z produkcji rolniczej - obciążenie składką osób ubezpieczonych. Aktualnie wszyscy ubezpieczeni rolnicy płacą jednakową składkę ubezpieczeniową. Wprowadzone rozwiązanie zróżnicuje składki i spowoduje, że dotacja z budżetu państwa będzie kierowana przede wszystkim do tych ubezpieczonych, którzy osiągają niskie dochody.

W myśl przepisów wprowadzanych nowelizacją zwiększoną składką na ubezpieczenie emerytalno-rentowe będą obciążeni rolnicy prowadzący działalność rolniczą na dużą skalę, czyli prowadzący gospodarstwa rolne o powierzchni przekraczającej 50 ha. W ustawie proponuje się, aby podstawowa składka miesięczna za każdego ubezpieczonego na ubezpieczenie emerytalno-rentowe wynosiła 10% kwoty najniższej emerytury, czyli w zasadzie nie wzrośnie ona w stosunku do tego, co obowiązuje obecnie. W wypadku rolników, którzy prowadzą gospodarstwa rolne o większym obszarze, proponuje się odpowiednie zwiększenie składki.

Poprawka przyjęta przez Senat usuwa zbędny i mogący rodzić wątpliwości interpretacyjne przepis przejściowy zawarty w nowelizacji. Ustawa ma wejść w życie 1 października 2009 r., a więc wysokość składki obowiązującej w pierwszym kwartale 2010 r. będzie mogła być ogłoszona w trybie określonym w art. 8 ust. 4 ustawy nowelizowanej w brzmieniu nadanym nowelizacją. Zdaniem Izby, sformułowanie "począwszy od pierwszego kwartału 2010 r." rodzi wątpliwości co do tego, jaki jest termin ogłoszenia w Monitorze Polskim wysokości miesięcznej składki. W myśl art. 8 ust. 4 ma on wynosić co najmniej 14 dni przed pierwszym dniem kwartału, na jaki ma obowiązywać składka. Aby wykluczyć wątpliwości przy stosowaniu tego przepisu, Izba uznała za konieczne skreślenie go.

Zmianą uchwaloną przez Senat zajmie się teraz Sejm.

Celem ustawy, uchwalonej przez Sejm na 37. posiedzeniu, 5 marca 2009 r., jest wdrożenie dyrektywy Rady 2007/43/WE z 28 czerwca 2007 r., dotyczącej ustanowienia minimalnych zasad ochrony kurcząt utrzymywanych z przeznaczeniem na produkcję mięsa. Senatorowie postanowili wprowadzić 7 poprawek do tej nowelizacji.

Dyrektywy nie stosuje się do gospodarstw utrzymujących mniej niż 500 sztuk kurcząt, gospodarstw, w których są utrzymywane wyłącznie stada hodowlane, wylęgarni oraz gospodarstw stosujących ekstensywny chów ściółkowy lub ekologiczny.

Przepisy dyrektywy zezwalają na zwiększenie zagęszczenia kurnika, podmioty utrzymujące kurczęta spełniają dodatkowe wymagania określone w załącznikach do tej dyrektywy. Osoby opiekujące się kurczętami będą zobowiązane do odbycia szkoleń w zakresie obejmującym znajomość przepisów i zagadnień związanych z dobrostanem kurcząt. Z obowiązku odbycia szkolenia mogą być zwolnieni właściciele kurników, w których utrzymywane są kurczęta brojlery, jeżeli samodzielnie sprawują nad nimi opiekę lub jeżeli opiekę tę sprawują osoby posiadające w dniu wejścia w życie przepisów ustawy określone kwalifikacje, wynikające z nabytej wiedzy lub praktycznego doświadczenia.

Nowelizacja wprowadza definicję kurczęcia brojlera. W dodanych art. 12-a12j zostały określone, zgodnie z dyrektywą, zasady utrzymywania kurcząt brojlerów w celu pozyskiwania mięsa, obowiązki podmiotów utrzymujących kurczęta brojlery, a także organy właściwe do kontroli gospodarstw. Opiekunami kurcząt brojlerów będą mogły być osoby, które ukończą szkolenie w zakresie określonym w ustawie, oraz osoby o wskazanych w ustawie, nabytych wcześniej i udokumentowanych kwalifikacjach.

Nowelizacja określa ponadto tryb i warunki udzielania przez wojewódzkich lekarzy weterynarii upoważnień do prowadzenia szkoleń i zakres programu szkolenia. Minister właściwy do spraw rolnictwa w akcie wykonawczym określi sposób ustalania zagęszczenia brojlerów utrzymywanych w kurniku w przeliczeniu na 1 m² powierzchni użytkowej. Na właścicieli kurników lub opiekunów kurcząt brojlerów nałożony został obowiązek prowadzenia dokumentacji każdego kurnika, dotyczącej liczby i warunków przetrzymywania zwierząt. Ma być ona przechowywana przez trzy lata od dnia umieszczenia kurcząt w kurniku i udostępniana powiatowemu lekarzowi weterynarii.

Nowela wprowadza też instrument kontroli i oceny przez urzędowego lekarza weterynarii poziomu dobrostanu tych zwierząt i weryfikacji zgodności z wymogami określonymi w przepisach. Główny lekarz weterynarii został zobowiązany do przekazywania Komisji Europejskiej sprawozdań z monitorowania wybranych stad poddawanych ubojowi w ciągu 12 miesięcy oraz do przekazywania corocznych sprawozdań z kontroli przeprowadzanych w gospodarstwach, w których są utrzymywane brojlery, wraz z wykazem działań mających na celu poprawę ich dobrostanu.

Dwie poprawki Senatu zmieniają odesłania do uchylonych dyrektyw Rady, zastępując je odesłaniami do dyrektyw obowiązujących w danej kwestii.

Przyjmując kolejną zmianę, Senat uznał za niezbędne utrzymanie w mocy usuniętego przez Sejm przepisu zakazującego importu zwierząt i produktów zwierzęcych uzyskanych w wyniku chowu lub hodowli z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony zwierząt. Zakaz ten, zdaniem Izby, dobrze służył ochronie nie tylko humanitarnych standardów, jakie krajowe przepisy wyznaczają w zakresie ochrony zwierząt, ale również zysków przedsiębiorców, którzy te standardy stosują. Jako konsekwencja tego rozwiązania, kolejna poprawka przywraca związany z tym zakazem przepis karny, a następna koryguje w zakresie tej zmiany przepis dotyczący wejścia nowelizacji w życie.

Inna uchwalona zmiana poprawia przepis dotyczący terminu przekazania powiatowemu lekarzowi weterynarii informacji o planowanym zwiększeniu obsady brojlerów. W opinii Senatu, nakaz, by informować o każdym planowanym zwiększeniu obsady brojlerów w terminie określonym ściśle, tj. na 15 dni przed umieszczeniem stada w kurniku, jest rozwiązaniem wadliwym.

Przyjmując kolejną poprawkę, Senat uznał, że wprowadzenie przez Sejm obowiązku przechowywania przez 3 lata od dnia umieszczenia brojlerów w kurniku przewidzianej prawem dokumentacji i udostępniania jej powiatowemu lekarzowi weterynarii wymaga dodania przepisu wskazującego sankcję karną z tytułu naruszenia tego obowiązku. Pozostawienie przepisu zawierającego określone obowiązki bez możliwości ich egzekwowania, zdaniem Izby, spowoduje, że pozostanie on jedynie normą instrukcyjną.

Nowelizacja z poprawkami Senatu trafi teraz do Sejmu.

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 37. posiedzeniu, 5 marca 2009 r., liberalizuje rozwiązania, zgodnie z którymi policja może uniemożliwić korzystanie z pojazdu, jeżeli kierujący nim nie okazał na jej żądanie dokumentu stwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub stwierdzającego opłacenie składki tego ubezpieczenia. Nieokazanie takiego dokumentu skutkowało także zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego oraz usunięciem pojazdu z drogi na koszt właściciela.

Na podstawie nowelizacji uniemożliwienie korzystania z pojazdu, jego obligatoryjne odholowanie i zatrzymanie dowodu rejestracyjnego dotyczyć będzie jedynie obywateli państw niebędących państwami członkowskimi Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państw członków Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu.

Ustawa wprowadza możliwość nieinformowania Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego o nieokazaniu przez kontrolowanego dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy ubezpieczenia, jeżeli organ przeprowadzający kontrolę uzyskał informację z centralnej ewidencji pojazdów, potwierdzającą zawarcie stosownej umowy ubezpieczenia.

Nowelizacja pozostawia bez zmian sankcję, związaną z nieposiadaniem dokumentu stwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, zawartą w kodeksie wykroczeń. Sankcja ta to grzywna do 250 zł lub kara nagany. Nowelizacja nie zmienia także rozwiązań dotyczących konieczności wniesienia stosownych opłat za niewykonanie obowiązku zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia, zawartych w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Zmiany wprowadzane ustawą będą miały wpływ na kontrolę ruchu drogowego przez funkcjonariuszy policji, Straży Granicznej, organów celnych oraz inspektorów Inspekcji Transportu Drogowego i żołnierzy Żandarmerii Wojskowej.

Komisja Gospodarki Narodowej proponowała przyjęcie projektu ustawy z 2 poprawkami, a jej mniejszość - odrzucenie ustawy w całości, później wycofała jednak swój wniosek. Wnioski o charakterze legislacyjnym złożyli senatorowie Grzegorz Banaś, Tadeusz Gruszka, a także wspólnie senatorowie Marek Trzciński i Jan Wyrowiński.

Ostatecznie Izba zdecydowała o wprowadzeniu 6 poprawek do rozpatrywanej nowelizacji. Wprowadzając cztery z nich, Senat stanął na stanowisku, że nieokazanie dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej powinno skutkować także zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego kierującego pojazdem zarejestrowanym w Polsce, pod warunkiem że informacji potwierdzającej zawarcie umowy ubezpieczenia nie będzie można uzyskać z centralnej ewidencji pojazdów.

W związku z tym, że ustawa nie zawiera regulacji określających wpływ nowych przepisów na stosunki powstałe pod działaniem przepisów dotychczasowych, Izba uznała za zasadne wprowadzenie przepisu przejściowego. Poprawka przyjęta w tym celu jednoznacznie przesądza, że dowody rejestracyjne zatrzymane przed dniem wejścia w życie ustawy i pojazdy umieszczone w tym czasie na parkingu strzeżonym będą po dniu wejścia w życie ustawy zwracane na dotychczasowych zasadach. Izba uchwaliła też poprawkę służącą ujednoliceniu terminologii ustawy.

Teraz senackimi poprawkami zajmą się posłowie.

Nowelizacja ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, uchwalona przez Sejm na 38. posiedzeniu, 20 marca 2009 r., upraszcza procedury związane z budową dróg w Polsce. Zakłada, że osoby, które dla potrzeb inwestycji drogowych zostaną pozbawione działek w rodzinnych ogrodach działkowych, otrzymają grunty zastępcze na ich odtworzenie. Doprecyzowuje też kwestię ustalenia odszkodowania za składniki majątkowe, co w praktyce oznacza wypłacanie pełnych odszkodowań Polskiemu Związkowi Działkowców i jego członkom zarówno za składniki majątkowe, jak i za prawa do nieruchomości. Nowelizacja zakłada ponadto przywrócenie konieczności zapewnienia przez zarządcę drogi nieruchomości zamiennej, na której zostanie odtworzony ogród działkowy.

Wprowadzenie poprawek do rozpatrywanej ustawy postulowały Komisja Gospodarki Narodowej oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, swoje propozycje zgłosili także senatorowie Piotr Ł.J. Andrzejewski i Władysław Ortyl podczas burzliwej dyskusji. W wyniku głosowań Izba zaaprobowała 2 spośród nich.

Przyjmując pierwszą poprawkę, Senat w sposób czytelny i jednoznaczny wskazał zasady wypłacania odszkodowania przysługującego Polskiemu Związkowi Działkowców oraz jego członkom w wypadku, gdy dla realizacji inwestycji drogowej niezbędna jest likwidacja rodzinnego ogrodu działkowego. Poprawka porządkuje ustawę i zapewnia jej spójność terminologiczną. Senat uznał także, że obowiązek zapewnienia gruntu zastępczego na odtworzenie likwidowanego ogrodu w sposób nadmierny obciąży inwestora, a ponadto może znacznie opóźnić budowę dróg.

Uchwalając drugą zmianę, Senat dodał do ustawy przepis przejściowy, na podstawie którego w wypadku spraw wszczętych, a niezakończonych do czasu wejścia w życie niniejszej ustawy będą obowiązywać nowe przepisy. Zdaniem Izby, respektowanie zasady równości wymaga, aby nowe, korzystne dla działkowców regulacje dotyczyły także tych podmiotów, w stosunku do których wszczęto już postępowanie w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

Nowelizacja wróci teraz do Sejmu, który ustosunkuje się do zmian zaproponowanych przez Senat.

Nowelizacja prawa telekomunikacyjnego, przyjęta przez Sejm na 38. posiedzeniu, 19 marca 2009 r., ma dostosować polskiego prawo do uregulowań Unii Europejskiej. Nadaje m.in. większe uprawnienia prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej i wprowadza jego 5-letnią kadencję. Prezesa UKE, zgodnie z nowymi przepisami, powoływałby i odwoływał Sejm za zgodą Senatu na wniosek prezesa Rady Ministrów. Obecnie powołuje go premier po konkursie organizowanym przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji. W nowych przepisach wyliczono też okoliczności, które mogą spowodować odwołanie prezesa. Jak zauważył sprawozdawca Komisji Gospodarki Narodowej senator Jan Wyrowiński, "To jest też niezwykle ważna regulacja, która umocni pozycję prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej".

Ustawa wprowadza także m.in. nowe metody rozstrzygania sporów pomiędzy przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi i między operatorami a użytkownikami sieci. Daje też możliwość uzyskiwania przez UKE informacji potrzebnych do prowadzenia analiz rynku telekomunikacyjnego.

Wśród istotnych zmian zaproponowanych przez rząd w nowelizacji znalazła się możliwość wpisu do rejestru działalności telekomunikacyjnej operatorów telekomunikacyjnych z innych krajów UE, tak by mogli w Polsce prowadzić działalność na takich samych zasadach, jak w swoich krajach.

Nowelizacja nakłada też na operatorów obowiązek przechowywania przez określony czas informacji o połączeniach po to, aby odpowiednie instytucje państwowe, jeśli zajdzie taka potrzeba, mogły mieć do nich dostęp, chodzi m.in. o Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, służby wywiadu, kontrwywiadu.

Komisja Gospodarki Narodowej postulowała wprowadzenie 19 poprawek do ustawy, jej mniejszość - 2, senatorowie ostatecznie uchwalili 20 zmian.

Pierwsza, służąca zagwarantowaniu skutecznej konkurencji na rynku telekomunikacyjnym, obliguje operatora, zobowiązanego do zapewnienia dostępu telekomunikacyjnego, do prowadzenia negocjacji w sprawie zawarcia umowy o tym dostępie.

Druga poprawka doprecyzowuje sposób liczenia, określanego przez prezesa UKE, terminu zakończenia negocjacji o zawarcie umowy o dostępie telekomunikacyjnym. Zdaniem Izby, brak tego doprecyzowania spowodowałby bezskuteczność określenia terminu zakończenia negocjacji, gdy operator unikałby podjęcia negocjacji.

Dwie kolejne zmiany również mają służyć zagwarantowaniu skutecznej konkurencji. Umożliwiają prezesowi UKE, z urzędu lub na wniosek strony, określenie terminu zakończenia negocjacji o zawarcie umowy o dostępie telekomunikacyjnym z operatorem obowiązanym do zapewnienia tego dostępu w zakresie innym niż połączenie sieci.

Celem następnej poprawki jest uwzględnienie przesłanki uzasadnionych kosztów operatora podczas ustalania przez prezesa UKE opłat z tytułu dostępu telekomunikacyjnego. Zdaniem Senatu, poprawka ta usunie wątpliwości co do zgodności przepisów ustawy z dyrektywą 2002/19 w sprawie dostępu do sieci łączności elektronicznej i urządzeń towarzyszących oraz wzajemnych połączeń.

Przyjmując dwie kolejne poprawki, Senat kierował się koniecznością zachowania równowagi pomiędzy uprawnieniami stron umowy - dostawcy i abonenta. Jedna doprecyzowuje warunki odstąpienia od zmiany umowy dokonanej telefonicznie, druga natomiast zakres zmian umowy wykluczający prawo do wypowiedzenia umowy. Zmiany nazwy, firmy adresu lub siedziby dostawcy nie będą stanowiły zmiany warunków umowy.

W następnej wprowadzonej zmianie doprecyzowano wysokość opłaty, jaką musi uiścić abonent dotychczasowemu dostawcy w wypadku realizacji żądania przeniesienia przydzielonego numeru.

Inna poprawka wyłącza obowiązek niszczenia po 24 miesiącach danych dotyczących wykonywanych połączeń w razie ich zabezpieczenia zgodnie z przepisami odrębnymi. Zdaniem Senatu, usunie to wszelkie wątpliwości co do tego, że przechowywane dane o połączeniach, zabezpieczone w toczących się postępowaniach prowadzonych przez uprawnione organy państwa, nie podlegają obowiązkowi ich niszczenia w trybie przepisów ogólnych, zawartych w ustawie - Prawo telekomunikacyjne.

Przyjmując kolejną poprawkę, uwzględniającą przepisy prawa europejskiego, Senat stanął na stanowisku, że decyzje w sprawie obowiązków regulacyjnych należy traktować jednakowo. Uchwalona zmiana umożliwia natychmiastowe wykonanie decyzji w sprawie zniesienia obowiązków regulacyjnych.

Pozostałe poprawki miały charakter redakcyjny, porządkujący i polegały na zastosowaniu prawidłowych odesłań do przepisów ustawy.

Senackie zmiany muszą teraz rozpatrzyć posłowie.

Senatorowie uchwalili 9 poprawek do ustawy o bateriach i akumulatorach, przyjętej przez Sejm 5 marca 2009 r. Stanowi ona transpozycję do polskiego porządku prawnego wymagań dyrektywy 2006/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 6 września 2006 r. w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylającej dyrektywę 91/157/EWG.

Przepisy ustawy skierowano do wszystkich przedsiębiorców wprowadzających do obrotu baterie i akumulatory oraz sprzedawców tych produktów, do przedsiębiorców zajmujących się zbieraniem odpadów w postaci zużytych baterii i akumulatorów oraz dokonujących ich recyklingu. Projekt realizuje zasadę rozszerzonej odpowiedzialności producentów, zgodnie z którą odpowiadają oni za gospodarowanie nie tylko odpadami powstającymi w procesie produkcyjnym, ale również zużytymi bateriami i akumulatorami oraz odpadami powstającymi z baterii i akumulatorów wprowadzanych do obrotu.

W ustawie zaproponowano następujące rozwiązania. Po pierwsze, zgodnie z wymaganiami prawa wspólnotowego, na przedsiębiorców wprowadzających do obrotu na terytorium kraju baterie i akumulatory nałożono obowiązek zorganizowania i zapewnienia funkcjonowania systemów przetwarzania i recyklingu zużytych baterii i akumulatorów, a w wypadku baterii i akumulatorów przenośnych - także systemu ich zbierania, w tym osiągnięcia wymaganych poziomów zbierania tych baterii. Poziomy te wynoszą odpowiednio 25% i 45% i powinny zostać osiągnięte odpowiednio do 26 września 2012 r. i do 26 września 2016 r.

Po drugie, wprowadzono obowiązkową rejestrację przedsiębiorców wprowadzających do obrotu na terytorium kraju baterie i akumulatory tak samo, jak reguluje to ustawa z  29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Po trzecie, określono wymagania dla procesów recyklingu, w tym obowiązek osiągnięcia określonych poziomów wydajności recyklingu, zgodnie z którymi po trzech miesiącach od daty wejścia w życie niniejszej ustawy dla akumulatorów kwasowo-ołowiowych poziom ten powinien wynosić 65%, najpóźniej do 26 września 2011 r. dla akumulatorów niklowo-kadmowych poziom ten powinien wynosić 75%, a dla innych zużytych baterii i akumulatorów - 50%.

Po czwarte, przedsiębiorców wprowadzających do obrotu baterie lub akumulatory zobligowano do finansowania publicznych kampanii edukacyjnych. Mają przeznaczać na ten cel co najmniej 0,1% swoich przychodów z tytułu wprowadzenia do obrotu baterii i akumulatorów na terytorium kraju osiąganych w danym roku kalendarzowym albo przekazywać te środki na wyodrębniony rachunek urzędu marszałkowskiego.

Po piąte, system zbierania i przetwarzania zużytych baterii i akumulatorów będzie wspierany przez następujące mechanizmy finansowe: opłatę produktową płaconą przez przedsiębiorców w razie nieosiągnięcia poziomu zbierania zużytych baterii i akumulatorów oraz opłatę depozytową, płaconą przez kupującego akumulator kwasowo-ołowiowy, jeżeli przy jego zakupie nie przekazał zużytego akumulatora. Środki uzyskane z tych opłat i przekazywane przez wprowadzających baterie lub akumulatory na publiczne kampanie edukacyjne będą przeznaczane za pośrednictwem urzędów marszałkowskich na rachunek dochodów budżetu państwa, skąd w całości ponownie trafią do zarządów województw. Środki te zostaną przeznaczone przez marszałków województw na wspomaganie kampanii edukacyjnych prowadzonych przez przedsiębiorców w ramach zadania zleconego z zakresu administracji rządowej.

Po szóste, wprowadzono obowiązek znakowania baterii i akumulatorów symbolem selektywnego zbierania, a także umieszczania na bateriach i akumulatorach przenośnych i samochodowych trwałej informacji o ich pojemności. W wypadku gdy baterie i akumulatory zawierają więcej rtęci, kadmu i ołowiu niż określa to ustawa, także powinny być one oznaczone symbolami tych pierwiastków.

Po siódme, uchwalono zakaz wprowadzania do obrotu określonych rodzajów baterii i akumulatorów zawierających rtęć i kadm powyżej dopuszczalnych wartości oraz baterii i akumulatorów, które nie będą spełniać wymagań określonych w niniejszej ustawie. Przy czym w ustawie zawarto wyłączenia analogiczne do wyłączeń zapisanych w dyrektywie unijnej.

Pierwsza senacka poprawka do ustawy modyfikuje zakres danych umieszczanych we wniosku przez przedsiębiorcę ubiegającego się o wpis do rejestru osób prowadzących działalność w zakresie wprowadzania do obrotu baterii i akumulatorów.

Druga zmiana precyzuje wymagania, które należy spełnić, aby podlegać zwolnieniu od opłaty rejestrowej i opłaty rocznej.

Trzecia poprawka określa sposób obliczania wysokości przychodu przez wprowadzającego baterie i akumulatory, koniecznego do ustalenia wykonania obowiązku finansowania publicznych kampanii edukacyjnych, gdy to ustalenie w inny sposób jest niemożliwe.

Przyjmując kolejną zmianę, Izba opowiedziała się za zwolnieniem prowadzącego miejsce odbioru z obowiązku ilościowego i jakościowego ewidencjonowania zużytych baterii i akumulatorów.

Senat uznał ponadto za konieczne uzupełnienie ustawy o zasady przetwarzania i recyklingu zużytych baterii i akumulatorów kwasowo-ołowiowych, samochodowych i przemysłowych. W opinii senatorów, to konieczne dla stworzenia spójnego i efektywnego systemu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi. Poprawka określa, że takie baterie i akumulatory mogą być przetwarzane wyłącznie w zakładzie prowadzącym recykling ołowiu i jego związków oraz tworzyw sztucznych.

Następna uchwalona poprawka wprowadza zmiany w ustawie - Prawo ochrony środowiska. Zmierzają one do uznania wpływów z kar pieniężnych, pobieranych na podstawie ustawy o bateriach i akumulatorach, za przychody Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, określenia sposobu rozdysponowania tych środków oraz terminów przekazywania wpływów z kar na rachunek funduszu przez wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska.

Dwie kolejne poprawki zmieniają przeznaczenie środków zgromadzonych na likwidowanym rachunku bankowym Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, prowadzonego na podstawie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej. Przesuwają też termin likwidacji tego rachunku z 1 stycznia 2010 r. na 1 maja 2010 r.

Izba wprowadziła też zmianę, opóźniającą o 3 miesiące termin wejścia w życie przepisów, na podstawie których do sprzętu z zamontowanymi bateriami lub akumulatorami wprowadzonego do obrotu trzeba dołączać instrukcję o rodzaju zamontowanych baterii i akumulatorów, a także sposobie bezpiecznego ich usuwania, a w wypadku wprowadzania baterii lub akumulatorów do obrotu w Polsce - instrukcji w języku polskim. W opinii senatorów, da to dłuższy czas na przygotowanie się do realizacji tych obowiązków. Po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy wejdą również w życie przepisy określające sankcje z tytułu niewykonania wymienionych obowiązków.

Ustawa o bateriach i akumulatorach wraz z poprawkami senatorów wróci teraz do Sejmu.

Do ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz niektórych innych ustaw, uchwalonej przez Sejm na 37. posiedzeniu, 5 marca 2009 r., Senat wprowadził 36 poprawek.

Ustawa wprowadza możliwość pełnienia zawodowej służby wojskowej przez żołnierzy posiadających obywatelstwo polskie i obywatelstwo innego kraju. Do tej pory nie było to możliwe. Decyduje również o tym, że realizacja zadań wykonywanych przez siły zbrojne jest oparta na stałej służbie zawodowej i służbie kontraktowej, która może trwać łącznie do dwunastu lat.

Kolejna zmiana polega na decentralizacji decyzji dotyczących wyznaczania na stanowiska służbowe dowódców i odwoływania z nich. Nowelizacja korpusu pozwala na awans poziomy w korpusach podoficerów zawodowych i żołnierzy zawodowych, tworząc cztery klasy kwalifikacyjne.

Nowelizacja wprowadza zasadę - związaną ze zwiększeniem liczby kobiet służących w siłach zbrojnych - że tylko w pierwszym roku urlopu wychowawczego kobieta blokuje etat w jednostce, w której służy. Po roku przechodzi do rezerwy ministra obrony narodowej, w związku z czym kogoś na ten etat będzie można przyjąć.

Zwiększono także katalog uprawnień w zakresie świadczeń stomatologicznych i szczepień ochronnych. Wprowadzono możliwość otrzymywania dodatku motywacyjnego przez żołnierzy i podoficerów zawodowych.

Inne ważne zmiany uchwalone w ustawie sejmowej polegają na tym, że zmieniono przepisy określające kompetencje do powołania do służby wojskowej, określono organy wyznaczające na stanowiska służbowe i zwalniające z nich.

W nowelizacji obniżono także wymagania kwalifikacyjne dla osób ubiegających się o powołanie do zawodowej służby wojskowej. Dotyczy to zarówno szeregowych, podoficerów, jak i oficerów.

Wydłużono możliwość pozostawania przez dwie kadencje w rezerwie kadrowej dla żołnierzy służących w strukturach organizacyjnych międzynarodowych sił wojskowych na podstawie indywidualnego kontraktu.

Jak podkreślił sprawozdawca Komisji Obrony Narodowej senator Andrzej Owczarek, ważne dawno oczekiwane novum to możliwość uznania w siłach zbrojnych stopni uzyskanych w Policji, BOR, PSP i innych służbach mundurowych, co otworzy wojsku możliwość pozyskiwania doświadczonych specjalistów.

Zmieniono także zasady kadencyjności. Do tej pory, oprócz kilku stanowisk, dowódca mógł być tylko jedną kadencję w tej samej jednostce. Obecnie na podstawie rozpatrywanej ustawy przedłużono ten okres do 2 kadencji, czyli do 6 lat.

Do 2015 r. wydłużono okres dochodzenia do zgodności posiadanego stopnia wojskowego z zajmowanym stanowiskiem służbowym w korpusie podoficerów. W tej chwili osiągnięto dopiero 47% zgodności.

Inna ważna zmiana wprowadzona przez Sejm to umożliwienie pełnienia służby wojskowej przez żołnierzy, którzy wskutek wypadku lub choroby powstałej podczas wykonywania zadań związanych ze służbą wojskową doznali trwałego uszczerbku na zdrowiu. Umożliwi to nowa kategoria zdrowotna: zdolny do służby wojskowej z ograniczeniami. Będzie to dotyczyć żołnierzy, którzy już wcześniej doznali takiego uszczerbku i musieli przejść do rezerwy, jeżeli wyrażą chęć powrotu do wojska.

Nowelizacja ma wejść w życie 1 stycznia 2010 r.

Jedna z poprawek do nowelizacji zaproponowanych przez Senat zakłada m.in., że żołnierze zawodowi, którzy wrócili do kraju z misji zagranicznych, mają prawo do bezpłatnego leczenia (rehabilitacji) nie tylko w trakcie turnusów leczniczo-profilaktycznych, na które skieruje ich lekarz, ale również po nich. Większość pozostałych zmian uchwalonych przez Izbę ma charakter redakcyjny, doprecyzowujący, służący zachowaniu spójności terminologicznej i czytelności przepisów, wyeliminowaniu wątpliwości interpretacyjnych.

Wśród uchwalonych zmian znalazła się taka, aby szeregowych zawodowych i podoficerów zawodowych odbywających szkolenie w uczelni wojskowej nie powoływać się do służby kandydackiej. Zdaniem Senatu, brak uzasadnienia, aby żołnierzy takich traktować inaczej niż szeregowych zawodowych pobierających naukę w szkołach podoficerskich. Żołnierzom pełniącym służbę kandydacką, w opinii Izby, powinny przysługiwać takie same uprawnienia w zakresie ochrony zdrowia jak żołnierzom zawodowym.

Kolejna poprawka ma zapewnić równe traktowanie zarówno żołnierzy rezerwy, jak i żołnierzy nadterminowej zasadniczej służby wojskowej, mających takie same stopnie wojskowe i powoływanych do zawodowej służby wojskowej. Zdaniem Senatu przyjęcie proponowanego rozwiązania pozwoli również na płynne przejście żołnierzy nadterminowej zasadniczej służby wojskowej do służby zawodowej. Jednocześnie Senat zaproponował wcześniejsze wejście w życie omawianego przepisu, czyli po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Poprawki Senatu rozpatrzy teraz Sejm.

Nowelizacja, uchwalona na podstawie przedłożenia rządowego przez Sejm na 37. posiedzeniu, 5 marca 2009 r., ma na celu wprowadzenie dla wojsk specjalnych symboliki przysługującej temu rodzajowi Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Wojska specjalne utworzono jako nowy rodzaj sił zbrojnych na mocy ustawy z 24 maja 2007 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie innych ustaw.

Po wejściu w życie rozpatrywanej nowelizacji znakami wojsk specjalnych staną się: orzeł wojskowy i flaga rodzaju sił zbrojnych, których wzory zawierają stosowne załączniki. Zmieniane przepisy mówią o tym, jak będzie wyglądać orzeł wojsk specjalnych, a jak flaga.

W Sejmie nowelizacja nie budziła żadnych wątpliwości. Została tam przyjęta jednogłośnie, 412 głosami. W Senacie także nie zgłaszano żadnych zastrzeżeń do przyjętych rozwiązań i przyjęto ją jednomyślnie, 84 głosami.

Ustawa o zmianie ustawy o znakach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej została skierowana do podpisu prezydenta.

Senat zaakceptował ustawę o zmianie ustawy o referendum ogólnokrajowym, uchwaloną przez Sejm na 38. posiedzeniu, 19 marca 2009 r. Według nowelizacji, gdyby nie udało się przyjąć ustawy wyrażającej zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej, Sejm będzie mógł ponownie określić tryb ratyfikacji, w tym zdecydować o przeprowadzeniu referendum ogólnokrajowego. Oznacza to, że Sejm zdecyduje, czy w sprawie ratyfikacji danej umowy międzynarodowej odbędzie się referendum, czy też ponownie zostanie to rozstrzygnięte za pomocą ustawy.

Zgodnie z konstytucją, ustawa wyrażająca zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej jest uchwalana większością 2/3 głosów. Taka sama większość jest również wymagana w Senacie. Dotychczas nie było regulacji dotyczących zarządzania referendum ogólnokrajowego w sytuacji, w której Sejm nie zdołał uchwalić ustawy wyrażającej zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przedstawiła wniosek o odrzucenie ustawy, ale głosowało za nim jedynie 40 senatorów, a 48 było przeciw. Izba zaakceptowała natomiast wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, zgłoszony przez senatora Piotra Zientarskiego (49 głosów za, 38 - przeciw, a 1 osoba wstrzymujący się).

Teraz ustawa o zmianie ustawy o referendum ogólnokrajowym czeka na podpis prezydenta.

Umowę o zasadach małego ruchu granicznego podpisali premierzy Polski i Ukrainy Donald Tusk i Julia Tymoszenko w marcu 2008 r. w Kijowie. W grudniu w Warszawie podpisano protokół do umowy po jej zaopiniowaniu przez Komisję Europejską.

Dzięki niej mieszkańcy strefy przygranicznej będą mogli łatwiej przekraczać granicę polsko-ukraińską - na podstawie specjalnych zezwoleń, a nie wiz. Umowy o małym ruchu granicznym oczekują Ukraińcy, którzy po wejściu Polski do strefy Schengen, 21 grudnia 2007 r., stracili prawo do wielorazowych i bezpłatnych wiz. Obecnie płacą 35 euro za wizę uprawniającą do jednokrotnego przekroczenia granicy.

Ustalono również wysokość opłaty za przyjęcie i rozpatrzenie wniosku o wydanie zezwolenia na przekraczanie granic w ramach małego ruchu granicznego na sumę 20 euro. Z wymienionej opłaty zwolnione zostały: osoby niepełnosprawne, emeryci i renciści, dzieci do osiemnastego roku życia. Wydane zezwolenia będą zawierały: fotografię posiadacza zezwolenia; nazwę w języku polskim i ukraińskim; serię i numer zezwolenia; imiona, nazwiska; datę urodzenia; płeć posiadacza zezwolenia; obywatelstwo; miejsce stałego zamieszkania posiadacza zezwolenia; nazwę organu wydającego; datę wydania oraz okres ważności zezwolenia; serię i numer ważnego dokumentu podróży, na podstawie którego wydano zezwolenie; strefę przygraniczną, w której posiadacz zezwolenia jest uprawniony do pobytu i przemieszczania się; zapis, że posiadacz zezwolenia nie jest uprawniony do przemieszczania się poza strefą przygraniczną oraz że każde naruszenie zasad małego ruchu granicznego będzie podlegało określonym sankcjom.

Osoby korzystające z umowy o małym ruchu granicznym powinny posiadać dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia zdrowotnego. Tego typu ubezpieczenie ma zagwarantować placówce opieki medycznej zwrot ewentualnych poniesionych kosztów. Czas trwania polisy nie może być krótszy niż czternaście dni, a suma gwarancyjna powinna być wysokości minimum 20 tys. euro.

Przekroczenie granicy w ramach małego ruchu granicznego ma następować po przedstawieniu ważnego zezwolenia, przy czym osoba przekraczająca granicę nie może się znajdować w wykazie tych, którym odmówiono zgody na wjazd do Polski, nie może być uważana za osobę stanowiącą zagrożenie dla porządku publicznego, bezpieczeństwa wewnętrznego, zdrowia publicznego lub stosunków międzynarodowych państw umawiających się stron.

W wyniku głosowania senatorowie jednomyślnie, 87 głosami, opowiedzieli się za przyjęciem rozpatrywanej ustawy bez poprawek. Teraz musi ją podpisać prezydent.

Projektowana ustawa wykonuje obowiązek dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Zmierza do usunięcia niezgodności z konstytucją art. 4 ust. 1, 3 i 5 ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji w zakresie, w jakim przepisy te określają tryb wyboru i odwołania rady pracowników w zależności od przynależności pracowników do reprezentatywnej organizacji związkowej.

Komisja Ustawodawcza, Komisja Gospodarki Narodowej oraz Komisja Rodziny i Polityki Społecznej wprowadziły poprawki do projektu ustawy i przygotowały jednolity tekst projektu ustawy wraz z projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu.

W trakcie dyskusji na posiedzeniu Izby wicemarszałek Zbigniew Romaszewski i senator Mieczysław Augustyn zgłosili wnioski o charakterze legislacyjnym. W związku z tym Senat skierował projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej, Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej.

Projekt tej uchwały okolicznościowej został wniesiony przez grupę senatorów. Po zakończeniu prac komisji i przedstawieniu sprawozdania pojawiły się wątpliwości co do pewnych sformułowań. W związku z tym marszałek Bogdan Borusewicz skierował sprawozdanie do Komisji Ustawodawczej w celu przygotowania jego poprawionej wersji.

Po uchwaleniu poprawek do projektu senatorowie 70 głosami, przy 12 wstrzymujących się, podjęli uchwałę następującej treści:

"Senat Rzeczypospolitej Polskiej, przypominając przypadającą w tym roku sześćdziesiątą piątą rocznicę śmierci Józefa i Wiktorii Ulmów z Markowej na Podkarpaciu, którzy za ukrywanie ośmiu obywateli polskich narodowości żydowskiej z rodzin Szallów i Goldmanów zginęli wraz z nimi i siedmiorgiem dzieci, w tym jednym nienarodzonym, w dniu 24 marca 1944 roku z rąk niemieckiej żandarmerii, pragnie uczcić wszystkich Polaków ratujących Żydów w czasie II wojny światowej.

Poświęcenie rodziny Ulmów, którzy - jak napisano na pomniku w Markowej - «ratując życie innych, złożyli w ofierze własne», winno być zaliczone do tego nurtu w tradycji narodu polskiego, który zasługuje na naszą pamięć i szczególną wdzięczność.

W Polsce uratowano ok. 60 tysięcy bliźnich, którzy byli naszymi rodakami, chociaż różnili się od nas wiarą, językiem, obyczajami czy szczególnym przywiązaniem do tradycji przodków. «Żaden naród» - jak powiedział Arnold Mostowicz - «nie złożył na ołtarzu pomocy Żydom takiej hekatomby ofiar jak Polacy, bowiem w wielu krajach okupowanych pomoc ta nie niosła ze sobą takiego ryzyka».

Ratujący, a było ich kilkaset tysięcy, wywodzili się z różnych środowisk społecznych, ich świadomość kształtowały odmienne, niekiedy skrajnie przeciwstawne, poglądy polityczne, kierowali się różnymi motywami ratowania. Ich poświęcenie nierzadko narażało ich na śmiertelne niebezpieczeństwo wynikające z niegodziwych postaw i działań tych nielicznych, którzy utracili zdolność honorową.

Wielu oddanych sprawie ratowania bliźnich z Narodu Żydowskiego nie chciało w swojej skromności zaszczytów, pochwał czy ludzkiej lub oficjalnej wdzięczności: «(...) pragnę» - mówiła Irena Sendlerowa - «jak najmocniej podkreślić, że nie my ratujący jesteśmy jakimiś bohaterami - te słowa nawet bardzo mnie drażnią. Odwrotnie - ciągle mam wyrzuty sumienia, że tak mało zrobiłam».

Wielu z nich - tak jak Ulmowie z Markowej - uczyniło «wystarczająco dużo».

Wykazali, że człowieczeństwo jest ważniejsze niż życie. «Cześć oddawana» (...)" - mówił Jan Paweł II w Yad Vashem - «Sprawiedliwym Wśród Narodów za bohaterskie działania w obronie Żydów, czasami aż do oddania własnego życia, jest uznaniem, iż nawet w najciemniejszej godzinie nie gaśnie wszelkie światło». Winni Oni znaleźć miejsce nie tylko w naszej polskiej zbiorowej świadomości i pamięci.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się do społeczeństwa i instytucji państwa polskiego o uznanie czynów rodziny Ulmów, Ireny Gut, Ireny Sendler, Henryka Sławika i wielu innych Sprawiedliwych za zasługujące na szczególną pamięć i miejsce w świadomości Polaków".

Projekt tej uchwały okolicznościowej, wniesiony przez grupę senatorów, w imieniu Komisji Ustawodawczej przedstawił senator Piotr Zientarski. Senatorowie 84 głosami zdecydowali o podjęciu uchwały następującej treści:

"Kolejna rocznica śmierci Ojca Świętego Jana Pawła II przywołująca w pamięci świadectwo Jego życia skłania do zastanowienia nad moralnym wymiarem działań ustawodawczych i politycznych, co umyka w prozie dnia codziennego. Jako Senatorowie Rzeczypospolitej będziemy dokładać starań, by wszystko, co czynimy w naszej pracy, odpowiadało wskazaniom moralnym, które były troską całego nauczania Jana Pawła II".

• przyjęto bez poprawek ustawę o zmianie ustawy o nasiennictwie, nowelizacja czeka teraz na podpis prezydenta;
• przyjęto bez poprawek ustawę o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, nowelizacja czeka teraz na podpis prezydenta;
• przyjęto bez poprawek ustawę o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, nowelizacja czeka teraz na podpis prezydenta;
• przyjęto ustawę o nadaniu Akademii Medycznej w Gdańsku nazwy "Gdański Uniwersytet Medyczny", ustawa czeka teraz na podpis prezydenta;
• odbyło się drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych, podczas debaty zgłoszono wnioski o charakterze legislacyjnym i Senat odesłał go do komisji;
• wprowadzono zmiany w składzie komisji senackich;

• wybrano senatora Zbigniewa Szaleńca na przewodniczącego Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich.

Po wyczerpaniu porządku 30. posiedzenia Izby oświadczenia złożyli senatorowie: Tadeusz Skorupa, Ryszard Bender, Stanisław Kogut, Zbigniew Cichoń, Norbert Krajczy, Ryszard Knosala, Grażyna Sztark, Maciej Grubski, Jan Olech, Maciej Klima, Władysław Ortyl, Piotr Kaleta, Marek Konopka, Andrzej Grzyb, Stanisław Jurcewicz, Janusz Rachoń, Waldemar Kraska, Jan Dobrzyński, Barbara Borys-Damięcka, Henryk Górski, Władysław Dajczak, Tadeusz Skorupa, Antoni Motyczka, Stanisław Bisztyga, Grzegorz Banaś, Władysław Sidorowicz, Eryk Smulewicz, Witold Idczak, Piotr Głowski, Tadeusz Gruszka, Zbigniew Meres, Ryszard Górecki, Andrzej Person, Przemysław Błaszczyk,Janina Fetlińska, Andrzej Szewiński, Grzegorz Wojciechowski, Grzegorz Czelej, Andrzej Owczarek.

1 kwietnia 2009 r. odbyło się 39. posiedzenie Prezydium Senatu.

Podczas posiedzenia prezydium, na wniosek przewodniczącego Komisji Rodziny i Polityki Społecznej senatora Mieczysława Augustyna, wyraziło zgodę na zorganizowanie w Senacie 12 maja 2009 r. konferencji "Ochrona dzieci przed uzależnieniami".

Konferencja, w której weźmie udział około 200 osób, będzie okazją do oceny społecznych i edukacyjnych konsekwencji zagrożeń dla dzieciństwa i rodziny, a także przeglądu stanu prawnego i rozwiązań instytucjonalnych, służących ochronie dzieci przed patologiami, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń będących następstwem alkoholizmu. Konferencja zostanie zorganizowana we współpracy z Zespołem Apostolstwa Trzeźwości przy Konferencji Episkopatu Polski. Prezydium Senatu zaakceptowało przedstawiony kosztorys.

Rozpatrzono także drugi wniosek zgłoszony przez senatora M. Augustyna, przewodniczącego Parlamentarnego Zespołu ds. Osób Starszych, o wyrażenie zgody na przeprowadzenie w Senacie 29 kwietnia 2009 r. publicznej debaty o potrzebach osób starszych.

Debata zostanie zorganizowana we współpracy z organizacjami: FORUM 50+, seniorzy XXI, Ja Kobieta oraz Fundacją na rzecz Kobiet. Weźmie w niej udział około 80 osób, w tym parlamentarzyści, przedstawiciele organizacji rządowych i pozarządowych. Prezydium Senatu wyraziło zgodę na zorganizowanie debaty i zaakceptowało przedstawiony kosztorys.

Podczas posiedzenia rozpatrzono także wniosek przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej senatora Mariusza Witczaka o wyrażenie zgody na zorganizowanie w Senacie 21 kwietnia 2009 r. konferencji "Fundusz Sołecki - zadania i szanse" oraz finału konkursu "Sołtys Roku 2008". Konferencja zostanie poświęcona sprawom i problemom jednostek pomocniczych oraz aktywności społeczności lokalnych. W pierwszej części odbędzie się podsumowanie VII edycji konkursu "Sołtys Roku". W konferencji udział weźmie około 120 osób. Prezydium Senatu wyraziło zgodę na zorganizowanie spotkania i zaakceptowało przedstawiony kosztorys.

Podczas posiedzenia rozpatrzono także wniosek przewodniczącego Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senatora Andrzeja Persona i wyrażono zgodę na zorganizowanie w Senacie 28 kwietnia-14 maja 2009 r. wystawy prezentującej zbiory Towarzystwa Przyjaciół Archiwum Emigracji w Toruniu. Wystawa przygotowana zostanie przez Bibliotekę Uniwersytecką Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Prezydium Senatu rozpatrzyło także wniosek senatorów Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o rozstrzygnięcie, czy senator Tomasz Misiak jako przewodniczący Komisji Gospodarki Narodowej nie dopełnił obowiązków, określonych w art. 33-35a ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, bądź je naruszył, a także czy nie naruszył zasady niedopuszczania się korupcji politycznej w trakcie wykonywania swej funkcji, w rozumieniu uchwały Senatu z 15 marca 2007 r. w sprawie korupcji politycznej.

Prezydium, na podstawie art. 24 Regulaminu Senatu, postanowiło zwrócić się do Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich o rozpatrzenie tej sprawy i wyrażenie opinii.

Ponadto zapoznano się z pismem przewodniczącego Komisji Gospodarki Narodowej z 5 marca 2009 r., dotyczącym liczby zastępców przewodniczącego tej komisji. Prezydium jednomyślnie wyraziło zgodę na ograniczenie liczby zastępców przewodniczącego Komisji Gospodarki Narodowej do dwóch, zmieniając tym samym swoją decyzję z 28 listopada 2007 r.

Podczas posiedzenia marszałek Bogdan Borusewicz wniósł do rozpatrzenia przez prezydium wniosku, złożonego przez przewodniczącego Komisji Budżetu i Finansów Publicznych senatora Kazimierza Kleinę, dotyczącego wyrażenia zgody na wybranie ze składu tej komisji dwóch zastępców przewodniczącego. Prezydium jednomyślnie wyraziło zgodę na wybór dwóch zastępców przewodniczącego Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Prezydium Senatu rozpatrzyło wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie i podjęło decyzję zgodnie z zestawieniem.

Prezydium wysłuchało informacji przedstawionej przez dyrektora Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artura Kozłowskiego na temat spotkania przewodniczącego Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senatora A. Persona z prezesem Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Maciejem Płażyńskim w celu uzyskania szczegółowych informacji dotyczących odłożonego wniosku stowarzyszenia.

Podczas posiedzenia uchylono uchwałę Prezydium Senatu z 11 lutego 2009 r. w sprawie zlecenia Związkowi Harcerstwa Polskiego Głównej Kwaterze w Warszawie zadania pod nazwą: zimowisko szkoleniowe liderów wędrowniczych harcerskich organizacji działających na Wschodzie.

Wysłuchano także informacji, przedstawionej przez zastępcę przewodniczącego Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senatora Łukasza Abgarowicza, dotyczącej Domu Polskiego we Lwowie. Marszałek B. Borusewicz poprosił senatora o przygotowanie przedstawionej informacji w formie pisemnej.

Ponadto prezydium zapoznało się z projektem nowelizacji statutu Kancelarii Senatu wraz z uzasadnieniem i pozytywnie go zaopiniowało.

Senatorowie z Komisji Rodziny i Polityki Społecznej przyjęli plan pracy komisji do końca 2009 r. W planie uwzględniono zmiany, wynikające z konieczności wprowadzenia ograniczeń finansowych w następstwie oszczędności budżetowych państwa. Ostatecznie senatorowie zaplanowali - oprócz tych związanych z bieżącą działalnością legislacyjną - 6 posiedzeń tematycznych, 3 seminaryjne i 3 konferencje.

Komisja zamierza m.in. zorganizować posiedzenia poświęcone prawom ojców i równouprawnieniu rodziców w postępowaniu sądowym i sprawowaniu opieki nad dzieckiem, także po orzeczeniu rozwodu. Posiedzenie poświęcone niektórym aspektom finansowania organizacji pożytku publicznego będzie próbą analizy nierówności organizacji obywatelskich w dostępie do środków publicznych i unijnych, zwłaszcza tych, które realizują zadania publiczne.

Postanowiono, że jedno z posiedzeń dotyczyć będzie usprawnienia procedur adopcyjnych. Komisja pragnie zająć się także problematyką działania PFRON po ubiegłorocznych nowelizacjach ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz dokonać przeglądu świadczeń dla rodzin wychowujących dzieci niepełnosprawne, zmierzającego do przedstawienia inicjatywy ustawodawczej.

Tematyka rodzinna będzie także tematem posiedzenia dotyczącego pomocy państwa dla rodzin i młodych małżeństw w zakupie pierwszego mieszkania.

Dzieciom i młodzieży poświęcone zostaną dwie konferencje. M.in. 12 maja 2009 r. odbędzie się konferencja "Ochrona dzieci przed uzależnieniami", poruszająca tematykę wciąż niedostatecznej ochrony przez instytucje oświatowe i władze publiczne, a także współczesnej rodziny.

Planowane przed wakacjami seminarium na temat rekomendacji zmian ustawowych, wzmacniających stosowanie konstytucyjnej zasady pomocniczości w polskim życiu publicznym, będzie kontynuacją konferencji poświęconej tej samej tematyce, która z inicjatywy komisji odbyła się 23 września 2008 r. w Senacie. Celem seminarium z udziałem ekspertów będzie przygotowanie rekomendacji zmian ustawodawczych wzmacniających społeczeństwo obywatelskie, planowanych przez komisję. Te same założenia będzie miało posiedzenie czerwcowe, na którym zostanie przedstawiony projekt inicjatywy ustawodawczej - nowelizacji ustawy o stowarzyszeniach.

Także przed wakacjami odbędzie się posiedzenie seminaryjne komisji na temat szans i zagrożeń wynikających z procesu starzenia się społeczeństwa polskiego, na którym zostanie zaprezentowana "zielona księga", dotycząca opieki długoterminowej w Polsce. Stanowi ona efekt prac grupy zadaniowej ds. przygotowania projektu ustawy o ubezpieczeniu od ryzyka niesamodzielności, w której pracują wybitni polscy eksperci i senatorowie.

Jesienią 2009 r. Komisja Rodziny i Polityki Społecznej zamierza zorganizować konferencję "System edukacji wobec wykluczenia społecznego", poświęconą roli edukacji w rozwoju społecznym po 1989 r. Poruszona zostanie na nim tematyka integralności działań na rzecz spójności społecznej jako warunku skutecznej polityki państwa - zarówno edukacyjnej, jak i społecznej. Współorganizatorem konferencji będzie Komisja Nauki, Edukacji i Sportu.

Trzecia konferencja zostanie poświęcona ewolucji polskiego modelu społecznego w okresie ostatnich dwudziestu lat w aspekcie rozwiązań europejskich związanych z polityką spójności i harmonizacji prawa niektórych obszarów zabezpieczenia społecznego oraz rozwojem procesu integracji europejskiej.

Senatorowie z Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich przygotowali dwa projekty uchwał Senatu: w sprawie zmian w składach komisji senackich oraz wyboru przewodniczącego tej komisji.

Podczas posiedzenia rozpatrzono następujące wnioski:

• senatora Antoniego Motyczki o powołanie go do Komisji Budżetu i Finansów Publicznych,
• senatora Ryszarda Knosali o powołanie go do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
• senatora Krzysztofa Piesiewicza o odwołanie go z Komisji Kultury i Środków Przekazu i powołanie do Komisji Ustawodawczej,
• senatora Jana Dobrzyńskiego o odwołanie go z Komisji Budżetu i Finansów Publicznych i powołanie do Komisji Gospodarki Narodowej,
• senatora Lucjana Cichosza o odwołanie go z Komisji Środowiska i powołanie do Komisji Spraw Unii Europejskiej.

Na podstawie art. 14 ust. 1 Regulaminu Senatu Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich postanowiła przedłożyć Senatowi projekt uchwały w sprawie zmian w składzie komisji senackich zgodnie z wnioskami senatorów. Na sprawozdawcę komisji na posiedzeniu plenarnym Izby wybrano senatora Zbigniewa Szaleńca.

Ponadto podczas posiedzenia komisja postanowiła jednogłośnie przedłożyć Senatowi – na podstawie art. 14 ust. 2 Regulaminu Senatu – projekt uchwały w sprawie wyboru senatora Z. Szaleńca na przewodniczącego Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich. Ustalono, że jego kandydaturę zarekomenduje Izbie senator Piotr Zientarski.

Podczas posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych przeprowadzono wybór zastępcy przewodniczącego komisji.

Otwierając posiedzenie, przewodniczący senator Kazimierz Kleina przypomniał, że zgodnie z art. 58 ust. 3 Regulaminu Senatu komisja wybiera ze swego składu zastępcę przewodniczącego. Głosowanie w sprawach personalnych jest tajne i odbywa się przy użyciu opieczętowanych kart.

W trakcie dyskusji kandydaturę senatora Henryka Woźniaka zgłosił i przedstawił wicemarszałek Marek Ziółkowski. Senator H. Woźniak wyraził zgodę na kandydowanie na stanowisko zastępcy przewodniczącego Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

W głosowaniu tajnym za kandydaturą senatora H. Woźniaka opowiedziało się 6 senatorów i Komisja Budżetu i Finansów Publicznych wybrała go na zastępcę przewodniczącego tej komisji.

Senatorowie z Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich wybrali jednogłośnie senatora Zbigniewa Meresa na zastępcę przewodniczącego komisji. Jego kandydaturę na to stanowisko zgłosił senator Piotr Zientarski. Głosowanie tajne w tej sprawie przeprowadziła komisja w składzie senatorowie: Stanisław Piotrowicz, Zbigniew Szaleniec i P. Zientarski.

Podczas posiedzenia komisja rozpatrzyła także wniosek senatora Władysława Sidorowicza o odwołanie go z Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji i powołanie do Komisji Obrony Narodowej.

W wyniku głosowania senatorowie poparli projekt uchwały Senatu w sprawie zmian w składzie komisji senackich zgodnie z wnioskiem senatora W. Sidorowicza.

Następnie Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich, zgodnie z art. 35 ust. 6 ustawy z 6 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora, przystąpiła do analizy danych zawartych w oświadczeniach majątkowych senatorów złożonych przed dniem ślubowania i za rok 2007.

W wyniku analizy poszczególnych oświadczeń komisja stwierdziła szereg uchybień, zróżnicowanych w treści i formie. Dotyczyły one m.in. braku informacji o dochodach współmałżonka, nieprecyzyjnych informacji o wysokości dochodów (sformułowanie - około), braku wpisu "nie dotyczy", podawania przychodów miesięcznych zamiast rocznych, podawania wysokości dochodów bez określenia tytułu, z jakiego zostały one osiągnięte, niewskazania tytułu prawnego do nieruchomości, przy podawaniu wysokości zaciągniętych kredytów nie określano, z jakiego powodu z nich korzystano.

Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich stwierdziła, że do 7 kwietnia 2009 r. do Kancelarii Senatu nie wpłynęły z urzędów skarbowych analizy oświadczeń majątkowych 19 senatorów. W związku z tym postanowiono zwrócić się do właściwych urzędów skarbowych o przesłanie informacji na ten temat. Senatorowie zapoznali się natomiast z uwagami urzędów skarbowych, dotyczącymi przeanalizowanych przez nie oświadczeń majątkowych senatorów i w większości podzieliła zawarte w nich opinie co do wskazanych nieprawidłowości. Ustalono, że komisja przekaże te uwagi senatorom, których one dotyczyły, w celu uniknięcia podobnych błędów przy wypełnianiu kolejnych oświadczeń.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej odwołano senatora Jana Wyrowińskiego z funkcji zastępcy przewodniczącego komisji; 19 marca 2009 r. Senat powołał go na przewodniczącego Komisji Gospodarki Narodowej.

W związku z tym komisja przystąpiła następnie do wyboru nowego wiceprzewodniczącego. Senator Mariusz Witczak zgłosił kandydaturę senatora Janusza Rachonia na to stanowisko.

W tajnym głosowaniu, przeprowadzonym przez komisję w składzie senatorowie: Lucjan Cichosz, Norbert Krajczy i Roman Ludwiczuk, senatora J. Rachonia poparło 12 osób. Jednomyślnie wybrano go zatem na zastępcę przewodniczącego Komisji Spraw Unii Europejskiej.

Podczas posiedzenia komisji, zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, zaopiniowano następujące projekty aktów prawnych UE.

• Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady UE zmieniającego konwencję wykonawczą do układu z Schengen w zakresie dotyczącym wiz długoterminowych i wpisów w systemie informacyjnym Schengen wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2009) 090 oraz wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE zmieniającego konwencję wykonawczą do układu z Schengen i rozporządzenie (WE) nr 562/2006 w zakresie dotyczącym przepływu osób posiadających wizy długoterminowe wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2009) 091.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Referent: senator R. Ludwiczuk.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Piotr Stachańczyk.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekty rozporządzeń Rady i Parlamentu Europejskiego.

• Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady UE zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz wniosek dotyczący decyzji Rady UE zmieniającej decyzję Rady 2006/493/WE ustanawiającą kwotę wsparcia wspólnotowego na rzecz rozwoju obszarów wiejskich na okres od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., jej podział na poszczególne lata oraz minimalną kwotę, która zostanie skoncentrowana w regionach kwalifikujących się w ramach celu konwergencji – wraz z projektem stanowiska rządu w tych sprawach; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2009) 038.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Referent: senator M. Witczak.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Andrzej Dycha.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekty rozporządzenia i i decyzji Rady.

• Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (przekształcenie) – wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Komisji Europejskiej COM(2009) 780.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Infrastruktury.

Referent: senator Stanisław Iwan.

Przedstawiciel rządu: sekretarz stanu Tadeusz Jarmuziewicz.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady.

• Wniosek dotyczący decyzji Rady UE zatwierdzającej centralny plan zarządzania europejskim ruchem lotniczym projektu badawczego ATM (SESAR) w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej – wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie; sygnatura Rady UE 7119/09.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Infrastruktury.

Referent: senator Stanisław Gorczyca.

Przedstawiciel rządu: sekretarz stanu T. Jarmuziewicz.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt decyzji Rady.

• Wnioski nierozpatrywane – propozycja zaakceptowana przez Komisja Spraw Unii Europejskiej:

• w trybie art. 6 ust. 4 – sygnatury Komisji Europejskiej: COM(2009) 130, COM(2009) 124, COM(2009) 123,
• w trybie art. 6 ust. 1 – sygnatury Komisji Europejskiej: COM(2009) 106, COM(2009) 101, COM(2009) 100, COM(2009) 097, COM(2009) 093, COM(2009) 092, COM(2009) 089, COM(2009) 088, COM(2009) 083, COM(2009) 081, COM(2009) 072, COM(2009) 019, COM(2009) 011.

Senatorowie z Komisji Nauki, Edukacji i Sportu postanowili zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Budowa Kampusu 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego".

Podczas posiedzenia ustawę, uchwaloną przez Sejm 3 kwietnia 2009 r., przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Witold Jurek. Informację uszczegółowił prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego Piotr Tworzewski. Jak poinformował, wydziały matematyczno-przyrodnicze przenoszone do kampusu zwalniają obiekty usytuowane w śródmieściu Krakowa dla wydziałów humanistycznych. W budowie kampusu partycypują fundusze Unii Europejskiej (ponad 1000 mln zł), a także firmy takie jak Motorola, Ericpol, Grupa ONET PL SA oraz konsorcjum 32 uczelni polskich budujących synchrotron (około 1000 mln zł). Znaczącą częścią tego kampusu jest park technologiczny LifeScience. Zakładane w rozpatrywanej ustawie zwiększenie środków na realizację tych zadań pozwoli uruchomić kolejne środki z Unii Europejskiej i innych podmiotów prywatnych.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło żadnych uwag o charakterze legislacyjnym.

Projekt ustawy był przedłożeniem Rady Ministrów. W uchwalonej nowelizacji Sejm zwiększył dofinansowanie budowy kampusu Uniwersytetu Jagiellońskiego i przedłużył termin realizacji budowy do 2015 r. W projekcie założono, że program będzie realizowany do 2013 r. Zwiększono również nakłady z budżetu państwa na zrealizowanie zadań inwestycyjnych objętych programem oraz wartość kosztorysową tych zadań. Projekt zakładał nakłady z budżetu państwa w wysokości 735 251 tys. zł oraz wartość kosztorysową 751 208 tys. zł.

Zgodnie z uzasadnieniem projektu, zwiększenie dofinansowania spowodował wzrost cen materiałów budowlanych oraz cen usług, który nastąpił po podniesieniu wielkości podatku od towarów i usług VAT w 2004 r. Ponadto przedłużenie terminu budowy spowodowane jest m.in. brakiem miejscowych planów przestrzennego zagospodarowania, nieuregulowaniem spraw własnościowych, a także wydłużeniem niektórych procedur administracyjnych, co w rezultacie przedłużyło terminy uzyskania pozwoleń na budowę.

Zwiększone przez Sejm środki umożliwią budowę na terenie kampusu dodatkowo Wydziału Chemii oraz Instytutu Nauk Geologicznych. Za przyjęciem tej ustawy głosowało 413 posłów, przeciw jeden, nikt nie wstrzymał się od głosu.

W trakcie dyskusji na posiedzeniu komisji senatorowie interesowali się m.in. skutkami zwiększenia nakładów na program budowy kampusu dla budżetu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w części dotyczącej środków inwestycyjnych.

W wyniku głosowania, na wniosek przewodniczącego Komisji Nauki, Edukacji i Sportu senatora Kazimierza Wiatra, za przyjęciem bez poprawek nowelizacji ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Budowa Kampusu 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego" opowiedziało się 7 senatorów, a 1 osoba była przeciw. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora K. Wiatra.

Odbyło się posiedzenie Komisji Ustawodawczej, podczas którego rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy - Kodeks cywilny.

Rozpatrywaną nowelizację rekomendował senatorom podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona. Jak stwierdził, proponowane zmiany można zakwalifikować do dwóch grup. Pierwsza z nich obejmuje zmianę przepisów dotyczących niedozwolonych klauzul umownych, stosowanych w obrocie konsumenckim, druga - przepisów regulujących krąg spadkobierców ustawowych. Ustawa ma dwa podstawowe cele: prawidłową transpozycję przepisów prawa unijnego i poszerzenie kręgu spadkobierców ustawowych. Sejm uchwalił ją na podstawie projektu rządowego.

W toku prac legislacyjnych w Sejmie ustawą zajmowała się Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach. W sprawozdaniu z prac komisji znalazł się projekt ustawy, który - oprócz zmian redakcyjnych - nie różnił się od wersji rządowej. Opiniowana ustawa została uchwalona w brzmieniu zaproponowanym przez komisję na 39 posiedzeniu Sejmu, 2 kwietnia 2009 r.

W celu poszerzenia kręgu spadkobierców ustawowych w nowelizacji wprowadzono normę prawną, zgodnie z którą rodzice spadkodawcy wyprzedzą w porządku dziedziczenia rodzeństwo i zstępnych jego rodzeństwa. Określono także udział matki spadkodawcy w sytuacji, gdy za jego życia nie doszło do ustalenia ojcostwa. Nowelizacja dopuszcza do dziedziczenia ustawowego dziadków spadkodawcy i ich zstępnych w sytuacji, w której brak zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy. Ponadto pasierbów zaliczono do kręgu spadkobierców ustawowych wyłącznie w sytuacji, gdy żadne z rodziców pasierba w chwili otwarcia spadku nie żyje oraz gdy brak małżonka spadkodawcy i krewnych powołanych do dziedziczenia z ustawy. W znowelizowanym kodeksie cywilnym ograniczono także katalog stanów faktycznych, w których dochodzi do dziedziczenia ustawowego gminy lub Skarbu Państwa do sytuacji, kiedy brak małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy. Takie rozwiązanie jest zbieżne z postulatami Trybunału Konstytucyjnego, wyrażonymi w wyroku z 31 stycznia 2001 r. (sygn. P 4/99) oraz z 5 września 2007 r. (sygn. P 21/06).

Podczas posiedzenia pozytywną opinię na temat sejmowej nowelizacji przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło żadnych uwag o charakterze legislacyjnym.

W trakcie dyskusji senatorowie interesowali się przyjętym w nowelizacji nowym rozwiązaniem, w myśl którego rodzice spadkodawcy wyprzedzają w porządku dziedziczenia rodzeństwo i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy. Senatorowie pytali także o wprowadzone nowelizacją nowe rozwiązanie, dotyczące dziedziczenia pasierbów. Na pytania senatorów odpowiadali wiceminister Z. Wrona i prof. Maksymilian Pazdan, członek Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora Piotra Zientarskiego, Komisja Ustawodawcza opowiedziała się jednomyślnie za przyjęciem bez poprawek ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora P. Zientarskiego.

Następnie senatorowie przystąpili do rozpatrzenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 18 grudnia 2008 r., dotyczącego ustawy o systemie oświaty (sygnatura akt K 19/07). Rozpatrywane orzeczenie omówiła przedstawicielka senackiego biura legislacyjnego Katarzyna Konieczko. Jak wyjaśniła, trybunał orzekł o niezgodności z konstytucją art. 90 ust 2c ustawy o systemie oświaty w zakresie, w jakim przepis ten nakazuje pokrycie kosztów dotacji - w przeliczeniu na jednego ucznia - wyższych niż dotacje przysługujące przedszkolom niepublicznym usytuowanym na terenie gminy zobowiązanej, w tej części kosztów, która przekracza iloczyn ustalonego przez gminę zobowiązaną wskaźnika procentowego i kwoty wydatków bieżących, o których mowa w art. 90 ust. 2b, ustalonych przez gminę uprawnioną do refundacji.

Jak stwierdziła legislatorka, wobec kategorycznej wypowiedzi trybunału w tej sprawie nie może być żadnych wątpliwości, że prace legislacyjne zmierzające do wykonania tego wyroku powinny zostać podjęte niezwłocznie. Jak poinformowała, dla spełnienia wymogów konstytucyjnych wystarczające byłoby dodanie w art. 90 ust. 2c ustawy nowego brzmienia, zgodnie z którym wskaźnik procentowy, według którego ustala się wysokość kosztów refundowanych przez gminę zobowiązaną, nie może być wyższy niż wskaźnik przyjęty przez tę gminę dla potrzeb dotowania przedszkoli niepublicznych, znajdujących się na jej terenie. Ponadto zasadna będzie nowelizacja art. 90 ust. 2e ustawy z 12 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, ponieważ mechanizm przewidziany w tym przepisie jest tożsamy z mechanizmem skrytykowanym w orzeczeniu TK.

Po zapoznaniu się z informacją senackiego biura legislacyjnego przewodniczący Komisji Ustawodawczej senator P. Zientarski przedstawił wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wykonanie rozpatrzonego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. W wyniku głosowania komisja jednomyślnie przyjęła przedstawiony wniosek. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad projektem nowelizacji ustawy o systemie oświaty został upoważniony senator Marek Trzciński.

Kolejnym rozpatrywanym przez Komisję Ustawodawczą orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego był wyrok z 16 grudnia 2008 r., dotyczący ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Jak wyjaśniła K. Konieczko z senackiego biura legislacyjnego, TK orzekł o niezgodności z konstytucją art. 18 ust 2 w związku z art. 28 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zakresie, w jakim stanowi on, że w postępowaniu uproszczonym pobiera się od apelacji opłatę stałą, liczoną jak od pozwu od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu umowy, niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia w apelacji. Trybunał zauważył, że poddana jego ocenie norma prawna, wywodzona w tym artykule ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, statuuje ograniczenie prawa do sądu. Wymienione przepisy przesądzają, że w postępowaniu uproszczonym opłata od apelacji będzie równa opłacie stałej, uiszczanej od pozwu, i to bez względu na to, jak wysoka jest w danym wypadku wartość przedmiotu zaskarżenia. Przy stosunkowo niewielkiej wartości przedmiotu zaskarżenia opłata od apelacji może być nadmiernym obciążeniem finansowym. Bariera ekonomiczna ograniczałaby dostęp do sądu w fazie odwoławczej. W uzasadnieniu przyjętego orzeczenia TK zaznaczył, że uchylenie tej normy oznacza, iż zastosowanie znajdą przepisy określające opłaty w postępowaniu zwykłym, zwłaszcza w art. 13 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Niemniej jednak wydaje się, że ze względu na pewność i transparentność prawa konieczne jest wystąpienie z odpowiednią nowelizacją ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Wobec tego przewodniczący komisji P. Zientarski przedstawił wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wykonanie tego wyroku. Komisja jednogłośnie przyjęła przedstawiony wniosek. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad projektem nowelizacji ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych upoważniono senatora Zbigniewa Cichonia.

W czwartym punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Ustawodawczej rozpatrzono wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 11 grudnia 2008 r., dotyczący ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli (sygn. akt K 33/07).

Orzeczenie omówił przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego Marek Jarentowski. Jak wyjaśnił, w wyroku TK orzekł o niezgodności z konstytucją art. 89 ust. 5 ustawy o NIK w zakresie, w jakim umożliwia on osobie obwinionej wybór w postępowaniu dyscyplinarnym wyłącznie spośród pracowników mianowanych NIK oraz art. 93 ust. 2 pkt 1 ustawy o NIK w zakresie, w jakim podstawę rozwiązania stosunku pracy w drodze wypowiedzenia z pracownikiem mianowanym - kobietą wcześniej niż z pracownikiem mianowanym - mężczyzną, przez co prowadzi do zróżnicowania sytuacji prawnej kobiet i mężczyzn. W swoim orzeczeniu sposób realizacji wyroku trybunał pozostawił prawodawcy. Wskazał natomiast, że konieczne jest, aby w postępowaniu dyscyplinarnym obwiniony miał prawo skorzystania z pomocy profesjonalnego obrońcy, a kobiety miały możliwość samodzielnego podejmowania decyzji o przejściu na emeryturę w wieku 60 lat.

Po zapoznaniu się z informacją senackiego biura legislacyjnego przewodniczący komisji senator P. Zientarski zgłosił wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wykonanie rozpatrzonego wyroku. Komisja jednogłośnie przyjęła przedstawiony wniosek. Do reprezentowania Komisji Ustawodawczej w dalszych pracach nad projektem nowelizacji ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli została upoważniona senator Grażyna Sztark.

Następnie przystąpiono do rozpatrzenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 10 listopada 2004 r., dotyczącego ustawy - Prawo o zgromadzeniach (sygn. akt Kp 1/04). Senatorowie zapoznali się z informacją, którą przedstawił M. Jarentowski. Jak wyjaśnił, w swoim wyroku trybunał orzekł o niezgodności z konstytucją w art. 1 ustawy z 2 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy - Prawo o zgromadzeniach oraz ustawy - Prawo o ruchu drogowym:

• pkt 1, zmieniającego art. 3 ust. 2 ustawy w zakresie, w jakim zakazuje on uczestnictwa w zgromadzeniach osobom, których wygląd zewnętrzny uniemożliwia ich identyfikację,
• pkt 5, dodającego do tej ustawy art. 10a ust. 2, który stanowi, że za szkody wyrządzone przez uczestnika zgromadzenia podczas jego przebiegu lub bezpośrednio po jego rozwiązaniu organizator zgromadzenia odpowiada solidarnie ze sprawcą szkody,
• pkt 6, nadającego brzmienie art. 12 ust 1 pkt 4 ustawy o zgromadzeniach, który mówi, że zgromadzenie może być rozwiązane przez przedstawiciela organu gminy w sytuacji gdy wygląd zewnętrzny uczestników zgromadzenia uniemożliwia ich identyfikację, a przewodniczący, uprzedzony o konieczności rozwiązania zgromadzenia, tego nie czyni.

Z uwagi na fakt, że przedmiotem rozpoznania trybunału były przepisy ustawy przed jej podpisaniem przez prezydenta i ogłoszeniem w Dzienniku Ustaw, a ich zakwestionowanie nie prowadzi do luk w prawie, podejmowanie inicjatywy ustawodawczej wykonującej ten wyrok TK jest zbędne. Wobec tego przewodniczący komisji senator P. Zientarski przedstawił wniosek o niepodejmowanie inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wykonanie tego wyroku. Komisja jednogłośnie przyjęła przedstawiony wniosek.

Kolejnym rozpatrywanym przez Komisję Ustawodawczą wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego było orzeczenie z 17 grudnia 2008 r., dotyczące ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (sygn. akt P 16/08), które omówił przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego M. Jarentowski. Jak wyjaśnił, TK orzekł o niezgodności z konstytucją art. 12 ust. 1 o spółdzielniach mieszkaniowych w zakresie, w jakim zobowiązuje on spółdzielnię do zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez członka spółdzielni wyłącznie spłat, o których mowa w pkt 1-3 tego przepisu, art. 17¹⁴ ust. 1 tej ustawy w zakresie, w jakim zobowiązuje on spółdzielnię do zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez członka spółdzielni lub osobę niebędącą członkiem spółdzielni wyłącznie spłat, o których mowa w pkt 1 i 2 tego przepisu, art. 27² oraz art. 8 ust 1 i 2 ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz zmianie niektórych ustaw. M. Jarentowski poinformował, że Ministerstwo Infrastruktury rozpoczęło konsultacje społeczne nad projektem ustawy, mającym na celu wykonanie rozpatrywanego wyroku TK. Wobec tego podejmowanie inicjatywy ustawodawczej zmierzającej do jego wykonania nie jest celowe.

Po zapoznaniu się z przedstawioną informacją przewodniczący Komisji Ustawodawczej senator P. Zientarski zgłosił wniosek o niepodejmowanie inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wykonanie rozpatrzonego wyroku. W wyniku głosowania senatorowie jednomyślnie poparli przedstawiony wniosek.

Na swym posiedzeniu Komisja Budżetu i Finansów Publicznych rozpatrywała ustawę o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym.

Na temat ustawy, uchwalonej przez Sejm na podstawie projektu wniesionego przez Radę Ministrów, wypowiadały się wiceminister finansów Elżbieta Chojna-Duch i dyrektor Departamentu Rachunkowości w tym resorcie Joanna Dadacz. Senatorowie zapoznali się także z opinią prezesa Krajowej Izby Biegłych Rewidentów Adama Kęsika. Swoje uwagi przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana nowelizacja przewiduje utworzenie Komisji Nadzoru Audytowego (KNA), która będzie sprawować publiczny nadzór nad biegłymi rewidentami, firmami audytorskimi i Krajową Izbą Biegłych Rewidentów (KIBR). Obecnie kontrolę nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi sprawuje KIBR, która sama z kolei jest nadzorowana przez ministra finansów.

Ustawa przewiduje, że KNA będzie mieć 9 członków: dwóch przedstawicieli ministra finansów; dwóch Komisji Nadzoru Finansowego; jednego reprezentanta ministra sprawiedliwości; dwóch Krajowej Izby Biegłych Rewidentów, jednego - organizacji pracodawców; jednego przedstawiciela Giełdy Papierów Wartościowych (GPW). Kadencja KNA będzie trwać cztery lata.

Nadzór publiczny nad rewidentami ma być niezależny od ich samorządu zawodowego. Dlatego ustawa przewiduje, że większość członków Komisji Nadzoru Audytowego co najmniej przez trzy lata przed powołaniem w skład KNA i w trakcie kadencji nie będzie mogła wykonywać czynności rewizji finansowej; mieć prawa głosu w firmie audytorskiej; być członkiem zarządu lub rady nadzorczej takiej firmy.

KNA swoje zadania będzie wykonywać za pomocą jednostki działającej w Ministerstwie Finansów, odpowiedzialnej za rachunkowość i rewizję finansową.

Komisja, w zależności od rodzaju i zakresu wykrytych nieprawidłowości w działalności firmy audytorskiej, będzie mogła m.in. zalecić ich usunięcie, wymierzyć karę do 250 tys. zł, zakazać działalności rewizyjnej na okres od sześciu miesięcy do trzech lat lub skreślić z listy firm audytorskich.

Ustawa określa także zasady nadzoru nad audytorami badającymi tzw. jednostki zainteresowania publicznego (JZP). Chodzi m.in. o spółki notowane na GPW, banki krajowe (np. BGK i banki spółdzielcze), spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, zakłady ubezpieczeń, otwarte fundusze emerytalne i powszechne towarzystwa emerytalne.

Firmy audytorskie, badające te jednostki, będą kontrolowane raz na trzy lata przez KNA. U takiej firmy audytorskiej będzie można też przeprowadzać kontrole pozaplanowe. Zdaniem autorów ustawy, ma to zapewnić wysoką jakość badania sprawozdań finansowych JZP ze względu na ich znaczenie dla gospodarki.

Firmy audytorskie, które będą badać pozostałe jednostki, czyli nienależące do JZP, mają być kontrolowane raz na sześć lat.

Sejm uchwalił nowelizację na podstawie projektu wniesionego przez Radę Ministrów. W toku prac legislacyjnych ustawą zajmowała się sejmowa Komisja Finansów Publicznych, która wprowadziła szereg zmian, dotyczących m.in. tytułu i terminologii ustawy, składu i liczebności Komisji Egzaminacyjnej, doprecyzowania zasad składania egzaminu na biegłego rewidenta, uzupełnienia katalogu podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, zadań Komisji Nadzoru Audytowego oraz skrócenia okresu rotacji kluczowego biegłego rewidenta. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych zawierało także 3 wnioski mniejszości. W drugim czytaniu zgłoszono 7 poprawek, które odnosiły się do: zasad dokonywania wpisu do rejestru biegłych rewidentów, wysokości opłat egzaminacyjnych, zasad zaliczania stażu zawodowego na poczet wymaganej rocznej praktyki w zakresie rachunkowości i obowiązków Komisji Nadzoru Audytowego. Podczas trzeciego czytania wszystkie poprawki zostały odrzucone i opiniowana ustawa została uchwalona na 39. posiedzeniu Sejmu, 3 kwietnia 2009 r., w brzmieniu zaproponowanym przez komisję.

W wyniku głosowania Komisja Budżetu i Finansów Publicznych opowiedziała się za wprowadzeniem poprawek do ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym. Senatorowie poparli wnioski zgłoszone w trakcie dyskusji przez senatora Kazimierza Kleinę, zbieżne z propozycjami senackiego biura legislacyjnego, a także poprawki przywracające zapisy z projektu rządowego. Na sprawozdawcę komisji podczas posiedzenia plenarnego wybrano senatora Henryka Woźniaka.

W przyjętym stanowisku Komisja Budżetu i Finansów Publicznych opowiedziała się m.in. za przywróceniem rządowego zapisu, przewidującego, że zakłady ubezpieczeń będą podlegały takim samym regułom badania sprawozdań finansowych jak inne instytucje finansowe. Zmiany wprowadzone przez Sejm spowodowały, że zakłady ubezpieczeń traktowane byłyby odmiennie.

Akceptacji komisji nie uzyskały natomiast zmiany zaproponowane przez senatora Grzegorza Banasia, które postanowiono przedstawić jako wnioski mniejszości. Przewidywały one m.in. obniżenie maksymalnych opłat za egzaminy na biegłych rewidentów. Zgodnie z ustawą opłaty mają wynieść maksymalnie 20% przeciętnego wynagrodzenia (za egzamin pisemny) oraz 30% - dyplomowy. Opłaty te mają trafiać na konto Krajowej Izby Biegłych Rewidentów. Jak uzasadniał w czasie dyskusji senator G. Banaś, chodzi o to, by próg finansowy nie był progiem dostępności do zawodu. Negatywną opinię na temat tej zmiany wyraziło Ministerstwo Finansów. Jak wyjaśniała wiceminister E. Chojna-Duch, Komisja Nadzoru Audytowego będzie badała kalkulacje kosztów, stanowiące bazę do określenia wysokości opłat. Zapewniła, że w związku z tym nie ma niebezpieczeństwa, iż opłaty te będą określane na maksymalnym poziomie.

Podczas posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych nie zgłoszono natomiast żadnych zastrzeżeń do ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Budowa Kampusu 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego".

Sejmową nowelizację zaprezentował podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Witold Jurek. Przebieg prac sejmowych nad rządowym projektem omówiła posłanka sprawozdawczyni Katarzyna Matusik. Informację na temat budowy kampusu przedstawił także prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Piotr Tworzewski. Senatorowie zapoznali się też z opinią senackiego biura legislacyjnego, które nie zgłosiło żadnych uwag o charakterze legislacyjnym.

Rozpatrywana nowelizacja zwiększa dofinansowanie budowy kampusu Uniwersytetu Jagiellońskiego i przedłuża termin realizacji budowy do 2015 r. Zgodnie z rządowym uzasadnieniem projektu, ta decyzja podyktowana jest wzrostem cen materiałów budowlanych i cen usług w następstwie podniesienia wysokości podatku od towarów i usług VAT w 2004 r. Ponadto przedłużenie terminu budowy spowodowane jest m.in. brakiem miejscowych planów przestrzennego zagospodarowania, nieuregulowaniem spraw własnościowych, a także wydłużeniem niektórych procedur administracyjnych, co w rezultacie przedłużyło terminy uzyskania pozwoleń na budowę.

W wyniku głosowania Komisja Budżetu i Finansów Publicznych opowiedziała się za przyjęciem bez poprawek nowelizacji ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Budowa Kampusu 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego". Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Piotra Gruszczyńskiego.

Podczas posiedzenia senatorowie rozpatrzyli także ustawę o zmianie ustawy o partiach politycznych, ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw.

Obszerną informację na temat rozwiązań przyjętych w ustawie, a także opinię o ich zgodności z konstytucją przedstawili dyrektor Roman Kapeliński i Marek Jarentowski z senackiego biura legislacyjnego.

Zgodnie z nowelizacją od połowy 2009 r. do końca 2010 r. partie mają otrzymywać zmniejszoną subwencję budżetową: PO - o 44%, PiS - o 41%, SLD - o 11%, PSL - o 7%. Według wyliczeń wnioskodawców, oznacza to, że PO straci około 18 mln zł, PiS - około 15,5 mln zł, partie tworzące wcześniej koalicję Lewica i Demokraci (SLD, SdPl, Partia Demokratyczna - demokraci.pl, Unia Pracy) około 2 mln zł, a PSL około 1 mln zł.

Ustawa zakłada ponadto, że poza okresem kampanii wyborczej subwencja nie może być przeznaczana na finansowanie m.in. płatnych reklam oraz audycji telewizyjnych i radiowych. Wprowadza także zakaz propagowania działalności partii za pomocą plakatów i haseł o powierzchni większej niż 2 m². Ponadto - zgodnie z ustawą - partie mają przeznaczać od 10 do 20% subwencji na fundusz ekspercki.

W trakcie dyskusji senator Grzegorz Banaś zgłosił wniosek o odrzucenie ustawy sejmowej w całości. Jej przyjęcie postulował natomiast senator K. Kleina.

W wyniku głosowania Komisja Budżetu i Finansów Publicznych opowiedziała się za przyjęciem bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o partiach politycznych, ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw. Ustalono, że sejmową nowelizację zarekomenduje Izbie senator K. Kleina. Wniosek o odrzucenie ustawy został natomiast zgłoszony jako wniosek mniejszości.

W Sejmie rozpatrywana ustawa, uchwalona na podstawie projektu Lewicy, a także procedura jej uchwalenia, wywołały ogromne kontrowersje. Sejm w błyskawicznym tempie przeprowadził ten projekt ustawy, przewidujący ograniczenie finansowania partii z budżetu po tym, gdy tego samego dnia ten projekt został odrzucony m.in. głosami PO i PSL. Wcześniej do projektu przyjęty został wniosek prowadzący do całkowitej likwidacji finansowania partii z budżetu, zgłoszony przez posła Piotra Krzywickiego. W trakcie głosowania nad nim pomylili się posłowie PO i PSL. Poprawkę mniejszości poparła PO, koło Polska XXI oraz 11 posłów PSL, mimo że ludowcy sprzeciwiają się zniesieniu budżetowego finansowania. Wśród nich byli m.in. wicemarszałek Sejmu Jarosław Kalinowski, sekretarz w kancelarii premiera Eugeniusz Grzeszczak oraz szef klubu Stanisław Żelichowski. Wynik głosowania wywołał konsternację na sali, posłowie nie wiedzieli, który klub parlamentarny zagłosował za przyjęciem poprawki mniejszości, a potem za odrzuceniem całości ustawy.

Po przegłosowaniu przez Sejm wniosku mniejszości politycy PSL i Lewicy tłumaczyli, że nie mieli innego wyjścia i musieli zagłosować przeciwko całej ustawie.

Po kuluarowych rozmowach politycznych w Sejmie i przerwach w obradach klub Lewicy złożył ponownie projekt ustawy, obniżającej subwencje budżetowe dla partii politycznych, i tego samego dnia projekt przebył całą ścieżkę legislacyjną w Sejmie: odbyło się jego pierwsze i drugie czytanie, po którym trafił on do komisji z powodu zgłoszonych poprawek.

Posłowie nie przyjęli wniosku PiS o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu. Poseł Paweł Kowal (PiS) skrytykował też tryb procedowania nad projektem: "Rozumiem, że wnioski szefa rządu mają swoją rangę, ale nigdy nie pojmę, dlaczego dzisiaj stało się tak, że obradujemy nad dokładnie tym samym projektem tylko dlatego, że nie spełniła się intencja polityczna szefa rządu" - podkreślił. Jako "poza wszelkimi procedurami" ocenił wprowadzenie ponownie do pierwszego czytania projektu odrzuconego rano. "Apeluję, zastanówcie się, bo to się wpisuje w taki stosunek do demokracji, jakiego nie ma w żadnym innym kraju w Europie" - mówił poseł P. Kowal do posłów Platformy Obywatelskiej. Szef klubu PiS poseł Przemysław Gosiewski zasugerował, że PiS zaskarży do Trybunału Konstytucyjnego ustawę ograniczającą budżetowe finansowanie partii. Także prezes PiS Jarosław Kaczyński ocenił, że ponowne procedowanie nad właśnie odrzuconym przez Sejm projektem ustawy jest kpiną z obyczaju parlamentarnego i kolejnym skandalicznym zachowaniem PO.

W ostatecznym głosowaniu w Sejmie kluby PO, PSL i Lewicy w całości opowiedziały się za czasowym obniżeniem subwencji budżetowych dla partii politycznych. Klub PiS w całości opowiedział się przeciwko takiemu rozwiązaniu. Za ustawą zagłosowało 262 posłów, przeciw było 152, nikt nie wstrzymał się od głosu.

Sejm odrzucił poprawki PiS, które proponowało, aby subwencje dla wszystkich partii obniżyć o 30%. Z kolei poseł Marek Borowski chciał, by obniżka zależała od wysokości subwencji, jakie otrzymują partie, i wynosiła 40, 10 lub 5%.

W pierwszym punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym.

Z upoważnienia wiceministra spraw wewnętrznych i administracji Witolda Drożdża sejmową nowelizację przedstawił wicedyrektor Departamentu Ewidencji Państwowych i Teleinformatycznych w tym resorcie Ryszard Chyrzyński.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które stwierdziło, że ustawa nie budzi zastrzeżeń o charakterze legislacyjnym.

Ustawa, uchwalona przez Sejm z przedłożenia rządoweg, nowelizuje przepisy dotyczące zasad prowadzenia Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, stanowiącej państwowy fundusz celowy, którego dysponentem jest obecnie minister właściwy do spraw administracji publicznej. Przychodami funduszu są opłaty za udostępnienie danych lub informacji z centralnej ewidencji pojazdów i centralnej ewidencji kierowców oraz opłaty ewidencyjne pobierane na podstawie ustawy - Prawo o ruchu drogowym, ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz ustawy o transporcie drogowym.

Sejmowa nowela przekazuje kompetencje związane z prowadzeniem centralnej ewidencji pojazdów i centralnej ewidencji kierowców ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych. Dotychczas należą one do właściwości ministra kierującego działem administracji rządowej - administracja publiczna. Ustawa zmierza także do wprowadzenia mechanizmów umożliwiających skuteczne egzekwowanie opłat ewidencyjnych.

W opinii rządu, nieuzasadnione jest pozostawienie centralnej ewidencji pojazdów i centralnej ewidencji kierowców w gestii ministra kierującego działem: administracja publiczna, skoro minister właściwy do spraw wewnętrznych jest organem prowadzącym inne podobne ewidencje, np. ludności czy paszportową.

Nowe regulacje dotyczące dochodzenia opłat ewidencyjnych mają usunąć lukę prawną, uniemożliwiającą organowi ich egzekwowanie w sytuacji, gdy opłata nie jest przekazywana w ustalonym terminie albo nie jest odprowadzana w ogóle. Do dochodzenia należności z tytułu opłat ewidencyjnych znajdą zastosowanie przepisy działu III ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, określające zasady wykonywania zobowiązań podatkowych.

Nowela umożliwi ponadto zaliczenie odsetek od nieterminowo przekazywanych i uiszczanych opłat ewidencyjnych do przychodów funduszu .

W wyniku głosowania Komisja Gospodarki Narodowej postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek rozpatrywanej nowelizacji prawa drogowego. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Stanisława Jurcewicza.

Następnie przystąpiono do rozpatrywania ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców. Na temat ustawy wypowiadali się wiceminister infrastruktury Maciej Jankowski i dyrektor Departamentu Transportu Drogowego w tym resorcie Andrzej Bogdanowicz. Zapoznano się także z uwagami senackiego biura legislacyjnego, wysłuchano opinii Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Transportu Drogowego.

Zmieniając ustawę o czasie pracy kierowców, Sejm wprowadził limit 10 godzin pracy na dobę dla kierowców pracujących w nocy. Limit ten będzie obowiązywał kierowców niezależnie od tego, jak długo pracują w nocy. Dotychczas polskie przepisy dopiero po przepracowaniu 4 godzin w porze nocnej pozwalają ograniczyć czas pracy do 10 godzin na dobę.

Nowelizację przygotował rząd w związku z zarzutami Komisji Europejskiej o niewykonaniu unijnych przepisów dotyczących czasu pracy kierowców. Według unijnej dyrektywy każda praca, niezależnie od tego, jak długo trwa, jest pracą w porze nocnej, jeśli odbywa się między północą a godz. 7 rano. Pracownik wykonujący taką pracę podlega ograniczeniu pracy do 10 godzin w danej dobie, ma też prawo do wyrównania finansowego za tę pracę według zasad określonych w przepisach krajowych.

Zgodnie z polskim kodeksem pracy i ustawą o czasie pracy, kierowca musiał pracować co najmniej przez 4 godziny w porze nocnej, aby czas jego pracy był ograniczony do 10 godzin w danej dobie. W Polsce pora nocna obejmuje czas między godz. 21 a 7. Kodeks pracy przewiduje dodatek do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej.

Ustawą uchwaloną na 39. posiedzeniu Sejmu, 2 kwietnia 2009 r., w tej Izbie zajmowała się Komisja Infrastruktury. W pierwotnej wersji projekt dotyczył tylko dostosowania prawa polskiego do wspólnotowego porządku prawnego w zakresie pracy kierowców w porze nocnej. W toku prac rozszerzono go o zmiany w przepisach o odpoczynku kierowców i zasadach prowadzenia ewidencji czasu pracy.

Posłowie przyjęli dwie poprawki do ustawy o czasie pracy kierowców, precyzujących zasady dokumentowania czasu pracy i ustalających trzyletni okres przechowywania tej dokumentacji. W drugiej poprawce wykreślono z ustawy prawo kierowcy co najmniej do 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku w jednym tygodniu, a w szczególnych wypadkach nie mniej niż 24 godziny. W ustawie pozostawiono zapis o tym, że kierowcy w każdej dobie przysługuje prawo co najmniej do 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku.

W swojej opinii senackie biuro legislacyjne stwierdziło, że ustawa sejmowa nie budzi zastrzeżeń o charakterze legislacyjnym. Zwróciło jednak uwagę na wątpliwość związaną ze zmianą, polegającą na uchyleniu ust. 2 i 3 w art. 14 ustawy o czasie pracy kierowców (art. 1 pkt 1 noweli). Zapisy uchylone nowelą regulują instytucję tygodniowego odpoczynku kierowców, wprowadzając zasadę, że w każdym tygodniu pracy kierowcy przysługuje prawo co najmniej do 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Regulacja ta, mająca charakter szczególny w stosunku do postanowień kodeksu pracy, jest bardzo zbliżona do art. 133, gwarantującego pracownikowi prawo do nieprzerwanego 35-godzinnego tygodniowego wypoczynku.

Jak stwierdziło senackie biuro legislacyjne, biorąc pod uwagę powody uchylenia ust. 2 i 3 w art. 14 (zniesienie sztywnego wymogu zapewnienia kierowcy nieprzerwanego okresu co najmniej 35 godzin wolnych od pracy w tygodniu) i treść art. 4 ustawy o czasie pracy kierowców, nakazującego stosowanie w zakresie w niej nieuregulowanym przepisów kodeksu pracy, można powziąć wątpliwość, czy zamiar ustawodawcy zostanie osiągnięty. Uchylenie art. 14 ust. 2 i 3 ustawy o czasie pracy kierowców spowoduje bowiem, że zastosowanie znajdzie analogiczny art. 133 kodeksu pracy.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora Stanisława Bisztygi, Komisja Gospodarki Narodowej opowiedziała się za wprowadzeniem do nowelizacji sejmowej jednej poprawki, polegającej na skreśleniu pkt 1 w art. 1. Ustalono, że w imieniu komisji jej wprowadzenie zarekomenduje Izbie senator Marek Trzciński.

Podczas posiedzenia senatorowie przyjęli także stanowisko w sprawie projektu europejskiego programu wykorzystania ciepła z reaktorów jądrowych w procesach technologicznych. W stanowisku napisano:

"Komisja Gospodarki Narodowej na posiedzeniu w dniu 17 marca 2009 r. zapoznała się z projektem europejskiego programu wykorzystania ciepła z reaktorów jądrowych w procesach technologicznych, zaprezentowanym przez przedstawicieli Europejskiej Sieci Technologicznej Reaktorów Wysokotemperaturowych.

Realizacja powyższego projektu, który zakłada możliwość lokalizacji w Polsce dużego europejskiego programu badawczo-wdrożeniowego, stanowi atrakcyjną dla kraju perspektywę uruchomienia technologii łączącej energetykę jądrową z przemysłem węglowym i chemicznym. Oznacza również wsparcie rozwoju polskiej nauki i gospodarki.

Komisja Gospodarki Narodowej wyraża podziękowanie Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie za dotychczasową koordynację prac, które umożliwiły zapoznanie się z powyższym projektem. Jednocześnie Komisja zwraca się do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministra Gospodarki z prośbą o podjęcie działań, wspierających prace związane z realizacją zaprezentowanego projektu".

W czwartym punkcie porządku dziennego posiedzenia rozpatrzono ustawę o towarach paczkowanych. Przyjęcie regulacji sejmowej, uchwalonej na podstawie projektu rządowego, rekomendował senatorom sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Adam Szejnfeld.

Podczas posiedzenia uwagi o charakterze legislacyjnym i propozycje poprawek przedstawiło senackie biuro legislacyjne. Rozpatrywana ustawa zastępuje przepisy z 2001 r. i dostosowuje polski system prawny do ustawodawstwa unijnego. Jej głównym celem jest transpozycja postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2007/45/WE z 5 września 2007 r., ustanawiającej zasady dotyczące nominalnych ilości produktów w opakowaniach jednostkowych, uchylającej dyrektywy Rady 75/106/EWG i 80/232/EWG oraz zmieniającej dyrektywę Rady 76/211/EWG. Ponadto ustawa wdraża w zakresie swojej regulacji dyrektywę Rady 75/107/EWG z 19 grudnia 1974 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich, odnoszących się do butelek wykorzystywanych jako pojemniki pomiarowe, oraz dyrektywę Rady 76/211/EWG z 20 stycznia 1976 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich, odnoszących się do paczkowania według masy lub objętości niektórych produktów w opakowaniach jednostkowych.

Rozpatrywana ustawa wprowadza zasady paczkowania towarów i ograniczenia w zasadach butelkowania win, napojów spirytusowych i aerozolów. Zezwala paczkować towary do opakowań dowolnej wielkości. Wyjątkiem są wina, napoje spirytusowe, aerozole, które mogą być wprowadzone do obrotu tylko w opakowaniach o ściśle określonej objętości. Ich opakowania mogą być inne jedynie przy sprzedaży tych towarów w sklepach wolnocłowych przy wyjeździe z UE.

Nowe przepisy wprowadzają definicję paczkowania, paczkującego, zlecającego paczkowanie, paczkującego na zlecenie i sprowadzającego. Dzielą też odpowiedzialność za towar pomiędzy jego producenta a tego, kto dokonuje paczkowania, określają też obowiązki dokumentowania takiej działalności. Nowa ustawa wprowadza też sankcję za niezgłoszenie paczkowania lub produkcji butelek miarowych dyrektorom okręgowego urzędu miar.

Jak podano w uzasadnieniu rządowego projektu, na koniec 2007 r. zarejestrowanych było 3,8 tys. firm paczkujących towary i 6 producentów butelek miarowych.

W wyniki głosowania Komisja Gospodarki Narodowej opowiedziała za wprowadzeniem poprawek do ustawy o towarach paczkowanych. Proponowane zmiany miały charakter legislacyjny i były zbieżne z propozycjami senackiego biura legislacyjnego. Ustalono, że ich wprowadzenie zarekomenduje Izbie senator W. Trzciński.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy o spółdzielniach socjalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Opinię na temat ustawy wypracowanej na podstawie projektu przedłożonego przez sejmową Komisję Polityki Społecznej i Rodziny przedstawili sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jarosław Duda i prezes Urzędu Zamówień Publicznych Jacek Sadowy. W swoich wystąpieniach sygnalizowali oni potrzebę doprecyzowania zapisów sejmowej nowelizacji. Na temat zapisów przyjętych przez Sejm wypowiadał się także ekspert Cezary Miżejewski.

Ustawa o zmianie ustawy o spółdzielniach socjalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, rozpatrywana przez Komisję Gospodarki Narodowej, przewiduje możliwość tworzenia spółdzielni socjalnych przez organizacje pozarządowe i samorząd oraz zwiększenie wsparcia dla osób zagrożonych wykluczeniem. Z danych przedstawionych podczas sejmowej debaty wynika, że obecnie działa 139 spółdzielni socjalnych, które zatrudniają około tysiąca osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.

Sejmowa nowela zakłada, że w nowo tworzonych spółdzielniach proporcje między osobami zagrożonymi wykluczeniem a pozostałymi członkami spółdzielni mają wynosić 50:50. Dotychczas było to 80:20. Zmiana ta spowodowana jest tym, że dotychczas obciążenia związane z zakładaniem spółdzielni, jej rejestrowaniem spoczywały na osobach długotrwale bezrobotnych, niepełnosprawnych czy cudzoziemcach.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się także ze szczegółowymi uwagami na temat noweli sejmowej, które przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu. Zdaniem biura, wyjaśnienia wymaga m.in. kwestia, co należy rozumieć pod pojęciem "działalności w formie spółdzielni socjalnej", którym ustawodawca posługuje się w sposób niekonsekwentny, jak wskazano w przedstawionej senatom opinii. Wątpliwości budzi również art. 5a ust. 6, zgodnie z którym poręczenia i zabezpieczenia mogą być udzielanie na podjęcie działalności gospodarczej lub założenie spółdzielni socjalnej. Mając na uwadze brzmienie art. 46 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zgodnie z którym starosta może przyznać środki na podjęcie działalności gospodarczej, założenie lub przystąpienie do spółdzielni, nasuwa się pytanie, czy intencją ustawodawcy było ograniczenie stosowania art. 5a ust. 6 ustawy o spółdzielniach socjalnych do wypadku założenia spółdzielni socjalnej, i czy nie powinien on być również stosowany w wypadku przystąpienia do spółdzielni. Szczególnej analizy wymaga również art. 5a ust. 4 i 5. W opinii biura legislacyjnego, nie jest jasne, jaki charakter ma "wkład" organizacji pozarządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, o którym mowa w wymienionych wyżej przepisach. Wskazane w opinii przepisy zaś nie są jednoznaczne i wymagają doprecyzowania w kierunku wskazanym przez wnioskodawcę.

W wyniku głosowania Komisja Gospodarki Narodowej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie poprawek do ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach socjalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Ustalono, że zmiany zawarte w stanowisku komisji zarekomenduje Izbie senator Eryk Smulewicz.

8 kwietnia 2009 r. marszałek Senatu Bogdan Borusewicz przyjął przewodniczącego Parlamentu (Seimasu) Republiki Litewskiej Arunasa Valinskasa.

Podczas spotkania rozmawiano o współpracy polsko-litewskiej i sytuacji mniejszości polskiej na Litwie.

Jak podkreślił marszałek Senatu, Litwa jest ważnym partnerem Polski i ma w Polsce wielu przyjaciół. Stosunki między obu krajami są dobre, choć pojawiają się problemy związane z polską mniejszością.

Przewodniczący Seimasu wyraził zadowolenie, że powstała grupa złożona z polskich i litewskich parlamentarzystów, która będzie rozwiązywać problemy we wzajemnych stosunkach na drodze rzeczowych rozmów, a nie rozpatrywania zarzutów. Zdaniem A. Valinskasa, sprawami, które powinny być rozstrzygane na szczeblu samorządów, nie powinni się zajmować prezydenci czy premierzy.

Marszałek B. Borusewicz wyraził zadowolenie, że powstała grupa parlamentarna do rozwiązywania problemów i wyraził nadzieję, że jej wskazania będą przez obie strony brane pod uwagę. Zaprosił też przewodniczącego Seimasu do wzięcia udziału w posiedzeniu Zgromadzenia Parlamentarnego Litwy, Polski i Ukrainy, które z okazji rocznicy Unii Lubelskiej odbędzie się w czerwcu 2009 r. w Lublinie. "Chciałbym, by to Zgromadzenie oprócz wymiaru historycznego zajęło się konkretnymi sprawami" - powiedział marszałek B. Borusewicz. Zaproponował, by to spotkanie zostało poświęcone bezpieczeństwu energetycznemu i programowi Partnerstwa Wschodniego. Marszałek zaznaczył, że oczekuje po tym spotkaniu konkretnych uzgodnień. Zgodził się, że prezydenci i premierzy nie powinni zajmować się wszystkim, ale, w ocenie marszałka, są kwestie, których nie rozwiąże się na niższych szczeblach, a dotyczy to m.in. zwrotu ziemi obywatelom Litwy polskiego pochodzenia. Dodał, że litewskie władze obiecywały rozwiązanie problemu do końca 2007 r.

Przewodniczący Seimasu jeszcze raz podkreślił, że takie kwestie trzeba rozwiązywać, i jest taka wola, stąd właśnie idea dwustronnych zespołów.

W opinii marszałka B. Borusewicza, kwestia zwrotu ziemi jest obecnie najważniejsza, zwłaszcza w kontekście kryzysu i zapowiedzi, że zmniejszone zostanie finansowanie reformy rolnej, co może oznaczać wstrzymanie procesu zwrotu ziemi. Jego zdaniem, tę sprawę trzeba rozwiązać, gdyż rzutuje na stosunki polsko-litewskie. Marszałek podniósł także kwestię likwidacji polskiej szkoły w Połukni.

Przewodniczący A. Valinskas zaznaczył, że ziemia jest sukcesywnie zwracana, ale to bardzo skomplikowana sprawa. Dodał, że nie została zlikwidowana polska szkoła, tylko szkoła, w której było za mało uczniów. Wyjaśnił, że Litwa teraz przeprowadza reformę szkolnictwa, którą Polska przeprowadziła wcześniej, i kwestia połączenia tej szkoły i litewskiej szkoły średniej wynika z rachunku ekonomicznego.

Przewodniczący Seimasu przekazał wyrazy współczucia w związku ze śmiercią prof. Andrzeja Stelmachowskiego, pierwszego marszałka Senatu. Zaznaczył, że był to człowiek, który zrobił bardzo dużo dla Polski i stosunków polsko-litewskich.

1 kwietnia 2009 r. w Senacie została otwarta wystawa "Moją polityką jest miłość - Święta Urszula - Julia Maria hr. Ledóchowska (1865-1939)", zorganizowana z inicjatywy senatora Zbigniewa Cichonia. Otworzyli ją przedstawiciele rodziny Ledóchowskich. W uroczystości uczestniczyli senatorowie, dyrektorzy szkół noszących imię św. Urszuli Ledóchowskiej, uczniowie.

Marszałek Bogdan Borusewicz przypominał, że ekspozycję przygotowano po tym, jak Senat 5 marca 2009 r. podjął uchwałę w sprawie uczczenia 70. rocznicy śmierci św. Urszuli Ledóchowskiej (1865-1939) i uznania jej za wzór patriotki. Podkreślił, że Senat czci pamięć wielkich Polaków. Do nich należy święta Urszula Ledóchowska - patriotka, działaczka społeczna.

Senator Z. Cichoń zaakcentował, że bohaterka wystawy była osobą na wskroś renesansową - znała kilka języków, świetnie malowała, była wspaniałą nauczycielką i wychowawczynią. Działając w czasach zaborów, wiedziała, że losy ojczyzny zależą od wykształcenia i patriotycznej edukacji młodego pokolenia. Przebywając w Skandynawii, wygłosiła 80 wykładów. Mówiła o Polsce, której nie było na mapach Europy. Kierowała się w życiu dewizą: "moją polityką jest miłość". Zdaniem senatora Z. Cichonia, Urszula Ledóchowska może być wzorem do naśladowania, także dla polityków, przykładem w układaniu relacji z drugim człowiekiem.

Senator odczytał list arcybiskupa metropolity krakowskiego kardynała Stanisława Dziwisza, który nie mógł przybyć na otwarcie wystawy. Napisał m.in. o św. Urszuli: "Niosła miłość przede wszystkim dzieciom i młodzieży, ale także ubogim, opuszczonym i samotnym. Mówiła językiem czynnej miłości".

Kardynał zacytował też słowa Jana Pawła II, wypowiedziane po kanonizacji Urszuli Ledóchowskiej: "Matka Urszula Ledóchowska całe swoje życie uczyniła misją miłosierdzia wobec najbardziej potrzebujących. Gdziekolwiek rzuciły ją losy, odnajdywała młodzież, która wymagała wykształcenia i duchowej formacji, a także biednych, chorych, osamotnionych, na różne sposoby zranionych przez życie, którzy oczekiwali od niej zrozumienia i konkretnej pomocy. W miarę możliwości nikomu jej nie odmawiała". Jan Paweł II 1983 r. beatyfikował, a następnie w Rzymie kanonizował Urszulę Ledóchowską.

Ekspozycja, składająca się z ponad 20 plansz, została zbudowana wokół wypowiedzi Jana Pawła II o św. Urszuli Ledóchowskiej. Cytaty z nich umieszczono obok licznych fotografii bohaterki ekspozycji. "Powiedziałbym, że była to osoba zdolna do wielkiej przygody" - mówił o niej Jan Paweł II w 1980 r. "Miała tę zdolność do wielkiej, bożej przygody, w której człowiek różne rzeczy czasem ryzykuje. Ona też ryzykowała, czasem nawet swoją dobrą opinię zakonną" - ocenił Jan Paweł II.

Arcybiskup Józef Kowalczyk, nuncjusz apostolski w Polsce, podziękował marszałkowi i senatorom za to, że upamiętniają wielkie postaci historyczne. Ta wystawa dowodzi, że "nie po słowach, ale po czynach ich poznacie" - mówił abp J. Kowalczyk. Urszula Ledóchowska trafiała z miłością wszędzie, gdzie los ją rzucił - do Skandynawii, Rosji, Francji. "Działała na miarę swojej miłości" - powiedział arcybiskup. Zaapelował do senatorów, by w miarę swoich możliwości działali dla dobra kraju poprzez stanowione prawo.

"To wielka radość, że Senat wolnej Rzeczypospolitej Polskiej uhonorował św. Urszulę Ledóchowską" - powiedziała matka Franciszka Teresa Sagun, przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego. Dodała, że działalność św. Urszuli i kontynuatorów jej dzieła przyczyniła się do odbudowy ojczyzny po odzyskaniu niepodległości.

Wystawa przypomina m.in. historię rodu Ledóchowskich, dorastanie Julii Marii Ledóchowskiej, jej późniejszą działalność w Polsce i na świecie. Twórcy wystawy wykorzystali bogaty materiał ilustracyjny i archiwalny z zasobów Zgromadzenia Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego, uzupełniony fotografiami ze zbiorów rodziny Ledóchowskich. Na planszach zaprezentowano życie i działalność św. Urszuli Ledóchowskiej, która od wczesnej młodości zajmowała się kształceniem i wychowaniem młodzieży, założyła Zgromadzenie Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego. Wspierając aspiracje pierwszego pokolenia studiujących kobiet, założyła pierwsze na ziemiach polskich akademiki dla studentek. Działała w kraju i na emigracji. Wśród odznaczeń przyznanych św. Urszuli Ledóchowskiej przez władze II Rzeczypospolitej są m.in. Krzyż Niepodległości (1930 r.), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1927) i Złoty Krzyż Zasługi (1937).

Dziś znana jest w wielu krajach świata, nie tylko w kręgach polonijnych. Jej imię noszą parafie, ulice, placówki oświatowo-wychowawcze i inne instytucje w Polsce, na Litwie, w Austrii, we Włoszech, w Argentynie i Brazylii, a nawet w Tanzanii. Rada Sieradza w październiku 2006 r. ogłosiła ją patronką miasta.

Wystawę zorganizowało Zgromadzenie Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego oraz Muzeum Historyczne m.st. Warszawy. Prezentowana będzie do 14 kwietnia 2009 r.

2 kwietnia 2009 r. w Senacie odbyło się uroczyste wręczenie nagród laureatom konkursu na plakat "Rok Polskiej Demokracji i 20-lecie Senatu RP", ogłoszonego przez Kancelarię Senatu. Nagrodzenie zwycięzców połączone było z otwarciem wystawy ponad trzydziestu prac konkursowych, wybranych przez jury spośród 73 nadesłanych projektów.

W skład jury wchodzili przewodniczący prof. Ksawery Piwocki - rektor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, prof. Roman Kalarus - z Pracowni Projektowania Plakatu Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, Maria Kurpik - dyrektor Muzeum Plakatu w Wilanowie, prof. Piotr Kunce - z Pracowni Projektowania Plakatu Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz prof. Tomasz Bogusławski - kierownik Katedry Grafiki Projektowej.

Pomysłodawcą konkursu był wicemarszałek Zbigniew Romaszewski. Jego zdaniem, plakat jest tą dziedziną plastyki, w której za pomocą prostego znaku wyraża się głębokie i bogate treści. Poza tym plakat to polska specjalność w sztuce, która ewoluowała wraz z polską historią, wyrażała nasze emocje, ambicje i pragnienia. Dlatego - jak powiedział wicemarszałek podczas uroczystości - zorganizowano konkurs, by zainspirować twórców do wypowiedzi na temat polskiej demokracji właśnie w formie plakatu.

Decyzją jury, pierwsza nagroda w wysokości 7000 zł przyznana została Mateuszowi Gilecie, studentowi ASP w Gdańsku, a wyróżnienia w wysokości 4000 zł otrzymali: Sandra Dudek, studentka ASP w Gdańsku i Kamil Banach, student ASP w Poznaniu. Nagrody wręczał laureatom marszałek Bogdan Borusewicz.

Juror M. Kurpik, dyrektor Muzeum Plakatu w Wilanowie, podkreśliła, że demokracja jest dla plakacisty trudnym tematem, nasuwającym dość określone skojarzenia graficzne, tymczasem uczestnicy konkursu, zwłaszcza autorzy prac eksponowanych na wystawie, zaprezentowali niekonwencjonalne, dojrzałe myślenie o demokracji i umiejętność przetworzenia własnych pomysłów w interesującą formę graficzną. M. Kurpik zwróciła też uwagę na wyjątkowo wysoki poziom prac, co - jak stwierdziła - cieszy tym bardziej, że daje nadzieję, iż wraz z polską demokracją rośnie nowe pokolenie twórców dobrego polskiego plakatu.

W uroczystości wzięli udział senatorowie, autorzy konkursowych prac, jurorzy oraz zaproszeni goście.

Prace laureatów będą towarzyszyć wszystkim uroczystościom związanym z Rokiem Polskiej Demokracji i 20-leciem Senatu RP.

2 kwietnia 2009 r. premier Donald Tusk powołał Radę Służby Cywilnej - organ opiniodawczo-doradczy szefa rządu.

Jej przewodniczącym został wiceszef Kancelarii Premiera Adam Leszkiewicz. Rada liczy 15 członków - ośmiu powołuje premier, siedmiu to przedstawiciele klubów parlamentarnych.

W skład Rady Służby Cywilnej weszli senator PO Zbigniew Meres oraz posłowie: PO - Stanisław Huskowski i Anna Zielińska-Głębocka, Lewicy - Witold Gintowt- Dziewałtowski, PiS - Artur Górski i PSL - Wiesław Woda, a także politolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego dr Krzysztof Szczerski.

Szef rządu powołał do rady m.in.: sędziego Trybunału Stanu Kazimierza Barczyka, b. szefa Kancelarii Sejmu Macieja Granieckiego, dr Barbarę Jaworską-Dębską z katedry prawa administracyjnego z Uniwersytetu Łódzkiego, socjologa prof. dr. hab. Krzysztofa Kicińskiego, dr. Stanisława Mazura z Akademii Ekonomicznej w Krakowie, podsekretarza stanu w MSWiA Piotra Stachańczyka i Wojciecha Kobusa.

Do zadań Rady Służby Cywilnej należy m.in. opiniowanie zmian w prawie dotyczącym służby cywilnej. Rada ocenia również m.in. przebieg postępowań kwalifikacyjnych w służbie cywilnej, a także może skierować swojego przedstawiciela w celu obserwacji przebiegu procesu naboru przeprowadzanego na wyższe stanowisko w służbie cywilnej.

6 kwietnia 2009 r. marszałek Bogdan Borusewicz przesłał na ręce przewodniczącego Senatu Włoch Renato Schifaniego depeszę z wyrazami współczucia w związku z tragicznym w skutkach trzęsieniem ziemi we Włoszech.

Marszałek B. Borusewicz napisał: "Z głębokim smutkiem przyjąłem wiadomość o tragicznym w skutkach trzęsieniu ziemi, jakie miało miejsce w środkowych Włoszech.

Poruszony tą tragedią chciałem złożyć na Pana ręce wyrazy szczerego współczucia w imieniu własnym oraz Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.

Łączę się w głębokim bólu z Senatem oraz obywatelami Włoch, których dotknął ten kataklizm".

* * *

6 kwietnia 2009 r. w wieku 84 lat zmarł marszałek Senatu I kadencji prof. Andrzej Stelmachowski: żołnierz Armii Krajowej, absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Prawnik, wybitny specjalista prawa cywilnego i rolnego, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu Warszawskiego, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Kościelnej Fundacji na rzecz Rolnictwa, prezes Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie, jeden z inicjatorów i uczestników obrad Okrągłego Stołu, senator I kadencji z ramienia Komitetu Obywatelskiego, minister edukacji narodowej w rządzie Jana Olszewskiego, wieloletni prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", doradca prezydenta Lecha Kaczyńskiego ds. Polonii. Doktor honoris causa paryskiej Sorbony, uniwersytetów w Białymstoku i Ferrarze oraz Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Na wiadomość o śmierci A. Stelmachowskiego marszałek Bogdan Borusewicz podkreślił, że tworzył on pomosty między opozycją solidarnościową a władzami PRL i odegrał bardzo dużą rolę w doprowadzeniu do Okrągłego Stołu. "W czasie strajku w maju 1988 r. wielokrotnie kontaktował się z przedstawicielami władz i z kierownictwem strajku, z Lechem Wałęsą, usiłując doprowadzić do legalizacji <<Solidarności>>, do tego, aby proces demokratyzacji w Polsce końca lat osiemdziesiątych posunął się do przodu" - stwierdził marszałek. Jak ocenił, rola pośrednika między władzami a "Solidarnością" podczas rozmów przy Okrągłym Stole, jaką odgrywał A. Stelmachowski, była bardzo istotna.

"Był nie tylko człowiekiem aktywnym, ale miał duży dar negocjacyjny, działania ku porozumieniu. Jednocześnie miał swoje poglądy i bardzo twardo ich bronił" - podkreślił marszałek B. Borusewicz. Jak stwierdził, A. Stelmachowski żył bardzo aktywnie. Był inicjatorem utworzenia i wieloletnim prezesem Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", działającego na rzecz umacniania więzi Polaków mieszkających poza granicami naszego kraju z ojczyzną. "Rozpoczął długotrwały proces wsparcia i materialnego, i politycznego dla naszej rozsianej po całym świecie diaspory, i to, co on rozpoczął, jest kontynuowane. Ta inicjatywa zmieniła na lepsze sytuację naszych rodaków za granicą" - powiedział marszałek Senatu. Przypomniał, że mimo zaawansowanego wieku jeszcze w ubiegłym roku A. Stelmachowski uczestniczył razem z nim w obchodach dnia Polaków i Polonii za granicą w Atenach.

W związku ze śmiercią prof. A. Stelmachowskiego od 8 do 10 kwietnia 2009 r. księga kondolencyjna wyłożona była w gmachu Senatu, a od 14 do 15 kwietnia - w siedzibie Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", w Domu Polonii przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie.

Pogrzeb prof. A. Stelmachowskiego odbył się 15 kwietnia 2009 r. w Warszawie. Uroczystości żałobne rozpoczęły się mszą świętą w warszawskiej katedrze św. Jana na Starym Mieście, której przewodniczył metropolita warszawski abp Kazimierz Nycz. Oprócz najbliższej rodziny uczestniczyli w niej m.in. prezydent Lech Kaczyński, marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Maciej Płażyński, wicemarszałkowie Sejmu Krzysztof Putra i Jarosław Kalinowski oraz Senatu: Krystyna Bochenek, Marek Ziółkowski i Zbigniew Romaszewski, minister edukacji Katarzyna Hall, wiceminister spraw zagranicznych Jan Borkowski, byli marszałkowie Senatu Alicja Grześkowiak i Longin Pastusiak, szef PiS Jarosław Kaczyński, a także premier pierwszego niekomunistycznego rządu Tadeusz Mazowiecki, szefowa Związku Polaków na Białorusi Andżelika Borys oraz przedstawiciele środowisk polonijnych z całego świata.

W świątyni zostało odczytane postanowienie prezydenta o przyznaniu pośmiertnie prof. A. Stelmachowskiemu Orderu Orła Białego.

Prymas Polski kardynał Józef Glemp powiedział w homilii, że zmarły niczego w swoim życiu nie robił dla kariery, ale z moralnego obowiązku służył sprawiedliwości i prawdzie. "Żegnamy żołnierza Armii Krajowej, uczonego profesora, polityka i praktykującego katolika" - mówił prymas. Podkreślił też, że zmarły "był absolutnie i drobiazgowo uczciwy". "Podczas wielu spotkań, jakie miałem możność z nim odbyć, nigdy nie zauważyłem złości. On się nie szamotał, nie obrażał, nie zniechęcał" - mówił prymas.

Według prymasa, prof. A. Stelmachowski - choć nie jedyny - jest przykładem "wierzącego polityka". "Był bowiem rzetelnym chrześcijaninem i praktykującym katolikiem". Prymas podkreślił, że prof. A. Stelmachowski miał pobożność człowieka świeckiego "bez egzaltacji, bez ostentacyjnej dewocji", ale miał również odwagę ufać Bogu.

Kardynał J. Glemp przypomniał, że profesor zaangażował się szczególnie w trzy dziedziny świeckiej działalności, które są także bliskie Kościołowi. Pierwszą jego troską - mówił prymas - była Polska - ojczyzna, "nie wirtualna, nie idealna, ale ta od wieków wydobywająca się z przywar swoich synów, dążąca do racjonalnej gospodarki, do układów międzynarodowych, Polska suwerenna, wychowująca mądrych ludzi". Drugą miłością zmarłego, wspominał kardynał, był rolnik i polska wieś, a trzecią - Polacy mieszkający za granicami, stąd m.in. działalność we "Wspólnocie Polskiej".

Po mszy żałobnej odbyła się ceremonia pogrzebowa na Starych Powązkach z udziałem najwyższych władz polskich. Kondukt żałobny przeszedł od bramy św. Honoraty do miejsca ostatniego spoczynku. Uroczystości towarzyszył ceremoniał wojskowy, m.in. odegrano hymn Polski i oddano trzy salwy honorowe. Trumna zmarłego była nakryta biało-czerwoną flagą. Przy grobie prof. A. Stelmachowskiego żołnierze zaciągnęli wartę honorową.

Na temat prof. A. Stelmachowskiego mówili m.in. prezydent, premier, marszałek Senatu, prezes "Wspólnoty Polskiej" oraz przedstawiciele Uniwersytetu Warszawskiego.

"Żegnamy dzisiaj jednego z twórców tego wolnego państwa, w którym żyjemy od dwudziestu lat, wybitnego prawnika" - powiedział podczas pogrzebu prezydent L. Kaczyński. Jak podkreślił, A. Stelmachowski był "wybitnym prawnikiem, teoretykiem prawa cywilnego, prawa rolnego, działaczem społecznym". Przypomniał, że profesor był również jednym z głównych twórców Okrągłego Stołu, pierwszym marszałkiem Senatu Rzeczpospolitej. Izby - jak mówił prezydent - która "została wybrana w całkowicie wolnych, pierwszych od wielu, wielu dziesiątek lat w naszym kraju". "Cała jego działalność warta jest zapamiętania na zawsze" - podkreślił prezydent L. Kaczyński.

Prezydent dodał, że A. Stelmachowski jako jego doradca do końca wykonywał swoje obowiązki. Podkreślił, że profesor do ostatnich dni chciał być aktywny i potrzebny. "Pan Bóg sprawił, że mógł być" - dodał.

"Jak w kilkunastu zdaniach zmieścić życiorys kogoś tak wszechstronnego i zaangażowanego, od samego początku, w sprawy polskie?" - pytał retorycznie na początku swej mowy marszałek B. Borusewicz. "Na jego życiu można się uczyć historii Polski" - ocenił marszałek Senatu. "Pamiętam jego prace nad statutem Solidarności, jego mądre rady. W stanie wojennym, kiedy ludzie pytali, co robić, załamywali ręce, on działał nadal" - wspominał marszałek. Jak podkreślił marszałek B. Borusewicz, prof. A. Stelmachowski był "człowiekiem dialogu i umiarkowania". "Nawet wtedy, kiedy była najgorsza noc stanu wojennego, mówił, że trzeba rozmawiać, że dialog, rozmowa jest lepsza niż walka. Na pewno wtedy lepsza, gdy prowadzi do pozytywnych skutków" - mówił marszałek.

Przypomniał też, że zmarły "został pierwszym marszałkiem odnowionego Senatu. "Izby, która powstała pierwsza z wolnych wyborów" - dodał. Powiedział także, że "marszałek Andrzej Stelmachowski był człowiekiem nie tylko teorii, nie tylko profesorem, ale człowiekiem czynu, który wiedział, jak go realizować".

"Jego miłością, taką prawdziwą, była Polonia - ci Polacy, którzy zostali poza granicami. On przygotował Senat do tego, aby Polonii dawać wsparcie polityczne i materialne, aby to wsparcie było długofalowe, a nie jednorazowe" - podkreślił marszałek B. Borusewicz. Przypomniał, że A. Stelmachowski stworzył stowarzyszenie "Wspólnota Polska" - "narzędzie dotarcia do naszych rodaków".

Prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" M. Płażyński mówił, że A. Stelmachowski nawiązywał do przedwojennych tradycji opieki Senatu nad ruchem polonijnym i emigracją. "Jesteśmy panu profesorowi winni modlitwę i pamięć, ale sądzę, że przede wszystkim jesteśmy mu winni kontynuację jego dzieła. To jest nasze podstawowe zobowiązanie" - powiedział M. Płażyński.

Profesora A. Stelmachowskiego wspominał także dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego Krzysztof Rączka. Jak powiedział, ten wybitny polski prawnik był autorem ponad 200 książek i publikacji, głównie z zakresu prawa cywilnego i rolnego.

* * *

10 kwietnia 2009 r. w Katyniu odbyły się uroczystości upamiętniające ofiary zbrodni katyńskiej z 1940 r. W uroczystościach wzięli udział m.in. marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, wicemarszałek Senatu Zbigniew Romaszewski, ostatni prezydent Polski na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski i biskup polowy Wojska Polskiego Tadeusz Płoski. Do Katynia przyjechało około 300 przedstawicieli rodzin katyńskich z różnych miast Polski. Na mocy uchwały Sejmu RP z listopada 2007 r. Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej obchodzony jest 13 kwietnia.

Podczas nabożeństwa odprawionego na polskim cmentarzu w Katyniu marszałek B. Komorowski stwierdził, że prawa katyńska stoi dzisiaj w martwym punkcie. "Po czternastu latach strona rosyjska umorzyła śledztwo w 2004 roku (...), nie ma pełnego dostępu do zasobów archiwalnych dotyczących zbrodni katyńskiej" - mówił. Dodał, że los teczek personalnych oficerów zamordowanych w Katyniu "stoi pod znakiem zapytania". W opinii marszałka Sejmu, nie ma też postępów w rehabilitacji ofiar tej zbrodni. Jak zwrócił uwagę, "uporczywe i systematyczne" umarzanie przez rosyjskie sądy spraw "jest dokonywane z powodu braku dowodów represji politycznych i identyfikacji ofiar". "To musi budzić polskie wątpliwości i polski niepokój" - ocenił. Jednocześnie - mówił marszałek - możemy z nadzieją patrzeć w przyszłość, że prawda o Katyniu dotrze do wszystkich i że zdołamy "dobić się" do tej prawdy do końca.

Biskup polowy Wojska Polskiego T. Płoski podkreślił, że trzeba "jednoznacznie stwierdzić, iż nie przedawniają się zbrodnie przeciwko ludzkości, ludobójstwa i zbrodnie wojenne". "Rosjanie, powołując się na przedawnienie, negują taki, a nie inny charakter zbrodni, którzy sami potwierdzili w akcie oskarżenia w procesie norymberskim" - powiedział.

Zdaniem ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie R. Kaczorowskiego, ludobójstwo Katynia i innych miejsc sowieckiej kaźni, nie może być zapomniane. Nie po to, by się mścić i nienawidzić - podkreślił - ale "byśmy, czcząc poświęcenie ofiar, potrafili stworzyć nowy świat wzajemnego zaufania".

Wykaz numerów "Diariusza"