Diariusz Senatu nr 29
1-15 lutego 2009 r.

W dniach 4 i 5 lutego 2009 r. odbyło się 26. posiedzenie Senatu, któremu przewodniczył marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie - Krystyna Bochenek, Zbigniew Romaszewski i Marek Ziółkowski.

Przed przystąpieniem do obrad senatorowie uczcili minutą ciszy pamięć zmarłej 22 stycznia 2009 r. Anny Radziwiłł - senatora I kadencji, wspaniałego pedagoga, historyka i wiceminister edukacji narodowej.

Ustawa o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym, przyjęta przez Sejm 9 stycznia 2009 r., ma poprawić płynność na rynku międzybankowym. Przewiduje, że ze wsparcia będą mogły skorzystać krajowe banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, fundusze inwestycyjne, domy maklerskie, zakłady ubezpieczeń i fundusze emerytalne.

Zgodnie z ustawą wsparcia w imieniu Skarbu Państwa będzie udzielał minister finansów na wniosek instytucji finansowej. W tym celu zostanie zawarta umowa określająca m.in. formę pomocy i jej wysokość.

Pomoc będzie mogła być udzielana w różnych formach. Skarb Państwa np. zagwarantuje spłatę kredytów oraz linii kredytowych przyznanych przez banki innym bankom. Z gwarancji będzie również mógł skorzystać Narodowy Bank Polski. Minister finansów może żądać ustanowienia zabezpieczenia gwarantującego zwrot pełnej kwoty wsparcia wraz z odsetkami. Od gwarancji dla banków, w tym dla NBP, będzie pobierana prowizja. O pomoc można się ubiegać do końca 2009 r.

Senatorowie poparli 9 poprawek, głównie redakcyjnych i precyzujących. Większość głosowała przeciw zmianom zgłoszonym przez senatora Grzegorza Banasia, m.in. ograniczającym wsparcie państwa dla krajowych banków do 5% PKB z 2007 r. i do 10% ich kapitałów własnych.

Kierując się oczekiwaniami partnerów społecznych, Senat wskazał jednoznacznie, że wsparcie w celu utrzymania płynności płatniczej będzie mogło być udzielone bankowi krajowemu również w związku z rozwojem przez niego akcji kredytowej. Konsekwencją tej zmiany jest poprawka przewidująca, że w wypadku gdy wsparcie zostanie udzielone bankowi krajowemu w związku z rozwojem akcji kredytowej, umowa o udzielenie wsparcia w warunkach wsparcia określać będzie planowany rozwój akcji kredytowej.

W art. 7 ustawy przewidziano zmniejszanie wypłat z tytułu gwarancji dla banku o spłaty kredytu dokonane przez kredytobiorcę i o kwoty uzyskane przez bank udzielający kredytu w wyniku zaspokojenia się z przedmiotu zabezpieczenia udzielonego kredytu. W związku z tym, że gwarancja dla banku może dotyczyć również kredytów udzielonych przez bank zagraniczny lub instytucję kredytową, Senat uznał, że art. 7 powinien obejmować również te podmioty.

W innej poprawce Izba doprecyzowała przepis art. 14 ust. 3, wskazując, iż do długu Skarbu Państwa zaliczać się będzie wartość nominalną zobowiązań z tytułu wyemitowanych skarbowych papierów wartościowych. Poprawka ta harmonizuje przepisy rozpatrywanej ustawy z przepisami ustawy z dnia czerwca 2005 r. o finansach publicznych.

Ustawa wraz z poprawkami Senatu trafiła ponownie do Sejmu. Na 35. posiedzeniu, 12 stycznia 2009 r., przyjął on senackie poprawki do ustawy o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym. Teraz ustawa zostanie przesłana do podpisu prezydenta.

Izba przyjęła 12 zmian do noweli ustawy o działalności ubezpieczeniowej, uchwalonej przez Sejm 9 stycznia 2009 r., umożliwiającej powoływanie nowych instytucji finansowych - zakładów reasekuracyjnych.

Projekt ustawy pochodził z przedłożenia rządowego i nie budził istotnych kontrowersji posłów. W Sejmie pracowała nad nim Komisja Finansów Publicznych.

Ustawa transponuje do polskiego porządku prawnego postanowienia dyrektywy 2005/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 16 listopada 2005 r. w sprawie reasekuracji oraz zmieniającej dyrektywy Rady 73/239/EWG, 92/49/EWG, a także dyrektywy 98/78/WE i 2002/83/WE. Ponadto, w zakresie art. 18a i 18b ustawy o działalności ubezpieczeniowej dostosowuje polskie prawo krajowe do art. 5 dyrektywy Rady 2004/113/WE z 13 grudnia 2004 r. wprowadzającej w  życie zasadę równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i  usług oraz dostarczania towarów i usług.

Dyrektywa w sprawie reasekuracji obejmuje wspólnym reżimem prawnym działalność reasekuracyjną wykonywaną na terenie Wspólnoty. Brak jednolitych zasad wykonywania działalności w zakresie reasekuracji w Unii Europejskiej prowadził do istotnych różnic w poziomie nadzorowania europejskich zakładów reasekuracji oraz ochrony interesów zakładów ubezpieczeń i  ubezpieczonych.

Reasekuracja polega na tym, że jedno towarzystwo ubezpieczeniowe może ubezpieczyć się w innym. Ubezpieczające się towarzystwo przenosi na zakład reasekuracyjny ryzyko związane z ubezpieczeniem razem z częścią lub całością składek. Reasekurator zobowiązuje się do wypłaty odszkodowania w wypadku, gdyby doszło do zdarzenia losowego, za które odpowiedzialne jest towarzystwo ubezpieczeniowe ubezpieczające się w zakładzie reasekuracyjnym.

Reasekuracja jest stosowana np. przy ubezpieczaniu dużych zakładów przemysłowych, gdy ewentualna wypłata odszkodowania mogłaby przysporzyć kłopotów towarzystwu ubezpieczeniowemu. W takiej sytuacji woli się ono ubezpieczyć u reasekuratora. Reasekuracja m.in. pozwala towarzystwom ubezpieczeniowym zachować stabilność finansową. W wypadku np. poważnej awarii przemysłowej część odszkodowania wypłaca bowiem zakład reasekuracyjny, w którym ubezpieczyło się towarzystwo ubezpieczeniowe.

Zgodnie ze zmianami, zakłady reasekuracji będą mogły wykonywać działalność jako spółki akcyjne, towarzystwa wzajemnej reasekuracji albo spółki europejskie. Spółka europejska pozwala na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie całej Unii Europejskiej. Trafia do rejestru handlowego w tym państwie, w którym ma statutową siedzibę. W Polsce spółka europejska zostanie wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego.

Poprawki zaproponowane przez Senat do sejmowej ustawy o zmianie o prowadzeniu działalności ubezpieczeniowej oraz niektórych innych ustaw mają przede wszystkim charakter redakcyjny, doprecyzowują też rolę Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych.

Pięć zmian zaproponowanych przez Izbę zapewnia zgodność przepisów noweli sejmowej z ustawą z 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw. W art. 223zzt-223zzzb, dodawanych do ustawy o działalności ubezpieczeniowej, określono zasady sprawowania nadzoru nad zakładami reasekuracji. Do nadzoru nad zakładami reasekuracji stosuje się, na podstawie art. 223 zzt, niektóre przepisy o nadzorze nad zakładami ubezpieczeń. Ponieważ nowelizacja ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dokonała daleko idącej nowelizacji ustawy o działalności ubezpieczeniowej w zakresie przepisów o nadzorze ubezpieczeniowym, Senat uznał, że konieczna jest modyfikacja przepisów odsyłających zawartych w noweli.

Senat doprecyzował także przepis, na podstawie którego do łączenia się zakładów reasekuracji należy stosować przepisy o łączeniu zakładów ubezpieczeń. Zgodnie z art. 223zzg dodawanym do ustawy o działalności ubezpieczeniowej w zakresie łączenia się zakładów reasekuracji stosuje się odpowiednio m.in. art. 179 ust. 1-3. Artykuł 179 ust. 2 pkt 1 stanowi natomiast, że plan połączenia zakładów ubezpieczeń zawiera grupy ryzyka, w zakresie których zakład ubezpieczeń przejmujący lub nowo zawiązany będzie wykonywać działalność. Wymóg ten nie powinien być, w opinii Izby, stosowany do zakładów reasekuracji, ponieważ wykonują one działalność w zakresie jednego z dwóch rodzajów reasekuracji, mogą natomiast, ale nie muszą, ograniczać swojej działalności do określonych grup ryzyk.

Uchwalając kolejną poprawkę, Senat postanowił zmodyfikować przepis zmieniający art. 829 § 2 kodeksu cywilnego w ten sposób, aby w wypadku tzw. ubezpieczeń grupowych zgody ubezpieczonego wymagała tylko zmiana umowy ubezpieczenia na niekorzyść ubezpieczonego lub osoby uprawnionej do otrzymania sumy ubezpieczenia. Poprawka ułatwić ma zawieranie umów ubezpieczeń grupowych.

Kolejne 3 poprawki zmierzają do uwzględnienia w noweli zmian wynikających z ustawy z 4 września 2008 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw. W art. 8 noweli zmienia się ustawę z 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu. Ustawą z 4 września 2008 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw wprowadzono do ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu zmiany w tych samych jednostkach redakcyjnych. Senat przesądził, aby nadać tym przepisom treść wynikającą z niniejszej noweli oraz z ustawy z 4 września 2008 r.

13 lutego 2009 r. senackie poprawki rozpatrzył Sejm. W głosowaniu posłowie zaakceptowali wszystkie proponowane zmiany. Akceptację uzyskały m.in. poprawki stanowiące, że w wypadku, gdy zagraniczny zakład reasekuracji wykonuje działalność ubezpieczeniową w Polsce, organy nadzoru będą mogły przeprowadzić kontrolę jego oddziału, a także by w wypadku ubezpieczeń grupowych zmiana umowy na niekorzyść ubezpieczonego wymagała zgody ubezpieczonego.

Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.

Senat uchwalił 13 poprawek do ustawy określającej zasady powstawania lotnisk użytku publicznego. Ustawa, przyjęta przez Sejm 9 stycznia 2009 r. z przedłożenia poselskiego, ma ułatwić pozyskiwanie gruntów pod budowę lotnisk.

Reguluje ona zasady uzyskiwania zezwolenia na utworzenie lotniska, jego lokalizacji, zatwierdzenia podziału nieruchomości, przejmowania z mocy prawa nieruchomości i zezwoleń na rozpoczęcie robót budowlanych. Zgodnie z ustawą ma być wydawana tylko jedna decyzja administracyjna - zezwolenie na realizację inwestycji. Wniosek w ciągu trzech miesięcy od jego złożenia musi rozpatrzyć wojewoda. Przed złożeniem wniosku trzeba będzie jednak uzyskać opinie zarządów województwa i powiatu oraz wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Gdy taka opinia nie zostanie wydana w 14 dni od zwrócenia się o nią, wniosek może trafić do wojewody bez tego dokumentu.

Ustawa wskazuje osoby, którym przysługuje odszkodowanie za pozbawienie praw do nieruchomości oraz odszkodowanie, gdy na prawie własności czy użytkowania wieczystego ustanowiono ograniczone prawa rzeczowe związane z powstaniem lotniska. Przyjęto zasadę, że nieruchomości znajdujące się w obszarze lotniska, a stanowiące własność Skarbu Państwa nie mogą być przedmiotem obrotu. Rozwiązanie to ma zapobiegać spekulacyjnemu obrotowi gruntami. Ustawa przewiduje kary za niewydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji.

Zakładający lotnisko będą też mieli prawo nabywania na rzecz Skarbu Państwa tzw. resztówek, czyli leżących poza obszarem lotniska części nieruchomości, które nie nadają się do wykorzystania na dotychczasowe cele. Takie rozwiązanie powinno usprawnić proces wykupu gruntów.

Senat chce, by wniosek o zezwoleniu na realizację inwestycji, czyli założenie lotniska użytku publicznego, można było składać tylko do końca 2015 r., aby ograniczyć czas stosowania ustawy. Inne poprawki do przepisów przyjętych przez Sejm dotyczyły zasad składania wniosków do wojewody, obszerności materiałów, które muszą znaleźć się we wniosku, i redakcji przepisów. Senat uznał m.in. za zasadne rozszerzenie katalogu opinii, które należy załączyć do wniosku o wydanie decyzji zezwalającej na realizację inwestycji o opinię prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Jednocześnie Izba stanęła na stanowisku, iż zbiór wymaganych opinii powinien być katalogiem zamkniętym. Inne zmiany wprowadzone przez Izbę miały charakter doprecyzowujący.

Ustawa wróciła do Sejmu, który rozpatrzył senackie poprawki. Na 35. posiedzeniu przyjął on poprawki Senatu do ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego. Akceptację posłów zyskała m.in. poprawka, zgodnie z którą wniosek o wydanie zezwolenia na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego będzie można składać do końca 2015 r. Inna przyjęta zmiana zakłada, że do wniosku należy dołączyć opinię prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.

Izba postanowiła nie zgłaszać zastrzeżeń do nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami. Umożliwi ona ubieganie się o zwrot niewykorzystanej pod inwestycję publiczną części nieruchomości, z której właściciele zostali wywłaszczeni.

Zgodnie z nowelą, prawo do ubiegania się o zwrot części nieruchomości będzie przysługiwać także użytkownikom wieczystym i spadkobiercom. Do tej pory prawo do ubiegania się o zwrot mieli tylko ci, których cała nieruchomość nie została wykorzystana "do realizacji celu publicznego", czyli np. budowy drogi, szkoły czy stadionu.

Zaproponowane zmiany wynikają z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z kwietnia 2008 r., w którym uznano, że nie można ograniczać prawa do zwrotu wywłaszczonej nieruchomości jedynie do sytuacji, gdy cała nieruchomość była niewykorzystana na cel publiczny określony w decyzji o wywłaszczeniu.

Teraz ustawa czeka na podpis prezydenta.

Nowelizacja ustawy, wniesiona jako projekt rządowy, jest konsekwencją oceny realizacji dotychczas obowiązującej ustawy z 8 grudnia 2006 r., która miała doprowadzić do powstania w ciągu 8 lat około 100 tys. lokali socjalnych, mieszkań chronionych, nowych miejsc w noclegowniach lub domach dla bezdomnych. Jej zapisy określają między innymi rodzaje wspieranych przedsięwzięć, jak na przykład budowa lub remont budynku czy zakup lokali mieszkalnych, rodzaje obiektów, jakie mogą powstać docelowo: lokale socjalne, mieszkania chronione, noclegownie i domy dla bezdomnych. Określają również procentowo maksymalną wysokość dofinansowania inwestycji, warunki wypłaty wsparcia, zasady rozliczenia przedsięwzięcia, oraz zawierają upoważnienia do wydawania stosownych aktów wykonawczych.

W wyniku analizy efektów dwuletniego funkcjonowania programu, a także doświadczeń gmin oceniono, że ustawa nie przyniosła spodziewanych wyników. W latach 2007-2008 z zakładanych 19 tys. lokali socjalnych i mieszkań chronionych powstało około 20%, a z planowanych 6 tys. miejsc w noclegowniach i domach dla bezdomnych - tylko 4%. Rząd przedłożył więc projekt nowelizacji ustawy.

Zmiany proponowane w nowelizacji służą zwiększeniu zainteresowania gmin i innych podmiotów określonych w ustawie pozyskiwaniem pomocy finansowej. Polegają m.in. na wprowadzeniu możliwości zakupu również całych budynków mieszkalnych, a nie tylko poszczególnych lokali, a także na dopuszczeniu pozyskiwania przez gminy finansowego wsparcia na tworzenie mieszkań komunalnych nieposiadających statusu lokali socjalnych pod warunkiem zwiększenia przez gminę zasobu lokali socjalnych lub mieszkań chronionych o liczbę lokali co najmniej równą liczbie utworzonych lokali komunalnych i o co najmniej równej powierzchni użytkowej. Ponadto przewiduje się zwiększenie poziomu dofinansowania z 20-40% do 30-50% kosztów przedsięwzięcia, wyłączenie możliwości wliczenia kosztów uzbrojenia terenu do kosztów przedsięwzięcia, wprowadzenie możliwości refinansowania w ramach programu kosztów zakupu lokalu lub budynku, jeżeli przedsięwzięcie zostało rozpoczęte przed dniem zawarcia umowy o dofinansowanie, a wniosek został złożony przed upływem dwunastu miesięcy od dnia rozpoczęcia przedsięwzięcia, wprowadzenie możliwości zmiany przeznaczenia lokali socjalnych i mieszkań chronionych na lokale komunalne nieposiadające takiego statusu po upływie 5 lat oraz dopuszczenie w każdym czasie możliwości zmiany przeznaczenia lokali socjalnych na mieszkania chronione i odwrotnie oraz lokali komunalnych na mieszkania chronione lub lokale socjalne.

Komisja Gospodarki Narodowej, Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Rodziny i Polityki Społecznej zaproponowały wprowadzenie zmian do rozpatrywanej nowelizacji.

Ostatecznie Izba zdecydowała o wprowadzeniu 8 poprawek. Część z nich miała charakter redakcyjny i doprecyzowujący. Ponadto zaproponowano m.in. rozszerzenie nowelizacji o zmiany w ustawie o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. Polegają one na przyznaniu towarzystwom budownictwa społecznego nowego uprawnienia - możliwości wynajmowania lokali mieszkalnych gminom, powiatom, związkom międzygminnym i organizacjom pożytku publicznego w celu prowadzenia przez nie w tych lokalach mieszkań chronionych lub placówek opiekuńczo-wychowawczych dla nie więcej niż czternaściorga dzieci.

Wprowadzono też możliwość dofinansowania z budżetu państwa związków międzygminnych, które będą tworzyły mieszkania chronione w lokalach mieszkalnych wybudowanych przez towarzystwo budownictwa społecznego, ponadto poprawki precyzują warunki udzielenia takiego finansowego wsparcia. Konieczne stało się uzupełnienie przepisu o wskazanie, że warunkiem udzielenia wsparcia w takim wypadku będzie przeniesienie własności budynku mieszkalnego.

Inna zmiana uchwalona przez Izbę dotyczy przesunięcia vacatio legis na 1 kwietnia 2009 r., ponieważ zakładana w ustawie data 1 lutego 2009 r. jest nierealna ze względu na niezakończony proces legislacyjny.

Nowelizacja ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych wraz z poprawkami Senatu wróciła do Sejmu, który 12 stycznia 2009 r. przyjął senackie poprawki. Propozycje Izby dają gminom i innym podmiotom więcej możliwości wypełniania swoich zadań w zakresie mieszkalnictwa komunalnego. Towarzystwa budownictwa społecznego zyskają nowe uprawnienia, które pozwolą im wynajmować lokale mieszkalne gminom, powiatom, związkom międzygminnym oraz organizacjom pożytku publicznego po to, by prowadzić tam mieszkania chronione lub placówki opiekuńczo-wychowawcze dla nie więcej niż czternaściorga dzieci.

Inne zaakceptowane poprawki wprowadziły możliwość dofinansowania z budżetu państwa związków międzygminnych, które będą tworzyły mieszkania chronione w lokalach mieszkalnych wybudowanych przez towarzystwa budownictwa społecznego. Doprecyzowano warunki udzielenia takiego finansowego wsparcia.

Przyjęto także poprawkę umożliwiającą bardziej elastyczne działanie, tzn. zamianę przeznaczenia budynku z noclegowni na dom dla bezdomnych i odwrotnie - domu dla bezdomnych na noclegownię.

Ustawa zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Nowelizacja została uchwalona przez Sejm 23 stycznia 2009 r. jako wynik prac nad dwoma projektami ustaw - obywatelskim projektem ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego i nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz zmianie niektórych innych ustaw. To kompilacja tych dwóch projektów, projekt obywatelski w dużej mierze został uwzględniony w przedstawianej ustawie. Ustawa zmienia wiele zapisów, przede wszystkim w ustawie o systemie oświaty i w ustawie - Karta Nauczyciela, ale dotyka również wielu innych ustaw. Zmienia dostosowawczo ustawę - Kodeks pracy, ustawę o podatku rolnym, ustawę o podatkach i opłatach lokalnych, o podatku leśnym, a także o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Jedna z ważniejszych regulacji to przekazywanie osobom fizycznym szkół i placówek oświatowych jednostek samorządu. Przejmowanie szkół będzie możliwe tylko po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty. Ustawa wprowadza zasadę, zgodnie z którą kiedy jednostka samorządu terytorialnego nie chce likwidować szkoły lub placówki, może ją przekazać do prowadzenia innemu podmiotowi gwarantującemu właściwe wykonanie zadań organu prowadzącego, to jest osobie prawnej będącej jednostką samorządu terytorialnego lub, na podstawie umowy, osobie fizycznej. Zapis ten spełnia oczekiwania społeczności lokalnych, które, zwłaszcza w niedużych miejscowościach, chcą ratować małe szkoły, mające poniżej 70 uczniów. Zapisy ustawy regulują również zasady przejścia nauczycieli, sposób ochrony ich interesów. Nowelizacja jednocześnie pozbawia kuratora oświaty wpływu m.in. na wybór dyrektora szkoły. Na to stanowisko może zostać wybrana osoba "niebędąca nauczycielem, powołana na stanowisko dyrektora przez organ prowadzący". W tej sprawie nowelizacja większe kompetencje przyznaje samorządom. Ponadto kurator oświaty nie będzie miał wpływu na odwołanie dyrektora szkoły z jego funkcji. Kuratoria nie będą musiały już także opiniować arkuszy organizacyjnych publicznych szkół i placówek.

Nowelizacja wprowadza też zmianę definicji podstawy programowej wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego. Dotyczy to obowiązkowych zestawów celów i treści nauczania, w tym umiejętności, opisanych w formie ogólnych i szczegółowych wymagań dotyczących wiedzy.

W odpowiedzi na oczekiwania społeczne, głównie Polaków wracających do kraju z emigracji, nowelizacja przewiduje tworzenie oddziałów międzynarodowych w szkołach i wspieranie integracji cudzoziemców w polskim systemie oświaty.

Nowelizacja wprowadza także obowiązek obniżenia wieku szkolnego. Zgodnie z nią od 2012 r. do szkoły podstawowej obowiązkowo mają trafić wszystkie sześciolatki. Od 2011 r. wszystkie pięcioletnie dzieci będą musiały obowiązkowo przejść roczne wychowanie przedszkolne, przy czym już od września 2009 r. samorządy będą musiały zapewnić miejsca w przedszkolach wszystkim pięciolatkom, których rodzice będą tego chcieli.

Po burzliwej dyskusji senatorowie zdecydowali o wprowadzeniu 6 poprawek do rozpatrywanej nowelizacji. Jedna z nich zakłada, że w najbliższych trzech latach o tym, czy sześciolatek rozpocznie naukę w szkole, decydować będą rodzice i dyrektor szkoły, do której miałoby pójść dziecko. Za tą poprawką głosowało 57 senatorów, jeden był przeciw, 34 wstrzymało się od głosu.

Zgodnie z poprawką Platformy Obywatelskiej, w latach szkolnych 2009/2010-2011/2012 na wniosek rodziców obowiązkiem szkolnym może być objęte dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 6 lat. Warunkiem przyjęcia sześciolatka do szkoły podstawowej w tym okresie będzie posiadanie przez szkołę umożliwiających to warunków organizacyjnych i wcześniejsze objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym w roku szkolnym poprzedzającym rozpoczęcie nauki. Jeśli sześciolatek nie chodził do przedszkola, konieczna będzie pozytywna opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej o możliwości rozpoczęcia nauki przez dziecko wcześniej.

Istota zmiany, w stosunku do zapisu w styczniowej nowelizacji ustawy o systemie oświaty, polega na odstąpieniu od zróżnicowania sytuacji dzieci sześcioletnich co do możliwości wcześniejszego przyjęcia do szkoły podstawowej ze względu na miesiąc, w którym urodziło się dziecko. Na przykład w pierwszym roku obowiązywania reformy, 2009/2010, szkoły nie mogłyby odmówić przyjęcia sześciolatków urodzonych pomiędzy 1 stycznia a 30 kwietnia 2003 r.

Poprawkę popierało w Senacie Ministerstwo Edukacji Narodowej. Pozytywnie o wprowadzonej zmianie wypowiadał się prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego Sławomir Broniarz. Z kolei przewodniczący Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ "Solidarność" Stefan Kubowicz uznał, że zmiana przejęta przez Senat "nic nie zmienia i jest nieistotna". "To sprawa drugorzędna w stosunku do innych, bardzo szkodliwych zapisów nowelizacji, które nie zostały zmienione".

Izba wcześniej odrzuciła poprawki zgłoszone przez senatorów Kazimierza Wiatra i Tadeusza Gruszkę z Prawa i Sprawiedliwości. Jedna z poprawek senatora K. Wiatra zakładała całkowite odstąpienie od obniżania wieku obowiązku szkolnego z 7 do 6 lat oraz odstąpienie od wprowadzenia obowiązkowego wychowania przedszkolnego dla pięciolatków. Senator T. Gruszka chciał przesunięcia o rok procesu obniżania wieku szkolnego, aby był czas na przygotowanie reformy.

Senat przyjął jeszcze poprawki o charakterze redakcyjnym i porządkującym.

Nowelizacja wróciła do Sejmu, który na 35. posiedzeniu niemal jednogłośnie (411 posłów za, 2 - przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu) przyjął najważniejszą poprawkę Senatu do nowelizacji ustawy o systemie oświaty. Zgodnie z nią, w latach szkolnych 2009/2010-2011/2012 na wniosek rodziców obowiązkiem szkolnym może być objęte każde dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 6 lat. Istota zmiany w stosunku do zapisu w sejmowej nowelizacji polega na odstąpieniu od zróżnicowania możliwości wcześniejszego przyjęcia do szkoły podstawowej sześciolatków ze względu na miesiąc, w którym urodziło się dziecko. Sejm zaakceptował też redakcyjne i porządkujące poprawki Senatu.

Nowelizacja ustawy o systemie oświaty trafi teraz do prezydenta.

Senat przyjął nowelizację ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, 9 stycznia 2009 r. przyjętą przez Sejm, mającą na celu utworzenie archiwum wyodrębnionego Rady Ministrów. Za przyjęciem ustawy bez poprawek byli wszyscy obecni senatorowie (91).

Celem ustawy jest utworzenie archiwum wyodrębnionego Rady Ministrów zamiast archiwum wyodrębnionego prezesa Rady Ministrów, które gromadziło jedynie dokumenty związane z obronnością i bezpieczeństwem państwa.

Wiceszef kancelarii premiera Adam Leszkiewicz podczas posiedzenia tłumaczył, że w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów funkcjonowało dotąd archiwum wyodrębnione, obejmowało ono jednak tylko "dokumenty wytworzone w zakresie zadań związanych z obronnością i bezpieczeństwem państwa". Pozostałe dokumenty, w tym te związane z posiedzeniami Rady Ministrów, stanowiły zasób archiwum zakładowego i nie podlegały specjalnym uregulowaniom, którym podlegają dokumenty archiwum wyodrębnionego.

Zasób archiwalny tworzonego archiwum będą stanowić materiały archiwalne prezesa Rady Ministrów, Rady Ministrów i Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, powstałe i powstające w toku ich działalności, a także zasób historyczny Rady Ministrów. Zgromadzone będą w nim m.in. materiały archiwalne powstałe w toku działalności Rady Ministrów i Prezesa Rady Ministrów po 30 grudnia 1989 r. oraz zasób archiwalny archiwum wyodrębnionego prezesa Rady Ministrów w zakresie zadań związanych z obronnością i bezpieczeństwem państwa.

Jak przypomniał A. Leszkiewicz, archiwa wyodrębnione wchodzą w skład państwowej sieci archiwalnej i prowadzą działalność w ramach państwowego zasobu archiwalnego, ale - z uwagi na swój szczególny charakter - korzystają z odrębnych uregulowań dotyczących rodzaju gromadzonych materiałów archiwalnych, organizacji, zasad działania oraz zasad i trybu udostępniania materiałów archiwalnych. "Chodzi o to, by wprowadzić ostrzejsze mechanizmy ochrony i udostępniania zasobu archiwalnego" - zaakcentował A. Leszkiewicz. Udostępnianie dokumentów z archiwum wyodrębnionego podlega specjalnej procedurze. Z tymi dokumentami można zapoznać się m.in. tylko na pisemny wniosek, w specjalny sposób także się je przechowuje.

Przyjęta w ustawie data 30 grudnia 1989 r. związana jest z faktem zmiany w dniu kolejnym, czyli 31 grudnia 1989 r., nazwy państwa z Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej na Rzeczpospolitą Polską. W związku z tym to, co jest do 30 grudnia włącznie, będzie w Archiwum Akt Nowych, a to, co jest od 31 grudnia do dzisiaj, będzie stanowiło archiwum wyodrębnione. Kwestia tej daty budziła największe zainteresowanie senatorów w czasie dyskusji.

Projekt utworzenia archiwum wyodrębnionego w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów poparło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Obecnie archiwa wyodrębnione mają m.in. Kancelaria Sejmu i Senatu oraz Kancelaria Prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach czeka teraz na podpis prezydenta.

Senat przyjął bez poprawek nowelizację ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, która od 2010 r. znosi odpłaty za wydawanie dowodów.

Zmiana, przygotowana przez Platformę Obywatelską, zlikwidowała podstawę prawną, zgodnie z którą pobierano opłaty za wydanie dowodu osobistego. Za taką zmianą głosowało 91 senatorów, nikt nie był przeciw i nikt nie wstrzymał się od głosu.

Przyjęcie nowelizacji w takim kształcie oznacza, że wydanie nowego dowodu będzie bezpłatne, niezależnie od tego, czy go zgubimy, zniszczymy, czy też zostanie nam skradziony. Nieodpłatnie dowód otrzymają również osoby ubiegające się o niego po raz pierwszy lub zmuszone do jego wymiany z powodu zmiany danych.

Jak przekonywał podczas debaty senator Zbigniew Meres (Platforma Obywatelska), "zwyczajnie nieprzyzwoite" jest żądanie od obywatela posiadania dowodu osobistego i obowiązek jego wymiany, grożenie sankcją karną za niedopełnienie tych obowiązków, a jednocześnie pobieranie przez państwo opłat za każdorazowe jego wydanie. "Zniesienie opłaty związanej z wnioskiem o wydanie nowego dowodu osobistego ma na celu zlikwidowanie uciążliwości, z jakimi obywatele się spotykają, ubiegając się o nowy dokument" - powiedział senator.

W trakcie debaty wszyscy senatorowie wskazywali na konieczność zniesienia opłaty ponoszonej za wydanie dowodu osobistego. Senator Janina Fetlińska (Prawo i Sprawiedliwość) wyraziła nadzieję, że uwolnienie obywateli od opłaty za dowody osobiste poprawi praworządność w państwie, bo aktualność dokumentu będzie odpowiadała obecnej sytuacji prawnej obywateli. Senator pytała także, o ile uszczuplą się dochody do budżetu państwa po wprowadzeniu proponowanej zmiany, oraz czy zmiana ta nie spowoduje nadmiernej chęci wymiany dowodu osobistego przez obywateli.

Według szacunków MSWiA budżet państwa straci na wprowadzeniu takiego rozwiązania w 2010 roku ok. 60 mln zł. Obecnie opłata za wydanie dowodu osobistego wynosi 30 zł i jest pobierana od każdego obywatela, który się o to ubiega.

Nowelizacja trafi teraz do podpisu prezydenta.

Projekt zgłosiła grupa senatorów Platformy Obywatelskiej, reprezentowana przez senatora Tomasza Misiaka. Pierwsze czytanie tej inicjatywy ustawodawczej przeprowadziły dwie komisje senackie: Ustawodawcza oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Nowelizacja, przyjęta przez Izbę 89 głosami, przy 2 głosach wstrzymujących się, zmierza do usprawnienia obrotu nieruchomościami w sferze zapewnienia gruntów pod budownictwo, przy jednoczesnym wzmocnieniu roli ustawowych regulacji w zakresie kształtowania ustroju rolnego.

Zgodnie z  art. 23 konstytucji, gospodarstwo rodzinne stanowi podstawę polskiego ustroju rolnego. Dopełnieniem tej normy jest ustawa z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego, która wprowadziła instytucję pierwokupu, umożliwiającą nabywanie ziemi przez agencję na prywatnym rynku obrotu ziemią. Określiła także definicję rodzinnego gospodarstwa rolnego, umożliwiła organizowanie przez Agencję Nieruchomości Rolnych przetargów ograniczonych na sprzedaż i dzierżawę dla rolników indywidualnych powiększających gospodarstwa rodzinne oraz ustanowiła limit powierzchniowy nieruchomości, jaki może być sprzedany jednemu podmiotowi przez agencję.

Zgodnie z postanowieniem art. 3 i 4 obowiązującej ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, prawo pierwokupu nie pozwala na wyłączenie spod reżimu pierwokupu umów, których przedmiotem jest sprzedaż niewielkich obszarowo nieruchomości lub przenoszenie własności takich nieruchomości na podstawie umowy innej niż umowa sprzedaży.

Od początku obowiązywania ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, czyli od 16 lipca 2003 r., do końca 2007 r. do agencji wpłynęło 408 tys. umów przenoszących własność nieruchomości rolnych, w stosunku do których agencji przysługiwało, w opinii notariuszy, prawo pierwokupu lub wykupu. Do końca 2008 r. złożyła 484 oświadczenia notarialne o nabyciu nieruchomości o powierzchni około 12,2 tys. ha za kwotę około 106 mln zł, z tego w 2007 r. - 162 oświadczenia dotyczące około 5369 ha o wartości 72,4 mln zł. W tym stanie rzeczy, zdaniem Senatu, należałoby przyjąć, że agencja nie jest zainteresowana wykonywaniem swojego prawa wobec nieruchomości rolnych o małych powierzchniach, w szczególności nieruchomości rolnych poniżej 1 ha użytków rolnych, ponieważ wyłącznie większe nieruchomości mogą służyć istotnemu powiększeniu gospodarstw rodzinnych.

Nowelizacja przyjęta przez Senat proponuje zmianę polegającą na wyłączeniu prawa do korzystania przez Agencję Nieruchomości Rolnych z prawa do korzystania z prawa pierwokupu w odniesieniu do umów, których przedmiotem jest sprzedaż nieruchomości rolnej o obszarze mniejszym niż 1 ha użytków rolnych. Postanowienie to stosowane będzie odpowiednio, gdy przeniesienie własności nieruchomości rolnej o obszarze mniejszym niż 1 ha użytków rolnych (projekt grupy senatorów zakładał 5 ha) nastąpi w wyniku zawarcia umowy innej niż umowa sprzedaży. Należałoby przyjąć, że przedmiotem takich umów są najczęściej nieruchomości z formalnego punktu widzenia rolne, najczęściej nadające się jednak pod zabudowę mieszkaniową.

W związku z brakiem planów zagospodarowania przestrzennego na znacznym obszarze kraju klasyfikacja, dokonywana przez notariusza co do przeznaczenia nieruchomości stanowiącej przedmiot umowy przenoszącej prawo do danej nieruchomości, odbywa się na podstawie zapisów ujawnionych w ewidencji gruntów, które bardzo często klasyfikują grunty jako użytki rolne. W praktyce nieruchomości o takim charakterze nie są nabywane przez agencję na zasadach pierwokupu, ponieważ nie mają istotnego znaczenia dla realizacji celów ustawy. Ponadto wyłączenie z prawa pierwokupu nieruchomości o powierzchni mniejszej niż 1 ha pozwoli, w opinii Senatu, na odciążenie Agencji Nieruchomości Rolnych od zbędnej administracji i umożliwi dogłębniejszą analizę istotnych transakcji dotyczących większych nieruchomości.

Z tych względów proponowane zmiany przyczynią się do usprawnienia obrotu nieruchomościami i jednocześnie do zwiększenia podaży gruntów pod budownictwo.

Przyjęty przez Senat projekt nowelizacji nie pociąga za sobą skutków finansowych dla budżetu państwa i nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

Do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad projektem ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego upoważniono senatora Piotra Głowskiego.

22 grudnia 2008 r. grupa senatorów Prawa i Sprawiedliwości złożyła na ręce marszałka Senatu projekt uchwały wzywającej rząd Rzeczypospolitej Polskiej do niezwłocznego podjęcia działania w obronie prześladowanych chrześcijan w Indiach, rozpatrzony następnie przez senackie komisje: Ustawodawczą i Spraw Zagranicznych. W przyjętym przez połączone komisje sprawozdaniu zaproponowano nowe brzmienie tekstu uchwały i zmianę tytułu na "w sprawie obrony chrześcijan prześladowanych w Indiach". Do tego stanowiska zgłoszono wniosek mniejszości, zgodnie z którym tytuł uchwały brzmiał: "w sprawie obrony chrześcijan prześladowanych w Indiach", a treść otrzymywała brzmienie:

"Senat Rzeczypospolitej Polskiej, głęboko zaniepokojony aktami przemocy wobec chrześcijan w Indiach, zwraca się do Rady Ministrów o kontynuowanie zdecydowanych działań w ich obronie.

Senat uważa, że polski Rząd powinien czynić dalsze starania, aby społeczność międzynarodowa, a przede wszystkim Unia Europejska, Organizacja Narodów Zjednoczonych i inne właściwe organizacje międzynarodowe wspierały przez swoją aktywność środki zmierzające do zakończenia prześladowań oraz zapewnienia wolności religijnej i bezpieczeństwa chrześcijan w Indiach.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Polskiej <<Monitor Polski>>".

Zgodnie z regulaminem Izby pierwszą pod głosowanie poddano poprawkę zaproponowaną przez Komisję Ustawodawczą i Komisję Spraw Zagranicznych. Spośród 90 senatorów poparło ją 52, 37 - było przeciw, a 1 osoba wstrzymała się od głosu. Wobec wyniku głosowania Senat podjął następującą uchwałę w sprawie obrony chrześcijan prześladowanych w Indiach:

"Senat Rzeczypospolitej Polskiej, głęboko zaniepokojony aktami przemocy wobec chrześcijan w Indiach, zwraca się do Rady Ministrów o kontynuowanie zdecydowanych działań w ich obronie.

Senat uważa, że szczególnie istotne są starania, aby społeczność międzynarodowa, a przede wszystkim Unia Europejska, Organizacja Narodów Zjednoczonych i inne właściwe organizacje międzynarodowe wspierały przez swoją aktywność środki zmierzające do zakończenia prześladowań oraz zapewnienia wolności religijnej i bezpieczeństwa chrześcijan w Indiach.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej <<Monitor Polski>>".

Jak napisali w uzasadnieniu projektu wnioskodawcy, od wielu miesięcy nie ustają antychrześcijańskie pogromy w Indiach. Hinduscy ekstremiści zabijają katolików, burzą świątynie, niszczą domy i dobytek chrześcijan, profanują symbole religijne. Ofiarami ataków bardzo często padają księża i zakonnice, także misjonarki miłości ze zgromadzenia założonego przez bł. Matkę Teresę z Kalkuty.

W opinii wnioskodawców, wydaje się, że rząd Indii nie potrafi sobie poradzić z tymi tragicznymi wydarzeniami. Świadczy o tym memorandum Konferencji Episkopatu Indii, w którym biskupi oskarżyli ekstremistyczne ugrupowania hinduistyczne o zorganizowanie pogromów i wezwali władze do podjęcia stanowczych działań w celu ukrócenia rozruchów i ukarania ich sprawców, a także delegalizacji ugrupowań odwołujących się do ideologii nacjonalistyczno-religijnych.

W uzasadnieniu projektu stwierdzono, że wszystko to dzieje się na oczach demokratycznego świata. Co prawda, Departament Stanu USA zwrócił się do rządu Indii z apelem "o poszanowanie wolności religijnej i przerwanie spirali przemocy", jak dotąd jednak żadne z państw - poza rezolucjami - nie podjęło jakichkolwiek konkretnych kroków dyplomatycznych, które mogłyby wpłynąć na poprawę losu indyjskich chrześcijan. Temat prześladowania chrześcijan w Indiach podjęła również Unia Europejska na szczycie w Paryżu, ale za słowami nie poszły czyny.

Zdaniem wnioskodawców, należy znaleźć odpowiednią formę protestu, rodzaj interwencji dyplomatycznej, aby, z jednej strony, zatrzymać spiralę zbrodni i przywrócić nadzieję prześladowanym chrześcijanom, a z drugiej - uwrażliwić opinię w kraju i na świecie na sprawy poszanowania wolności religijnej, która należy do podstawowych praw człowieka.

W 2008 r. w stanie Orisa, na wschodzie Indii, w atakach ekstremistów hinduistycznych zginęło, według różnych źródeł, od co najmniej 38 do ponad 100 indyjskich chrześcijan, a wiele tysięcy zostało zmuszonych do opuszczenia domów i koczowania w przejściowych obozach. Przywódcy chrześcijańscy mówią o 25 tys. takich uciekinierów. Spłonęły kościoły i siedziby parafii, zniszczono domy należące do chrześcijan. Powodem wybuchu przemocy skierowanej przeciwko chrześcijanom było zabójstwo 23 sierpnia ub.r. członka Światowej Rady Hinduistów, Swamiego Laxmananandy Sarsawatiego. Policja wskazała jako winowajców "elementy maoistyczne", ale część działaczy hinduistycznych uznała, że za zabójstwem stoją chrześcijanie.

W Indiach, liczących 1,1 miliarda mieszkańców, 80% ludności to wyznawcy hinduizmu, 14% - muzułmanie, a 2,3% - chrześcijanie.

Senat, na podstawie art. 13 ust. 2 swojego regulaminu, wprowadził następujące zmiany w składzie komisji senackich:

• odwołał senatora Macieja Klimę z Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą i wybrał go do Komisji Spraw Unii Europejskiej,
• odwołał senatora Bronisława Korfantego z Komisji Gospodarki Narodowej i wybrał go do Komisji Obrony Narodowej,
• odwołał senatora Zdzisława Pupę z Komisji Spraw Unii Europejskiej i wybrał go do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
• odwołał senatora Władysława Sidorowicza z Komisji Spraw Zagranicznych i wybrał go do Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji,
• odwołał senator Grażynę Sztark z Komisji Środowiska i wybrał ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
• odwołał senatora Marka Trzcińskiego z Komisji Budżetu i Finansów Publicznych i wybrał go do Komisji Gospodarki Narodowej,
• odwołał senatora Piotra Wacha z Komisji Obrony Narodowej i wybrał go do Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji,
• odwołał wicemarszałka Marka Ziółkowskiego z Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich i wybrał go do Komisji Budżetu i Finansów Publicznych,
• odwołał senatora Piotra Kaletę z Komisji Gospodarki Narodowej i wybrał go do Komisji Obrony Narodowej.

Senat przyjął bez poprawek:

• ustawę o zmianie ustawy o dotacji przeznaczonej dla niektórych podmiotów - ustawa czeka na podpis prezydenta;
• ustawę o zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne - ustawa czeka na podpis prezydenta;
• ustawę o ratyfikacji Konwencji w sprawie ustanowienia Europejskiej Organizacji Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych (EUMETSAT), sporządzonej w Genewie dnia 24 maja 1983 r. - ustawa czeka na podpis prezydenta.

Po wyczerpaniu porządku dziennego 26. posiedzenia Izby oświadczenia złożyli senatorowie: Władysław Ortyl, Maciej Grubski, Jan Dobrzyński, Ryszard Knosala, Barbara Borys-Damięcka, Andrzej Grzyb, Rafał Muchacki, Piotr Kaleta, Przemysław Błaszczyk, Jan Olech, Grażyna Sztark, Mieczysław Augustyn, Stanisław Kogut, Piotr Głowski, Czesław Ryszka, Lucjan Cichosz, Wojciech Skurkiewicz, Andrzej Szewiński, Grzegorz Wojciechowski, Kazimierz Jaworski, Krzysztof Piesiewicz, Henryk Woźniak, Krzysztof Kwiatkowski, Eryk Smulewicz, Andrzej Person, Stanisław Bisztyga, Władysław Dajczak, Stanisław Karczewski, Maria Pańczyk-Pozdziej, Małgorzata Adamczak, Ryszard Górecki, Tadeusz Skorupa, Zbigniew Meres, Dorota Arciszewska-Mielewczyk.

5 lutego 2009 r. odbyło się 34. posiedzenie Prezydium Senatu.

Prezydium rozpatrzyło wniosek marszałka Bogdana Borusewicza o skierowanie do rozpatrzenia przez Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich sprawy senatora Piotra Kalety, który podczas 26. posiedzenia Senatu zachował się w sposób nielicujący z godnością senatora.

Stosownie do postanowień art. 25 ust. 1 i 2 Regulaminu Senatu prezydium zdecydowało o skierowaniu wniosku do rozpatrzenia przez Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich.

I. Prezydium Senatu zapoznało się z informacjami dotyczącymi wniosku o zlecenie zadania o charakterze programowym złożonego po terminie, który wpłynął do Kancelarii Senatu 18 grudnia 2008 r.:

• Wniosek Polskiego Komitetu Olimpijskiego w Warszawie: Jubileuszowy XX Światowy Polonijny Sejmik Olimpijski. Całkowity koszt realizacji zadania - 259 000 zł, postulowana kwota dotacji - 84 000 zł. Prezydium rozpatrzyło wniosek negatywnie i jednomyślnie zdecydowało o jego odrzuceniu.

II. Prezydium Senatu rozpatrzyło wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie (kierunek 1: wspieranie organizacji i środowisk polonijnych i polskich w świecie):

• Wniosek Fundacji "Semper Polonia" w Warszawie: Festiwal Polski w Nottingham - lato 2009. Całkowity koszt realizacji zadania - 226 500 zł, postulowana kwota dotacji - 105 000 zł. Prezydium rozpatrzyło wniosek pozytywnie i jednomyślnie przyznało dotację w kwocie 105 617, 98 zł.
• Wniosek Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" w Warszawie: dofinansowanie I Światowego Zjazdu Wilniuków. Całkowity koszt realizacji zadania - 2 218 200 zł, postulowana kwota dotacji - 2 218 200 zł. Prezydium rozpatrzyło wniosek pozytywnie i jednomyślnie przyznało dotację w kwocie 433 496, 63 zł.

III. Prezydium rozpatrzyło wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie (kierunek 5: upowszechnianie wiedzy o Polsce, języku i kulturze oraz kształtowanie pozytywnego wizerunku Polski i Polaków w świecie, w szczególności wspieranie działalności programowej i infrastruktury redakcji radiowych, telewizyjnych, czasopism polonijnych i portali internetowych).

Prezydium rozpatrzyło wnioski i jednomyślnie podjęło decyzję zgodnie z załączonymi zestawieniami.

Podczas posiedzenia wicemarszałek Krystyna Bochenek poinformowała o spotkaniu z przedstawicielami Małopolskiego Forum Współpracy z Polonią. Spotkanie dotyczyło Światowego Forum Mediów Polonijnych, które ma się odbyć jesienią 2009 r. Marszałek B. Borusewicz poinformował natomiast o swojej rozmowie z Aleksandrem Milinkiewiczem, który pozytywnie ocenił sytuację mniejszości polskiej na Białorusi.

11 lutego br. odbyło się 35. posiedzenie Prezydium Senatu.

Sprawy polonijne:

I. Prezydium Senatu rozpatrzyło wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie (kierunek 4: wspieranie kształtowania postaw obywatelskich w środowiskach polonijnych i polskich).

Prezydium rozpatrzyło wnioski i podjęło decyzję zgodnie z załączonym zestawieniem.

Prezydium rozpatrzyło wniosek - część zadania Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie", kierunek działania: wspieranie rozwoju i aktywizacja organizacji młodzieżowych i harcerskich, obszar geograficzny: imprezy i przedsięwzięcia dla całego świata, adresaci pomocy w poszczególnych krajach:

• Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej: Akcja "Paczka 2009 r.". Całkowity koszt realizacji zadania: 52 500 zł, postulowana dotacja - 52 500 zł. Prezydium postanowiło wniosek odłożyć.

II. Prezydium Senatu rozpatrzyło wnioski o zlecenie zadań o charakterze inwestycyjnym i przyznanie dotacji na ich wykonanie

Prezydium rozpatrzyło wnioski i podjęło decyzję zgodnie z załączonym zestawieniem.

Podczas posiedzenia szef Kancelarii Senatu minister Ewa Polkowska poinformowała, że otrzymała pismo od sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Elżbiety Suchockiej-Roguskiej z prośbą o ograniczanie wydatków z budżetu Kancelarii Senatu w 2009 r.

Gościem Komisji Spraw Zagranicznych był ambasador Stanów Zjednoczonych Ameryki Victor Ashe. W spotkaniu, zorganizowanym w związku z zakończeniem jego misji w Polsce, wzięli także udział pierwszy i drugi sekretarz ambasady amerykańskiej Craig Conway i Rupert Finke, a także przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych - podsekretarz stanu Przemysław Grudziński i dyrektor Departamentu Ameryki Artur Orzechowski.

Witając gości, przewodniczący komisji senator Leon Kieres zapewnił, że komisja cieszy się z przedłużenia o dwa miesiące mandatu ambasadora V. Ashe'a w Polsce, i poinformował, iż tego typu pożegnalne spotkania staną się stałym punktem działalności komisji.

Dyskusja, w której głos zabrali senatorowie Janusz Rachoń, L. Kieres, Władysław Sidorowicz i Maciej Grubski, dotyczyła m.in. przyszłości tarczy antyrakietowej w świetle zmian zachodzących w amerykańskiej administracji po zaprzysiężeniu nowego prezydenta, a także polityki wizowej wobec Polaków. Rozmawiano też o planach administracji amerykańskiej, dotyczących walki z kryzysem, roli Polski w amerykańskiej wizji sojuszy europejskich i partnerstwa strategicznego. Poruszono temat stosunków bilateralnych USA-Rosja. Senatorowie interesowali się także realizacją offsetu oraz kwestią rekompensaty dla Polski za udział w kampanii irackiej.

Odpowiadając, ambasador V. Ashe stwierdził, że fakt, iż nowa administracja analizuje zawarte umowy dotyczące instalacji elementów tarczy antyrakietowej, nie oznacza, że mają być one anulowane bądź renegocjonowane.

Odnosząc się do polityki wizowej USA wobec Polski, ambasador stwierdził, że nadal opiera się ona na zasadzie wypełnienia przez nasz kraj ustawowych kryteriów włączenia do obszaru ruchu bezwizowego. Jak poinformował, w ubiegłym roku 87% złożonych wniosków zostało rozpatrzonych pozytywnie. Wszelkie zmiany systemu wizowego leżą w gestii Kongresu. Problemem jest, że wielu jego członków nie odróżnia polityki wizowej od nielegalnej imigracji, niemniej nowa administracja może się okazać bardziej skuteczna w przezwyciężeniu impasu.

Mówiąc o walce z kryzysem finansowym, ambasador V. Ashe poinformował o przygotowywanej przez rząd i Kongres ustawie naprawczej oraz o coraz bardziej optymistycznych prognozach dotyczących przezwyciężenia kryzysu w ciągu najbliższych dwóch lat.

Jak powiedział, Stany Zjednoczone uzależniają stosunki USA-Rosja zarówno od dalszego postępowania Rosji na forum międzynarodowym, jak i realizacji swobód demokratycznych. Obecnie Stany Zjednoczone są wyraźnie zawiedzione postępowaniem Rosji i sytuacją międzynarodową, wywołaną ostatnimi rosyjskimi akcjami politycznymi i militarnymi.

Ambasador podkreślił, że Polska pozostaje jednym z najważniejszych sojuszników USA i nie do przecenienia jest rola, jaką nasz kraj odgrywa w Europie Wschodniej, a także wsparcie militarne udzielone NATO i USA w Iraku i Afganistanie. Przypomniał, że pomoc w modernizacji polskiej armii może być uważana za dostateczną rekompensatę za udział w kampanii irackiej. W odniesieniu do kwestii offsetu zaznaczył, że trudno oceniać po 5 latach projekt założony na 10 lat.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych ambasador V. Ashe serdecznie podziękował senatorom za zaproszenie i wyraził nadzieję, że tego typu spotkania korzystnie wpłyną zarówno na pracę komisji, jak i ambasady Stanów Zjednoczonych.

Senatorowie z Komisji Nauki, Edukacji i Sportu rozpatrywali ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

W posiedzeniu wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Edukacji Narodowej - minister Katarzyna Hall, sekretarz stanu Krystyna Szumilas i podsekretarz stanu Krzysztof Stanowski, posłanka sprawozdawczyni Urszula Augustyn, a także członek Zarządu Głównego Forum Związków Zawodowych Tadeusz Pisarek i prezes Forum Inicjatyw Oświatowych Alina Kozińska-Bałdyga.

Przyjęcie nowelizacji rekomendowała senatorom minister edukacji narodowej K. Hall. Jej zdaniem, uchwalona przez Sejm nowa ustawa o systemie oświaty to bardzo ważny krok prowadzący do zmian w polskiej edukacji. W swoim wystąpieniu zwróciła uwagę na najistotniejsze, jej zdaniem, zmiany zawarte w rozpatrywanej noweli. Dotyczą one obniżenia wieku szkolnego, zmian w nadzorze pedagogicznym, polegających na zmniejszeniu liczby zadań wykonywanych przez kuratorów, a także zasad przekazywania szkół przez jednostki samorządu terytorialnego.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zasygnalizowało potrzebę wprowadzenia trzech poprawek o charakterze legislacyjnym.

W trakcie dyskusji senatorowie zgłosili szereg pytań do przedstawicieli rządu, dotyczących m.in. obniżenia wieku szkolnego, przekazywania szkół innym podmiotom prawnym i fizycznym.

Senatorowie Kazimierz Wiatr i Adam Massalski zwrócili uwagę na niedostateczne, ich zdaniem, przygotowanie wielu szkół do przyjęcia sześciolatków.

Senator Zbigniew Szaleniec podkreślił natomiast fakt przeprowadzenia szerokich konsultacji społecznych podczas prac nad rozpatrywanym projektem. Senator zaproponował także wprowadzenie 4 poprawek o charakterze legislacyjnym, porządkujących zapisy sejmowej nowelizacji. W wyniku głosowania trzy z nich zostały przyjęte, a jedna nie uzyskała poparcia komisji.

Ustalono, że przyjęcie sejmowej nowelizacji ustawy o systemie oświaty w imieniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu zarekomenduje Izbie senator Z. Szaleniec.

Znowelizowana przez Sejm ustawa o systemie oświaty zakłada m.in. obniżenie wieku szkolnego, przekazywanie szkół np. stowarzyszeniom lub fundacjom, zmniejszenie uprawnień kuratoriów oświaty. Nowelizację poparło 254 posłów, przeciw było 146, ośmiu wstrzymało się od głosu. Uchwalono ją na podstawie dwóch projektów - rządowego i obywatelskiego.

Zgodnie z nowelizacją, w 2009 r. do szkoły podstawowej trafią sześciolatki urodzone między 1 stycznia a 30 kwietnia 2003 r., których rodzice wyrażą taką wolę. Z kolei rodzice dzieci, które urodziły się w okresie od 1 maja do 31 grudnia 2003 r., mogą wnosić, aby ich dziecko poszło do szkoły, ale jej dyrektor może im odmówić, jeśli dziecko np. nie chodziło do przedszkola lub w jego szkole nie ma już miejsc dla sześciolatków.

Zapisy nowelizacji wprowadzają trzyletni okres przejściowy (lata szkolne 2009-2010, 2010-2011, 20011-2012), w którym wyłącznie rodzice sześcioletnich dzieci będą decydować o tym, czy dziecko znajdzie się w pierwszej klasie szkoły podstawowej, czy też nie. Według noweli, w 2012 r. do szkoły podstawowej obowiązkowo mają trafić wszystkie sześciolatki.

Wraz z obniżeniem obowiązkowego wieku szkolnego do sześciu lat nowelizacja przyznaje od 1 września 2009 r. prawo do korzystania z wychowania przedszkolnego dzieciom w wieku pięciu lat. W opinii minister edukacji narodowej K. Hall, w 2011 r. wszystkie pięcioletnie dzieci będą musiały przejść odpowiednie zajęcia w przedszkolu. Nowelizacja zakłada także, że od 1 września 2009 r. każdemu dziecku w roku poprzedzającym rozpoczęcie nauki w szkole zostanie postawiona diagnoza przedszkolna (sprawdzenie i poznanie stanu gotowości do podjęcia nauki).

Sejm przyjął także przepisy dotyczące przekazywania szkół innym podmiotom niż samorządy z poprawką, że będzie to dotyczyć jedynie tych placówek, które liczą nie więcej niż 70 uczniów. Poprawka wprowadza też zapis, że przejmowanie szkół będzie możliwe tylko po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty. Poprawkę dotyczącą zasad przejmowania szkół przez stowarzyszenia lub fundacje zgłosił Klub Lewicy jako warunek swego poparcia całości nowelizacji. W opinii minister K. Hall, ta zmiana oddaje intencje ministerstwa edukacji, aby chronić przede wszystkim małe szkoły i dać szansę organizacjom społecznym.

* * *

Senatorowie z Komisji Spraw Zagranicznych spotkali się z ambasadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym RP w Republice Singapuru Waldemarem Dubaniowskim. Posiedzenie było zamknięte ze względu na informacje chronione ustawą z 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych.

W pierwszym punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o Radzie Ministrów oraz niektórych innych ustaw.

Ustawę, uchwaloną na podstawie projektu rządowego, przedstawił wiceprezes Rządowego Centrum Legislacji Jacek Krawczyk. Do rozpatrywanego aktu prawnego żadnych uwag o charakterze legislacyjnym nie zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana nowelizacja zmierza do ustanowienia obowiązku opracowywania przez Rządowe Centrum Legislacji rządowych projektów ustaw. W myśl ustawy, centrum będzie opracowywało projekt ustawy na podstawie założeń zawartych w projekcie sporządzonym przez właściwy organ wnoszący (członek Rady Ministrów, szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów). Zgodnie z przyjętą koncepcją, założenia projektu ustawy będą uzgadniane i przyjmowane przez Radę Ministrów jako dokument rządowy w trybie określonym w regulaminie pracy Rady Ministrów.

W opinii wnioskodawców, opracowywanie rządowych projektów ustaw przez jeden podmiot powinno sprzyjać ujednoliceniu stosowanych środków techniki prawodawczej, a tym samym - zapewnieniu legislacyjnej poprawności i spójności projektów ustaw wnoszonych do Sejmu przez Radę Ministrów. Przyjęte rozwiązania zmierzają również do zapewnienia transparentności rządowego postępowania ustawodawczego oraz mają - w intencji wnioskodawcy - przeciwdziałać zjawisku "inflacji prawa".

Nowelizacja określa także nowe zadania Rządowego Centrum Legislacji, dotyczące analizowania orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich i Sądu Pierwszej Instancji w zakresie wpływu na polski system prawa oraz udostępniania dzienników urzędowych na zasadach i w trybie określonym w odrębnych przepisach.

Rozpatrywana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. W świetle jej art. 4, do projektów ustaw przekazanych do uzgodnień przed dniem wejścia w życie nowelizacji będą stosowane dotychczasowe przepisy.

W trakcie dyskusji senatorowie zgłosili szereg pytań do przedstawiciela rządu, dotyczących m.in. możliwości tworzenia ustaw przez ministrów, roli Rządowego Centrum Legislacji, a także realizacji orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Pytano także o wzrost liczby etatów w centrum oraz o korzystanie z opinii zewnętrznych przy przygotowywaniu projektów ustaw.

Odpowiadając na pytania senatorów, wiceprezes J. Krawczyk podkreślił, że nie wszystkie ustawy będą opracowywane przez Rządowe Centrum Legislacyjne, projekty mogą również przygotowywać ministrowie, a centrum pełni funkcję usługową i uzupełniającą wobec nich. Jeżeli chodzi o korzystanie z opinii zewnętrznych, to centrum korzysta z innych opinii, m.in. Rady Legislacyjnej

W wyniku głosowania, na wniosek przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej senatora Mariusza Witczaka, senatorowie opowiedzieli się za przyjęciem bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o Radzie Ministrów oraz niektórych innych ustaw. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Stanisława Jurcewicza.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia przystąpiono do rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Sejmową nowelizację rekomendowała senatorom sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas. Jak stwierdziła, ustawa zmierza do zwiększenia dostępności do edukacji wysokiej jakości. Temu celowi mają służyć: upowszechnienie wychowania przedszkolnego dzieci w wieku 3-5 lat, w tym obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dla dzieci 5-letnich, zapewnienie lepszego dostępu do edukacji najmłodszych dzieci poprzez obniżenie do 6 lat wieku rozpoczynania obowiązku szkolnego, reforma programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego, odbiurokratyzowanie sprawowanego nadzoru pedagogicznego, a także stworzenie możliwości tworzenia oddziałów międzynarodowych i wspieranie integracji cudzoziemców.

Senatorowie zapoznali się także z opinią senackiego biura legislacyjnego, które zgłosiło dwie uwagi, zawierające propozycję jednej poprawki redakcyjnej i drugiej - dostosowawczej. Postulowane zmiany poparła wiceminister edukacji K. Szumilas.

Senator Jadwiga Rotnicka zaproponowała natomiast poprawkę do art. 22a pkt 8, dotyczącą wprowadzenia do listy standardów pomocy dydaktycznych. Jak wyjaśniła wiceminister, w ustawie znajdują się już przepisy dotyczące pomocy dydaktycznych.

W trakcie dyskusji senatorowie interesowali się m.in. kwestią kierowania placówkami szkolnymi przez osoby niebędące nauczycielami, konsultacjami ze związkami zawodowymi, przekazywaniem szkół przez gminy i uwzględnieniem w tym procesie czynnika społecznego. Pytano także o nałożenie na jednostki samorządu terytorialnego obowiązku kontrolowania wykorzystania dotacji przez szkoły.

Odpowiadając na pytania senatorów, wiceminister K. Szumilas podkreśliła, że Sejm nie wprowadził nowego przepisu dotyczącego dyrektora niebędącego nauczycielem. Odnosząc się do uwag w sprawie konsultacji społecznych, wyjaśniła, że były one szeroko prowadzone ze środowiskiem związkowym. Jeżeli chodzi o kontrolę wykorzystania środków publicznych, jest ona konieczna, ponieważ to środki przeznaczone na cel publiczny. Odpowiadając na pytanie dotyczące przekazywania szkół, wiceminister stwierdziła, że obecnie odbywa się to bez likwidacji placówek i jest to bezpośrednie przekazanie do prowadzenia przez inny organ.

W dyskusji głos zabrała także prezes Federacji Inicjatyw Oświatowych Alina Kozińska-Bałdyga, która podkreśliła, że nowa ustawa o systemie oświaty budzi wiele kontrowersji. W swoim wystąpieniu poruszyła m.in. problem ratowania szkół wiejskich przed likwidacją.

W głosowaniu, na wniosek senatora M. Witczaka, Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie dwóch poprawek o charakterze legislacyjnym, postulowanych przez senackie biuro legislacyjne. Ustalono, że ich wprowadzenie zaproponuje Izbie senator J. Rotnicka.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Spraw Unii Europejskiej podsumowano prezydencję francuską w Unii Europejskiej oraz zapoznano się z priorytetami obecnej - czeskiej. Senatorowie wysłuchali także informacji na temat polskiej polityki europejskiej podczas trwania obu omawianych prezydencji.

Podsumowując zakończoną 31 grudnia 2008 r. prezydencję francuską, ambasador tego kraju w Polsce François Barry Delongchamps podkreślił, że zrealizowano najważniejsze jej priorytety, dotyczące m.in. pakietu klimatycznego i kompromisu wypracowanego w Poznaniu i Kopenhadze. Odnosząc się do kwestii bezpieczeństwa, ambasador przypomniał, że kryzys gruziński wykazał konieczność dysponowania zarówno środkami dyplomatycznymi, jak i militarnymi. Jego zdaniem, prezydencja francuska uczyniła dla przywrócenia pokoju to, co mogło być zrobione w danym momencie, biorąc pod uwagę presję czasu i przerwania za wszelką cenę walk. Ambasador podkreślił rolę Europy w działaniach NATO i budowaniu solidarności transatlantyckiej. W swoim wystąpieniu przypomniał także o działaniach podejmowanych przez Francję na rzecz ratowania Traktatu Lizbońskiego i rozmowach prowadzonych na ten temat z Irlandią. Podkreślił, że oprócz realizacji priorytetów prezydencja francuska podjęła działania związane z przygotowaniem wyborów do Parlamentu Europejskiego i odnowieniem składu Komisji Europejskiej, wypracowaniem nowych zasad Wspólnej Polityki Rolnej, pracami nad paktem dotyczącym migracji i azylu, a także z instytucjonalizacją projektów Unii Śródziemnomorskiej i Partnerstwa Wschodniego.

Omawiając polską politykę europejską podczas prezydencji francuskiej, podsekretarz stanu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej Piotr Serafin podkreślił zasługi Francji w rozwiązaniu problemów związanych z przyjęciem pakietu klimatycznego oraz z kryzysem gruzińskim. Jako niewątpliwą zasługę wiceminister wymienił również działania podjęte w walce z kryzysem finansowym, przede wszystkim pakiet ratunkowy, koordynowany także na poziomie wspólnotowym. Jak stwierdził, walka z kryzysem to jednocześnie obrona procesu integracji ze względu na wyzwalające się podczas bessy mechanizmy "egoizmu narodowego".

Podczas posiedzenia najważniejsze priorytety prezydencji czeskiej w Unii Europejskiej omówił ambasador Jan Sechter. Jak stwierdził, w centrum zainteresowania znalazły się kryzys finansowy i spowolnienie gospodarcze, rewitalizacja Traktatu Lizbońskiego oraz wybory do Parlamentu Europejskiego. Jako priorytety wskazał ekonomię, energetykę i pozycję Europy w świecie. W ich ramach prezydencja czeska położy szczególny nacisk na zwiększenie konkurencyjności Unii Europejskiej, pełną realizację wolności gospodarczej w ramach rynku zewnętrznego, badania, rozwój, innowację i edukację, zwiększenie efektywności energetycznej, a także na rozszerzenie Wspólnoty o Bałkany Zachodnie, wzmocnienie relacji UE-Izrael oraz walkę o prawa człowieka. Hasłem czeskiej prezydencji będzie "Europa bez granic".

Omawiając założenia polskiej polityki europejskiej podczas obecnej prezydencji czeskiej, podsekretarz stanu w UKIE P. Serafin podkreślił znaczenie priorytetu związanego z energetyką, szczególnie w kontekście kryzysu gazowego oraz zwiększonych dotacji na ten cel w 2009 r. (3 mld euro). Celem strategicznym miałoby się stać wypracowanie wspólnej europejskiej polityki energetycznej, czemu służyć będzie m.in. realizacja projektu CCS - wychwytywania i składowania dwutlenku węgla, budowa interkolektorów energetycznych między Czechami i Słowacją oraz terminala LNG. Niezwykle istotne jest również wypracowanie mechanizmu solidarności energetycznej w Unii Europejskiej poprzez prowadzenie skoordynowanych działań, zmierzających do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego i dywersyfikacji źródeł energii.

W czasie dyskusji, w której udział wzięli senatorowie: Janusz Rachoń, Krzysztof Zaremba, Piotr Głowski, Leon Kieres, Grzegorz Wojciechowski i Jerzy Chróścikowski, zwracano uwagę na problemy związane z kryzysem gruzińskim i realizacją projektów badawczych, sprzyjających dywersyfikacji źródeł energii. Pytano także o wpływ biznesu na makropolitykę europejską oraz o reaktywację Traktatu Lizbońskiego w świetle obywatelskich zapytań do Trybunału Konstytucyjnego w Niemczech. Wypowiedzi senatorów dotyczyły również przyszłej linii Wspólnej Polityki Rolnej, zasad polityki konkurencji w odniesieniu do krajów "nowej" i "starej" Europy, perspektyw prac nad tarczą energetyczną wobec braku zainteresowania ze strony Rosji oraz stosunku obu prezydencji do GMO jako metody rolniczej produkcji wielkoprzemysłowej.

Odbyło się posiedzenie Komisji Zdrowia, podczas którego senatorowie zapoznali się z planem pracy Ministerstwa Zdrowia na pierwsze półrocze bieżącego roku.

Najbliższe zamierzenia resortu przedstawił sekretarz stanu Jakub Szulc. Jak poinformował, obecnie trwają prace nad 16 projektami ustaw. Wśród najważniejszych projektów wiceminister wymienił nowelizacje prawa farmaceutycznego oraz ustaw o zdrowiu psychicznym i o wyrobach medycznych. Ministerstwo przygotowuje także rozporządzenia zgodnie z delegacjami ustawowymi.

"Jak obronić gospodarkę przed kryzysem? Postulowane działania polskich władz publicznych wobec kryzysu finansowego na świecie" - to tytuł wystąpienia byłego wiceministra finansów, prezesa CAPITAL STRATEGY, Stefana Kawalca podczas posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Na temat metod zapobiegania skutkom światowego kryzysu finansowego i postulowanych działań polskich władz wypowiadali się wiceminister finansów Elżbieta Chojna-Duch, prezes Związku Banków Polskich Krzysztof Pietraszkiewicz, wicedyrektor Departamentu Systemu Finansowego w Narodowym Banku Polskim Olga Szczepańska-Maciejuk, a także przedstawiciele Komisji Nadzoru Finansowego z prezesem Stanisławem Kluzą.

W swoim wystąpieniu S. Kawalec przedstawił krótką diagnozę sytuacji, a następnie skupił się na propozycjach działań uważanych przez niego za kluczowe, a których polskie władze nie podjęły jeszcze w wystarczającym zakresie. Jak stwierdził, w walce z kryzysem potrzebne są nadzwyczajne środki. Jego zdaniem, niezbędne jest podjęcie nadzwyczajnych działań w celu utrzymania poziomu kredytowania przez banki. Jeśli się tego nie zrobi, to na skutek częściowego sparaliżowania sektora bankowego na świecie w Polsce nastąpi ograniczenie działalności kredytowej w skali całkowicie nieuzasadnionej kondycją naszej gospodarki. Ograniczenie kredytowania może się stać główną przyczyną spowolnienia polskiej gospodarki, a także strat kredytowych banków, co będzie miało negatywny wpływ na stabilność sektora finansowego. Takie zjawisko może stać się czynnikiem hamującym działalność gospodarczą, negatywnie wpłynąć na poziom inwestycji i konsumpcji, spowodować niewypłacalność wielu kredytobiorców, którzy w wypadku normalnego dostępu do kredytów byliby w stanie kontynuować swoją działalność i regulować zobowiązania.

S. Kawalec zwrócił uwagę na rolę takich instytucji jak Ministerstwo Finansów, Narodowy Bank Polski i Komisja Nadzoru Finansowego, których przedstawiciele wchodzą w skład Komitetu Stabilności Finansowej, w dążeniu do zapewnienia wzrostu kredytowania w gospodarce w 2009 r. Odniósł się również do roli międzynarodowych instytucji finansowych - Banku Światowego, Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Jak stwierdził, konieczne jest monitorowanie przez Narodowy Bank Polski i Komisję Nadzoru Finansowego rozliczeń między bankami krajowymi i ich zagranicznymi właścicielami, aby wykluczyć sytuację, w której banki wykorzystują wsparcie polskich władz publicznych dla zmniejszenia zadłużenia wobec zagranicznej centrali.

S. Kawalec poruszył również kwestię ograniczania planów inwestycyjnych przez samorządy z powodu braku pewności finansowania oraz udzielenia im pomocy przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Jego zdaniem, konieczne jest ożywienie rynku wtórnego długu z wykorzystaniem doświadczeń z realizacji ustawy o restrukturyzacji firm i banków z 1993 r.

W dyskusji, w której udział wzięli senatorowie: Kazimierz Kleina, Jan Dobrzyński, Henryk Woźniak, Marek Trzciński i Jan Wyrowiński oraz zaproszeni goście, poruszono m.in. problemy dotyczące mechanizmów zabezpieczających w relacjach banków krajowych z ich zagranicznymi właścicielami, wzmocnienia kapitałowego banków poprzez zatrzymywanie zysku w celu podwyższania wysokości funduszy własnych, a także szczególnej sytuacji banków z udziałem Skarbu Państwa. Zwracano uwagę na utrzymywanie przez banki wskaźników bezpieczeństwa w warunkach zagrożenia bezpieczeństwa finansowego. Mówiono o zakresie kompetencji Narodowego Banku Polskiego, Komisji Nadzoru Finansowego i Ministerstwa Finansów w dynamicznie zmieniającej się sytuacji na rynku finansowym. Poruszono sprawę adekwatności decyzji podejmowanych przez te instytucje do sytuacji, a także wskazywano na kwestię płynności na rynku międzybankowym.

Prezes Związku Banków Polskich K. Pietraszkiewicz zwrócił szczególną uwagę na konieczność postawienia diagnozy warunków, w jakich obecnie funkcjonuje system bankowy. Odniósł się również do problemu ograniczenia popytu na kredyty bankowe, konieczności mobilizacji oszczędności i wzrostu wysokości kapitału w sektorze bankowym, dzielenia się ryzykiem kredytowym oraz systemu poręczeń i gwarancji Skarbu Państwa. Zdaniem K. Pietraszkiewicza, istnieje potrzeba stworzenia programu absorpcji środków unijnych i stworzenia programu budownictwa mieszkaniowego.

Kończąc swoją wypowiedź, prezes Związku Banków Polskich stwierdził, że należy zastosować przejściowe mechanizmy dzielenia się ryzykiem i rozwiązać problem wysokości obowiązkowych rezerw bankowych.

Wiceminister finansów E. Chojna-Duch, uznając również konieczność postawienia prawidłowej diagnozy sytuacji kryzysowej, podkreśliła, że poczynania organów państwa i innych instytucji muszą być zgodne z ich kompetencjami. Szczególnie działania prawne powinno się podejmować niezwykle ostrożnie, ponieważ ich skutki dla gospodarki realnej mogą być bardzo duże.

Dyrektor Sebastian Skuza z Ministerstwa Finansów wskazał na zbieżność ustawy o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym, zmierzającej do wsparcia instytucji finansowych w utrzymaniu płynności płatniczej, z propozycjami przedstawionymi przez prezesa S. Kawalca.

Senator H. Woźniak zwrócił natomiast uwagę na potrzebę wsparcia sektora budownictwa mieszkaniowego, które wzmocniłoby popyt na rynku wewnętrznym i przywróciło zaufanie w sektorze bankowym.

Senator M. Trzciński poruszył problem wpływu światowego kryzysu na polską gospodarkę w kontekście finansowania działalności polskich przedsiębiorstw. Senator negatywnie ocenił instrumentalne sterowanie gospodarką. Jego zdaniem, należy zadbać o to, aby istniał popyt na kredyty, a przedsiębiorstwa chciały realizować inwestycje. Szczególnie ważna, jak stwierdził, jest stabilność kursu walutowego. Polskie przedsiębiorstwa potrafią się przystosować do zmiennych warunków gospodarczych i prawnych. Rolą Narodowego Banku Polskiego jest natomiast m.in. zwiększanie optymizmu i popytu na kredyty bankowe.

Podsumowując dyskusję, S. Kawalec przypomniał, że mamy do czynienia z sytuacją nadzwyczajną, grożącą zacieśnieniem polityki kredytowej. Dotychczas nie pojawił się spójny program, który byłby odpowiedzią na aktualne potrzeby. Zaproponował, aby Komitet Stabilności Finansowej podjął się koordynacji działań poszczególnych instytucji w związku z zagrożeniami systemu finansowego w kraju. Odniósł się krytycznie do rozwiązań ustawy o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym. Nawiązując do wypowiedzi przedstawiciela Ministerstwa Finansów, stwierdził, że trzeba uprzedzać bieg wypadków i zapobiegać powstawaniu niekorzystnych zjawisk w gospodarce.

Kończąc posiedzenie, przewodniczący Komisji Budżetu i Finansów Publicznych senator K. Kleina poinformował, że na swych kolejnych posiedzeniach komisja będzie podejmować problematykę zapobiegania skutkom kryzysu finansowego w Polsce.

Posiedzenie Komisji Obrony Narodowej zwołano w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Gośćmi komisji byli przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej - sekretarz stanu Czesław Piątas i szef oddziału w Departamencie Prawnym Zenon Mazurczak, prezes Wojskowej Agencji Mieszkaniowej Paweł Kossecki oraz specjalista ds. prawnych w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego Katarzyna Szymańska-Mędzin.

W imieniu rządu stanowisko w sprawie sejmowej nowelizacji, uchwalonej na podstawie projektu poselskiego, przedstawili wiceminister Cz. Piątas oraz prezes Wojskowej Agencji Mieszkaniowej P. Kossecki.

Rozpatrywana ustawa przewiduje rozszerzenie o obłożnie chorych katalogu osób, wobec których nie stosuje się administracyjnej eksmisji z mieszkania, pozostającego w zasobach Wojskowej Agencji Mieszkaniowej.

Według obecnie obowiązujących przepisów, eksmisja w trybie administracyjnym z mieszkań WAM nie jest możliwa w wypadku kobiety w ciąży, małoletniego, osoby niepełnosprawnej lub ubezwłasnowolnionej wraz z opiekunem, a także najuboższych emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej. Wobec takich osób eksmisja może nastąpić wyłącznie na drodze postępowania sądowego z jednoczesnym obowiązkiem orzeczenia uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego.

Zgodnie z zapisem przyjętym przez Sejm administracyjna eksmisja z mieszkań wojskowych nie będzie też stosowana wobec obłożnie chorych, czyli osób, które dysponują zaświadczeniem lekarskim stwierdzającym, że bez narażenia życia i zdrowia nie mogą prowadzić normalnej egzystencji ani podjąć pracy.

Nowelizacja zawiera przepis przejściowy, który do spraw wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia jej w życie nakazuje stosowanie przepisów nowej ustawy.

Zmianę zaproponowali posłowie klubu Lewicy. W opinii wnioskodawców projektu, przyjęcie takiego rozwiązania czyni zadość konstytucyjnej zasadzie sprawiedliwości społecznej, likwiduje też wyraźną dysproporcję w sytuacji prawnej osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej.

Według danych MON, tylko jedną trzecią lokali będących w zasobach WAM zajmują osoby pełniące służbę wojskową. Pozostałe zamieszkują wojskowi emeryci lub inne osoby.

Do rozpatrywanej nowelizacji sejmowej żadnych uwag nie zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora Henryka Górskiego, Komisja Obrony Narodowej opowiedziała się jednomyślnie za przyjęciem bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Stanisława Zająca.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Zdrowia i Komisji Spraw Unii Europejskiej przeprowadzono projekt pilotażowy, dotyczący kontroli zasady pomocniczości i proporcjonalności, na przykładzie projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie norm jakości i bezpieczeństwa narządów ludzkich do przeszczepów; COM (2008) 818), sygn. Rady UE 16521/08.

W imieniu Komisji Spraw Unii Europejskiej projekt dyrektywy omówił senator Norbert Krajczy. Na jego temat głos zabrali wiceminister zdrowia Marek Twardowski i dyrektor departamentu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej Katarzyna Smyk.

Rozpatrywany projekt zmierza do zwiększenia w krajach Unii Europejskiej jakości i bezpieczeństwa pobierania i przeszczepiania narządów. Zakłada wprowadzenie krajowych programów jakości i utworzenie w krajach członkowskich organów gwarantujących ich monitorowanie.

W swoim wystąpieniu wiceminister M. Twardowski zwrócił uwagę na potrzebę nowelizacji ustawy z 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. Spowoduje to zwiększenie wydatków resortu. Dodatkowe zadania będą realizowane w ramach Narodowego Programu Rozwoju Medycyny Transplantacyjnej na lata 2006-2009 - "Polgraf", na rok 2010 środki zostaną natomiast zagwarantowane w ustawie budżetowej w części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

Po zapoznaniu się z opiniami przedstawicieli rządu i przeprowadzeniu dyskusji senatorowie uznali, że projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie norm jakości i bezpieczeństwa narządów ludzkich do przeszczepów jest zgodny z zasadą pomocniczości i proporcjonalności. Raport w tej sprawie, dotyczący przeprowadzenia projektu pilotowego, przesłano do sekretariatu COSAC.

Podczas posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o dotacji przeznaczonej dla niektórych podmiotów.

W imieniu rządu przyjęcie nowelizacji, uchwalonej przez Sejm z przedłożenia Rady Ministrów, rekomendowała senatorom podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Joanna Strzelec-Łobodzińska. Ustawa umożliwi utrzymanie jeszcze przez pięć lat - do końca 2013 r. - dotacji dla likwidowanej kopalni soli w Bochni. Gdyby nie znowelizowano ustawy o dotacji przeznaczonej dla niektórych podmiotów, nie byłoby podstaw do dalszego przekazywania kopalni pieniędzy. Poprzedni termin ograniczał możliwość jej finansowania do końca 2008 r.

Pieniądze dla należącej w 100% do Skarbu Państwa likwidowanej kopalni w Bochni na kolejne lata są potrzebne, ponieważ do końca grudnia 2008 r. nie zakończono wszystkich prac. W poprzednich latach nie było wystarczających środków, by doprowadzić likwidację do końca.

Kopalnia w Bochni nie prowadzi żadnej działalności produkcyjnej. Zakład górniczy jest likwidowany, a zabytkowa jej część - zabezpieczana i ratowana przed zniszczeniem. Kopalnia uznana została za pomnik historii, od 2001 r. ubiega się o wpis na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Do 2013 r. budżet ma wydać na likwidację około 90 mln zł, z czego 24,5 mln zł na ratowanie zabytkowej części zakładu. Dodatkowo kopalnia ma dostać środki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (około 8,8 mln zł).

Do rozpatrywanej nowelizacji żadnych uwag o charakterze legislacyjnym nie zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu. Ustawa sejmowa nie budziła także kontrowersji senatorów. W związku z tym przewodniczący obradom senator Tomasz Misiak zgłosił wniosek o jej przyjęcie bez poprawek. W wyniku głosowania przedstawiony wniosek poparło 9 senatorów, a 1 osoba wstrzymała się od głosu. Ustalono, że podczas posiedzenia plenarnego przyjęcie nowelizacji ustawy o dotacji przeznaczonej dla niektórych podmiotów w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej zarekomenduje Izbie senator Stanisław Jurcewicz.

W drugim punkcie porządku dziennego rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym.

W tej części posiedzenia uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości - podsekretarz stanu Zbigniew Wrona i zastępca dyrektora Departamentu Legislacyjno-Prawnego Jan Bołonkowski oraz dyrektor Biura Legislacyjno-Prawnego w Związku Banków Polskich Jerzy Bańka.

Rozpatrywaną nowelizację przedstawił wiceminister sprawiedliwości Z. Wrona. Jak poinformował, jej celem jest m.in. dostosowanie do wyroków Trybunału Konstytucyjnego oraz wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych, które wyniknęły z praktyki 4-letniego stosowania dotychczasowej ustawy. Proponowane zmiany dotyczą m.in. uściślenia przepisów dotyczących zdolności upadłościowej, podstawy ogłoszenia upadłości, postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości i jej skutków, zmian w przepisach odnoszących się do syndyka, nadzorcy sądowego i zarządcy masy upadłości oraz uczestników postępowania

Nowelizacja została uchwalona przez Sejm 23 stycznia 2009 r. na podstawie dwóch projektów - rządowego i senackiego. W związku z tym, że rozwiązania zawarte w projekcie senackim, realizującym wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 19 września 2007 r., uwzględniono w projekcie rządowym, ustawa uchwalona przez Sejm jest oparta na przedłożeniu Rady Ministrów. W trakcie prac sejmowych nie dokonano zmian, które w zasadniczy sposób wpłynęłyby na kształt regulacji proponowany w projekcie rządowym.

Rozpatrywana przez Komisję Gospodarki Narodowej nowelizacja trzech ustaw wprowadza około 150 zmian w obecnych przepisach. Dotyczą one m.in. ułatwienia prowadzenia postępowań naprawczych przez przedsiębiorców zadłużonych w niewielkim stopniu i tych, których zadłużenie ma charakter przejściowy. Po zmianach w postępowaniu upadłościowym jedynie wierzytelności pracowników, np. dotyczące zaległych wynagrodzeń, będą uwzględniane z urzędu. Do tej pory wiele innych wierzytelności również było uwzględnianych z urzędu, tj. bez zgłoszenia przez zainteresowanego.

Sejmowa nowela jednoznacznie precyzuje, że osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą wpisywane są do rejestru działalności gospodarczej, a nie do Krajowego Rejestru Sądowego. Do tej pory budziło to wątpliwości. Zgodnie z nowymi przepisami, w razie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu z wierzycielami masą upadłościową będzie zarządzał sam upadły.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się także z opinią senackiego biura legislacyjnego, które zwróciło uwagę na nieścisłości w sformułowaniu niektórych zapisów sejmowych i przedstawiło kilkanaście propozycji poprawek. O wprowadzenie zmiany w artykule dotyczącym zabezpieczenia wierzytelności zwrócił się przedstawiciel Związku Banków Polskich.

Do zgłoszonych poprawek ustosunkował się wiceminister sprawiedliwości Z. Wrona. Pozytywnie odniósł się do większości uwag senackiego biura legislacyjnego, wyraził natomiast sprzeciw wobec poprawki proponowanej przez Związek Banków Polskich

Ponieważ ustawa nie budziła zastrzeżeń senatorów, przewodniczący obradom senator Stanisław Kogut zgłosił formalnie, poparte przez stronę rządową, propozycje poprawek senackiego biura legislacyjnego. W głosowaniu łącznym zostały one jednomyślnie przyjęte przez Komisję Gospodarki Narodowej (8 głosów za). Ogółem akceptację uzyskało 11 poprawek. Żaden z senatorów nie podtrzymał propozycji postulowanej przez Związek Banków Polskich.

Na sprawozdawcę stanowiska komisji w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym wybrano senatora Eryka Smulewicza.

Senatorowie z Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapoznali się z ustawą o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami. Sejmową nowelizację rozpatrzyły 21 stycznia br. senackie komisje - gospodarki i samorządu terytorialnego, które zarekomendowały Senatowi przyjęcie jej bez poprawek.

Sejmową nowelę, uchwaloną na podstawie projektu rządowego, będącego realizacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 3 kwietnia br. (sygn. akt K 6/05), omówił zastępca prezesa Rządowego Centrum Legislacji Jacek Krawczyk. Senatorowie wysłuchali także opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

W swoim orzeczeniu trybunał uznał za niezgodne z konstytucją przepisy dotyczące zasad zwrotu wywłaszczonej nieruchomości, niewykorzystanej na cel publiczny określony w decyzji o jej wywłaszczeniu. Sejmowa nowela wychodzi naprzeciw zaleceniom trybunału, który stwierdził, że nie można ograniczać prawa do zwrotu wywłaszczonej nieruchomości jedynie do sytuacji, gdy cała nieruchomość była niewykorzystana na cel publiczny określony w decyzji o wywłaszczeniu. Ustawa umożliwi właścicielom ubieganie się o zwrot niewykorzystanej pod inwestycję publiczną części nieruchomości, z której zostali wywłaszczeni. Prawo do ubiegania się o zwrot części nieruchomości będzie przysługiwać także użytkownikom wieczystym i spadkobiercom. Do tej pory prawo do ubiegania się o zwrot mieli tylko ci, których cała nieruchomość nie została wykorzystana "do realizacji celu publicznego", czyli budowy drogi, szkoły czy stadionu. Wejście w życie nowelizacji oznacza zrównanie praw wywłaszczonych właścicieli.

Po zapoznaniu się z przedstawionymi informacjami Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi postanowiła nie zgłaszać żadnych uwag do sejmowej ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami.

Senatorowie zapoznali się także z informacją Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat aktualnych problemów gorzelnictwa rolniczego w Polsce. W tej części posiedzenia uczestniczyli sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke, zastępca dyrektora Departamentu Rynków Rolnych w tym resorcie Kazimierz Żmuda oraz naczelnik wydziału w Departamencie Podatku Akcyzowego i Ekologicznego w Ministerstwie Finansów Cezary Komorowski.

Informację dotyczącą problemów polskiego gorzelnictwa rolniczego przedstawił wiceminister K. Plocke. Jak stwierdził, resort rolnictwa przygotował propozycje zmian w ustawach o podatku akcyzowym oraz o biokomponentach i biopaliwach ciekłych i przekazał te projekty do konsultacji ministrom finansów i gospodarki. Zaproponowane zmiany mają na celu doprecyzowanie krajowych przepisów dotyczących m.in. wytwarzania i wprowadzania do obrotu biokomponentów, a także zasad stosowania pomocy publicznej w postaci obniżonej stawki podatku akcyzowego.

Jak poinformował wiceminister K. Plocke, w resorcie rolnictwa od lipca 2006 r. pracuje zespół ds. wyrobów winiarskich i napojów spirytusowych, w ramach którego prowadzone są konsultacje dotyczące zasad funkcjonowania tego rynku oraz bieżącej oceny sytuacji.

W trakcie dyskusji zwracano uwagę, że przyczyną złej sytuacji polskich gorzelni jest ich słaba pozycja konkurencyjna, wynikająca przede wszystkim z wysokich kosztów produkcji spirytusu. Trudno wymagać od małych gorzelni, działających często w byłych pegeerach, że będą miały dostęp do nowoczesnego zaplecza technicznego i specjalistów śledzących na bieżąco zmieniające się prawo, którymi dysponują olbrzymie koncerny. Wskazywano także, iż należy podjąć skuteczne działania zmierzające do ograniczenia "szarej strefy" - nielegalnej produkcji alkoholi konsumpcyjnych. Zdaniem senatorów, należy stworzyć polskim zakładom produkującym wyroby oparte na alkoholu etylowym równe szanse z producentami z krajów Unii Europejskiej. Zwracano również uwagę, że między zakładami powinna istnieć sieć powiązań kooperacyjnych. Współpraca gorzelni musi się przede wszystkim skupić na wypracowaniu i wdrożeniu dobrowolnego standardu oznaczenia geograficznego "Polska Wódka", gwarantującego najwyższą jakość wyrobu produkowanego wyłącznie z polskich zbóż lub ziemniaków. Zakłady produkcyjne mogą także pozyskiwać fundusze unijne z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka czy PROW, które będą przeznaczać na przedsięwzięcia inwestycyjne, m.in. na wspólne laboratorium i branżowe biuro projektowe, wspomagające inwestycje modernizacyjne poszczególnych zakładów.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie z Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedyskutowali i przyjęli plan pracy na pierwsze półrocze 2009 r.

Senator Jan Olech zaproponował zorganizowanie posiedzenia na temat funkcjonowania zakładów doświadczalnych i ośrodków hodowli zarodowej. Senatorowie zaakceptowali tę propozycję, a także plan pacy przedstawiony przez przewodniczącego komisji senatora Jerzego Chróścikowskiego. Obejmował on następujące zagadnienia: hodowla ryb i organizacja rynku rybnego, przyczyny wzrostu cen żywności, zwalczanie choroby Aujeszky'ego, artykuły rolno-spożywcze wysokiej jakości. Ponadto zaakceptowano propozycję zorganizowania drugiej już konferencji dotyczącej zagadnień związanych z produkcją artykułów ekologicznych w kontekście perspektyw rozwoju i wpływu na polskie rolnictwo.

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą rozpatrzyła skierowane przez szefa Kancelarii Senatu wnioski o zlecenie zadań w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą, złożone przez jednostki niezaliczone do sektora finansów publicznych. Komisja zaopiniowała następujące wnioski o przyznanie dotacji z budżetu Kancelarii Senatu:

1. Wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie.

• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2009 r. Całkowity koszt realizacji zadania - 16 154 645,07 zł, postulowana kwota dotacji - 2 106 035,07 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, ale dotację zmniejszyć do kwoty 1 277 325,52 zł. Komisja postanowiła zarekomendować Prezydium Senatu rozważenie wsparcia nowego programu "Polskie słowo w polskim domu" kwotą 70 000 zł oraz odłożenie rozpatrywania zadania "Zakup rozgłośni radiowej <<Nowe Radio Krasława Plus>>" do czasu wyjaśnienia wszystkich wątpliwości związanych z ewentualnym zakupem tej rozgłośni.
• Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" w Warszawie: pomoc Polakom i Polonii za granicą w 2009 r. Całkowity koszt realizacji zadania - 9 499 862,03 zł, postulowana kwota dotacji - 9 499 862,03 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 4 710 947, 14 zł.
• Fundacja Semper Polonia w Warszawie: działania Fundacji Semper Polonia na rzecz Polonii i Polaków za granicą w 2009 r. Całkowity koszt realizacji zadania - 148 853 zł, postulowana kwota - dotacji 129 213 zł. Komisja zaproponowała, aby przyznać dotację, jej wysokość zmniejszyć jednak do 67 416 zł.
• Polskie Stowarzyszenie Morskie-Gospodarcze im. E. Kwiatkowskiego w Gdyni: XIII Forum Polonijne. Całkowity koszt realizacji zadania - 130 520,00 zł, postulowana kwota dotacji - 35 020 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Europejska Wspólnota Gospodarcza Polonii w Warszawie: "Oto Polska" - kwartalnik. Całkowity koszt realizacji zadania - 410 000 zł, postulowana kwota dotacji - 356 700 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Wschodnia Fundacja Kultury "Akcent" w Lublinie: promocja twórczości artystycznej (literackiej, plastycznej, muzycznej, teatralnej) Polaków mieszkających poza granicami kraju. Całkowity koszt realizacji zadania - 141 800 zł, postulowana kwota dotacji - 55 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 41 800 zł.
• Fundacja Wolność i Demokracja w Warszawie: Kresowy Portal Informacyjny KRESY24.PL z serwisem Karta Polaka. Całkowity koszt realizacji zadania - 398 300 zł, postulowana kwota dotacji - 365 900 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 321 50 zł.
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: program telewizyjny "Zielona wyspa". Całkowity koszt realizacji zadania - 113 689 zł, postulowana kwota dotacji - 113 689 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: program bezpłatnej prenumeraty prasy dla środowisk polskich na Wschodzie. Całkowity koszt realizacji zadania - 265 040 zł, postulowana kwota dotacji 168 776 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 143 459,00 zł.
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: wydawanie społeczno-kulturalnego czasopisma młodzieżowego "Pod wiatr". Całkowity koszt realizacji zadania - 81 300 zł, postulowana kwota dotacji - 23 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 20 810 zł.
• Fundacja "Młoda Europa" w Bydgoszczy: serwis internetowy - Polska dla Polaków w Wielkiej Brytanii i Irlandii. Całkowity koszt realizacji zadania - 230 000 zł, postulowana kwota dotacji - 206 200 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, Oddział Wrocławski we Wrocławiu: założenie i prowadzenie strony internetowej - Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe Polaków w Barze, na Ukrainie. Całkowity koszt realizacji zadania - 39 400 zł, postulowana kwota dotacji - 37 900 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Lubelski Klub Polonijny w Lublinie: kontynuacja wydawania "Forum Polonijnego" - w formie kwartalnika i serwisu internetowego "Forum". Całkowity koszt realizacji zadania - 153 800 zł, postulowana kwota dotacji - 141 800 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Światowa Rada Badań nad Polonią w Warszawie: założenie i prowadzenie portalu internetowego Światowej Rady Badań nad Polonią. Całkowity koszt realizacji zadania - 14 000 zł, postulowana kwota dotacji - 13 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.

Podczas posiedzenia senatorowie z Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą zapoznali się także z wnioskiem Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" dotyczącym organizacji I Światowego Zjazdu Wilniuków, który odbędzie się 1-9 sierpnia 2009 r. w Wilnie. Będzie to - po raz pierwszy na taką skalę - spotkanie byłych mieszkańców Wilna i Wileńszczyzny, rozrzuconych obecnie po całym świecie. Ich największe skupiska znajdują się w Polsce, USA, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Francji, Włoszech, RPA i Australii.

Oprócz wspomnień i sentymentalnej podróży w przeszłość zjazd będzie okazją do zaprezentowania unikatowej wielokulturowości Wilna zarówno w kontekście historycznym, jak i współczesnym - osiągnięć Polaków z Wileńszczyzny. W programie zjazdu przewidziano koncerty i spotkania, wycieczki, biesiady, gry terenowe, imprezy artystyczne i kulturalne. I Światowy Zjazd Wilniuków ma przypomnieć o wielowiekowej obecności i pracy Polaków na rzecz tego miasta. Najważniejsze cele i zadania zjazdu to:

• włączenie w realizację projektu "Wilno - europejska stolica kultury" społeczności polskiej na Litwie, która podejmie główny ciężar organizacyjny i jednocześnie zaprezentuje swój bogaty dorobek społeczno-gospodarczo-kulturalny;
• przyciągnięcie na Litwę środowisk emigracyjnych z całego świata, gdzie mieszkają wychodźcy z Wilna lub ich potomkowie, i zachęcenie ich do odwiedzenia rodzinnych stron;
• przypomnienie roli Polaków i znacznego wkładu w rozwój Wilna, całej Litwy od czasów Giedymina i Jagiełły, a także przypomnienie istotnego miejsca Wilna i Litwy w kulturze europejskiej w czasach, gdy było ono obok Krakowa jedną ze stolic Rzeczypospolitej - "Unii Środkowoeuropejskiej", co zapewniło mu miejsce oprócz Paryża czy Londynu w pierwszym szeregu miast europejskich;
• promocja Wilna jako nowoczesnej, prężnie rozwijającej się europejskiej stolicy XXI w., która mimo modernizacji wciąż pamięta o swojej chlubnej przeszłości, dba o ciągłość tradycji, żyje w duchu zgody i tolerancji wszystkich narodowości, kultur i religii.

W wyniku dyskusji Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą postanowiła zarekomendować Prezydium Senatu przyznanie dotacji na organizację I Światowego Zjazdu Wilniuków w wysokości 415 000 zł.

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Unii Europejskiej, zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, zaopiniowała następujące projekty aktów prawnych UE.

• Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie norm jakości i bezpieczeństwa narządów ludzkich do przeszczepów; COM(2008) 818, sygn. Rady UE 16521/08 - rozpatrzenie w trybie art. 6 ust. 1.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Zdrowia.

Referent: senator Norbert Krajczy.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Marek Twardowski.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady.

• Zmieniony wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2003/88/WE dotyczącą niektórych aspektów organizacji czasu pracy; COM(2005) 246, sygn. Rady UE 12683/04 - rozpatrzenie w trybie art. 8.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.

Referent: senator N. Krajczy.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Radosław Mleczko.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła stanowisko rządu.

• Projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej ramy wdrażania inteligentnych systemów transportowych w dziedzinie transportu drogowego oraz ich interfejsów z innymi rodzajami transportu; COM(2008) 887, sygn. Rady UE 17564/08 - rozpatrzenie w trybie art. 6 ust. 1.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Infrastruktury.

Referent: senator Piotr Głowski.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Maciej Jankowski.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady.

• Wnioski nierozpatrywane - propozycja zaakceptowana przez komisję:

Na swym posiedzeniu senatorowie z Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich przygotowali projekt uchwały Senatu w sprawie zmiany w składach komisji senackich.

Po zapoznaniu się z wnioskami senatorów w tej sprawie komisja, na podstawie art. 14 ust. 1 Regulaminu Senatu, postanowiła przedłożyć Izbie projekt uchwały zgodnie z rozpatrzonymi wnioskami. Na sprawozdawcę komisji podczas posiedzenia plenarnego wybrano senatora Piotra Zientarskiego.

Zgodnie z projektem uchwały Senat, na podstawie art. 13 ust. 2 regulaminu, odwołuje:

• senatora Macieja Klimę z Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą,
• senatora Bronisława Korfantego z Komisji Gospodarki Narodowej,
• senatora Zdzisława Pupę z Komisji Spraw Unii Europejskiej,
• senatora Władysława Sidorowicza z Komisji Spraw Zagranicznych,
• senator Grażynę Sztark z Komisji Środowiska,
• senatora Marka Trzcińskiego z Komisji Budżetu i Finansów Publicznych,
• senatora Piotra Wacha z Komisji Obrony Narodowej,
• senatora Marka Ziółkowskiego z Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich.

Jednocześnie Senat, na podstawie art. 13 ust. 2 regulaminu, wybiera:

• senatora Macieja Klimę do Komisji Spraw Unii Europejskiej,
• senatora Bronisława Korfantego do Komisji Obrony Narodowej,
• senatora Zdzisława Pupę do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
• senatora Władysława Sidorowicza do Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji,
• senator Grażynę Sztark do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
• senatora Marka Trzcińskiego do Komisji Gospodarki Narodowej,
• senatora Piotra Wacha do Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji,
• senatora Marka Ziółkowskiego do Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Podczas posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych rozpatrzono wnioski zgłoszone na 26. posiedzeniu Senatu do ustawy o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym.

Następnie komisja przygotowała projekt uchwały Senatu w sprawie wycofania senackiej inicjatywy ustawodawczej, dotyczącej projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Senator Henryk Woźniak odczytał pismo marszałka Senatu z 3 lutego 2009 r., skierowane do przewodniczącego komisji, w sprawie rozpatrzenia ewentualnego wycofania tego projektu. Jego celem było wydłużenie do 31 grudnia terminu wypłacania ostatniej w roku podatkowym miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i tym samym zwiększenie płynności finansowej małych przedsiębiorstw, prowadzących działalność opodatkowaną tym podatkiem.

Po uchwaleniu ustawy z 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, realizującej cele zawarte w projekcie senackim, podejmowanie inicjatywy ustawodawczej w tym zakresie stało się bezprzedmiotowe.

W wyniku głosowania Komisja Budżetu i Finansów Publicznych jednomyślnie poparła propozycję podjęcia przez Senat uchwały w sprawie wycofania senackiej inicjatywy ustawodawczej, dotyczącej projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, i przygotowała projekt uchwały w tej sprawie. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad tym projektem uchwały upoważniony został senator Kazimierz Kleina.

Senatorowie z Komisji Obrony Narodowej zapoznali się z informacją Ministerstwa Obrony Narodowej dotyczącą aktualnej sytuacji finansowej resortu. Podczas posiedzenia informację na ten temat przedstawił minister Bogdan Klich.

Jak stwierdził minister, wartość niespłaconych zobowiązań Ministerstwa Obrony narodowej za ubiegły rok wynosi 456 mln zł. Są to umowy, które resort i tak musi renegocjować. Przyznał, że z powodu cięć budżetowych konieczna może okazać się redukcja zakładanej liczebności armii po jej uzawodowieniu.

Minister B. Klich przypomniał, że w listopadzie 2008 r. MON dowiedziało się, że otrzyma mniej pieniędzy niż zakładała zeszłoroczna ustawa budżetowa. Była to kwota 3,277 mld zł, z czego zobowiązania wymagalne na koniec roku wyniosły 828 mln zł. Resort zaczął je spłacać w styczniu, kiedy otrzymał środki z Ministerstwa Finansów. "Spłaciliśmy wszystkie zobowiązania z wyjątkiem tych, które i tak ze względu na program oszczędności musielibyśmy renegocjować" - powiedział.

Minister obrony narodowej zaznaczył, że blisko połowa grudniowych wydatków MON wiąże się z programami wieloletnimi, takimi jak zakup wozów Rosomak i samolotów F-16. Minister po raz kolejny zdementował pogłoski, by zawarte pod koniec grudnia umowy wiązały się z koniecznością natychmiastowych spłat.

Podczas posiedzenia minister B. Klich zapowiedział utrzymanie kontyngentu w ramach misji ISAF w Afganistanie na obecnym poziomie 1600 osób. Podkreślił, że absolutnym priorytetem jest dodatkowe wyposażenie żołnierzy w sprzęt zwiększający ich bezpieczeństwo, m.in. holograficzne celowniki i bezpilotowe zestawy rozpoznawcze o zasięgu 250 km. Minister poinformował także, że zamiar wycofania się z misji w Czadzie, Libanie i na wzgórzach Golan był konsultowany z Ministerstwem Spraw Zagranicznych.

W swoim wystąpieniu minister B. Klich po raz kolejny zapewnił, że proces uzawodowienia polskiej armii nie jest zagrożony, wystarczy także pieniędzy na szkolenie. Szukając oszczędności, resort rozważa zwolnienie o półtora do dwóch miesięcy wcześniej żołnierzy z ostatniego poboru. Przyznał natomiast, że założona liczebność armii zawodowej może się zmienić. "Obawiam się, że nie będę mógł utrzymać mojego przekonania, że Polsce potrzeba 120 tys. żołnierzy" - powiedział. Jego zdaniem, korekty będzie wymagał plan rozwoju sił zbrojnych do roku 2018.

Odpowiadając na zarzut Zdzisława Goliszewskiego ze zbrojeniowej "Solidarności", że MON nie czuje się odpowiedzialne za branżę zatrudniającą 46 tys. pracowników, minister B. Klich podkreślił, że resort obrony, mimo iż formalnie nie odpowiada za zakłady zbrojeniowe podlegające w większości Ministerstwu Skarbu, poczuwa się do współodpowiedzialności. Dlatego w pierwszej kolejności renegocjowane mają być umowy z dostawcami zagranicznymi. Jako przykład podał umowę o dostawie dla marynarki rakiet Saab RBS15 Mk3 - będą one dostarczane wolniej, aby MON zostało więcej pieniędzy na zakupy w kraju. "Liczymy, że otrzymamy, zwłaszcza od "Bumaru", precyzyjną strategię ochrony przemysłu obronnego i będziemy mogli znaleźć najlepsze rozwiązanie" - powiedział minister obrony narodowej.

Podczas posiedzenia wiceminister gospodarki Dariusz Bogdan poinformował, że jego resort przejrzy aneksy do umów offsetowych tak, aby dodawane zobowiązania dotyczyły zamówień w polskim przemyśle.

Minister B. Klich stwierdził, że dokładniejszy plan oszczędności MON ma przygotować do połowy lutego. Zastrzegł jednak, że nie będzie to jeszcze ostateczny materiał, tego można się spodziewać na przełomie lutego i marca. W przyjętym 3 lutego przez rząd programie oszczędności budżetowych 1,947 mld zł przypada na budżet MON, który zgodnie z ustawą miał wynosić blisko 25 mld zł.

Ze względu na nieobecność przedstawicieli Ministerstwa Finansów senatorowie z Komisji Obrony Narodowej postanowili na swoim najbliższym posiedzeniu powrócić do budżetu MON.

Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich przygotowała projekt uchwały Senatu w sprawie zmiany w składach komisji senackich.

Podczas posiedzenia rozpatrzono wniosek senatora Piotra Kalety o odwołanie go z Komisji Gospodarki Narodowej i powołanie do Komisji Obrony Narodowej. Na podstawie art. 14 ust. 1 Regulaminu Senatu komisja postanowiła przedłożyć Senatowi projekt uchwały zgodnie z rozpatrzonym wnioskiem. Na sprawozdawcę komisji podczas posiedzenia plenarnego Izby wybrano senatora Piotra Zientarskiego.

Podczas posiedzenia Komisji Ustawodawczej odbyło się pierwsze czytanie projektu uchwały w sprawie uczczenia pamięci Lecha Bądkowskiego.

W imieniu wnioskodawców - grupy senatorów - projekt przedstawił i uzasadnił senator Kazimierz Kleina.

Jak napisano w projekcie, Senat w 25. rocznicę śmierci L. Bądkowskiego składa hołd temu wybitnemu Pomorzaninowi, pisarzowi, żołnierzowi, obywatelowi - rzecznikowi samorządnej Rzeczypospolitej wobec jego wielkich zasług dla odrodzenia suwerennego państwa polskiego i wdzięczny za świadectwo niezłomnego patriotyzmu i zaangażowania obywatelskiego. W projekcie przypomniano także jego bohaterską postawę w bitwie pod Narwikiem, zaangażowanie w powstanie Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, dorobek pisarski i dziennikarski. Podkreślono również szczególną rolę L. Bądkowskiego w powstaniu NSZZ "Solidarność" jako członka prezydium i rzecznika prasowego Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej oraz sygnatariusza Porozumień Sierpniowych.

W trakcie dyskusji senator Leon Kieres zaproponował wprowadzenie poprawki o charakterze redakcyjnym. Uzyskała ona akceptację wnioskodawców projektu, a następnie w wyniku głosowania Komisja Ustawodawcza postanowiła zarekomendować Izbie podjęcie uchwały w sprawie uczczenia pamięci L. Bądkowskiego wraz z zaaprobowaną zmianą. Ustalono, że w imieniu komisji projekt uchwały podczas drugiego czytania przedstawi senator L. Kieres.

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą rozpatrzyła skierowane przez szefa Kancelarii Senatu wnioski o zlecenie zadań w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą, złożone przez jednostki niezaliczone do sektora finansów publicznych. Komisja zaopiniowała następujące wnioski o przyznanie dotacji z budżetu Kancelarii Senatu:

1. Wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie

• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2009 r. Całkowity koszt realizacji zadania - 2 392 028,82 zł, postulowana kwota dotacji - 1 241 103,82 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 364 021, 95 zł.
• Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" w Warszawie: pomoc Polakom i Polonii na Wschodzie - wspieranie postaw obywatelskich w środowiskach polonijnych i polskich. Całkowity koszt realizacji zadania - 37 842,70 zł, postulowana kwota dotacji - 37 842,70 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 19 494,38 zł.
• Fundacja "Semper Polonia" w Warszawie: działania Fundacji "Semper Polonia" na rzecz Polonii i Polaków za granicą w 2009 r. Całkowity koszt realizacji zadania - 109 963 zł, postulowana kwota dotacji 100 067 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć i przyznać dotację w całości.
• Stowarzyszenie Skarbników Samorządowych Warmii i Mazur w Szczytnie: współpraca i wymiana doświadczeń pracowników samorządowych rejonu wileńskiego i solecznikowskiego z regionem Warmii i Mazur. Całkowity koszt realizacji zadania - 30 400 zł, postulowana kwota dotacji - 25 840 zł. Komisja zaproponowała, aby odrzucić wniosek.
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: organizacja konferencji "Wartości narodowe w kulturze młodzieżowej Polaków na Litwie". Całkowity koszt realizacji zadania - 79 130 zł, postulowana kwota dotacji - 79 130 zł. Komisja zaproponowała, aby odrzucić wniosek.
• Fundacja ODZEW w Lesznie: "Budujemy obywatelskie porozumienie". Całkowity koszt realizacji zadania - 119 340 zł, postulowana kwota dotacji - 72 330 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek.
• ZHP Chorągiew Dolnośląska we Wrocławiu: Syberia - w poszukiwaniu przeszłości i przyszłości. Całkowity koszt realizacji zadania - 56 000 zł, postulowana kwota dotacji - 33 500 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek i przyznać postulowaną kwotę.
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2009 r. Całkowity koszt realizacji zdania - 246 543,93 zł, postulowana kwota dotacji - 219 693,93 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek, dotację zmniejszyć jednak do 21 554,14 zł.
• Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" w Warszawie: pomoc Polakom i Polonii na Wschodzie - wspieranie postaw obywatelskich w środowiskach polonijnych i polskich. Całkowity koszt realizacji zadania - 88 415,73 zł, postulowana kwota dotacji - 88 415,73 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 53 471,91 zł.
• ZHP Komenda Chorągwi Łódzkiej: XV Sztafeta Niepodległości Główno-Zułów-Wilno-Główno. Całkowity koszt realizacji zadania - 24 000 zł, postulowana kwota dotacji - 20 000 zł. Komisja zaproponowała, aby odrzucić wniosek.
• Fundacja "Młoda Europa" w Bydgoszczy: święto narodowe spędzamy w Polsce. Całkowity koszt realizacji zadania - 80 028 zł, postulowana kwota dotacji - 69 838 zł. Komisja zaproponowała, aby odrzucić wniosek.
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2009 r. Całkowity koszt realizacji zdania - 1 048 633,15 zł, postulowana kwota dotacji - 683 193,15 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek, dotację zmniejszyć jednak do 309 223,28 zł.
• Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" w Warszawie: pomoc Polakom i Polonii na Wschodzie - wspieranie postaw obywatelskich w środowiskach polonijnych i polskich. Całkowity koszt realizacji zadania - 615 213,51 zł, postulowana kwota dotacji - 615 213,57 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek, dotację zmniejszyć jednak do 279 775,28 zł.
• Komenda Chorągwi Łódzkiej: "Ojczyzna jest tam, gdzie są nasze korzenie!". Całkowity koszt realizacji zadania - 39 820 zł, postulowana kwota dotacji - 29 860 zł. Komisja zaproponowała, aby odrzucić wniosek.
• ZHP Komenda Chorągwi Łódzkiej: Harcerska Edukacja Liderów Polonijnych. Całkowity koszt realizacji zadania - 106 680 zł, postulowana kwota dotacji - 90 940 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek, dotację zmniejszyć jednak do 30 169 zł.
• Fundacja "PRO POLONIA" w Pułtusku: Szkoła Liderów Polonijnych. Całkowity koszt realizacji zadania - 151 600 zł, postulowana kwota dotacji - 151 600 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek, dotację zmniejszyć jednak do 35 009 zł.
• Stowarzyszenie Szkoła Liderów w Warszawie: I Szkoła Liderów Polonijnych. Całkowity koszt realizacji zadania - 1 389 452 zł, postulowana kwota dotacji - 1 346 052 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek, dotację zmniejszyć jednak do 438 065,39 zł.
• Fundacja "Młoda Europa w Bydgoszczy: Międzynarodowe Szkolenie Liderów. Całkowity koszt realizacji zadania - 157 512,00 zł, postulowana kwota dotacji - 136 598 zł. Komisja zaproponowała, aby odrzucić wniosek.
• Europejski Dom Spotkań - Fundacja "Nowy Staw" w Lublinie: "Idee dla przyszłości" - spotkanie młodzieży polonijnej. Całkowity koszt realizacji zadania - 118 720 zł, postulowana kwota dotacji - 114 720,00 zł. Komisja zaproponowała, aby odrzucić wniosek.
• Europejski Dom Spotkań - Fundacja "Nowy Staw" w Lublinie: Nasutów 2009 - Spotkanie Liderów Środowisk Duszpasterskich Polaków za Granicą. Całkowity koszt realizacji zadania - 123 485 zł, postulowana kwota dotacji - 118 485 zł. Komisja zaproponowała, aby odrzucić wniosek.
• ZHP Chorągiew Dolnośląska we Wrocławiu: argentyńskie tango po polsku. Całkowity koszt realizacji zadania - 131 200 zł, postulowana kwota dotacji - 100 000 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek.
• ZHP Chorągiew Dolnośląska we Wrocławiu: w poszukiwaniu klonowego liścia. Całkowity koszt realizacji zadania - 67 000 zł, postulowana kwota dotacji - 35 000 zł. Komisja zaproponowała, aby odrzucić wniosek.
• Fundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej w Warszawie: "Opowiem ci o wolnej Polsce" - spotkania młodzieży polonijnej ze świadkami historii. Całkowity koszt realizacji zadania - 141 490 zł, postulowana kwota dotacji - 103 790 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 30 063 zł.
• Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, Naczelnictwo w Warszawie: wsparcie metodyczne harcerstwa polskiego na Wschodzie. Całkowity koszt realizacji zadania - 56 700 zł, postulowana kwota dotacji - 52 200 zł. Komisja zaproponowała, aby odrzucić wniosek.
• ZHP Główna Kwatera w Warszawie: spotkanie z przedstawicielami organizacji harcerskich działających poza granicami kraju w celu stworzenia formalnej płaszczyzny współpracy. Całkowity koszt realizacji zadania - 14 520 zł, postulowana kwota dotacji - 14 000 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek, dotację zmniejszyć jednak do 10 985 zł.
• ZHP Główna Kwatera w Warszawie: zimowisko szkoleniowe liderów wędrowniczych harcerskich organizacji działających na Wschodzie. Całkowity koszt realizacji zadania - 135 400 zł, postulowana kwota dotacji - 128 200 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek, dotację zmniejszyć jednak do 51 906 zł.
• Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, Naczelnictwo w Warszawie: aktywizacja polonijnego środowiska harcerskiego na Litwie i Ukrainie. Całkowity koszt realizacji zadania - 22 400 zł, postulowana kwota dotacji - 20 000 zł. Komisja zaproponowała, aby odrzucić wniosek.
• Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, Naczelnictwo w Warszawie: polska drużyna harcerska w Leipzig/Lipsk. Całkowity koszt realizacji zadania - 29 000 zł, postulowana kwota dotacji - 20 500 zł. Komisja zaproponowała, aby odrzucić wniosek.
• Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, Naczelnictwo w Warszawie: udział harcerek i harcerzy polskiego pochodzenia w zlocie XX-lecia Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. Całkowity koszt realizacji zadania - 743 000 zł, postulowana kwota dotacji - 175 000 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek, dotację zmniejszyć jednak do 61 250 zł.
• Stowarzyszenie Społeczny Urząd Miasta w Gdańsku: kurs liderów aktywności społecznej. Całkowity koszt realizacji zadania - 37 100 zł, postulowana kwota dotacji - 32 600 zł. Komisja zaproponowała, aby odrzucić wniosek.  

1. Wnioski o zlecenie zadań o charakterze inwestycyjnym i przyznanie dotacji na ich wykonanie

Zadania kontynuowane z lat ubiegłych

• Prowincja św. Antoniego i bł. Jakuba strzemię zakonu braci mniejszych konwentualnych (franciszkanów) w Krakowie: odbudowa i adaptacja polskiego klasztoru z przeznaczeniem na Młodzieżowe Centrum Pokoju i Pojednania w Bołszowcach, na Ukrainie. Inwestycja realizowana w latach 2006-2009, postulowana kwota dotacji w 2009 r. - 578 340 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek.
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska": przebudowa Domu Polskiego w Buenos Aires, w Argentynie. Inwestycja realizowana w latach 2006-2009, postulowana kwota dotacji w 2009 r. - 1 896 500 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek.  
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska": budowa polskiej szkoły początkowej w Mariampolu, na Litwie. Inwestycja realizowana w latach 2007-2009, postulowana kwota dotacji w 2009 r. - 356 658 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek.
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska": roboty budowlano-instalacyjne w szkole średniej w Jaszunach, na Litwie. Inwestycja realizowana w latach 2007-2009, postulowana kwota dotacji w 2009 r. - 721 554 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek.
• Stowarzyszenie"Wspólnota Polska": budowa szkoły z przedszkolem w Pojana Mikuli, w Rumunii. Inwestycja realizowana w latach 2007-2009, postulowana kwota dotacji w 2009 r. - 2 700 000 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek, dotację zmniejszyć jednak do 2 490 374 zł.
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska": roboty budowlano-instalacyjne w szkole średniej w Daugavpils, na Łotwie. Inwestycja realizowana w latach 2007-2009, postulowana kwota dotacji w 2009 r. - 757 356 zł. Komisja zaproponowała, aby poprzeć wniosek, dotację zmniejszyć jednak do 722 580 zł.

Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina.

W imieniu rządu przyjęcie nowelizacji sejmowej, uchwalonej z przedłożenia Rady Ministrów, rekomendował senatorom wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Artur Ławniczak. Nowela implementuje do polskiego porządku prawnego zmiany wprowadzane w rozporządzeniu Rady (WE) nr 479/2008 z 29 kwietnia 2008 r. w sprawie wspólnej organizacji rynku wina, zmieniającym rozporządzenia (WE) nr 1493/1999, (WE) nr 1782/2003, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 3/2008 oraz uchylającym rozporządzenia (EWG) nr 2392/86 i (WE) nr 1493/1999. W Sejmie nad nowelizacją pracowała Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która wprowadziła do projektu rządowego poprawki uwzględniające przepisy - wchodzącej w życie 1 marca 2009 r. - ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym.

Ustawa rozpatrywana przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi zakłada zniesienie limitu produkcji wina gronowego i ograniczenia sadzenia winorośli w Polsce. Nowe przepisy rozszerzają liczbę odmian winorośli, z których będzie można produkować wino gronowe. Będzie je można wytwarzać ze wszystkich odmian winorośli zakwalifikowanych do wyrobu tego gatunku w Unii Europejskiej. Dotychczas w Polsce można było wyprodukować najwyżej 25 tys. hektolitrów wina, co oznacza, że winorośl na ten cel można było uprawiać na powierzchni około 250 ha.

W myśl nowelizacji producent wina będzie mógł je wzbogacać poprzez dodanie cukru do winogron, moszczu i wina gronowego. Projektowane regulacje zakładają, że w wypadku wyjątkowo niekorzystnej pogody podczas dojrzewania owoców minister rolnictwa będzie mógł wystąpić do Komisji Europejskiej o zwiększenie dozwolonego poziomu dodawanego cukru.

Ponadto postanowiono, że producenci wytwarzający wyroby winiarskie w ilości większej niż 1000 hektolitrów będą musieli prowadzić tzw. skład podatkowy. Z obowiązku posiadania składu zwolnione zostaną natomiast podmioty wyrabiające wino gronowe z upraw własnych w ilości mniejszej niż 1000 hektolitrów. Skład podatkowy to miejsce określone w zezwoleniu, wydanym przez właściwego naczelnika urzędu celnego, podlegające szczególnemu nadzorowi podatkowemu. Można w nim produkować, przetwarzać, magazynować i przygotowywać wysyłkę wyrobów podlegających akcyzie. Przedsiębiorcy, którzy będą wprowadzali wino do sprzedaży, muszą zostać zarejestrowani w Agencji Rynku Rolnego.

Nowela wprowadza ponadto sankcje karne m.in. za wyrób wina gronowego w miejscu innym niż wskazane w zgłoszeniu złożonym do agencji. Kontrolowaniem upraw winorośli oraz produkcji win zajmie się Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin, która będzie przekazywała stosowne informacje ministrowi rolnictwa.

W nowelizacji, która ma wejść w życie w 14 dni od jej ogłoszenia, zmieniono także przepisy o akcyzie, tak by podmioty, które będą się zajmowały produkcją wina, mogły płacić akcyzę w formie zaliczkowej.

Senatorowie zapoznali się też z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zgłosiło uwagi do rozpatrywanej ustawy sejmowej. Nie uzyskały one jednak akceptacji ministerstwa rolnictwa. Wprowadzenie zmian postulowali również obecni na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiciele Zielonogórskiego Stowarzyszenia Winiarskiego - prezes Roman Grad i Marcin Moszkowski. Chodziło o umożliwienie podmiotowi wyrabiającemu wino z upraw własnych wprowadzenia do obrotu swojego wyrobu w ramach prowadzonej działalności. Tę propozycję jako zbyt daleko idącą ocenił przedstawiciel ministerstwa rolnictwa, który stwierdził, że bez konsultacji z resortami finansów i gospodarki nie może się wypowiadać na ten temat.

Ponieważ podczas dyskusji doszło do rozbieżności między opiniami senackiego biura legislacyjnego a obecnego na posiedzeniu przedstawiciela ministerstwa rolnictwa w sprawie wątpliwości zgłoszonych przez biuro, przewodniczący komisji senator Jerzy Chróścikowski postanowił zwrócić się z prośbą o opinię w tej sprawie do UKIE.

Ostatecznie, w wyniku głosowania Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi postanowiła zarekomendować Izbie przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Przemysława Błaszczyka.

Senatorowie z Komisji Obrony Narodowej zapoznali się z informacją Ministerstwa Obrony Narodowej i Ministerstwa Finansów na temat finansowania wydatków obronnych w roku 2009. Podczas posiedzenia, które odbyło się 5 lutego, minister obrony narodowej Bogdan Klich przedstawił aktualną sytuację finansową resortu. W związku z tym, że tym spotkaniu nie uczestniczyli przedstawiciele resortu finansów, zapowiedziano powrót do tego tematu.

Na obecnym posiedzeniu przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej zapowiedzieli, że z powodu cięć budżetowych zakupy broni dla wojska będą wolniejsze, a przeprowadzka głównych dowództw zostanie wstrzymana. "Gwarantujemy realizację programów Grom, Spike i Kołowego Transportera Opancerzonego, będziemy realizować te programy, ale musimy je wydłużyć o 2-3 lata" - poinformował szef zarządu planowania rzeczowego Sztabu Generalnego gen. dyw. Bogusław Samol, pytany o wieloletnie plany zakupów.

Pesymistyczną prognozę przedstawił prezes "Bumaru" Edward Nowak. W 2008 r. krajowy obrót tej grupy, skupiającej ponad 20 spółek zatrudniających 12 tys. osób, wyniósł 2,3 mld zł. Na 2009 r. grupa planowała wzrost do 2,6 mld zł. W związku z doniesieniami o nadchodzącym kryzysie zredukowała założenia do 1,7 mld, obecna "prognoza minimalnych potrzeb" to 1,3 mld zł.

Jak poinformował prezes E. Nowak, w centrali "Bumaru" zostanie zwolniony co trzeci pracownik, oszczędności dotkną także spółki zależne. Dodał, że "Bumar" zamierza rozwijać produkcję cywilną i obniżać koszty. Szans dla grupy prezes upatruje też w ściślejszej współpracy z wojskiem - nie tylko w zakresie sprzedaży sprzętu, ale także leasingu i umów serwisowych na cały cykl życia produktów. Prezes apelował do Ministerstwa Spraw Zagranicznych o współpracę. Jak zauważył, mamy zakaz wchodzenia na pewne rynki, na które wchodzą konkurenci.

Podczas posiedzenia Komisji Obrony Narodowej wiceminister skarbu Krzysztof Łaszkiewicz podkreślił, że mimo iż wchodzące w skład "Bumaru" najważniejsze spółki oferują kilka produktów, na które jest zbyt za granicą, to podstawowe znaczenie mają zamówienia krajowe.

Wiceminister obrony narodowej Zenon Kosiniak-Kamysz poinformował, że z powodu cięć budżetowych nie będzie realizowana decyzja o dyslokacji dowództw. Resort planował zmianę struktury dowódczej i przeniesienie dowództwa wojsk lądowych z Warszawy do Wrocławia, a sił powietrznych do Poznania. Wiceminister zapowiedział natomiast, że ograniczenia nie wpłyną na budżet SKW i SWW.

Jak powiedziała podczas posiedzenia wiceminister finansów Elżbieta Suchocka-Roguska, faktyczne dodatkowe obciążenie tegorocznego budżetu MON to 828 mln zł - kwota zobowiązań wymagalnych na 31 grudnia 2008 r. (część z nich resort już spłacił). W styczniu Ministerstwo Finansów przekazało MON 2 mld zł na płatności, do przekazania pozostało 62 mln zł.

Do 13 lutego MON ma przygotować bardziej szczegółowy plan oszczędności i zakupów. Jeden ze sposobów przedstawionych w ubiegłym tygodniu polegałby na zredukowaniu liczebności armii. Zgodnie z planem oszczędności budżetowych MON ma zaoszczędzić 1,947 mld zł z budżetu, który planowano na poziomie blisko 25 mld zł.

Na zakończenie posiedzenia Komisja Obrony Narodowej przyjęła plan pracy na 2009 r. Postanowiono, że oprócz stałej działalności legislacyjnej w kręgu zainteresowań senatorów znajdą się m.in.: aktualna sytuacja i przyszłość polskiego przemysłu zbrojeniowego, rola i zadania wojsk specjalnych w polskim systemie obronnym, sytuacja wojskowej służby zdrowia w kontekście proponowanych zmian w systemie powszechnej opieki zdrowotnej, rola i zadania wywiadu wojskowego wobec nowych wyzwań polskich sił zbrojnych, problemy dotyczące lotnictwa (organizacja i bezpieczeństwo lotów, system szkolenia personelu lotniczego, wyposażenie w samoloty wielozadaniowe i śmigłowce), przebieg modernizacji technicznej Marynarki Wojennej, polski udział w misjach wojskowych NATO i UE.

Senatorowie z Komisji Spraw Unii Europejskiej wybrali senatora Macieja Klimę na zastępcę przewodniczącego komisji. W trakcie dyskusji jego kandydaturę na to stanowisko zgłosił senator Norbert Krajczy.

W głosowaniu tajnym, przeprowadzonym przez senatorów: Stanisława Gorczycę, Romana Ludwiczuka i Grzegorza Wojciechowskiego, tę kandydaturę poparło 8 senatorów, a 1 osoba była przeciw.

Senatorowie zapoznali się także z informacją rządu na temat stanu przygotowań do prezydencji polskiej w 2011 r. Informację przedstawił podsekretarz stanu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej Piotr Serafin. O przygotowaniach Kancelarii Senatu mówił dyrektor Biura Spraw Międzynarodowych i Unii Europejskiej Leszek Kieniewicz.

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Unii Europejskiej, zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, zaopiniowała także następujące projekty aktów prawnych UE:

• Projekt rozporządzenia Rady ustanawiającego procedurę negocjowania i zawierania umów dwustronnych między państwami członkowskimi a krajami trzecimi dotyczących kwestii sektorowych i obejmujących jurysdykcję, uznawanie i wykonywanie orzeczeń i decyzji w sprawach małżeńskich, dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej oraz zobowiązań alimentacyjnych, a także prawa właściwego w sprawach dotyczących zobowiązań alimentacyjnych; COM(2008) 894, sygn. Rady UE 5146/09.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Sprawiedliwości.

Referent: senator R. Ludwiczuk.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Łukasz Rędziniak.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt rozporządzenia Rady.

• Projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego procedurę negocjowania i zawierania umów dwustronnych między państwami członkowskimi a krajami trzecimi dotyczących kwestii sektorowych i obejmujących prawo właściwe dla zobowiązań umownych i pozaumownych; COM(2008) 893, sygn. Rady UE 5147/09.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Sprawiedliwości.

Referent: senator R. Ludwiczuk.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Ł. Rędziniak.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady.

• Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym; COM(2008) 809, sygn. Rady UE 17333/08.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Gospodarki.

Referent: senator S. Gorczyca.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Marcin Korolec.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady.

• Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE); COM(2008) 810, sygn. Rady UE 17367/08.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Środowiska.

Referent: senator S. Gorczyca.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Bernard Błaszczyk.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady.

• Wniosek dotyczący dyrektywy Rady (Euratom), ustanawiający wspólnotowe ramy bezpieczeństwa jądrowego; COM(2008) 790, sygn. Rady UE 16537/08.

Instytucja wiodąca: Ministerstwo Środowiska.

Referent: senator Tadeusz Gruszka.

Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu B. Błaszczyk.

Komisja Spraw Unii Europejskiej poparła projekt dyrektywy Rady.

• Wnioski nierozpatrywane - propozycja zaakceptowana przez komisję:

- w trybie art. 6 ust. 1: COM(2009) 023, COM(2009) 003, COM(2008) 910, COM(2008) 889, COM(2008) 873, sygn. Rady 5554/09.

Gościem Komisji Środowiska był minister środowiska Maciej Nowicki. Temat posiedzenia stanowiły zadania zrealizowane przez resort w 2008 r., a także plan pracy i priorytety działania na 2009 r. oraz plan prac legislacyjnych.

Minister M. Nowicki podkreślił wysiłek legislacyjny, który w ubiegłym roku podjął kierowany przez niego resort. Przygotowano 17 projektów ustaw i nowelizacji, z których 8 weszło już w życie. Jako jedną z najważniejszych wskazał ustawę dotyczącą dostępu społeczeństwa do informacji o środowisku. Jej przyjęcie było jednym z warunków otrzymania przez Polskę środków unijnych na ochronę środowiska.

Jak stwierdził, udało się także przełamać impas i osiągnąć postęp w sprawie obszarów Natura 2000, tak że zostały wstrzymane unijne postępowania przeciwko Polsce. Minister podkreślił także postęp w sprawie doliny Rospudy i budowy obwodnicy Augustowa. Ustalono trzy warianty jej przebiegu, spośród których w najbliższym czasie zostanie wybrany jeden.

Minister M. Nowicki omówił także szczegółowo wyniki zeszłorocznej, grudniowej światowej konferencji klimatycznej w Poznaniu. Jak podkreślił, była ona wielkim osiągnięciem zarówno ze względów merytorycznych, jak i logistycznych, i organizacyjnych. Wzięło w niej udział ponad 12 tys. osób i delegacje z ponad 190 krajów całego świata. Podjęte na niej ustalenia stanowią znakomitą bazę do nowego światowego porozumienia w sprawie przeciwdziałania zmianom klimatycznych, które zostanie prawdopodobnie zawarte w grudniu 2009 r., podczas konferencji w Kopenhadze. W Poznaniu przyjęto także założenia funduszu adaptacyjnego dla najuboższych krajów świata, który ma zacząć funkcjonować już w tym roku. Jako ważne osiągnięcie konferencji minister M. Nowicki wskazał także przyjęcie tzw. poznańskiej strategii technologii.

Mówiąc o priorytetach kierowanego przez siebie resortu w 2009 r., minister środowiska wymienił następujące działania:

• dotyczące energii i ochrony atmosfery (m.in. akcja oszczędzania energii i podnoszenia efektywności energetycznej);
• odnoszące się do gospodarki odpadami - nowelizacja ustawy w zakresie "władztwa nad odpadami", ponieważ obecny system nie funkcjonuje i ponad 92% odpadów trafia na wysypisko;
• obchody 600-lecia ochrony przyrody Puszczy Białowieskiej;
• podjęcie decyzji w sprawie doliny Rospudy i zapory w Nieszawie;
• sprzedaż części polskich nadwyżek z emisji CO².

Po wysłuchaniu obszernej informacji przedstawionej przez ministra M. Nowickiego przystąpiono do dyskusji, zadawano też pytania szefowi resortu środowiska.

Senator Jan Dobrzyński pytał m.in. o działania podejmowane w celu zakończenia rozpoczętych inwestycji. Senator Wojciech Skurkiewicz wskazywał natomiast na opóźnienia w przekazywaniu środków na ten cel z budżetu. Senator Jadwiga Rotnicka zwróciła uwagę na problem spalarni odpadów i braku odbiorców odpadów segregowanych. O niefunkcjonowaniu systemu odbioru makulatury mówił zaś senator Andrzej Grzyb. Senator Przemysław Błaszczyk pytał o decyzję w sprawie kopalni węgla brunatnego Zgierz.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Środowiska przedyskutowała, a następnie przyjęła plan pracy na I półrocze 2009 r. Ustalono, że oprócz działalności legislacyjnej w kręgu zainteresowań senatorów znajdą się m.in. informacja Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli monitoringu środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do 2016 r., Natura 2000 - wyzwania, zagrożenia, inwestycje infrastrukturalne w Polsce, realizacja programu "Infrastruktura i środowisko", przyszłość Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy w kontekście finansowania inwestycji środowiskowych, a także zagadnienia dotyczące odnawialnych źródeł energii, strategii gospodarowania wodami, małej retencji i melioracji, gospodarki odpadami czy edukacji ekologicznej.

Gościem Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji był radca ambasady Kazachstanu w Polsce Jerlan Szamiszew. Podczas spotkania rozmawiano na temat perspektyw współpracy między Kazachstanem i Polską w zakresie praw człowieka i reform demokratycznych.

Senatorowie rozpatrzyli następnie ustawę o zmianie ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Rozwiązania przyjęte przez Sejm omówili przedstawiciele Departamentu Legislacyjno-Prawnego w Ministerstwie Sprawiedliwości - wicedyrektor Jan Bołonkowski i sędzia Zofia Fiedorowicz. Na temat ustawy wypowiadał się także radcy prawny Tadeusz Białek ze Związku Banków Polskich.

Senatorowie zapoznali się też z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które przedstawiło propozycje poprawek do rozpatrywanej ustawy sejmowej.

Sejmowa nowela, uchwalona na podstawie dwóch projektów - rządowego i senackiego, dostosowuje prawo upadłościowe i naprawcze do wyroków Trybunału Konstytucyjnego. Eliminuje także wątpliwości interpretacyjne, które wyniknęły z praktyki 4-letniego stosowania dotychczasowej ustawy. Uściślono m.in. przepisy dotyczące zdolności upadłościowej, podstawy ogłoszenia upadłości, postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości i jej skutków, zmian w przepisach odnoszących się do syndyka, nadzorcy sądowego i zarządcy masy upadłości oraz uczestników postępowania

Sejmowa nowela wprowadza ułatwienia w prowadzeniu postępowań naprawczych przez przedsiębiorców zadłużonych w niewielkim stopniu i tych, których zadłużenie ma charakter przejściowy. Jednoznacznie precyzuje także, że osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą wpisywane są do rejestru działalności gospodarczej, a nie do Krajowego Rejestru Sądowego.

W wyniku głosowania Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji opowiedziała się za wprowadzeniem 11 poprawek do ustawy o zmianie ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Ustalono, że proponowane zmiany w imieniu komisji zarekomenduje Izbie senator Zbigniew Cichoń.

Senatorowie z Komisji Zdrowia postanowili zarekomendować Izbie przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Norberta Krajczego.

Podczas posiedzenia opinię na temat noweli, uchwalonej jednogłośnie przez Sejm na podstawie projektu poselskiego, przedstawił sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Jakub Szulc. Żadnych uwag do nowelizacji nie zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Ustawa zakłada wprowadzenie minimalnej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób prowadzących działalność pozarolniczą. Będzie ona określona na podstawie wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

To rozwiązanie ma ułatwić osobom prowadzącym działalność pozarolniczą i współpracującym z nimi rozliczanie składek na ubezpieczenie zdrowotne. Obecnie obowiązujące przepisy ustalają minimalną deklarowaną podstawę naliczania składek na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą jako 75% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w poprzednim kwartale, ogłaszanego w komunikacie prezesa GUS. Wejście w życie noweli ma uprościć tryb naliczania dzięki zwolnieniu osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą z obowiązku sprawdzania co kwartał wysokości przeciętnego wynagrodzenia. Ma to się przyczynić do lepszego prognozowania kosztów działania w ciągu roku.

W konsekwencji uproszczona zostanie również praca Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - zmniejszy się liczba potencjalnych błędów w przekazywanych mu dokumentach, wynikających ze zmian podstawy naliczania składek.

Podczas posiedzenia Komisji Zdrowia senatorowie zapoznali się także z programem informatyzacji służby zdrowia. Jego założenia w formie prezentacji multimedialnej przedstawił dyrektor Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia Leszek Sikorski.

Celem programu jest:

• stworzenie warunków informacyjnych umożliwiających podejmowanie w dłuższej perspektywie decyzji dotyczących polityki zdrowotnej niezależnie od przyjętego modelu organizacyjnego opieki zdrowotnej i zasad jej finansowania;
• stworzenie stabilnego systemu informacji w ochronie zdrowia, charakteryzującego się, z jednej strony, elastycznym podejściem do organizacji systemu zasobów ochrony zdrowia, w tym do modelu finansowania świadczeń ze środków publicznych, z drugiej strony - odpornością na błędy w gromadzeniu i archiwizacji danych, spowodowane zmianami w systemie ochrony zdrowia;
• zmniejszenie luki informacyjnej w sektorze ochrony zdrowia, uniemożliwiającej zbudowanie optymalnego modelu opieki zdrowotnej;
• stworzenie warunków umożliwiających stałe podnoszenie poziomu wiedzy społeczeństwa o możliwościach i korzyściach wynikających z wykorzystywania elektronicznej drogi udostępniania usług e-zdrowie poprzez rozwój tego typu usług, m.in. umożliwienie usługobiorcom dostępu on-line do danych o zrealizowanych na ich rzecz usługach zdrowotnych oraz umożliwienie zapisów do lekarza w trybie on-line;
• umożliwienie obywatelom i osobom przebywającym w Polsce dostępu do informacji o ich stanie zdrowia i dysponowania tymi informacjami niezależnie od ich aktualnego miejsca pobytu;
• uporządkowanie istniejącego systemu zbierania, przetwarzania i wykorzystywania informacji o ochronie zdrowia;
• poprawa funkcjonowania opieki zdrowotnej w Polsce poprzez zapewnienie kompleksowości, aktualności, niesprzeczności norm, procesów, systemów i zasobów informacyjnych ochrony zdrowia, mających wpływ na zachowanie spójności ładu informacyjnego w ochronie zdrowia, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb informacyjnych obywateli;
• optymalizacja nakładów finansowych na informatyzację sektora ochrony zdrowia i rozwój społeczeństwa informacyjnego w obszarze zdrowia pod względem uzyskiwanych efektów;
• przywrócenie właściwych relacji między wytwórcą danych, gestorami systemów informacyjnych zbierających dane a podmiotami wykorzystującymi i analizującymi informacje generowane w systemach informacyjnych;
• stworzenie optymalnych warunków do uruchomienia i eksploatacji systemów teleinformatycznych w ochronie zdrowia, zgodnych z Planem Informatyzacji Państwa na lata 2007-2013, dokumentami strategicznymi przyjętymi przez Radę Ministrów o szczególnym znaczeniu dla polityki zdrowotnej, w tym polityki bezpieczeństwa zdrowotnego;
• stworzenie optymalnych warunków, umożliwiających skuteczną absorpcję funduszy z Unii Europejskiej, przeznaczonych na informatyzację i rozwój społeczeństwa informacyjnego w dziedzinie ochrony zdrowia.

2 lutego br. odbyła się 20. Pielgrzymka Parlamentarzystów Polskich na Jasną Górę. Posłowie i senatorowie modlili się w intencji przyszłości ojczyzny.

Politycy uczestniczyli we mszy św. odprawionej w kaplicy Matki Bożej przez biskupa częstochowskiego Antoniego Długosza, a koncelebrowanej przez duszpasterza parlamentarzystów ks. Piotra Pawlukiewicza.

Podczas mszy bp A. Długosz przypominał pielgrzymom o ich misji "posługi narodowi, całej ojczyźnie i Europie". "Zachowując własną tożsamość, parlamentarzysta ukierunkowuje swą pracę dla najlepiej pojętego dobra wspólnego. Kiedy wykorzystuje swe talenty w bezinteresownej służbie prawdziwemu rozwojowi ojczyzny, tym samym służy Bogu" - podkreślił biskup, nazywając przy tym parlament "laboratorium twórczego dialogu, postępu oraz współpracy ze wszystkimi i dla wszystkich".

Zaznaczył też, że demokratyczny system sprawowania władzy sprawdza się, jeżeli oparty jest na silnym fundamencie etycznym. Dlatego - mówił - obecność parlamentarzystów na Jasnej Górze jest szczególnie wymowna i ważna w czasach, gdy pojawiają się silne tendencje do eliminowania z życia społecznego imienia Boga i sprawdzonych wiekami wartości chrześcijańskich.

Biskup A. Długosz przypominał, że współcześni Polacy stają nie tylko przed szansami, ale też pokusami - bierności, wycofania ze wspólnoty, emigracji oraz łatwych recept na życie bez pokrycia. Jak powiedział, chrześcijaństwo staje się w tej sytuacji szkołą krytycznego myślenia, które nie pozwala ulegać iluzjom. "Nie istnieje droga na skróty do pomyślności, dobrobytu i społecznego ładu. Im więcej wolności, tym więcej odpowiedzialności" - mówił.

Przeor Jasnej Góry o. Roman Majewski zadedykował parlamentarzystom słowa Konrada z "Wyzwolenia" Stanisława Wyspiańskiego: "Daj nam poczucie siły i Polskę daj nam żywą, by słowa się spełniły nad ziemią tą szczęśliwą". Jak powiedział, to słowa solidarności i narodowego pojednania; pokoju, a nie wojny; zgody, a nie ciągłych targów i powszechnego zgorszenia, owocujących zgorzknieniem i brakiem zaufania do tych, którzy z uwagą śledzą wirtualne słupki opinii publicznej, a zapominają, że naród nie jest tylko na dziś, ani nawet na jutro.

Ojciec R. Majewski przypomniał, że z Jasnej Góry często płyną w Polskę apele o zaniechanie zwycięstw rodzących się z niezdrowej rywalizacji, z personalnych ambicji, a zwłaszcza ze złości czy nienawiści. Nawiązując do przestrogi kardynała Stefana Wyszyńskiego, że ludzie ze starymi nałogami nie odnowią ojczyzny, przeor prosił Matkę Boską o pomoc Polakom w rzetelnej odnowie duchowej. Wspominał także Jana Pawła II, który na Jasnej Górze modlił się, by Polacy odnosili zwycięstwa nad wszystkim, co zagraża ludzkiej godności i dobru ojczyzny. W imieniu paulinów dziękował "parlamentarzystom, którzy tego dobra bronią każdego dnia".

Za umożliwienie modlitwy o przyszłość Polski na Jasnej Górze podziękował paulinom poseł Przemysław Gosiewski. "Przychodzimy, aby zapewnić, że w naszych pracach fundamentem są wartości chrześcijańskie, dlatego że prawo, które stanowimy w Sejmie i Senacie, musi wynikać z jasnych przesłanek etycznych, a te przesłanki wynosimy z nauki Pana Boga oraz z tego, że jesteśmy posłami, którzy odwołują się do nauki społecznej Kościoła" - zapewnił.

Senator Czesław Ryszka odniósł się natomiast do słów bp. A. Długosza, które - jak powiedział - były dla parlamentarzystów "swoistym rachunkiem sumienia". Zgodził się z jego diagnozą, że ludzie chcieliby żyć, jakby Bóg nie istniał. "Ale to od nas, parlamentarzystów, naszych sumień, zależy, czy Polska będzie kochająca się, solidarna z biednymi" - ocenił senator Cz. Ryszka.

3 lutego 2009 r. w Senacie odbyło się spotkanie noworoczne marszałka Bogdana Borusewicza z korpusem dyplomatycznym.

W spotkaniu wzięli udział: wicemarszałkowie Zbigniew Romaszewski i Marek Ziółkowski, szef Kancelarii Senatu minister Ewa Polkowska oraz senatorowie.

Marszałek podsumował miniony rok, przedstawił plany i wyzwania stojące przed Polską i Europą. W jego opinii najważniejszym wyzwaniem, przed którym stoi Europa, jest stworzenie wspólnej polityki energetycznej.

Dziękując za zaproszenie, nuncjusz apostolski, dziekan korpusu dyplomatycznego, abp Józef Kowalczyk podkreślił, że korpus dyplomatyczny akredytowany w Warszawie docenia ważną rolę, jaką Senat RP odgrywa w ramach władzy ustawodawczej w Rzeczypospolitej Polskiej. Według nuncjusza apostolskiego początek roku składnia do refleksji o tych, którzy ucierpieli z powodu katastrof naturalnych, krwawych konfliktów narodowych, zamachów terrorystycznych, kryzysu finansowego, ubóstwa i głodu. To, jego zdaniem, rodzi pytanie, dlaczego jest tyle cierpienia i niedostatku na świecie, gdy człowiek ma tak ogromne osiągnięcia w dziedzinie nauki i wynalazków pomnażających dobrobyt. Zaznaczył, że korpus dyplomatyczny z uwagą śledzi wkład Polski w rozwiązywanie tych problemów na świecie. Obserwuje także życie społeczne, polityczne, gospodarcze i kulturalne w Polsce. Zapewnił, że dyplomaci dostrzegają wkład Senatu w tworzenie norm prawa stanowionego, bo jest to wielki wkład w budowanie dobra wspólnego w polskim społeczeństwie i całej wspólnocie Unii Europejskiej.

Nuncjusz przywołał orędzie Benedykta XVI na Światowy Dzień Pokoju, obchodzony pod hasłem "Zwalczanie ubóstwa drogą do pokoju". Papież zwraca uwagę, że jedną z głównych dróg budowania pokoju jest globalizacja, mająca na celu wspólne dobro. Arcybiskup J. Kowalczyk podkreślił, że mimo wysiłków ludzi dobrej woli zrównoważony rozwój w świecie, likwidacja ubóstwa i upragniony globalny pokój są nadal dalekie. W jego opinii, należy podwoić wysiłki na rzecz rozwoju i prawdziwej kultury pokoju na świecie.

Arcybiskup złożył Senatowi i wszystkim, którzy go stanowią, najlepsze życzenia noworoczne. Wyraził przekonanie, że poprzez swoją działalność parlamentarną i pozaparlamentarną Izba może wnieść pozytywny wkład w tworzenie nowej świadomości i ludzkiej wrażliwości, a w ten sposób przyczynić się do rozwiązywania problemów na świecie, w Europie i Polsce. Te problemy to krwawe konflikty narodowe, regionalne zamachy terrorystyczne, kryzys finansowy, ubóstwo i głód, zmiany klimatyczne.

Odnosząc się do walk i konfliktów z początku bieżącego roku, marszałek B Borusewicz podkreślił, że Polska będzie wspierać obecną i każdą kolejną prezydencję unijną w działaniach na rzecz bezpieczeństwa Europy i pokoju na świecie. "Jesteśmy otwarci na kontakty ze wszystkimi opowiadającymi się po stronie dialogu i praw człowieka" - powiedział marszałek B. Borusewicz.

Według marszałka od początku powstania Wspólnot Europejskich podstawową receptą rozwoju było wyzwalanie energii przez uwspólnotowienie kolejnych segmentów rynku wewnętrznego. "Tak zbudowano pokój, bezpieczeństwo i dostatek" - powiedział. Dodał, że plan minimum na najbliższy czas to integracja systemów przesyłania energii, bo bez wzajemnego dostępu do naszych zasobów będziemy bezradni. Według marszałka o dostępie do uniwersalnych nośników energii wcale nie musi decydować położenie geograficzne. Dla państw członkowskich Unii praktycznym sposobem dywersyfikacji dostaw surowców energetycznych jest ich uwspólnotowienie. Bez względu na to, co i skąd kupimy, będziemy tak samo zabezpieczeni - uważa marszałek. Przypomniał, że możliwość ustanowienia wspólnej polityki energetycznej zapisano w Traktacie z Lizbony, a jego ratyfikacja przez Sejm i Senat jest już zakończona. Traktat czeka na podpis prezydenta RP.

O doniosłości Traktatu z Lizbony, zdaniem marszałka, najlepiej świadczy to, że kolejni przewodniczący Rady Europejskiej z powodzeniem wchodzą w rolę przewidzianą w Traktacie dla "Prezydenta Unii". Według marszałka B. Borusewicza, optymizmem napawa sukces sprawowanego w niełatwym czasie przewodnictwa słoweńskiego. Wyraził nadzieję, że zwieńczeniem niezwykle trudnej, ale udanej prezydencji francuskiej będzie w wymiarze parlamentarnym dyskusja nad wdrażaniem nowych - w tym związanych z przeciwdziałaniem kryzysom - form współpracy parlamentarnej.

Marszałek powiedział, że Polska pragnie utrzymywać jak najlepsze stosunki z sąsiadami. Zaznaczył, że Niemcy są naszym ważnym sąsiadem, partnerem we współpracy energetycznej. Jesteśmy zainteresowani kooperacją z tymi państwami członkowskimi, które rozwijają energetykę nuklearną. Razem z Litwą i jej sąsiadami chcemy się połączyć poprzez most energetyczny z nową elektrownią w Ignalinie. Polska będzie otwierać możliwości różnicowania dostawców. Temu służyć będą gazoport w Świnoujściu i przyłączenie do gazociągów z Morza Północnego. "To będzie nasz wkład w sieć ogólnounijnych połączeń" - mówił marszałek.

Dodał, że Polska chce też budować dobre stosunki z Rosją, bo jej decyzje mają wpływ na sytuację w całej Europie. Zaznaczył, że Polska i Rosja różnią się w ocenie wielu spraw, tym bardziej konieczne jest więc tworzenie wzajemnego zaufania. Polska zamierza też wspierać niezależność Ukrainy. "Zależy nam na wdrażaniu koncepcji Partnerstwa Wschodniego" - mówił marszałek. Partnerstwo jest czymś więcej niż ofertą dobrego sąsiedztwa. W opinii marszałka B. Borusewicza, partnerstwo skoordynuje niezależne, ale wspólne i zbieżne dążenia naszych sąsiadów do wolnego handlu, ruchu bezwizowego i stowarzyszenia z Unią. Wyraził przekonanie, że majowy szczyt Unii w Pradze, a następnie prezydencja szwedzka zapewnią partnerstwu odpowiednią dynamikę. O autentyczności europejskiego powołania naszych sąsiadów decydować będzie ich gotowość do współdziałania - mówił marszałek.

Podkreślił, że w 2009 r. przypada wiele rocznic ważnych dla Polski i Europy: 20-lecie upadku komunizmu w Europie, 5 lat polskiego członkostwa w UE, 440 rocznica pierwszego europejskiego projektu na Wschodzie kontynentu - unii lubelskiej, która połączyła polityczne aspiracje wielu narodów o różnych językach i wyznaniach.

Marszałek poinformował, że Senat ustanowił rok 2009 Rokiem Polskiej Demokracji. Senat pragnie w ten sposób zaznaczyć, że 4 czerwca 1989 r. odbyły się pierwsze wolne wybory na wschód od muru berlińskiego. Były to wybory do odrodzonego Senatu Rzeczypospolitej. Marszałek zapowiedział, że w związku z tym Senat będzie gospodarzem spotkań międzyparlamentarnych na najwyższym szczeblu: spotkania przewodniczących Parlamentów Grupy Wyszehradzkiej 3 czerwca w Warszawie, nadzwyczajnego spotkania Stowarzyszenia Senatów Europy 22-24 października w Gdańsku. Spotkania te będą okazją do refleksji nad dorobkiem 20 lat demokracji w Europie Środkowej.

Na zakończenie spotkania marszałek życzył dyplomatom powodzenia oraz satysfakcji z pracy i pobytu w naszym kraju.

5 lutego 2009 r., w 20. rocznicę rozpoczęcia obrad Okrągłego Stołu, w Sejmie odbyła się V sesja konferencji "Dialog - Kompromis - Porozumienie".

W sesji wzięli udział senator Marek Rocki oraz posłowie Mariusz Błaszczak, Janusz Piechociński i Wojciech Olejniczak. Dyskusję prowadził prezes Fundacji Batorego Aleksander Smolar. Uczestnicy debaty podjęli próbę odpowiedzi na pytanie, czy idee porozumień Okrągłego Stołu można wprowadzić do polskiego życia politycznego.

Jak mówił poseł M. Błaszczak, spór w parlamencie najczęściej ma charakter polityczny, a nie merytoryczny - brak więc dyskusji o tym, co jest istotą demokracji. Jego zdaniem, język polityczny zaostrzył się po wyborach w 2005 r., uległ "tabloidyzacji".

W opinii posła W. Olejniczaka, obecnie największą bolączką jest nie poziom debaty politycznej, ale to, że politycy godzą się na rozwiązania, które dawno powinny być zlikwidowane. Jako przykład wymienił zgodę parlamentu na ulgę prorodzinną, "która obejmuje 6 mln dzieci, a nie obejmuje 3,5 mln najbiedniejszych dzieci". Jak podkreślił, należy odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób rozwiązywać problemy zwykłych ludzi, rozwarstwienia społecznego.

Poseł J. Piechociński mówił, że obywatele patrzą na parlamentarzystów i widzą "małych ludzi, którzy walczą ze sobą na słowa". Jak stwierdził, zamarło życie polityczne, dominuje PR, bałwochwalstwo, budowanie mitów i obietnic bez pokrycia.

Zdaniem senatora M. Rockiego, w polskim parlamencie są tak wielkie trudności w dochodzeniu do porozumienia, ponieważ wyrazistsze są wizje państwa. "Bardziej się różnimy tym, jak np. kreować politykę gospodarczą, ale być może kryzys jest okazją, by tym szybciej i głębiej dochodzić do porozumienia" - zaznaczył. Jak stwierdził, dobrym przykładem dochodzenia do porozumienia jest Senat.

W ocenie prezesa Fundacji Batorego A. Smolara, z wypowiedzi "panelistów" wynika apel o fundamentalne wartości parlamentaryzmu demokratyczno-liberalnego: o tolerancję w parlamencie, wzajemne wysłuchiwanie się, unikanie języka agresji i języka przeideologizowanego.

10 lutego 2009 r. marszałek Bogdan Borusewicz przesłał na ręce przewodniczącego Senatu Australii Johna Hogga depeszę z wyrazami współczucia w związku z tragicznymi w skutkach pożarami w Nowej Południowej Walii i Wiktorii oraz powodziami na północy Australii. Oto treść depeszy:

"Z głębokim smutkiem śledzimy tragiczne w skutkach pożary w stanach Nowa Południowa Walia i Wiktoria oraz powodzie na północy Australii.

W imieniu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, jak i swoim własnym, pragnę złożyć na Pana ręce wyrazy głębokiego żalu i współczucia z powodu nieszczęść, jakie nawiedziły Australię. W tych szczególnie trudnych chwilach Polska wyraża swą solidarność z Narodem Australijskim.

Proszę przyjąć, Panie Przewodniczący, najszczersze kondolencje dla rodzin ofiar żywiołów".

10 lutego 2009 r. gościem marszałka Bogdana Borusewicza był Tomas Venclova - litewski poeta, eseista, publicysta, badacz i tłumacz literatury pięknej.

Podczas spotkania rozmawiano na temat działalności opozycyjnej, relacji polsko-litewskich i najbliższych planów pisarza.

T. Venclova od młodości związany był z litewską i rosyjską opozycją antykomunistyczną. Do 1977 r. mieszkał w Wilnie, następnie - zagrożony represjami - wyemigrował do USA, gdzie na Uniwersytecie Yale prowadził wykłady z literatury rosyjskiej i literatur słowiańskich. Od 1993 r. jest profesorem języków słowiańskich i literatury.

W Stanach Zjednoczonych przyjaźnił się z Czesławem Miłoszem i Josifem Brodskim. Związany jest z polską kulturą i literaturą. Od 1983 r. należy do zespołu redakcyjnego kwartalnika "Zeszyty Literackie". Tłumaczył polską poezję na język litewski, m.in. Cypriana Kamila Norwida, Czesława Miłosza, Zbigniewa Herberta, Wisławę Szymborską.

T. Venclova jest laureatem wielu prestiżowych nagród literackich. W 2001 r. otrzymał tytuł "Człowieka Pogranicza", który przyznaje Fundacja "Pogranicze" w Sejnach. Jest doktorem honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Mieszka w New Haven (Connecticut, USA), a także w Wilnie i Krakowie.

10 lutego 2009 r. marszałek Bogdan Borusewicz odwołał wizytę w Polsce przewodniczącego Senatu Islamskiej Republiki Pakistanu Mohammedmiana Soomro. Zaproszenie do złożenia wizyty parlamentarnej w naszym kraju 12-14 lutego 2009 r. wystosowano w listopadzie 2008 r.

"W związku z zamordowaniem naszego obywatela w Pakistanie odwołałem wizytę Senatu pakistańskiego, która miała rozpocząć się pojutrze" - powiedział podczas konferencji prasowej marszałek Senatu. Jak zaznaczył, jego decyzja "nie oznacza kroku nieprzyjaznego w stosunku do Pakistanu". Podkreślił, że nie widział możliwości "współpracy parlamentarnej" w sytuacji, "gdy nasz rodak został zamordowany". Stwierdził jednak, że wizyta może się odbyć w innym terminie.

10 lutego 2009 r. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zorganizowała konferencję, poświęconą przyszłości polskiego sektora mleczarskiego w kontekście zmian Wspólnej Polityki Rolnej.

Senackie spotkanie przygotowano w związku z decyzjami podjętymi na forum unijnym w listopadzie 2008 r., dotyczącymi Wspólnej Polityki Rolnej, które
w zasadniczy sposób mogą wpłynąć na konkurencyjność polskiego mleczarstwa.
W świetle tych zmian restrukturyzacja polskiej branży mleczarskiej jest nieunikniona. Dlatego podczas konferencji omówiono zagadnienia dotyczące kondycji polskiego mleczarstwa i jego perspektyw, kwot mlecznych i przyszłości systemu kwotowania w Unii Europejskiej. Mówiono także o możliwościach wykorzystania środków unijnych i promocji polskich produktów mleczarskich.

W konferencji "Perspektywy polskiego mleczarstwa w kontekście zmian Wspólnej Polityki Rolnej" wzięli udział parlamentarzyści, eksperci, przedstawiciele rządu, przemysłu mleczarskiego i producentów mleka, pracownicy instytucji i organizacji działających na rzecz tej branży, a także reprezentanci ośrodków doradztwa rolniczego, samorządu rolniczego, związków i organizacji rolniczych. Obecni byli m.in. podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Artur Ławniczak, prof. Andrzej Babuchowski ze stałego przedstawicielstwa Polski przy Unii Europejskiej, prof. Michał Sznajder z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, prof. Mirosław Gornowicz z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, prezes Agencji Rynku Rolnego Władysław Łukasik oraz przedstawiciele Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich Marek Murawski i Tadeusz Badach.

Uczestnicy senackiego spotkania zgodzili się, że restrukturyzacja i konsolidacja polskiego sektora mleczarskiego są nieuniknione w kontekście zmian Wspólnej Polityki Rolnej, a także wobec obecnej złej koniunktury rynkowej. Ich zdaniem, najważniejsze kierunki zmian dla sektora mleczarskiego to przede wszystkim: dalsza koncentracja w przetwórstwie i produkcji mleka, intensyfikacja działań promocyjnych na rzecz zwiększenia popytu na rynku krajowym i zagranicznym, wspieranie inwestycji obniżających koszty produkcji.

Otwierając konferencję, przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senator Jerzy Chróścikowski podkreślił, że ma ona służyć przedyskutowaniu najważniejszych problemów, z jakimi boryka się obecnie branża mleczarska, ocenie kondycji tego sektora oraz określeniu możliwych kierunków dalszego rozwoju branży w kontekście zmian Wspólnej Polityki Rolnej.

Senator przypomniał, że w porównaniu z 2007 r. ubiegły rok był dla branży mleczarskiej trudny. Zeszłoroczny kryzys uświadomił, że proces restrukturyzacji tego sektora może zostać przyspieszony, a bez tworzenia silnych europejskich marek przyszłość polskiego mleczarstwa nie przedstawia się wesoło. Zdaniem przewodniczącego senackiej komisji rolnictwa, rozwój branży to koegzystencja i konkurencja między dużymi zakładami wytwarzającymi produkty standardowe na dużą skalę a małymi mleczarniami produkującymi wyroby niszowe, charakteryzujące się oryginalnością i utrzymaniem tradycyjnych receptur.

W ocenie wiceministra rolnictwa A. Ławniczaka, perspektywy rozwoju mleczarstwa uwarunkowane są przede wszystkim możliwościami funkcjonowania tego sektora w warunkach rynkowych. Jego restrukturyzacja została uznana za priorytet europejskiego rolnictwa podczas przeglądu Wspólnej Polityki Rolnej. Tej branży przyznano dodatkowe pieniądze na działania w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach 2007-2013, a także na specjalne wsparcie producentów mleka w celu złagodzenia proponowanego w 2015 r. zniesienia systemu kwot mlecznych. Utrzymano natomiast dotychczasowe zasady prowadzenia interwencji na rynku masła i odtłuszczonego mleka w proszku; 1 marca 2009 r. zaczyna się okres interwencyjnych zakupów w ramach ustalonych limitów.

Jak poinformował wiceminister A. Ławniczak, na początku tego roku uruchomiony został mechanizm dopłat do prywatnego przechowywania masła, a od 23 stycznia 2009 r. wznowiono refundacje wywozowe dla wszystkich przetworów mlecznych. Zdaniem wiceministra, te działania powinny złagodzić skutki dekoniunktury na rynku mleka i przetworów mlecznych. Stwierdził ponadto, że dla zapewnienia stabilności i rozwoju sektora mleczarskiego rząd zamierza podjąć działania, by w latach 2009-2011 przyspieszyć absorbcję środków z UE. Priorytetem będzie wsparcie eksportu rolno-spożywczego i wykorzystanie innych unijnych instrumentów pomocowych.

W swoim wystąpieniu prof. A. Babuchowski ze stałego przedstawicielstwa RP przy UE stwierdził, że zniesienie kwotowania mleka w UE jest więcej niż prawdopodobne, ale sposób dojścia do tego to jeszcze sprawa do dyskusji. Jak podkreślił, Polska jest przeciwna zniesieniu limitów produkcji mleka. Przypomniał, że dzięki staraniom naszego kraju Komisja Europejska zgodziła się na zwiększanie kwot mlecznych. Będą one wzrastały od 1 kwietnia 2009 r. (początek roku kwotowego) przez 5 lat o 1% rocznie. W 2014 r. Polska będzie dysponowała limitem w wysokości 10,055 mln t.

Prof. A. Babuchowski zaznaczył, że KE zdaje sobie sprawę z trudnej sytuacji sektora mleczarskiego w krajach członkowskich, i jest skłonna przygotować działania pomocowe. Należą do nich m.in. dopłaty do eksportu mleka i przetworów mlecznych do krajów trzecich. Dlatego w rozporządzeniu Rady znalazł się stosowny zapis, który mówi m.in., że "ta nowa sytuacja powinna być rozpatrywana jako nowe wyzwanie, na którym kraje członkowskie powinny skupić uwagę w celu zapewnienia <<miękkiego lądowania>> dla całego sektora". Jak wyjaśnił, ten zapis oznacza, że przy podejmowaniu jakichkolwiek działań musi być uwzględniona kondycja branży mleczarskiej. Poinformował, że w rozporządzeniu zostało także zapisane, że do końca 2010 r. ma zostać przedstawiony raport dotyczący ewolucji rynku mleka oraz warunków, jakie powinny być spełnione, aby likwidacja systemu kwotowania odbyła się bezproblemowo. Dodał, że w 2012 r. przedstawiony będzie raport, po którym KE ostatecznie zadecyduje o losach kwotowania.

Według prof. A. Babuchowskiego, zniesienie kwotowania będzie wyglądało różnie w poszczególnych krajach. W wypadku Polski trzeba się liczyć z 15-procentowym spadkiem cen produktów mleczarskich i minimalnym spadkiem produkcji. W innych krajach, np. w Holandii, Francji czy we Włoszech, nastąpi wzrost produkcji. Jego zdaniem, niezależnie od rozwoju sytuacji należy oczekiwać stabilizacji cen mleka i artykułów mleczarskich na poziomie niższym niż w 2007 r., kiedy to ceny znacząco wzrosły.

Prof. A. Babuchowski uważa, że w celu sprostania konkurencji na rynku europejskim i światowym polskie mleczarstwo powinno przejść gruntowną restrukturyzację, m.in. zwiększyć gamę produktów.

Wykaz numerów "Diariusza"