Odbyło się posiedzenie Komisji Ustawodawczej, podczas którego rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.

Przyjęcie ustawy, będącej projektem wniesionym do Sejmu przez Radę Ministrów, rekomendował senatorom wiceminister sprawiedliwości Andrzej Duda. Na temat ustawy wypowiadali się także poseł Stanisław Pięta, dyrektor Biura Legislacyjno-Prawnego w Ministerstwie Sprawiedliwości Bogusław Słupik oraz dyrektor Biura Prawnego Komendy Głównej Policji Mariusz Róg. Senatorowie zapoznali się również z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana nowelizacja zmienia oprócz Kodeksu karnego: Kodeks postępowania karnego, Kodeks karny wykonawczy oraz Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia.

Zmiana dokonana w Kodeksie karnym wprowadza instytucję chuligańskiego charakteru przestępstwa jako okoliczności wpływającej na zaostrzenie wymiaru kary. Nowelizacja Kodeksu postępowania karnego przewiduje wprowadzenie do procedury karnej postępowania przyspieszonego jako jednego ze szczególnych trybów procesowych, zakładającego stawianie sprawców określonych w ustawie przestępstw przed sądem w ciągu 48 godzin od chwili ich ujęcia oraz osądzanie przed upływem następnej doby, a najdalej - dwóch tygodni.

Wprowadzane zmiany uzasadniono troską o umocnienie bezpieczeństwa obywateli oraz potrzebą zdecydowanego przeciwdziałania przewlekłości postępowań w sprawach karnych.

W głosowaniu Komisja Ustawodawcza postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Stanisława Piotrowicza.

W drugim punkcie porządku dziennego senatorowie rozpatrywali ustawę o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.

Na temat ustawy, będącej projektem rządowym, wypowiadali się wiceminister sprawiedliwości Krzysztof Józefowicz, wicedyrektor Departamentu Legislacyjno-Prawnego w tym resorcie Jcek Sadomski, a także wiceprezes Krajowej Rady Komorniczej Andrzej Kulongowski.

Rozpatrywana nowelizacja zmierza do skrócenia czasu trwania postępowań sądowych w sprawach gospodarczych oraz przyspieszenia rozpoznawania tych spraw. Nowela przewiduje m.in. możliwość wyrokowania na posiedzeniu niejawnym. Wprowadza nową instytucję ukarania grzywną stron lub ich pełnomocników, którzy w złej wierze podają nieprawdziwe okoliczności skutkujące koniecznością odroczenia rozprawy.

Nowela rozszerza kompetencję referendarza sądowego w zakresie czynności procesowych w postępowaniu cywilnym. Referendarz będzie mógł wydawać orzeczenia o odmowie ustanowienia adwokata, radcy prawnego dla stron. Nowela przewiduje prawo referendarza do nadawania "klauzuli wykonalności tytułem egzekucyjnym z wyłączeniem spraw, w którym konieczne jest rozstrzygnięcie zagadnień prawnych".

Przyjęte zmiany przyznają też referendarzowi sądowemu możliwość podejmowania czynności w zakresie zwalniania od kosztów sądowych, przyznawania i ustalania należności świadków, biegłych, tłumaczy, dokonywania zwrotu nadpłaconych opłat sądowych, a także kompetencje do szczegółowego wyliczenia kosztów procesu.

W głosowaniu, na wniosek senatora Piotra Ł.J. Andrzejewskiego, Komisja Ustawodawcza postanowiła zarekomendować Senatowi wprowadzenie 4 poprawek do rozpatrywanej ustawy. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora P.Ł.J. Andrzejewskiego.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie rozważali podjęcie inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Celem projektowanej nowelizacji jest wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 10 kwietnia br., w którym trybunał orzekł o niezgodności z konstytucją art. 1 pkt 81 lit. a w związku z art. 9 ustawy z 7 stycznia 2000 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz innych ustaw, w zakresie, w jakim odnosi się do wszczętych, a niezakończonych przed wejściem w życie przepisu spraw dotyczących nabycia użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy, niezabudowanych przez ich posiadaczy.

Zdaniem trybunału, prawodawca, zmieniając ustawę o gospodarce nieruchomościami, nie zapewnił kontynuacji toczących się postępowań o nabycie użytkowania wieczystego na dotychczasowych warunkach, a tym samym nie zabezpieczył realizacji ekspektatyw maksymalnie ukształtowanych, nabytych na podstawie pierwotnego brzmienia ustawy (art. 207 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami).

Proponowana nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami polega na ustanowieniu przepisu przejściowego (ust. 1b w art. 207), umożliwiającego nabycie posiadanych nieruchomości podmiotom, które wszczęły postępowanie w sprawie nabycia użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy, na podstawie art. 207 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 o gospodarce nieruchomościami sprzed nowelizacji.

Nowelizacja nie wywołuje żadnych skutków społecznych i gospodarczych. Nie powoduje także bezpośrednich skutków finansowych dla budżetu państwa. Ustawa spowoduje jednak uszczuplenie majątku Skarbu Państwa i gmin, które częściowo będzie zrekompensowane opłatami z tytułu użytkowania wieczystego. Ustawa wywoła pozytywne skutki prawne, zapewniając wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego oraz, realizując zasadę ochrony praw słusznie nabytych, zwiększy zaufanie obywateli do państwa.

W wyniku dyskusji senatorowie postanowili kontynuować prace nad projektem. Stwierdzano jednak, że należałoby rozszerzyć zakres nowelizacji, np. o uregulowanie kwestii warszawskich wynikających z tzw. dekretu Bieruta.