Tematem posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych było 15 lat współpracy transgranicznej oraz funkcjonowanie euroregionów w Polsce.

Podczas posiedzenia działania rządu w zakresie współpracy transgranicznej przedstawiła wicedyrektor Departamentu Unii Europejskiej i Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Joanna Kapuścińska.

Na temat wykorzystania przez Polskę środków UE przeznaczonych na współpracę transgraniczną mówił sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego Władysław Ortyl.

Podczas posiedzenia głos zabierali także przedstawiciele euroregionów:

• przewodniczący Forum Grup Roboczych, Stowarzyszenia Gmin Polskich Euroregion Nysa Maciej Gałęski, dyrektor Biura Stowarzyszenia Gmin Polskich, Euroregion Nysa Andrzej Jankowski (Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregion Nysa powstał w 1991 r. i obejmuje Polskę, Niemcy i Czechy),
• dyrektor Biura Stowarzyszenia Euroregionu Karpaty Joanna Jeż (euroregion powstał w 1993 r. i obejmuje Polskę, Słowację, Ukrainę, Węgry i Rumunię),
• przewodniczący konwentu, Stowarzyszenie Euroregion Niemen Cezary Cieślukowski (euroregion powstał w 1997 r. i obejmuje Polskę, Litwę, Białoruś),
• dyrektor Międzynarodowego Sekretariatu Euroregionu Bałtyk Sławomir Dembkowicz-Dobrzański (euroregion powstał w 1998 r. obejmuje Polskę, Rosję, Litwę, Łotwa, Szwecja, Danię)

Na temat współpracy transgranicznej wypowiadał się także ekspert - prof. Jerzy Gorzelak, dyrektor Centrum Studiów Regionalnych i Lokalnych Uniwersytetu Warszawskiego.

Posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych zakończyła dyskusja z udziałem zaproszonych gości, a następnie przyjęto stanowisko komisji w sprawie współpracy transgranicznej Rzeczypospolitej Polskiej:

"Komisja Spraw Zagranicznych Senatu Rzeczyposplitej Polskiej stwierdza, iż współpraca transgraniczna, która stanowi jeden z priorytetów polskiej polityki zagranicznej, jest ważnym czynnikiem integracji społeczności przygranicznych, a inicjatywom służącym współpracy w obszarach przygranicznych należy się poparcie.

Komisja pozytywnie ocenia:

• 15. letni wpływ współpracy transgranicznej oraz euroregionów na budowanie europejskiego wizerunku Polski;
• podejmowane od roku 1991 działania Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Parlamentu Rzeczypospolitej Polskiej i Rządu Rzeczypospolitej Polskiej, które służą inicjatywom lokalnym w ramach priorytetów narodowych oraz współpracy transgranicznej;
• rolę współpracy transgranicznej w procesie wykorzystywania środków programu PHARE CBC jako prekursora programów Unii Europejskiej w Polsce, w tym w zakresie absorpcji unijnych środków wewnętrznych na rzecz wspierania rozwoju kraju.

Za szczególnie ważne Komisja uznaje:

• współpracę instytucji i organizacji społeczeństwa obywatelskiego;
• współpracę kulturalną oraz w zakresie edukacji;
• współpracę młodzieży, w tym działalność Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży oraz zasadność wykorzystania doświadczeń tej organizacji na innych granicach Polski;
• tworzenie rozwiązań systemowych gwarantujących skuteczne wykorzystanie środków europejskich przeznaczonych na rozwój współpracy terytorialnej w oparciu o transgraniczne partnerstwo lokalne i regionalne;
• tworzenie warunków dla rozwoju gospodarczego w skali regionalnej, krajowej oraz międzynarodowej;
• wzmocnienie infrastruktury komunikacyjnej, której rozwój przyczynia się do ożywienia bezpośrednich kontaktów przygranicznych społeczności lokalnych;
• ochronę środowiska;
• działanie w kierunku sprawnego funkcjonowania ratownictwa medycznego, sanitarno - weterynaryjnego, przeciwpożarowego i przeciwpowodziowego oraz w zakresie ochrony granic; z tego powodu Komisja wspiera inicjatywy instytucji rządowych i pozarządowych na rzecz bezpośredniej współpracy podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, a także tych, których inicjatywy zmierzają w kierunku jego poprawy;
• zniesienie barier dla współpracy organizacji pozarządowych.

Komisja Spraw Zagranicznych Senatu Rzeczypospolitej Polskiej pozytywnie postrzegając współpracę transgraniczną i wspierając rozwój peryferyjnych obszarów przygranicznych:

• uznaje za niezbędne dalsze wspieranie działalności komisji międzyrządowych na wszystkich granicach, a także potwierdza potrzebę udziału w tych komisjach przedstawicieli euroregionów;
• wskazuje na konieczność dalszego współdziałania przedstawicieli instytucji rządowych i pozarządowych, w celu rzeczywistej integracji społeczności przygranicznych;
• pozytywnie ocenia funkcjonowanie euroregionów i szczególnie podkreśla ich wkład we współpracę transgraniczną;
• uznaje za priorytetowe przygotowanie efektywnego systemu wdrażania i zarządzania środkami europejskimi przeznaczonymi na rozwój obszarów przygranicznych i wspieranie współpracy terytorialnej w ramach perspektywy finansowej 2007-2013.

Biorąc powyższe pod uwagę, Komisja deklaruje dalszy mecenat nad współpracą transgraniczną i przygraniczną zapoczątkowany w roku 1994, i potwierdzony stanowiskiem Komisji w roku 2004".