Podczas posiedzenia Komisji Rodziny i Polityki Społecznej senatorowie wysłuchali informacji ministra finansów w sprawie podwójnego opodatkowania osób pracujących za granicą. Informację przedstawił wiceminister Mirosław Barszcz.

Wiceminister zapowiedział podpisanie nowej umowy z Wielką Brytanią, która ułatwi rozwiązanie kwestii podwójnego opodatkowania. Polska negocjuje z Wielką Brytanią nową umowę dotyczącą unikania podwójnego opodatkowania. Obecnie obowiązuje umowa z 1976 r., zakładająca metodę proporcjonalnego odliczenia. Podatnicy, mający miejsce zamieszkania w Polsce, ale pracujący w Wielkiej Brytanii, powinni rozliczyć się z podatku dochodowego w naszym kraju. Od obliczonego w Polsce podatku mają prawo odliczyć podatek zapłacony za granicą. Według nowej umowy osoba osiągająca dochody tylko za zagranicą nie będzie musiała składać PIT-u w Polsce.

Jak stwierdził wiceminister M. Barszcz, przed wejściem w życie nowej polsko-brytyjskiej umowy dotyczącej unikania podwójnego opodatkowania Ministerstwo Finansów nie planuje wydania rozporządzenia zwalniającego podatników pracujących w Wielkiej Brytanii od płacenia podatków w Polsce.

Wiceminister finansów wyjaśnił, że umowy zawarte przez Polskę z innymi krajami przewidują dwie metody uniknięcia podwójnego opodatkowania. Pierwsza - korzystniejsza dla podatników osiągających dochody za granicą - jest metodą tzw. zwolnienia z podatku. Na tym modelu bazują m.in. umowy z Niemcami i Irlandią. "Osoby pracujące w tych krajach płacą podatki za granicą, natomiast w Polsce deklarują przychód, ale są zwolnione z podatku" - powiedział wiceminister. Drugą jest metoda tzw. zaliczenia. "Obywatel osiągający dochody na przykład w Wielkiej Brytanii jest zobowiązany zapłacić podatek w tym kraju według zasad w nim obowiązujących, a następnie w Polsce, (...) podatek brytyjski jest uwzględniany w polskim rozliczeniu. Uznajemy, że podatek brytyjski jest zaliczany na poczet polskiego podatku" - wyjaśnił wiceminister M. Barszcz. Jak dodał, w tej sytuacji nie ma mowy o podwójnym opodatkowaniu, ponieważ osoba osiągająca dochody za granicą płaci podatek w takiej samej wysokości, w jakiej zapłaciłaby, osiągając taki dochód w Polsce.

Zdaniem wiceministra, problem polega na tym, że polski system podatkowy jako całość jest znacznie ostrzejszy niż system brytyjski. W Polsce kwota wolna od podatku wynosi 3 tys. złotych, podczas gdy w Wielkiej Brytanii około 6 tys. funtów i jest to kwota wielokrotnie wyższa niż w Polsce.

Wiceminister M. Barszcz poinformował, że Ministerstwo Finansów nie planuje wydania rozporządzenia, w którym - do czasu wejścia w życie nowej umowy - zwolni podatników pracujących w Wielkiej Brytanii od płacenia podatków w Polsce. Wiceminister wyjaśnił, że nie jest możliwe wydanie rozporządzenia o zaniechaniu poboru podatku, bo nie ma ważnych przesłanek prawnych, czyli ważnego interesu podatnika lub interesu społecznego. Dodał, że według orzecznictwa sądów administracyjnych, ważny interes podatnika istnieje wówczas, gdy pobór podatków może zagrozić jego egzystencji. Podkreślił, że w wypadku osób pracujących w Wielkiej Brytanii trudno znaleźć przesłanki do wydania takiego rozporządzenia.

W drugim punkcie porządku dziennego Komisja Rodziny i Polityki Społecznej zapoznała się z informacją ministra pracy i polityki społecznej o krajowym planie działań na rzecz zatrudnienia na rok 2006. Informację przedstawił wiceminister Robert Kwiatkowski.

Przygotowany przez resort program zakłada aktywizację zawodową młodzieży bezrobotnej, osób powyżej 50. roku życia oraz niepełnosprawnych, wzmocnienie relacji między edukacją, gospodarką i rynkiem pracy, a także zwiększenie wykorzystania środków z Europejskiego Funduszu Społecznego na efektywne programy rynku pracy.

Wiceminister R. Kwiatkowski wyjaśnił, że podstawą prawną opracowania planu przez resort pracy jest ustawa z kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Jest on także elementem Krajowego Programu Reform na lata 2005-2008, służącego realizacji Strategii Lizbońskiej zakładającej podniesienie konkurencyjności gospodarki UE.

Poprzez Krajowy Plan Działań na rzecz Zatrudnienia resort pracy i polityki społecznej chce zwiększyć wykorzystanie środków z Europejskiego Funduszu Społecznego na efektywne programy rynku pracy. Plan zakłada również obniżenie obciążeń nakładanych na pracowników o najniższych dochodach, zwiększenie kadry doradczej powiatowych i wojewódzkich urzędów pracy, a także poprawę informacji o rynku pracy dla osób bezrobotnych.

Celem planu jest również wdrożenie nowych rozwiązań organizacyjno-finansowych, zwiększających dostęp do usług rynku pracy, świadczonych na rzecz bezrobotnych, poszukujących pracy oraz pracodawców. W maju 2007 r. Rada Ministrów ma przedstawić Sejmowi sprawozdanie z realizacji planu za rok 2006.

W dyskusji podkreślano, że działania rządu na rzecz zatrudnienia powinny zmierzać przede wszystkim do tworzenia nowych miejsc pracy, a nie aktywizowania bezrobotnych poprzez organizowanie szkoleń i doskonalenie służb urzędów pracy. W tym kontekście zwracano uwagę na potrzebę dialogu z pracodawcami.

Przedstawiony program oceniono pozytywnie, jako dość obszerny i wyczerpujący, wymagający jednak doprecyzowania.